Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędziowie: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk /spr./ Sędzia del. WSA Ewa Kwiecińska po rozpoznaniu w dniu 7 września 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 8 grudnia 2015 r., sygn. akt II SA/Op 471/15 w sprawie ze skargi H.O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia [...] sierpnia 2015 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego oddala skargę kasacyjną.

Wyrokiem z dnia 8 grudnia 2015 r. sygn. akt II SA/Op 471/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, po rozpoznaniu skargi H.O., uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia [...] sierpnia 2015 r. nr [...] oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Opola z dnia [...] maja 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.

W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd pierwszej instancji wskazał, że decyzją z dnia [...] maja 2015 r., działając na podstawie art. 3, art. 17 ust. 1 pkt 4, ust. 1b, art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 114), zwanej dalej ustawą, oraz § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r. poz. 3), Prezydent Miasta Opola odmówił skarżącej przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad matką. Organ wyjaśnił, że świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia przez nią 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia. Zaś znaczny stopień niepełnosprawności matki skarżącej, urodzonej w dniu 30 października 1934 r., został ustalony od dnia 2 września 2014 r., a więc niepełnosprawność nie powstała przed jej 18 lub 25 rokiem życia. Organ wskazał także, że w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13 orzeczono, iż art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności. Organ wyjaśnił, że skutkiem tego wyroku jest stwierdzenie, że opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych muszą być przez ustawodawcę traktowani w sposób równy i podkreślił, że wykonanie tego wyroku wymaga podjęcia działań ustawodawczych.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła H.O. wskazując, że art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. utracił moc z dniem 23 października 2014 r. w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności.

Zaskarżoną decyzją Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji. Organ podkreślił, że aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne należy spełnić łącznie wszystkie ustawowe przesłanki określone w art. 17 ust. 1, ust. 1a i ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, a jednocześnie nie mogą zaistnieć przesłanki zawarte w art. 17 ust. 5 tej ustawy. Zdaniem Kolegium nie budzi wątpliwości, iż na wnioskodawczyni ciąży obowiązek alimentacyjny względem 81-letniej niepełnosprawnej matki, która wymaga całodobowej opieki i że tę opiekę sprawuje skarżąca. Jednakże, ponieważ znaczny stopień niepełnosprawności ustalony został od 2 września 2014 r., to prawo do świadczenia pielęgnacyjnego nie przysługuje, gdyż niepełnosprawność nie powstała przed 18 lub 25 rokiem życia osoby, którą skarżąca się opiekuje. Organ podkreślił, że matka skarżącej została zaliczona do pierwszej grupy inwalidów od 6 maja 1994 r., a zatem w wieku 60 lat, stąd w świetle art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych nie istnieją przesłanki do przyznania stronie świadczenia pielęgnacyjnego.

Organ odwoławczy wyjaśnił ponadto, że w wyroku Trybunału Konstytucyjnego orzeczono o niekonstytucyjności art. 17 ust. 1b cytowanej ustawy, to nie zmieniono nim sytuacji prawnej i należy w tym zakresie czekać na rozwiązania ustawowe, przy czym na chwilę orzekania przez Kolegium przepis ten nie został uchylony ani zmieniony.

Skargę na powyższą decyzję wniosła H.O. ponownie powołując się na przedmiotowy wyrok Trybunału Konstytucyjnego i wskazując na jego ostateczny charakter w świetle art. 190 ust. 1 Konstytucji RP.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu wniosło o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Uchylając zaskarżoną decyzją oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta Opola z dnia [...] maja 2015 r. na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i b oraz art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm., dalej p.p.s.a.) wymienionym na wstępnie wyrokiem, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu wskazał, że z sentencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. wynika, iż we wskazanym zakresie Trybunał stwierdził niekonstytucyjność art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, a jego dalsze stosowanie wraz z normą prawną uznaną za niekonstytucyjną prowadzi do niedopuszczalnego - z punktu widzenia zasady równości - ukształtowania sytuacji prawnej opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych. Skutkiem tego wyroku jest zmiana zakresu zastosowania art. 17 ust. 1b ustawy odnośnie treści w nim ujętej, ponieważ zakwestionowana norma została ostatecznie wyeliminowana z systemu prawnego. Zdaniem Sądu skarżąca nie musi czekać na nowe rozwiązania ustawowe, bo w związku z powyższym wyrokiem organ zobowiązany jest zbadać czy spełnia ona warunki do przyznania żądanego świadczenia, określone w art. 17 ustawy, z wyłączeniem takiego rozumienia ust. 1b tej regulacji, która z dniem 23 października 2014 r. została ostatecznie uznana za niekonstytucyjną. Zatem organy działały wadliwie wydając rozstrzygnięcia na podstawie art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych bez uwzględnienia zmiany stanu prawnego, czyli wyeliminowania z porządku prawnego niekonstytucyjnego fragmentu tego przepisu. Zdaniem Sądu świadczy to o naruszeniu przez organy pierwszej i drugiej instancji prawa materialnego, przy czym naruszenie to ma istotne znaczenie dla treści podjętych decyzji. Sąd zaznaczył także, że zarówno w zaskarżonej decyzji, jak i w decyzji Prezydenta Miasta Opola, nie rozważano czy skarżąca spełnia pozostałe, obowiązujące ją warunki przyznania świadczenia, o jakich mowa w art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Organy rozpoznające sprawę ograniczyły się jedynie do wskazania, że skarżąca nie spełnia ustawowych przesłanek do przyznania świadczenia z uwagi na przekroczenie przez jej matkę granicy wieku w którym stwierdzono jej niepełnosprawność, o jakim mowa w przedmiotowym przepisie. Warunek ten w ocenie Sądu nie powinien jednak mieć w niniejszej sprawie zastosowania, ponieważ jest niekonstytucyjny, gdyż w sposób nieuzasadniony różnicuje sytuację prawną w obrębie opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych.

