Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Łuczaj Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak ( spr. ) Sędzia del. NSA Jerzy Dudek Protokolant Elżbieta Maik po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Prokuratora Rejonowego Bydgoszcz – Północ w Bydgoszczy od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 27 października 2009 r. sygn. akt II SA/Bd 688/09 w sprawie ze skargi Prokuratora Rejonowego Bydgoszcz – Północ w Bydgoszczy na uchwałę Rady Gminy Dobrcz z dnia 28 lutego 2006 r. nr XXIV/289/2006 w przedmiocie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy 1. uchyla zaskarżony wyrok w części oddalającej skargę i w tym zakresie przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Bydgoszczy do ponownego rozpoznania, 2. umarza postępowanie kasacyjne w pozostałej części.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 27 października 2009 r. sygn. akt II SA/Bd 688/09, po rozpoznaniu sprawy ze skargi Prokuratora Rejonowego Bydgoszcz-Północ w Bydgoszczy na uchwałę Rady Gminy Dobrcz z dnia 28 lutego 2006 r. nr XXIV/289/2006 w przedmiocie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały w części § 4 ust. 1 pkt 3, 5, 8, 10, § 4 ust. 2 pkt 3, § 4 ust. 1 pkt 6 lit. b/, § 4 ust. 1 pkt 7, § 2 pkt 2, 3, 7, 10, 12, w pozostałym zakresie skargę oddalił oraz stwierdził, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu w zakresie określonym w pkt 1.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że skargę na powyższą uchwałę złożył Prokurator Rejonowy Bydgoszcz-Północ zarzucając naruszenie § 137 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej (Dz.U. Nr 100, poz. 908) w związku z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. Nr 236, poz. 2008 ze zm.) poprzez powtórzenie w postanowieniach § 2 pkt 2, 3, 6, 7, 10, 11, 12 i § 4 ust. 1 pkt 1 i 9 Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Dobrcz stanowiącego załącznik do Uchwały Rady Gminy Dobrcz nr XXIV/289/2006 z dnia 28 lutego 2006 r., w sprawie regulaminu utrzymania porządku i czystości na terenie Gminy Dobrcz, przepisów oraz definicji pojęć zawartych w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz innych ustawach oraz naruszenie § 135 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie zasad techniki prawodawczej w związku z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach poprzez zamieszczenie w postanowieniach § 4 ust. 1 pkt 3, 5, 6b, 7, 8, 10, § 4 ust. 2 pkt 3 oraz § 9 i § 15 Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Dobrcz przepisów regulujących sprawy wykraczające poza upoważnienie ustawowe rady. Prokurator wniósł o stwierdzenie nieważności postanowień § 2 pkt 2, 3, 6, 7, 10, 11, 12 i § 4 ust. 1 pkt 1, 3, 5, 6b, 7, 8, 9, 10, § 4 ust. 2 pkt 3 oraz § 9 i § 15 Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Dobrcz. Wskazał, że zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy uregulowane w regulaminie muszą dotyczyć jedynie tych kwestii, które wymienione zostały w art. 4 ust. 2 pkt 1-8 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Przepis art. 4 cytowanej ustawy stanowi, bowiem delegację ustawową dla wydania aktu niższej rangi i ściśle określa zakres spraw, które mogą być przedmiotem unormowania uchwały rady gminy. Nie daje on radzie gminy prawa stanowienia aktów prawa miejscowego regulujących zagadnienia inne niż wymienione w tym przepisie, ani podejmowania regulacji w inny sposób niż wskazany przez ustawodawcę. Rada Gminy Dobrcz uchwalając Regulamin naruszyła zakres regulacji wyznaczony ramami udzielonego upoważnienia. W postanowieniach § 4 ust. 1 pkt 3, 5, 6b, 7, 8, 10, § 4 ust. 2 pkt 3 oraz § 9 i 15 Regulaminu nałożono na właścicieli nieruchomości obowiązki, do których nałożenia rada nie została upoważniona (usuwanie chwastów, coroczna wymiana piasku w piaskownicach, zabezpieczanie nieruchomości przed wydostaniem się na tereny przyległe wód opadowych, odpadów oraz innych substancji ciekłych i stałych, włączenie posesji wyposażonej w szczelny zbiornik bezodpływowy do sieci kanalizacyjnej, przy nowo wybudowanych sieciach, w ciągu 12 miesięcy od daty przekazania sieci do eksploatacji, usuwanie wraków samochodów, likwidacji śliskości i gołoledzi poprzez stosowanie wyłącznie piasku, usuwanie śniegu, lodu, błota i innych zanieczyszczeń z dróg oraz terenów należących do gminy, zapewnienie wystarczającej ilości pojemników bądź kontenerów do zbierania odpadów komunalnych przez organizatorów imprezy masowej, zgromadzeń o charakterze publicznym lub targowiska, przeprowadzanie co najmniej raz w roku na terenie nieruchomości deratyzacji).

