drukuj    zapisz    Powrót do listy

6329 Inne o symbolu podstawowym 632, Pomoc społeczna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono zaskarżony wyrok i oddalono skargę, I OSK 2590/12 - Wyrok NSA z 2013-07-26, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 2590/12 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2013-07-26 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2012-10-15
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Małgorzata Pocztarek /przewodniczący/
Marian Wolanin /sprawozdawca/
Wiesław Morys
Symbol z opisem
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Sygn. powiązane
II SA/Ke 431/12 - Wyrok WSA w Kielcach z 2012-07-26
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2006 nr 139 poz 992 art. 3 pkt 20 lit. a oraz art. 16 ust. 3
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - tekst jednolity.
Dz.U. 2003 nr 139 poz 1328 § 13 ust. 1 pkt 9, ust. 2 pkt 11 i 12
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
Tezy

Zasady i tryb orzekania o niepełnosprawności, uregulowane w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. Nr 139, poz. 1328, ze zm.), wykluczją dopuszczalność ustalenia daty lub okresu powstania niepełnosprawności oraz stopnia tej niepełnosprawności przez organ właściwy do ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek, Sędzia NSA Wiesław Morys, Sędzia del. WSA Marian Wolanin (spr.), Protokolant starszy asystent sędziego Dominika Człapińska, po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2013 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 26 lipca 2012 r. sygn. akt II SA/Ke 431/12 w sprawie ze skargi J.S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia 28 maja 2012 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę, 2. odstępuje od zasądzenia od J.S. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 26 lipca 2012 r., sygn. akt II SA/Ke 431/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach, po rozpatrzeniu skargi J.S., uchylił decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia 28 maja 2012 r. znak: [...] i utrzymaną nią w mocy decyzję Burmistrza Gminy [...]z dnia 22 marca 2012 r. odmawiającą przyznania J.S. prawa do zasiłku pielęgnacyjnego.

W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazano, że J.S. wystąpiła w dniu 20 marca 2012 r. o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego na podstawie orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania Niepełnosprawności z dnia 25 stycznia 2012 r. Decyzją z dnia 22 marca 2012 r. organ pierwszej instancji odmówił J.S. przyznania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, ze względu na brak możliwości ustalenia, że umiarkowany stopień niepełnosprawności powstał u J.S. przed ukończeniem 21 roku życia. W odwołaniu od tej decyzji J.S. podniosła, że choruje na kręgosłup od czwartej klasy szkoły podstawowej. Po raz pierwszy została przyjęta na leczenie na Oddział Neurologiczny Szpitala we [...]już 28 marca 1967 r., a następnie od 23 października do 22 września 1971 r. W 2009 r. została poddana operacji stawu biodrowego, a obecnie oczekuje na kolejną operację, poruszając się o kulach.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Kielcach decyzją z dnia 28 maja 2012 r. utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji wskazując, że zasiłek pielęgnacyjny przysługuje: niepełnosprawnemu dziecku; osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności; osobie, która ukończyła 75 lat. Zgodnie z art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, ze zm.), zasiłek pielęgnacyjny przysługuje także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia. Przedłożone przez J.S. orzeczenie Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w [...]z dnia 25 stycznia 2012 r. znak: [...], zalicza J.S. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. W orzeczeniu tym, w punkcie IV, wskazującym od kiedy istnieje niepełnosprawność widnieje zapis "nie da się ustalić". Ustalony stopień niepełnosprawności datuje się od 29 listopada 2010 r. J.S. urodziła się w dniu [...]czerwca [...]r., dlatego 21 lat ukończyła w [...]r. i nie mieści się w przedziale wiekowym, określonym powołanym przepisem art. 16 ust. 3 ustawy. W ocenie organu, brak w orzeczeniu o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności możliwości ustalenia daty powstania niepełnosprawności, nie pozwala na przyznanie świadczenia w postaci zasiłku pielęgnacyjnego. Uprawnionym organem, który może poddać ocenie dokumenty w celu poczynienia ustaleń, co do momentu powstania niepełnosprawności i stopnia niepełnosprawności, jest zespół ds. orzekania o niepełnosprawności, albowiem to ten organ wydaje orzeczenia o niepełnosprawności, o których mowa w przepisie art. 16 powołanej ustawy. A zatem stosowne orzeczenie nie może być zastąpione żadnym innym dokumentem, ani tym bardziej domniemaniem, że niepełnosprawność w rozumieniu art. 16 ust. 3 ustawy mogła powstać przed ukończeniem przez stronę 21 roku życia. Ustawodawca wymaga, by w orzeczeniu właściwej jednostki - powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności lub wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności - zostało wprost i bez żadnych wątpliwości ustalone, że niepełnosprawność powstała przed 21 rokiem. Ocena orzeczeń zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności nie należy do kompetencji organu administracji, w tym do Samorządowego Kolegium Odwoławczego. Organ odwoławczy uznał, że gdy z orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności nie wynika data powstania niepełnosprawności u J.S., to należało odmówić przyznania jej zasiłku pielęgnacyjnego.

