Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Grzęda Sędziowie Sędzia WSA Stefan Kowalczyk (spr.) Sędzia WSA Barbara Rennert Protokolant Specjalista Marta Surmacz-Buszkiewicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 listopada 2010 r. sprawy ze skargi T.K. na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie uznania zgłoszenia celnego za nieprawidłowe co do pochodzenia towaru i podatku od towarów i usług oddala skargę.

T.K. wniósł skargę na decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] kwietnia 2010 r, nr [...], uchylającą decyzję Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...] listopada 2005 r. w zakresie dotyczącym zastosowanej stawki celnej i w tej części orzekającej co do istoty sprawy, a w pozostałej części utrzymującej powyższą decyzję w mocy.

Z akt sprawy wynika że :

Jednolitym Dokumentem Administracyjnym SAD z dnia [...] czerwca 2003r. nr [...] Agencja Celna jako przedstawiciel bezpośredni T.K. dokonała zgłoszenia celnego towaru w postaci sandałów z podeszwami i cholewkami, w celu objęcia go procedurą dopuszczenia do obrotu z zastosowaniem konwencyjnej stawki celnej w wysokości 17 %. Do zgłoszenia celnego dołączono m. in. świadectwo pochodzenia towaru FORM A nr [...] z dnia [...] marca 2003 r. wystawione w Chinach.

Organ celny przesłał ww. świadectwo pochodzenia chińskiej Radzie ds. Promocji Handlu Międzynarodowego do weryfikacji. Po zbadaniu autentyczności świadectwa Oddział Rady pismem z dnia [...] maja 2004 r. poinformował, iż przedłożone świadectwo zostało sfałszowane, ponieważ fałszowano pieczęcie i podpisy, a miejsca i eksporterzy w nim wymienieni nie znajdują się w regionie administracyjnym Oddziału Rady.

Postanowieniem z dnia [...] października 2005 r. Naczelnik Urzędu Celnego wszczął postępowanie dotyczące zastosowania konwencyjnej stawki celnej, wyliczenia długu celnego oraz określenia wysokości zobowiązania podatkowego i decyzją z dnia [...] listopada 2005 r. nr [...] uznał zgłoszenie celne z dnia [...] czerwca 2003 r. za nieprawidłowe, w części dotyczącej kursu waluty, kraju pochodzenia i stawki celnej oraz ponownie dokonał określenia kwoty długu celnego i należnego podatku od towarów i usług z tytułu importu.

W uzasadnieniu decyzji organ pierwszej instancji wskazał, że na podstawie załączonych do zgłoszenia celnego dokumentów nie można ustalić kraju pochodzenia towaru, co skutkuje zastosowaniem stawki celnej autonomicznej podwyższonej o 100%. Oznaczało to przyjęcie stawki w wysokości 80% (40% stawka autonomiczna powiększona o 100%).

Od powyższej decyzji skarżący złożył odwołanie, a po jego rozpatrzeniu Dyrektor Izby Celnej decyzją z dnia [...] lutego 2006 r. nr [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wywiódł, że zgodnie z § 11 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 października 1997 r. pochodzenie towarów wymienionych w wykazie nr 3 do tego rozporządzenia musi być udokumentowane świadectwem pochodzenia. Do towarów, których pochodzenie nie zostało udokumentowane świadectwem pochodzenia, jeżeli można ustalić kraj lub region pochodzenia tych towarów, stosuje się stawkę celną autonomiczną lub stawkę celną konwencyjną, jeżeli jest wyższa od stawki celnej autonomicznej. Za dowód pochodzenia towarów jest uznawane świadectwo pochodzenia prawidłowo wystawione w kraju, z którego dokonano wywozu towaru (§ 13 ust. 2 cyt. wyżej rozporządzenia), a świadectwo pochodzenia przedłożone w niniejszej sprawie zostało sfałszowane.

Nadto wskazał, iż organy celne nie mają uprawnienia, by kwestionować uzyskane drogą oficjalną wyniki weryfikacji, ani domagać się od władz weryfikujących udowodnienia, że weryfikacja została przeprowadzona zgodnie z właściwością przepisów obowiązujących w danym kraju. Biorąc pod uwagę negatywny wynik weryfikacji świadectwa pochodzenia przeprowadzonej przez Chińską Radę Promocji Handlu Międzynarodowego (CCPIT), organ pierwszej instancji zasadnie odmówił zastosowania do sprowadzonego towaru stawki celnej konwencyjnej i zastosował stawkę wyższą - autonomiczną podwyższoną o 100 %, a przed podjęciem decyzji wziął pod uwagę wszystkie zgromadzone w sprawie dowody.

