Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Wiesław Morys po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Z. R. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 31 października 2014 r., sygn. akt IV SAB/Wr 156/14 o odrzuceniu wniosku Z. R. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej postanowieniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 17 stycznia 2014 r., sygn. akt IV SAB/Wr 209/13, odrzucającym skargę na bezczynność Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu w przedmiocie rozpatrzenia zażalenia i wydania orzeczenia postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.

Postanowieniem z dnia 17 stycznia 2014 r., sygn. akt IV SAB/Wr 209/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu odrzucił skargę Z. R. na bezczynność Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu. Postanowienie to uprawomocniło w dniu 25 lutego 2014 r. Pismem z dnia 27 czerwca 2014 r. skarżący wniósł skargę o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego w tej sprawie. Domagał się wznowienia postępowania "ze względu iż wyszły na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne oraz nowe dowody istniejące w dniu wydania orzeczeń, lecz nieznane Sądowi, który je wydał". Jednocześnie skarżący wniósł o przywrócenie terminu do złożenia skargi o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego.

W wykonaniu zarządzenia z dnia 19 sierpnia 2014 r. wezwano skarżącego do wskazania terminu, w którym dowiedział się o podstawie wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego - w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania lub odrzucenia skargi. W odpowiedzi skarżący w piśmie z dnia 26 lipca 2014 r. podał, że nie rozumie treści wezwania i nie wie, jakiej sprawy ono dotyczy. Nadto wskazał, że wniosek o wznowienie postępowania złożył ze względu na powstałe zagrożenie dla życia i zdrowia, jakie niesie za sobą doręczenie mu orzeczenia, a o dacie doręczenia Sąd może się dowiedzieć ze zwrotnego potwierdzenia.

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 31 października 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu odrzucił wniosek Z. R. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania w sprawie zakończonej z dnia 17 stycznia 2014 r., sygn. akt IV SAB/Wr 209/13. W jego uzasadnieniu podał, iż skarżący nie uzupełnił braku formalnego wniosku w terminie, bowiem pomimo nadesłania pisma z dnia 26 lipca 2014 r., nie wskazał terminu, w którym dowiedział się o podstawie wznowienia postępowania sądowoadministracyjnego. Zatem wobec nieuzupełnienia w zakreślonym terminie, wymogu formalnego wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania, Sąd I instancji orzekł jak w sentencji zaskarżonego postanowienia.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł Z. R. postulując jego uchylenie. W uzasadnieniu wskazał, iż wznowienie postępowania jest konieczne, bowiem z uwagi na to, że postanowienie z dnia 17 stycznia 2014 r. zostało wydane na posiedzeniu niejawnym, nie mógł brać udziału w sprawie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie musiało odnieść skutek. Instytucję wznowienia postępowania regulują przepisy działu VII ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270, ze. zm.) – dalej: P.p.s.a. Zgodnie z brzmieniem przepisu art. 270 P.p.s.a., w przypadkach przewidzianych w tym dziale można żądać wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem. Chodzi o okoliczności uregulowane w przepisach art. 271 - 273 P.p.s.a., przy czym podstawę wznowienia mogą stanowić tylko zdarzenia tamże wymienione. Nadto, do skargi o wznowienie postępowania stosuje się, na mocy art. 276 P.p.s.a., odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, jeżeli inaczej nie stanowią przepisy o wznowieniu. Od strony formalnej, skarga o wznowienie postępowania powinna odpowiadać wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym (art. 46 w związku z art. 276 P.p.s.a.), a ponadto zawierać (stosownie do treści art. 279 P.p.s.a.) oznaczenie zaskarżonego orzeczenia, podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, okoliczności stwierdzające zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz żądanie uchylenia lub zmiany zaskarżonego orzeczenia. Podanie podstawy wznowienia następuje przez powołanie i wyraźne określenie, które z podstaw wymienionych w art. 271 - 273 P.p.s.a. motywują, zdaniem strony, wznowienie postępowania w danej sprawie. Natomiast uzasadnienie podstawy wznowienia winno polegać na dokładnym określeniu zarówno okoliczności wskazujących na istnienie powołanej podstawy wznowienia, jak i wpływu tychże okoliczności na rozstrzygnięcie. Zgodnie z brzmieniem art. 277 P.p.s.a. skargę o wznowienie postępowania należy wnieść w terminie trzymiesięcznym. Termin ten liczy się od dnia, w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia, a gdy podstawą jest pozbawienie możności działania lub brak należytej reprezentacji - od dnia, w którym o orzeczeniu dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy.

Powyższe wymogi pozwalają na określenie zakresu, podstaw i dopuszczalności wznowienia, co służy realizacji dyspozycji przepisu art. 280 § 1 P.p.s.a., wedle którego sąd bada na posiedzeniu niejawnym, czy skarga jest wniesiona w terminie i czy opiera się na ustawowej podstawie wznowienia, a w razie braku jednego z tych wymagań odrzuca wniosek. Badanie, o którym mowa w przywołanym przepisie następuje w pierwszym etapie postępowania i nie obejmuje oceny zasadności skargi o wznowienie. Dopiero bowiem skarga wniesiona w terminie i oparta na ustawowej przesłance wznowienia zobowiązuje sąd do skierowania sprawy na rozprawę celem jej merytorycznego rozpatrzenia w ramach drugiego etapu postępowania.

Mając na uwadze wskazane wyżej wymagania formalne skargi o wznowienie postępowania sądowoadministracyjnego Sąd I instancji winien w pierwszej kolejności dokonać wstępnego badania przedmiotowej skargi pod kątem ich spełnienia. W związku z tym, że złożona w sprawie skarga o wznowienie postępowania nie zawierała terminu, kiedy skarżący dowiedział się o podstawie wznowienia, należało wezwać go do uzupełnienia braków formalnych skargi poprzez wyraźne wskazanie tego terminu, w terminie 7 dni, pod rygorem odrzucenia skargi. Co prawda takiej treści wezwanie wysłano do skarżącego, wszak nie zastosowano się prawidłowo do jego niewykonania. Podkreślenia wymaga, że w okolicznościach sprawy, tzn. wobec tego, że złożona skarga dotknięta jest brakami niepozwalającymi na jej merytoryczne rozpoznanie, bezzasadnym i bezprzedmiotowym było rozstrzyganie przez Sąd I instancji w przedmiocie wniosku skarżącego o przywrócenie terminu do jej wniesienia. W takiej sytuacji odrzuceniu wobec nieuzupełnienia braków formalnych powinna podlegać skarga, a nie wniosek o przywrócenie terminu do jej wniesienia. Tym samym doszło też do uchybienia regule ekonomii procesowej. Te kwestie weźmie Sąd Wojewódzki pod rozwagę w dalszym toku postępowania.

Mając na uwadze powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji niniejszego postanowienia, na podstawie art. 185 § 1 w związku z art. 197 § 2 w zw. z art. 198 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.