Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Paweł Miładowski, Sędziowie: sędzia NSA Małgorzata Dałkowska - Szary, sędzia del. NSA Anna Żak (spr.), , Protokolant : starszy asystent sędziego Tomasz Szpojankowski, po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 25 kwietnia 2013 r. sygn. akt II SA/Wr 205/13 w sprawie ze skargi A. Z. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] września 2012 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego I. uchyla zaskarżony wyrok i uchyla decyzję Wojewody [...] z dnia [...] września 2012 r. nr [...]; II. zasądza od Wojewody [...] na rzecz A. Z. kwotę 1200 (tysiąc dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2013 r. sygn. II SA/Wr 205/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę A. Z. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] września 2012 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego od decyzji zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej pozwolenia na budowę budynku usługowego.

W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy:

W dniu 30 kwietnia 2012 r. M. M., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą "V.", wniósł o wydanie pozwolenia na budowę budynku usługowego przy ul. [...] w K. na działkach numer [...] i [...]. W piśmie z 13 czerwca 2012 r. uznana za stronę tego postępowania, A. Z. wystąpiła do organu o uwzględnienie w projekcie budowlanym ogrodzenia oddzielającego jej posesję od projektowanego budynku usługowego, sprawdzenie czy projektowana inwestycja nie przekracza norm dopuszczalnego hałasu ze względu na bezpośrednie sąsiedztwo z jej budynkiem mieszkalnym oraz wniosła o zaprojektowanie miejsc parkingowych z przodu planowanego budynku, a nie jak obecnie, naprzeciwko jej ogródka i miejsca do wypoczynku. Ponadto w dniu 13 czerwca 2012 r., P. Ć. zawnioskował o wykonanie ogrodzenia o wysokości 2 m pomiędzy działkami numer [...] i [...].

Decyzją z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...], Starosta K. zatwierdził projekt budowlany i udzielił M. M. pozwolenia na budowę budynku usługowego przy ul. [...] w K. na działkach numer ew. [...] i [...]. Odwołanie od powyższej decyzji wniosła A. Z., domagając się jej uchylenia.

Wojewoda [...], w uzasadnieniu opisanej na wstępie decyzji z dnia [...] września 2012 r., wyjaśnił, że przepis ustawy Prawo budowlane wprowadza w art. 28 odrębną definicję pojęcia strony w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę, od pojęcia strony określonej w przepisach k.p.a. Z projektu budowlanego wynika, że budowa budynku usługowego przy ul. [...] w K. będzie obejmować działki numer [...] i [...] stanowiące współwłasność inwestora. Zgodnie z obowiązującym miejscowym planem ogólnym zagospodarowania przestrzennego miasta K. zatwierdzonym uchwałą nr [...] Rady Miejskiej w K. z [...] listopada 1999 r. działki numer [...] i [...] położone są w granicach jednostki planistycznej oznaczonej symbolem [...]. Zgodnie z § 4 planu tereny oznaczone symbolem [...] przeznaczone są pod zabudowę usługową i mieszkalną rodzinną, z dopuszczeniem nieuciążliwych zakładów pracy i obiektów funkcji biurowo-administracyjnych; wyklucza się działalność powodującą czasową lub stałą uciążliwość dla funkcji mieszkalnej. Oznacza to, że planowana inwestycja jest zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Organ odwoławczy ustalił, że planowany budynek został usytuowany w odległości 12 m od granicy z działkami : numer ew. [...] należącej do A. Z., nr ew. [...] należącej do E. i P. Ć. oraz ok. 13,5 m od działki numer [...] należącej do Z. i A. R.. Ponadto w ścianie od strony działek numer [...], [...] zostały zaprojektowane okna. Natomiast w ścianie od strony działki numer [...] zostały zaprojektowane okna i drzwi. Organ II instancji uznał, że przedmiotowa inwestycja spełnia wymogi określone w § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, ponieważ ściany od granicy z sąsiednimi działkami budowlanymi zostały zaprojektowane z otworami okiennymi i drzwiowym w odległości 12 m i ok. 13,5 m od granic, a warunki techniczne dla takich inwestycji przewidują odległość 4 m. Ponadto zgodnie z § 19 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia odległość wydzielonych miejsc postojowych od granicy działki budowlanej nie może być mniejsza niż 6 m - w przypadku 5-60 stanowisk włącznie. Z projektu zagospodarowania terenu wynika, że zostało zaprojektowanych 7 miejsc postojowych w odległości 6,5 m od granicy z działką numer 172/17. Zatem należy uznać, że miejsca postojowe zostały zaprojektowane zgodnie z § 19 ust. 2 pkt 2 omawianego rozporządzenia.

