Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Ciołek Sędziowie Sędzia WSA Anetta Chołuj (sprawozdawca) Sędzia WSA Kamila Paszowska-Wojnar po rozpoznaniu w Wydziale III na posiedzeniu niejawnym w dniu 2 grudnia 2020 r. sprawy ze skargi Rady Gminy Z. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody D. z dnia [...] lipca 2020 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Rady Gminy Z. z dnia [...] maja 2020 r. nr [...] w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu Wójta Gminy Z. oddala skargę w całości.

Przedmiotem skargi Rady Gminy Z. (dalej: Rada Gminy, skarżąca, strona) jest rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody D. z dnia [...] lipca 2020 r. Nr [...] stwierdzające nieważność uchwały Rady Gminy Z. z dnia [...] maja 2020 r. nr [...] w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu Wójta Gminy Z.

Jak wynika z akt sprawy Rada Gminy ww. uchwałą stwierdziła wygaśnięcie mandatu Wójta Gminy Z. K. B. (dalej: Wójt) z powodu naruszenia ustawowych zakazów łączenia funkcji wójta z wykonywaniem funkcji członka zarządu spółki prawa handlowego i posiadania w spółce prawa handlowego udziałów przedstawiających więcej niż 10% kapitału zakładowego.

Jak wynika z uzasadnienia do uchwały, postawą stwierdzenia wygaśnięcia mandatu Wójta były wynikające z Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego informacje, zgodnie z którymi K. B. jest członkiem zarządu spółki prawa handlowego "A" sp. z o.o. i jako wspólnik posiada więcej niż 10% udziałów w kapitale zakładowym spółki. Jako podstawę podjęcia uchwały skarżąca powołała art. 492 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2019 r. poz. 684 ze zm.) który przewiduje wygaśnięcie mandatu wójta wskutek naruszenia ustawowych zakazów łączenia funkcji wójta z wykonywaniem funkcji lub prowadzenia działalności gospodarczej. Jeżeli wójt przed dniem wyboru wykonywał funkcję lub prowadził działalność gospodarczą, obowiązany jest do zrzeczenia się funkcji lub zaprzestania prowadzenia działalności w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. Nie zrzeczenie się funkcji lub niezaprzestanie prowadzenia działalności przez wójta w ww. terminie nakłada na Gminę obowiązek stwierdzenia wygaśnięcia mandatu wójta w terminie miesiąca od upływu tego terminu (art. 492 § 5 Kodeksu wyborczego).

Wojewoda D. w zaskarżonym rozstrzygnięciu nadzorczym w toku badania legalności uchwały stwierdził, że akt ten w sposób istotny narusza: 1) art. 492 § 2 i § 5 Kodeksu wyborczego w związku z art. 2 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. nr 78, poz. 783) poprzez naruszenie konstytucyjnej zasady proporcjonalności przez nierozważenie okoliczności faktycznych czynu popełnionego przez Wójta, tym samym wagi czynu popełnionego przez Wójta, w stosunku do sankcji stwierdzenia wygaśnięcia mandatu; 2) art. 492 § 2 zdanie drugie Kodeksu wyborczego poprzez brak zapewnienia Wójtowi możliwości złożenia wyjaśnień przed podjęciem uchwały stwierdzającej wygaśnięcie jej mandatu.

