drukuj    zapisz    Powrót do listy

6150 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego 6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym), Przywrócenie terminu, Rada Miasta~Prezydent Miasta, Uchylono zaskarżone postanowienie, II OZ 576/17 - Postanowienie NSA z 2017-06-06, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II OZ 576/17 - Postanowienie NSA

Data orzeczenia
2017-06-06 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-05-17
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Jerzy Siegień /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6150 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Przywrócenie terminu
Sygn. powiązane
II SA/Kr 1079/16 - Wyrok WSA w Krakowie z 2016-11-29
II OSK 2337/17 - Wyrok NSA z 2018-04-25
Skarżony organ
Rada Miasta~Prezydent Miasta
Treść wyniku
Uchylono zaskarżone postanowienie
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 718 art. 47 § 1, 49 § 1, art. 76 § 1, art. 86 § 1, art. 185 § 1 w zw. z art. 197
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Siegień po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Gminy Miejskiej K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 9 marca 2017 r., sygn. akt II SA/Kr 1079/16 odmawiające przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej Gminy Miejskiej K. od wyroku WSA w Krakowie z dnia 29 listopada 2016 r., sygn. akt II SA/Kr 1079/16 w sprawie ze skarg W. R., M. M., A. R.–G., "D." [...] Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. oraz Towarzystwa Budownictwa Społecznego "[...]" na uchwałę Rady Miasta K. z dnia [...] sierpnia 2013 r., nr [...] w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru "C.-Ł." postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 29 listopada 2016 r., sygn. akt II SA/Kr 1079/16 po rozpoznaniu sprawy ze skarg W. R., M. M., A. R.-G., "D." [...] Spółki Akcyjnej z siedzibą w K. oraz Towarzystwa Budownictwa Społecznego "[...]" na uchwałę Rady Miasta K. z dnia [...] sierpnia 2013 r., nr [...] w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obszaru "C.-Ł." stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały w części tekstowej i graficznej dla obszarów oznaczonych numerami działek 216/31, 216/32, 216/35, 216/156, 216/158, 216/178, 216/180, 216/9, 216/39, 216/37, 216/175, 217/25, 217/14, 217/26, 216/62, 216/63, 216/64, 216/65, 216/66, 216/67, 216/68, 216/69, 217/16, 216/70 obrębu [...] jedn. ewidencyjna K. - [...], a w pozostałym zakresie skargi oddalił. Odpis powyższego wyroku wraz z jego uzasadnieniem został doręczony pełnomocnikowi Gminy Miejskiej K. – r. pr. S. P. w dniu 22 grudnia 2016 r. (zwrotne potwierdzenie odbioru k-707 akt sądowych).

W ustawowym terminie pismem z dnia 19 stycznia 2017 r. pełnomocnik Gminy Miejskiej K. wniósł skargę kasacyjną od powyższego wyroku.

Zarządzeniami Przewodniczącego Wydziału II z dnia 9 lutego 2017 r. pełnomocnik Gminy Miejskiej K. został wezwany do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej poprzez złożenie dwóch odpisów skargi kasacyjnej w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia skargi kasacyjnej, jak też do uiszczenia wpisu sądowego od skargi kasacyjnej w kwocie 150 zł z pouczeniem, że wymienioną kwotę należy uiścić w terminie 7 dni od daty doręczenia odpisu zarządzenia o wezwaniu do uiszczenia wpisu pod rygorem odrzucenia skargi kasacyjnej. Odpisy powyższych wezwań zostały doręczone pełnomocnikowi Gminy Miejskiej K. w dniu 15 lutego 2017 r. (zwrotne potwierdzenie odbioru k-753 akt sądowych). W dniu 22 lutego 2017 r. Gmina Miejska K. uiściła wpis od skargi kasacyjnej, jednak nie nadesłano wymaganych wezwaniem Sądu odpisów skargi kasacyjnej.

