Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Małaszewska-Litwiniec (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Alina Balicka,, Sędzia WSA Aneta Dąbrowska, Protokolant ref. staż. Renata Puchalska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 stycznia 2011 r. sprawy ze skargi D.P., A. K., A. K, oraz P. W. na uchwałę Rady W. z dnia [...]czerwca 2007 r. nr [...] w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. I. stwierdza nieważność par. 9 ust. 1 pkt 6 oraz par. 76 ust. 1 pkt 60 zaskarżonej uchwały Rady W. z dnia [...] czerwca 2007 roku Nr [...] w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Osady S. w części dotyczącej ustaleń w odniesieniu do działki nr [...] obręb [...], położonej w W. przy ul. [...] w zakresie, w którym zarezerwowano na tej działce pas terenu wyznaczony liniami rozgraniczającymi dla ulicy projektowanej [...]; II. stwierdza, że zaskarżona uchwała w części, w której stwierdzono jej nieważność nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku; III. zasądza od Rady W. na rzecz skarżących D. P., A. K., A. K. oraz P. W. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W dniu [...] września 2010 r. D. P., A. K., A. K. i P. W. wezwali, w trybie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym, Radę Miasta W. do usunięcia naruszenia prawa, do którego doszło ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania O. uchwalonego uchwałą Rady W. z dnia [...] czerwca 2007 r. nr [...].

W uzasadnieniu wezwania wskazano, iż D. P., A. K., A. K. i P. W. są współwłaścicielami działki nr [...], obręb [...], która w planie została przeznaczona na cele tzw. "postulowanej komunikacji wewnętrznej", jako część układu drogowego ulicznego (§ 8 i § 9 planu), oraz określając te drogi jako "ulice" (§ 76) i przewiduje dla nich ustalenia szczegółowe. W ocenie wnoszących wezwanie określenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego części prywatnych nieruchomości jako drogi postulowane i włączenie ich do układu drogowego oznacza, że miasto przerzuciło na właścicieli terenów prywatnych w ten sposób odpowiedzialności za własne zadania, zmniejszając jednocześnie wartość użytkową nieruchomości. Wskazano, że jeśli miasto planuje układ komunikacyjny na tym terenie, to wszystkie działki powinny zostać wykupione. W przeciwnym razie decyzje co do sposobu komunikacji na tym obszarze powinny pozostać w gestii właścicieli terenu.

Pismem z dnia [...] października 2010 r., wobec braku odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, D. P., A. K., A. K. i P. W. zaskarżyli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie uchwałę Rady W. z dnia [...] czerwca 2007 r. nr [...] w przedmiocie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego O. w części dotyczącej wprowadzenie do planu zapisów dotyczących postulowanej komunikacji wewnętrznej. Wnieśli o uchylenie postanowień planu w zakresie zapisów dotyczących postulowanej komunikacji wewnętrznej oraz zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu skargi powtórzone zostały argumenty podniesione w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na skargę Rada W. wniosła o jej oddalenie stwierdzając, że zapisy planu które wskazują skarżący nie nakazują nikomu wykonywania postulowanej komunikacji wewnętrznej. Realizacja tej drogi zależy

Sygn. akt IV SA/Wa 1993/10

wyłącznie od właścicieli nieruchomości. W ocenie organu twierdzenie, że miasto przerzuciło odpowiedzialność za zadania własne na właścicieli terenów prywatnych jest nieuprawnione, ponieważ w żaden oczywisty sposób kwestionowany nakaz nie wynika z ustaleń planu. Wskazano ponadto, że przebieg dróg postulowanych był przedmiotem wnikliwych analiz, ponadto na etapie procedury planistycznej skarżący nie złożyli do planu zarzutów ani protestów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j, Dz. U. z 2001 r., nr 142, poz. 1591 ze zm.) każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego. Naruszenie interesu prawnego lub uprawnienia wnoszącego skargę na uchwałę organu gminy otwiera dopiero drogę do merytorycznego rozpoznania skargi, przy czym naruszenie to, musi wynikać z normy prawa materialnego kształtującego sytuację prawną wnoszącego skargę i zaistnieć w dacie wnoszenia skargi, a nie w przyszłości, tak więc skarżący musi się wykazać nie tylko indywidualnym interesem prawnym lub uprawnieniem, ale także naruszeniem tego interesu lub uprawnienia.