Powyższą decyzję T.K. zaskarżył do tut. Sądu, wnosząc o jej uchylenie, jak również o uchylenie poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia.

Wyrokiem z dnia 11 stycznia 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim oddalił skargę. Sąd podzielił w szczególności stanowisko organów celnych, że na podstawie przedłożonych przez stronę skarżącą dokumentów nie można ustalić kraju lub regionu pochodzenia sprowadzonego towaru.

W wyniku złożonej skargi kasacyjnej Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 22 stycznia 2008 r. wydanym w sprawie l GSK 673/07 uchylił zaskarżony wyrok, przekazując sprawę tut. Sądowi do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu wyroku wskazał, iż pismo stanowiące odpowiedź na wniosek polskiego organu celnego sporządzony w trybie § 20a rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 października 1997 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad i trybu ustalania niepreferencyjnego pochodzenia towarów, sposobu jego dokumentowania oraz listy towarów, których pochodzenie musi być udokumentowane świadectwem pochodzenia, nie ma podwyższonej mocy dowodowej właściwej dokumentom urzędowym. Pismo to stanowi jedynie dowód w sprawie podlegający ocenie na ogólnych zasadach określonych w przepisach ordynacji podatkowej, stosowanych w zw. z art. 262 Kodeksu celnego. NSA stwierdził również, że pisma podmiotów działających na terenie państw eksporterów stanowią dowody na potwierdzenie, że świadectwa pochodzenia nie są autentyczne oraz, że istnieją podstawy do przyjęcia, wiarygodności pisma podmiotu działającego na terenie Chińskiej Republiki Ludowej. Podmiot udzielający odpowiedzi wyjaśnił bowiem przyczyny, skutkiem których sformułował tezę co do nieautentyczności świadectwa. Dysponując wiedzą i materiałem porównawczym podmiot chiński dokonał porównania pieczęci i podpisów widniejących na świadectwach, z tymi jakie używane są przez podmioty wystawiające świadectwa. Podmiot weryfikujący ponadto podał, że podmiot wskazany jako ten, który miał wystawić sporne świadectwo pochodzenia , wyraźnie i jednoznacznie stwierdził, że dokumentu takiego nie wystawiał.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał natomiast za zasadne zarzuty skarżącego dotyczące braku podstaw do zastosowania stawki autonomicznej podwyższonej o 100 %. Zdaniem tegoż Sądu brak lub nieautentyczność świadectwa nie wyłącza ustalenia, że towar pochodzi z określonego kraju lub regionu ze skutkami określonymi w części A Postanowień wstępnych do Taryfy celnej. Podkreślił przy tym, że z materiału dowodowego wynika, że w odniesieniu do spornego towaru zostały pobrane próbki i prowadzono na tej podstawie ekspertyzę celem ustalenia wartości towarów. Powyższe okoliczności stanowiły potwierdzenie , że organy celne nie wyczerpały możliwości przeprowadzenia dowodów na okoliczność pochodzenia towarów. Pozostałe zarzuty skarżącego zostały uznane za niezasadne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim po ponownym rozpoznaniu sprawy przekazanej przez Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 21 maja 2008r. (sygn. akt I SA/Go 407/08) uchylił zaskarżoną decyzję Dyrektora Izby Celnej z dnia [...] lutego 2006 r. Powołując się na, wynikające z art. 190 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. - zwanej P.p.s.a.), związanie wykładnią dokonaną przez NSA w wyroku z dnia 22 stycznia 2008r., w swoim wyroku uchylającym zaskarżoną decyzję WSA stwierdził, że organy celne wydały rozstrzygnięcie mimo wadliwego (niewystarczającego) zebrania materiału dowodowego w sprawie, to jest z naruszeniem zasad wyrażonych w art. 122, art. 187 § 1 i art. 191 Ordynacji podatkowej. Uznał, że braki dowodowe występujące w związku z ustaleniem pochodzenia towarów powinny zostać wyeliminowane w toku nowego postępowania. We wskazaniach podał, że w prowadzonym ponownie postępowaniu celny organ odwoławczy powinien w pierwszej kolejności dążyć do wyjaśnienia omawianego aspektu sprawy, co oznaczać będzie dokonanie oceny dokumentu zaopatrzonego w pieczęć urzędu celnego i podpisanego przez kontrolera celnego, z którego to dokumentu wynika, że kontroler celny prowadząc czynności zmierzające do ustalenia wartości towaru określił kraj pochodzenia wpisując "Chiny". Organ powinien też rozważyć możliwość ponownego badania próbek, jak też przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków (osób mających kontakt z próbkami) celem ustalenia, czy towar miał cechy świadczące o jego pochodzeniu. Organ odwoławczy po ponownym przeprowadzeniu postępowania odwoławczego wydał w dniu [...] czerwca 2009 r. decyzję nr [...] uchylającą zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji w zakresie dotyczącym stawki celnej i orzekł , że stawka ta wynosi 40%, a w konsekwencji powyższego orzekł , że należne cło wynosi 13.165,60 zł (poprzednio 26.331,20 zł) oraz należny podatek od towarów i usług 10.327,70 zł (poprzednio VAT 13.224,00 zł). Jako nadpłatę w obu wyżej wymienionych należnościach wskazano razem kwotę 16.061,90 zł. Natomiast w pozostałej części utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

