drukuj    zapisz    Powrót do listy

6205 Nadzór sanitarny 638 Sprawy egzekucji administracyjnej;  egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym, Inspekcja sanitarna, Inspektor Sanitarny, Stwierdzono nieważność postanowienia I i II instancji, II SA/Bk 700/13 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2014-01-21, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Bk 700/13 - Wyrok WSA w Białymstoku

Data orzeczenia
2014-01-21 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2013-08-21
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku
Sędziowie
Grażyna Gryglaszewska
Małgorzata Roleder
Marek Leszczyński /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6205 Nadzór sanitarny
638 Sprawy egzekucji administracyjnej;  egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym
Hasła tematyczne
Inspekcja sanitarna
Skarżony organ
Inspektor Sanitarny
Treść wyniku
Stwierdzono nieważność postanowienia I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2011 nr 212 poz 1263 art. 5 pkt 4, art. 4 ust. 1, art. 33 ust. 1, art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3
Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej - tekst jednolity.
Dz.U. 2012 poz 1015 art. 20 par. 1 pkt 1-4, art. 27 par. 3
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marek Leszczyński (spr.), Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska,, sędzia WSA Małgorzata Roleder, Protokolant st. sekr. sądowy Marta Marczuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 21 stycznia 2014 r. sprawy ze skargi W. Ś. na postanowienie P. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w B. z dnia [...] czerwca 2013 r., nr [...] w przedmiocie grzywny i opłaty za czynności egzekucyjne 1. stwierdza nieważność zaskarżonego postanowienia oraz poprzedzającego jego wydanie postanowienia Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w B. z dnia [...] listopada 2012 r., nr [...], 2. stwierdza, że zaskarżone postanowienia nie mogą być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.

Uzasadnienie

W dniu [...] sierpnia 2012 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w B. wystosował do W. Ś. upomnienie wzywające do poddania dziecka P. Ś. urodzonego [...] września 2009 r. obowiązkowym szczepieniom ochronnym, przewidzianym w ramach Narodowego Programu Szczepień Ochronnych. W upomnieniu organ wskazał, że obowiązek poddania dziecka szczepieniom wynika z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz przepisy Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych.

Skarżąca oraz ojciec małoletniego – K. Ś., w reakcji na upomnienie odmówili poddania dziecka badaniu kwalifikacyjnemu do szczepień z uwagi na zagrożenie wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych u dziecka.

W tej sytuacji organ I instancji wystawił w dniu [...] września 2012 r. tytuł wykonawczy przeciwko matce małoletniego stwierdzający wymagalność wskazanego w nim obowiązku wynikającego z ww. ustawy i jego podległość egzekucji administracyjnej.

Skarżąca, po doręczeniu tytułu wykonawczego, wniosła w ustawowym terminie zarzuty do postępowania egzekucyjnego oparte o niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym, brak wymagalności obowiązku, niespełnienie wymogów określonych w art. 27 § 3 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niedopuszczalność egzekucji.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w B., po rozpatrzeniu zgłoszonych zarzutów, postanowieniem z dnia [...] października 2012 r. uznał je za nieuzasadnione. Skarżąca wywiodła zażalenie na powyższe postanowienie podtrzymując swoje stanowisko oraz zgłoszone zarzuty do postępowania egzekucyjnego.

P. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w B. po rozpatrzeniu powyższego zażalenia postanowieniem z dnia [...] listopada 2012 r. orzekł o utrzymaniu w mocy zaskarżonego postanowienia.

W następstwie powyższego, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w B. postanowieniem z dnia [...] listopada 2012 r. nr [...] powołując się na przepisy art. 64a § 1, 119, 120, 121, 122 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, orzekł o nałożeniu na W. Ś. grzywny w kwocie [...] zł w celu przymuszenia do wykonania obowiązku wynikającego z tytułu wykonawczego oraz obciążył Skarżącą opłatą za czynności egzekucyjne kwocie [...] złotych.

P. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w B., po rozpoznaniu zażalenia W. Ś. na ww. postanowienie, orzekł o uchyleniu postanowienia pierwszoinstancyjnego w całości oraz o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia w kwocie [...] zł (postanowienie z [...] grudnia 2012 r. nr [...]).

