Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 25 września 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Szczygielski, Sędziowie Sędzia WSA Monika Krzyżaniak (spr.), Sędzia WSA Małgorzata Łuczyńska, , Protokolant Specjalista Aneta Brzezińska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 września 2013 roku sprawy ze skargi A. S. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] nr [...] w przedmiocie wymeldowania z pobytu stałego A. S. wraz z małoletnim B. S. 1. oddala skargę; 2. przyznaje adwokatowi P. S. prowadzącemu Kancelarię Adwokacką w Ł. przy Al.[...], kwotę 295,20 (dwieście dziewięćdziesiąt pięć i 20/100) złotych obejmującą podatek od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu skarżącej A. S. i nakazuje wypłacić powyższą kwotę adwokatowi P. S. z funduszu Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi.

Decyzją z dnia [...], nr [...] Wojewoda Ł. utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...], nr [...] orzekającą o wymeldowaniu A.S. z synem B.S. pobytu stałego w lokalu 54 przy ul. A. 11/15 w Ł..

Powyższe rozstrzygnięcie wydane zostało w oparciu o następujący stan faktyczny i prawny:

W dniu 10 stycznia 2012 r. Ad.S. wystąpił z wnioskiem o wymeldowanie z pobytu stałego z lokalu nr 54 przy ul. A. 11/15 w Ł. żony – A.S. wraz z synem B.S.. Uzasadniając wskazał, iż żona wyprowadziła się z dzieckiem i nie przebywa miejscu zameldowania od 23 grudnia 2011 r.

Decyzją z dnia 8 sierpnia 2012 r. Prezydent Miasta Ł. orzekł o wymeldowaniu A.S. wraz z synem B.S. z pobytu stałego pod w/w adresem

Wskutek rozpatrzenia odwołania A.S., Wojewoda Ł. decyzją z dnia [...] uchylił zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji, nakazując jednocześnie przeprowadzenie dodatkowych wyjaśnień.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy, Prezydent Miasta Ł. decyzją z dnia [...] po raz kolejny orzekł o wymeldowaniu A.S. wraz z synem B.S. z pobytu stałego pod w/w adresem. Uzasadniając organ I instancji podniósł, iż w skutek przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego ustalono, że A.S. od dłuższego czasu nie koncentruje swojego życia osobistego w lokalu przy ul. A. w Ł.. Powyższą okoliczność potwierdza sama zainteresowana, która oświadczyła, że powrót do mieszkania wiąże z wynikiem rozstrzygnięcia sądu powszechnego w zakresie prawa do w/w lokalu. Podkreśliła także, że nie dopełni dobrowolnie obowiązku meldunkowego do czasu zakończenia rozprawy rozwodowej i wydania orzeczenia o eksmisji męża. Tym samym, w ocenie organu I instancji, spełnione zostały przesłanki, o których mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych.

A.S. złożyła odwołanie do Wojewody Ł.. Wnosząc o zmianę decyzji i oddalenie niezasadnego żądania Ad.S. zarzuciła:

- naruszenie art. 7 k.p.a. w zw. z art. 8 k.p.a. poprzez rozpatrzenie sprawy w sposób nieobiektywny, naruszający interes społeczny i zasadę zaufania do organów państwa;

- naruszenie art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 80 k.p.a. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę dokumentów urzędowych, zeznań świadków i składanych na tę okoliczność wyjaśnień skarżącej;

- naruszenie art. 206 k.c. w zw. z art. 32 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego poprzez niewłaściwe uznanie, że prawo do lokalu przysługuje jedynie wnioskodawcy (Ad.S.), a odwołującą obciąża jedynie obowiązek ponoszenia kosztów utrzymania przedmiotowego lokalu, co stanowi oczywiste naruszenie art. 5 k.c. w zw. z art. 58 § 2 k.c.;

- naruszenie art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych poprzez przyjęcie, że opuszczenie lokalu nastąpiło w sposób dobrowolny, w sytuacji gdy nastąpiło to w celu zapewnienia sobie i małoletniemu dziecku bezpieczeństwa przed agresywnym zachowaniem męża.

