Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak Sędziowie: Sędzia NSA Barbara Adamiak Sędzia NSA Anna Żak (spr.) Protokolant Karolina Kubik po rozpoznaniu w dniu 27 października 2009 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 26 czerwca 2008 r. sygn. akt II SA/Rz 74/08 w sprawie ze skargi H. W. na decyzję Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie z dnia [...] grudnia 2007 r. nr [...] w przedmiocie nakazu zaniechania dalszych robót budowlanych oddala skargę kasacyjną.

II OSK 1700/08

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 26 czerwca 2008r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie po rozpoznaniu skargi H. W., uchylił decyzję Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie z dnia [...] grudnia 2007 r. oraz utrzymaną w nią w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla Miasta Rzeszowa z dnia [...] września 2007 r. uchylającą, po wznowieniu postępowania, ostateczną decyzję z dnia [...] grudnia 2002r. i nakazującą J. S. zaniechania dalszych robót budowlanych przy montażu okna połaciowego nad mieszkaniem nr [...] w budynku wielorodzinnym przy ul. [...] w Rzeszowie.

W motywach wyroku Sąd I instancji podał, że J. S. na przełomie października i listopada 1999 r. zamontowała w połaci dachowej, nad pokojem mieszkalnym w lokalu nr [...] przy ul. [...] w Rzeszowie okno połaciowe, o wymiarach 0,70 x 1,4 m. Pismem skierowanym do organów nadzoru budowlanego H. W., właścicielka lokalu nr [...], wniosła o wydanie decyzji nakazującej Spółdzielni Mieszkaniowej Lokatorsko - Własnościowej "[...]" w Rzeszowie oraz J. S. rozbiórkę okna dachowego oraz nałożenie obowiązku doprowadzenia obiektu do stanu poprzedniego. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla Miasta Rzeszowa przyjął, iż powyższe czynności odpowiadają ustawowej definicji remontu, polegającego na zastosowaniu nowej przegrody dachowej - przezroczystej w miejsce dotychczasowej przegrody z blachy dachówkopodobnej i wymagają uprzedniego zgłoszenia zamiaru ich wykonania, w związku z czym podjął działania zmierzające do ich legalizacji. Decyzją z dnia [...] grudnia 2002 r., Nr [...] nakazał J. S. przedłożyć w terminie do 30 marca 2003r. projekt dokończenia robót remontowych połaci dachowej nad pokojem mieszkalnym, w mieszkaniu nr [...] w budynku wielorodzinnym przy ul. [...] w Rzeszowie, polegających na wmontowaniu okna połaciowego w miejsce pokrycia dachu w/w budynku wraz z orzeczeniem technicznym o prawidłowości dotychczas wykonanych robót remontowych.

Pominięta w postępowaniu H. W. złożyła wniosek o wznowienie postępowania. Postanowieniem z dnia 27 czerwca 2003 r. organ wszczął postępowanie w sprawie wznowienia postępowania, a następnie decyzją z dnia [...] października 2003 r. odmówił uchylenia decyzji z dnia [...] grudnia 2002 r. Decyzja ta została następnie uchylona przez Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie decyzją z dnia [...] grudnia 2003, który zakwestionował uznanie przez organ I instancji wykonanych robót za roboty remontowe. W jego ocenie miały one charakter przebudowy i wymagały pozwolenia na budowę. Zarówno ta decyzja jak i poprzedzająca ją decyzja z dnia [...] października 2003 r. zostały wyeliminowane z obrotu prawnego wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 2 czerwca 2005 r., sygn. akt II S.A./Rz 49/04., ponieważ organy nie oceniły czy osoba domagająca się wznowienia postępowania, posiada przymiot strony usprawiedliwiający jej żądanie.

Uznając, iż H. W. posiada jedynie ograniczone prawo rzeczowe do zajmowanego lokalu, a wydana decyzja nie rozstrzyga o kwestiach mających istotny wpływ na prawa członka spółdzielni do korzystania z lokalu, organ decyzją z dnia [...] ponownie odmówił uchylenia decyzji z dnia [...] grudnia 2002 r., a Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie decyzją dnia [...] kwietnia 2006 r. utrzymał ją w mocy. Po raz kolejny prawidłowość decyzji została podważona w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, który uwzględniając skargę, wyrokiem dnia 17 listopada 2006 r., sygn., akt II SA/Rz 564/06 uchylił zarówno decyzję z dnia [...] kwietnia 2006 r. jak i poprzedzającą ją decyzję z dnia [...] lutego 2006 r. Sąd nie podzielił stanowiska organu o braku interesu prawnego H. W. w postępowaniu w sprawie zamontowania okna dachowego w lokalu nr [...] w przedmiotowym budynku. Wskazał, że H. W. dysponuje tytułem prawnym do lokalu nr [...], który wraz z przynależnym do niego tarasem sąsiaduje bezpośrednio z mieszkaniem nr [...] J. S.. Połać dachowa, w której wykonane zostało sporne okno przylega do tarasu ze spadem w jego kierunku, a otwór okienny usytuowany jest na wysokości 1,65 m od podłoża i około 1,40 m od krawędzi dachu, co wskazuje na to, że mieszkanie nr [...] wraz z tarasem znajduje się na obszarze oddziaływania spornego obiektu i przesądza tym samym o uznaniu skarżącej za stronę postępowania. W przeciwnym bowiem razie doszłoby do nierównego traktowania podmiotów legitymujących się tym samym tytułem, prawnym do lokalu. Skoro bowiem organ uznał za stronę postępowania J. S. to przymiot strony winien był przyznać także skarżącej, legitymującej się takim samym tytułem prawnym do lokalu jak J. S..

