W sprawie o sygnaturze akt I SA/WA 2657/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozpoznawał skargę S. P. (dalej jako skarżąca) na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (dalej jako organ/Minister) z dnia [...] lipca 2014r. [...] utrzymującą w mocy decyzję tegoż Ministra z dnia [...] maja 2014r. [...] o umorzeniu postępowania w przedmiocie ustalenia odszkodowania za bezprawne przejęcie w 1951r. przedsiębiorstwa J. P. Z akt sprawy administracyjnej wynika, iż na wniosek skarżącej decyzją nr [...] z dnia [...] września 1993r Minister Przemysłu i Handlu stwierdził, że zarządzenie Prezesa Centralnego Urzędu Drobnej Wytwórczości znak: [...] z dnia [...] lutego 1951 r., ustanawiające przymusowy zarząd państwowy nad przedsiębiorstwem [...], własność J. P. w [...] (stanowiące następnie podstawę do przejęcia w 1958r. ww przedsiębiorstwa na własność Państwa) zostało wydane z naruszeniem prawa. Wyrokiem z dnia 12 września 1995r., sygn. akt IV SA 2072/93 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę S. P. na w/w decyzję Ministra Przemysłu i Handlu z dnia [...] września 1993r. wskazując w uzasadnieniu, że ww decyzja z 1993r. otwiera skarżącej drogę do wystąpienia w tej kwestii ze stosownym wnioskiem odszkodowawczym. Powołując się na ww wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, wnioskiem z dnia [...] listopada 1995r. S. P. wystąpiła do ówczesnego Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej o "przyznanie odszkodowania za poniesioną rzeczywistą szkodę z tytułu bezprawnego przejęcia Przedsiębiorstwa J. P.".
Zaskarżoną do tut. Sądu decyzją Ministra z dnia [...] lipca 2014r. postępowanie zainicjowane wnioskiem skarżącej z dnia [...] listopada 1995r. zostało umorzone z uwagi na uchylenie z dniem 1 września 2004 r. przez art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2004 r. Nr 162 poz. 1692) art. 160 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst pierwotny: Dz. U. 1960 r. Nr 30 poz. 168, tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r. poz. 267 zwanej dalej - kpa). W myśl przyjętej wykładni wykluczającej zastosowanie art. 5 ww ustawy nowelizującej z dnia 17 czerwca 2004 r. w odniesieniu do uchylonego art. 160 § 4 i 5 kpa uznaje się, że sprawy odszkodowań wszczęte i niezakończone przez organy administracji przed dniem wejścia w życie tej ustawy podlegają umorzeniu. Co do zasady zatem zaskarżona do tut. Sądu decyzja z dnia [...] lipca 2014r. utrzymująca w mocy decyzję Ministra o umorzeniu postępowania odpowiada prawu. Skutkowało to oddaleniem skargi S. P.
Pomimo to, Sąd doszedł do przekonania, iż stwierdzone w toku rozpoznawania skargi uchybienia w działaniu organu dają podstawę do poinformowania o nich Ministra w trybie art. 155 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. 2012 r. poz. 270, dalej – ppsa).
Sąd stwierdził mianowicie, że w toku trwającego przez 19 (dziewiętnaście) lat postępowania administracyjnego (poza dwukrotnym przekazaniem w 1995r. sprawy według właściwości) organ nie podjął żadnej czynności zmierzającej do rozpoznania wniosku skarżącej. Powyższa bezczynność i przewlekłość postępowania w ocenie Sądu ma kwalifikowany charakter, bowiem, jak już wskazano, z dniem 1 września 2004 r. organy administracji przestały być właściwe w sprawach dotyczących ustalenia odszkodowania za rzeczywistą szkodę poniesioną na skutek wydania decyzji z naruszeniem art. 156 § 1 kpa albo stwierdzenia nieważności takiej decyzji. Umorzenie w 2014r. jako bezprzedmiotowego postępowania "odszkodowawczego" zainicjowanego jeszcze w 1995r. nastąpiło zatem po upływie 10 (dziesięciu) lat od daty, kiedy sprawa (wskutek tzw. następczej niedopuszczalności drogi administracyjnej) utraciła charakter sprawy administracyjnej i została powierzona przez ustawodawcę sądom powszechnym. W ocenie Sądu takie działanie Ministra stanowi o rażącym naruszeniu art. 35 kpa oraz wyrażonych w art. 6, 8 kpa i w art. 12 § 1 kpa podstawowych zasad postępowania administracyjnego (tj. zasady praworządności, zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa oraz zasady szybkości postępowania).
Z tych względów orzeczono jak w postanowieniu.