W uzasadnieniu podał m.in., że organ celny przekazał dołączone do zgłoszenia celnego świadectwo pochodzenia do weryfikacji władzom, które je wystawiły. Wobec negatywnego wyniku weryfikacji dowodu pochodzenia, braku zapisu w zgromadzonych dokumentach o kraju pochodzenia, jak również Postanowień wstępnych do Taryfy celnej, przyjął, że należy zastosować stawkę autonomiczną podwyższoną o 100% , co zostało znalazło odzwierciedlenie w decyzji Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...] listopada 2005 r.

Natomiast w związku z wyrokiem WSA z dnia 21 maja 2008 r. (sygn. akt I SA/Go 407/08), przeprowadzając, zgodnie z zaleceniami Sądu, dodatkowe postępowanie co do ustalenia kraju pochodzenia dla importowanego towaru, organ odwoławczy wyjaśnił, iż przeprowadzony dowód z zeznań świadków, korespondencja prowadzona ze stronami, biegłymi rzeczoznawcami, jak również organem pierwszej instancji, nie pozwoliła na ustalenie kraju pochodzenia dla towaru objętego zgłoszeniem celnym.

Wobec powyższego, kierując się treścią art. 153 P.p.s.a. Dyrektor Izby Celnej uchylił decyzję organu pierwszej instancji w zakresie dotyczącej stawki celnej autonomicznej podwyższonej o 100%, ponieważ dokonane ustalenia nie pozwoliły prawidłowo ustalić stanu faktycznego w części dotyczącej kraju pochodzenia.

Nadto w ocenie organu II instancji w sposób prawidłowy naliczono odsetki wyrównawcze, bowiem w wyniku nieprawidłowego zastosowania stawki celnej przesunięto datę zarejestrowania długu celnego, a tym samym skarżący uzyskał swoistą korzyść majątkową i zgodnie z postanowieniami art. 222 § 4 Kodeksu celnego organ celny zobowiązany był do pobrania odsetek wyrównawczych. Natomiast skarżący nie wykazał, że zaszły okoliczności wyłączające naliczenie odsetek wyrównawczych przez organ pierwszej instancji.

Skarżący, T.K. wniósł na powyższą decyzję Dyrektora Izby Celnej skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, domagając się uchylenie zaskarżonej decyzji oraz decyzji Naczelnika Urzędu Celnego z dnia [...] listopada 2005 r.

Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie prawa w zakresie odsetek wyrównawczych, bowiem orzeczenie o utrzymaniu w mocy decyzji organu pierwszej instancji z dnia [...] listopada 2005 r. w powyższym zakresie, doprowadza do sytuacji, w której w obrocie prawnym znajduje się orzeczenie zawierające wadliwy wymiar tych odsetek

Skarżący zarzucił ponadto wydanie zaskarżonej decyzji z naruszeniem terminu przedawnienia, o którym mowa w art. 65 § 5 Kodeksu celnego, a nadto zarzut naruszenia zasad postępowania przez to, że gromadzenie materiału dowodowego i dokonanie czynności procesowych polegających na żądaniu złożenia oświadczeń biegłych występujących w sprawie z wniosku organu celnego pierwszej instancji i pozyskanie tych oświadczeń oraz pozostały zakres przeprowadzonego postępowania, obejmujący m.in. działania z udziałem organu celnego pierwszej instancji, wykracza poza uprawnienia organu odwoławczego. Zdaniem skarżącego w zakresie długu celnego i podatku od towarów i usług powinien orzekać Naczelnik Urzędu Celnego, a nie Dyrektor Izby Celnej.