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla Miasta Rzeszowa decyzją z dnia [...] września 2007 r na podstawie art.151 § 1 pkt 2 kpa i art. 51 ust.1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane z 1994r. uchylił ostateczną decyzję z dnia [...] grudnia 2002r i nakazał J. S. zaniechania prowadzenia dalszych robót budowlanych przy montażu okna połaciowego, w połaci dachowej nad mieszkaniem nr [...] w istniejącym budynku wielorodzinnym przy ul. [...] w Rzeszowie. Organ wskazał m.in., że montaż przedmiotowego okna w połaci dachowej nie narusza przepisów z rozdziału VI rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12.IV.2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie - "bezpieczeństwo pożarowe". Zgodnie z tymi przepisami przedmiotowy budynek - jako niski mieszkalny /trzy kondygnacje i poddasze/ zaliczony jest do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV i "klasy odporności ogniowej D" - § 209 rozporządzenia. Dla tego typu budynków zgodnie z § 216 ust. 1 nie stawia się wymagań z zakresu klasy odporności ogniowej dla konstrukcji dachu i jego przykrycia.

Po rozpoznaniu odwołania Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie decyzją z dnia [...] grudnia 2007r. utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji wskazując, że roboty polegające na zamontowaniu okna połaciowego nad pokojem mieszkalnym w zajmowanym przez J. S. mieszkaniu zaliczyć należy do przebudowy zgodnie z dyspozycją art. 3 pkt 7a ustawy Prawo budowlane, a ich wykonanie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Zgodnie z treścią art. 51 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo budowlane właściwy organ w drodze decyzji nakazuje zaniechanie dalszych robót budowlanych.

H. W. złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, wnosząc o uchylenie w/w rozstrzygnięcia organu odwoławczego i wydanie decyzji zgodnie z art. 48 ustawy Prawo budowlane nakazującej rozbiórkę samowoli budowlanej w mieszkaniu [...] polegającej na wybiciu otworu dziennego w połaci dachowej w budynku wielorodzinnym.

W uzasadnieniu wskazała, że samowola budowlana została wykonana w 1999r., a zatem ma do niej zastosowanie art. 48 Prawa budowlanego z 1994r. przed zmianą tej ustawy z dnia 27 marca 2003 r. Podkreśliła, że przepis ten wprowadza bezwzględny nakaz rozbiórki każdego obiektu lub jego części realizowanego lub zrealizowanego bez wymaganego prawem pozwolenia na budowę lub zgłoszenia. Ponadto podważała orzeczenie techniczne o prawidłowym zamontowaniu okna, ze względu na to, że zostało sporządzone przez osobę niemającą ku temu uprawnień a także ze względu na to, że nie miało ono znaczenia dla niniejszego postępowania, dla którego istotną kwestią nie jest prawidłowość zamontowanego okna, ale jego usytuowanie. Narusza ono spokój i intymność w mieszkaniu sąsiednim, co pozostaje w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego, gdyż osoby trzecie ingerują w jej życie prywatne a immisja hałasu i światła nocnego zagraża jej mirowi domowemu i zdrowiu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uchylając zaskarżone decyzje wskazał, że w przedmiotowej sprawie znajduje zastosowanie przepis art. 153 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zgodnie z którym ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie było przedmiotem zaskarżenia. W niniejszej sprawie dwukrotnie toczyło się postępowanie sądowoadministracyjne zakończone wyrokami Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 2 czerwca 2005 r. sygn. akt II SA/Rz 49/04 oraz z dnia 17 listopada 2006 r. w sprawie II SA/Rz 564/06. Powołując się na powyższe wyroki

W pierwszej z nich Sąd uchylił decyzję Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie z dnia 8 grudnia 2003 r. oraz poprzedzającą ją decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla miasta Rzeszowa z dnia [...] października 2003 r. wydaną w trybie art. 151 § 2 K.p.a. Sąd zalecił wówczas uzupełnienie materiału dowodowego, a następnie odniesienie się do kwestii interesu prawnego H. W. uprawniającego jej udział w postępowaniu. Kolejnym wyrokiem Sąd ponownie uchylił decyzje organów obu instancji, a w uzasadnieniu wskazał, iż H. W. dysponuje tytułem prawnym do lokalu nr [...] /spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu/ a lokal ten sąsiaduje bezpośrednio z mieszkaniem nr [...]. Połać dachowa, w której wykonano sporne okno przylega do tarasu ze spadem w kierunku jej mieszkania. Wskazuje to, że mieszkanie nr [...] wraz z przylegającym do niego tarasem znajduje się w obszarze oddziaływania spornego obiektu, a to przesądza o uznaniu H. W. za stronę postępowania. Jej interes prawny wynika z art. 5 ustawy Prawo Budowlane. Uprawnienia osób trzecich wskazane w tym przepisie stanowią ich interes prawny wynikający z przepisów techniczno-budowlanych.