Prokurator stwierdził, że dokonano powtórzenia definicji ustawowych "chodnika" "drogi", "właścicieli nieruchomości", "odpadów komunalnych", "zbierania odpadów", "nieczystości ciekłych", "zwierząt domowych". Ponadto w § 4 ust. 1 pkt 1 i 9 Regulaminu powtórzono obowiązki właścicieli nieruchomości w zakresie wyposażenia nieruchomości w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywania ich w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, przyłączenia nieruchomości do sieci kanalizacyjnej lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, które wynikają z ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, a tym samym, do których regulowania w Regulaminie utrzymania porządku i czystości na terenie Gminy Dobrcz nie było podstaw.

Stwierdzając nieważność zaskarżonej uchwały w części Sąd I instancji wskazał, że zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy uregulowane w regulaminie muszą dotyczyć jedynie tych kwestii, które wymienione zostały w art. 4 ust. 2 pkt 1-8 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Za sprzeczne i pozbawione podstawy prawnej Sąd I instancji uznał § 4 ust. 1 pkt 3 Regulaminu, w którym zobowiązano właścicieli nieruchomości do usuwania chwastów, § 4 ust. 1 pkt 5 zobowiązującego właścicieli nieruchomości do corocznej wymiany piasku w piaskownicach, § 4 ust. 1 pkt 8 Regulaminu wprowadzającego obowiązek zabezpieczenia nieruchomości przed wydostaniem się na tereny przyległe wód opadowych, odpadów oraz innych substancji ciekłych i stałych, § 4 ust. 1 pkt 10 regulaminu nakładającego na właścicieli nieruchomości obowiązek włączenia posesji wyposażonej w szczelny zbiornik bezodpływowy do sieci kanalizacyjnej przy nowo wybudowanych sieciach, w ciągu 12 miesięcy od daty przekazania sieci do eksploatacji, § 4 ust. 2 pkt 3 nakładający obowiązek usuwania wraków samochodowych.

Sąd I instancji wskazał, że przepis art. 4 ust. 2 pkt 1b ustawy o utrzymaniu czystości i porządku upoważnia do wskazania wymagań dotyczących uprzątania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego. Natomiast § 4 ust. 1 pkt 6 lit. b/ zaskarżonej uchwały precyzuje technologię likwidowania śliskości i gołoledzi poprzez użycie wyłącznie piasku. Do przyjęcia takiego rozwiązania nie ma upoważnienia ustawowego. W § 4 ust. 1 pkt 7 regulaminu zobowiązano właścicieli nieruchomości do usuwania śniegu, lodu i błota i innych zanieczyszczeń z dróg oraz terenów należących do gminy przez Zakład Usług Komunalnych w Dobrczu wg ustalonych wcześniej procedur. Przepis ten jest niejasno sformułowany budzi wątpliwości, czy usuwanie śniegu i błota ma nastąpić przez właścicieli, czy przez Zakład Usług Komunalnych. Drogi dzielą się na krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne. Należy przyjąć, że chodzi o drogi gminne i inne tereny należące do gminy. Natomiast zobowiązanie do usuwania śniegu, lodu oraz błota z innych terenów należących do gminy, mogłoby mieć np. zastosowanie do boiska piłkarskiego, co nie znajduje uzasadnienia ustawowego.