Uwzględniając skargę J.S., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach stwierdził, że organ miał obowiązek ustalenia, czy u J.S., liczącej 62 lata, niepełnosprawność o umiarkowanym stopniu powstała przed ukończeniem przez nią 21 roku życia, tj. przed 1970 r. Postępowanie dowodowe organu w tym zakresie sprowadziło się jedynie do zapoznania się z orzeczeniem Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w [...]z dnia 25 stycznia 2012 r., w którym w punkcie IV, wskazującym od kiedy istnieje niepełnosprawność stwierdzono: "nie da się ustalić", zaś w pkt V dotyczącym daty ustalenia stopnia niepełnosprawności wskazano datę 29 listopada 2010 r. Zgodnie jednak z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz.U. Nr 298, poz. 1769), obowiązującym w dacie orzekania, w § 5 ust. 2 określono jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego. Jest to: dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek pielęgnacyjny, orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności – w przypadku innych osób niż wymienione w art. 16 ust. 2 pkt 3 ustawy, inne dokumenty i oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego. Poprzednio obowiązujące rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz.U. Nr 105, poz. 881), w § 6 ust. 2 stanowił, że do wniosku należy dołączyć: orzeczenie o niepełnosprawności, albo orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ze wskazaniem daty powstania niepełnosprawności, albo orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności oraz uwierzytelnioną kopię dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o zasiłek pielęgnacyjny. Z zapisów tych wynika, że nastąpiła zmiana w zakresie rodzaju dokumentów, które powinny być załączone do wniosku o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego. Obecnie obowiązujący przepis rozporządzenia wymaga złożenia orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności, nie wymaga, jak poprzednio, aby orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wskazywało datę powstania niepełnosprawności. Jednocześnie wymaga się złożenia "innych dokumentów i oświadczeń niezbędnych do ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego". W ocenie Sądu omawiana zmiana powoduje, że ustalenie, czy wystąpiła ustawowa przesłanka przyznania zasiłku pielęgnacyjnego, przewidziana w art. 16 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, tj. powstanie niepełnosprawności o umiarkowanym stopniu w wieku do ukończenia 21 roku życia, nie następuje wyłącznie na podstawie zapisu zawartego w orzeczeniu o niepełnosprawności; może nastąpić na podstawie innych dokumentów i oświadczeń niezbędnych do ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, o których mowa w § 5 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne.

Zdaniem Sądu, organ nie przeprowadził należycie postępowania wyjaśniającego dotyczącego ustalenia, czy niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym powstała u skarżącej w wieku do ukończenia przez nią 21 roku życia. W tym konkretnym przypadku zatem, mając na uwadze ogólne zasady postępowania administracyjnego oraz cel ustawy o świadczeniach rodzinnych, organ odwoławczy winien był odebrać od skarżącej wyjaśnienia, zażądać złożenia odpowiednich dokumentów potwierdzających tę okoliczność i w zależności od ich treści rozważyć konieczność przeprowadzenia uzupełniającego postępowania dowodowego.