Sąd I instancji stwierdził, że skarga zasługuje na uwzględnienie, bowiem decyzje organów obu instancji dotknięte są naruszeniem prawa, które daje podstawę do wznowienia postępowania. Z akt administracyjnych wynika, że 15 czerwca 2004 r. zawarte zostały dwie umowy notarialne przeniesienia własności lokalu oraz udziału we współwłasności działek nr 1790 i 1792 położonych w Rzeszowie. W jego wyniku przekształcone zostało spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego na prawo odrębnej własności lokalu i przenoszące na rzecz T. R., E. L.-R. i A. P. własność zajmowanych przez nich lokali mieszkalnych wraz ze współwłasnością działek, na których posadowione są budynki mieszkalne. Zatem wymienionym wyżej osobom przysługują rzeczowe uprawnienia do lokalu, co uzasadnia przyznanie im przymiotu strony. Sąd wskazał, że na zamontowanie okna połaciowego należało uzyskać pozwolenie na budowę. Bezspornym jest, że montaż przedmiotowego okna został dawno zakończony. Wobec tego treść decyzji organów obu instancji będących przedmiotem kontroli o nakazaniu inwestorowi zaniechania dalszych robót budowlanych nie znajduje uzasadnienia. Zdaniem Sądu I instancji skoro skarżąca domagała się w całym toczącym się od wielu lat postępowaniu nakazania rozbiórki okna połaciowego i przywrócenia stanu poprzedniego, to w rozważaniach organu winno znaleźć się również ustosunkowanie się do tego wniosku poprzez przepisy obowiązujące w dacie wydania decyzji. Organ prowadząc ponownie postępowanie winien przeprowadzić je z udziałem wszystkich stron postępowania, stosując przepisy prawa materialnego z daty rozstrzygania z uwzględnieniem przepisów przejściowych. W uzasadnieniu winno znaleźć się odniesienie do wniosków skarżącej o nakazanie rozbiórki okna połaciowego.

Z tych względów Sąd I instancji na podstawie przepisów art. 145 § 1 pkt 1b ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm./, w związku z art. 28 K.p.a. oraz art. 51 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane /Dz.U. Nr 207, poz. 2016 ze zm./ uchylił zaskarżone decyzje.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie.

Wyrok zaskarżono w całości na podstawie art. 173 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2002 r. Nr 153 poz. 1270 zarzucając mu :

- na podstawie art. 174 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 6 ustawy o własności lokali (Dz. U. 2000 r. Nr 80 poz. 903 ze zm.) i art. 27 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. 2003 r. Nr 119 poz. 1116 z zm.) oraz art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy Prawo budowlane (Dz. U. z 2006r. Nr 156 poz. 1118) w zw. z art. 28 kpa, poprzez uznanie, że interes prawny w postępowaniu administracyjnym w sprawie usuwania skutków samowoli budowlanej w budynku wielorodzinnym, w którym znajdują się wyodrębnione lokale mieszkalne, nie przysługuje wspólnocie mieszkaniowej, ale właścicielom wyodrębnionych lokali - co wynika z błędnego uznania, że przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności lokalu w budynku wielorodzinnym czyni automatycznie właściciela lokalu stroną postępowania administracyjnego usuwającego skutki samowoli budowlanej - bez zbadania, czy lokal ten znajduje się w obszarze oddziaływania samowoli budowlanej i czy ta samowola, narusza występujące obszarze jej oddziaływania uzasadnione interesy właściciela tego lokalu.

Na podstawie art 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi :

- naruszenie przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy tj. naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit b w/w ustawy w zw. z art. 145 § 1 pkt 4 kpa, poprzez uznanie, że postępowanie administracyjne, w wyniku którego została wydana decyzja Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Rzeszowie z dnia [...] grudnia 2007r. znak: [...] oraz poprzedzająca ją decyzja Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla Miasta Rzeszowa z dnia [...] września 2007r. znak: [...], dotknięte jest wadą dającą podstawę do wznowienia postępowania,

- naruszenie przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 141 § 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi poprzez brak odniesienia się Sądu do zarzutów skargi, oceny prawnej zastosowanych przepisów prawa materialnego i procesowego, brak wskazań co do dalszego postępowania oraz niewyjaśnianie podstawy prawnej rozstrzygnięcia, co utrudnia organom nadzoru budowlanego ponowne prawidłowe rozpoznanie sprawy administracyjnej oraz nie daje rękojmi, iż Sąd dołożył należytej staranności przy podejmowaniu rozstrzygnięcia,

- naruszenie przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik: sprawy tj. naruszenie art. 153 oraz art. 170 w/w ustawy poprzez ponowną kontrolę kwestii prawnej dotyczącej udziału stron w postępowaniu, pomimo że akty notarialne dotyczące ustanowienia odrębnej własności lokali znajdowały się w aktach sprawy organu I instancji i podlegały kontroli oraz ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, który prawomocnym wyrokiem z dnia 17 listopada 2006r. Sygn.akt: II SA/Rz 564/06 przesądził, że interes prawny w przedmiotowym postępowaniu administracyjnym posiada wyłącznie H. W., a zatem ponowna kontrola kwestii udziału stron w postępowaniu jest niedopuszczalna i narusza zasadę wiążącej mocy prawomocnego wyroku.