Następnie w piśmie z dnia 6 marca 2017 r. pełnomocnik Gminy Miejskiej K. podniósł, że w jego ocenie wezwanie do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej było zbędne, albowiem braki formalne w postaci niedołączenia wymaganej liczby odpisów skargi kasacyjnej nie występują. Wskazał, że skarżąca M. M. w przedmiotowym postępowaniu działa w imieniu własnym, ale jest również pełnomocnikiem W. R. oraz A. R.-G. Stosownie zatem do zapisów normy art. 76 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r. poz. 718, ze zm.), dalej powoływanej jako "P.p.s.a.", zgodnie z którą pełnomocnikowi kilku osób doręcza się jeden egzemplarz pisma i załączników, M. M. powinien być doręczony jeden odpis skargi kasacyjnej. Tym samym do skargi kasacyjnej nie powinno być dołączonych pięć odpisów skargi kasacyjnej, a jedynie trzy odpisy i taka też ilość odpisów została dołączona do skargi kasacyjnej złożonej przez Gminę Miejską K. A zatem wezwanie do nadesłania dwóch dodatkowych odpisów skargi kasacyjnej było nieuzasadnione. Niezależnie od przedstawionego stanowiska pełnomocnik strony wnoszącej skargę kasacyjną w piśmie z dnia 6 marca 2017 r. z ostrożności procesowej wniósł również o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej, dołączając do pisma dwa egzemplarze skargi kasacyjnej. Uzasadniając wniosek o przywrócenie terminu podał, że pismo wzywające do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej znajdowało się w tej samej kopercie co wezwanie do uiszczenia wpisu od skargi kasacyjnej i przez pomyłkę nie zauważył, że w tej samej kopercie znajdują się dwa wezwania. Dodatkowe wezwanie zauważył dopiero w dniu 3 marca 2017 r. Ponadto pełnomocnik podniósł, że Sąd nie doręczył mu zarządzenia o wezwaniu do uzupełnienia braków formalnych, a jedynie pismo wzywające, w sytuacji gdy w tej samej kopercie oprócz wezwania doręczono mu również zarządzenie o wezwaniu do uiszczenia wpisu sądowego od skargi kasacyjnej, co może sugerować, że wezwanie do uzupełnienia braków było nieprawidłowe, tym bardziej, że w jego ocenie faktycznie brak taki nie występuje.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie rozpoznając zawarty w piśmie z dnia 6 marca 2017 r. wniosek Gminy Miejskiej K. o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej postanowieniem z dnia 9 marca 2017 r. odmówił wnioskodawcy przywrócenia terminu. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że strona wnosząca skargę kasacyjną nie wykazała, aby niezachowanie terminu nastąpiło bez jej winy. W ocenie Sądu doręczenie w jednej przesyłce obu wezwań w żadnej mierze nie usprawiedliwia niedbałości i braku staranności pełnomocnika, który tego nie zauważył. Tym bardziej, że od profesjonalnego pełnomocnika wymaga się fachowej wiedzy prawnej, a zatem powinien on wiedzieć, że pisma kierowane z Sądu podlegają bezwzględnemu wykonaniu we wskazanych terminach. Sąd stwierdził, że już z samego potwierdzenia odbioru wynika, że Sąd doręczył w jednej kopercie zarządzenie o wezwaniu do uiszczania wpisu i wezwanie do usunięcia braków formalnych skargi kasacyjnej. Obie te przesyłki nie zostały ze sobą spięte, zostały doręczone na dwóch odrębnych kartkach. Zdaniem Sądu oznacza to, że przy zachowaniu minimum staranności można było się zorientować, że w jednej kopercie zostały doręczone dwa wezwania i od momentu doręczenia należało liczyć termin do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej. Odnosząc się natomiast do zarzutu niedoręczenia pełnomocnikowi zarządzenia Przewodniczącego Wydziału o wezwaniu do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej Sąd wskazał, że w treści art. 49 § 1 P.p.s.a. jednoznacznie wskazane jest wezwanie Sądu. A zatem Sąd nie ma obowiązku wysyłania odpisu zarządzenia o wezwaniu do uzupełnienia braków formalnych, wystarczające jest bowiem doręczenie samego wezwania, a to zostało w niniejszej sprawie skutecznie dokonane.

