Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
6209 Inne o symbolu podstawowym 620, Inne, Komendant Straży Granicznej, Stwierdzono bezskuteczność zaskarżonej czynności, III SA/Gl 319/20 - Wyrok WSA w Gliwicach z 2020-07-27, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
III SA/Gl 319/20 - Wyrok WSA w Gliwicach
|
|
|||
|
2020-06-03 | |||
|
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach | |||
|
Anna Apollo Krzysztof Wujek /przewodniczący sprawozdawca/ Magdalena Jankiewicz |
|||
|
6209 Inne o symbolu podstawowym 620 | |||
|
Inne | |||
|
Komendant Straży Granicznej | |||
|
Stwierdzono bezskuteczność zaskarżonej czynności | |||
|
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 3 § 2 pkt 4 Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz.U. 2019 poz 1239 art. 46 ust. 2 i 4 Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Dz.U. 1997 nr 78 poz 483 art. 52, art. 92, art. 31 ust. 1 i 3 Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r. Dz.U.UE.C 2007 nr 303 poz 1 art. 51 ust. 1 i art. 52 ust. 1 Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej (2007/C 303/01). Dz.U. 2004 nr 90 poz 864 art. 45 ust. 1 i ust. 3 lit. b) i c) Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Dz.U. 2020 poz 433 § 2 ust. 2 pkt 1 i 2, § 2 ust. 5 pkt 1 Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz. U. poz. 433 z późn. zm.). |
|||
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Krzysztof Wujek (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Anna Apollo Sędzia WSA Magdalena Jankiewicz po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 27 lipca 2020 r. sprawy ze skargi Rzecznika Praw Obywatelskich na czynność Komendanta Placówki Straży Granicznej w R. w przedmiocie stwierdzenia objęcia kwarantanną w związku z przekroczeniem granicy państwowej 1. stwierdza bezskuteczność czynności; 2. w pozostałej części oddala skargę. |
||||
Uzasadnienie
Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył czynność Komendanta Placówki Straży Granicznej w R., polegającą na objęciu A. K. kwarantanną w związku z przekroczeniem przez niego [...] r. granicy państwowej. Rzecznik wyjaśnił, że tego dnia A. K. wracał z pracy w Republice Czeskiej. Przy przekraczaniu granicy został zobligowany do wypełnienia karty lokalizacyjnej – karty pasażera. Karta ta została odebrana przez funkcjonariuszy Straży Granicznej i oznaczona symbolem "[...]", jako karta osoby zakwalifikowanej do kwarantanny. Następnie informacje zawarte w karcie zostały przeniesione do systemu EWP (Ewidencja Wjazdów do Polski) z określeniem czasu trwania kwarantanny od [...] do [...] r. Wpis o objęciu uczestnika kwarantanną został usunięty z systemu EWP [...] r. Wskutek objęcia kwarantanną, uczestnik stracił pracę w Czechach. Czynności tej Rzecznik Praw Obywatelskich zarzucił: 1. naruszenie art. 52 ust. 1 – 3 Konstytucji oraz art. 2 Protokołu nr 4 z 16 września 1963 r. do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wartości (Dz.U. z 1995 r., nr 36, poz. 175/2) przez ograniczenie bez podstawy ustawowej wolności poruszania się uczestnika po terytorium RP oraz opuszczenia kraju, 2. naruszenie art. 15 ust. 2 w zw. z art. 51 ust. 1 i art. 52 ust. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE 2016 C 202/389) oraz art. 45 ust. 1 i ust. 3 lit. b) i c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE 2016 C 202/47, dalej w skrócie jako "TFUE") przez ograniczenie bez ustawowej podstawy swobody wykonywania pracy przez uczestnika w innym państwie członkowskim (Republice Czeskiej). W uzasadnieniu swej skargi Rzecznik Praw Obywatelskich stwierdził, że zaskarżona czynność została wykonana na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U.nr 433 ze zm., dalej w skrócie jako "rozporządzenie z 13 marca 2020 