Decyzją z dnia [...] Wojewoda Ł. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Prezydenta Miasta Ł.. Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, organ odwoławczy powołując treść art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych wskazał, iż poza sporem pozostaje fakt, że A.S. w sposób trwały i dobrowolny opuściła lokal nr 54, położony przy ul. A. 11/15 w Ł.. W ocenie organu zmiana centrum życiowego skarżącej była spowodowana między innymi podjętą decyzją o powrocie do pracy i koniecznością zapewnienia opieki małoletniemu dziecku, którą powierzyła rodzinie. Organ odwoławczy podkreślił, iż co prawda skarżąca wskazywała na okoliczności stosowanej wobec niej przemocy przez wnioskodawcę, jednakże powyższe nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym sprawy. Z protokołów zeznań świadków przesłuchanych w sprawie wynika min., iż skarżąca wraz z dzieckiem wyprowadziła się do rodziny, zabierając ze sobą znaczną część rzeczy swoich i dziecka. Powyższą okoliczność skarżąca potwierdziła podczas przeprowadzonych w dniu 15 listopada 2012 r. oględzin lokalu nr 54 przy ul. A. 11/15 w Ł.. Ponadto przedstawiony przez skarżącą świadek I.S. (siostra skarżącej) zeznała, że na początku stycznia 2012 r., wnioskodawca nalegał na powrót żony i dziecka do mieszkania przy ul.A.. Organ zaznaczył również, iż skarżąca miała swobodny dostęp do przedmiotowego lokalu, do którego posiadała klucze od drzwi wejściowych. Skarżąca po wyprowadzeniu się z miejsca zameldowania nie skorzystała także z przysługujących jej środków prawnych umożliwiających powrót do lokalu. Wskazała natomiast, iż wystąpiła do sądu z pozwem o rozwód oraz z wnioskiem o wydanie rozstrzygnięcia przez sąd kwestii związanych z prawem do lokalu i wnioskiem o eksmisję męża. Oświadczyła nadto, że do momentu rozpoznania tych spraw przez sąd, nie widzi możliwości powrotu do mieszkania. W ocenie organu odwoławczego, istniejący konflikt pomiędzy stronami przedmiotowego postępowania nie ma wpływu na ocenę przesłanki dobrowolności opuszczenia przez skarżącą przedmiotowego lokalu.

Wojewoda Ł. podkreślił, że zameldowanie w lokalu służył wyłącznie celom ewidencyjnym i stanowi potwierdzenie faktu przebywania danej osoby w lokalu. Decyzja o wymeldowaniu nie ma charakteru nieodwracalnego, a w szczególności nie ogranicza prawa do przebywania w lokalu, jak również nie wpływa na tytuł prawny do lokalu stron danego postępowania. Tym samym w niniejszej sprawie wystąpiły przesłanki do wydania orzeczenia o wymeldowaniu skarżącej wraz z małoletnim dzieckiem.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi A.S. ponowiła zarzuty przedstawione w odwołaniu od decyzji Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...]. W ocenie strony zaskarżona decyzja wydana została z naruszeniem szeregu przepisów prawa materialnego, kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, kodeksu cywilnego i przepisów postępowania administracyjnego. Skarżąca zanegowała wartość dowodową zeznań złożonych przez świadków przedstawionych przez wnioskodawcę wymeldowania. Odnośnie zeznań wskazanych przez nią świadków na okoliczność min. nalegania męża na jej powrót do domu, podała, iż powyższe stoi w sprzeczności z faktem wniesienia przez Ad.S. pozwu o rozwód. Podtrzymała swoje stanowisko, że opuszczenie lokalu nie było dobrowolne, lecz spowodowane przymusem fizycznym i psychicznym, jaki stosował wobec niej mąż. Ze względów bezpieczeństwa swojego i dziecka opuściła prawnie przydzielony jej lokal. Tym samym, w ocenie skarżącej, powyższa czynność prawna, w myśl przepisów kodeksu cywilnego dokonana pod przymusem jest nieważna. Nie ma zatem znaczenia fakt zastosowania przepisu art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Stwierdziła ponadto, iż w oparciu o przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jako współwłaściciel przedmiotowego lokalu, nie godzi się na wymeldowanie.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda Ł. wniósł o jej oddalenie argumentując, jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Postanowieniem z dnia 3 lipca 2013 r., sygn. akt III SA/Łd 609/13 referendarz sądowy przyznał skarżącej prawo pomocy w zakresie całkowitym poprzez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga A.S. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Natomiast, w myśl art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz. U. z 2012 r. nr 270 ze zm.)-dalej p.p.s.a., sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie:

