Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Góraj, Sędziowie WSA Ewa Grochowska – Jung (spr.), Adam Lipiński, Protokolant starszy sekretarz sądowy Maria Zawada, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 kwietnia 2015 r. sprawy ze skargi P. M. na postanowienie [...] Kuratora Oświaty z dnia [...] lipca 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania oddala skargę

[...] Kurator Oświaty postanowieniem nr [...] z dnia [...] lipca 2014 r., działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 kpa, utrzymał w mocy postanowienie Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] z Oddziałami Integracyjnymi w [...] z dnia [...] maja 2014 r. o odmowie wszczęcia postępowania na wniosek P. M. w sprawie wydania decyzji o przyjęciu dziecka do szkoły.

W sprawie ustalono stan faktyczny. P. M. zwrócił się w dniu [...] maja 2014 r. do [...] Kuratora Oświaty z wnioskiem o wydanie decyzji administracyjnej, dotyczącej prawidłowości przyjęcia w roku szkolnym 2013/2014 jego córki M. M. do pierwszej klasy integracyjnej w Szkole Podstawowej Nr [...] z Oddziałami Integracyjnymi w [...], ul. [...]. [...] Kurator Oświaty przekazał ww. wniosek w dniu [...] maja 2014 r. zgodnie z właściwością Dyrektorowi Szkoły Podstawowej Nr [...] z Oddziałami Integracyjnymi w [...].

W dniu [...] maja 2014 r. Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr [...] z Oddziałami Integracyjnymi w [...] wydał postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania, uzupełnione w dniu [...] czerwca 2014 r.

Następnie P. M. złożył do [...] Kuratora Oświaty zażalenie na powyższe postanowienie, zarzucając organowi nieprawidłowe postępowanie.

W postanowieniu z dnia [...] lipca 2014 r. utrzymującym w mocy postanowienie organu I instancji, [...] Kurator Oświaty stwierdził, że córka wnioskodawcy została przyjęta w roku szkolnym 2013/2014 do klasy pierwszej w Szkole Podstawowej Nr [...] z Oddziałami Integracyjnymi w [...] przy ul. [...] na podstawie art. 20a ust. 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.), jako dziecko zamieszkałe w obwodzie szkoły. Zapisanie dziecka do klasy pierwszej integracyjnej jest zgodne z postanowieniem Sądu Rejonowego w P. [...] Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia [...] maja 2013 r. (orzeczenie prawomocne z dniem [...] października 2013 r.), zezwalającym matce dziecka, tj. A. M. na zapisanie małoletniej córki do klasy pierwszej integracyjnej – część ogólnodostępna Szkoły Podstawowej Nr [...] z Oddziałami Integracyjnymi w [...], ul. [...]. Zgodnie z przywołanym przepisem dziecko zamieszkałe w obwodzie szkoły jest przyjmowane z urzędu i w tym przedmiocie nie wydaje się decyzji administracyjnej. Zatem w ocenie organu, skoro nie ma podstawy materialnoprawnej do wydania decyzji administracyjnej w przedmiotowej sprawie, to tym samym brak jest podstawy prawnej do wszczęcia postępowania administracyjnego. W związku z powyższym wydanie postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego na podstawie art. 61a § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego jest w pełni uzasadnione.