Następnie Wojewoda wskazał, że źródłem hałasu w projektowanym budynku będą centrale klimatyzacyjne i wentylatory zlokalizowane na dachu budynku usługowego, funkcjonujące podczas godzin pracy budynku usługowego. Urządzenia te zostały zaprojektowane na najniższych częstotliwościach działania, dla których poziom hałasu wytwarzanego przez te urządzenia klasyfikują się od 38,6 dB do 43,5 dB. Poziom hałasu dla zabudowy mieszkaniowo-usługowej wynosi 55 dB w ciągu dnia i 44 dB w ciągu nocy, co wynika z rozporządzenia Ministra Środowiska z 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826). Zatem z projektu budowlanego wynika, że planowana inwestycja nie spowoduje wzrostu hałasu w środowisku. Projektowany budynek usługowy w ocenie projektanta nie pogorszy stanu klimatu akustycznego i spełnione są wymagania akustyczne zarówno dla terenu, na którym projektuje się budynek usługowy, jak również planowana inwestycja nie wpłynie w sposób negatywny na tereny sąsiednich nieruchomości. Z projektu zagospodarowania terenu wynika, że śmietnik znajduje się w odległości 11,5 m od granicy z działką numer 172/17. W świetle § 23 ust. 1 ww. rozporządzenia wnioskowane roboty budowlane będą zatem realizowane tylko w obszarze inwestycji tj. działek należących do inwestora.

Zdaniem Wojewody, obszar oddziaływania zamierzenia budowlanego polegającego na budowie budynku usługowego, jak również miejsc postojowych oraz śmietnika będzie obejmować tylko teren nieruchomości, na której został zaprojektowany ten budynek wraz z miejscami postojowymi. Jego budowa nie spowoduje ograniczenia w zagospodarowaniu terenów sąsiednich. Skoro zatem obszar oddziaływania przedmiotowych robót budowlanych zamyka się na terenie działek inwestora, to A. Z., jako właścicielka sąsiedniej działki numer [...], nieznajdującej się w obszarze oddziaływania projektowanej inwestycji, nie jest stroną postępowania zakończonego pozwoleniem na budowę. Położenie nieruchomości A. Z. oraz charakter zamierzonych prac wyklucza uznanie, że sporna inwestycja niesie ze sobą ograniczenia w możliwości korzystania z tej nieruchomości, które to uciążliwości lub ograniczenia wynikałyby z obowiązujących przepisów prawa.

W skardze do Sądu, A. Z. podniosła m.in., że w sprawie doszło do naruszenia prawa materialnego, tj. art. 28 ust. 2 oraz art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego, poprzez ograniczenie obszaru oddziaływania obiektu, wbrew treści sentencji decyzji organu I instancji, jedynie do działek inwestora.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda [...] wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, oddalając skargę na podstawie art.151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz.U. z 2012r., nr 270, j.t.) dalej powoływanej jako p.p.s.a., wskazał na prawidłowe zastosowanie przez organ odwoławczy art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a. i art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego. Sąd wskazał na konieczność rozróżnienia dwóch pojęć: "oddziaływania na nieruchomość" i "oddziaływania na nieruchomość w sposób ograniczający jej zagospodarowanie". Tylko drugie z tych pojęć stanowić będzie bazę do ustalenia interesu prawnego strony w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę, w kontekście art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego, który przez obszar oddziaływania obiektu rozumie teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego, na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu. Do przepisów odrębnych należą zaś m.in. przepisy rozporządzeń określających warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz przepisy z zakresu ochrony środowiska, ochrony zabytków, ochrony przyrody, prawo wodne, prawo lotnicze i przepisów wykonawczych do ustaw. Jeżeli zatem istnieją przepisy prawa materialnego, które nakładają na inwestora określone obowiązki czy ograniczenia związane z zagospodarowaniem i zabudową jego działki względem działki sąsiedniej, to tym samym właściciel tejże działki jest stroną postępowania o pozwolenie na budowę i to niezależnie od tego, czy projekt budowlany w ocenie organu spełnia wymagania określone przepisami prawa materialnego oraz aktów wykonawczych i czy zachowane są odległości nakazane stosownymi przepisami prawa (wyrok NSA w sprawie II OSK 282/12).