r."). Rozporządzenie przewidywało w § 2 ust. 2, że osoba przekraczająca granicę państwową w celu udania się do swego miejsca zamieszkania obowiązana była przekazać funkcjonariuszowi Straży Granicznej informacje "lokalizacyjne" oraz odbyć obowiązkową kwarantannę, o której mowa w art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych (Dz.U. z 2019 r., poz. 1239 ze zm., dalej w skrócie jako "ustawa o zwalczaniu chorób zakaźnych"). Obowiązek odbycia kwarantanny wynikał z samego prawa (§ 2 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia z 13 marca 2020 r.), ale do jego wykonania konieczne było podjęcie przez organ sprawujący kontrolę graniczną czynności materialno-technicznej polegającej na stwierdzeniu, że wobec danej osoby nie zachodzą przewidziane prawem wyłączenia. Nie ulega wątpliwości, że [...] Straż Graniczna zakwalifikowała uczestnika do odbycia kwarantanny. Doszło w ten sposób do wykonania czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczącej uprawnień wynikających z przepisów prawa, czyli czynności z art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, (t.j. w Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., dalej jako "p.p.s.a."). Była to czynność władcza, podjęta w sprawie z zakresu administracji publicznej, w odniesieniu do indywidualnego podmiotu i dotyczyła jego uprawnień i obowiązków wynikających z przepisów prawa. Taka czynność podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego na podstawie powołanego tu przepisu art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. Organem, który wykonał tę czynność był Komendant Placówki Straży Granicznej w R.. Uzasadniając skargę w dalszym ciągu Rzecznik Praw Obywatelskich wskazał, że rozporządzenie z 13 marca 2020 r. zostało wydane z powołaniem się na przepis art. 46 ust. 2 i 4 ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych, przewidujący kompetencje dla Ministra Zdrowia do wprowadzenia w drodze rozporządzenia stanu zagrożenia epidemicznego. Określony w art. 46 ust. 4 katalog ograniczeń, zakazów, obowiązków i nakazów, jakie mógł ustanowić Minister Zdrowia nie obejmował obowiązku odbycia kwarantanny, co najwyżej była w nim mowa o ograniczeniu określonego sposobu przemieszczania się, a nie zakazu przemieszczania się. Prowadzi to do wniosku, że obowiązek odbycia kwarantanny został zamieszczony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia bez ustawowej podstawy. Potwierdzeniem tego jest fakt, iż poczynając od 8 marca 2020 r. w ustawie o zwalczaniu chorób zakaźnych znalazło się upoważnienie dla Rady Ministrów do wydania rozporządzenia, którym można ustanowić, między innymi, obowiązek poddania się kwarantannie (art. 46a w zw. z art. 46b pkt 5 ustawy). Ponadto, zgodnie z art. 34 ust. 2 ustawy o zwalczaniu chorób zakaźnych, kwarantanną może być objęta wyłącznie osoba narażona na chorobę zakaźną lub ta, która pozostawała w styczności ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego. Gdyby nawet przyjąć, z czym Rzecznik się nie zgodził, że zakresem pojęcia "ograniczenie sposobu poruszania się" należy objąć również obowiązek kwarantanny, to i tak nie było to możliwe bez ustalenia, że dana osoba była narażona na chorobę zakaźną lub pozostawała w styczności ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego. Nie można było skierować uczestnika na kwarantannę wyłącznie z tego powodu, że przekroczył granicę państwową. W końcu Rzecznik stwierdził, że z mocy § 2 ust. 5 pkt 1 rozporządzenia z 13 marca 2020 r. obowiązek odbycia kwarantanny nie dotyczył osób, które przekraczały granice Rzeczypospolitej Polskiej w ramach wykonywania obowiązków zawodowych w państwie sąsiadującym przez osobę wykonującą czynności zawodowe w tym państwie, w tym będącą kierowcą obsługującym pojazd samochodowy