Sąd podkreślił także, że stwierdzenie niekonstytucyjności omawianego przepisu tworzy nowy stan prawny od chwili wejścia wyroku w życie, co w rozważanym przypadku nastąpiło 23 października 2014 r. Zaznaczył, że poważnym błędem jest twierdzenie, iż wejście w życie przedmiotowego wyroku, który ma charakter zakresowy negatywny i nie tworzy nowych przepisów prawa, nie modyfikuje przepisów już uchwalonych przez ustawodawcę, tak, aby również w czasie oczekiwania na wprowadzenie nowych rozwiązań systemowych w ustawie o świadczeniach rodzinnych wszyscy opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych, tj. zarówno tych, które stały się niepełnosprawne przed i po ukończeniu 18 lat, byli traktowani jednakowo. Zdaniem Sądu w kontrolowanej sprawie należało uwzględnić niekonstytucyjność przedmiotowego przepisu i rozpoznać wniosek na podstawie obowiązujących przepisów ustawy.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosło Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu domagając się jego uchylenia w całości i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku w całości i oddalenia skargi, zasądzenia kosztów postępowania według norm przepisanych oraz zrzekając się rozprawy. W skardze kasacyjnej zarzucono Sądowi pierwszej instancji naruszenie przepisów postępowania, tj.: art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) i art. 153 p.p.s.a. poprzez niesłuszne przyjęcie, że zasadne jest uchylenie zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji Prezydenta Miasta Opola oraz przez niesłuszne związanie organu nietrafnymi zaleceniami wskazującymi na celowość badania czy skarżąca spełnia warunki do przyznania żądanego świadczenia, określone w art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych z wyłączeniem tej części przepisu, która z dniem 21 października 2014 r. została ostatecznie uznana za niekonstytucyjną. W skardze kasacyjnej zarzucono ponadto naruszenie prawa materialnego, tj.: błędną wykładnię wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r. sygn. akt K 38/13, (w zakresie pkt 2) polegającą na uznaniu, iż bezpośrednim skutkiem tego orzeczenia jest utrata przez art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, domniemania konstytucyjności i derogacja cytowanego przepisu w zakresie w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności i w konsekwencji niezastosowanie art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych do ustalonego w sprawie stanu faktycznego.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podkreślono, że przedmiotowym wyrokiem nie wyeliminowano przepisu art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, pozostawiając jedynie jego zmianę ustawodawcy, a tym samym uprawnione było zastosowanie przez organ przy badaniu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego kryterium określonego w cytowanym przepisie. Podkreślono, że Trybunał orzekł o niekonstytucyjności tego przepisu we wskazanym zakresie, ale rozstrzygnięcia tego nie można odczytywać w oderwaniu od treści uzasadnienia powołanego wyroku.

