drukuj    zapisz    Powrót do listy

6259 Inne o symbolu podstawowym 625, Działalność gospodarcza Inne, Minister Infrastruktury, Oddalono skargę kasacyjną, II GSK 837/17 - Wyrok NSA z 2019-05-17, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II GSK 837/17 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2019-05-17 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-03-09
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Andrzej Kuba /przewodniczący/
Dorota Dąbek /sprawozdawca/
Mirosław Trzecki
Symbol z opisem
6259 Inne o symbolu podstawowym 625
Hasła tematyczne
Działalność gospodarcza
Inne
Sygn. powiązane
VI SA/Wa 983/16 - Wyrok WSA w Warszawie z 2016-10-17
Skarżony organ
Minister Infrastruktury
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 380 art. 47 § 1
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
Dz.U. 2014 poz 1204 art. 5 ust. 2 pkt 3
Ustawa z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych - tekst jednolity.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Kuba Sędzia NSA Dorota Dąbek (spr.) Sędzia NSA Mirosław Trzecki Protokolant Dorota Onyśk po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2019 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. Sp. z o.o. w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 października 2016 r. sygn. akt VI SA/Wa 983/16 w sprawie ze skargi A. Sp. z o.o. w K. na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia [...] marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie nakazu rejestracji używanych odbiorników i ustalenie opłaty za używanie niezarejestrowanych odbiorników telewizyjnych 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od A. Sp. z o.o. w K. na rzecz Ministra Infrastruktury kwotę 1800 (tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, objętym skargą kasacyjną wyrokiem z 17 października 2016 r. o sygn. akt VI SA/Wa 983/16, oddalił w całości skargę A.sp. z o.o. w A. na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z [...] marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie nakazu rejestracji odbiorników i ustalenia opłaty za użytkowanie odbiorników.

Sąd pierwszej instancji orzekał w następujących okolicznościach.

W wyniku kontroli dotyczącej wykonania obowiązku rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych przeprowadzonej 21 września 2015 r. w lokalu pod adresem A. [...], L., zajmowanym przez A. sp. z o.o. w A. (dalej: skarżąca, Spółka) ujawniono 49 odbiorników radiofonicznych w samochodach służbowych w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu. Okres używania odbiorników (dwa miesiące) ustalono na podstawie oświadczenia Z.S. – członka zarządu Spółki, w obecności którego odbyła się kontrola i który podpisał protokół kontroli bez zastrzeżeń. W sprawie ustalono również, że Spółka jest leasingobiorcą i w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wynajmuje samochody, będące przedmiotem umów leasingowych zawartych: 23 marca, 31 marca oraz 19 czerwca 2015 r. Przedmiotowe samochody w swoim standardowym wyposażeniu posiadają fabrycznie wmontowane odbiorniki radiowe. Właścicielem tych pojazdów są finansujący odpowiednio: B., C. i D..

Dyrektor Centrum Obsługi Finansowej Poczty Polskiej S.A. (organ pierwszej instancji) decyzją z [...] grudnia 2015 r. nakazał Spółce rejestrację używanych 49 odbiorników radiofonicznych oraz ustalił opłatę w kwocie 9 555 zł za ich używanie.

Zaskarżoną decyzją Minister Infrastruktury i Budownictwa (organ odwoławczy), działając na podstawie art. 5 ust. 1 i 3 oraz art. 7 ust. 7 ustawy z dnia 21 kwietnia

2005 r. o opłatach abonamentowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1204; dalej: ustawa o opłatach abonamentowych) oraz art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm., w skrócie: k.p.a.) utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu decyzji organ drugiej instancji odwołując się do treści art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o opłatach abonamentowych wyjaśnił, że zdolność do natychmiastowego odbioru programu przez odbiornik jest równoznaczna ze stwierdzeniem, iż odbiornik jest używany, co z kolei prowadzi do wniosku, że posiadacz jest obowiązany do wniesienia opłaty abonamentowej za jego używanie. Co do zasad opłacania abonamentu za używanie odbiorników, różnią się w zależności od tego, czy dotyczą gospodarstwa domowego, czy też odbiorników w lokalu handlowym.

