Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Szkodzińska (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Mirosław Bator, Sędzia WSA Mirosław Bator, , , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 5 grudnia 2016 r. sprawy ze skargi Z. T. na bezczynność Burmistrza W. w przedmiocie dostępu do informacji publicznej I. stwierdza, że bezczynność Burmistrza W. w załatwieniu wniosku Z. T. z dnia 10 sierpnia 2016 r. nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; II. w pozostałym zakresie umarza postepowanie; III. zasądza od Burmistrza W. na rzecz skarżącego Z. T. kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie:

Pismem z dnia 10 sierpnia 2016 r. przesłanym drogą elektroniczną do Burmistrza W. , Z.T. zwrócił się o udostępnienie informacji publicznej poprzez udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

- jakim podmiotom zostanie naliczony czynsz zgodnie z zarządzeniem nr [....] Burmistrza W. z dnia 8 sierpnia 2016 roku w sprawie ustalenia stawki czynszu dzierżawnego za nieruchomości będącą w użytkowaniu wieczystym Gminy W.?;

- jaką własność gminy Wadowice dzierżawią (rodzaj, powierzchnia, nr nieruchomości, kiedy nabyli prawo dzierżawy i na jakiej podstawie)?;

- w jakiej wysokości i na podstawie jakiej decyzji, zarządzenia, przetargu, umowy podmioty te opłacały czynsz dzierżawny przed wydaniem wspomnianego zarządzania? Jednocześnie zwrócił się z prośba o przekazaniem kopii (skanów) tych dokumentów.

Z|.T. wniósł nadto o przekazanie kopii zarządzeń, uchwał, regulaminów, które regulują obecne zasady i stawki opłat za prowadzenie ogródków gastronomicznych w gminie Wadowice oraz ustalające wysokość podatku od nieruchomości dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Zwrócił się przy tym o udzielenie odpowiedzi drogą elektroniczną.

W dniu 26 września Z.T. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na bezczynność Burmistrza W. polegającą na nieudzieleniu w terminie informacji publicznej.

Organowi administracji zarzucił naruszenie art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, art. 1 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 i art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.

W związku z powyższym wniósł o zobowiązanie Burmistrza W. do wykonania wniosku z dnia 10 sierpnia 2016 r., zasadzenie kosztów postępowania według norm przepisanych; stwierdzenie, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa i wymierzenie organowi grzywny.

Podał skarżący, że do dnia składania skargi Burmistrz W. nie odpowiedział na jego wniosek; nie nadesłał żadnej kopii pism, ani innych dokumentów. Organ nie przesłał również decyzji odmownej lub informacji o powodach opóźnienia czy informacji o wyznaczeniu nowego terminu udzielenia odpowiedzi.

Wedle skarżącego brak udzielenia odpowiedzi na wniosek skutkuje bezczynnością organu zobowiązanego do udzielenia informacji publicznej, a takim jest Burmistrz W. W związku z powyższym winien był na podstawie przepisu art. 13 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej udzielić informacji w terminie 14 dni od daty złożenia wniosku.

Pismem z dnia 29 września 2016 r., przesłanym wnioskodawcy drogą elektroniczną Burmistrz W. podał, że Zarządzenie Burmistrza W. nr [....] z dnia 8 sierpnia 2016 roku nie zostało zastosowane do żadnej umowy dzierżawy zawartej przez Gminę W. , gdyż zostało uchylone na podstawie zarządzenia Burmistrza W. nr [....] z dnia 19 sierpnia 2016 roku. Stawki czynszu dzierżawnego określa Zarządzenie Burmistrza W. nr [....] z dnia 7 grudnia 2015 roku, które znajduje się w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w W. pod linkiem: http://bip.malopolska.pl/umwadowice/Article/get/id,1155354.html. Stawki podatku od nieruchomości w Gminie W. wynikają z uchwały nr XIV/109/2015 Rady Miejskiej w W. z dnia 25 listopada 2015 roku w sprawie wysokości stawek podatku od nieruchomości, która znajduje się w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w W. pod linkiem: http://bip.malopolska. pl/umwadowice/Article/get/id, 1142344.html. Natomiast zasady opodatkowania regulowane są ustawowo.