Sąd I instancji wyjaśnił także, że obowiązki organizatora imprez masowych były określone w ustawie z dnia 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz.U. z 2005 r. Nr 108, poz. 909 ze zm.). Ustawa ta nie zawiera delegacji dla rady gminy do precyzowania dalszych obowiązków. Przepis art. 5 ust. 2 pkt 3 tej ustawy wskazywał na organizatora imprezy masowej, który ma obowiązek zapewnić pomoc medyczną oraz zaplecze higieniczno-sanitarne jak również zapewnienie spełnienia wymogów określonych w przepisach prawa, w szczególności przepisach prawa budowlanego, w przepisach sanitarnych i przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej.

Sąd I instancji nie podzielił natomiast poglądu skarżącego o naruszeniu prawa w przypadku § 15 regulaminu. Przepis art. 4 ust. 2 pkt 8 ustawy upoważnia do określenia w regulaminie "wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania". Określenie regulaminu spełnia ten wymóg.

Sąd I instancji stanął na stanowisku, że niewłaściwe zbudowanie aktu prawnego nie oznacza, że zachodzą warunki do stwierdzenia jego nieważności. Granicą nieważności jest ustalenie, że jest to istotne naruszenie prawa. Uchwała rady gminy wydana na podstawie upoważnienia ustawowego nie powinna powtarzać definicji ustawowych. Jednak ich dosłowne przytoczenie może świadczyć jedynie o pewnej niezręczności lecz także należy zrozumieć motywy takiego postępowania. Zadaniem organów uchwałodawczych jest tworzenie prawa w sposób i na zasadach jak najbardziej zrozumiałych dla przeciętnych jego odbiorców. Natomiast przeciętny mieszkaniec gminy Dobrcz nie ma codziennego dostępu do treści aktów normatywnych, zatem traktuje Regulamin jako główne źródło wiedzy na temat zakresu obowiązków w kwestii utrzymania czystości i porządku w swoim gospodarstwie domowym. Oznacza to zdaniem Sądu I instancji, że brak jest podstaw do stwierdzenia nieważności w tych sytuacjach, gdy uchwała wiernie przytacza treść definicji ustawowej zawartej w ustawie upoważniającej. Natomiast należało stwierdzić nieważność w tej części, gdzie tworzy własne definicje, które modyfikują treść ustawy upoważniającej. W przedmiotowej sprawie dotyczy to definicji zawartych w § 2 pkt 2 (definicja chodnika zawarta w art. 4 pkt 6 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych), w § 2 pkt 3 (definicja drogi zawarta w art. 4 pkt 2 ustawy o drogach publicznych i w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym), w § 2 pkt 7 (definicja odpadów komunalnych zawarta w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach), w § 2 pkt 10 (definicja zbierania odpadów zawarta w ustawie o odpadach), oraz w § 2 pkt 12 (definicja zwierząt gospodarskich zawarta w art. 4 pkt 18 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt).

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł Prokurator Rejonowy Bydgoszcz-Północ. Zarzucił naruszenie prawa materialnego – art. 4 ust. 2 cyt. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w związku z § 135 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie zasad techniki prawodawczej poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że zawarty w § 9 regulaminu unormowanie nakładające obowiązki na organizatora imprezy masowej, zgromadzenia o charakterze publicznym lub targowiska – nie przekracza delegacji ustawowej wynikającej z upoważnienia ustawowego. Zarzucono także naruszenie prawa materialnego art. 4 ust. 2 pkt 8 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w związku z § 135 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie zasad techniki prawodawczej poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że zawarte w § 15 regulaminu unormowanie nie przekracza delegacji ustawowej wynikającej z upoważnienia ustawowego. Prokurator podniósł również zarzut naruszenia § 118, § 137 oraz § 116 w związku z § 143 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie zasad techniki prawodawczej poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że zawarte w § 2 pkt 6 i 11 i § 4 ust. 1 pkt 1 i 9 regulaminu powtórzenie przepisów ustawowych nie narusza prawa w sposób istotny powodujący nieważność normy. W związku z powyższym Prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