W związku ze wskazanymi podstawami kasacyjnymi, na podstawie art. 176 zw. z art. 185 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Rzeszowie oraz zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego na rzecz organu od skarżącego, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przypisanych.

W motywach skargi kasacyjnej wyjaśniono m.in., że zarzut naruszenia prawa materialnego poprzez błędną, wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 6 ustawy o własności lokali (Dz. U. 2000 r. Nr 80 poz. 903 ze zm.) i art. 27 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. 2003 r. Nr 119 poz. 1116 z zm.) oraz art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy Prawo budowlane (Dz. U. z 2006r. Nr 156 poz.1118) w zw. z art. 28 kpa polega na uznaniu, że interes prawny w postępowaniu administracyjnym w sprawie usuwania skutków samowoli budowlanej w budynku wielorodzinnym, w którym znajdują się wyodrębnione lokale mieszkalne, nie przysługuje wspólnocie mieszkaniowej, ale właścicielom wyodrębnionych lokali. Wynika to z błędnego uznania, że przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności lokalu w budynku wielorodzinnym czyni automatycznie właściciela lokalu stroną postępowania administracyjnego usuwającego skutki samowoli budowlanej, bez konieczności zbadania, czy i czy ta samowola narusza występujące obszarze jej oddziaływania uzasadnione lokal ten znajduje się w obszarze oddziaływania samowoli budowlanej interesy właściciela tego lokalu. Skarżący kasacyjne podniósł, że uregulowanie statusu strony postępowania administracyjnego należy wywodzić z przepisów prawa materialnego. Zatem interes prawny strony w postępowaniu przed organami nadzoru budowlanego winien być wywodzony z ustawy Prawo budowlane, ponieważ to przepisy tej ustawy regulują tryby usuwania skutków popełnionych samowoli budowlanych. Interes prawny podmiotu, któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej, winien być jednak zawsze uzasadniony, zwłaszcza w odniesieniu do przepisów regulujących obszar oddziaływania samowoli budowlanej, o którym mowa w art. 28 i art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy Prawo budowlane, aby w sposób nieuzasadniony nie poszerzać kręgu stron o osoby, którym interes prawny nie przysługuje. W tej sprawie stroną postępowania była inwestorka J. S., Spółdzielnia Mieszkaniowo-Lokatorsko-Własnościowa "[...]" w Rzeszowie, jako właściciel obiektu budowlanego - budynku wielorodzinnego oraz H. W., co stwierdzono prawomocnym wyrokiem WSA z dnia 17 listopada 2006r., sygn.akt: II SA/Rz 564/06. Interes prawny H. W. został przez Sąd w w/w wyroku poddany ocenie i wywiedziono, że mieszkanie zajmowane przez skarżącą na podstawie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr [...] wraz z tarasem znajduje się na obszarze oddziaływania spornego obiektu (okna) i przesądza tym samym o uznaniu skarżącej za stronę postępowania.

W myśl ustawy o własności lokali, ustanowienie w budynku odrębnej własności choć jednego lokalu prowadzi do powstania z mocy ustawy wspólnoty mieszkaniowej, którą zgodnie z art. 6 tej ustawy tworzy ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Wspólnota mieszkaniowa, jako "ułomna osoba prawna" może być więc stroną w postępowaniu administracyjnym., a pogląd ten jest gruntowany jest w orzecznictwie. Ocena interesu prawnego właściciela wyodrębnionego lokalu winna uwzględniać brzmienie; art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy Prawo budowlane, a mianowicie, czy lokal ten znajduje się obszarze oddziaływania przedmiotowej samowoli budowlanej. Sąd takiej oceny nie dokonał, ale pomimo tego przesądził, że właścicielom tych lokali przysługuje przymiot strony w tym; postępowaniu. Z zalegających w aktach sprawy umów notarialnych z dnia [...] czerwca 2004r. wynika,; że lokale te położone są w budynku wielorodzinnym nr [...] przy ul. [...] w Rzeszowie, ale jeden z nich, usytuowany jest na pierwszym piętrze, natomiast drugi lokal na drugim piętrze w tym budynku, natomiast okno połaciowe zostało zamontowane w połaci dachowej. Zdaniem organu, ze względu na położenie tych lokali oraz lokalizację przedmiotowego okna, właściciele tych lokali nie mają żadnego interesu prawnego w sprawie, ponieważ przedmiotowe okno nie ma żadnego bezpośredniego negatywnego wpływu i szkodliwego oddziaływania na sposób korzystania z tych lokali i w żaden sposób nie narusza sfery prawnej właścicieli tych lokali. Zdaniem wnoszącego skargę kasacyjną stroną postępowania winna być więc wyłącznie wspólnota mieszkaniowa, a nie właściciele wyodrębnionych lokali. Wspólnota mieszkaniowa budynku nr [...] przy ul. [...] brała udział w postępowaniu przed organami nadzoru budowlanego poprzez swój zarząd, który w myśl art. 27 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, jest wykonywany przez spółdzielnię jak zarząd powierzony, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali. Zatem katalog stron postępowania został przez organy nadzoru budowlanego ustalony w sposób prawidłowy.