W ocenie organu dla obowiązku uiszczania opłat abonamentowych nie ma potrzeby konkretyzowania w decyzji samochodów, w których znajdują się odbiorniki radiofoniczne umożliwiające natychmiastowy odbiór programu, gdyż wystarczy tylko wskazać liczbę odbiorników. Ponadto dla rozstrzygnięcia sprawy zgodnie z przepisami ustawy o opłatach abonamentowych istotne jest, kto posiada odbiorniki, a nie kto jest ich właścicielem. Spółka zaś nie wykazała, aby obowiązek rejestracji spoczywał na firmie leasingowej.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych wskutek jego niezastosowania, organ stwierdził, że przepis ten ma zastosowanie do przedsiębiorców, których przedmiotem działalności gospodarczej jest sprzedaż lub przekazanie odbiorników radiofonicznych lub telewizyjnych do używania na podstawie umów. Wówczas osoby nabywające odbiornik mają obowiązek jego zarejestrowania i uiszczania opłat abonamentowych. Przedmiotem umowy jest wtedy sam odbiornik, a nie umowa obejmująca wynajem samochodu z wyposażeniem.

Organ odwoławczy wskazał, że przeprowadził wyczerpujące postępowanie dowodowe co do wszystkich istotnych okoliczności sprawy, a stronie zapewniono udział we wszystkich etapach postępowania.

Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem Spółka wniosła skargę, w której domagała się uchylenia decyzji organów obu instancji w całości oraz zasądzenia kosztów postępowania.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując w całości stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

WSA w Warszawie, działając na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270; obecnie tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1302; w skrócie: p.p.s.a.) oddalił w całości skargę Spółki stwierdzając, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu.

W uzasadnieniu sąd pierwszej instancji wskazał, że Spółka nie kwestionowała oświadczenia złożonego podczas kontroli przez prezesa zarządu w zakresie ilości posiadanych radioodbiorników w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór znajdujących się w samochodach przeznaczonych na wynajem bądź będących w leasingu czyli objętych działalnością gospodarczą Spółki. Odbiorniki te stanowiły standardowe wyposażenie samochodów, zostały w nich fabrycznie zamontowane. Spółka nie zakwestionowała również oświadczenia prezesa zarządu złożonego do protokołu kontroli, że odbiorniki były używane od dwóch miesięcy. W ocenie sądu, prawidłowo organy uznały te okoliczności za wystarczające do ustalenia odpowiedzialności Spółki.

Sąd przywołał treść art. 2 ust. 2 ustawy o opłatach abonamentowych, z którego wynika domniemanie, że osoba, która posiada odbiornik radiofoniczny lub telewizyjny w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu, używa tego odbiornika. W ocenie sądu uregulowania ustawy o opłatach ograniczające wysokość opłaty (art. 2 ust. 5), zwalniające od opłat (art. 4 ust. 1) czy też wyłączające obowiązek rejestracji odbiorników (art. 5 ust. 2) nie obejmują zwolnienia z obowiązku uiszczania opłaty i rejestracji radioodbiorników sytuacji, w której przedsiębiorca jako właściciel lub leasingobiorca pojazdu, wynajmuje go innym osobom. To przedsiębiorca jako dysponent samochodu pozostaje także dysponentem odbiornika, który jest elementem wyposażenia pojazdu. Potwierdzają to przedstawione przez Spółkę kopie umów leasingu i wynajmu, które dotyczyły pojazdów, a nie zamontowanych w nich radioodbiorników. Według sądu słusznie zauważył organ odwoławczy, że dołączone umowy leasingu nie obejmowały kwestii opłaty abonamentu za odbiorniki radiowe w samochodach objętych umową leasingu i dlatego odpowiedzialność w tym zakresie ponosił leasingobiorca, jako posiadacz (dysponent) samochodów, a tym samym zamontowanych w nich radioodbiorników.

