Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Irena Kamińska Sędziowie sędzia NSA Janina Antosiewicz (spr.) sędzia del. WSA Rafał Wolnik Protokolant sekretarz sądowy Magdalena Błaszczyk po rozpoznaniu w dniu 10 października 2012r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej W. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2012 r. sygn. akt II SAB/Wa 449/11 w sprawie ze skargi W. S. na bezczynność Wójta Gminy K. w przedmiocie dostępu do informacji publicznej uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej punktu 1 i w tym zakresie przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2012 r., sygn. akt II SAB/Wa 449/11, oddalił skargę W. S. na bezczynność Wójta Gminy K. w przedmiocie dostępu do informacji publicznej.

Wyrok został wydany w następujących okolicznościach sprawy:

W dniu 11 października 2011 r. W. S. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Wójta Gminy K. , polegającą na nieudzieleniu skarżącemu informacji publicznej wnioskowanej pismem z dnia 22 września 2011 r. W uzasadnieniu skargi wymieniony podniósł, iż pismem z dnia 22 września 2011 r. zwrócił się do Wójta Gminy K. o pilne poinformowanie w jakich datach było sporządzane skontrum dokumentacji w Gminie i o wydanie odpisów wszystkich dotychczasowych skontrum. Pomimo upływu w dniu 6 października 2011 r. ustawowego terminu do udzielenia informacji, organ nie wydał żądanej informacji. Tym samym Wójt Gminy K. rażąco naruszył prawo, tj. art. 13 ustawy o dostępie do informacji publicznej. W związku zaś z licznymi przypadkami uchylania się przez wskazany organ od realizacji wniosków skarżącego, dotyczących udzielenia informacji publicznej, potwierdzonymi orzeczeniami sądowymi, zasadnym stał się wniosek o wymierzenie organowi grzywny.

W odpowiedzi na skargę Wójt Gminy K. wniósł o umorzenie postępowania sądowego, ewentualnie oddalenie skargi. Zdaniem organu nie pozostaje on w bezczynności, bowiem w dniu 12 października 2011 r. wskazał wnioskodawcy, iż we wcześniejszych pismach urzędu udzielono zainteresowanemu odpowiedzi, niemniej jednak zawartość archiwum zakładowego jest umieszczona na stronie urzędu [...] Żądana przez skarżącego informacja publiczna funkcjonuje w obiegu publicznym, co pozwala zainteresowanemu zapoznać się z jej treścią inaczej niż wskutek złożenia wniosku do odpowiedniego organu o udzielenie informacji. Udostępnienie informacji w BIP (art. 7 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej) wyłącza obowiązek ponownego jej udostępnienia na wniosek zainteresowanego w trybie art. 10 ust. 1 tej ustawy. O możliwości zapoznania się z żądaną informacją w ogólnie dostępnej postaci organ poinformował wnoszącego pismo. Wobec tego, zdaniem Wójta Gminy K. wniosek skarżącego o wymierzenie organowi grzywny jest niezasadny.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalając skargę wskazał, że przepis art. 61 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) stanowi, że obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa (ust. 1). Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów (...) (ust. 2). Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa (ust. 3).

Pojęcie informacji publicznej ustawodawca określił w art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.). W świetle tych przepisów, informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 powołanej ustawy. Z treści tych przepisów wynika, iż informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Informacja publiczna dotyczy sfery faktów. Jest nią treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej i podmioty nie będące organami administracji publicznej, treść wystąpień, opinii i ocen przez nie dokonywanych, niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą. Informację publiczną stanowi więc treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej, związanych z nim, bądź w jakikolwiek sposób dotyczących go. Są nią zarówno treści dokumentów bezpośrednio przez organ wytworzonych, jak i te, których używa się przy realizacji przewidzianych prawem zadań (także te, które tylko w części go dotyczą), nawet gdy nie pochodzą wprost od niego.