W skardze kasacyjnej od omawianego wyroku z dnia 26 lipca 2012 r., sygn. akt II SA/Ke 431/12, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Kielcach zarzuciło naruszenie:

- art. 16 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych przez niewłaściwe zastosowanie, polegające na błędnym przyjęciu, iż ustalenie, czy wystąpiła ustawowa przesłanka przewidziana w tym przepisie tj. czy niepełnosprawność u osoby o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia, nie następuje wyłącznie na podstawie orzeczenia o niepełnosprawności,

- art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721) - przez błędną wykładnię - w myśl którego do orzekania o niepełnosprawności zostały powołane powiatowe zespoły ds. spraw orzekania o niepełnosprawności , jako pierwsza instancja oraz wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności jako druga instancja; są one jedynymi organami uprawnionymi do orzekania o stopniu niepełnosprawności oraz o dacie powstania niepełnosprawności,

- art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.) – dalej ppsa, przez błędne przyjęcie, że organ nie przeprowadził wyczerpującego postępowania dowodowego mającego na celu ustalenie czy niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym powstała u skarżącej w wieku do ukończenia przez nią 21 roku życia, czym rzekomo naruszyły obowiązki z art. 7, art. 77 i art. 80 kpa, podczas gdy prawomocne orzeczenie o niepełnosprawności wiąże organy administracji i na tą okoliczność organ nie może prowadzić postępowania przeciwko osnowie dokumentu urzędowego.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wskazano, że Sąd pierwszej instancji dokonał błędnej wykładni § 5 ust. 2 pkt 3 w zw. z pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne, w konsekwencji formułując pod adresem organu administracji wytyczne, których wykonanie spowodowałoby wkroczenie organu administracji w kompetencje ustawowe zastrzeżone dla zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, do orzekania o niepełnosprawności zostały powołane powiatowe zespoły ds. spraw orzekania o niepełnosprawności, jako pierwsza instancja oraz wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności jako druga instancja. Są one jedynymi organami uprawnionymi do orzekania o stopniu niepełnosprawności oraz o dacie powstania niepełnosprawności. Organ administracyjny rozpoznający wniosek w przedmiocie uprawnień wnioskodawcy do zasiłku pielęgnacyjnego jest związany zawartym w orzeczeniu o niepełnosprawności rozpoznaniem oraz innymi jego elementami mającymi znamiona stanowczego rozstrzygnięcia. Orzeczenie zespołu do spraw niepełnosprawności nie może być zastąpione żadnym innym dokumentem, tym bardziej zaświadczeniem lekarskim o dyskopatii ani dowodem z zeznań świadków, czy oświadczeń wnioskodawcy. Skarżący kasacyjnie w uzasadnieniu uchylonej decyzji pouczył J.S., że jeżeli jej stan zdrowia pogarsza się, to może ponowić starania w powiatowym zespole ds. orzekania o niepełnosprawności o uzyskanie znacznego stopnia niepełnosprawności, a wówczas nie obowiązuje limit wieku określony art. 16 ust. 3 ustawy. Redakcja § 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne nie potwierdza, aby inne dokumenty czy oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego pozwalały organowi administracji ustalać datę powstania niepełnosprawności u osoby ubiegającej się o zasiłek pielęgnacyjny. Wykładnia Sądu pierwszej instancji wykracza poza zakres ustawy o świadczeniach rodzinnych. W art. 3 pkt 20a, art. 16 i art. 24 ustawy o świadczeniach rodzinnych, ustawodawca za podstawę ustalenia prawa do świadczeń z tytułu niepełnosprawności czy stopnia niepełnosprawności wskazuje tylko i wyłącznie orzeczenie zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności. Inne dokumenty czy oświadczenia, o których mowa w § 5 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia, służą wyjaśnieniu innych, niż zdrowotne związane z niepełnosprawnością, istotnych kwestii warunkujących, z punktu widzenia art. 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych, możliwość przyznania zasiłku pielęgnacyjnego. Dokumentem takim jest np. zaświadczenie z ZUS, czy oświadczenie wnioskodawcy o nie pobieraniu dodatku pielęgnacyjnego. Dokonując błędnej wykładni powołanych przepisów wykonawczych Sąd pierwszej instancji pominął ponadto fakt, że prawomocne orzeczenie o niepełnosprawności wiąże organy administracji. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 listopada 1999 r., sygn. akt I CKN 223/98, stwierdził, że: "dowód z opinii biegłego jest dowodem szczególnego rodzaju, ze względu na wymagane wiadomości specjalne, dlatego nie może być zastąpiony inną czynnością dowodową np. przesłuchaniem świadka."