Organ nadzoru wskazał, że jak wynika ze stanu faktycznego sprawy K. B. złożyła ślubowanie jako Wójt Gminy Z. w dniu [...] listopada 2018 r. W dniu 20 listopada 2018 r. zgromadzenie wspólników spółki "A" sp. z o.o. odwołało K. B. z funkcji członka zarządu tej spółki. Dnia 28 października 2018 r. została zawarta między K. B. a wspólnikiem spółki "A" sp. z o.o. przedwstępna umowa sprzedaży przysługujących dotychczas jej udziałów w kapitale zakładowym spółki. Na mocy tej umowy K. B. zobowiązała się do sprzedaży wymienionych udziałów drugiemu wspólnikowi spółki do dnia 20 lutego 2019 r. W związku z rezygnacją strony kupującej z zakupu udziałów w dniu 23 lutego 2019 r. została zawarta kolejna przedwstępna umowa sprzedaży, na mocy której w terminie 30 dni od jej zawarcia K. B. zobowiązała się do sprzedaży przysługujących jej udziałów innej osobie jako stronie kupującej tej umowy. W wyniku zawartej w dniu 26 kwietnia 2019 r. umowy sprzedaży, udziały w kapitale zakładowym spółki K. B. zostały sprzedane. Umowa zobowiązywała nabywcę tych udziałów do podjęcia działań mających na celu dokonanie zmian zapisów Rejestru Przedsiębiorców KRS dotyczących podmiotów będących wspólnikami tej spółki.

Zdaniem Wojewody niedopuszczalna jest wyłącznie literalna wykładnia art. 492 § 2 Kodeksu wyborczego z pominięciem zasady proporcjonalności wynikającej z art. 2 Konstytucji RP. Organ nadzoru wskazał, że czynność odwołania z funkcji członka zarządu została dokonana przez Karolinę Bardowską przed dniem złożenia przez nią ślubowania skutkującego objęciem funkcji Wójta Gminy. Natomiast czynności zmierzające do zbycia przysługujących jej udziałów z spółce, mimo ich sfinalizowania w dniu 26 kwietnia 2019 r. tj. dwa miesiące po terminie określonym w art. 492 § 4 Kodeksu wyborczego podejmowane były od dnia 28 października 2018 r. a więc również rozpoczęły się przed dniem złożenia ślubowania. Okoliczności te zostały potwierdzone przez zainteresowaną kopiami odpowiednich dokumentów. W ocenie organu nadzoru odwołanie członka zarządu wywołuje skutek natychmiastowy i bez znaczenia jest fakt braku ujawnienia zmian wskazanych faktów w Krajowym Rejestrze Przedsiębiorców dopiero 27 maja 2020 r. tj. dwa dni przed podjęciem uchwały o wygaśnięciu mandatu. W ocenie organu nadzoru zastosowana przez Radę Gminy sankcja w postaci wygaśnięcia mandatu wójta jest nadmierna i nieproporcjonalna.

Organ nadzoru odnosząc się naruszenia przez Radę Gminy art. 492 § 2 zdanie drugie Kodeksu wyborczego wskazał, że nie zapewniono Wójtowi możliwości złożenia wyjaśnień przed podjęciem uchwały stwierdzającej wygaśnięcie jej mandatu, czy naruszono procedurę podejmowania uchwały. Z protokołu sesji Rady Gminy odbytej w dniu 29 maja 2020 r. wynika, że projekt uchwały w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu Wójta Gminy Z. został wprowadzony do porządku obrad na tejże sesji. W sesji nie uczestniczył Wójt Gminy Z., co potwierdza również zapis audiowizualny sesji. Zatem Rada w żaden sposób nie umożliwiła Wójtowi złożenia wyjaśnień przed podjęciem uchwały. Samo twierdzenie jednego z radnych, że Wójt wcześniej prowadził z radnymi rozmowy na temat wygaśnięcia swojego mandatu niepoparte żadnymi dowodami nie stanowi dopełnienia obowiązku z art. 492 § 2 zdanie drugie Kodeksu wyborczego.