Powyższe postanowienie stało się przedmiotem skargi P. M. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której zarzucił naruszenie przepisów prawa przez Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w [...], poprzez postępowanie niezgodne z art. 20a ust. 3 ustawy o systemie oświaty i nieprzestrzeganie ustalonych procedur postępowania administracyjnego, tj. niezwrócenie się do organu prowadzącego o zgodę w celu przeprowadzenia zmian organizacyjnych pracy szkoły; naruszenie przepisów prawa przez Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w [...] oraz [...] Kuratora Oświaty poprzez nieprzestrzeganie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół, Załącznik nr 2, § 5 pkt 2 i przekroczenie dopuszczalnego limitu uczniów w klasie integracyjnej; naruszenie przepisów prawa przez Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w [...], poprzez złamanie Statutu Szkoły Podstawowej Nr [...] w [...] z powodu przekroczenia dopuszczalnego limitu uczniów w klasie integracyjnej; naruszenie przepisów prawa przez Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w [...] oraz [...] Kuratora Oświaty poprzez niezastosowanie podczas rozpatrywania skargi art. 66 § 3 kpa i niezwrócenie pisma do wnoszącego podanie oraz naruszenie przepisów prawa przez [...] Kuratora Oświaty poprzez nienależyte wykonywanie obowiązków związanych ze sprawowaniem nadzoru nad Szkołą Podstawową Nr [...] w [...], wynikających z ustawy o systemie oświaty. Wniósł o uchylenie postanowienia w całości oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia.

W odpowiedzi na skargę [...] Kurator Oświaty wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zaprezentowane w zaskarżonym postanowieniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.

Zgodnie z brzmieniem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej i to z przepisami obowiązującymi w dacie jej wydania. Oznacza to, iż sąd administracyjny kontroluje legalność rozstrzygnięcia zapadłego w postępowaniu z punktu widzenia jego zgodności z obowiązującymi przepisami prawa.

Rozpatrywana pod tym kątem skarga P. M. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 61a § 1 kpa, gdy żądanie, o którym mowa w art. 61, zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.

Z cytowanego powyższej przepisu wynika, że organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego wtedy, gdy spełnione są następujące przesłanki: 1) żądanie wszczęcia postępowania zostało wniesione do organu administracji publicznej, 2) żądanie zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub postępowanie nie może być wszczęte z innych uzasadnionych przyczyn. O ile konieczność wstępnego badania i orzekania w drodze postanowienia przez właściwy organ, czy osoba, która złożyła wniosek o wszczęcie postępowania administracyjnego, jest stroną, nie budzi żadnych wątpliwości, a stwierdzenie tego nie wymaga prowadzenia postępowania wyjaśniającego, o tyle oparcie takiej odmowy na bardzo ogólnej, nieprecyzyjnej przesłance, jaką jest niemożność wszczęcia postępowania z "innych uzasadnionych przyczyn", budzi zasadnicze wątpliwości. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że "inne uzasadnione przyczyny" to "przypadki pierwotnej bezprzedmiotowości postępowania, tj.: a) wniesienie żądania przez osobę niemającą zdolności do czynności prawnych; b) wniesienie żądania w sprawie, która nie podlega załatwieniu w formie decyzji administracyjnej. Można tu wyróżnić m.in. przypadek, w którym sprawa ma charakter administracyjny, ale dane uprawnienie lub obowiązek wynika wprost z ustawy (lub wydanego na jej podstawie aktu normatywnego) i nie wymaga konkretyzacji (rozstrzygnięcia) w formie decyzji (por. A. Wróbel "Komentarz aktualizowany do art. 61(a) Kodeksu postępowania administracyjnego" [w:] M. Jaśkowska, A. Wróbel "Komentarz aktualizowany do ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.00.98.1071)" publ. LEX nr 430593, teza 3, wyrok NSA z dnia 22 lipca 2014 r., sygn. akt I OSK 1635/14, publ. LEX 1517991).

Z powyżej opisanym przypadkiem mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie. Skarżący domaga się od organu (dyrektora szkoły) wydania decyzji administracyjnej o przyjęciu swojej córki do szkoły.