Skarżący D. P., A. K., A. K. i P. W. są właścicielami działki nr [...], obręb [...], położonej w przy ul. [...] w W.. Działka ta leży na obszarze objętym miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego O..

Przed wniesieniem skargi do Sądu wezwali oni Radę do usunięcia naruszenia prawa, zatem spełnili warunki formalne, pozwalające na wniesienie skargi na zapis miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

W ocenie Sądu skarżący wykazali, iż uchwała Rady W. z dnia [...] czerwca 2007 r. nr [...] w przedmiocie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego O. w części dotyczącej wprowadzenia do planu zapisów dotyczących postulowanej komunikacji wewnętrznej narusza posiadany przez nich interes prawny, w zakresie w jakim pod jej realizację na ich działce rezerwuje pasy terenu wyznaczone liniami rozgraniczającymi.

Sygn. akt IV SA/Wa 1993/10

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz.U. z 1999 r. Nr 15, poz. 139 ze zm.), pod rządami której uchwalono niniejszy plan zagospodarowania przestrzennego, gmina w ramach zadań własnych ustala przeznaczenie i zasady zagospodarowania terenu, a uprawnienie to realizuje między innymi przez uchwalanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. To uprawnienie gminy określane w doktrynie jako władztwo planistyczne oznacza, że gmina samodzielnie rozstrzyga o zasadach zagospodarowania na swoim terenie. Nie może jednak ono nosić cech dowolność działania. Rozstrzygnięcie o przeznaczeniu terenu i zasadach jego zagospodarowania musiało być dokonane z uwzględnieniem obowiązujących przepisów i na zasadach określonych w ustawie, bowiem miejscowy plan zagospodarowania wraz z innymi ustawami kształtuje sposób wykonywania m.in. prawa własności i definiuje jego treść w zakresie wykorzystywania nieruchomości (art. 33 ustawy). W związku z tym wszelkie rozstrzygnięcia planistyczne, które ograniczają właściciela w sposobie korzystania z niej, muszą być dokonywane z uwzględnieniem obowiązującego prawa. Oznacza to, że ograniczenie prawa własności musi mieć oparcie w normie ustawowej uprawniającej gminę do ich stanowienia.

Jak wynika z rysunku planu na działce skarżących planowana jest droga o symbolu 62 KUDw. Jej przebieg został tak ustalony, że planowany układ komunikacyjny dzieli działkę na dwie części, następnie biegnie wzdłuż granic z działkami o nr 7, 6, 5, 52, a następnie skręca na końcu działki. Obrazowo przypomina literę "U".

Wniesiona skarga odnosi się do części planu dotyczącej zapisów postulowanej komunikacji wewnętrznej. W § 2 pkt 21 przyjęto, że przez postulowaną komunikację wewnętrzną należy rozumieć przebieg niepublicznych dróg wewnętrznych, przy których nie wyznacza się nieprzekraczalnych linii zabudowy, oznaczone graficznie i symbolem na rysunku planu. Jak wynika z zapisów planu, układ drogowo - uliczny stanowią ulice zbiorcze, lokalne, dojazdowe oraz ciągi pieszo - jezdne wyznaczone liniami rozgraniczającymi na rysunku planu (§ 8). Z kolei w § 9 ust. 1 pkt 6 uchwalono, że do realizacji wyznaczonego planem układu komunikacyjnego rezerwuje się pasy terenu wyznaczone liniami rozgraniczającymi dla poszczególnych ulic zgodnie z rysunkiem planu - ulice wewnętrzne KUDw [od 43KUDw do 67KUDw] minimalna szerokość w liniach rozgraniczających - 9 m, z

Sygn. akt IV SA/Wa 1993/10

wyjątkami odstępstw określonych w "ustaleniach szczegółowych dla ulic (§ 76)". Przywołany §76 pkt 60 ustala projektowaną ulicę 62KUDw jako ulicę dojazdową wewnętrzną (ulicę obwodową włączoną do ulicy 9KUL) o minimalnych szerokościach w liniach rozgraniczających 10 metrów.

