Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Ewa Pisula – Dąbrowska (sprawozdawca), Sędziowie WSA Eugeniusz Wasilewski, Olga Żurawska – Matusiak, Protokolant Katarzyna Skurzyńska, referent stażysta, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 marca 2012 r. sprawy ze skargi A. B. na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego oddala skargę

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych decyzją z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] dot. [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., utrzymał w mocy swoją decyzję z dnia [...] maja 2011 r., którą to decyzją umorzył postępowanie w przedmiocie przetwarzania danych osobowych A. B. przez [...] z siedzibą w N. (zwany dalej Związkiem Wyznaniowym).

W motywach uzasadnienia organ podał, że A. B. wniósł do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych skargę na Związek Wyznaniowy, kwestionując legalność przetwarzania jego danych osobowych, dotyczących jego przynależności wyznaniowej.

Organ ustalił, że w dniu [...] lipca 2008 r. - w budynku miejscowego zboru – Związek Wyznaniowy podał komunikat, iż "Pan A. B. nie jest [...]".

Na żądanie GIODO Związek Wyznaniowy wyjaśnił, że A. B. w wyniku wewnętrznego postępowania dyscyplinarnego przestał być członkiem społeczności religijnej. Organ wskazał, że pismem z dnia 7 listopada 2008 r. Zarząd Związku Wyznaniowego wyjaśnił, że A. B. nigdy nie był członkiem organów Związku, oficjalnie reprezentującego społeczność religijną [...], lecz był jedynie [...] oraz członkiem miejscowego zboru [...] w Z.

W tym stanie faktycznym GIODO stwierdził, iż nie posiada kognicji do wydania merytorycznej decyzji w przedmiotowej sprawie i koniecznym jest umorzenie postępowania na podstawie art. 105 § 1 k.p.a.

Uzasadniając brak kognicji, organ wskazał na art. 43 ust. 2 i art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie danych osobowych. Wyjaśnił, że na mocy tego przepisu nie przysługują mu uprawnienia określone w art. 12 pkt 2 i art. 14 pkt 1, pkt 3-5 oraz pkt 15-18 tej ustawy. Wskazał, że [...] Związek [...] należy do instytucji o uregulowanej sytuacji prawnej. Związek ten jest instytucją wpisaną od 1990 r. do rejestru Kościołów i innych związków wyznaniowych, prowadzonego przez MSWiA. Stwierdził, że zgodnie z art. 25 ust. 2 Konstytucji RP władze publiczne w RP zachowują bezstronność w sprawach przekonań religijnych, światopoglądowych i filozoficznych, zapewniając swobodę ich wyrażania w życiu publicznym. Stosownie do art. 25 ust. 3 Konstytucji RP, stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności każdego w swoim zakresie, jak również współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego.

W oparciu o ww. przepisy organ stwierdził, że nie może prowadzić postępowania wyjaśniającego, ukierunkowanego na wydanie merytorycznej decyzji administracyjnej ani przeprowadzać czynności kontrolnych, z wyłączeniem prawa żądania wyjaśnień i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego. W konkluzji GIODO uznał, że skoro dane osobowe A. B. były przetwarzane w związku z procedurą wykluczenia go ze związku wyznaniowego, upublicznienie informacji o wykluczeniu go ze zboru [...] w Z. wynikało z realizacji prawa wewnętrznego tej społeczności religijnej.

Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi A. B. do tutejszego Sądu.

Wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji, skarżący zarzucił naruszenie art. 14 i art. 19 ustawy o ochronie danych osobowych oraz art. 7, art. 8, art. 9, art. 10 § 1 i art. 136 k.p.a.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 25 lipca 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.), do zadań Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych należy:

- kontrola zgodności przetwarzania danych z przepisami o ochronie danych osobowych,

- wydawanie decyzji administracyjnych i rozpatrywanie skarg w sprawach wykonania przepisów o ochronie danych osobowych,

- zapewnienie wykonania przez zobowiązanych obowiązków o charakterze niepieniężnym wynikających z decyzji, o których mowa w pkt 2, przez stosowanie środków egzekucyjnych przewidzianych w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji,

- prowadzenie rejestru zbiorów danych oraz udzielanie informacji o zarejestrowanych zbiorach,

- opiniowanie projektów ustaw i rozporządzeń dotyczących ochrony danych osobowych,

- inicjowanie i podejmowanie przedsięwzięć w zakresie doskonalenia ochrony danych osobowych,

- uczestniczenie w pracach międzynarodowych organizacji i instytucji zajmujących się problematyką ochrony danych osobowych.