Autor skargi kasacyjnej zaznaczył, że przedmiotowy wyrok ma charakter zakresowy, jednakże dokonywanie jego wykładni wbrew treści uzasadnienia uznać należy za praktykę nieuzasadnioną. Z treści uzasadnienia przedmiotowego wyroku jasno wynika, iż skutkiem wejścia w życie niniejszego wyroku nie jest ani uchylenie art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, ani uchylenie decyzji przyznających świadczenia, ani wykreowanie "prawa" do żądania świadczenia dla opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych, jeżeli niepełnosprawność podopiecznych nie powstała w okresie dzieciństwa. Bowiem poprawienie stanu prawnego w tym zakresie należy wyłącznie do ustawodawcy. Powyższe, zdaniem skarżącego kasacyjnie, prowadzi do konstatacji, że Sąd pierwszej instancji dokonał błędnej wykładni wyroku Trybunału Konstytucyjnego i w sposób nieuprawniony wyeliminował użycie do ustalonego w sprawie stanu faktycznego art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Z 2016 r. poz. 718 z późn. zm., dalej p.p.s.a.), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej z urzędu biorąc pod uwagę jedynie nieważność postępowania. Wobec tego, że w rozpoznawanej sprawie nie zachodzi żadna z okoliczności skutkujących nieważnością postępowania, o jakich mowa w art. 183 § 2 p.p.s.a., a nadto nie zachodzi również żadna z przesłanek, o których mowa w art. 189 p.p.s.a., które Naczelny Sąd Administracyjny rozważa z urzędu dokonując kontroli zaskarżonego skargą kasacyjną wyroku Sądu pierwszej instancji, Naczelny Sąd Administracyjny dokonał jej w zakresie wyznaczonym podstawami skargi kasacyjnej.

Podstawy, na których można oprzeć skargę kasacyjną, zostały określone w art. 174 p.p.s.a. Przepis ten w punkcie pierwszym przewiduje dwie postacie naruszenia prawa materialnego, a mianowicie błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Przez błędną wykładnię należy rozumieć nieprawidłowe zrekonstruowanie treści normy prawnej wynikającej z konkretnego przepisu, natomiast przez niewłaściwe zastosowanie dokonanie wadliwej subsumcji przepisu do ustalonego stanu faktycznego. Również druga podstawa kasacyjna wymieniona w art. 174 pkt 2 p.p.s.a. - naruszenie przepisów postępowania - może przejawiać się w tych samych postaciach, co naruszenie prawa materialnego, przy czym w tym wypadku ustawa wymaga, aby skarżący nadto wykazał możliwość istotnego wpływu wytkniętego uchybienia na wynik sprawy.

W niniejszej sprawie zarzucono zaskarżonemu wyrokowi naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c i art. 153 p.p.s.a. Zarzut ten nie mógł odnieść zamierzonego skutku. Po pierwsze wydając przedmiotowy wyrok Sąd pierwszej instancji jako jego podstawę wskazał art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i lit. b p.p.s.a. Skoro więc Sąd nie zastosował wskazanego w skardze kasacyjnej przepisu uchylając decyzję oraz poprzedzająca ją decyzję organu pierwszej instancji, to nie mógł on też dopuścić się naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w sposób wskazany w skardze kasacyjnej, tj. poprzez jego błędne zastosowanie. Również naruszenie art. 153 p.p.s.a. zostało zarzucone nietrafnie, bowiem przepis ten także nie stanowił podstawy orzekania przez Sąd i niemożliwym było jego błędne zastosowanie w kontrolowanym wyroku. Przepis art. 153 p.p.s.a. reguluje bowiem związanie oceną prawną i wskazaniami co do dalszego postępowania wyrażonymi w poprzednio wydanym orzeczeniu przez sąd, a taka sytuacja nie miała miejsca w niniejszej sprawie.

Ponadto w skardze kasacyjnej nie wykazano istotnego wpływu naruszenia obu wymienionych wyżej przepisów postępowania na zaskarżony wyrok, co jest elementem niezbędnym do uznania danego naruszenia za skuteczne. Pamiętać bowiem należy, że skarga kasacyjna jest środkiem zaskarżenia o wysokim stopniu sformalizowania, zatem obowiązkiem autora skargi kasacyjnej jest nie tylko literalne wyliczenie przepisów, których naruszenie jest zarzucone, ale i określenie, na czym polegało ich naruszenie w ramach podstawy kasacyjnej, a także wskazanie, że ich uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy i na czym ono polegało. Niezastosowanie się w niniejszej sprawie do powyższych obowiązków powoduje, że także i z tej przyczyny zarzut naruszenia przez Sąd przepisów postępowania jest nieskuteczny.