W świetle art. 174 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej zwanej p.p.s.a.) – skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach:

1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,

2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Podkreślić przy tym trzeba, że Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, ponieważ w świetle art. 183 § 1 p.p.s.a. rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod rozwagę jedynie nieważność postępowania. Jeżeli zatem nie wystąpiły przesłanki nieważności postępowania wymienione w art. 183 § 2 p.p.s.a. (a w rozpoznawanej sprawie przesłanek tych brak), to Sąd związany jest granicami skargi kasacyjnej. Oznacza to, że Sąd nie jest uprawniony do samodzielnego dokonywania konkretyzacji zarzutów skargi kasacyjnej, a upoważniony jest do oceny zaskarżonego orzeczenia wyłącznie w granicach przedstawionych we wniesionej skardze kasacyjnej. Jednak, podczas rozprawy przed Naczelnym Sądem Administracyjnym Prokurator Prokuratury Rejonowej Bydgoszcz-Północ stwierdził, że popiera skargę kasacyjną z tą modyfikacją, że wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku tylko w części dotyczącej oddalenia skargi czyli pkt 2 zaskarżonego wyroku. Natomiast, cofa skargę kasacyjną w pozostałym zakresie, tj. dotyczącym pkt 1 zaskarżonego wyroku (dowód: protokół z rozprawy z dnia 7 kwietnia 2010 r.).

Oceniając we wskazanych wyżej granicach zasadność wniesionej skargi kasacyjnej w przedmiotowej sprawie, trzeba stwierdzić, że zarzuty są zasadne. Wynika to z następujących przesłanek.

Po pierwsze, należy podzielić zarzut kasacyjny dotyczący naruszenia przez Sąd I instancji przepisów prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy. Dotyczy to naruszenia § 118, 137, 116 w związku z § 143 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz.U. Nr 100, poz. 908) poprzez niewłaściwe ich zastosowanie i uznanie, że w § 2 pkt 6 i 11 i § 4 ust. 1 pkt 1 i 9 regulaminu przyjętego Uchwałą Rady Gminy Dobrcz nr XXIV/289/2006 z dnia 28 lutego 2006 r. nie nastąpiło powtórzenie przepisów ustawowych w stopniu powodującym nieważność tych norm prawnych. Wynika to z tego, że zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 ze zm.) nałożono na radę gminy obowiązek uchwalenia, po zasięgnięciu opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, który jest aktem prawa miejscowego. Musi on regulować szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku dotyczące kwestii wymienionych w art. 4 ust. 2 pkt 1-8 tejże ustawy. Ponadto unormowana w art. 7 Konstytucji RP zasada praworządności w związku z art. 94 Konstytucji RP wymaga, żeby materia regulowana wydanym aktem normatywnym wynikała z upoważnienia ustawowego i nie przekraczała zakresu tego upoważnienia. Oznacza to, że każde unormowanie wykraczające poza udzielone upoważnienie jest naruszeniem normy upoważniającej, a więc stanowi naruszenie konstytucyjnych warunków legalności aktu prawa miejscowego wydanego na podstawie upoważnienia ustawowego. Należy podkreślić, że zgodnie z art. 94 Konstytucji RP regulacje zawarte w akcie prawa miejscowego mają na celu jedynie "uzupełnienie" przepisów powszechnie obowiązujących rangi ustawowej, kształtujących prawa i obowiązki ich adresatów, a więc nie są wydawane w celu wykonania ustawy tak jak rozporządzenie w rozumieniu art. 92 Konstytucji RP.