W skardze Rada Gminy wnosząc o uchylenie rozstrzygnięcia nadzorczego zarzuciła naruszenie prawa materialnego tj. art. 492 § 4 i § 5 Kodeksu wyborczego w związku z art. 4 pkt 1 i 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. Nr 106, poz. 679) przez błędną wykładnie i stwierdzenie, że wygaśnięcie mandatu wójta następuje z woli rady gminy, w sytuacji w której uchwała rady gminy ma charakter prawny aktu deklaratywnego, potwierdzającego. Co doprowadziło do błędnego uznania, iż ze względu na wagę czynu popełnionego przez Wójta, w stosunku do sankcji stwierdzenia wygaśnięcia mandatu przepis ten nie powinien mieć zastosowania, w sytuacji w której z przepisu jasno wynika, iż wójt zobowiązany jest do zrzeczenia się funkcji lub zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania, a w niniejszej sprawie wójt po upływie terminu określonego w ustawie posiadała udziały w spółce z o.o. oraz nie została wykreślona do maja 2020 r. z Krajowego Rejestru Sądowego z funkcji Prezesa Zarządu spółki. W przepisie tym mowa jest o wygaśnięciu mandatu, co w języku prawnym i prawniczym oznacza takie jego ustanie, które następuje z mocy prawa, a więc z woli ustawodawcy, nie zaś z woli innego podmiotu, np. rady gminy. Ponadto Rada Gminy zarzuciła naruszenie prawa procesowego tj. art. 7, art. 77, art. 80 oraz art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r., poz. 256 ze zm. – dalej K.p.a.) przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego tj. pisma wysłanego przez Wójta do wszystkich radnych Rady Gminy, które zawierało stanowisko przedstawione przez Wojewodę w niniejszej sprawie, i z którym Wójt utożsamiała się i pismo to stanowiło jej wyjaśnienia w sprawie, co doprowadziło do błędnego uznania, iż radni Gminy nie dopełnili obowiązków o których mowa w art. 492 § 2 Kodeksu wyborczego. Skarżąca jednocześnie na podstawie art. 106 ust. 5 p.p.s.a wniosła o przeprowadzenie dowodu z pisma Wojewody D. z dnia 11 maja 2020 r., które zostało skierowane do wszystkich radnych Gminy na wykazanie faktu, iż Wójt miała możliwość wypowiedzenia się przed podjęciem uchwały o wygaśnięciu mandatu wójta, a tym samym przyjęła stanowisko Wojewody D. za swoje.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zaprezentowane w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zważył, co następuje:

Skarga jest bezzasadna.

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (j.t. Dz. U. z 2019 r. poz. 2167 z późn. zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę administracji publicznej. Z kolei w myśl art. 1 § 2 cyt. ustawy kontrola, o której mowa w § 1, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Stosownie do treści art. 3 § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325), dalej w skrócie p.p.s.a., kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawie skarg na akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego.

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem oceny Sądu jest rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody D. z dnia 2 lipca 2020 r. wydane na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 713 z późn. zm.), dalej w skrócie u.s.g.

Stosownie do treści 91 ust. 1 u.s.g. uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia, w trybie określonym w art. 90. Termin "sprzeczność" jest pojęciem nieostrym. W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że sprzeczność uchwały lub zarządzenia musi być oczywista i bezpośrednia. Stanowi istotne naruszenie prawa.

Opierając się na konstrukcji wad powodujących nieważność oraz wzruszalność decyzji administracyjnych, można wskazać rodzaje naruszeń przepisów, które w sposób niewątpliwy trzeba zaliczyć do istotnych, skutkujących nieważnością uchwały (zarządzenia) organu gminy. Do nich należy naruszenie przepisów wyznaczających kompetencję do podejmowania uchwał, podstawy prawnej podejmowania uchwał, przepisów prawa ustrojowego, przepisów prawa materialnego – przez wadliwą ich wykładnię – oraz przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał (vide wyrok NSA z 11 lutego 1998 r. II SA/Wr 1459/97, OwSS 1998/3, poz. 79).

Przesłankę materialną wygaśnięcia mandatu wójta określa art. 492 § 1 pkt 5 ustawy – Kodeks wyborczy. Zgodnie z tym przepisem wygaśnięcie mandatu wójta (burmistrza, prezydenta miasta) następuje wskutek naruszenia ustawowych zakazów łączenia funkcji wójta z wykonywaniem funkcji lub prowadzenia działalności gospodarczej, określonych w odrębnych przepisach.