1/ uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi:

a/ naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,

b/ naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego,

c/ inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy;

2/ stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach;

3/ stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub innych przepisach.

Z wymienionych przepisów wynika, iż sąd bada legalność zaskarżonej decyzji pod kątem jej zgodności z prawem materialnym, określającym prawa i obowiązki stron oraz z prawem procesowym, regulującym postępowanie przed organami administracji publicznej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny nie uwzględnił skargi, gdyż nie stwierdził, aby zaskarżona decyzja naruszała przepisy prawa materialnego lub przepisy postępowania administracyjnego w sposób wpływający na wynik sprawy, co w myśl art. 145 § 1 p.p.s.a. mogłoby stanowić przesłankę do jej uchylenia.

Podstawę prawną do wydania zaskarżonej decyzji stanowi przepis art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2006 r. nr 139, poz. 993 t. j.). W myśl tego przepisu, organ gminy wydaje na wniosek strony lub z urzędu decyzję w sprawie wymeldowania osoby, która opuściła miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące i nie dopełniła obowiązku wymeldowania się. Z brzmienia tego przepisu, wynika, iż jedyną przesłanką decydującą o pozytywnym rozpatrzeniu przez organ wniosku o wymeldowanie osoby z pobytu stałego jest fakt opuszczenia przez tę osobę miejsca pobytu stałego bez dopełnienia obowiązku wymeldowania się, niezależnie od tego, czy utraciła uprawnienie do przebywania w tym lokalu. Wymaganą prawem przesłankę wymeldowania stanowi zatem ustanie pobytu w lokalu, oznaczające faktyczne nieprzebywanie w lokalu.

Podkreślenia wymaga również, iż w orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalił się pogląd, który Sąd w niniejszym składzie podziela, że przesłanka opuszczenia dotychczasowego miejsca pobytu stałego, w rozumieniu omawianego przepisu art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności, jest spełniona wówczas, gdy opuszczenie to ma charakter trwały i jest dobrowolne. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 26 kwietnia 2010 r., sygn. akt II OSK 716/09, LEX nr 597803, wskazał ponadto, że w dorobku orzeczniczym Naczelnego Sądu Administracyjnego wypracowane zostało stanowisko, iż nawet kwestia dobrowolności ma drugorzędne znaczenie, o ile tylko opuszczeniu lokalu towarzyszy zamiar opuszczenia go w sposób trwały. Przyczyna opuszczenia nie koniecznie musi więc mieć znaczenie dla oceny czy podlegająca wymeldowaniu osoba dokonała trwałego wyboru zamieszkania w innym miejscu. Zamiar ma zatem istotne znaczenie przy ocenie, czy do opuszczenia lokalu rzeczywiście doszło. Przy ustaleniu zamiaru nie można jednak poprzestać tylko na oświadczeniach zainteresowanej osoby. Dla jego oceny istotne znaczenie mieć będzie to, czy okoliczności istniejące w sprawie potwierdzają wolę osoby zainteresowanej, czy też pozostają z nią w sprzeczności. Do okoliczności takich należeć będą między innymi sposób opuszczenia lokalu, koncentracja interesów życiowych w danym miejscu (przebywanie w nim sensie fizycznym, praca, nauka) a także obiektywna możliwość realizacji woli przebywania w nim (por. wyrok NSA z dnia 23 kwietnia 2001 r., sygn. akt V SA 3169/00, LEX NR 50123; wyrok NSA z dnia 7 grudnia 2005 r., sygn. akt II OSK 302/05, LEX nr 190969, wyrok WSA z dnia 18 grudnia 2001 r. sygn. akt II SA/Ka 613/00, niepublikowane).