Wskutek uwzględnienia skargi W. Ś. od ww. postanowienia, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2013 r. wydanym w sprawie o sygn. akt II SA/Bk 89/13 uchylił niniejsze postanowienie z powodów formalnych. W uzasadnieniu wskazano, że postanowienie nie zawierało wymienionych w art. 122 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji elementów, jakie powinny się znaleźć w postanowieniu o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia. Mimo bowiem, iż uchylono nim w całości postanowienie pierwszoinstancyjne i orzeczono na nowo o nałożeniu grzywny, umknęło uwadze organu II instancji, że z uchyleniem w całości postanowienia pierwszoinstancyjnego musiała się wiązać konieczność rozstrzygnięcia na nowo o zastosowaniu środka egzekucyjnego ze wszystkimi koniecznymi elementami takiego postanowienia.

Po ponownym rozpoznaniu zażalenia W. Ś. na postanowienie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w B. z dnia [...] listopada 2012 r. nr [...] o nałożeniu na W. Ś. grzywny w kwocie [...] zł w celu przymuszenia do wykonania obowiązku wynikającego z tytułu wykonawczego, P. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w B. wydał dnia [...] czerwca 2013 r. postanowienie nr [...], które uchyliło w całości zaskarżone postanowienie oraz nałożyło na odwołującą grzywnę w wysokości [...] zł w celu przymuszenia do wykonania obowiązku wynikającego z tytułu wykonawczego nr [...] z dnia [...] września 2012 r.

W uzasadnieniu ww. postanowienia organ wskazał, że kierowanie merytorycznych zarzutów odnoszących się do zasadności obowiązku poddania się szczepieniom ochronnym nic nie wnosi do niniejszej sprawy na etapie egzekucji i tym samym nie mogą być one uwzględnione przez organ. Organ wskazał, że na mocy art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, wojewódzcy i powiatowi inspektorzy sanitarni są organami rządowej administracji zespolonej odpowiednio na szczeblu wojewódzkim i powiatowym. Tym samym organy państwowej inspekcji sanitarnej są uprawnione do egzekwowania wynikającego z ustawy obowiązku szczepień ochronnych.

Zdaniem organu nie jest właściwym twierdzenie strony, iż obowiązek poddania się szczepieniom ochronnym może wynikać jedynie ze stanu zagrożenia związanego z kontaktem z osobą chorą, albowiem (cytując za uzasadnieniem wyroku WSA w Białymstoku z 16 kwietnia 2013 r. sygn. akt II SA/Bk 89/13) z samej istoty szczepienia ochronnego, definiowanego jako podanie szczepionki przeciw chorobie zakaźnej w celu sztucznego uodpornienia przeciwko lej chorobie, wynika, że szczepienia mają przeciwdziałać powstaniu choroby, a zatem wpisują się w ciąg działań profilaktycznych, tj. zapobiegających chorobom zakaźnym, a nie w zakres czynności zwalczających już ujawnioną chorobę.

Odnosząc się do zarzutu, że przepisy prawa nie precyzują sposobu realizacji obowiązku szczepień w sposób jednoznaczny, organ wskazał, że Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie programu szczepień ochronnych na dany rok zawiera następujące części:

"I Szczepienia obowiązkowe - kalendarz szczepień.

A. Szczepienia obowiązkowe dzieci i młodzieży według wieku,

B. Szczepienia obowiązkowe osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie.

II. Szczepienia zalecane - niefinansowane ze środków znajdujących się w budżecie ministra właściwego do spraw zdrowia.

III. Informacje uzupełniające."

Finansowanie zaś szczepień określonych w części I i II odbywa się na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, póz. 1027, z późn. zm.). Kalendarz reguluje przede wszystkim czas i sposób uodpornienia, a nie zaleca konkretnej szczepionki, określając co najwyżej jej rodzaj. W realizacji PSO mogą być użyte wszystkie zarejestrowane i dostępne w Polsce preparaty szczepionek o różnym stopniu skojarzenia, a schemat szczepienia powinien być zgodny z zaleceniami producenta.