Dlatego też Rada Gminy Dobrcz wykroczyła w sposób istotny poza zakres ustawowego upoważnienia powtarzając i uzupełniając w przepisach Regulaminu przepisy ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i innych aktów normatywnych powszechnie obowiązujących. Należy podkreślić, że zgodnie z § 118 w związku z § 143 załącznika do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz.U. Nr 100, poz. 908) – w uchwale rady gminy nie powtarza się przepisów ustaw, ratyfikowanych umów międzynarodowych i rozporządzeń. Naruszenie tego zakazu i wprowadzenie do uchwały przepisów ustawowych powoduje nieważność tych przepisów. Ponadto sprzeczne z prawem jest dokonywanie zmian w przepisach ustawowych i regulowanie niektórych kwestii w sposób odmienny niż w ustawie. Oznacza to, że powszechnie obowiązujący porządek prawny narusza w stopniu istotnym nie tylko regulowanie przez radę gminy raz jeszcze tego co zostało już uregulowane w źródle prawa powszechnie obowiązującego, lecz również modyfikowanie przepisu ustawowego przez akt wykonawczy niższego rzędu, co możliwe jest tylko w graniach wyraźnie przewidzianego upoważnienia ustawowego. Ponadto, należy podkreślić, że naruszenie delegacji ustawowej w powyższym zakresie jest istotne także z tego względu, że te same pojęcia zdefiniowane w akcie normatywnym, jakim są przepisy Regulaminu, mogą być inaczej interpretowane niż w "otoczeniu prawnym", przepisów przedmiotowej ustawy. Założenie racjonalności prawodawcy oznacza bowiem, że poprzez sam fakt zdefiniowania w akcie normatywnym określonych pojęć, prawodawca daje wyraz temu, że zamierza przypisać definiowanym zwrotom nie tylko inne znaczenie niż w języku potocznym, ale też inne znaczenie niż powszechnie przyjmuje się to w innych aktach normatywnych. Dlatego też przepisy Regulaminu odwołujące się do "powtórnie" zdefiniowanych pojęć prawnych z różnych ustaw mogłyby być interpretowane inaczej niż gdyby to nastąpiło przy zastosowaniu rozumienia tych pojęć poddanych wykładni w ramach przepisów danej tylko ustawy.

Ponadto należy podkreślić, że skoro przepisy Regulaminu mają na celu tylko "uzupełnienie" przepisów rangi ustawowej kształtujących prawa i obowiązki wymienionych w nim podmiotów, to także z tego powodu nie jest dozwolone dokonywanie w nim powtórzeń i modyfikacji pojęć prawnych użytych w innych aktach normatywnych powszechnie obowiązujących.

Natomiast pojęcie prawne "właściciel nieruchomości" wprowadzone § 2 pkt 6 Regulaminu stanowi powtórzenie tej definicji z art. 2 ust. 1 pkt 4 cyt. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zaś pojęcie prawne "nieczystości ciekłych" użyte w § 2 pkt 11 jest powtórzeniem definicji z art. 2 ust. 1 pkt 1 tejże ustawy. Dotyczy to także § 4 ust. 1 pkt 1 i 9 Regulaminu, które to unormowanie nakłada obowiązki będące w istocie powtórzeniem unormowania art. 5 ust. 1 pkt 1 i 2 cyt. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz tylko dotyczy obszaru danej nieruchomości oraz przyległych chodników. Z kolei w § 4 pkt 9 zobowiązano także właścicieli nieruchomości do utrzymania określonych w tym przepisie urządzeń w odpowiednim stanie zarówno sanitarnym, porządkowym, jak i technicznym, co nawet wykracza poza ustawowe unormowanie z art. 5 ust. 1 pkt 1 i 2 tejże ustawy. Ponadto należy podkreślić, że powyższe obowiązki są także objęte unormowaniem z art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.), ponieważ są to urządzenia budowlane czyli urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, które zapewniają możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, a więc m.in. przyłącza i urządzenia instalacyjne, które służą oczyszczeniu lub gromadzeniu ścieków.

