Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Eugeniusz Wasilewski (spr.) Sędziowie WSA Sławomir Antoniuk Ewa Pisula – Dąbrowska Protokolant starszy sekretarz sądowy Aneta Duszyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 grudnia 2015 r. sprawy ze skargi B. Z. na orzeczenie Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej w W. z dnia [...] lutego 2015 r. nr [...] w przedmiocie zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej uchyla zaskarżone orzeczenie.

Orzeczenie nr [...] w sprawie zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej Rejonowa Wojskowa Komisja Lekarska w B., działając na podstawie art. 5 ust. 1, 6 i 7 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz.U. 2010 r. Nr 90, poz. 593 z późn. zm.), § 16, 21 ust. 1 i2, § 24 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 stycznia 2010 r.

w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz.U.2010 r. Nr 15, poz. 80 z późn. zm.) oraz § 3, § 4, § 5, § 7, § 11 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 23 grudnia 2010 r. w sprawie niektórych świadczeń zdrowotnych przysługujących żołnierzom zawodowym (Dz.U. 2011 r. Nr 8, poz. 36) i § 5 ust. 1 i § 7 ust. 2 rozp. MON z dnia 24 sierpnia 2012 r. W sprawie wojskowych komisji lekarskich oraz określenia ich siedzib, zasięgu działania i właściwości (Dz.U. 2012 r., poz. 1013), rozpoznała u B. Ż. – żołnierza zawodowego:

1. Dyskopatię L5/S1 § 34 pkt 9;

2. [...];

3. [...];

4. [...];

5. [...].

i orzekła o niezdolności żołnierza do służby poza granicami państwa.

W uzasadnieniu orzeczenia podano, iż RWKL mając do wyboru w pkt 1 rozporządzenia kategorię zdrowia "Z/N" orzekła kategorię zdrowia "N". Specyfika służby poza granicami państwa jak: obciążenie fizyczne, stres może spowodować zaostrzenie choroby.

Od powyższego orzeczenia B. Ż. wniósł odwołanie do Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej w W. podnosząc, iż wykluczające go rozpoznanie: § 34 pkt 9. Dyskopatia L5/S1 zostało po raz pierwszy rozpoznane w 2008 r., nie upośledza ona sprawności ruchowej i nie powoduje żadnych dolegliwości. Ponadto wskazał, iż w 2013 r. RWKL w W. wydała orzeczenie nr [...] w którym orzekła, że jest on zdolny do dalszego szkolenia lotniczego i zakwalifikowała rozpoznanie wg § 34 pkt 4 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 stycznia 2010 r.

Centralna Wojskowa Komisja Lekarska w W. orzeczeniem nr [...] z dnia [...] lutego 2015 r. utrzymała w mocy zaskarżone orzeczenie RWKL w B.

W uzasadnieniu orzeczenia wskazano, iż RWKL na podstawie stwierdzonego schorzenia ujętego w pkt 1 rozporządzenia - Dyskopatia L5/S1 § 34 pkt 9, zgodnie z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia MON z dnia 8 stycznia 2010 r. dokonała wyboru kategorii zdrowia "N", biorąc pod uwagę komentarz do tego paragrafu, że "kandydatów do służby poza granicami kraju należy ocenić w zależności od specyfiki klimatyczno-geograficznej i sanitarno-epidemiologicznej (a orzekany kierowany był pod kątem kwalifikacji do wszystkich stref klimatycznych)".

Orzekany do odwołania nie dołączył żadnej dokumentacji medycznej, która byłaby sprzeczna z ustaleniami poczynionymi przez RWKL w oparciu o badanie obrazowe MRI [...] oraz o stosowne konsultacje specjalistyczne wykonane w ramach RWKL i prawidłowo ustaliła rozpoznanie schorzenia ujętego w ad. 1, swojego orzeczenia oraz prawidłowo uznała zainteresowanego za niezdolnego do zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa.

W dalszej części uzasadnienia podano, iż wojskowe komisje lekarskie ustalając kategorię zdrowia biorą pod uwagę nie tylko wyniki badań oraz konsultacji lekarskich (czy też poprzednie orzeczenia komisji lekarskich), lecz również warunki służby wojskowej poza granicami państwa, która z reguły związana jest ze zmianą otoczenia i innymi warunkami niż występujące podczas pełnionej w garnizonie w kraju, co w konsekwencji może niekorzystnie wpłynąć na stan zdrowia zainteresowanego. Kandydat do służby poza granicami państwa winien być całkowicie sprawny i zdrowy w chwili orzekania. Służba ta ze względu na swoją specyfikę jest obarczona wieloma czynnikami uciążliwymi dla zdrowia między innymi bardzo dużą urazowością, (co przy schorzeniu ustalonym w ad 1, i ad 2 skarżonego orzeczenia jest przeciwwskazaniem) bardzo dużym stresem, nieregularnym trybem pracy oraz związanym z tym nieregularnym i nieprawidłowym odżywianiem. Wymaga dużej odporności

i wytrzymałości zarówno fizycznej jak i w sferze psychicznej. Związana jest ona z dużymi obciążeniami wszystkich układów i narządów ludzkiego organizmu a więc dotyczy także prawidłowego funkcjonowania układu kostno-stawowego (układ ruchu). Wszystkie wymienione wyżej uwarunkowania wymagają od kandydatów bardzo dobrego stanu zdrowia i predysponują w znacznym stopniu (a w tym przypadku graniczy to niemal z pewnością) do nasilenia rozpoznanego schorzenia czyniąc go niezdolnym do wykonywania jakichkolwiek zadań służbowych poza granicami państwa.