Sąd powołał się na wyrok NSA w sprawie II OSK 1321/06, zgodnie z którym "w postępowaniu w sprawie o pozwolenie na budowę obszar oddziaływania obiektu, o którym mowa w art. 28 ust. 2 ustawy Prawo budowlane, właściwy organ wyznacza każdorazowo na potrzebę konkretnej sytuacji biorąc pod uwagę indywidualne cechy projektowanego obiektu oraz sposób zagospodarowania terenu w jego otoczeniu, uwzględniając treść nakazów i zakazów zawartych w przepisach odrębnych, które wprowadzają ograniczenia w zagospodarowaniu terenu związane z projektowanym obiektem budowlanym". W ocenie Sądu, Starosta w mechaniczny sposób zakwalifikował właścicieli sąsiednich, wobec działki inwestora nieruchomości, jako strony postępowania. Jednak po wniesieniu odwołania przez skarżącą, wojewoda dokonał wyczerpujących ustaleń faktycznych, czy rzeczywiście planowana inwestycja będzie oddziaływać na nieruchomości sąsiednie w sposób ograniczający ich zagospodarowanie i prawidłowo ocenił, że odległość planowanej zabudowy od działki skarżącej spełnia wymogi przepisów odrębnych. W sposób wyczerpujący organ ustalił, co będzie źródłem hałasu (wentylatory) i zbadał, jakie poziomy hałasu urządzenia te osiągają, co doprowadziło do ustalenia, że nie będą one oddziaływać w sposób ponadnormatywny na nieruchomość skarżącej. Organ odwoławczy prawidłowo również ustalił lokalizację miejsc parkingowych i śmietników, czym także wykazał zgodność projektu budowlanego i zagospodarowania terenu z przepisami. W konsekwencji doszedł do uprawnionego wniosku, że skoro planowana inwestycja nie będzie w sposób sprzeczny z prawem oddziaływać na nieruchomość A. Z., to nie może być mowy, aby doszło do oddziaływania na nieruchomość skarżącej w sposób ograniczający jej zagospodarowanie. To zaś oznacza, że skarżącej nie przysługiwał interes prawny w postępowaniu o wydanie spornego pozwolenia na budowę.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła A. Z., która sformułowała w sumie dwadzieścia trzy zarzuty naruszenia prawa materialnego i prawa procesowego. Z uwagi na to, że te same zarzuty są wiele razy powtarzane, należy przyjąć, że w istocie zarzucono Sądowi pierwszej instancji , na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a., naruszenie prawa materialnego, tj.:

– art. 28 ust. 2, art. 3 pkt 20 i art. 5 ust. 1 pkt 9 Prawa budowlanego poprzez błędne przyjęcie, że skoro planowana inwestycja nie będzie w sposób sprzeczny z prawem oddziaływać na nieruchomość skarżącej, to nie może być mowy o oddziaływaniu w sposób ograniczający jej zagospodarowanie i w konsekwencji nieuprawnione przyjęcie, że dla ustalenia interesu prawnego konieczne jest by oddziaływanie planowanego obiektu było sprzeczne z prawem, a tym samym by doszło do naruszenia interesu prawnego, w sytuacji gdy w prawie budowlanym interes prawny wynika z samego faktu oddziaływania obiektu na nieruchomość sąsiednią, tak jak ma to miejsce w tej sprawie, ponieważ inwestor planuje budowę budynku usługowo-gastronomicznego, ogródków piwnych i miejsc parkingowych;

– art. 28 ust. 2 i art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 19 ust. 2 pkt 2 i § 23 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie poprzez uznanie, że zachowanie minimalnych odległości nie uzasadnia istnienia interesu prawnego po stronie skarżącej;

– art. 20, art. 21 oraz art. 64 w zw. z art. 32 Konstytucji RP poprzez naruszenie zasady ochrony własności.