w transporcie drogowym. W niniejszej sprawie uczestnik postępowania wracał do swego miejsca zamieszkania w związku z uprzednim wykonywaniem czynności zawodowych w Czechach, dlatego skierowanie go do obycia kwarantanny było naruszeniem przepisu § 2 ust. 5 pkt 1 rozporządzenia z 13 marca 2020 r. W konkluzji Rzecznik Praw Obywatelskich uznał, że skierowanie uczestnika do odbycia kwarantanny skutkowało pozbawieniem go możliwości świadczenia pracy w Czechach, co stanowi naruszenie art. 45 ust. 1 i ust. 3 lit. b) TFUE oraz art. 15 ust. 2 KPP UE przez naruszenie jego wolności do wykonywania pracy w innym państwie członkowskim UE. W odpowiedzi na skargę Komendant Placówki Straży Granicznej w R. wniósł o jej oddalenie. Stwierdził przy tym, że obowiązek przyjęcia przez funkcjonariusza Straży Granicznej od uczestnika postępowania informacji wymienionych w § 2 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia z 13 marca 2020 r. wynikał z przepisów prawa. Początkowo, według stanu prawnego obowiązującego od 13 marca do 18 marca 2020 r., wobec osób przekraczających granicę państwową w ramach wykonywania czynności zawodowych zastosowanie miał tak obowiązek odbycia kwarantanny, jak również obowiązek przekazania informacji (karta lokalizacyjna - karta pasażera). Dopiero rozporządzeniem z 18 marca 2020 r., zmieniającym rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. z 2020 r. poz. 478), w § 2 ust. 5 rozporządzenia z 13 marca 2020 r., we wprowadzeniu do wyliczenia skreślono wyrazy "pkt 2", a zatem skreślono obowiązek przekazania informacji lokalizacyjnych. Rozporządzenie zmieniające zostało jednak podpisane 18 marca o godz. 23:52, podczas gdy uczestnik postępowania przekraczał granicę państwową około godz. [...]. Zastosowano zatem wobec niego obowiązujący stan prawny. Odebranie od A. K. informacji lokalizacyjnych nie oznaczało, że podlegał on obowiązkowi odbycia kwarantanny. Oznaczenie karty literą "[...]" – jako zakwalifikowany do odbycia kwarantanny nastąpiło z tego powodu, że umowa o pracę i zaświadczenie o zatrudnieniu w Czechach uczestnik przesłał [...] Oddziałowi Straży Granicznej [...] r., które to dokumenty organ przesłał niezwłocznie do Centrum Zarzadzania Kryzysowego z informacją o błędnie odebranej karcie lokalizacyjnej. Organ nie zgodził się również z zarzutem naruszenia art. 52 ust. 1 Konstytucji i jednocześnie art. 2 Protokołu nr 4 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności , jak również art. 15 ust. 2 w zw. z art. 51 ust. 1 i art. 52 ust. 1 Karty praw podstawowych UE w zw. z art. 45 ust. 1 i ust. 3 lit. b) i c) Traktatu o funkcjonowaniu UE. W tym zakresie organ stwierdził, że z zasady praworządności wynika, że organy administracji publicznej działają na podstawie i w granicach prawa powszechnie obowiązującego i są tymi przepisami związane. Nie mogą oceniać stosowanych przez siebie przepisów pod kątem zgodności z zasadami i trybem stanowienia prawa. Wojewódzki Sąd Administracyjny zajął w tej sprawie następujące stanowisko. Skarga Rzecznika Praw Obywatelskich jest uzasadniona. Przed jej omówieniem konieczne są dwie uwagi wstępne. Po pierwsze – czynność zaskarżona przez Rzecznika Praw Obywatelskich została dokonana [...] r., a zatem ocena jej zgodności z prawem musi być przeprowadzona z uwzględnieniem obowiązującego w tym dniu stanu prawnego i nie można "rozciągać" jej na dalszy czas, w którym stan prawny ulegał licznym i szybko następującym po sobie zmianom. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 13 marca 2020 r. było zmienione rozporządzeniami z: 14 marca 2020 r. (Dz.U. 2020.441), 16 marca 2020 r. (Dz.U.2020.461), 18 marca 2020 r. (Dz.U. 2020.478), a następnie zostało uchylone z dniem 20 marca 2020 r. mocą § 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. 