Ustosunkowując się następnie do twierdzeń pełnomocnika dotyczących niezasadnego wezwania do doręczenia dwóch odpisów skargi kasacyjnej Sąd wskazał, że z wykazu uczestników niniejszego postępowania jednoznacznie wynika, że Sąd zaliczył do nich W. R., M. M., "D." [...] Spółkę Akcyjną z siedzibą w K. reprezentowaną przez r. pr. J. L., Towarzystwo Budownictwa Społecznego "[...]" reprezentowane przez r .pr. A. M., M. M. jako pełnomocnika A. R.–G. oraz Gminę Miejską K. reprezentowaną przez r. pr. S. P. Przy czym jak zauważył Sąd faktem jest, że na etapie wyrokowania przez Sąd M. M. przedstawiła pełnomocnictwo do reprezentowania W. R. Zdaniem Sądu nie zmienia to jednak tego, że skarżący wnosząc skargę kasacyjną nie dołączył do niej wymaganej liczby odpisów. W myśl art. 76 § 1 P.p.s.a. pełnomocnikowi kilku osób doręcza się jeden egzemplarz pisma i załączników. Dlatego też odpis skargi kasacyjnej należy doręczyć: M. M., M. M. jako pełnomocnikowi W. R. i A. R.–G., r. pr. J. L. oraz r. pr. A. M. Z powyższego w ocenie Sądu jednoznacznie wynika, że dla doręczenia odpisu skargi kasacyjnej uczestnikom postępowania wymagane są jej cztery odpisy. Tymczasem pełnomocnik Gminy Miejskiej K. do wniesionej przez siebie skargi kasacyjnej dołączył jedynie trzy odpisy. Dlatego też za zasadne uznał Sąd wezwanie do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej. Zauważył przy tym, że wezwanie to było jednoznaczne i zawierało jasne pouczenie o skutkach jego niewykonania.

W związku z powyższym Sąd stwierdził, że wnioskodawca nie uwiarygodnił swojej staranności, jak również tego, że przeszkoda, która spowodowała niedotrzymanie terminu była od niego niezależna i dlatego na podstawie art. 86 P.p.s.a. odmówił przywrócenia terminu do uzupełnienia barków formalnych skargi kasacyjnej.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniosła Gmina Miejska K. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika. Zaskarżając je w całości wniosła o uchylenie postanowienia i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła naruszenie art. 86 § 1 P.p.s.a. poprzez nieuzasadnione i zbyt restrykcyjne przyjęcie, że na gruncie przedmiotowej sprawy nie zachodzą podstawy do przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej, podczas gdy faktycznie takie podstawy zachodzą, jak też art. 163 § 2 w zw. z art. 167 P.p.s.a. poprzez niedoręczenie wydanego zarządzenia o uzupełnieniu braków skargi kasacyjnej w postaci doręczenia dwóch dodatkowych odpisów oraz art. 177a P.p.s.a. poprzez wadliwe wezwanie do doręczenia dwóch odpisów skargi kasacyjnej, w sytuacji gdy nie było konieczności doręczania jeszcze dwóch odpisów, co zaznaczył również Sąd pierwszej instancji w zaskarżonym postanowieniu. Wnosząca zażalenie wskazała także na naruszenie zasady prymatu merytorycznego rozpoznania sprawy, nad rozpoznaniem jej w sposób formalny. W uzasadnieniu zażalenia Gmina Miejska K. ponownie podniosła, że wezwanie jej do uzupełnienia braków skargi kasacyjnej w postaci nadesłania dwóch dodatkowych egzemplarzy skargi kasacyjnej nie było uzasadnione. A zatem w ocenie Gminy nieuzupełnienie braków postaci doręczenia dwóch odpisów skargi kasacyjnej nie nastąpiło z winy strony, albowiem samo wezwanie jak i zawartość kierowanej z Sądu do strony koperty budziła istotne wątpliwości co do faktycznej treści wezwania. Tymczasem wezwanie powinno być jednoznaczne i nie może budzić jakichkolwiek wątpliwości, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Przepis art. 176 P.p.s.a. (w brzmieniu obowiązującym w niniejszej sprawie) wskazuje, że skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma w postępowaniu sądowym oraz zawierać elementy szczególne, właściwe tylko dla tego konkretnego środka zaskarżenia. Wymagania dla pisma w postępowaniu sądowym zawarte są w treści art. 46 P.p.s.a. oraz art. 47 § 1 P.p.s.a., który stanowi, że do pisma strony należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich stronom, a ponadto jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych. W sytuacji gdy brak jest jednego z elementów pisma wymienionych w art. 46 i 47 § 1 P.p.s.a., obowiązkiem sądu zgodnie z treścią art. 49 § 1 P.p.s.a. jest wezwanie strony do uzupełnienia lub poprawienia pisma w terminie siedmiu dni pod rygorem pozostawienia pisma bez rozpoznania, chyba że ustawa stanowi inaczej. Takim przepisem szczególnym jest przepis art. 178 P.p.s.a., który w przypadku nieuzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej nakazuje sądowi jej odrzucenie.