Oczywistym jest, że Wójt Gminy K. jest w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej organem władzy publicznej. Zatem jest zobowiązany do udzielenia informacji publicznej. Organ nie kwestionuje także, że zakres przedmiotowy żądania skarżącego określony w piśmie z dnia 22 września 2011 r. obejmuje informację publiczną, podlegającą udostępnieniu.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej, stanowiąc generalną zasadę udostępniania informacji publicznej, przewiduje różne sposoby jej udostępniania. Zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy, udostępnianie informacji publicznych następuje w drodze: 1) ogłaszania informacji publicznych, w tym dokumentów urzędowych, w Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w art. 8, 2) udostępniania, o którym mowa w art. 10 (na wniosek) i 11 (udostępnienie wglądu), 3) wstępu na posiedzenia organów, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 i udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia. Stosownie do przepisu art. 10 ust. 1 powołanej ustawy, informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej, jest udostępniana na wniosek.

Jak wynika z akt sprawy, w odpowiedzi na żądanie skarżącego z dnia 22 września 2011 r. Wójt Gminy K. skierował do niego pismo z dnia 12 października 2011 r., w którym wskazano, iż skarżący we wniosku nie określił jakie sprawy go interesują i z jakiego okresu. Z tego względu poinformowano wnioskodawcę, iż zawartość archiwum zakładowego umieszczona jest na stronie urzędu w BIP. Analiza treści wniosku skarżącego i udzielonej mu przez organ odpowiedzi wskazuje, iż wniosek ten został zrealizowany poprzez odesłanie do informacji zawartej w BIP Urzędu Gminy w K. Udostępnienie informacji publicznej w Biuletynie Informacji Publicznej wyłącza obowiązek ponownego jej udostępnienia na wniosek zainteresowanego, nawet wówczas gdy udostępnienie informacji w Biuletynie nastąpiło już po złożeniu wniosku o udostępnienie informacji publicznej – wyrok NSA z dnia 17 czerwca 2011 r. sygn. akt I OSK 462/11 (publik. Lex nr 990254). Tym samym nie można zarzucić organowi bezczynności w stosunku do wniosku strony z dnia 22 września 2011 r.

Według Sądu, trzeba wziąć pod uwagę, iż skarżący domagał się podania dat i wydania odpisów wszystkich skontrum dotyczących całości dokumentacji wytworzonej w Urzędzie Gminy K. Skontrum jest niczym innym jak kontrolą zbiorów archiwalnych (także bibliotecznych), przeprowadzaną w oparciu o istniejący inwentarz lub inną pomoc ewidencyjną mającą na celu ustalenie stanu faktycznego zbiorów i ujawnianie braków. Skontrum może być prowadzone całościowo, przy niewielkich zbiorach lub ciągle, przy zbiorach znacznych, gdy nie jest możliwe jednorazowe sprawdzenie zbiorów. Z analizy strony BIP ww. Urzędu (ścieżka dostępu Archiwa –Wykaz spisów zdawczo-obiorczych Gminy K. ) wynika, iż archiwizacją dokumentacji Gminy K. objęto 20 obszarów działalności urzędu, tj.: spisy wymiarowe, ZUS, listy płac, sprawy socjalne, decyzje, podatki, umowy, sprawy sądowe, dokumentacja techniczna, korespondencja, zaświadczenia, gospodarka leśna, ewidencja ludności, dowody osobiste, spisy poborowych, zezwolenia i koncesje. Wobec ogólności wniosku skarżącego i obszerności dokumentacji archiwizacyjnej organ prawidłowo zwrócił się do wymienionego o doprecyzowanie, jakie konkretnie sprawy leżą w sferze zainteresowania skarżącego, albowiem ogólną informację o kontroli zbiorów archiwalnych może on uzyskać w BIP. Skarżący swojego żądania nie sprecyzował. Jeżeli zatem informacja zawarta w BIP Gminy K. nie zadowalała skarżącego, to powinien on uzupełnić swój wniosek. Żądanie udzielenia informacji publicznej na wniosek, aby mogło zostać przez organ zrealizowane, powinno być określone precyzyjnie. Natomiast żądanie udzielenia informacji o weryfikacji całości dokumentacji wytworzonej przez organ gminny, jak to miało miejsce w niniejszej sprawie, wypacza sens ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zdaniem Sądu, w tym stanie rzeczy nie można uznać zasadności skargi, jak też uwzględnić zawartych w niej wniosków.