Takim przepisem jest przepis art. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1393) w zw. z art. 2 pkt 6 z którego wynika, że m.in. wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast w okresie zajmowania stanowisk lub pełnienia funkcji, nie mogą:

1) być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółek prawa handlowego;

2) być zatrudnione lub wykonywać innych zajęć w spółkach prawa handlowego, które mogłyby wywołać podejrzenie o ich stronniczość lub interesowność;

3) być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółdzielni, z wyjątkiem rad nadzorczych spółdzielni mieszkaniowych;

4) być członkami zarządów fundacji prowadzących działalność gospodarczą;

5) posiadać w spółkach prawa handlowego więcej niż 10% akcji lub udziały przedstawiające więcej niż 10% kapitału zakładowego - w każdej z tych spółek;

6) prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności; nie dotyczy to działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego, a także pełnienia funkcji członka zarządu na podstawie umowy o świadczenie usług zarządzania, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. poz. 1202 i 2260).

Naruszenie zakazów, o których mowa w art. 4 przez osoby pełniące funkcję wójta (burmistrza, prezydenta miasta) powoduje wygaśnięcie ich mandatu (art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy).

W myśl art. 492 § 2 tej ustawy, wygaśnięcie mandatu wójta z przyczyn, o których mowa w § 1 pkt 1,2 i 5 - z wyjątkiem powodów wskazanych w art. 27 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, stwierdza rada gminy, w drodze uchwały, w terminie miesiąca od dnia wystąpienia przyczyny wygaśnięcia mandatu. Przed podjęciem uchwały o wygaśnięciu mandatu należy umożliwić wójtowi złożenie wyjaśnień.

Z ostatniego powołanego przepisu wynika, że przed podjęciem uchwały o wygaśnięciu mandatu w tym przypadku wójta, rada gminy zobowiązana jest wezwać wójta do złożenia wyjaśnień, jednocześnie informując go o przedmiocie wszczętego postępowania i konkretnych stawianych mu zarzutach. Prowadząc postępowanie wyjaśniające Rada Gminy ma obowiązek stosować się do wymogów zawartych w art. 492 § 2 Kodeksu wyborczego i przed podjęciem uchwały, powinna umożliwić wójtowi złożenie wyjaśnień. Wymagają tego standardy demokratycznego państwa prawa, zgodnie z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Z powyżej wskazanej zasady konstytucyjnej wynika, że takie postępowanie powinno być wnikliwe i transparentne.

Aby zaś osoba, której mandat, pochodzący z wyborów bezpośrednich, ma być wygaszony mogła złożyć wyjaśnienia, musi mieć możliwość zapoznania się z całym zebranym materiałem dowodowym. Czego przed podjęciem uchwały zabrakło. W tym kontekście zasadne jest stanowisko organu nadzoru w zaskarżonym rozstrzygnięciu nadzorczym dotyczące naruszenia przez Radę Gminy art. 492 § 2 Kodeksu wyborczego.

Rozpoznając niniejszą sprawę należy pamiętać, że Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 13 marca 2007 r., sygn. K 8/07 (OTK-A 2007/3/26) stwierdził, że wygaśnięcie mandatu dotyka zarówno czynnego, jak i biernego prawa wyborczego. Ulega w ten sposób przekreśleniu zasada trwałości mandatu pochodzącego z wyborów bezpośrednich. Bierne prawo wyborcze obejmuje uprawnienie do bycia wybranym, a także sprawowania mandatu uzyskanego w wyniku niewadliwie przeprowadzonych wyborów. Istnieje możliwość pozbawienia mandatu na zasadach przewidzianych w ustawie i z przyczyn koniecznych w demokratycznym państwie prawa, jednakże przyczyny te podlegają kontroli konstytucyjności z punktu widzenia proporcjonalności przyczyn decydujących o przekreśleniu wyniku wyborów. Nakaz zachowania proporcjonalności normowania powoduje, że przyczyna decydująca o wygaśnięciu mandatu musi być na tyle poważna, aby zniweczenie wyników wyborów było usprawiedliwione w świetle tego właśnie standardu konstytucyjnego.