W ocenie Sądu oznaczenie w przedmiotowym planie postulowanej komunikacji wewnętrznej nie znajdowało oparcia prawnego. Przy opracowywaniu tego planu - na podstawie art. 85 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80 poz. 717 ze zm.) zastosowanie znajdowała ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz.U. Nr 15 poz. 139 ze zm.), która w sposób wyczerpujący wskazywała rozwiązania komunikacyjne obejmowane planem, odnosząc je wyłącznie do dróg publicznych (art. 10). Takie rozwiązanie komunikacyjne pozwala jednakże obejmować planem -jako postulowane - obecnie obowiązująca ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Z tego względu stwierdzić należy, że jakkolwiek zapisy § 2 pkt 21, § 4 ust. 2 pkt 13 oraz § 8 ust. 1 dotyczące komunikacji wewnętrznej, wprowadzając ją jako postulowaną, a więc zalecaną przez gminę do przeprowadzenia w określonych miejscach na działkach prywatnych, nie naruszają interesu prawnego skarżących w stopniu skutkującym koniecznością ich wzruszenia. Nie są to bowiem zalecenia wiążące i nie stoją na przeszkodzie odmiennemu zainwestowaniu danej działki.

Odmienny charakter ma natomiast kwestionowany zapis § 9 ust. 1 pkt 6 planu oraz powiązany z nim § 76 pkt 60 tej uchwały. Tu bowiem gmina dokonała rezerwy pasów terenu wyznaczonych liniami rozgraniczającymi dla poszczególnych ulic, w tym ulicy dojazdowej wewnętrznej 62KUDw, planowanej w części na działce skarżących.

Odstępstwo z § 76 pkt 60 wytyczyło jej minimalną szerokość w liniach rozgraniczających na 10 m. Te zapisy niewątpliwie naruszyły interes prawny skarżących. Dla wskazanych regulacji brak bowiem podstaw normatywnych. Nie ma ich zarówno dla wytyczenia owych rezerw, jak i przyjętych dla nich szerokości. Wskazane zapisy planu prowadzą bowiem de facto do urządzenia na działkach prywatnych dróg parametrami odpowiadających drogom publicznym, bez przeznaczenia tego terenu na cele publiczne. Nie stworzono zatem możliwości wywłaszczenia (wykupu) przedmiotowego terenu należącego do skarżących, pod fragment drogi dojazdowej wewnętrznej 62KUDw, uniemożliwiając jednocześnie inne jej zagospodarowanie. Art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce

Sygn. akt IV SA/Wa 1993/10

nieruchomościami nie znajduje tu bowiem zastosowania, a owa rezerwa terenu nie została dokonana na cel publiczny.

Z tych względów w odniesieniu do działki skarżących istniały podstawy do stwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały w części ujętej w sentencji wyroku. Te zapisy planu naruszają bowiem w sposób niedopuszczalny chronione konstytucyjnie prawo własności, służące skarżącym do działki nr 8.

Na marginesie jedynie należy zaznaczyć, iż dla rozstrzygnięcia sprawy nie ma znaczenia, iż skarżący w postępowaniu planistycznym nie skorzystali z możliwości jakie dawała ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym i nie składali protestów ani zarzutów do projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego O.

Mając na uwadze, że część graficzna - rysunek planu nie zawiera oznaczeń odnoszących się do zapisów § 9 ust. 1 pkt 6 w zw. z § 76 pkt 60 odnośnie drogi 62KUDw, a jedynie obrazuje przebieg postulowanej komunikacji wewnętrznej, w tym drogi 62 KUDw, Sąd odstąpił od stwierdzenia nieważności części graficznej planu.

W tym stanie rzeczy na podstawie art. 147 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.) orzeczono jak w sentencji.

O zwrocie kosztów postępowania orzeczono na podstawie art. 200 cyt. ustawy.