Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Anna Mierzejewska, Sędziowie WSA Iwona Dąbrowska, Joanna Kube (sprawozdawca), Protokolant spec. Marek Kozłowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 października 2012 r. sprawy ze skargi J.P. na decyzję Ministra Środowiska z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] w przedmiocie dostępu do informacji publicznej 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji; 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości; 3. zasądza od Ministra Środowiska na rzecz J.P. kwotę 440 (słownie: czterysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Pismem z dnia [...] lutego 2012 r. J.P. zwrócił się do Dyrektora [...] Parku Narodowego z wnioskiem o udostępnienie, w trybie ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), umowy wiążącej [...] Park Narodowy z firmą [...] Sp. z o.o. z siedzibą w K., dotyczącej tworzenia tras narciarstwa biegowego na terenie [...] Parku Narodowego.

Dyrektor [...] Parku Narodowego decyzją z dnia [...] marca 2012 r. znak: [...], na podstawie art. 8c ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 ze zm.) oraz art. 16 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej w zw. z art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1091 ze zm.), zwanej dalej k.p.a. oraz art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informcji publicznej, odmówił J.P. udostępnienia żądanej informacji publicznej ze względu na ochronę tajemnicy przedsiębiorcy.

Minister Środowiska, po rozpoznaniu odwołania J.P., decyzją z dnia

[...] maja 2012 r. znak: [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz art. 5 ust. 2 i art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu organ, odwołując się do przepisu art. 11 pkt 4 ustawy z dnia

16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr. 153, poz.1503 ze zm.) stwierdził, że [...] Sp. z o.o. z siedzibą w K. podjęła kroki w celu zachowania w tajemnicy informacji, które uważa za tajemnicę swojego przedsiębiorstwa, poprzez zawarcie w porozumieniu odpowiedniej klauzuli chroniącej znajdujące się w niej zapisy. Wskazał, że pismem z dnia [...] lutego 2012 r. Dyrektor Firmy [...] Sp. z o.o. z siedzibą w K. nie wyraził zgody na udostępnienie treści zarówno przedmiotowego porozumienia jak i jakichkowliek informacji związanych z jej wykonywaniem, zwracjąc uwagę na konsekwencje prawne w przypadku naruszenia zapisów tego dokumentu.

Zdaniem organu, nie ma podstw do przyjęcia, że to podmiot zobowiązany do ujawnienia informacji publicznej powinien sam określić, w jakim zakresie dane informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorcy oraz wykazać zagrożenia jakie niesie dla danego przedsiębiorcy ujawnienie tej informacji, ponieważ zawarcie tej informacji w decyzji odmawiającej udzielenia informacji publicznej w związku z naruszeniem tajemnicy przedsiębiorstwa tajemnicę tę by naruszyło.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie J.P. wniósł o uchylenie decyzji Ministra Środowiska z dnia [...] maja 2012 r., zarzucając jej naruszenie przepisów prawa materialnego, przez błędną wykładnię art. 5 ust. 2 ustawy

o dostępie do informacji publicznej i przyjęcie rozszerzającej interpretacji pojęcia "tajemnica przedsiębiorcy" oraz przepisów prawa procesowego, tj. art. 16 ust. 2 pkt 1 tej ustawy, przez przekroczenie ustawowego terminu rozpatrzenia odwołania od decyzji

w sprawie udzielenia informacji publicznej.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, iż wykładnia pojęcia tajemnicy przedsiębiorcy, przyjęta przez organ odwoławczy za definicją sformułowaną w art. 11 pkt 4 ustawy

o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji stoi w całkowitej sprzeczności z konstytucyjnym prawem do informacji o działaniach władzy publicznej i jednostek sprawujących zarząd nad majątkiem Skarbu Państwa, jak też celami ustawy o dostępie do informacji pulicznej.

Zaznaczył, że prezentowana wykładnia ustanawia arbitralne prawo przedsiębiorcy do określenia, które informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, co może doprowadzić do uniemożliwienia udzielenia informacji publicznej, gdyż każdorazowo przedsiębiorca może wyłączyć jawność wszelkich informacji dotyczących współpracy

z władzą państwową. Zaistniała sytuacja ogranicza transparentność sposobu wykorzystania majątku Skarbu Państwa oraz umożliwia nadużycia po stronie organów, mających dbać o ten majątek.

Zdaniem skarżącego, to organ właściwy do udostępnienia informacji publicznej powinien decydować, które informacje zasługują na ochronę. Starania w kierunku rozstrzygnięcia w tej kwestii powinny być podjęte w chwili zawiązywania porozumienia, aby nie doprowadzać do braku możliwości rozstrzygnięcia tej kwestii w toku sprawy. Przyjęcie przez podmiot odpowiedzialny za zarząd mieniem Skarbu Państwa jednostronnego oświadczenia kontrahenta o tajemnicy przedsiębiorstwa wskazuje na nadużycie uprawnień przez organ.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, wskazując, że pośrednim dowodem na wartość gospodarczą treści umowy, objętej przedmiotowym postępowaniem, jest zainteresowanie jej zapisami wnioskodawcy, prowadzącego w otoczeniu [...] Parku Narodowego działalność gospodarczą na polu pokrewnym do kwestii regulowanych umową. Ponadto wyjaśnił, że rozpatrzenie odwołania nastapiło z 28 dniowym opóźnieniem, ponieważ zaistniała potrzeba zasięgnięcia opinii prawnej w zakresie definicji tajemnicy przedsiębiorstwa, koniecznej dla podjęcia rzetelnego rozstrzygnięcia w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej, pod względem zgodności z prawem. Oceniając legalność zaskarżonej decyzji w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej z powołaniem się na tajemnicę przedsiębiorcy, Sąd stwierdził, że zasługuje ona na uwzględnienie.