Nadto organ II instancji wyjaśnił, że strategia szczepień zawarta w Programie Szczepień Ochronnych jest oparta na danych epidemiologicznych, które pozwalają ocenić ryzyko wystąpienia poszczególnych chorób, a także uwzględnia udział Polski w międzynarodowych programach zwalczania chorób. Kolejność poszczególnych szczepień w Programie Szczepień Ochronnych zależy od sytuacji epidemiologicznej i skutków zdrowotnych danego zakażenia, a także od możliwości powstania odpowiedzi poszczepiennej w danym wieku, dostępności odpowiednich szczepionek oraz zaleceń producenta dotyczących ich stosowania. Szczepienia planuje się tak, aby odpowiednio rozłożyć liczbę szczepionek podawanych jednorazowo oraz prawidłowo wykorzystać właściwości immunoprofilaktyki.. W Programie zaś zawarte są szczepionki zabezpieczające przed szczególnie groźnymi chorobami wieku dziecięcego. Kalendarz szczepień uwzględnia wszystkie stosowane dawki poszczególnych szczepionek potrzebne dla wytworzenia i utrzymania odporności (cykle szczepień), ustala terminy i odstępy czasowe, rodzaj szczepionek, dawki i drogi ich podania. Wykonanie każdego szczepienia jest poprzedzone wnikliwym badaniem lekarskim i kwalifikacją do szczepienia - zasadą jest szczepienie dzieci zdrowych.

Skargę na powyższe postanowienie wniosła W. Ś. zarzucając mu oraz postanowieniu go poprzedzającemu:

1) naruszenie art. 20 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, poprzez jego wadliwe zastosowanie, albowiem stanowi on, że tylko w przypadkach określonych szczególnymi przepisami PIS (mieszczący się w pojęciu innego organu powołanego do ochrony zdrowia) może występować jako organ egzekucyjny w zakresie egzekucji administracyjnej. Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi będąc przepisem szczególnym, nie określa przypadku wspomnianego w art. 20 § 2 u.p.e.a., tj. możliwości zastosowania jakiegokolwiek środka przymusu administracyjnego przez Państwowego Inspektora Sanitarnego w przypadku niedopełnienia obowiązku poddania się szczepieniom ochronnym w stosunku do osoby zdrowej,

2) niewłaściwość organu egzekucyjnego w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym jest określona w art. 20 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji,

3) naruszenie art. 5 ust. 1 , art. 33 ust. 1 oraz art. 36 ust. 1 Ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób ludzi poprzez przymuszanie osoby zdrowej do dokonania szczepienia bez podstawy prawnej,

4) naruszenie art. 16 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Organ wszczynając postępowanie egzekucyjne nakłada grzywnę w celu przymuszenia do wykonania świadczenia zdrowotnego, co jest sprzeczne z powołanym powyżej przepisem. Przepis ten stanowi, że "pacjent ma prawo do wyrażenia zgody na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych lub odmowy takiej zgody". Nałożenie grzywny pozbawia pacjenta prawa odmowy, gdyż jedynym sposobem umknięcia zapłaty grzywny jest poddanie dziecka szczepieniu. Tym samym pacjent przestaje mieć prawo wolnego wyboru i zostaje przymuszony do wykonania świadczenia zdrowotnego, jakim niewątpliwie jest szczepienie,

5) naruszenie art. 10 § 1 k.p.a poprzez błędne wskazanie w tytule wykonawczym jako zobowiązanego jednego z rodziców, w sytuacji, gdy powinni zostać wskazani oboje,

6) naruszenie art. 20 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, albowiem postanowienie z dnia 21.06.2012 nie zawiera daty do kiedy należy wykonać szczepienie. Jest to znaczący błąd postępowania administracyjnego,

7) naruszenie art. 122 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, albowiem postanowienie o nałożeniu grzywny z 21.06.2013 nie zawierało odpisu tytułu wykonawczego.

W odpowiedzi na skargę organ wskazał, że w dniu 1 sierpnia 2013 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok w sprawie o sygn. akt II OSK 745/12, z którego wynika, że inspekcja sanitarna nie posiada kompetencji do egzekwowania przedmiotowego obowiązku, a organem właściwym jest wojewoda. Z tego powodu organ wskazał, że nie może zająć stanowiska w sprawie do czasu sporządzenia pisemnego uzasadnienia ww. wyroku.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje.

Skarga jest zasadna i podlega uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że w zakresie dokonywanej kontroli sąd zobowiązany jest zbadać, czy organy administracji orzekając w sprawie nie naruszyły prawa zarówno materialnego, jak i przepisów postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tej decyzji. Zatem kontrola sądowoadministracyjna sprowadza się do zbadania, czy organy wydając zaskarżony akt nie naruszyły przepisów prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy. Ocena dokonywana jest natomiast według stanu faktycznego i prawnego na dzień wydania aktu, na podstawie materiału dowodowego zebranego w toku postępowania administracyjnego.