Od powyższego wyroku W. S. wniósł skargę kasacyjną, zaskarżając wyrok w części dotyczącej pkt 1. Stosownie do treści art. 174 pkt 2 p.p.s.a. zaskarżonemu orzeczeniu zarzucając naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. uchybienie przepisom:

– art. 151 p.p.s.a, poprzez jego zastosowanie i nieuwzględnienie skargi,

– art. 149 p.p.s.a., poprzez jego niezastosowanie i oddalenie skargi, pomimo że organ naruszył przepisy art. 7 ust. 1 pkt 2, art. 10 ust. 1 oraz 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy,

– art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przedstawienie stanu sprawy niezgodnie ze stanem faktycznym, polegające na przyjęciu przez Sąd I instancji, że żądana przez skarżącego informacji publiczna została skarżącemu udzielona w sposób zgodny z wnioskiem.

W oparciu o art. 176 p.p.s.a. i art. 250 p.p.s.a. skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w części dotyczącej pkt 1 i przekazanie sprawy w tej części do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie oraz przyznanie adwokatowi P. R. kosztów zastępstwa adwokackiego wg norm przepisanych, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu w niniejszej sprawie z urzędu na etapie postępowania kasacyjnego; jednocześnie oświadczono, że koszty te nie zostały uiszczone w całości lub w jakiejkolwiek części.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że naruszenie art. 151 p.p.s.a. i art. 149 nastąpiło poprzez nieuwzględnienie skargi, czego konsekwencją było jej oddalenie, w sytuacji, gdy organ naruszył przepisy art. 7 ust. 1 pkt 2, art. 10 ust. 1 oraz 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Jednocześnie naruszenie to jest ściśle związane z naruszeniem przez Sąd I instancji przepisu art. art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przedstawienie sprawy niezgodnie ze stanem faktycznym, polegające na przyjęciu przez Sąd I instancji, że żądana przez skarżącego informacji publiczna została skarżącemu udzielona w sposób zgodny z wnioskiem.

Przechodząc od szczegółowego uzasadnienia skargi kasacyjnej wskazano, że zarzucone naruszenie przepisów postępowania czerpie swe źródło w uchybieniu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przepisowi art. 141 § 4 p.p.s.a. Konsekwencją naruszenia tego przepisu było uchybienie przepisom art. 151 p.p.s.a. i art. 149 p.p.s.a. w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 2, art. 10 ust. 1 oraz 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. W pierwszej kolejności wskazano, że Sąd I instancji niezgodnie ze stanem faktycznym przyjął, że żądana przez skarżącego informacja publiczna została skarżącemu udzielona w sposób zgodny z wnioskiem.

Z akt sprawy wynika, że skarżący wnioskiem z dnia 22 września 2011 r. (data złożenia 26 września 2011 r.) zażądał od organu udzielenia informacji publicznej poprzez poinformowanie skarżącego w jakich datach było sporządzane skontrum dokumentacji w gminie i o wydanie odpisów wszystkich dotychczasowych skontrum. Powyższy wniosek o przybliżonej powyżej treści wyznaczał zakres żądanej informacji publicznej. Należy zaznaczyć, że żądanie to było konkretnie sformułowane, albowiem dotyczyło wskazania wszystkich dat sporządzenia skontrum dokumentacji oraz wydania jego odpisów. W odpowiedzi na tak sformułowany wniosek organ poinformował skarżącego pismem z dnia 12 października 2011 r., że skarżący nie określił jakie sprawy go interesują oraz za jaki okres. Ponadto poinformowano skarżącego, że informacje dotyczące archiwum zakładowego są umieszczone na stronie urzędu [...]. Mając na względzie przytoczoną powyżej treść korespondencji Sąd I instancji uznał, że "Analiza treści wniosku skarżącego i udzielonej mu przez organ odpowiedzi wskazuje, iż wniosek ten został zrealizowany poprzez odesłanie do informacji zawartej w BIP Urzędu Gminy w K. (...) Trzeba wziąć pod uwagę, iż skarżący domagał się podania dat i wydania odpisów wszystkich skontrum dotyczących całości dokumentacji wytworzonej w Urzędzie Gminy K. (...) Wobec ogólności wniosku skarżącego i obszerności dokumentacji archiwizacyjnej organ prawidłowo zwrócił się do wymienionego o doprecyzowanie, jaki konkretnie sprawy leżą w sferze zainteresowania skarżącego, albowiem ogólną informację o kontroli zbiorów archiwalnych może ob. Uzyskać w BIP. Skarżący swojego żądania nie sprecyzował. Jeżeli zatem informacja zawarta w BIP Gminy K. nie zadowalała skarżącego, to powinien on uzupełnić swój wniosek. Żądanie udzielenia informacji publicznej na wniosek, aby mogło zostać przez organ zrealizowane, powinno być określone precyzyjnie. Natomiast żądanie udzielenia informacji o weryfikacji całości dokumentacji wytworzonej przez organ gminy, jak to miało miejsce w niniejszej sprawie, wypacza sens ustawy o dostępie do informacji publicznej" (k. 3–4 uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia).