Także w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego szeroko podkreśla się, że w procedurze wygaszania mandatu pochodzącego z wyborów powszechnych, stosując normy określające przesłanki jego wygaśnięcia w określonym stanie faktycznym, trzeba zawsze mieć na uwadze, że wykładnia tych norm prowadząca w efekcie do utraty mandatu, a zwłaszcza swoisty rygoryzm procedury wygaszania mandatu, dotyczą nie tylko biernego prawa wyborczego radnego, ale również czynnego prawa wyborczego mieszkańców, gdyż akt wyborczy do organu jednostki samorządu terytorialnego jest unicestwiany, w niniejszej sprawie uchyloną rozstrzygnięciem organu nadzoru uchwała Rady Gminy. Instytucja wygaśnięcia mandatu nie może zatem prowadzić do pochopnego i niezgodnego z prawem zniweczenia wartości podstawowej dla funkcjonowania społeczności lokalnej, jaką jest wybór organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego w wyborach powszechnych, bezpośrednich i tajnych (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 listopada 1998 r., sygn. K. 39/97, OTK ZU nr 6/1998, poz. 99 przywołany np. w uzasadnieniu wyroku NSA z 26 lutego 2015 r. sygn. II OSK 3229/14).

Trybunał Konstytucyjny wskazywał, że brak proporcjonalności, wyrażający się w zrównaniu sankcji wobec osoby, która świadomie, w sposób trwały uchyla się od realizacji obowiązku nałożonego przez ustawę, a tym samym uniemożliwia osiągnięcie jej celu, i wobec osoby dopuszczającej się nieznacznego, w tym wypadku wątpliwego, uchybienia w zakresie formalnych przesłanek realizacji tego obowiązku - stanowi europejski standard krytycznej oceny takiego rozwiązania legislacyjnego (por. ETS, C-193/94, Skanavi i Chryssanthakopoulos, wyrok z 29 lutego 1996 r., pkt 37-38).

Podkreślenia wymaga wyrażony przez Trybunał pogląd, że automatyzm i rygoryzm w zakresie stanowienia i stosowania przepisów dotyczących wygaśnięcia mandatu pochodzącego z wyborów prowadzi do podważenia równowagi między prawami wybieranych oraz wyborców a koniecznością osiągnięcia celów, którym służą nakazy i zakazy nakładane na osoby które uzyskały mandat w wyniku wyborów, co prowadzi do naruszenia konstytucyjnej zasady proporcjonalności.

Zawarty w art. 4 pkt 6 ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne zakaz należy oceniać przez pryzmat reguł i celów, jakim mają służyć tzw. regulacje "antykorupcyjne" wprowadzające instytucje prawne mające stanowić gwarancje prawidłowego i rzetelnego wykonywania działań przez jednostki samorządu terytorialnego.

Interes publiczny, którego realizacji mają służyć "antykorupcyjne przepisy" polega na "zapobieżeniu angażowania się osób publicznych w sytuacje i uwikłania mogące nie tylko poddawać w wątpliwość ich osobistą bezstronność czy uczciwość, ale także podważać autorytet organów Państwa oraz osłabiać zaufanie wyborców i opinii publicznej do ich prawidłowego funkcjonowania" (por. uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 kwietnia 1994 r., sygn. akt W. 2/94, OTK w 1994 r., cz. I, s. 191).

Wygaśnięcie mandatu Wójta jest instytucją prawa wyborczego. Do wygaśnięcia mandatu dochodzi na skutek zdarzeń, z którymi ustawa wiąże utratę mandatu uzyskanego w wyborach powszechnych. Sankcja utraty mandatu pochodzącego z wyboru, ingerująca w wolę powszechną, musi być zastosowana w sytuacji zaistnienia w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości przesłanek wynikających z normy prawa materialnego, nakazujących wygaszenie takiego mandatu.

Zasadą jest, że im bardziej drastyczne (co do przedmiotu, zakresu, sposobu, czy skutków) jest wkroczenie władzy w materię konstytucyjnie chronionych praw podstawowych, tym bardziej rygorystycznym przesłankom powinna podlegać procedura stanowiąca gwarancję tego wkroczenia (por. wyrok TK z 13 marca 2007, K 8/07, wyrok NSA z 15 listopada 2012 roku, II OSK 2094/12).