W związku z powyższym, zarzut naruszenia prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 6 ustawy o własności lokali i art. 27 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz art. 5 ust. 1 pkt. 9 ustawy Prawo budowlane w zw. z art. 28 kpa jest uzasadniony. Przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności lokalu nie czyni automatycznie właściciela takiego lokalu stroną postępowania administracyjnego. Tak więc, wydając zaskarżone rozstrzygnięcie, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, naruszył przepisy postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit b p.p.s.a. w zw. z art. 145 § 1 pkt 4 kpa uznając błędnie, że postępowanie administracyjne dotknięte jest wadą dającą podstawę do wznowienia postępowania. Powołując orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego skarżący podkreślił, że naruszenie prawa do czynnego udziału w postępowaniu adrninistracyjnym mogłoby stanowić podstawę do uchylenia decyzji, jeżeli naruszenie praw procesowych mogło mieć wpływ na wynik sprawy. W przypadku natomiast gdy zaskarżona decyzja jest zgodna z oczekiwaniami strony, której prawa procesowe zostały naruszone, nie można stwierdzić, że naruszenie to miało wpływ na wynik nadto, wykładnia art. 145 § 1 pkt 4 kpa winna być dokonana z uwzględnieniem faktu, że wznowienie postępowania w tym wypadku może wystąpić wyłącznie na wniosek strony, która bez swej winy nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym. Uchylenie aktu administracyjnego z tej przyczyny powinno zostać poprzedzone stosownym wyjaśnieniem, czy strona, która bez swej winy nie brała udziału w postępowaniu, zażądałaby uchylenia decyzji i przeprowadzenia postępowania administracyjnego z jej udziałem, ponieważ w nim udziału nie brała w fazie postępowania wyjaśniającego czy też rozstrzygania. Dopiero stanowisko strony byłoby podstawą do uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia w oparciu o art. 145 § 1 pkt. 1 lit. b w zw. z art. 145 § 1 pkt 4 kpa. Uznając nawet, że właściciele wyodrębnionych lokali mają interes prawny w przedmiotowym postępowaniu, to dopiero ich stanowisko w sprawie dawałoby podstawę do uznania, że postępowanie przed organami nadzoru budowlanego dotknięte jest wadą dającą podstawę do wznowienia postępowania.

Autor skargi kasacyjnej wyjaśnił, że zarzut naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. polega na braku odniesienia się do zarzutów skargi, oceny prawnej zastosowanych przepisów prawa materialnego i procesowego, braku wskazań co do dalszego postępowania oraz nie wyjaśniania podstawy prawnej rozstrzygnięcia, co utrudnia organom nadzoru budowlanego ponowne prawidłowe rozpoznanie sprawy administracyjnej oraz nie daje rękojmi, iż Sąd dołożył należytej staranności przy podejmowaniu rozstrzygnięcia. Uzasadnienie to nie spełnia zatem wymogów określonych art. 141 § 4 p.p.s.a. Wskazany przez Sąd charakter naruszenia prawa przez organy nadzoru budowlanego nie uniemożliwił Sądowi dokonania kontroli zaskarżonego rozstrzygnięcia pod względem merytorycznym i własnej oceny zastosowanych przepisów prawa materialnego przez organ nadzoru budowlanego, w tym, zastosowania trybu naprawczego tj. art. 50 i 51 ustawy Prawo budowlane do przedmiotowej samowoli budowlanej. Ponadto Sąd nie ustosunkował się również do zarzutów skargi, w której skarżąca domagała się rozbiórki okna w oparciu o art. 48 ustawy Prawo budowlane. Odniesienie się Sądu do zarzutów skargi, a w rezultacie ocena prawidłowości zastosowanego trybu postępowania z zastosowaniem przepisów prawa materialnego przez organ w stosunku do samowoli budowlanej, umożliwiłoby organowi ponowne prawidłowe rozpoznanie sprawy w jej całokształcie, bez narażania się na zarzut niewłaściwego zastosowania prawa materialnego w przyszłości. Zdaniem wnoszącego skargę kasacyjną, rolą Sądu jest więc wydanie stosowych zaleceń co do dalszego postępowania oraz wiążącej oceny prawnej w razie uwzględnienia skargi w myśl art. 141 § 4 p.p.s.a., które umożliwią ponowne, prawidłowe rozpoznanie sprawy administracyjnej, a nie tylko wyeliminowanie w ponownym postępowaniu jednego uchybienia polegającego na zapewnieniu udziału wszystkim stronom postępowania oraz ustosunkowania się do wniosku skarżącej o rozbiórkę okna. Uzasadniając zarzut naruszenia art. 141 § 4 p.p.s.a. dotyczący nie wyjaśnienia podstawy prawnej rozstrzygnięcia, tj. uchylając zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia Sąd wskazał art. 145 § 1 pkt 1 lit. b w zw. z art. 28 kpa oraz 51 Prawa budowlanego (bez wskazania konkretnej jednostki redakcyjnej tego przepisu) ustawy Prawo budowlane, czyli wskazał na naruszenie prawa będącego podstawą do wznowienia postępowania, ale zarazem nie wyjaśnił związku pomiędzy tym naruszeniem a art. 28 kpa oraz przepisem prawa materialnego tj. art. 51 ustawy Prawo budowlanego. Brak wyjaśnienia podstawy prawnej rozstrzygnięcia, zdaniem wnoszącego skargę kasacyjną, nie daje rękojmi, że Sąd dołożył należytej staranności przy podejmowaniu rozstrzygnięcia i nie umożliwia sądowi wyższej instancji ocenę, czy przesłanki, na których oparł się sąd niższej instancji są trafne ( wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 lutego 2006 r. II FSK 368/05 oraz podana w tym orzeczeniu literatura, a także wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2007 r. II FSK 664/06).