Wyrokiem z dnia 24.11.2009 roku WSA w Gorzowie Wlkp. uchylił zaskarżoną decyzję uznając za zasadny zarzut skargi, dotyczący rozstrzygnięcia co do odsetek wyrównawczych. W ocenie Sądu bowiem wobec określenia należnego cła w innej wysokości organ winien również określić wysokość należnych odsetek wyrównawczych od cła w zmienionej wysokości.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Dyrektor izby Celnej decyzją z dnia [...].04.2010 roku uchylił zaskarżona decyzję w zakresie dotyczącym zastosowanej stawki celnej, a w pozostałej części utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy.

W uzasadnieniu wskazał iż stosownie do wskazań Sądu określono wysokość odsetek wyrównawczych w kwocie 2.615,40 złotych, w miejsce odsetek w wysokości 7.141.,70 złotych określonych w decyzji organu I instancji.

Od powyższej decyzji skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. złożył skarżący wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji obu instancji.

W uzasadnieniu wskazał na następujące zarzuty odnoszące się do zaskarżonej decyzji :

- naruszenie trzy letniego terminu przedawnienia wskazanego w art. 65 § 5 k.c,

- naruszenie zasad postępowania polegające na gromadzeniu materiału dowodowego i dokonaniu czynności procesowych przez organ II instancji co wykraczało poza uprawnienia organu odwoławczego, bowiem w tym zakresie winien orzekać Naczelnik Urzędu Celnego,

- brak wyjaśnienia negatywnej weryfikacji świadectwa pochodzenia wobec stwierdzenia przez zagraniczny organ weryfikujący, iż dowód ten został sfałszowany,

- brak przeprowadzenia przez organ celny suwerennego postępowania wyjaśniającego co do świadectwa pochodzenia.

Nadto w piśmie z dnia [...].11.2010 roku skarżący sformułował zarzut :

- naruszenia art.187 § 1, art. 191 ordynacji podatkowej w zw. z art. 5 pkt. 3 i art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7.10.1999 roku o języku polskim, jak również art. 27 Konstytucji RP, poprzez nie przetłumaczenie dowodów sporządzonych w języku obcym na język polski,

- braku reprezentacji skarżącego w postępowaniu, bowiem obecny pełnomocnik J.C. nie reprezentował skarżącego w sprawie, a w aktach brak było pełnomocnictwa udzielonego przez skarżącego. Tym samym postanowienie o wszczęciu postępowania zostało doręczone na ręce J.C. mimo braku jego umocowania do działania w sprawie.

W odpowiedzi na skargę organ celny powtórzył argumentację zawartą w decyzjach organów celnych a zaakceptowaną przez sądy administracyjne, a nadto wskazał na podjęcie rozstrzygnięcia co do odsetek wyrównawczych, zgodnie z zaleceniami Sądu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje :

W myśl art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych / Dz. U. Nr 153, poz. 1269 / właściwość sądów administracyjnych obejmuje sprawowanie kontroli decyzji i innych rozstrzygnięć administracyjnych, w oparciu o kryterium ich zgodności z prawem. Uchylenie przez sąd zaskarżonego aktu następuje tylko w razie zaistnienia istotnych wad w przeprowadzonym postępowaniu lub w wyniku naruszenia przepisów prawa materialnego, mających wpływ na wynik sprawy, stosownie do art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. – zwanej P.p.s.a.).

Po dokonaniu kontroli zaskarżonej decyzji, mając na uwadze stan faktyczny i prawny sprawy, Sąd stwierdza, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Wobec tego, iż wydawane decyzje organów celnych w niniejszej sprawie podlegały już sądowej kontroli należy podkreślić, że granice rozpoznania w tejże sprawie wyznacza art. 153 P.p.s.a. , zgodnie z którym ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia. Ponowne rozpoznanie sprawy przez sąd administracyjny ogranicza się do kontroli, czy organy administracji prawidłowo uwzględniły wytyczne zawarte w poprzednim wyroku (zob. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 2 lutego 2009 r. , sygn. I SA/Bk 470/08 - LEX nr 483105). Poddane ponownej kontroli sądowoadministracyjnej rozstrzygnięcie należy uznać za niezgodne z prawem jedynie wówczas, gdy nie uwzględnia wytycznych i oceny sądu przy niezmienionym stanie faktycznym i prawnym (wyrok WSA w Łodzi z dnia 23 października 2008 r. , sygn. I SA/Łd 469/08 - LEX nr 498394).