Ponadto, zgodnie z treścią art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: "p.p.s.a."), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Zakres tej kontroli wyznaczają zatem nie zarzuty skargi, ale granice sprawy administracyjnej rozstrzygniętej przez organ zaskarżonym aktem. Podkreślenia przy tym wymaga, że uszczegółowieniem zasady niezwiązania sądu granicami skargi jest przepis art. 135 p.p.s.a., zgodnie z którym, sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia. Działania takie służyć mają bowiem zapewnieniu ostatecznego i pełnego załatwienia sprawy, czyli stworzenia takiego stanu, w którym w obrocie prawnym nie będzie funkcjonował żaden akt organu administracji publicznej niezgodny z prawem.

Przedmiotem kontroli dokonywanej przez Sąd w niniejszej sprawie z punktu widzenia kryterium legalności jest zaskarżone postanowienie P. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w B. z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...], które uchyliło w całości postanowienie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w B. z dnia [...] listopada 2012 r. nr [...] o nałożeniu na W. Ś. grzywny w kwocie [...] zł oraz nałożyło na odwołującą grzywnę w wysokości [...] zł w celu przymuszenia do wykonania obowiązku wynikającego z tytułu wykonawczego nr [...] z dnia [...] września 2012 r.

Skarga zasługuje na uwzględnienie, bowiem zasadny jest zarzut skarżącej naruszenia przez organy art. 20 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 1015, dalej "u.p.e.a.") w zakresie prowadzenia postępowania przez niewłaściwe organy egzekucyjne. Zaskarżone postanowienie oraz postanowienie pierwszoinstancyjne są zatem dotknięte wadą nieważności, a zgodnie z art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a., sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie, stwierdza ich nieważność w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach.

Materialnoprawną podstawę dla wydania przedmiotowych postanowień stanowiły przepisy ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (j.t. Dz. U. z 2013 r., poz. 947., dalej jako: "ustawa o zapobieganiu").

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o zapobieganiu, osoby przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są obowiązane na zasadach określonych w ustawie do poddawania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym w ramach Narodowego Programu Szczepień Ochronnych. Również zgodnie z art. 17 ust. 1 tej ustawy, osoby określone na podstawie ust. 10 pkt 2, są obowiązane do poddawania się szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym wskazanym na podstawie ust. 10 pkt 1, zwanym dalej "obowiązkowymi szczepieniami ochronnymi". Wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepienia ochronnego oraz osoby lub grupy osób obowiązane do poddania się takim obowiązkowym szczepieniom określa aktualnie rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 roku w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 182, poz. 1086).

Zdaniem Sądu podkreślenia wymaga, że obowiązek poddania się szczepieniom ochronnym wynika bezpośrednio z mocy prawa, jest zatem bezpośrednio wykonalny pod rygorem wszczęcia postępowania egzekucyjnego (wdrożenia przymusu administracyjnego) w sytuacji niedostosowania się do tego obowiązku. Przesądzenie administracyjnej egzekwowalności spornego obowiązku zobowiązuje do ustalenia organu właściwego do przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego mającego na celu spowodowanie wykonania obowiązkowego szczepienia.

Organem do prowadzenia postępowania egzekucyjnego w zakresie obowiązku poddawania się szczepieniom ochronnym wynikającego z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o zapobieganiu jest w tym przypadku, w ocenie Sądu, odpowiedni wojewodai, a nie organy Inspekcji Sanitarnej. Zgodnie bowiem z art. 20 § 1 pkt 1 – 4 u.p.e.a., organem egzekucyjnym w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym jest: wojewoda; właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego w zakresie zadań własnych, zadań zleconych i zadań z zakresu administracji rządowej oraz obowiązków wynikających z decyzji i postanowień z zakresu administracji publicznej wydawanych przez samorządowe jednostki organizacyjne; kierownik wojewódzkiej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydawanych w imieniu własnym lub wojewody decyzji i postanowień; kierownik powiatowej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydawanych w zakresie swojej właściwości decyzji i postanowień. Treść cytowanego przepisu uprawnia do wniosku, że kierownicy wojewódzkich (i powiatowych) służb, inspekcji i straży – do których należy zaliczyć także organy Inspekcji Sanitarnej szczebla wojewódzkiego i powiatowego – są organami egzekucyjnymi tylko w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydanych przez te organy decyzji i postanowień. Przedmiotowe ograniczenie nie dotyczy wojewody, który jest organem ogólnie właściwym do prowadzenia egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym, wynikających zarówno z wydanych przezeń rozstrzygnięć indywidualnych (decyzji, postanowień), jak i wprost z mocy przepisów prawa.