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna zasługuje na uwzględnienie.

Sąd pierwszej instancji wywiódł naruszenie prawa przez organy orzekające w sprawie ze zmiany przepisów wykonawczych do ustawy o świadczeniach rodzinnych w zakresie dokumentów wymaganych przy wnioskowaniu o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego. Zmiana ta nie ma jednak znaczenia prawnego w niniejszej sprawie.

Niezależnie bowiem od sformułowań użytych w § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne oraz w § 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne, okoliczność, od kiedy powstała niepełnosprawność, podlegała ustaleniu w orzeczeniu o niepełnosprawności oraz w orzeczeniu o ustaleniu stopnia niepełnosprawności co najmniej od 23 sierpnia 2003 r., co wynika z § 13 ust. 1 pkt 9 oraz z ust. 2 pkt 11 i 12 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz.U. Nr 139, poz. 1328, ze zm.), które weszło w życie właśnie w dniu 23 sierpnia 2003 r. Z powołanych przepisów wynika bowiem, że orzeczenie o niepełnosprawności zawiera datę lub okres powstania niepełnosprawności, natomiast orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zawiera datę lub okres powstania niepełnosprawności oraz datę lub okres powstania ustalonego stopnia niepełnosprawności.

Do rozstrzygnięcia pozostaje zatem okoliczność, czy aktualna treść § 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne umożliwia - dla celów określenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego – ustalenie daty lub okresu powstania niepełnosprawności i ewentualnie stopnia tej niepełnosprawności, nie tylko na podstawie orzeczenia o niepełnosprawności, ale także w każdy inny sposób.

Z art. 16 ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych wynika, że zasiłek pielęgnacyjny przysługuje osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia. Okolicznością warunkującą przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego jest zatem ustalenie, czy niepełnosprawność powstała do ukończenia przez wnioskodawcę 21 roku życia.

Zgodnie z art. 3 pkt 20 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych, ilekroć w ustawie jest mowa o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, to oznacza m.in. niepełnosprawność w umiarkowanym stopniu w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Ustalanie i ocena stopnia niepełnosprawności dla potrzeb przyznania zasiłku pielęgnacyjnego następuje więc na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W konsekwencji tego, do ustalenia stopnia niepełnosprawności stosuje się powołane wyżej rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, będące aktem wykonawczym do powołanej ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W § 14 ust. 3 tego rozporządzenia wskazano, że datę lub okres powstania niepełnosprawności osoby zainteresowanej ustala się na podstawie przebiegu schorzenia, dokumentacji medycznej lub orzeczeń o inwalidztwie, niezdolności do pracy, wydanych przez organy na podstawie przepisów odrębnych. Jeżeli z przedłożonej dokumentacji, przebiegu schorzenia, orzeczeń o inwalidztwie lub niezdolności do pracy osoby zainteresowanej nie da się ustalić daty lub okresu powstania niepełnosprawności, należy wpisać wyrazy "nie da się ustalić" (§ 14 ust. 4 powołanego rozporządzenia). Natomiast według § 14 ust. 5 powołanego rozporządzenia, datę lub okres powstania stopnia niepełnosprawności osoby zainteresowanej ustala się na podstawie przebiegu schorzenia i dokumentacji medycznej. Jeżeli z przedłożonej dokumentacji medycznej i przebiegu schorzenia osoby zainteresowanej nie da się ustalić daty lub okresu powstania stopnia niepełnosprawności, za datę tę należy przyjąć datę złożenia wniosku do powiatowego zespołu (§ 14 ust. 6 powołanego rozporządzenia).

