Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Daniela Kozłowska (spr.) Sędziowie WSA - Emilia Lewandowska aWSA - Anna Tarnowska-Mieliwodzka Protokolant - Anna Jurak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 września 2004 r. sprawy ze skargi ST. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia [...] listopada 2002 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji 1. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia [...] grudnia 2001 r, nr [...]; 2. stwierdza, ze zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. 30 (trzydzieści) złotych tytułem, zwrotu kosztów postępowania sądowego.

I SA 62/03

U z a s a d n i e n i e

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. decyzją z dnia [...] grudnia 2001 r., [...], orzekło o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji Prezydium Rady Narodowej W. z dnia [...] marca 1969 r., [...]. SKO uznało, że kwestionowany przez S. J. akt nie jest decyzją administracyjną w rozumieniu art. 104 § 1 i 2 k.p.a., bowiem nie rozstrzyga sprawy co do istoty, tj. prawa własności czasowej do nieruchomości przy ul. [...] w W. Jest to typowe zaświadczenie, chociaż w nazwie zawiera słowo "decyzja", stwierdzające, że były właściciel nieruchomości nie złożył wniosku o własność czasową.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] listopada 2002 r., [...], uchyliło swoją wcześniejszą decyzję z dnia [...] grudnia 2001 r. i umorzyło postępowanie. W uzasadnieniu tej decyzji organ podał, że wniosek S. J. z dnia 26 września 2001 r. powinien być załatwiony pismem wyjaśniającym. Nazwa użyta w nagłówku aktu nie ma znaczenia dla jego charakteru. Jest to typowe zaświadczenie, bowiem nie przyznaje, ani nie odmawia przyznania prawa, stwierdza tylko zaistnienie pewnych faktów. Skoro akt nie był decyzją administracyjną w rozumieniu art. 104 § 2 k.p.a., lecz zaświadczeniem stwierdzającym, że były właściciel nieruchomości nie złożył wniosku o własność czasową i wobec tego grunt i wszystkie budynki na gruncie przeszły na własność Skarbu Państwa – to nie ma podstaw do zastosowania art. 157 § 3 k.p.a., przewidującego wydanie decyzji o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji. Żądanie S. J. należało załatwić w formie pisma (wyrok NSA z 28 października 1993 r., SA/Gd 1180/93).

W skardze do Naczelnego Sądu Administracyjnego S. J. podnosi, że aktem notarialnym z dnia [...] października 1949 r. nabył prawa do nieruchomości przy ul. [...] ze świadomością, iż wszystkie formalności związane z dekretem o gruntach warszawskich zostały przez dotychczasowego właściciela spełnione, co potwierdził notariusz. Mimo to Prezydium Rady Narodowej W. wydało decyzję z [...] marca 1969 r., w której stwierdzono, że grunt i budynki przy ul. [...] przeszły na własność Państwa. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. wydało decyzję odmawiającą wszczęcia postępowania w sprawie nieważności decyzji z 1969 r. przyjmując, że nie jest to decyzja. Podobne rozumowanie przedstawia SKO w swojej decyzji odwoławczej. Podstawowe znaczenie ma treść art. 107 § 1 k.p.a., który określa elementy decyzji. Akt z [...] marca 1969 r. spełnia wymogi decyzji.

Odpowiadając na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. wniosło o jej oddalenie podkreślając, że oba składy orzekające SKO stanęły na stanowisku, iż pismo Prezydium Rady Narodowej W. z dnia [...] marca 1969 r. nie jest decyzją administracyjną, a jedynie zaświadczeniem, mimo iż zostało opatrzone tytułem "decyzja".

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 97 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1271 ze zm.) sprawy, w których skargi zostały wniesione do Naczelnego Sądu Administracyjnego przed dniem 1 stycznia 2004 r. i postępowanie nie zostało zakończone, podlegają rozpoznaniu przez właściwe wojewódzkie sądy administracyjne na podstawie przepisów ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. W związku z powyższym niniejsza skarga podlega rozpoznaniu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, co wynika z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269).

Skarga jako uzasadniona podlegała uwzględnieniu.

Zaskarżone decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. wydane zostały z naruszeniem art. 7 i 77 k.p.a. Przede wszystkim Sąd zauważa, że wniosek z dnia 17 września 2001 r., chociaż wskazuję konkretne orzeczenie ówczesnego Prezydium Rady Narodowej (data tego aktu powołana jest we wniosku błędnie – jest 1.03.1959 r., a powinno być [...].03.1969 r.), to zawiera ogólne sformułowaną prośbę o wszczęcie postępowania "odnośnie prawidłowości przejęcia na własność Państwa nieruchomości warszawskiej". W aktach sprawy znajduje się decyzja Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia [...] lutego 1961 r., wydana po rozpatrzeniu odwołania S. J. i E. D., utrzymująca w mocy orzeczenie Prezydium Rady Narodowej W. z [...]5 października 1955 r. w przedmiocie odmowy ustanowienia własności czasowej nieruchomości przy ul. [...] w W.. Wobec tego ocenie organów powinny podlegać także powołane wyżej decyzje z dnia [...] lutego 1961 r. i [...] października 1955 r., a nie tylko wskazana we wniosku decyzja z dnia [...] marca 1969 r. Wobec wątpliwości, co do rzeczywistej treści wniosku, zwłaszcza w świetle akt administracyjnych sprawy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze powinno, zgodnie z art. 7 – 9 k.p.a., zwrócić się do wnioskodawcy o wskazanie, jakiego aktu dotyczy wniosek, także z tego powodu, że zawierał on błędną datę decyzji, która stała się przedmiotem postępowania.

Sąd jako błędne ocenia stanowisko Samorządowego Kolegium Odwoławczego co do rzeczywistego charakteru aktu będącego przedmiotem niniejszego postępowania. Zgodnie z art. 107 § 1 k.p.a. decyzja powinna zawierać oznaczenie organu administracji, datę wydania. Oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydawania decyzji. Oceniany akt zawiera podstawowe elementy decyzji administracyjnej. Brak uzasadnienia tej decyzji i niepełne pouczenie nie mogą przesądzać, że nie stanowi ona aktu, który podlega weryfikacji w trybie przepisów o stwierdzeniu nieważności. Ocena tej decyzji jest tym bardziej konieczna, że orzeka ona o kwestiach już wcześniej rozstrzygniętych innymi decyzjami administracyjnymi, a mianowicie decyzjami Prezydium Rady Narodowej W. z dnia [...] października 1955 r. i Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia [...] lutego 1961 r. Zachodzi zatem konieczność zbadania, czy nie została wydana w warunkach określonych w art. 156 § 1 pkt 3 k.p.a., także z urzędu na podstawie art. 157 § 2 k.p.a.

Wobec powyższego Sąd orzekł, jak w sentencji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. "c" i art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270). O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 powyższej ustawy w związku z art. 97 § 2 Przepisów wprowadzających ustawę – Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.