Powyższy przepis statuuje główne zadania i kompetencje Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, który pełni funkcję zarówno organu kontrolującego poprawność przetwarzania danych osobowych zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oraz rzecznika interesu poszczególnych osób i interesów publicznych, jak i organu wyposażonego we władcze kompetencje wydawania decyzji administracyjnych i rozpatrywania skarg w sprawach wykonania przepisów o ochronie danych osobowych. W celu wykonania zadań, o których mowa w przytoczonej normie prawnej, Generalny Inspektor ma prawo żądać złożenia pisemnych lub ustnych wyjaśnień oraz wzywać i przesłuchiwać osoby w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego (art. 14 pkt 2 omawianej ustawy). Powyższe uprawnienia organu mogą być jednak ograniczane, a nawet wyłączane w odniesieniu do określonych podmiotów. Wyłączenie takie przewiduje m. in. art. 43 ust. 2 powyższej ustawy, zgodnie z którym, w odniesieniu do zbiorów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3 oraz zbiorów, o których mowa w ust. 1 pkt 1a, przetwarzanych przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Służbę Wywiadu Wojskowego oraz Centralne Biuro Antykorupcyjne, Generalnemu Inspektorowi nie przysługują uprawnienia określone w art. 12 pkt 2, art. 14 pkt 1 i 3-5, art. 15-18. Zbiory, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 1, 1a i 3, są to zbiory zawierające informacje niejawne, które uzyskane zostały w wyniku czynności operacyjno-rozpoznawczych przez funkcjonariuszy organów uprawnionych do tych czynności oraz zbiory dotyczące osób należących do kościoła lub innego związku wyznaniowego, o uregulowanej sytuacji prawnej, przetwarzanych na potrzeby tego kościoła lub związku wyznaniowego. Dlatego w związku z treścią przepisu art. 43 ust. 1 pkt 3 omawianej ustawy, nie zgłasza się zbiorów osób ochrzczonych w danej parafii, czy duchownych przynależnych do danej diecezji, czy zakonu.

W rozpoznawanej sprawie bezsporne jest, że dane osobowe skarżącego umieszczone były w zbiorze związku wyznaniowego, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie danych osobowych.

W ocenie Sądu, zasadnie organ uznał, że jego kognicja, uprawnienia ograniczone są do czynności, które określa ustawa o ochronie danych osobowych w art. 14 ust. 2.

Stwierdzić należy, iż czynności te organ podjął ustalając stan faktyczny, żądając stosownych wyjaśnień.

Zdaniem Sądu, GIODO prawidłowo uznał, iż nie jest właściwy do wydania decyzji, o której mowa w art. 12 ust. 2 uoodo.

W pełni też zgodzić należy się z oceną organu, iż w realiach rozpoznawanej sprawy zastosowanie winien znaleźć przepis art. 105 ust. 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.). Przywołany przepis zezwala organom administracji na wydanie decyzji o umorzeniu postępowania w sytuacji, gdy w świetle przepisów prawa materialnego i ustalonego stanu faktycznego, brak jest sprawy administracyjnej, mogącej być przedmiotem postępowania. Sprawa administracyjna jest bowiem konsekwencją istnienia stosunku administracyjno-prawnego, czyli takiej sytuacji prawnej, w której strona ma prawo żądać od organu administracyjnego skonkretyzowania jej indywidualnych uprawnień, wynikających z prawa materialnego (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 1995 r. sygn. akt III ARN 50/59 - OSNP 11/96/150).

W orzecznictwie i judykaturze przyjmuje się zgodnie, że bezprzedmiotowość postępowania administracyjnego, o której stanowi art. 105 § 1 k.p.a., oznacza, że brak jest któregoś z elementów materialnego stosunku prawnego, a wobec tego nie można wydać decyzji załatwiającej sprawę przez rozstrzygnięcie co do jej istoty.

Taka też sytuacja zaistniała w sprawie niniejszej. Organ po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego doszedł do przekonania, iż nie ma uprawnień do załatwienia przedmiotowej sprawy, poprzez wydanie decyzji w zakresie ochrony danych osobowych, zgodnie z żądaniem strony.

W tym stanie sprawy, nie podzielając argumentów zawartych w złożonej skardze oraz uznając, iż organ w sposób prawidłowy zebrał i ocenił materiał dowodowy, jak również, że przy wykonywaniu tych czynności nie naruszył przepisów prawa, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, jak w sentencji, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).