Powyższe wskazuje, że ustalenie daty lub okresu powstania niepełnosprawności oraz jej stopnia, następuje w sposób sformalizowany, na podstawie określonych prawem dokumentów medycznych. Ustalenia tego dokonują zaś powiatowe i wojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności, wskazane w art. 6 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Członkami tych zespołów mogą być jedynie te osoby, które spełniają wymagania wynikające z § 18 ust. 1 i § 21 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Efektem ustaleń i ocen tych zespołów są orzeczenia, w których określa się datę lub okres powstania niepełnosprawności oraz stopnia tej niepełnosprawności.

Wskazanie w § 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne na konieczność dołączenia do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności oznacza, że orzeczenia te stanowią wyłączny dowód istnienia niepełnosprawności oraz daty lub okresu powstania niepełnosprawności, a także daty lub okresu powstania stopnia tej niepełnosprawności. Przepisy rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności zastrzegają bowiem ustalanie daty lub okresu powstania niepełnosprawności oraz daty lub okresu powstania stopnia niepełnosprawności do właściwości zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności. Zasady i tryb orzekania o niepełnosprawności, uregulowane w tym rozporządzeniu, wykluczają dopuszczalność ustalania daty lub okresu powstania niepełnosprawności oraz daty lub okresu powstania stopnia niepełnosprawności przez organ właściwy do ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego.

Odmienna wykładnia § 5 ust. 2 powołanego rozporządzenia - przyjęta przez Sąd pierwszej instancji - prowadziłaby do sytuacji, w której okoliczność, podlegająca ustaleniu przez wskazany do tego przez prawodawcę organ (zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności), na podstawie prawnie określonych dokumentów i dowodów, w przypadku braku możliwości jej ustalenia w tak sformalizowany sposób, byłaby ustalana przez inny organ (właściwy do ustalania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego) na podstawie takich dowodów, które nie były wystarczające do ustalenia tej okoliczności przez właściwy do tego organ. Jeżeli zaś po wydaniu orzeczenia przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności wyszłyby na jaw nowe dowody lub dokumenty, w czasie orzekania o ustaleniu prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, mające znaczenie dla ustalenia daty lub okresu powstania niepełnosprawności oraz stopnia tej niepełnosprawności, to okoliczność ta nie podlegałaby samodzielnej ocenie organu w postępowaniu o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, lecz miałaby znaczenie dla kształtu prawnego wydanego już orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności.

W związku z powyższym, zarzuty skargi kasacyjnej naruszenia przez Sąd pierwszej instancji przepisów prawa materialnego okazały się trafne. Nie można natomiast przypisać temu Sądowi naruszenia, wskazanego w skardze kasacyjnej, art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ppsa, ponieważ przepis ten określa jedynie kształt rozstrzygnięcia w przypadku stwierdzenia przez Sąd naruszenia przez organ administracji przepisów postępowania. Tymczasem, zastosowanie w zaskarżonym wyroku tego przepisu, było wynikiem naruszenia prawa materialnego polegającego na błędnej wykładni przepisów wskazanych w skardze kasacyjnej.

Mając powyższe na względzie, uznając, że zaskarżona decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia 28 maja 2012 r. i utrzymana nią w mocy decyzja Burmistrza Gminy [...]z dnia 22 marca 2012 r. wydane zostały na podstawie prawidłowo zinterpretowanych i zastosowanych przepisów wskazanych w ich osnowach, na podstawie art. 188 ppsa Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, jak w sentencji.

Na podstawie art. 207 § 2 ppsa odstąpiono od zasądzenia na rzecz skarżącego kasacyjnie kosztów postępowania kasacyjnego w całości, uznając, iż nieprawidłowa wykładnia Sądu pierwszej instancji nie może skutkować zobowiązaniem J.S. – skarżącej przed Sądem pierwszej instancji – poniesieniem tych kosztów w sprawie, w której wykładnia ta była wynikiem przede wszystkim oceny sformułowanej przez Sąd.



Powered by SoftProdukt