Zarzut naruszenia art. 153 p.p.s.a oraz art. 170 p.p.s.a. polega na ponownej kontroli kwestii prawnej dotyczącej udziału stron w postępowaniu, pomimo, że akty notarialne dotyczące ustanowienia odrębnej własności lokali znajdowały się w aktach sprawy Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla Miasta Rzeszowa znak: [...] i podlegały kontroli oraz ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, który prawomocnym wyrokiem z dnia 17 listopada 2006r. Sygn.akt: II SA/Rz 564/06 przesądził, że interes prawny w przedmiotowym postępowaniu administracyjnym posiada wyłącznie H. W.. Tymczasem w zaskarżonym wyroku Sąd ponownie zbadał kwestię udziału stron w postępowaniu na podstawie tych akt sprawy, które już zostały ocenione i zbadane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w w/w wyroku z dnia 17 listopada 2006r. Zaskarżony wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie został wydany więc z naruszeniem zasady materialnej prawomocności tj. art. 170 p.p.s.a. Z uwagi na powyższe skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Rzeszowie oraz zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie mogła odnieść zamierzonego skutku, choć część jej zarzutów była zasadna.

W myśl art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej powoływana jako p.p.s.a.), skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:

1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;

2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, bowiem według art. 183 § 1 p.p.s.a. rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod uwagę jedynie nieważność postępowania. Naczelny Sąd Administracyjny nie dopatrzył się przesłanek nieważności o jakich mowa w art. 183 § 2 p.p.s.a, stąd też rozpoznał sprawę w zakresie zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej.

Ponieważ skarga kasacyjna zarzuca zarówno naruszenie przepisów postępowania jak i naruszenie przepisów prawa materialnego, to jak podnosi się w literaturze przedmiotu, jak również w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, w pierwszej kolejności rozpoznaniu podlega zarzut naruszenia przepisów postępowania, ponieważ dopiero po przesądzeniu, że stan faktyczny przyjęty przez Sąd w zaskarżonym wyroku jest prawidłowy albo nie został skutecznie podważony, można przejść do skontrolowania procesu subsumcji danego stanu faktycznego pod zastosowany przez Sąd przepis prawa materialnego.

Wnoszący skargę kasacyjną zarzucił Sądowi I instancji naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a. Zgodnie z tym przepisem Sąd, uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie, uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego.

W rozpoznawanej sprawie Sąd I instancji uznał, iż przekształcenie przez dwie osoby spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności lokalu w przedmiotowym budynku wielorodzinnym przesądza o tym, że osoby te są stronami postępowania administracyjnego, a skoro nie brały w nim udziału, to doszło do naruszenia prawa stanowiącego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego. W konsekwencji zaskarżony akt podlegał uchyleniu na mocy w/w art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że w ocenie składu orzekającego w niniejszej sprawie, wbrew poglądom wyrażanym w skardze kasacyjnej, sąd administracyjny zobowiązany jest uchylić zaskarżony akt administracyjny, gdy stwierdzi naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego. Wynika to wprost z treści przepisu art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a. i dla jego zastosowania nie ma znaczenia okoliczność, czy strona która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, złożyła wniosek o jego wznowienie. Naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego powoduje uwzględnienie skargi, niezależnie od tego, czy miało wpływ na wynik sprawy. Klasycznym przykładem takiego naruszenia prawa jest przesłanka wznowienia postępowania administracyjnego, o której mowa w art. 145 § 1 pkt 4 kpa.

W niniejszej sprawie nie doszło jednak do naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego w oparciu o art. 145 §1 pkt 4 kpa. Błędne jest bowiem stanowisko Sądu I instancji, że sam fakt przekształcenia - przez osoby wskazane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku - spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności lokalu w przedmiotowym wielorodzinnym budynku mieszkalnym powoduje, że osoby te uzyskały przymiot strony w niniejszym postępowaniu administracyjnym.

Słusznie podnosi autor skargi kasacyjnej, że w budynku, w którym znajdują się wyodrębnione lokale mieszkalne, to wspólnota mieszkaniowa poprzez swój zarząd reprezentuje właścicieli lokali. Zgodnie bowiem z treścią art. 6 ustawy dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000r., nr 80, poz. 903 ze zm) ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową. Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana, natomiast w myśl art. 21 ust.1 tej ustawy -zarząd kieruje sprawami wspólnoty mieszkaniowej i reprezentuje ją na zewnątrz oraz w stosunkach między wspólnotą a poszczególnymi właścicielami lokali.

Tak więc przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność lokalu nie czyni automatycznie właściciela lokalu stroną postępowania administracyjnego, a tak przyjął to Sąd I instancji rozpoznając skargę H. W.. Nie można oczywiście wykluczyć sytuacji, że właściciel lokalu w budynku wielorodzinnym będzie miał przymiot strony w postępowaniu administracyjnym, ale aby dojść do takiej konkluzji należałoby ustalić na zasadach ogólnych tj. w oparciu o przepis art. 28 kpa istnienie własnego zindywidualizowanego, konkretnego interesu prawnego właściciela tego lokalu. Członek wspólnoty mieszkaniowej winien wskazać konkretną okoliczność, która godzi w jego indywidualny interes oraz przepis prawa, który upoważnia go do działania.