Przepis art. 153 P.p.s.a. ma charakter bezwzględnie obowiązujący, co oznacza, że ani organ administracji publicznej ani sąd, orzekając ponownie w tej samej sprawie, nie mogą nie uwzględnić oceny prawnej i wskazań wyrażonych wcześniej w orzeczeniu sądu, gdyż są nimi związane ( wyrok z dnia 16 czerwca 2009 r. , sygn. II SA/Ol 443/09 - LEX nr 501813)

Przez ocenę prawną rozumie się powszechne wyjaśnienie istotnej treści przepisów prawnych i sposobu ich stosowania w rozpoznawanej sprawie, natomiast wskazania co do dalszego postępowania stanowią z reguły konsekwencje oceny prawnej. Dotyczą one sposobu działania w toku ponownego rozpoznania sprawy i mają na celu uniknięcie błędów już popełnionych oraz wskazanie kierunku, w którym powinno zmierzać przyszłe postępowanie dla uniknięcia wadliwości w postaci np. braków w materiale dowodowym lub innych uchybień procesowych". (zob. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 19 lutego 2009 r. , sygn. I SA/Gd 635/08 - LEX nr 484031). Organ i sąd ponownie rozpatrujący sprawę związane są wyłącznie oceną prawną pozostającą w związku z rozpatrywaną sprawą, a nie wykładnią in abstracto. Wskazania do dalszego postępowania polegają zaś na określeniu sposobu i kierunku uzyskania pełnego materiału faktycznego i dowodowego.

Należy więc przypomnieć, że w wyroku z dnia 21 maja 2008 r. , sygn. I SA/Go 407/08 Sąd, związany prawomocnym orzeczeniem NSA z dnia 22 stycznia 2008 r. (sygn. akt I GSK 673/07) uznał iż ustalenie pochodzenia towaru wskazanego w zgłoszeniu celnym wobec przesądzenia, że świadectwo pochodzenia jest sfałszowane, wymaga uzupełniającego postępowania dowodowego.

Nadto w wyroku z dnia 24.11.2009 roku sygn. Akt I SA / Go 385 / 09 Sąd uchylając zaskarżoną decyzję wskazał na konieczność dokonania przez organ celny określenia wysokości należnych odsetek wyrównawczych od cła na skutek jego zmiany.

Oceniając postępowanie organu odwoławczego w tym kontekście Sąd rozpoznający obecnie sprawę uznał, że wskazania zawarte w wyroku z dnia 24 listopada 2009 r. zostały przez ten organ wypełnione należycie i zgodnie z zasadami postępowania wynikającymi z przepisów ordynacji podatkowej.

Z poszanowaniem zasad określonych w przepisach ordynacji podatkowej organ podatkowy usunął wadliwość uprzedniej decyzji w zakresie określenia odsetek wyrównawczych, poprzez ich określenie w wysokości odpowiedniej do zmienionej wysokości cła.

Skarżący podniósł w skardze zarzut braku wyjaśnienia negatywnej weryfikacji świadectwa pochodzenia wobec stwierdzenia, iż dowód ten został sfałszowany, bowiem nie zostało wyjaśnione na czym nieautentyczność świadectwa pochodzenia polega. Nadto polski organ celny nie przeprowadził w tym zakresie suwerennego postępowania wyjaśniającego.

Otóż należy stwierdzić, iż NSA w motywach wskazanego wyżej wyroku stwierdził, że pismo podmiotu działającego na terenie państwa eksportera stanowi dowód na potwierdzenie ustalenia, że świadectwo pochodzenia nie jest autentyczne oraz że istnieją podstawy do przyjęcia, wiarygodności pisma podmiotu działającego na terenie Chińskiej Republiki Ludowej. Podmiot udzielający odpowiedzi wyjaśnił przyczyny, skutkiem których sformułował tezę co do nieautentyczności świadectwa. Dysponując wiedzą i materiałem porównawczym podmiot chiński dokonał porównania pieczęci i podpisów widniejących na świadectwach, z tymi jakie używane są przez podmioty wystawiające świadectwa. Podmiot weryfikujący ponadto podał, że podmiot wskazany jako ten, który miał wystawić sporne świadectwo pochodzenia , wyraźnie i jednoznacznie stwierdził, że dokumentu takiego nie wystawiał. Ponadto wskazał, iż wymieniony eksporter nie działa na terenie określonym w świadectwie. Uznał również że brak jest w sprawie dowodów przeciwnych.