Trzeba również wskazać, że miejsce stałego pobytu danej osoby to miejsce, w którym osoba ta realizuje swoje podstawowe funkcje życiowe, tj. w szczególności mieszka, nocuje, spożywa posiłki, wypoczywa, przechowuje rzeczy niezbędne do codziennego funkcjonowania (odzież, żywność, meble), przyjmuje wizyty członków rodziny lub znajomych, utrzymuje chociażby okazjonalne kontakty z sąsiadami, przyjmuje i nadaje korespondencję (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 22 maja 2005 r. sygn. akt IV SA/Wa 600/05, Lex nr 192912). Sporadyczne, krótkotrwałe pobyty w mieszkaniu w obecności osób trzecich, z całą pewnością nie dają podstawy do uznania, że w mieszkaniu tym skoncentrowane zostały czynności życiowe strony.

Najistotniejsze zatem dla oceny prawidłowości podjętych w niniejszej sprawie rozstrzygnięć jest to, czy w zgromadzonym materiale dowodowym odzwierciedlił się w sposób obiektywny zamiar skarżącej zerwania wszelkich więzów z lokalem nr 54 przy ul. A. 11/15 w Ł., w którym do 23 grudnia 2011 r. przebywała wraz z dzieckiem na stałe.

Z materiału dowodowego zgromadzonego przez organy meldunkowe w toku postępowania administracyjnego wynika, iż skarżąca A.S. wraz z małoletnim dzieckiem B.S. dobrowolnie opuściła swoje miejsce pobytu stałego 23 grudnia 2011 r. Bezpośrednią przyczyną opuszczenia lokalu była chęć powrotu do pracy, co wymagało konieczności zapewnienia opieki małoletniemu dziecku i konflikt z mężem Ad.S.. W aktach sprawy znajdują się oświadczenia skarżącej, Ad.S., jak i protokoły zeznań świadków wskazanych przez skarżącą i wnioskodawcę – potwierdzające powyższe ustalenia organu.

W szczególności wskazać należy, na treść protokołu oględzin lokalu, sporządzonego w dniu 15 listopada 2012 r. (k. 183-186 akt administracyjnych), w którym skarżąca oświadczyła, że nie widzi możliwości powrotu do mieszkania z uwagi na konflikt z mężem, jak również z obawy o bezpieczeństwo swoje i dziecka. Swój powrót uzależnia ponadto od wyniku rozstrzygnięcia przez sąd prawa do lokalu nr 54 przy u. A. 11/15 w Ł.. Oświadczyła, że w złożonym pozwie o rozwód zawarła wniosek o eksmisję męża z przedmiotowego lokalu. Do czasu rozstrzygnięcia sprawy przez sąd wraz z dzieckiem będzie mieszkała w miejscu aktualnego pobytu, tj. w C.. Oświadczyła także, że opuściła miejsce stałego pobytu z uwagi na powrót do pracy i konieczność opieki osób trzecich nad dzieckiem. Opuszczenie nastąpiło dobrowolnie w porozumieniu z mężem. Zabrała łóżeczko, wózek, ubranka, kosmetyki dziecka oraz część swoich rzeczy osobistych. W późniejszym terminie została dowieziona komoda dziecka. Przyznała, że cały czas była w posiadaniu kluczy do mieszkania, ale z uwagi na konflikt z mężem ograniczała swój pobyt w mieszkaniu. Oświadczyła również, że nie dokona dobrowolnie wymeldowania i oczekuje na rozstrzygnięcie sądu.

Obecny w trakcie oględzin lokalu Ad.S. oświadczył, że żona wyprowadziła się w wyniku własnej decyzji i chęci ułożenia życia na nowo. W dniu 23 grudnia 2011 r. zabrała rzeczy dziecka i część swoich rzeczy osobistych. Następnie w styczniu 2012 r. zabrała pozostałe rzeczy. Oświadczył, że ponosi wszelkie opłaty związane z utrzymaniem mieszkania. Wskazał, że żona posiadała klucze do mieszkania. Wymiana jednego zamka w drzwiach wejściowych nastąpiła z chwilą wydania decyzji o wymeldowaniu. W jego ocenie brak jest możliwości powrotu żony do mieszkania z uwagi na powstały konflikt. Sytuację lokalu może rozstrzygnąć jedynie sprawa rozwodowa.

Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego z punktu widzenia zaistnienia przesłanki do wymeldowania skarżącej wraz z małoletnim dzieckiem prowadzi do wniosku, iż fakt dobrowolnego i trwałego opuszczenia miejsca zameldowania przez A.S. z pobytu stałego w lokalu 54 przy ul. A. 11/15 w Ł. nie budzi wątpliwości. Za trwałością opuszczenia przez skarżącą dotychczasowego miejsca stałego zameldowania i dobrowolnością tego opuszczenia w rozumieniu ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, przemawia fakt skoncentrowania swojego życia w innym miejscu. Nieprzebywanie skarżącej w miejscu stałego zameldowania nie jest w sprawie sporne i trwa od grudnia 2011 r. Skarżąca sama przyznała, że nie przebywa i nie zamieszkuje w lokalu. Obecnie, od momentu opuszczenia przedmiotowego lokalu, przebywa w miejscowości C. 20, u swojej matki. Z lokalu przy ul. A. 11/15 w Ł. zabrała rzeczy swoje i dziecka. Co prawda skarżąca podnosi, iż część pozostawionych w mieszkaniu rzeczy została przez wnioskodawcę wyrzucona, jednak okoliczność ta nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Podkreślić należy, że za opuszczenie dobrowolne przyjmuje się także sytuację, gdy strona opuszcza miejsce zameldowania na skutek konfliktu rodzinnego i nie podejmuje działań mających na celu powrót do dotychczasowego mieszkania. Godzi się na opuszczenie miejsca zameldowania, by uniknąć konfliktów w przyszłości, nie podejmując przy tym żadnych kroków zmierzających do powrotu do spornego lokalu. W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowane jest stanowisko, w pełni akceptowane przez skład w niniejszej sprawie, zgodnie z którym za równoznaczną z dobrowolnym opuszczeniem lokalu należy uznać sytuację, w której osoba w nim zameldowana została z niego usunięta przez dysponenta lokalu, ale nie skorzystała we właściwym czasie z przysługujących jej środków prawnych w postaci: powództwa cywilnego o przywrócenie naruszonego posiadania albo o eksmisję, umożliwiających powrót do lokalu, których podjęcie doprowadziłoby do uznania działań dysponenta lokalu za bezprawne (por. wyrok NSA z dnia 25 października 2005 r. sygn. II OSK 127/05, LEX nr 201427, wyrok NSA z dnia 18 kwietnia 2000 r. sygn. akt SA 1424/99, LEX NR 79243, wyrok NSA z dnia 12 kwietnia 2001 r. sygn. akt SA 3078/00, LEX nr 78937). Skarżąca, co sama przyznała nie podjęła żadnych środków prawnych, które umożliwiłyby jej powrót do przedmiotowego lokalu.

Sąd w obecnym składzie w pełni podziela również stanowisko zaprezentowane w wyroku NSA z dnia 4 kwietnia 2008 r. (sygn. akt II OSK 352/07) zgodnie z którym, nawet ustalenie w dacie orzekania o wymeldowaniu, że sama przyczyna opuszczenia lokalu nie była dobrowolna, to jednak następne trwałe przeniesienie centrum życiowego, bez podejmowania jakiejkolwiek czynności prawnej by odzyskać możliwość zamieszkiwania w opuszczonym lokalu, stwarza sytuację prawną zobowiązującą organ administracji do wymeldowania takiej osoby z dawniej zajmowanego lokalu, skoro obowiązku meldunkowego sama nie dopełniła.