W okolicznościach rozpoznawanej sprawy Sąd I instancji nie miał jednak żadnych podstaw, aby taki wniosek na podstawie materiału sprawy wyprowadzić. Z tych też względów nie można było uznać, że organy orzekające w tej sprawie dopuściły się naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego w oparciu o przesłankę wynikającą z treści art. 145 §1 pkt 4 kpa i skutkującego uchyleniem zaskarżonych decyzji.

Trafnie także w skardze kasacyjnej podnosi się, że Sąd I instancji naruszył przepis art.141 § 4 p.p.s.a.

Zgodnie z dyspozycją art. 141 § 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uzasadnienie wyroku powinno zawierać zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowiska pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. Jeżeli w wyniku uwzględnienia skargi sprawa ma być ponownie rozpatrzona przez organ administracji, uzasadnienie powinno ponadto zawierać wskazanie co do dalszego postępowania. Niewątpliwie szczególne miejsce w uzasadnieniu wyroku Sądu zajmuje wskazanie podstawy rozstrzygnięcia i jej wyjaśnienie. Powinno ono mieć charakter zwięzły, ale pozwalający na skontrolowanie przez strony postępowania i ewentualnie Naczelny Sąd Administracyjny, czy Sąd I instancji nie popełnił błędu w swoim rozumowaniu.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że Sąd I instancji naruszył normę art. 141 § 4 p.p.s.a. W motywach wyroku Sąd pierwszej instancji, wskazał, że organ nadzoru budowlanego powinien ustosunkować się do wniosku skarżącej o nakazanie rozbiórki i stosować przepisy prawa materialnego z daty rozstrzygania z uwzględnieniem przepisów przejściowych. Podając podstawę prawną uchylenia decyzji obu organów powołał art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a. w zw z art. 28 kpa oraz art. 51 Prawa budowlanego z 1994r. Powyższe upoważnia do wniosku, że Sąd I instancji nie wyjaśnił w sposób niebudzący wątpliwości podstawy prawnej rozstrzygnięcia. Wskazanie tutaj poza art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a. w zw z art. 28 kpa przepisu prawa materialnego tj. art.51 Prawa budowlanego z 1994r. jest nie wystarczające.

Podstawą wydania zaskarżonej decyzji był przepis art. 51 ust.1 pkt.1 Prawa budowlanego z 1994r. Sąd powinien wskazać na czym polegało naruszenie tego przepisu i udzielić wskazówek organom co do dalszego postępowania. Podanie w motywach zaskarżonego wyroku, iż należy stosować przepisy obecnie obowiązujące z uwzględniłem przepisów przejściowych wskazuje na to, że sąd nie dokonał analizy stanu prawnego sprawy. Zauważyć należy, że sprawa przedmiotowego okna połaciowego toczy się co najmniej 6 lat. Wojewódzki Sąd Administracyjny uchyla decyzje organów w tej sprawie już po raz trzeci. Z akt sprawy wynika, że organy nadzoru budowlanego miały duże trudności z zakwalifikowaniem robót budowlanych polegających na wykonaniu przedmiotowego okna połaciowego w dachu budynku. Roboty te wcześniej traktowano jako remont, organ I instancji nazywa je montażem, ale już organ odwoławczy przebudową. Z tych wszystkich względów koniecznym było, aby Sąd I instancji usunął wszelkie wątpliwości, co do charakteru wykonanych robót budowlanych i wskazał przepisy mające w sprawie zastosowanie.

Jednak mimo powyższych uchybień, Naczelny Sąd Administracyjny ostatecznie uznał, że naruszenie przepisów prawa procesowego nie mogło mieć wpływu na wynik sprawy, ponieważ zaskarżone orzeczenie – mimo tkwiących w nim błędów omówionych wyżej - odpowiada prawu.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że postępowanie w niniejszej sprawie zostało wszczęte w dniu 27 czerwca 2003r., kiedy to wydane zostało postanowienie o wznowieniu postępowania w sprawie zakończonej ostateczną decyzją z dnia [...] grudnia 2002r. nakazującej J. S. przedłożenie w zakreślonym terminie projektu dokończenia robót remontowych połaci dachowej nad pokojem mieszkalnym, w mieszkaniu nr [...]. Po drugie roboty budowlane polegające na wykonaniu okna połaciowego uznać należy za przebudowę i wymagają one zgodnie z art. 28 Prawa budowlanego z 1994r uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, której J. S. nie posiadała.