Powyższe, w ocenie Sądu oznacza, że możliwość prowadzenia postępowania egzekucyjnego co do określonego obowiązku o charakterze niepieniężnym przez organy Inspekcji Sanitarnej musiałaby wynikać bezpośrednio z przepisów szczególnych, a takich przepisów szczególnych brak. Zgodnie bowiem z przepisami ustawy z dnia 14 marca 1985 roku o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (j.t. Dz. U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1263, dalej: "PIS"), organy tej Inspekcji zostały powołane do: sprawowania kontroli przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne (art. 4 ust. 1) oraz wydawania zarządzeń i decyzji lub występowania do innych organów o ich wydanie – w wypadkach określonych w przepisach o zwalczaniu chorób zakaźnych (art. 5 pkt 4). Z kolei stosownie do treści ustawy o zapobieganiu, powiatowy inspektor sanitarny jest uprawniony do wydania decyzji nakładającej obowiązki na osobę zakażoną lub chorą na chorobę zakaźną albo osobę podejrzaną o zakażenie lub chorobę zakaźną, lub osobę, która miała styczność ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego (art. 33 ust. 1), natomiast nie jest uprawniony do wydania decyzji dotyczących szczepień ochronnych, bowiem obowiązek wykonania takich szczepień, co wyżej wykazano, jest bezpośrednio wykonalny i wynika wprost z przepisów prawa. Wobec zatem braku podstaw do władczego rozstrzygania przez organ Inspekcji Sanitarnej o nakazaniu poddania małoletniego dziecka szczepieniu ochronnemu - brak jest też podstaw do uznania organów Inspekcji Sanitarnej jako właściwych do prowadzenia egzekucji powyższego obowiązku niepieniężnego w rozumieniu art. 20 § 1 u.p.e.a. (por. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 19 listopada 2013 r., sygn. akt II SA/Bk 641/13).

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 1 sierpnia 2013 r., sygn. akt II OSK 745/12 wskazał, że podstawą do wywiedzenia właściwości organów Inspekcji Sanitarnej do prowadzenia postępowania egzekucyjnego w sprawie obowiązku poddania obowiązkowym szczepieniom ochronnym nie mogą być przepisy art. 2, 3 lub 4 ustawy P.I.S., bowiem dotyczą one ogólnie zadań i zakresu działania Inspekcji, ani art. 33 czy art. 36 ustawy o zapobieganiu, bowiem dotyczą one kompetencji tych organów w innej sytuacji (wykrycia zakażenia chorobą) niż sporna w sprawie niniejszej. Powyższe oznacza, że w przypadku spornego obowiązku poddania obowiązkowemu szczepieniu obowiązuje zasada ogólna z art. 20 § 1 pkt 1 u.p.e.a., zgodnie z którą, to wojewoda jest właściwy do przeprowadzenia egzekucji tego obowiązku. W konsekwencji prowadzenie egzekucji przez organy Inspekcji Sanitarnej w sprawie niniejszej nastąpiło z naruszeniem przepisów o właściwości, co prowadzi do stwierdzenia nieważności zaskarżonych rozstrzygnięć. Zgodnie bowiem z art. 156 § 1 pkt 1 k.p.a. (przepisy k.p.a. z mocy art. 18 u.p.e.a. mają zastosowanie w przedmiotowym postępowaniu), organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości. Z kolei zaś z art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a. wynika, że sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 k.p.a. lub w innych przepisach.

Stwierdzone wyżej naruszenie przepisów o właściwości dające podstawę do stwierdzenia nieważności zaskarżonego postanowienia oraz postanowienia go poprzedzającego czyni, w ocenie Sądu, przedwczesną ocenę zaskarżonego postanowienia z punktu widzenia prawidłowości zastosowania przepisów prawa materialnego.

Reasumując, skutkiem niniejszego wyroku Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w B. jako organ I instancji przekaże sprawę egzekucji obowiązku szczepień ochronnych właściwemu organowi, który ponownie przeprowadzi postępowanie egzekucyjne z zachowaniem wszelkich wymagań ustawowych.

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a. oraz art. 135 p.p.s.a., orzeczono jak w sentencji.

W punkcie 2 wyroku orzeczono na podstawie art. 152 p.p.s.a. o niemożności wykonania zaskarżonych postanowień do chwili uprawomocnienia się wyroku.



Powered by SoftProdukt