Odnotowano, że Sąd I instancji w uzasadnieniu orzeczenia (k. 4) wskazał, że na stronie internetowej BIP organu są zawarte informacje zawierające wykaz spisów zdawczo-odbiorczych – wymieniając w osnowie uzasadnienia zakres tych spisów. Ponadto Sąd wskazał wyjaśnił znaczenie pojęcia skontrum. Skarżący wskazuje, że czyniąc takie ustalenia i przedstawiając je w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia Wojewódzki Sąd Administracyjny naruszył przepis art. 141 § 4 p.p.s.a., albowiem ustalenia te nie odpowiadają osnowie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. W ocenie skarżącego żądanie sformułowane przez skarżącego było precyzyjne, bowiem dotyczyło całości informacji w zakreślonym przedmiocie, a odpowiedź organu i uczynione odesłanie do strony internetowej BIP nie stanowiło udzielenia informacji publicznej zgodnie z wnioskiem (a zatem nie realizowało wniosku w jednej z prawnych form działania organu), bowiem na przedmiotowej stronie internetowej nie znajdowały się i na dzień sporządzenia niniejszej skargi nie znajdują się wszystkie informacje zawierające się z zakresie przedmiotowym złożonego wniosku. Wskazać należy, że na stronie BIP organu nie ma informacjo o datach w jakich sporządzono skontrum, a także nie ma zamieszczonych dokumentów będących skontrum dokumentacji. Na stronie internetowej BIP organu znajdują się spisy zdawczo-odbiorcze, które z uwagi na swą formę nie mogą być kwalifikowanej jako skontrum dokumentacji w rozumieniu przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych, wydanego na podstawie art. 6 ust. 2b ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 673 ze zm.).

Wskazano, że zgodnie z § 24 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych, wydanego na podstawie art. 6 ust. 2b ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 673 ze zm.) [dalej: rozporządzenie z 2011 r.], skontrum dokumentacji polega na: 1) porównaniu zapisów w środkach ewidencyjnych ze stanem faktycznym dokumentacji w archiwum zakładowym; 2) stwierdzeniu i wyjaśnieniu różnic między zapisami w środkach ewidencyjnych a stanem faktycznym dokumentacji oraz ustaleniu ewentualnych braków. W świetle zaś § 25 rozporządzenia: 1. Skontrum przeprowadza, na polecenie kierownika podmiotu lub na wniosek dyrektora właściwego archiwum państwowego, komisja skontrowa składająca się z co najmniej dwóch członków. 2. Liczbę członków komisji skontrowej oraz jej skład osobowy ustala kierownik podmiotu 3. Z przeprowadzonego skontrum komisja skontrowa sporządza protokół, który powinien zawierać co najmniej: 1) spis nieodnalezionej dokumentacji i wnioski w tej sprawie; 2) spisy dokumentacji, która nie była ujęta w środkach ewidencyjnych, a była przechowywana w archiwum zakładowym; 3) podpisy członków komisji. Powyższy przepis definiuje w sposób ustawowy dokument skontrum. Mając na względzie treść przywołanych przepisów skarżący podnosi, że w BIP organu nie ma zamieszczonych dokumentów będących skontrum, w rozumieniu powołanego przepisu. W szczególności nie jest tym dokumentem dokument wskazany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, albowiem nie zawiera on ustawowych elementów wskazanych w § 24 i § 25 rozporządzenia z 2011 r. Ponadto w Biuletynie Informacji Publicznej organu nie ma informacji o datach w jakich miały być sporządzone skontrum dokumentacji.