Zauważyć należy, że z akt sądowych rozpoznawanej sprawy wynika, że wezwanie do usunięcia braków formalnych oraz fiskalnych skargi kasacyjnej przesłano w jednej przesyłce (por. zwrotne potwierdzenie odbioru przesyłki, k. 753 akt sądowych, doręczono: 15 lutego 2017 r.), co z uwagi na potrzebę ograniczania kosztów funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości uznać należy za działanie zrozumiałe. W terminie 7 dni od doręczenia ww. przesyłki Gmina Miejska K. uiściła jedynie wpis sądowy (w dniu 22 lutego 2017 r., k. 755), nie przesłała natomiast żądanych przez Sąd pierwszej instancji odpisów skargi kasacyjnej. W trakcie prowadzonego postępowania Gmina cały czas konsekwentnie wskazywała, że nie powinna być wzywana do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej poprzez nadesłanie dwóch dodatkowych jej odpisów, albowiem wystarczającą liczbę trzech odpisów dołączyła do skargi kasacyjnej z dnia 19 stycznia 2017 r., a wniosek o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej złożyła jedynie z ostrożności procesowej. Zdaniem Gminy dla jednej ze stron postępowania, tj. M. M., która w przedmiotowym postępowaniu działa w imieniu własnym, ale również jako pełnomocnik W. R. oraz A. R.-G. powinien być doręczony jeden odpis skargi kasacyjnej, co wynika z art. 76 § 1 P.p.s.a.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego stanowisko Gminy zasługuje na uwzględnienie. W rozpoznawanej sprawie bezsporne jest bowiem, że uczestnikami niniejszego postępowania są: M. M., W. R. reprezentowany przez M. M., A. R.–G. reprezentowana przez M. M., "D." [...] Spółka Akcyjna z siedzibą w K. reprezentowana przez r. pr. J. L., Towarzystwo Budownictwa Społecznego "[...]" reprezentowane przez r. pr. A. M. oraz Gmina Miejska K. reprezentowana przez r. pr. S. P. Z art. 76 § 1 P.p.s.a wynika, że pełnomocnikowi kilku osób doręcza się jeden egzemplarz pisma i załączników. Tak więc przepis ten ogranicza konieczność załączania odpisów pism procesowych i załączników w liczbie odpowiadającej uczestniczącym w sprawie osobom tylko do jednego egzemplarza pisma i załączników dla pełnomocnika procesowego kilku osób. Pełnomocnik taki w odróżnieniu od pełnomocnika dla doręczeń nie musi bowiem przekazywać każdemu z mocodawców jednego egzemplarza pisma i załączników. W ustawie Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi brak jest wprawdzie regulacji dotyczącej sytuacji, gdy jeden z uczestników postępowania jest jednocześnie pełnomocnikiem innych uczestników postępowania. Niemniej jednak z zestawienia art. 47 P.p.s.a. i art. 76 § 1 P.p.s.a. wynika, że intencją ustawodawcy było zmniejszenie liczby koniecznych do przedłożenia odpisów do niezbędnego minimum. Zmniejsza to bowiem obciążenie stron postępowania, a jednocześnie ogranicza koszty funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości. Nie można tu również mówić o naruszeniu praw stron postępowania, gdyż jedna osoba działa we własnym imieniu jak również reprezentuje strony miedzy którymi nie ma konfliktu interesów. Tak więc w sytuacji, gdy jeden z uczestników postępowania jest jednocześnie pełnomocnikiem innych uczestników postępowania należy mu stosownie do art. 76 § 1 P.p.s.a. doręczyć jeden odpis pisma, brak jest bowiem logicznego i ekonomicznego uzasadnienia dla doręczania w takiej sytuacji jednej osobie kilku odpisów tego samego pisma. W związku z powyższym w rozpoznawanej sprawie M. M., która działa w imieniu własnym, a także jest pełnomocnikiem dwóch uczestników postępowania (W. R. i A. R.-G.) powinien być doręczony jeden odpis skargi kasacyjnej. Tym samym dołączenie do skargi kasacyjnej złożonej przez Gminę Miejską K. trzech jej odpisów spełniało wymogi formalne w tym zakresie. Brak było zatem podstaw do wzywania pełnomocnika Gminy do usunięcia braków formalnych skargi kasacyjnej poprzez złożenie dwóch jej odpisów. Skoro wezwanie w powyższym zakresie było niezasadne to niewykonanie go nie spowodowało uchybienia terminu, a tym samym nie ma konieczności jego przywracania. W świetle powyższego zarzut naruszenia art. 86 § 1 P.p.s.a. ale poprzez jego nieuzasadnione zastosowanie w niniejszej sprawie uznać należy za zasadny.