2020.490). Po drugie – zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych ( tekst jednolity w Dz.U. z 2019 r, poz. 2167), sąd administracyjny ocenia zaskarżony akt pod kątem jego zgodności z prawem. Nie jest rzeczą Sądu ocena, jakie czynności dla ochrony zdrowia należało lub nie należało podjąć w stanie zagrożenia epidemicznego, a jedynie ustalenie czy te, które podjęto zostały wprowadzone zgodnie z porządkiem prawnym. Przechodząc zatem do rzeczy. Przedmiotem sporu w sprawie jest skierowanie uczestnika postępowania, w drodze czynności z zakresu administracji publicznej, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., do odbycia przymusowej kwarantanny, o której stanowił przepis § 2 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego. Zgodnie z tym przepisem, w okresie od 15 marca 2020 do odwołania osoba przekraczająca granicę państwową w celu udania się do swojego miejsca zamieszkania obowiązana była odbyć obowiązkową kwarantannę. To jest zatem sedno sporu. Odebranie od uczestnika postępowania informacji, o których była mowa w § 2 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia (adres zamieszkania lub pobytu, w którym dana sobą będzie odbywać kwarantannę oraz numer telefonu do kontaktu z nią) było czynnością służącą realizacji obowiązku odbycia przymusowej kwarantanny. Dopełnieniem tej czynności było oznaczenie przez funkcjonariusza Straży Granicznej karty pasażera A. K. literą "[...]", co było równoznaczne z zakwalifikowaniem do odbycia kwarantanny. Pierwszy i zasadniczy zarzut Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczy naruszenia art. 52 ust. 1 – 3 Konstytucji RP przez ograniczenie bez podstawy ustawowej wolności poruszania się uczestnika postępowania po terytorium RP oraz jego opuszczania. Jest to zarzut słuszny. Art. 52 Konstytucji w ust.1 i 2 określa zasadę wolności każdego obywatela poruszania się po terytorium RP oraz jego opuszczania, a w ust. 3 deklaruje jej ochronę, zastrzegając, że wolność ta podlega jedynie ograniczeniom określonym w ustawie, co jest powtórzeniem zasady ogólnej z art. 31 ust. 1 i 3 Konstytucji o ochronie prawnej wolności człowieka i możliwości ich ograniczenia tylko w ustawie. Oznacza to, że wszelkie ograniczenia wolności obywateli powinny wynikać z ustawy, a przy uwzględnieniu treści art. 92 Konstytucji – również z rozporządzeń z mocą ustawy, czyli rozporządzeń wskazanych w art. 92 ust. 1 Konstytucji (Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu.). Drugi warunek ograniczenia wolności z art. 31 ust. 3 Konstytucji polega na tym, że jest to konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób, co w wymiarze ochrony zdrowia nie jest kwestionowane w niniejszej sprawie i nie będzie dalej omawiane w tym uzasadnieniu. Rozporządzenie wydane przez organy wskazane w Konstytucji na podstawie upoważnienia zawartego w ustawie nie może wykraczać poza delegację ustawową, musi mieścić się w granicach tej delegacji i służyć jej wykonaniu. Naruszenie w rozporządzeniu wykonawczym delegacji ustawowej jest równoznaczne z jego wydaniem w tej części bez podstawy ustawowej, z kolei akt administracyjny wydany na podstawie takiego rozporządzenia musi być uznany za wydany z naruszeniem prawa, w tym przypadku art. 52 ust. 1 – 3 Konstytucji RP. Z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Rozporządzenie wykonawcze Ministra Zdrowia z 13 marca 2020 r. zostało wydane na podstawie delegacji zawartej w art. 46 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, co wynika z treści tego rozporządzenia. Przewidziane dla Ministra Zdrowia upoważnienie ustawowe do wydania rozporządzenia wykonawczego przewidywało możliwość ustanowienia: 1) czasowego ograniczenia określonego sposobu przemieszczania się, 2) czasowego ograniczenia