Na marginesie w uzupełnieniu powyższego wywodu podniesiono, że zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 673 ze zm.) organy państwowe oraz państwowe jednostki organizacyjne, organy jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowe jednostki organizacyjne obowiązane są zapewnić odpowiednią ewidencję, przechowywanie oraz ochronę przed uszkodzeniem, zniszczeniem bądź utratą: 1) powstającej w nich dokumentacji, w sposób odzwierciedlający przebieg załatwiania i rozstrzygania spraw; 2) nadsyłanej i składanej do nich dokumentacji, w sposób, o którym mowa w pkt 1. Mając powyższe na względzie przepisy powołanego rozporządzenia mają zastosowanie wobec skontrum dokumentacji organu.

Wskazano że poprzez odesłanie do strony internetowej BIP organ nie załatwił wniosku skarżącego, albowiem na stronie Biuletynu nie było żądanych przez skarżącego informacji. Natomiast znajdujące się na tej stronie informacje, o których wspomina Sąd I instancji, nie były przedmiotem wniosku skarżącego i w żaden sposób z nim nie korespondują. Wskazano, że na precyzyjnie sformułowany wniosek (o wskazanie dat ... oraz o wydanie wszystkich dotychczasowych skontrum), organ zamiast udzielić informacji lub poinformować o braku posiadanej informacji publicznej wdał się ze skarżącym w bezprzedmiotową korespondencję zmierzającą do żądana doprecyzowania wniosku o udzielenie informacji publicznej, w sytuacji gdy wniosek zawierał precyzyjne żądanie w tym przedmiocie. Skarżący powołuje się na pogląd wyrażony w uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 stycznia 2010 r., sygn. akt II SAB/Wa 167/09, w którym Sąd orzekł, iż "Bezczynność organu na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej polega na tym, że organ zobowiązany do podjęcia czynności materialno-technicznej, takiej czynności nie podejmuje, tj. nie udostępnia żądanych informacji w terminie określonym w art. 13 ustawy, lub zobowiązany do wydania decyzji odmownej lub umarzającej takiej decyzji nie wydaje. Innymi słowy z bezczynnością organu w zakresie dostępu do informacji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy organ zamiast załatwić sprawę w formie przewidzianej ustawą prowadzi ze stroną wymianę korespondencji lub "milczy" wobec wniosku strony o udzielenie takiej informacji". W kontekście powyższego wywodu i precyzyjności wniosku skarżącego bezprzedmiotowe i chybione jest stwierdzenie Sądu I instancji zawierające się w konieczności ustosunkowania się skarżącego do pisma organu, w którym organ wskazywał na konieczność doprecyzowania wniosku, w szczególności, że skarżący chciał od samego początku otrzymać pełną informacje w zakreślonym przez siebie przedmiocie. Konsekwencją powyżej uzasadnionego zarzutu było naruszenie przez Sąd I instancji art. 151 p.p.s.a. i art. 149 p.p.s.a. w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 2, art. 10 ust. 1 oraz 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.

Skarżący wskazuje, że istota naruszenia ww. przepisów sprowadza się do nieuwzględnienia skargi i jej oddalenia w sytuacji, gdy organ rozpoznając wniosek skarżącego w zakresie udzielenia informacji publicznej pozostawał w bezczynności, bowiem nie rozpoznał sprawy w jednej z prawnych form działania organu, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 10 ust. 1 oraz 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej udostępnienie informacji publicznej następuje w drodze udostępnienia, o którym mowa w art. 10 i 11 ustawy. W świetle zaś art. 10 ust. 1 ustawy o odstępie do informacji publicznej informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej, jest udostępniana na wniosek. Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy udostępnienie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dniu od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust. 2 ustawy.

Naruszenie wskazanych w skardze kasacyjnej przepisów ma istotny wpływ na wynik sprawy, albowiem niewłaściwe zastosowanie wskazanych przepisów spowodowało oddalenie skargi, w sytuacji gdy z akt sprawy wynika, że organ pozostawał w bezczynności w zakresie rozpoznania wniosku skarżącego z dnia 22 września 2011 r. (data wpływu 26 września 2011 r.).

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna zawiera usprawiedliwione podstawy.

Naczelny Sąd Administracyjny stosownie do art. 183 § 1 P.p.s.a. rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej z urzędu biorąc pod rozwagę nieważność postępowania, której przesłanki określone w art. 183 § 2 powołanej ustawy w tej sprawie nie wystąpiły.