Jednocześnie organ wyjaśnił, że wniosek z dnia 10 sierpnia 2016 r. (przesłany drogą elektroniczną za pośrednictwem poczty e-mail) trafił do folderu "spam", stąd nie był przez pracowników Urzędu zauważony do dnia 26 września br., tj. dnia złożenia skargi na bezczynność w tej sprawie.

W odpowiedzi na skargę organ powtórzył, że przedmiotowy wniosek trafił do folderu spam, stąd organ nie posiadał o nim wiedzy. W dniu 26 września 2016 roku

z treści skargi na bezczynność dowiedział się o złożonym wniosku, w związku

z powyższym niezwłocznie, bo już w dniu 29 września 2016 roku udzielił skarżącemu wyczerpującej odpowiedzi na wniosek.

W ocenie organu nie ma podstaw do stwierdzenia bezczynności w niniejszej sprawie, albowiem organ nie posiadał wiedzy na temat skierowania przez skarżącego wniosku do dnia 26 września 2016 roku, a po tej dacie udzielił odpowiedzi niezwłocznie. Wedle organu, nawet gdyby Sąd przyjął, że organ pozostawał w bezczynności w dniach 24 sierpnia - 29 września 2016 roku, to obecnie nie ma podstaw do stwierdzenia bezczynności, albowiem wniosek skarżącego został załatwiony w sposób wyczerpujący w dniu 29 września 2016 roku.

W związku z powyższym organ wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. 2014.1647 ze zm.) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.) zwanej dalej ppsa, sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, stosując środki określone w ustawie. Kontrola sądu obejmuje również orzekanie w sprawach na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1- 4 § 2 art. 3 ppsa. Sąd nie jest przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ppsa).

W niniejszej sprawie bezsporne jest, że Burmistrz Miasta W. jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej, a wnioskowana do udostępnienia informacja jest informacją publiczną. Zgodnie bowiem z art. 1 ust. 1 ww. ustawy informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych.

Tryb postępowania w sprawie udostępnienia takiej informacji regulowany jest zasadniczo przepisami ustawy o dostępnie do informacji publicznej, a nie przepisami kodeksu postępowania administracyjnego. Przepis art. 10 ustawy przewiduje udzielenie informacji publicznej na wniosek, ale nie określa formy tego wniosku. Przyjąć więc należy, że wniosek taki może być złożony w każdej formie i w każdy sposób, także drogą elektroniczną zwykłą.

Nie są również wątpliwe okoliczności faktyczne sprawy. Skarżący złożył wniosek o udostępnienie informacji, a informacja ta została mu udostępniona po wniesieniu skargi na bezczynność.

Sporna jest natomiast w niniejszej sprawie kwestia pozostawania organu w bezczynności. Wedle Burmistrza W. nie ma podstaw do stwierdzenia bezczynności, ponieważ z przyczyn technicznych organ nie posiadał wiedzy na temat wniosku z dnia 10 sierpnia 2016 r. Jak podał, z treścią wniosku zapoznał się dopiero w dniu 26 września 2016 r., a w dniu 29 sierpnia 2016 r., co prawda już po wniesieniu skargi, udzielił wnioskodawcy wyczerpującej odpowiedzi.

Z takim stanowiskiem nie sposób się zgodzić. Wskazać bowiem należy, że bezczynność organu administracji publicznej zachodzi wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie, ale – mimo istnienia ustawowego obowiązku – nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu lub nie podjął stosownej czynności określonej w art. 3 § 2 pkt 1- a ppsa. W przypadku spraw dotyczących dostępu do informacji publicznej organ administracji pozostaje w bezczynności w szczególności wówczas, gdy nie udzielił zainteresowanej jednostce żądanej przez nią informacji publicznej lub nie udzielił jej w terminie wskazanym w art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej.