Na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. zarzucono Sądowi pierwszej instancji naruszenie przepisów postępowania poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z naruszeniem

– art. 6 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Obywatela, art. 6 Traktatu i Unii Europejskiej, art. 41 Karty Praw Podstawowych UE, art. 16 Europejskiego Kodeksu Dobrej Administracji, art. 2 Konstytucji RP w zw. z art. 10 k.p.a. przez pozbawienie skarżącej, na skutek umorzenia postępowania odwoławczego prawa do wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów;

– art. 1 ustawy Prawo o ustroju sądów administracyjnych poprzez niedokonanie całościowej oceny działania organów w niniejszej sprawie;

– art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a. poprzez: bezpodstawne umorzenie postępowania, bez uprzedniego prawidłowego określenia obszaru oddziaływania inwestycji (w zw. z art. 105 § 1, art. 7, art. 8, art. 77 i art. 80 k.p.a.), naruszenie zasady dwuinstancyjności i niewydanie rozstrzygnięcia merytorycznego w sytuacji przyjęcia odmiennego niż organ I instancji obszaru, uznanie, że organ odwoławczy dokonał wyczerpujących ustaleń w zakresie interesu prawnego skarżącej, w sytuacji gdy z ustaleń organu I instancji wynikało, że skarżąca jest stroną postępowania (w zw. z art. 7, art. 8, art. 77, art. 80, art. 107 § 3, art. 136 k.p.a.);

– art. 29 ustawy Prawo wodne w zw. z art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego w zw. z art. 7, art. 77 i art. 80 k.p.a. poprzez niezbadanie oddziaływania przedmiotowej inwestycji w kontekście stosunków wodnych.

Z uwagi na powyższe naruszenia prawa wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji ewentualnie, w razie spełnienia warunków określonych w art. 188 p.p.s.a. – uchylenie zaskarżonego wyroku i rozpoznanie skargi poprzez uchylenie decyzji Wojewody Opolskiego z dnia 28 września 2012 r.

W obszernym uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono m.in., że w doktrynie wyrażono pogląd, iż wykładnia art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego musi być dokonywana w duchu wskazanej w art. 2 Konstytucji RP zasady demokratycznego państwa prawa. Dlatego w razie wątpliwości, czy danemu podmiotowi przysługuje status strony postępowania w sprawie pozwolenia na budowę, należy otworzyć mu drogę do obrony interesu prawnego (B. Adamiak: Prawo do procesu na drodze administracyjnej jako gwarancja realizacji zasady demokratycznego państwa prawnego; wyrok NSA w sprawie II OSK 1481/09).

Skarżąca wskazała, że przepis art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego, obowiązujący od dnia 11.07.2003r., miał na celu ograniczenie kręgu osób uznawanych za stronę postępowania w sprawie pozwolenia na budowę, lecz nie wyłączył z zasady z kręgu stron właścicieli nieruchomości bezpośrednio sąsiadujących z terenem inwestycji. Nieruchomości te z zasady znajdują się bowiem w obszarze oddziaływania obiektu budowlanego w rozumieniu art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego, ponieważ sposób ich zagospodarowania uzależniony jest od powstałego na działce sąsiedniej obiektu budowlanego, bez względu na to, czy planowany obiekt jest budowany zgodnie z przepisami technicznymi (wyrok NSA w sprawie II OSK 90/08). Stwierdzenie, że obiekt budowlany zachowuje odległości przewidziane w przepisach technicznych nie powoduje automatycznie uznania, że nie oddziałuje na nieruchomość sąsiednią. Gdyby tak było, ustawodawca zawarłby w Prawie budowlanym stosowną regulację (wyroki NSA w sprawach: II OSK 2375/10, II OSK 1373/09).