Zgodnie bowiem z art. 86 § 1 P.p.s.a. jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu. Intencją ustawodawcy przy tworzeniu przepisów regulujących instytucję przywrócenia terminu było więc umożliwienie stronie obrony swoich praw czy interesów w sytuacji, gdy upływ terminów procesowych wywołał dla niej negatywne skutki prawne, przy jednoczesnym założeniu, że strona dołożyła wszelkich możliwych starań, aby takich negatywnych konsekwencji uniknąć. Pierwszorzędne znaczenie dla pozytywnego rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do dokonania czynności w postępowaniu sądowym ma zatem ustalenie, że fakt uchybienia przez stronę terminowi w ogóle nastąpił i że uchybienie terminowi nie nastąpiło z winy strony. A zatem w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w sytuacji braku uchybienia terminu, bezprzedmiotowe jest prowadzenie postępowania i orzekanie w przedmiocie przywrócenia terminu. Sąd pierwszej instancji jest zatem obowiązany nadać w tej sprawie bieg skardze kasacyjnej złożonej przez Gminę Miejską K.

Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 185 § 1 w zw. z art. 197 § 1 i 2 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji.

Odnosząc się do wniosku o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego, stwierdzić należy, że przepisy P.p.s.a. nie przewidują możliwości orzeczenia co do zwrotu kosztów w postępowaniu zażaleniowym. Zgodnie bowiem z art. 209 P.p.s.a. o zwrocie kosztów sąd rozstrzyga w każdym orzeczeniu uwzględniającym skargę oraz w orzeczeniu, o którym mowa w art. 201, art. 203 i art. 204 P.p.s.a. Natomiast w niniejszej sprawie zostało rozpoznane zażalenie na postanowienie, a zatem Naczelny Sąd Administracyjny nie orzekł o zwrocie kosztów postępowania zażaleniowego.



Powered by SoftProdukt