Po drugie, zasadnie podniesiono zarzut naruszenia przez Sąd I instancji prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy w zakresie art. 4 ust. 2 cyt. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i § 135 cyt. załącznika rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" z powodu błędnej wykładni § 9 cyt. uchwały Rady Gminy Dobrcz. Zdaniem Sądu I instancji unormowanie nakładające obowiązki na organizatora imprezy masowej, zgromadzenia o charakterze publicznym lub targowiska – nie przekracza delegacji ustawowej, która wynika z przepisu upoważniającego. Jednak, co zasadnie podniesiono w skardze kasacyjnej, obowiązki organizatora imprez masowych w dacie podjęcia przedmiotowej uchwały Rady Gminy Dobrcz były unormowane w ustawie z dnia 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz.U. z 2005 r. Nr 108, poz. 909 ze zm.). Ponadto ustawodawca nie zawarł upoważnienia w tym zakresie dla rady gminy do wprowadzenia innych dodatkowych obowiązków. Natomiast dyspozycja art. 5 ust. 2 pkt 3 tej ustawy nakłada na każdego organizatora imprezy masowej obowiązki zapewnienia pomocy medycznej oraz zaplecza higieniczno-sanitarnego oraz spełnienia innych obowiązków określonych w odpowiednich przepisach prawa powszechnie obowiązującego. Dotyczą one w szczególności przepisów prawa budowlanego, przepisów sanitarnych i przepisów z zakresu ochrony przeciwpożarowej.

Po trzecie, zasadny jest również zarzut naruszenia przez Sąd I instancji prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 4 ust. 2 pkt 8 cyt. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i § 135 załącznika rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" z powodu błędnej wykładni § 15 Regulaminu, z której wynika, że to unormowanie nie przekracza delegacji ustawowej z przepisu upoważniającego. Wynika to z tego, że zgodnie z dyspozycją art. 4 ust. 2 pkt 8 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach rada gminy jest wyłącznie ustawowo uprawniona do wyznaczania w Regulaminie obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzenia. Natomiast § 15 ust. 1 Regulaminu stanowi, że tylko właściciele nieruchomości zobowiązani są do przeprowadzania, co najmniej raz w roku na terenie nieruchomości zabiegu deratyzacji, zaś obowiązek ten w odniesieniu do właścicieli budynków jednorodzinnych może być realizowany w miarę potrzeb. Z kolei w § 15 ust. 2 Regulaminu Rada Gminy Dobrcz upoważniła Wójta Gminy Dobrcz do wydania zarządzenia w przedmiocie określenia obszaru podlegającego obowiązkowej deratyzacji, jak i terminu jej przeprowadzenia jeżeli wystąpi populacja gryzoni, która stwarza zagrożenie sanitarne. Natomiast w świetle § 15 ust. 3 tego Regulaminu deratyzację powinny wykonywać specjalistyczne jednostki, które posiadają odpowiednie środki do jej wykonywania, zaś jej koszty obciążają właścicieli nieruchomości. Jednak z woli ustawodawcy określenie terminu i obszaru, na terenie którego przeprowadza się deratyzację, należy do wyłącznej kompetencji rady gminy i musi być określone w Regulaminie, zgodnie z dyspozycją art. 4 ust. 1 i 2 pkt 8 cyt. ustawy z dnia 13 września 1996 r. w związku z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.).

Oznacza to, że dokonana przez radę gminy swoista subdelegacja przedmiotowego obowiązku na wójta gminy nie ma ustawowego unormowania. W tym zakresie Sąd I instancji nie dokonał prawidłowej oceny zaskarżonego przepisu § 15 tejże uchwały Rady Gminy Dobrcz, także pod kątem jego spójności, tj. § 1 z § 2. Dotyczy to bowiem przekroczenia kompetencji przez Radę Gminy Dobrcz, która jest wyłącznie uprawniona do wyznaczenia obszarów, które podlegają obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzenia bez możliwości jednak przekazania tej kompetencji na rzecz innego podmiotu czyli w tej sprawie Wójta Gminy Dobrcz. Ponadto należy pamiętać, że deratyzacja miejsc przebywania zwierząt lub miejsc przechowywania i przetwarzania zwłok zwierzęcych wymaga wydania rozporządzenia przez powiatowego lekarza weterynarii, wojewodę lub ministra właściwego do spraw rolnictwa zgodnie z dyspozycją art. 45-47 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczania chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U. Nr 69, poz. 625 ze zm.).

Z tych względów i na podstawie art. 185 § 1 cyt. ustawy p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku. O umorzeniu postępowania kasacyjnego w pozostałej części Sąd orzekł na podstawie art. 161 § 1 w związku z art. 193 ustawy p.p.s.a.