Z powyższego wynika, że Burmistrz W. dopuścił się bezczynności, albowiem wniosek skarżącego z dnia 10 sierpnia 2016 r., który trafił do folderu "SPAM" nie został załatwiony w przewidzianym w art. 13 ust. 1 ww. ustawy 14-dniowym terminie. Organ pozostawał przy tym bezczynny także w chwili wniesienia skargi do Sądu. Dopiero po wniesieniu skargi organ udostępnił wnioskowaną informację. Z powyższych względów uzasadnione było stwierdzenie przez Sąd zaistniałej bezczynności na zasadzie art. 149 § 1 pkt 3 ppsa.

Sąd w pełni podziela przy tym stanowisko zawarte w orzecznictwie sądów administracyjnych, iż naruszenia prawa w powyższym zakresie w żaden sposób nie może usprawiedliwiać wadliwe działanie systemu komputerowego, skutkujące błędnym zakwalifikowaniem wiadomości zawierającej wniosek strony skarżącej jako "SPAM", jak to miało miejsce w niniejszej sprawie. Do obowiązków organu administracji publicznej, jak też i innych podmiotów wykonujących zadania publiczne, należy bowiem taka konfiguracja poczty elektronicznej, w tym filtrów antyspamowych, oraz takie zorganizowanie obsługi technicznej poczty elektronicznej, aby zapewnić bezproblemowy i niezwłoczny odbiór przesyłanych na ten adres podań, wobec prawnej dopuszczalności ich wnoszenia także drogą elektroniczną. Jednostka ma bowiem prawo działać w zaufaniu do podmiotu podającego publicznie adres i oczekiwać, że skoro podany zostaje do publicznej wiadomości adres poczty elektronicznej, to kierowana na ten adres poczta będzie odbierana, w tym także trafiająca do "skrzynki SPAM" (zakwalifikowanie listu jako spam nie oznacza automatycznie, że podlega on usunięciu). Odmienne zapatrywanie czyniłoby w praktyce prawo do wnioskowania o informację publiczną za pomocą poczty elektronicznej (e-mail) iluzorycznym, którego skuteczność zależna byłaby od arbitralnej woli organu (por. I OSK 1968/15 i I OSK 1940/15).

W związku z powyższym tłumaczenie Burmistrza W. może mieć znaczenie jedynie w kontekście oceny charakteru zaistniałej bezczynności. W konsekwencji orzekając w tym zakresie Sąd, na podstawie art. 149 § 1a ww. ustawy stwierdził, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Sąd w ramach tej oceny wziął jednak pod uwagę nie tylko okoliczność, iż powodem nieudzielenia stronie skarżącej wnioskowanej informacji publicznej w terminie były problemy natury technicznej, ale również fakt, iż organ po uzyskaniu z treści skargi informacji o złożonym wniosku oraz jego treści, niezwłocznie podjął działanie skutkujące ustaniem jego dotychczasowej bezczynności.

Wskazać również należy, że naruszenie prawa rażące oznacza wadliwość o szczególnie dużym ciężarze gatunkowym i ma miejsce w razie oczywistego braku podejmowania jakichkolwiek czynności, oczywistego lekceważenia wniosków skarżącego i jawnego natężenia braku woli do załatwienia sprawy, jak i w razie ewidentnego niestosowania przepisów prawa. W opisanych okolicznościach, zdaniem Sądu, brak jest jakichkolwiek podstaw do formułowania takiej, negatywnej oceny.

Skoro zaś żądana informacja została udostępniona, to sądowe postępowanie w zakresie ewentualnego nakazu załatwienia wniosku skarżącego stało się bezprzedmiotowe i jako takie, na podstawie art. 161 §1 pkt 3 ppsa zostało umorzone.

Sąd odstąpił jednak od przewidzianej przepisem art. 149 §2 ppsa możliwości wymierzenia grzywny. Regulacja ta ma charakter fakultatywny, a w ocenie Sądu bezczynność nie miała szczególnie nagannego charakteru, który uzasadniałby zastosowanie tego środka dyscyplinującego.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 ppsa, zgodnie z którym w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji przysługuje stronie skarżącej od organu, który dopuścił się bezczynności zwrot kosztów postępowania, niezbędnych do celowego dochodzenia praw i zasądził od Burmistrza W. na rzecz skarżącego kwotę 100 złotych.