Rozpoznając sprawę w granicach podniesionych zarzutów naruszenia przepisów postępowania Naczelny Sąd Administracyjny uznał je za zasadne, a nadto uznał, iż stwierdzone uchybienia mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Oceniając pisemny wniosek skarżącego – Wójt, a następnie Sąd pierwszej instancji zasadnie uznały, że dotyczy on udostępnienia informacji publicznej. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej udostępnienie informacji publicznej następuje w drodze: 1) ogłaszania informacji publicznych w tym dokumentów urzędowych w Biuletynie Informacji Publicznej, 2) udostępniania, o którym mowa w art. 10 i 11, 3) wstępu na posiedzenia organów, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3 i udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, dokumentujących te posiedzenia.

Z kolei przepis art. 10 ust. 1 stanowi, iż informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej jest udostępniana na wniosek, zaś przepis art. 13 ust. 1 ustawy nakazuje uczynić to bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.

Z treści wniosku skarżącego z dnia 22 września 2011 r. wynika, że żądał on informacji w jakich datach było sporządzane skontrum dokumentacji w Gminie oraz żądał wydania odpisów wszystkich dotychczasowych skontrum.

W świetle przepisów rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych (Dz.U. Nr 14, poz. 67) skontrum dokumentacji polega na porównywaniu zapisów w środkach ewidencyjnych ze stanem faktycznym dokumentacji w archiwum zakładowym, stwierdzeniu i wyjaśnieniu różnic miedzy zapisami w środkach ewidencyjnych a stanem faktycznym dokumentacji oraz ustaleniu ewentualnych błędów. Czynności skontrum przeprowadza komisja skontrowa, przy czym z czynności tych sporządza się protokół (§ 24 i 25 rozporządzenia).

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd pierwszej instancji prawidłowo odczytał wniosek skarżącego, przyjmując, że żądanie dotyczyło dokumentu obrazującego kontrolę zbiorów archiwalnych.

Wbrew temu uznał za prawidłowe działanie Wójta Gminy, który nie udzielił skarżącemu żądanej informacji odsyłając do zamieszczonej na stronie urzędu gminy zawartości archiwum zakładowego.

Uznanie przez Sąd, że wniosek o udzielenie informacji publicznej został zrealizowany przez odesłanie skarżącego do informacji zawartej w BIP Urzędu Gminy w K. narusza zarówno przepisy ustawy o informacji publicznej jak i przepis art. 141 § 4 P.p.s.a. Z akt sprawy wynika w sposób niebudzący wątpliwości, że skarżący nie żądał udostępnienia zasobów archiwalnych, lecz pytał o daty sporządzenia skontrum dokumentacji w Gminie i o wydanie odpisów dotychczasowych skontrum. Błędnie zatem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oraz organ ustaliły przedmiot żądania i przy wadliwie ustalonym stanie faktycznym przyjęły, że nastąpiło udostępnienie informacji publicznej zgodnie z wnioskiem skarżącego. Doprowadziło to do błędnego uznania, że organ nie pozostawał w bezczynności i oddalenia skargi, mimo że zachodziła konieczność wydania wyroku na podstawie art. 149 P.p.s.a.

Odnosząc się do treści żądania skarżącego oraz do przytoczonej regulacji zawartej w art. 7 ustawy o dostępie do informacji publicznej zauważyć należy, iż w ramach dostępu do informacji publicznej nie można żądać wydania odpisów dokumentów, w tym przypadku odpisów protokołów przeprowadzonego skontrum. W takiej sytuacji ma zastosowanie przepis art. 14 ust. 2 ustawy, według którego organ powiadamia wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazuje w jaki sposób i w jakiej formie informacja ta może być udostępniona. W takim przypadku, jeżeli w terminie 14 dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie informacji umarza się.

Powyższych czynności organ z naruszeniem prawa nie dokonał, zaś Wojewódzki Sąd Administracyjny z naruszeniem prawa oddalił skargę, mimo że Wójt Gminy nie rozpoznał właściwie wniosku skarżącego.

Wobec tego Naczelny Sąd Administracyjny uznając skargę kasacyjną za zasadną na podstawie art. 185 § 1 P.p.s.a. uchylił wyrok w zaskarżonej części. Sąd nie orzekł w przedmiocie wynagrodzenia pełnomocnika, gdyż do przyznania wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną z urzędu właściwy jest Sąd pierwszej instancji.