W ocenie sądu prawidłowo organy uznały, że w opisanym stanie faktycznym nie miał zastosowania art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych, zwalniający przedsiębiorcę z obowiązku rejestracji odbiorników przeznaczonych wyłącznie do sprzedaży lub przekazania osobom trzecim do używania na podstawie umów, jeżeli czynności te należą do przedmiotu działalności gospodarczej danego przedsiębiorcy. W rozpoznawanej sprawie odbiorniki radiowe nie były przeznaczone przez przedsiębiorcę wyłącznie do sprzedaży lub przekazania osobom trzecim do używania na podstawie umów, gdyż umowy dotyczyły pojazdów.

Skargę kasacyjną od tego wyroku wywiodła Spółka, zaskarżając wyrok WSA w Warszawie w całości i wnosząc o jego uchylenie oraz o uchylenie zaskarżonej decyzji, jak i poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji, rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Zaskarżonemu orzeczeniu, na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a. Spółka zarzuciła naruszenie prawa materialnego, tj.:

1. art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych, gdyż Wojewódzki Sąd Administracyjny dokonał błędnej wykładni tego przepisu, który wprost wyłącza spod opłaty abonamentowej samochody oddane do użytku osobom trzecim na podstawie umowy, zaś Sąd a quo przyjął, że oddanie do używania samochodu nie jest jednoznaczne z oddaniem radioodbiornika będącego jego częścią składową,

2. art. 47 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 380 ze zm., dalej: k.c.) poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, że radioodbiornik zamontowany fabrycznie w samochodzie nie jest jego częścią składową rzeczy, co doprowadziło organ, a następnie Sąd a quo do wniosku, że radioodbiornik nie był przedmiotem umowy najmu.

Skarżąca Spółka wniosła ponadto o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że obowiązek rejestracji radioodbiorników i następnie uiszczania od nich opłaty abonamentowej ma na celu obciążenie kosztem realizacji misji społecznej mediów publicznych faktycznych użytkowników radioodbiorników tj. słuchaczy radia. Takie ukształtowanie tej daniny publicznej powoduje, że z zakresu obowiązywania ustawy wyłączone są osoby, które z usług nie korzystają, ale z innych powodów są posiadaczami radia. Aby zaś uniknąć sytuacji, w której każdy posiadacz radioodbiornika będzie twierdził, że radia nie słucha, wprowadzono domniemanie, iż osoba władająca radiem go słucha z jednoczesnym ustanowieniem stosownego wyjątku w art. 5 ust. 2 ustawy o opłatach abonamentowych.

Przewidziany wyjątek powinien być interpretowany właśnie przez pryzmat ratio legis tej daniny publicznej, nie zaś w oderwaniu od potrzeby ustanowienia opłaty. Jednocześnie interpretacja przepisów dotyczących opłaty abonamentowej nie może prowadzić do jej przerzucenia na posiadacza radioodbiornika, nawet takiego, który z tego radia nie korzysta i korzystać nie może, ponieważ tylko w ograniczonym zakresie dysponuje nim faktycznie, gdyż nie jest "końcowym" dysponentem rzeczy. Autor skargi kasacyjnej podkreślił, że skarżąca nie jest ani właścicielem samochodów, ani ich bezpośrednim użytkownikiem, pełni tylko rolę pośrednika, który przekazuje samochody leasingodawców najemcom.

W ocenie skarżącej, obowiązek zapłaty abonamentu nałożony został nie na posiadacza, czyli osobę faktycznie korzystającą lub mogącą korzystać z radioodbiornika, ale na Spółkę, która wynajmuje te radioodbiorniki (jako część składową ruchomości – samochodu), co oznacza przerzucenie ciężaru świadczenia abonamentowego – wbrew art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych – na podmiot, który nie włada ani samochodem, ani znajdującym się w nim radiem, ponieważ udostępnia go najemcom i to oni korzystają z auta i znajdującego się w nim radia i zobowiązani są do zapłaty abonamentu.

Skarżąca Spółka podkreśliła, że w samochodach będących przedmiotem tego postępowania, odbiornik radiowy został wbudowany jako część komputera pokładowego i stąd nie może być odłączone od rzeczy głównej – samochodu. Ustawa o opłatach abonamentowych nie definiuje jednak pojęcia radioodbiornika, jak i pojęcia rzeczy. Stąd w sprawie należy w tym zakresie odwołać się do przepisów z części ogólnej Kodeksu cywilnego regulujących pojęcie rzeczy, jak i jej części składowych.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną pełnomocnik Ministra Infrastruktury i Budownictwa wniósł o jej oddalenie w całości i zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ponadto wniósł o oddalenie wniosku Spółki o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.