lub zakazu obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych, 3) czasowego ograniczenia funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy, 4) zakazu organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności, 5) obowiązku wykonania określonych zabiegów sanitarnych, jeżeli wykonanie ich wiąże się z funkcjonowaniem określonych obiektów produkcyjnych, usługowych, handlowych lub innych obiektów, 6) nakazu udostępnienia nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia środków transportu do działań przeciwepidemicznych przewidzianych planami przeciwepidemicznymi, 7) obowiązku przeprowadzenia szczepień ochronnych, o których mowa w ust. 3, oraz grupy osób podlegające tym szczepieniom, rodzaj przeprowadzanych szczepień ochronnych. Jak widać, nie ma w tej delegacji ustawowej uprawnienia dla Ministra Zdrowia do ustanowienia przymusowej kwarantanny dla osób, które przekraczały granicę państwową w celu udania się do swego miejsca zamieszkania (§ 2 ust. 2 rozporządzenia). Delegacja ustawowa zawiera uprawnienie do ustanowienia czasowego ograniczenia określonego sposobu przemieszczania się, ale to nie jest równoznaczne z ustanowieniem obowiązku odbycia kwarantanny, który jest równoznaczny z zakazem poruszania się po terytorium RP w określonym czasie. Słusznie wskazał Rzecznik Praw Obywatelskich, że potwierdzeniem tej tezy jest to, że od 8 marca 2020 r. obowiązywały już przepisy art. 46a i 46b do ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, które przewidywały delegację dla Rady Ministrów do wydania rozporządzenia, w którym przewidziano ustanowienie obowiązku poddania się kwarantannie (art. 46b pkt 5 ustawy). Nie ma znaczenia dla tej oceny wskazanie w § 2 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 13 marca 2020 r., że kwarantanna ustanowiona w rozporządzeniu jest tą kwarantanną, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 34 ust. 5 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, ponieważ delegacja ustawowa z art. 46 ust. 4 tej ustawy nie przewidywała w ogóle dla Ministra Zdrowia uprawnienia do ustanowienia obowiązkowej kwarantanny. Rozporządzenie wykonawcze wykraczało w tej części poza granice delegacji ustawowej, ponieważ nie może jej uzupełniać, rozbudowywać, modyfikować (porównaj w tej kwestii "Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz" pod redakcją P. Tulei, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2019 r., strona 301 – 302 i powołane tam orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego). Czynność dokonana na podstawie tak wydanego rozporządzenia wykonawczego została uznana przez Sąd za bezskuteczną na podstawie art. 146 § 1 p.p.s.a. Bez znaczenia dla wyniku sprawy pozostają dalsze zarzuty Rzecznika Praw Obywatelskich, postawione zresztą, jak to się mówi w języku prawniczym - "z ostrożności procesowej". Tak przynajmniej Sąd je odczytał. Chodzi o to, że w świetle postanowień ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi warunkiem koniecznym skierowania na kwarantannę było narażenie na chorobę zakaźną lub pozostawanie w styczności ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego oraz o to, że z obowiązku odbycia kwarantanny zwolnione były osoby, które przekraczały granicę Rzeczypospolitej w ramach wykonywania obowiązków zawodowych. Kwestie te nie mają znaczenia dlatego, że co do zasady Minister Zdrowia nie został upoważniony do ustanowienia w rozporządzeniu wykonawczym obowiązku poddania się kwarantannie, a zatem bez względu na to, jakie warunki przewidział w swym rozporządzeniu, a jakich nie – zostało ono wydane z naruszeniem art. 52 ust. 1 – 3 i art. 92 ust. 1 Konstytucji oraz art. 46 ust. 2 i 4 ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Nawiasem mówiąc, ze stanu faktycznego