Należy również podkreślić że w wyroku z dnia 24.11.2009 roku / I SA / Go 385 / 09 / Sąd odniósł się do podniesionego zarzutu przedawnienia z art. 65 § 5 kodeksu celnego, podniesionego również w obecnie wniesionej skardze.

Sąd w uzasadnieniu w / w orzeczenia wskazał że w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że termin przedawnienia z art. 65 § 5 Kodeksu celnego dotyczy jedynie decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji (np. wyrok NSA z dnia 12 grudnia 2008r. , sygn. I GSK 642/08 - LEX nr 516684), natomiast w rozpoznawanej sprawie zgłoszenia celnego dokonano w dniu [...] czerwca 2003r., a decyzja organu pierwszej instancji została wydana w dniu [...] listopada 2005r. , zatem niewątpliwie przed upływem 3 lat od dnia przyjęcia zgłoszenia celnego.

W powyższym wyroku również Sąd odniósł się do zarzutu skarżącego dotyczącego prowadzenia przez organ II instancji postępowania w zakresie długu celnego i podatku od towarów i usług, bowiem jak wskazał w tym zakresie powinien orzekać Naczelnik Urzędu Celnego a nie Dyrektor Izby Celnej.

Można więc przytoczyć z w / w uzasadnienia że stanowisko to jest sprzeczne z zasadą ogólną postępowania, określoną w art. 127 ordynacji podatkowej, wyrażającą zasadę dwuinstancyjności postępowania. Organ odwoławczy nie jest bowiem pozbawiony kompetencji do dokonania ustaleń faktycznych, wyjaśnienia wszystkich istotnych elementów dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności , czy też przeprowadzenia dowodów. Jest to jego obowiązek, determinowany przyjętym modelem dwuinstancyjnego postępowania, w ramach którego jest on instancja merytoryczną (por. wyrok WSA w Lublinie z dnia 30 stycznia 2009 r. , sygn. I SA/Lu 670/08 - LEX nr 489757). Przewidziana w wyżej wymienionym art. 127 zasada dwuinstancyjności postępowania podatkowego oznacza, że w przypadku złożenia odwołania sprawa będzie w całości przedmiotem rozpatrywania przed organem drugiej instancji.

W tym stanie rzeczy Sąd wobec art. 170,171 i art. 153 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uznał, że zarzuty powyższe są nie uzasadnione.

Odnosząc się natomiast do zarzutu przekroczenia granic zasady swobodnej oceny dowodów na skutek zgromadzenia w aktach sprawy dokumentów w języku obcym nie przetłumaczonych na język polski należy wskazać, iż art. 27 Konstytucji RP zawiera konstytucyjną zasadę stanowiącą, iż językiem urzędowym jest język polski

Rozwinięciem tej zasady są przepisy ustawy z dnia 07.10.1999 r. o języku polskim (Dz. U. Nr 90 poz. 999 ze zm.), które nakładają obowiązek przetłumaczenia na język polski dokumentów mających znaczenie prawne, umożliwiając prawidłową ocenę wyniku badania treści takiego dokumentu. Oznacza to, że w postępowaniu podatkowym organy podatkowe winny posługiwać się dokumentami przetłumaczonymi na język polski.

Jednakże w okolicznościach tej sprawy Sąd stwierdza, że brak jest podstaw do uznania, iż powyższa wadliwość procesowa mogłaby mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a tylko w takim przypadku istniałaby konieczność uchylenia zaskarżonej decyzji zgodnie z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

W aktach sprawy znajdują się m.in. następujące dokumenty w języku obcym nie przetłumaczone na język polski : dokument CMR, parking list z [...].03.2003 roku, faktura / invoice / z dnia [...].03.2003 roku nr [...], świadectwo pochodzenia towaru nr [...], oraz pismo skierowane do China Council for the Promption of International Trade

Natomiast dokument w postaci pisma Chińskiej Rady Promocji Handlu Międzynarodowego z dnia [...].05.2004 roku, stanowiący istotny dowód ważący na rozstrzygnięciu sprawy jest przetłumaczony na język polski.