Rację ma organ wskazując, że przepisy ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) nie przewidują w takim przypadku wydania decyzji administracyjnej. Zgodnie bowiem z art. 20a ust. 5 cytowanej ustawy do klasy pierwszej publicznej szkoły podstawowej i do klasy pierwszej publicznego gimnazjum, którym ustalono obwód, dzieci i młodzież zamieszkałe w tym obwodzie przyjmuje się z urzędu. W rozpoznawanej sprawie "szkoła właściwa" została wskazana przez Sąd Rejonowy w P. [...] Wydział Rodzinny i Nieletnich, który postanowieniem z dnia [...] maja 2013 r., sygn. akt [...] zezwolił matce dziecka na zapisanie małoletniej córki do pierwszej klasy integracyjnej – część ogólnodostępna Szkoły Podstawowej Nr [...] z Oddziałami Integracyjnymi imienia [...] w [...]. Dlatego też Dyrektor wskazanej powyżej Szkoły przyjął małoletnią córkę skarżącego do szkoły z urzędu, jako dziecko zamieszkałe w obwodzie szkoły. Organ nie wydawał i nadal nie ma możliwości wydania w tym przedmiocie decyzji administracyjnej. Należy bowiem zauważyć, że w przypadku pozytywnego załatwienia wniosku skarżącego, tj. wydania żądanej decyzji, organ naraziłby się na zarzut wydania decyzji obarczonej wadą wskazaną w art. 156 § 1 pkt 2 kpa. Nie ulega zatem wątpliwości, że organ wydając postanowienie na podstawie art. 61a § 1 kpa o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji o przyjęciu dziecka do szkoły, działał w granicach prawa.

Odnosząc się natomiast do zarzutów skargi należy stwierdzić, że nie zasługują one na uwzględnienie. W pierwszej kolejności niezasadne jest stwierdzenie skarżącego, że organ winien zastosować w jego sprawie art. 66 § 3 kpa i zwrócić wnioskodawcy jego pismo. Zgodnie bowiem z art. 66 § 3 kpa pismo (podanie) może być zwrócone wnioskodawcy w ściśle określonym przypadku, tj. gdy wniesiono je do organu niewłaściwego, a organu właściwego nie można ustalić na podstawie danych podania, albo gdy z podania wynika, że właściwym w sprawie jest sąd powszechny. W rozpoznawanej sprawie okoliczności te nie wystąpiły. Co prawda żądanie wydania decyzji zostało wniesione do [...] Kuratora Oświaty i następnie przekazane pismem do Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w [...], jednak organy nie miały wątpliwości w ustaleniu organu właściwego do rozpoznania żądania skarżącego, tj. dyrektora szkoły, do której uczęszcza córka skarżącego.

Odnośnie zarzutów dotyczących nieprzestrzegania przez dyrektora szkoły i [...] Kuratora Oświaty ustalonych procedur przyjęcia córki skarżącego do szkoły, należy stwierdzić, że okoliczności te pozostają poza zakresem rozpoznania sprawy. W niniejszym postępowaniu Sąd badał legalność wydanego postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie wydania decyzji administracyjnej o przyjęciu dziecka do szkoły.

Z tych samych powodów Sąd nie ma też możliwości wypowiadania się w rozpoznawanej sprawie na temat jakości sprawowanego nadzoru przez [...] Kuratora Oświaty nad dyrektorem szkoły, do której uczęszcza córka skarżącego. Dodatkowo należy powtórzyć za Naczelnym Sądem Administracyjnym, że stanowisko organu sprawującego nadzór pedagogiczny nie jest aktem, od którego przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Dopiero ewentualna decyzja administracyjna wydana w konsekwencji braku realizacji zaleceń, uwag czy wniosków, po wyczerpaniu toku instancji, będzie mogła być przedmiotem sądowej kontroli legalności działania administracji (por. postanowienie NSA z dnia 9 kwietnia 2010 r., sygn. akt I OSK 39/10, publ. LEX nr 619715).

Konkludując, w ocenie Sądu, organ prawidłowo ocenił, że w sprawie przyjęcia dziecka do szkoły, tj. w sytuacji, o której mowa w art. 20a ust. 5 cytowanej ustawy o systemie oświaty, brak jest możliwości wydania decyzji administracyjnej i z tego powodu odmówił wnioskodawcy wszczęcia postępowania w tym przedmiocie. Stanowisko swoje w sposób wyczerpujący i przekonywujący uzasadnił. Dlatego też skarga P. M. jako niezasadna podlega oddaleniu.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), orzekł jak w sentencji.