W świetle powyższego, zdaniem skarżącej, przymiot strony w prawie budowlanym nie jest uzależniony od tego, czy oddziaływanie zamierzonej inwestycji na nieruchomości sąsiednie przekracza ustalone w tym względzie normy, lecz z samego faktu oddziaływania tej inwestycji w przestrzeń objętą prawem do nieruchomości sąsiednich. W niniejszej sprawie, oceniając interes prawny skarżącej, należało więc ustalić, czy planowane przedsięwzięcie będzie oddziaływać na teren nieruchomości stanowiącej jej własność, niezależnie od tego, czy oddziaływanie to jest sprzeczne, czy też nie jest sprzeczne z prawem. Uprawnienie do bycia stroną nie musi prowadzić do wykluczenia realizacji inwestycji, ma natomiast zabezpieczyć ochronę sprzecznego z interesem inwestora, interesu właściciela nieruchomości sąsiedniej. Właściciel działki znajdującej się w obszarze oddziaływania inwestycji powinien mieć możliwość sprawdzenia, czy faktycznie ograniczenia związane z zagospodarowaniem i zabudową konkretnej działki zostaną zachowane, oraz czy jego prawa nie zostaną naruszone (wyroki NSA w sprawach: II OSK 644/10, II OSK 370/09). Skarżąca wskazała dodatkowo na treść art. 5 ust. 1 pkt 9 Prawa budowlanego wprowadzający obowiązek projektowania i budowania obiektów budowlanych w sposób zapewniający poszanowanie, występujących w obszarze oddziaływania obiektu, uzasadnionych interesów osób trzecich.

W dalszej części uzasadnienia skargi kasacyjnej, skarżąca wskazała, że sporna inwestycja polega na budowie dużego obiektu komercyjnego (lokalu usługowo-gastronomicznego z ogródkami piwnymi), o wysokości 6,64 m, pow. zabudowy 258,23 m² i pow. użytkowej 406,39 m², usytuowanego ścianą z otworami okiennymi i drzwiowymi w kierunku nieruchomości skarżącej, w odległości 12 m od granicy, oraz miejsc parkingowych w odległości 6,5 m od granicy z działka skarżącej. W efekcie działka skarżącej otoczona jest z trzech stron wzdłuż całej granicy planowaną inwestycją. Na zewnątrz budynku znajdować się będą centrale klimatyzacyjne i wentylatory, czyli urządzenia o dużej uciążliwości ze względu na wytwarzany hałas. Dodatkową uciążliwość stanowić będzie funkcjonowanie ogródków piwnych otwartych do późnych godzin nocnych, parking, spaliny oraz oświetlenie terenu inwestycji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania, która w niniejszej sprawie nie występuje.

Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie, ponieważ trafne są zarzuty naruszenia przepisów art. 28 ust. 2 i art. 3 pkt 20 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz.U.2013.1409 j.t.) dalej powoływanej jako Prawo budowlane, w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 19 ust. 2 pkt 2 i § 23 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie ( Dz.U.2002.75.690).

Zagadnienie prawne w tej sprawie dotyczy tego, czy skarżąca jest stroną postępowania zakończonego wydaniem przez organ I instancji decyzji o pozwoleniu na budowę.

Zaskarżona decyzja umarzająca postępowanie odwoławcze jest skutkiem stanowiska organu drugiej instancji - Wojewody [...], że skarżąca nie ma przymiotu strony w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę budynku usługowego (gastronomicznego) przy ul. [...] w K. na działkach numer [...] i [...].

Pojęcie strony w postępowaniu administracyjnym w rozumieniu art.28 k.p.a. w myśl którego stroną jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek – zostało zawężone przez przepis art.28 ust.2 Prawa budowlanego w postępowaniu w sprawie wydania pozwolenia na budowę do inwestora oraz właściciela, użytkownika wieczystego lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Tak więc stronami w postępowaniu w sprawie wydania pozwolenia na budowę są inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu, ponieważ postępowanie dotyczy ich interesu prawnego lub obowiązku.

Skarżąca jest właścicielką nieruchomości (nr ew. działki [...]) bezpośrednio sąsiadującej z nieruchomością, na której ma być wybudowany przez inwestora obiekt.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego skarżąca słusznie podniosła w skardze kasacyjnej, że odmowa przyznania jej statusu strony w rozpoznawanej sprawie nastąpiła z naruszeniem art. 28 ust. 2 i art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego.