Istotą sporu w niniejszej sprawie jest kwestia zasadności odmowy udostępnienia żądanej informacji publicznej, tj. porozumienia zawartego w dniu [...] października 2011 r. przez [...] Park Narodowy z firmą [...] Sp. z o.o. z siedzibą

w K. w sprawie tworzenia tras narciarstwa biegowego na terenie [...] Parku Narodowego w oparciu o art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Zgodnie z treścią powołanego ostatnio przepisu prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy.

Definicja legalna tajemnicy przedsiębiorstwa została zawarta w art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, zgodnie z którym przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.

Na tajemnicę przedsiębiorstwa składają się takie informacje należące do tegoż podmiotu, których przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie albo nabycie od osoby nieuprawnionej zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy. Warunkiem respektowania tej tajemnicy jest uprzednie złożenie w odniesieniu do konkretnych informacji zastrzeżenia, że nie mogą być one ogólnie udostępnione.

Przepis art. 35 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.) wprowadza zasadę domniemania niezastrzeżenia klauzuli dotyczącej wyłączenia jawności w umowach zawieranych przez jednostki sektora finansów publicznych.

Oznacza to, iż zastrzeżenie tajemnicy stanowi wyjątek od zasady jawności i z tego względu jednostka sektora publicznego nie może polegać wyłącznie na oświadczeniu przedsiębiorcy co do jej istnienia, ale powinna samodzielnie dokonać oceny złożonego przez przedsiębiorcę zastrzeżenia pod kątem istnienia tajemnicy przedsiębiorstwa

w rozumieniu przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Złożone zastrzeżenie może stać się skuteczne dopiero w sytuacji, gdy podmiot zobowiązany do ujawnienia informacji, po przeprowadzeniu stosownego badania, pozytywnie przesądzi, że zastrzeżone informacje mają charakter tajemnicy przedsiębiorstwa, w rozumieniu art. 11 ust. 4 powołanej ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Jeżeli w wyniku weryfikacji okaże się, że zastrzeżona informacja nie stanowi tajemnicy przedsiębiorstwa, to zadeklarowane zastrzeżenie staje się bezskuteczne.

W rozpoznawanej sprawie organ dysponujący żądaną informacją publiczną

i jednocześnie przyjmujący zastrzeżenie przedsiębiorcy bezpodstawnie odmówił oceny jego zasadności mimo, iż to na przedsiębiorcy ciąży obowiązek wykazania, że zastrzeżone przez niego informacje są tego rodzaju, że wpisują się w definicję tajemnicy przedsiębiorstwa.

Z definicji pojęcia polityki (strategii) marketingowej przedsiębiorstwa [J. Altkorn Podstawy marketingu Wydanie IV Instytut Marketingu Kraków 2004] wynika, że jest to zestaw średnio i długookresowych zasad oraz wytycznych postępowania wyznaczających ramy dla rynkowych działań operacyjnych przedsiębiorstwa.

Przystąpienie przez firmę [...] Spółka z o.o. z siedzibą

w K. do porozumienia z [...] Parkiem Narodowym stanowi niewątpliwie następstwo przyjętej przez nią polityki marketingowej w powyższym rozumieniu. Jednakże fakt zawarcia przez firmę umowy z jednostką sektora publicznego, będący efektem jej polityki marketingowej, nie może stanowić sam w sobie podstawy do wyłączenia jawności podpisanego porozumienia ze względu na tajemnicę przedsiębiorstwa, o której mowa

w art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Należy stwierdzić, że tajemnica przedsiębiorstwa, będąca wyjątkiem od zasady jawności umów zawieranych przez jednostki sektora finansów publicznych, nie może być interpretowana w sposób rozszerzający, gdyż naruszałoby to przewidziane w art.

61 Konstytucji RP oraz ustawie o dostępie do informacji publicznej prawo do informacji

o działaniach władzy publicznej organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne, które to prawo obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej

i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa.

Należy podkreślić, że warunkiem koniecznym do uznania istnienia tajemnicy przedsiębiorcy jest wskazanie konkretnych, posiadających wartość gospodarczą należących do niego informacji, które mają korzystać z poufności. Na istnienie informacji spełniających warunki określone w powołanym przepisie, firma nie wskazała zarówno

w § 10 zawartego porozumienia jak i w piśmie z dnia [...] lutego 2012 r. skierowanym do Dyrektora [...] Parku Narodowego.

W tym stanie rzeczy zasadny okazał się zarzut naruszenia przepisu art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej polegający na wadliwej interpretacji pojęcia tajemnicy przedsiębiorcy.

Powyżej wykazane naruszenie prawa skutkuje uchyleniem zaskarżonej decyzji oraz utrzymanej nią w mocy decyzji organu I instancji. To z kolei powoduje konieczność ponownego rozpoznania wniosku skarżącego i udzielenia żądanej informacji w takim zakresie, w jakim nie ogranicza jej przepis art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a oraz art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270), orzekł jak

w sentencji. O kosztach postępowania Sąd orzekł na mocy art. 200 i 209 tej ustawy.