Procedura podjęcia uchwały wymagała aby Rada Gminy przed ustaleniem czy wystąpiła przesłanka skutkująca wygaśnięciem mandatu Wójta zapewniła Wójtowi prawo do wysłuchania. W sprawie brak jest dowodów potwierdzających, że Rada Gminy przed podjęciem uchwały umożliwiła Wójtowi złożenie wyjaśnień. Jak trafnie wskazał Wojewoda w zaskarżonym rozstrzygnięciu nadzorczym z protokołu sesji Rady Gminy odbytej w dniu 29 maja 2020 r. wynika, że projekt uchwały w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu Wójta Gminy Z. został wprowadzony do porządku obrad na tejże sesji. W sesji nie uczestniczył Wójt, co oznacza że nie mógł złożyć tych wyjaśnień na tej sesji. Ponadto ze znajdującego się w aktach sprawy ogłoszenia o porządku obrad mającej odbyć się w dniu 29 maja 2020 r. XXII Sesji Rady Gminy brak jest informacji o zamiarze podjęcia uchwały w sprawie wygaśnięcia mandatu wójta. Wbrew twierdzeniom skargi za taki dowód w sprawie nie może zostać uznane dołączone przez skarżącą do skargi pismo Wojewody D. z 11 maja 2020 r., (znajdujące się już w aktach administracyjnych przesłanych przez organ nadzoru do Sądu). Jak wynika z jego treści jest to pismo Wojewody D. skierowane do Rady Gminy, w którym organ nadzoru przedstawił swoje stanowisko w sprawie. Wbrew twierdzeniom skargi z jego treści nie wynika, aby było to stanowisko Wójta. Strona skarżąca poza ogólnymi twierdzeniami skargi, że pismo Wojewody z 11 maja 2020 r. stanowiło wyjaśnienia Wójta nie przedstawiła na poparcie tej tezy żadnych dowodów. Oznacza to, że przed podjęciem uchwały Rada Gminy naruszyła procedurę przewidzianą dla podejmowanie tego typu uchwał. Tym samym zarzut skargi, że organ nadzoru błędnie uznał, iż radni gminy nie dopełnili obowiązków o których mowa w art. 492 § 2 Kodeksu wyborczego, należy uznać za całkowicie bezzasadne

W ocenie Sądu, z okoliczności sprawy wynika, iż Wójt nie miała obiektywnej możliwość przed Radą gminy złożenia stosownych wyjaśnień, w szczególności gdy sprawa ta nie znajdowała się w porządku obrad sesji Rady Gminy planowanej na 29 maja 2020 r.

Podkreślenia wymaga, iż Rada Gminy nie wykazała, aby po zmianie porządku obrad na sesji w dniu 29 czerwca 2020 r. w związku z zamiarem podjęcia uchwały o wygaśnięci mandatu, wezwała Wójta do złożenia wyjaśnień i wyznaczyła w tym celu jakikolwiek termin.

Uchwałę podjętą z naruszeniem przepisu art. 492 § 2 Kodeksu wyborczego trzeba w sposób oczywisty uznać za sprzeczną z prawem w rozumieniu art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, a w konsekwencji nieważną. W żadnym bowiem przypadku nie można przyjąć, iż wygaśniecie mandatu Wójta z pominięciem obligatoryjnego umożliwienia wysłuchania jest jedynie nieistotnym naruszeniem prawa w rozumieniu art. 91 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym.

W związku z naruszeniem procedury przy podejmowaniu uchwały o wygaśnięciu mandatu radnego przedwczesne byłoby odnoszenie się do kwestii wystąpienia lub braku wystąpienia – w zależności od udzielonych przez Wójta wyjaśnień - przesłanki skutkującej wygaśnięciem mandatu.

W związku z powyższym działając na podstawie art. 151 p.p.s.a. oraz art. 15zzs⁴ ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1842 ze zm.) Sąd skargę oddalił w całości.