W zaskarżonej decyzji, jako uzasadnienie ustalenia, że nieruchomość skarżącej nie znajduje się w obszarze oddziaływania planowanego obiektu było zachowanie odległości obiektów budowlanych od granicy działki inwestora oraz ustalenie, że projektowana inwestycja nie spowoduje wzrostu hałasu w środowisku z uwagi na spełnione wymagania akustyczne. W związku z tym organ odwoławczy uznał, że "obszar oddziaływania przedmiotowych robót budowlanych zamyka się na terenie inwestora" co oznacza, że nieruchomość skarżącej nie znajduje się w obszarze oddziaływania projektowanej inwestycji, tym samym nie jest ona stroną postępowania zakończonego wydaniem pozwolenia na budowę.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zaakceptował powyższe stanowisko Wojewody [...]. W ocenie Sądu pierwszej instancji organ odwoławczy dokonał wyczerpujących ustaleń faktycznych i prawidłowo uznał, że odległość planowanej zabudowy od działki skarżącej , w tym lokalizacja miejsc parkingowych i śmietników spełnia wymogi przepisów odrębnych, ponadto prawidłowo organ ocenił, że hałas emitowany przez urządzenia klimatyzacyjne i wentylatory, które będą zamontowane na dachu projektowanego budynku nie przekroczy dopuszczalnych przez prawo norm hałasu. Z tych powodów, zdaniem Sądu pierwszej instancji, uprawniony był wniosek, że planowana inwestycja nie oddziaływuje w sposób sprzeczny z prawem na nieruchomość A. Z. i dlatego nie może być mowy, aby w takim przypadku doszło do oddziaływania na nieruchomość skarżącej w sposób ograniczający jej zagospodarowanie, a to oznacza, że nie przysługiwał jej przymiot strony w tym postępowaniu.

Stanowisko zaprezentowane przez organ odwoławczy i zaakceptowane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny jest wadliwe, ponieważ ustawowa definicja "obszaru oddziaływania obiektu" zawarta w art.3 pkt 20 ustawy Prawo budowlane nie daje podstaw do takiego zawężającego rozumienia tego określenia. Jak podkreślił to w wyroku z dnia 17 maja 2013r., w sprawie sygn. akt II OSK 176/12 Naczelny Sąd Administracyjny (publ.orzeczenia.nsa.gov.pl), którego pogląd skład orzekający w tej sprawie w pełni podziela, w definicji " obszaru oddziaływania obiektu" jest mowa o terenie wyznaczonym w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych wprowadzającym związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu. Do przepisów odrębnych należą nie tylko przytoczone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji przepisy rozporządzenia określające warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, czy też rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Takimi przepisami są także przepisy z zakresu prawa cywilnego o ochronie prawa własności. Podobny pogląd dotyczący wykładni pojęcia "obszaru oddziaływania obiektu" został wyrażony w wyroku NSA z dnia 28 marca 2007r. ,sygn. akt II OSK 208/06 (publ.orzeczenia.nsa.gov.pl).

Nie można zatem uznać, że zachowanie odległości dla danego rodzaju obiektu, unormowanych w przepisach określających warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie oraz ustalenie w okolicznościach tej sprawy, że będą zachowanie normy hałasu, automatycznie przesądza o tym, że oddziaływanie obiektu nie wykracza poza obszar nieruchomości inwestora, a w konsekwencji prowadzi do uznania że nieruchomość sąsiednia skarżącej nie znajduje się w obszarze oddziaływania planowanej inwestycji. Przez ograniczenie możliwości zagospodarowania działki sąsiedniej należy rozumieć także utrudnienia w korzystaniu z nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem (por. wyrok NSA z dnia 26 czerwca 2012r., sygn. akt II OSK 1613/11, publ.orzeczenia.nsa.gov.pl). Tak więc przymiot strony właściciela nieruchomości sąsiedniej w stosunku do działki inwestora może wynikać z ochrony przysługującemu mu prawa własności.