Postanowieniem z 31 marca 2017 r. NSA oddalił wniosek Spółki o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. W niniejszej sprawie nie występują przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 p.p.s.a. Z tego względu Naczelny Sąd Administracyjny przy rozpoznaniu sprawy związany był granicami skargi kasacyjnej. Granice te są wyznaczone wskazanymi w niej podstawami, którymi - zgodnie z art. 174 p.p.s.a. - może być naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie (art. 174 pkt 1 p.p.s.a.) albo naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 174 pkt 2 p.p.s.a.). Związanie Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej polega na tym, że jest on władny badać naruszenie jedynie tych przepisów, które zostały wyraźnie wskazane przez stronę skarżącą i nie może we własnym zakresie konkretyzować zarzutów skargi kasacyjnej, uściślać ich ani w inny sposób korygować.

Stan faktyczny rozpoznawanej sprawy jest niesporny, nie jest on bowiem kwestionowany przez skarżącego kasacyjnie. W skardze kasacyjnej podniesiono zarzuty dotyczące naruszenia przepisów prawa materialnego, nie sformułowano natomiast zarzutów naruszenia przepisów postępowania. Za niesporne w sprawie uznać zatem należy, że skarżąca kasacyjnie spółka posiadała 49 samochodów przeznaczonych do wynajmu, wyposażonych w radioodbiorniki gotowe do odbioru.

Z postawionych w skardze kasacyjnej zarzutów wynika, że spór prawny w rozpatrywanej sprawie dotyczy oceny prawidłowości stanowiska sądu pierwszej instancji, który kontrolując zgodność z prawem decyzji Ministra Infrastruktury i Budownictwa w przedmiocie nakazu rejestracji odbiorników i ustalenia opłaty za użytkowanie odbiorników stwierdził, że decyzja ta jest zgodna z prawem. WSA w Warszawie uznał za prawidłowe stanowisko organu, że na tle stanu faktycznego sprawy, odbiorniki radiofoniczne stanowiące wyposażenie pojazdów przeznaczonych przez Spółkę do wynajmowania, są objęte obowiązkiem rejestracji i nie korzystają z wyłączenia, o którym mowa w art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych. To stanowisko Sądu jest kwestionowane przez skarżącą kasacyjnie Spółkę.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego podniesione w skardze kasacyjnej zarzuty nie są uzasadnione.

Nie jest zasadny podniesiony w punkcie 1 petitum skargi kasacyjnej zarzut błędnej wykładni art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych. Przepis ten przewiduje, że obowiązkowi rejestracji nie podlegają odbiorniki radiofoniczne i telewizyjne przeznaczone przez przedsiębiorcę wyłącznie do sprzedaży lub przekazania osobom trzecim do używania na podstawie umów, jeżeli czynności te należą do przedmiotu działalności gospodarczej danego przedsiębiorcy.

Ocena zasadności tego zarzutu wymaga na wstępie podkreślenia, że przytoczony przepis wprowadza wyjątek od zasady przewidzianej w art. 2 ust. 1 i 2 oraz art. 5 ust. 1 ustawy o opłatach abonamentowych, tj. zasady, że za używanie odbiorników radiofonicznych oraz telewizyjnych pobiera się opłaty abonamentowe oraz że domniemywa się, że osoba, która posiada odbiornik radiofoniczny lub telewizyjny w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu, używa tego odbiornika, a także, że odbiorniki radiofoniczne i telewizyjne podlegają, dla celów pobierania opłat abonamentowych za ich używanie, zarejestrowaniu w placówkach pocztowych operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe. Z treści przytoczonych regulacji wynika zatem jednoznacznie, że ustawa o opłatach abonamentowych wprowadza obowiązek rejestracji, a w konsekwencji powszechny obowiązek uiszczania opłaty abonamentowej za - oparte na domniemaniu prawnym - używanie odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych.