nie wynika, by uczestnik postępowania przekroczył granicę RP w ramach wykonywania czynności zawodowych, przez co należy rozumieć taką sytuację, w której przekroczenie granicy jest realizacją obowiązku pracowniczego, np. przez kierowcę obsługującego pojazd samochodowy w transporcie drogowym, jak to dla przykładu zostało wskazane w § 2 ust. 5 pkt 1 rozporządzenia z 13 marca 2020 r. Z przedstawionego przez Rzecznika Praw Obywatelskich stanu faktycznego wynika, że uczestnik postępowania [...] r. wracał z pracy w Czechach do domu. Było to zatem przekroczenie granicy RP w związku z jego pracą za granicą, ale nie w ramach wykonywania czynności zawodowych. Sąd nie podzielił zarzutu naruszenia przez zaskarżony akt art. 15 ust. 2 w zw. z art. 51 ust. 1 i art. 52 ust. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz w zw. z art. 45 ust. 1 i ust. 3 lit. b) i c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przez ograniczenie bez ustawowej podstawy swobody wykonywania pracy przez uczestnika w innym państwie członkowskim (Republice Czeskiej). Sąd nie podzielił tego zarzutu, ponieważ zaskarżony akt nie dotyczy tej sfery praw i wolności obywatela, jaką jest swoboda wykonywania pracy w każdym państwie członkowskim UE i nie jest nakierowany na ograniczenie lub uniemożliwienie realizacji tego prawa. Zaskarżony akt dotyczy innego prawa – wolności poruszania się i opuszczania terytorium Rzeczypospolitej i choć niewątpliwie niesie ze sobą skutki w postaci czasowego uniemożliwienia realizacji tego prawa, to jednak nie jest jego celem ani motywem ograniczenie swobody wykonywania pracy w innym państwie członkowskim UE. Cel i motyw zaskarżonego aktu jest zgoła inny – przeciwdziałanie epidemii i w tych kategoriach należy go rozpatrywać. Przyjmując argumentację Rzecznika Praw Obywatelskich należałoby konsekwentnie uznać, że każda kara pozbawienia lub nawet ograniczenia wolności, w tym także legalne skierowanie do odbycia kwarantanny lub inna izolacja jest naruszeniem art. 15 ust. 2 w zw. z art. 51 ust. 1 i art. 52 ust. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej oraz w zw. z art. 45 ust. 1 i ust. 3 lit. b) i c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Sąd oddalił skargę w części dotyczącej drugiego z zawartych w niej wniosków – co do uznania uprawnienia uczestnika do swobodnego poruszania się po terytorium RP i swobodnego opuszczania terytorium RP w okresie od [...] do [...] r. Zgodne z art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. kognicją sadów administracyjnych objęte są inne niż decyzje lub postanowienia administracyjne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Zgodnie z kolei z art. 146 § 1 tej ustawy Sąd uwzględniając skargę na akt lub czynność, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 uchyla ten akt albo stwierdza bezskuteczność czynności. W tym zakresie Sąd orzekł – stwierdził bezskuteczność czynności skierowania uczestnika postępowania do odbycia kwarantanny. Jednoczesne uznanie w wyroku uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa pozostawione jest uznaniu Sądu (art. 146 § 2 p.p.s.a. "sąd może"). Uznanie to może być zrealizowane wtedy, gdy Sąd ma dostateczne podstawy do takiego orzeczenia. Rzecznik Praw Obywatelskich domaga się orzeczenia, które stwierdzałoby prawo uczestnika postępowania do swobodnego poruszania się po terytorium RP oraz jego opuszczania. Przedmiotem niniejszego postępowania jest jedynie legalność skierowania uczestnika do odbycia kwarantanny i do tego zagadnienia ograniczają się akta sprawy i wynikające z nich stan faktyczny. Na tej podstawie Sąd nie jest w stanie wydać orzeczenia, które kompleksowo odnosiłoby się do jego sytuacji prawnej. Z powyższych względów Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku. |