Schorzenia te z racji konieczności dalszej diagnostyki, wymagają dalszej obserwacji w czasie i ewentualnego leczenia co wykracza poza obowiązki służbowe wojskowych komisji lekarskich. Procesy diagnostyczne i lecznicze są procedurami kontraktowanymi z NFZ i są wykonywane w ramach umów z NFZ w podstawowej i specjalistycznej opiece lekarskiej i procedury te nie należą do wojskowych komisji lekarskich. Wojskowe komisje lekarskie diagnozują i oceniają aktualny stan zdrowia kandydatów i określają ich aktualną (bieżącą) zdolność do zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa (na dzień wykonywanych badań) i nie zajmują się dokładnym ustalaniem przyczyn schorzenia, gdyż to wykracza poza ich kompetencje.

Na powyższe orzeczenie Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej B. Ż. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie podnosząc, iż z rozpoznanym schorzeniem był orzekany jako zdolny do służby wojskowej oraz do szkolenia lotniczego.

Skarżący zarzucił CWKL, że w orzeczeniu w ogóle nie odnosi się do tego faktu ani nie wyjaśnia, w jaki sposób służba poza granicami kraju miałaby wiązać się

z większymi obciążeniami dla organizmu w zakresie schorzeń kręgosłupa.

Ponadto podniósł, iż w orzeczeniu Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej powołano się na komentarz do § 34 pkt 9 załącznika nr 1 wskazując, że kandydatów do służby poza granicami kraju należy oceniać w zależności od specyfiki klimatyczno-geograficznej i sanitarno-epidemiologicznej. Tymczasem nie ma takiego zapisu

w komentarzu do powołanego paragrafu. Jedynym objaśnieniem szczegółowym jest zapis: kandydatów do służby w jednostkach reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako niezdolnych."

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie stwierdzając, że zaskarżone orzeczenie zostało podjęte zgodnie z obowiązującymi w tej materii uregulowaniami prawnymi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.

Skarga zasługuje na uwzględnienie chociaż nie wszystkie podniesione w niej zarzuty są uzasadnione.

Zgodnie z § 19 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia

8 stycznia 2010 r. w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz.U. z 2012 r., poz. 1481), orzekając o zdolności żołnierza zawodowego do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa, wojskowa komisja lekarska dokonuje oceny jego stanu zdrowia, stosownie do specyfiki klimatyczno-geograficznej oraz sanitarno-epidemiologicznej rejonu, w którym ma pełnić służbę.

Centralna Wojskowa Komisja Lekarska utrzymując w mocy zaskarżone orzeczenie wskazała, iż Rejonowa Wojskowa Komisja Lekarska w B. na podstawie stwierdzonego schorzenia ujętego w pkt 1 rozpoznania – Dyskopatia L5/S1 zakwalifikowanego wg § 34pkt 9 załącznika nr 1 do wskazanego wyżej rozporządzenia, dokonała wyboru kategorii zdrowia "N", co oznacza niezdolny, biorąc pod uwagę komentarz do tego paragrafu, że "kandydatów do służby poza granicami kraju należy oceniać w zależności od specyfiki klimatyczno-geograficznej i sanitarno-epidemiologicznej."

Zgodzić się należy ze skarżącym, że wskazany § 34 pkt 9 załącznika nr 1

do rozporządzenia nie zawiera komentarza o podanej w uzasadnieniu treści.

Natomiast w objaśnieniach szczegółowych do § 34 pkt 1 i 9 podano,

iż kandydatów do służby w jednostkach reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz kandydatów do służby w jednostkach desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako niezdolnych.

Zasadnie skarżący podnosi, iż przywołany w uzasadnieniu orzeczenia komentarz odnosi się do § 44 pkt 10, 11, 12, 13 i 15 i nie mógł być zastosowany, jak przyjął to organ odwoławczy w jego przypadku.

Niezależnie od powyższego, zauważyć należy, iż przepis § 19 ust. 1 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 8 stycznia 2010 r. wskazuje, że orzekając o zdolności żołnierza zawodowego do pełnienia służby poza granicami państwa, wojskowa komisja lekarska dokonuje oceny jego stanu zdrowia stosownie do specyfiki klimatyczno-geograficznej oraz sanitarno-epidemiologicznej rejonu,

w którym ma on pełnić służbę.

W przedmiotowej sprawie, w skierowaniu do RWKL nie wskazano rejonu

w którym skarżący ma pełnić służbę poza granicami kraju podając, że określenie stanu zdrowia do służby poza granicami państwa ma uwzględniać "wszystkie strefy klimatyczne". W ocenie Sądu tak sformułowany zakres skierowania nie odpowiada wymogom § 19 ust. 1 rozporządzenia. Natomiast wydana przy takim skierowaniu ocena zdolności do pełnienia do zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa

z natury rzeczy będzie, jak w niniejszej sprawie, jedynie ogólnikowa, nie oparta na zindywidualizowanych przesłankach uwzgledniających charakter i rejon pełnienia służby poza granicami państwa.

Wobec powyższego stwierdzić należy, iż zaskarżone orzeczenie nie odpowiada wymogom § 24 ust. 3 powołanego rozporządzenia w myśl którego orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa powinno zawierać również ustalenie rejonu, w którym żołnierz zawodowy jest zdolny pełnić taką służbę.

Dlatego Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 145 § 1 lit. a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) orzekł jak w wyroku.

Ponownie rozpoznając odwołanie organ odwoławczy uwzględni powyższe uwagi Sądu.