Nie ma racji skarżąca kasacyjnie wskazując w zarzucie skargi kasacyjnej, że analizowany art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy "wprost wyłącza spod opłaty abonamentowej samochody oddane do użytku osobom trzecim na podstawie umowy". Taki wniosek nie znajduje żadnego oparcia w treści przytoczonego przepisu.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, wbrew zarzutowi skargi kasacyjnej, w rozpoznawanej sprawie Sąd trafnie za prawidłową uznał wykładnię tego przepisu przyjmującą, że wprowadzony nim wyjątek dotyczy jedynie takich sytuacji, gdy działalność gospodarcza danego przedsiębiorcy polega na przeznaczeniu przez przedsiębiorcę odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych wyłącznie do sprzedaży lub przekazania osobom trzecim do używania na podstawie umów, jeżeli czynności te należą do przedmiotu działalności gospodarczej danego przedsiębiorcy. Wyjątki od zasad nie mogą być interpretowane rozszerzająco. Należy zatem uznać, że taki, i tylko taki, jest zakres wyjątku wynikającego z przepisu art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych.

Powyższy sposób rozumienia art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych tj. wolę objęcia tym wyjątkiem jedynie takich przypadków, gdy przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej jest obrót odbiornikami, potwierdza też treść uzasadnienia do projektu ustawy o opłatach abonamentowych. Wskazano w nim mianowicie, że objęcie obowiązkiem rejestracji i opłatą abonamentową "sprzedaży i innego udostępniania odbiorników (...) mających wyłącznie zastosowanie handlowe i niesłużących faktycznemu oglądaniu programów, (...) wydaje się wykraczać poza intencję przedmiotowej daniny" (Druk nr 3604, Sejm IV kadencji, str. 5-6).

Na skutek prawidłowo w tej sprawie dokonanej wykładni przez organ art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych trafnie zatem uznano, że w rozpoznawanej sprawie przepis ten nie mógł mieć zastosowania, nie można bowiem przyjąć, że skarżąca kasacyjnie Spółka przeznacza - w rozumieniu art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy - radioodbiorniki będące wyposażeniem samochodów "wyłącznie do przekazania osobom trzecim do używania na podstawie umów, w zakresie prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej". W świetle ustalonego i niekwestionowanego w sprawie stanu faktycznego Spółka - zgodnie z przedmiotem swojej działalności gospodarczej –wynajmowała bowiem samochody, a nie radioodbiorniki i nie zawierała umów przekazania osobom trzecim do używania odbiorników radiowych. A zatem nie była spełniona przesłanka z art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych, mimo że odbiorniki te były wyposażeniem samochodów.

Zdaniem NSA sam fakt, że odbiornik radiofoniczny stanowi element wyposażenia samochodu przeznaczonego do wynajmu, nie podważa wynikającego z art. 2 ust. 2 ustawy o opłatach abonamentowych domniemania, że przedsiębiorca używa posiadany przez siebie odbiornik, jeśli odbiornik ten jest w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu. Skoro bowiem odbiorniki radiofoniczne w samochodach - będąc elementem wyposażenia - nie stanowią samoistnego przedmiotu umów przewidzianych art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych, to znaczy, że odbiorniki te nie podlegają wyłączeniu z obowiązku ich rejestracji na mocy powołanego przepisu. Należy też mieć na uwadze, że przepisy ustawy o opłatach abonamentowych nie nakazują rejestracji odbiornika radiofonicznego osobie biorącej pojazd do czasowego używania (np. najemcy). Naczelny Sąd Administracyjny, w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę, podziela zatem pogląd przyjęty w wyrokach NSA z dnia 12 grudnia 2017r, sygn. akt II GSK 74/16, z dnia 12 kwietnia 2017 r., sygn. akt II GSK 1944/15 oraz z dnia 12 kwietnia 2017 r., sygn. akt II GSK 1840/15; publ.: CBOSA, orzeczenia.nsa.gov.pl). Naczelny Sąd Administracyjny nie podziela natomiast poglądu wyrażonego w wyrokach z dnia 11 sierpnia 2017 r., sygn. akt II GSK 3166/15 i z dnia 13 lutego 2018r., sygn. akt II GSK 14256/16, że przeznaczenie do oddania do używania osobom trzecim na podstawie umów samochodów zastępczych z zamontowanymi odbiornikami radiowymi oznacza zarazem takie samo przeznaczenie tych odbiorników radiowych, dlatego dopiero wykazanie, że przedsiębiorca używa samochodów wyposażonych w odbiorniki radiowe dla własnych potrzeb pozwalałoby na przyjęcie, że jest zobowiązany do ich rejestrowania i opłacania od nich opłat abonamentowych.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego zaaprobowanie powyższego stanowiska, prezentowanego przez skarżącą kasacyjnie Spółkę, skutkowałoby tym, że w każdej sytuacji, gdy odbiorniki radiofoniczne czy telewizyjne stanowią element wyposażenia, brak byłoby podstaw do przyjęcia obowiązku ich rejestracji i uiszczania opłat abonamentowych. Mimo zatem braku umów, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych, należałoby przyjąć, że zachodzi wyjątek przewidziany w tym przepisie.