Należy podkreślić, że w handlu międzynarodowym kontrahenci posługują się dokumentami np. fakturami, czy dokumentami przewozowymi, świadectwami pochodzenia jako dokumentami sformalizowanymi, ze standartowo określonymi i nazywanymi w języku angielskim rubrykami, gdzie np. wskazuje się sprzedawcę, odbiorcę, producenta, kraj pochodzenia, ilość towaru i jego cenę, środek transportu, i inne standartowe dane. Ich znajomość, w tym podstawowym zakresie, dostępna jest zarówno podmiotom gospodarczym dokonujących obrotu jak i organom celnym. Są to bowiem dane hasłowe, uzupełnione danymi liczbowymi.

Dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy istotne było jedynie ustalenie autentyczności świadectwa pochodzenia, porównania danych z świadectwa pochodzenia z fakturą niewymagającą zasadniczo tłumaczenia.

Natomiast odpowiedź na pismo Izby Celnej została przetłumaczona na język polski, a właśnie to pismo ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

Należy podkreślić że Sąd nie podziela wywodów skarżącego zmierzającego do podważenia możliwości uznania za dowód nieprzetłumaczonego dokumentu, bowiem skarżący nie przedstawia argumentacji zwalczającej treść tych dokumentów ustaloną przez organy, nie podejmuje próby wykazania, że to uchybienie mogłoby mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Podkreślić należy, że strona zarówno w toku całego postępowania / przypomnieć należy że sprawa była rozpoznawana dwukrotnie przez WSA w Gorzowie jak również przez NSA w Warszawie/, nie zgłaszała co do tej materii zastrzeżeń, pomimo że zapoznawała się z materiałem dowodowym sprawy i sformułowała zarzuty co do decyzji organów celnych, a podniosła je dopiero w fazie sporządzenia kolejnej skargi na decyzję organu II instancji.

Nadto, skarżący dokonując zgłoszenia celnego towaru będącego przedmiotem postępowania dołączył wszystkie dokumenty w języku obcym, co do których wskazuje że nie zostały przetłumaczone na język polski, nie mając wątpliwości iż dotyczą dokonanej przez niego transakcji. Niewątpliwie również nie miał wątpliwości co do rodzaju zgłoszonego towaru, jego ceny, danych eksportera itp.

Zdaniem Sądu dopuszczenie dowodu z dokumentu nie przetłumaczonego na język polski nie jest sprzeczne z art. 180 § 1 ordynacji podatkowej, który stanowi, że jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Przy wykładni tego przepisu należy wziąć pod uwagę, że czym innym jest dopuszczenie obcojęzycznego środka dowodowego jako dowodu w postępowaniu, a czym innym wynikający z Konstytucji RP i ustawy o języku polskim warunek dokonywania czynności urzędowych przez organy administracji publicznej w języku polskim. Warunek ten jest realizowany w ten sposób, że czynność urzędowa organu celnego polegająca na badaniu treści dokumentu obcojęzycznego wymaga dokonania tłumaczenia dokumentu. Nie zmienia to faktu, że dowodem będzie nadal treść dokumentu obcojęzycznego, a nie jego tłumaczenie. Tłumaczenie nie zastępuje bowiem dokumentu sporządzonego w języku obcym, lecz służy jedynie ustaleniu, jaka jest treść tego dokumentu ( glosa do wyroku WSA z 16 stycznia 2004 r., III SA 2719/02, PiP 2005/4/317 - t. 1, wyrok z dnia 10.10.2008 r. I GSK 1088/07).

Co do zarzutu skarżącego, iż pełnomocnik J.C. nie reprezentował skarżącego w postępowaniu przed organami celnymi należy podkreślić, iż w początkowej fazie tego postępowania J.C. nie był pełnomocnikiem skarżącego, bowiem początkowo skarżący występował w własnym imieniu, a następnie udzielił pełnomocnictwa adwokat Ż.D..

Z tego też względu bezprzedmiotowy w tymże postępowaniu jest zarzut doręczenia postanowienia o wszczęciu postępowania z dnia 4.10.2005 roku na ręce J.C. który w przekonaniu skarżącego nie był jego pełnomocnikiem, bowiem postanowienie to zostało doręczone bezpośrednio skarżącemu, który nie ustanowił wówczas pełnomocnika (k. 34 akt administracyjnych).