W dniu 11 lipca 2003 r. weszła w życie ustawa z dnia 27 marca 2003r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 2003r. nr 80, poz.718). Przepis art. 7 tej ustawy stanowi, że dla spraw wszczętych przed dniem wejścia w życie tej ustawy, a niezakończonych decyzją ostateczną, stosuje się przepisy dotychczasowe, z zastrzeżeniem ust. 2, że do postępowań dot. obiektów budowlanych lub ich części będących w budowie albo wybudowanych bez pozwolenia na budowę albo zgłoszenia wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy a niezakończonych decyzją ostateczną stosuje się znowelizowane przepisy. Biorąc pod uwagę regulację w/w art.7, do przedmiotowej przebudowy należy stosować przepisy ustawy Prawo budowlane z 1994r. w brzmieniu z przed 11 lipca 2003r. Wbrew poglądom skarżącej H. W. nie ma jednak w tej sprawie zastosowania art.48 tej ustawy nakazujący rozbiórkę obiektu budowlanego wybudowanego bez pozwolenia na budowę bez względu na to, czy obiekt był wzniesiony zgodnie z regułami sztuki budowlanej, ponieważ w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego wykonanie okna połaciowego w lokalu mieszkalnym bez pozwolenia na budowę w istniejącym budynku wielorodzinnym jest przypadkiem wykonania robót budowlanych nie objętych dyspozycją w/w art.48.

W związku z czym ma do nich zastosowanie regulacja przewidziana w art. 50 i 51 ustawy Prawo budowlane z 1994r.

W toku rozpoznawania tej sprawy przez organy nadzoru budowlanego doszło jednak do kolejnej istotnej zmiany przepisów prawa budowlanego ustawą z dnia 16 kwietnia 2004r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane, która weszła w życie z dniem 30 maja 2004r.( Dz.U. z 2004r., nr 93, poz. 888). Zgodnie z treścią przepisu przejściowego tj. art. 2 ust.1 tej ustawy - do spraw wszczętych a niezakończonych przed dniem wejścia w życie tej ustawy, stosuje się przepisy tej ustawy z zastrzeżeniem ust. 2-4 (nie dotyczą one materii tej sprawy). W sprawie mają wobec tego zastosowanie przepisy art. 50 i 51 w brzmieniu nadanym w/w ustawą.

Organy orzekające w sprawie, co prawda rozpoznały ją w oparciu o przepisy art.50 i 51 ust.1 pkt.1 Prawa budowlanego z 1994r. jednak dopuściły się naruszenia przepisu art. 51 ust.1 pkt,1 w sposób skutkujący koniecznością uchylenia obu decyzji. Zgodnie z treścią art. 51 ust.1 pkt. 1 i 2 Prawa budowlanego z 1994r., mającego także zastosowanie do robót już wykonanych (art.51 ust.7) - przed upływem 2 miesięcy od dnia wydania postanowienia, o którym mowa w art. 50 ust. 1, właściwy organ w drodze decyzji – pkt 1 nakazuje zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego albo pkt. 2 - nakłada obowiązek wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, określając termin ich wykonania.

Bezsporne jest, że przedmiotowe okno połaciowe zostało przez J. S. wykonane w 1999r. Przy takim stanie faktycznym wydanie nakazu zaniechania prowadzenia robót budowlanych w sytuacji, gdy zostały już one zrealizowane uznać należy za naruszenie przepisu prawa materialnego mające wpływ na wynik sprawy tj. art.51 ust.1 pkt.1 ustawy Prawo budowlane z 1994r., poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, co skutkować musiało uchyleniem rozstrzygnięć obu organów przez Sąd I instancji. Nakaz taki trafia w próżnię, nie przystaje do stanu faktycznego sprawy i tworzy fikcję procedury legalizacyjnej.

Ponownie rozpoznając sprawę organy nadzoru budowlanego rozważą możliwość zastosowania pozostałych rozstrzygnięć przewidzianych w art. 51 ustawy Prawo budowlane z 1994r. Jeśli organy nadzoru budowlanego ustalą, że nie jest możliwe doprowadzenie wykonanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem – wydadzą nakaz doprowadzenia obiektu do stanu poprzedniego. Będą tu miały na uwadze również treść art. 5 ust. 9 ustawy Prawo budowlane z 1994r. Nie bez znaczenia jest w tym miejscu fakt, że H. W. uzyskując spółdzielcze własnościowe prawo do przedmiotowego lokalu mieszkalnego nabyła również prawo do spokojnego i nie zakłóconego ponad dopuszczalną miarę użytkowania tarasu przynależnego do tego lokalu. Jeśli organy prowadzące postępowanie uznają, że wykonane roboty nie odpowiadają standardom prawa, w tym przepisom techniczno-budowlanym, wówczas na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego 1994r. rozważą możliwość nałożenia obowiązku wykonania określonych czynności i robót, tak aby doprowadzić je do zgodności ze standardami. Natomiast, gdy ustalenia faktyczne prowadzą do wniosku, że roboty takiego dostosowania nie wymagają, gdyż odpowiadają prawu, wówczas organ kończy postępowanie w sprawie samowoli budowlanej decyzją umarzającą postępowanie.

Odnośnie podnoszonego w skardze kasacyjnej zarzutu naruszenia przez Sąd I instancji art.153 p.p.s.a i art.170 p.p.s.a, to stwierdzić należy, że jest on nieuzasadniony, ponieważ w żadnym orzeczeniu wydanym w tej sprawie, Sąd I instancji nie wyraził poglądu, że krąg stron w tym postępowaniu jest zamknięty. Sąd ten przesądził natomiast, że H. W. przysługuje przymiot strony w rozpoznawanej sprawie.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że pomimo błędnego uzasadnienia wyroku jest on prawidłowy, dlatego skargę kasacyjną oddalił na podstawie art. 184 p.p.s.a.