Takie stanowisko nie ma żadnego oparcia w obowiązujących przepisach. Niedopuszczalną wykładnią rozszerzającą, sprzeczną z zasadą powszechności abonamentu na zasadach określonych w ustawie, byłaby wykładnia art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych, zgodnie z którą - wbrew brzmieniu przepisu - odbiorniki stanowiące wyposażenie samochodów oddawanych w najem pozostawałyby poza obowiązkiem rejestracji i obowiązkiem opłat przez którąkolwiek stronę umowy najmu samochodu. Taki pogląd jest słusznie kwestionowany w orzecznictwie (por. np. pogląd o obowiązku rejestracji i zasadności pobierania opłat w hotelach za odbiorniki stanowiące wyposażenie wynajmowanych pokoi, np. wyroki NSA z dnia 20 maja 2014r., sygn. akt II GSK 627/13; z dnia 21 kwietnia 2015 r., sygn. akt II GSK 455/14; z dnia 20 grudnia 2016 r., sygn. akt II GSK 933/15; z dnia 11 sierpnia 2017 r., sygn. akt II GSK 3045/15).

Z tego powodu za niezasadny uznać należało także podniesiony w punkcie 2 petitum skargi kasacyjnej zarzut naruszenia art. 47 § 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie.

Wobec przedstawionej powyżej wykładni art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych zasadnie uznano w tej sprawie, że przepis art. 47 § 1 k.c. nie znajdował w niej zastosowania. Niezależnie bowiem od tego, czy odbiorniki radiowe można byłoby uznać za części składowe samochodów, zaistniały w stanie stan faktyczny polegający na prowadzeniu przez Spółkę działalności gospodarczej polegającej nie na "przeznaczaniu przez przedsiębiorcę wyłącznie do sprzedaży lub przekazania osobom trzecim do używania na podstawie umów" odbiorników radiofonicznych, lecz na przeznaczaniu do wynajmu samochodów, nie pozwalał uznać, że zachodził wyjątek z art. 5 ust. 2 pkt 3. Wbrew zarzutowi skargi kasacyjnej ani sąd ani organy nie kwestionowały faktu, że radio jest częścią składową samochodu. W ogóle się w tej kwestii nie wypowiadały zasadnie uznając, że przepis art. 47 § 1 k.c. nie miał w sprawie zastosowania.

Wobec powyższego, skoro skarga kasacyjna nie miała usprawiedliwionych podstaw, nie mogła zostać uwzględniona. Z tego powodu Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną, działając na podstawie art. 184 p.p.s.a.

O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 204 pkt 1 i art. 205 § 2 p.p.s.a. w zw. z § 14 ust. 1 pkt 2 lit. a/ i § 14 ust. 1 pkt 1 lit. a/ w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.). Zasądzona kwota 1800 zł stanowi zwrot kosztów za sporządzenie i wniesienie w terminie przewidzianym w art. 179 p.p.s.a. odpowiedzi na skargą kasacyjną oraz udział w rozprawie przed NSA pełnomocnika organu, który nie występował przed sądem pierwszej instancji.



Powered by SoftProdukt