Oczywiste jest, że podstawowe znaczenie dla ustalenia interesu prawnego w sprawach o pozwolenie na budowę ma wyznaczenie obszaru oddziaływania obiektu, o którym mowa w art.3 pkt 20 Prawa budowlanego. Obszar ten należy wyznaczać przede wszystkim w oparciu o przepisy rozporządzenia określające warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki ich usytuowanie, ale nie można się ograniczać tylko do kwestii odległości obiektów budowlanych od granicy działki czy ustalenia, że hałas emitowany z urządzeń klimatyzacyjnych i wentylatorów nie przekroczy dopuszczalnych w środowisku norm hałasu.

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym podkreśla się, że wyznaczenie takiego obszaru powinno nastąpić na potrzeby każdej konkretnej sprawy, przy wzięciu pod uwagę także funkcji, formy, konstrukcji projektowanego obiektu i innych cech charakterystycznych oraz sposobu zagospodarowania terenu znajdującego się w otoczeniu projektowanego obiektu. Obszaru tego nie można utożsamiać wyłącznie z zachowaniem przez inwestora wymogów określonych przepisami techniczno- budowlanymi, ponieważ obiekt budowlany może wprowadzać określone ograniczenie w zagospodarowaniu terenu, co nie oznacza, że jego realizacja jest niezgodna z tymi przepisami i co za tym idzie nie będzie można uzyskać na jego realizację pozwolenia na budowę. Udział w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę obiektu budowlanego innych podmiotów, jako stron postępowania, poza inwestorem nie oznacza przecież że niemożliwe będzie uzyskanie pozwolenia na budowę obiektu i że tym samym dojdzie do ograniczenia prawa do zabudowy nieruchomości (por. wyrok NSA z dnia 6 czerwca 2013r. sygn.. akt II OSK 332/12 publ. orzeczenia.nsa.gov.pl).

Słusznie skarżąca podniosła, że w sprawie nie wzięto pod uwagę, iż na działce bezpośrednio graniczącej z jej nieruchomością zaprojektowano duży obiekt usługowy – restaurację o pow. zabudowy 258,23m kw., pow. użytkowej. - 406,39m kw., z zewnętrznymi ogródkami piwnymi, parkingiem, które będą źródłem dodatkowego hałasu, nie wzięto pod uwagę uciążliwości spowodowanych wydzielaniem się spalin, a także oświetleniem całego terenu inwestycji, w tym parkingu oddalonego 6,5m od granicy z działką skarżącej.

Funkcja przedmiotowego obiektu i sposób zagospodarowania terenu inwestycji może spowodować utrudnienie w korzystaniu z nieruchomości przez skarżącą, a tym samym prowadzić do ograniczenia możliwości zagospodarowania tej nieruchomości. Organ odwoławczy wydając zaskarżoną decyzję powyższe okoliczności pominął, nie dostrzegając poza przepisami techniczno- budowlanymi, zagadnienia ochrony prawa własności. Samo zachowanie przepisów techniczno- budowlanych, jak to wyżej akcentowano, nie przesądza o tym, że oddziaływanie tego obiektu nie prowadzi do ograniczenia możliwości zagospodarowania działki skarżącej, a tym samym że nieruchomość skarżącej nie znajduje się w obszarze oddziaływania inwestycji.

W tej sytuacji umorzenie postępowania odwoławczego przez Wojewodę [...] narusza przepisy art. 28 ust. 2 i art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego, ponieważ organ nie wykazał w uzasadnieniu decyzji, że nieruchomość skarżącej nie znajduje się w obszarze oddziaływania planowanego obiektu budowlanego.

Z tych powodów Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok i na podstawie art.188 p.p.s.a rozpoznał skargę uchylając zaskarżoną decyzję Wojewody [...] ( art.145 § 1 pkt 1a p.p.s.a.).

Uchylnie decyzji Wojewody [...] oznacza, że ten organ ponownie rozpatrzy odwołanie A. Z. od decyzji Starosty K. z dnia [...] lipca 2012 r. nr [...] zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej M. M. pozwolenia na budowę budynku usługowego przy ul. [...] w K. na działkach numer ew. [...] i [...], uwzględniając, że nie można odmówić skarżącej przymiotu strony z tego powodu, że jej nieruchomość nie znajduje się w obszarze oddziaływania w/w planowanego budynku usługowego.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art.200 i 203 pkt 1 p.p.s.a.