Natomiast jak wynika z akt sprawy udzielone w toku postępowania pełnomocnictwo dla adwokat Ż.D. zostało wypowiedziane w dniu [...].06.2006 roku, a więc po wydanie przez organ II instancji decyzji z dnia [...].02.2006 roku.

W aktach administracyjnych sprawy ( k. 91 ) znajduje się pełnomocnictwo udzielone przez skarżącego J.C. w dniu [...].04.2006 roku, które zostało potwierdzone za zgodność z oryginałem przez tegoż pełnomocnika.

Wobec powyższego należy wskazać że zgodnie z treścią art. 73 ust.1 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622 ze zm.) do postępowania w sprawach celnych stosuje się odpowiednio przepisy art. 12 oraz działu IV ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów prawa celnego, zatem i przepisy dotyczące pełnomocnictwa.

W myśl art. 137 § 1 ordynacji podatkowej pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Pełnomocnik dołącza do akt oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa, natomiast doradca podatkowy może sam uwierzytelnić odpis udzielonego mu pełnomocnictwa (art. 137 § 3).

Udzielone J.C. pełnomocnictwo z dnia [...]04.2006 r. jest ogólnym pełnomocnictwem do reprezentowania skarżącego przed m. in. organami celnymi i podatkowymi. Jego odpis poświadczony został za zgodność z oryginałem i został złożony do akt innego postępowania podatkowego prowadzonego z udziałem skarżącego. Od momentu dołączenia do akt tegoż pełnomocnictwa w niniejszej sprawie wszelkich doręczeń dokonywano do rąk pełnomocnika J.C.,

Także o wszelkich dokonywanych w sprawie czynnościach, organy obu instancji zawiadamiały tegoż pełnomocnika. Nadto jak wynika z akt sprawy w postępowaniach sądowych wszczętych z skarg skarżącego na wydane decyzje, skarżący nie podnosił okoliczności należytej reprezentacji.

Z treści przepisów ordynacji podatkowej dotyczących pełnomocnictwa wynika, że pełnomocnik, chcąc występować w postępowaniu w takim charakterze, jest zobligowany do przedłożenia do akt konkretnej sprawy dokumentu potwierdzającego umocowanie do działania w cudzym imieniu z oznaczeniem jego zakresu. Takie ogólne pełnomocnictwo (potwierdzone własnoręcznie za zgodność z oryginałem) zostało dołączone do akt sprawy przez organ podatkowy.

Z uzasadnienia wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 kwietnia 2008r. wydanego w sprawie II FSK 128/08 wynika, że złożenie dokumentu pełnomocnictwa do akt jednej z kilku spraw prowadzonych przez ten sam organ podatkowy, nawet gdy będzie to pełnomocnictwo ogólne, nie zwalnia pełnomocnika z obowiązku załączenia oryginału lub poświadczonej urzędowo kopii takiego dokumentu do akt kolejnej sprawy. Organ nie jest uprawniony do ustalania, czy pełnomocnictwo było w ogóle udzielane stronie i poszukiwania takiego dokumentu w aktach innych postępowań. Jednakże, zdaniem Sądu, skoro organ to jednak uczynił wychodząc poza swoje obowiązki, a następnie pełnomocnik uczestniczył w całym postępowaniu otrzymując pisma, wezwania czy decyzje, nie zawiadamiając organu prowadzącego postępowanie, że nie reprezentuje skarżącego w tym postępowaniu, to nie można przyjąć, że skarżący nie był w tym postępowaniu właściwie reprezentowany.

NSA w powyższym wyroku wskazał, że istotne jest by pełnomocnik ujawnił chęć działania w cudzym imieniu w danym postępowaniu. Taką chęć w niniejszej sprawie pełnomocnik skarżącej wykazał odbierając bez żadnych zastrzeżeń kierowaną do niego korespondencję nie informując organu, iż nie jest pełnomocnikiem skarżącego.

Zdaniem Sądu brak jest więc podstaw do uznania, że w niniejszej sprawie skarżąca nie była właściwie reprezentowana, a tym samym nie uczestniczyła w postępowaniu.

Wobec powyższego na podstawie art. 151 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skarga podlega oddaleniu.

Sędzia WSA B. Rennert Sędzia NSA J. Grzęda Sędzia WSA S. Kowalczyk