Ponadto należy wskazać, iż nie ma dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy znaczenia kwestia przysługującego skarżącej tytułu prawnego do spornego lokalu. Okoliczność ta nie świadczy bowiem, że skarżąca nadal koncentruje w nim swoje centrum życiowe. Należy mieć na uwadze, że o ocenie charakteru pobytu, czy też opuszczenia lokalu decyduje nie tyle werbalna treść oświadczenia woli, lecz okoliczności faktyczne wskazujące na rzeczywisty zamiar. Samo wyrażenie woli skarżącej do dalszego zamieszkiwania w opuszczonym lokalu (po spełnieniu określonych warunków), bez jednoczesnego zobiektywizowania tej woli i przejawienia jej przez wykorzystanie instytucji prawnych umożliwiających dopuszczenie do współposiadania lokalu, nie jest okolicznością wystarczającą do uznania, że nie doszło do dobrowolnego opuszczenia lokalu. Nieskorzystanie z prawnych środków umożliwiających powrót do lokalu powoduje, że brak jest podstaw prawych do utrzymywania fikcji meldunkowej. Wymóg dobrowolności opuszczenia miejsca dotychczasowego pobytu stałego nie może być przyjmowany bezkrytycznie i automatycznie, ale powinien być oceniany według kryteriów obiektywnych. W sytuacji, gdy osoba faktycznie od ponad roku nie mieszka w miejscu zameldowania i nie koncentruje w nim swoich spraw życiowych, odmowa wymeldowania stałaby się utrzymaniem fikcji, naruszającej sens i wiarygodność ewidencji ludności.

Przy ustalaniu przesłanek wymienionych w art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, należy mieć na uwadze, że tak zameldowanie jak i wymeldowanie z miejsca stałego pobytu ma charakter wyłącznie ewidencyjny i rejestrowy; nie ma natomiast nic wspólnego z prawem rzeczowym bądź obligacyjnym, jakie danej osobie przysługuje do lokalu. Dla zapewnienia zgodności między stanem faktycznym a zapisami ewidencji ludności niezbędne jest, by organy meldunkowe mogły wymuszać na obywatelach czynności służące rejestracji miejsca pobytu osoby podlegającej obowiązkowi meldunkowemu lub też poprzez rozstrzygnięcia własne (decyzja o zameldowaniu i wymeldowaniu) zastępować takie czynności w celu uzyskania zgodności między ewidencją a istniejącym stanem rzeczy.

Reasumując Sąd podkreśla, że uprawnień do przebywania w lokalu można dochodzić w razie sporu na drodze postępowania przed sądem powszechnym. W rozumieniu ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych meldunek ma bowiem charakter jedynie rejestracyjny i nie wiąże się z prawem do lokalu. Na etapie czynności wymeldowania nie bada się więc w żadnym razie tytułu prawnego do lokalu. Ustawodawca wiąże bowiem uprawnienie i obowiązek zameldowania się w określonym lokalu z faktem zamieszkania w tym lokalu z zamiarem stałego pobytu. Ewidencja ludności ma bowiem potwierdzać jedynie fakt przebywania w lokalu. Przytoczone przepisy ustawy w żadnym razie nie łączą uprawnienia, czy też obowiązku zameldowania się w lokalu z samym tylko przysługiwaniem prawa własności do lokalu, chyba, że w tym lokalu właściciel równocześnie przebywa w rozumieniu art. 6 ust. 1 ustawy. Dokument potwierdzający przysługiwanie danemu podmiotowi prawa do lokalu jest wprawdzie dokumentem uprawniającym do zameldowania w lokalu, ale w przypadku stwierdzenia, że właściciel w lokalu faktycznie w nim nie przebywa, organ uprawniony jest - w zależności od sytuacji - do uchylenia czynności materialno-technicznej zameldowania lub wymeldowania właściciela z pobytu stałego. Zameldowanie nie służy bowiem potwierdzeniu prawa własności do określonego lokalu.

Z powyższych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, iż w rozpoznawanej sprawie Wojewoda Ł. nie naruszył przepisów prawa materialnego, jak również procesowego w stopniu, który miałby istotny wpływ na wynik sprawy i dlatego na podstawie art. 151 p.p.s.a., skarga została oddalona.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącej z urzędu, Sąd orzekł na podstawie art. 250 p.p.s.a. w zw. z § 19 i § 18 ust. 1 pkt 1 c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tj. Dz. U. z 2013 r. poz. 461).

D.Cz.