Za nieskuteczny uznać także należy zarzut dokonania przez Sąd błędnej wykładni wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Jak wyjaśniono już powyżej, zarzut skargi kasacyjnej opierać może się na naruszeniu prawa materialnego. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego, mimo iż wpływa na kształt przepisów, sam prawem materialnym nie jest. Wskazanie w skardze kasacyjnej na naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię wyroku powoduje, że Naczelny Sąd Administracyjny musiałby rozpoznając przedmiotowy zarzut samodzielnie określić o naruszenie jakiego przepisu prawa materialnego, skarżącemu kasacyjnie chodziło, do czego Sąd ten w związku z treścią art. 183 p.p.s.a., nie jest uprawniony. Skarga kasacyjna nie jest bowiem luźną krytyką rozstrzygnięcia sądu I instancji przez stronę niezadowoloną z wyroku, tylko sformułowanymi przez profesjonalistę zarzutami wskazującymi na konkretne i precyzyjnie określone naruszenia prawa, których dopuścił się Sąd, a które to naruszenia spowodowały podjęcie błędnego rozstrzygnięcia (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 15 marca 2016 r., sygn. akt II GSK 165/14). Podstawy kasacyjne stosownie do przepisu art. 176 p.p.s.a. muszą być określone precyzyjnie i jednoznacznie, poprzez wskazanie, który przepis ustawy i w jakim brzmieniu (jeżeli jego treść była zmieniana) został naruszony. Jako podstawę kasacyjną należy wskazać konkretny przepis prawa i określić sposób jego naruszenia, gdyż Naczelny Sąd Administracyjny nie może domyślać się intencji skarżącego i formułować za niego zarzutów pod adresem zaskarżonego wyroku (por. Wyrok NSA z dnia 22 lipca 2004 r. GSK 356/04, ONSAiWSA z 20014 r., nr 3 poz. 72).

Niemniej jednak, oceniając wyrok Sądu pierwszej instancji w ramach zarzutu naruszenia prawa materialnego zgłoszonego w skardze kasacyjnej, którego wadliwość konstrukcji nakreślono wyżej, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że stanowisko skarżącego kasacyjnie Kolegium, przytoczone na poparcie tego zarzutu, nie jest trafne. Prawidłowo bowiem Sąd pierwszej instancji zastosował wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13, w kontekście przytoczonych przez Sąd przepisów Konstytucji RP. Z art. 190 ust. 1 i 3 Konstytucji RP wynika bowiem, że orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne, wchodząc w życie z dniem ogłoszenia, przy czym Trybunał Konstytucyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego, który wobec ustawy nie może przekroczyć osiemnastu miesięcy.

Powołane wyżej orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw z dnia 23 października 2014 r. pod poz. 1443, dlatego weszło w życie w tym dniu, ponieważ Trybunał Konstytucyjny nie określił innego terminu w tym zakresie. W omawianym orzeczeniu Trybunał Konstytucyjny wyraźnie zaś stwierdził, że: "Art. 17 ust. 1b ustawy powołanej w punkcie 1 [tj. ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych] w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji". Powołany art. 17 ust. 1b stanowi natomiast, że świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia. W ocenie Trybunału Konstytucyjnego cytowane zróżnicowanie uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego od powstania niepełnosprawności najpóźniej przed ukończeniem 25 roku życia jest niezgodne z Konstytucją RP, dlatego nie ulega wątpliwości, że art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych nie może być stosowany w dotychczasowym kształcie swojej treści po wejściu w życie omawianego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, tj. od dnia 23 października 2014 r.

Powyższe wynika również z art. 190 ust. 4 Konstytucji RP, który stanowi, że orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach, stanowi podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i w trybie określonych w przepisach właściwych dla danego postępowania. Jeżeli więc ustrojodawca dopuścił wzruszenie prawomocnego orzeczenia sądowego oraz ostatecznej decyzji administracyjnej, wydanych na podstawie przepisu uznanego następnie przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją RP, jak w niniejszej sprawie, to znaczy, że nie jest dopuszczalne wydanie orzeczenia sądowego oraz decyzji administracyjnej po wejściu w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, w którym Trybunał uznał dany przepis za niezgodny z Konstytucją RP.

Odwoływanie się przez skarżące kasacyjnie Kolegium do treści uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 2014 r. nie ma znaczenia prawnego, ponieważ uzasadnienie to zawiera jedynie argumentację mającą przemawiać za wydanym rozstrzygnięciem, nie zastępuje jednak tego rozstrzygnięcia, jak również brak jest podstaw prawnych do uznania, aby stanowiło w jakimkolwiek zakresie uzupełnienie rozstrzygnięcia. Wbrew twierdzeniom wyrażonym w skardze kasacyjnej, skoro sądy są związane orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego w zakresie stwierdzenia przez Trybunał niekonstytucyjności przepisu prawa, to znaczy, że nie mogą uchylić się od tego związania przez wzgląd na jakiekolwiek treści zawarte w uzasadnieniu takiego orzeczenia, ponieważ uzasadnienie nie stanowi treści rozstrzygnięcia.

Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, oddalił skargę kasacyjną.