drukuj    zapisz    Powrót do listy

6079 Inne o symbolu podstawowym 607, Nieruchomości, Wojewoda, Oddalono skargę, II SA/Gl 372/17 - Wyrok WSA w Gliwicach z 2017-08-02, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Gl 372/17 - Wyrok WSA w Gliwicach

Data orzeczenia
2017-08-02 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-04-25
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
Sędziowie
Andrzej Matan /przewodniczący sprawozdawca/
Artur Żurawik
Piotr Broda
Symbol z opisem
6079 Inne o symbolu podstawowym 607
Hasła tematyczne
Nieruchomości
Skarżony organ
Wojewoda
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 2147 art. 124b
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - tekst jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Matan (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Piotr Broda,, Sędzia WSA Artur Żurawik, Protokolant specjalista Ewa Jędrasik, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 sierpnia 2017 r. sprawy ze skargi D. S. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości oddala skargę.

Uzasadnienie

Starosta [...] decyzją z [...] r. nr [...] orzekł o ograniczeniu sposobu korzystania z nieruchomości położonej w miejscowości G., w gminie C., oznaczonej jako działka |nr 1, stanowiącej wyłączną własność D. S. (księga wieczysta nr [...]) oraz nieruchomości położonej w miejscowości G., w gminie C., oznaczonej jako działki nr 2 i nr 3, stanowiącej współwłasność D. S. i A. S. (księga wieczysta nr [...]), w celu wykonania czynności związanych z remontem polegającym na wymianie stanowisk słupowych i przewodów linii napowietrznej średniego napięcia 15 kV po istniejącej trasie linii dla zadania inwestycyjnego pod nazwą "Modernizacja części napowietrznej KPN 15 kV na odcinku od PT [...]do PT [...] na AFL 3x70 mm2 wraz z wymianą izolacji i słupów" w sposób przedstawiony w załączniku graficznym stanowiącym integralną część decyzji.

Decyzja była wydana na wniosek [A] S.A. Oddział w W. [...] (dalej: [A] S.A.). Ponadto, tą sama decyzją Starosta zobowiązał adresata do przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego po przeprowadzeniu prac oraz określił czas udostępnienia na okres 6 miesięcy od jej uprawomocnienia.

W jej decyzji Starosta wyjaśnił, że stwierdził zaistnienie podstaw do zastosowania art. 124b ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami ze względu na konieczność wykonania przez [A] S.A. remontu linii energetycznej, przebiegającej przez ww. nieruchomości i brak zgody właścicielki na udostępnienie tychże nieruchomości w celu realizacji planowanej inwestycji.

W odwołaniu z 2 listopada 2016 r. pełnomocnik D. S. wskazuje na naruszenie art. 6 pkt 2 i art. 124b ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz naruszenia prawa procesowego, w tym art. 10 § 1, art. 75 § 1 w zw. z art. 84 § 1, art. 7,10,77 i 107 k.p.a. Stwierdza m.in., iż w uzasadnieniu decyzji wydanej na podstawie art. 124b u.g.n. konieczne jest określenie sposobu dokonania ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości. W przedmiotowej sprawie organ I instancji oparł się jedynie na informacjach uzyskanych od wnioskodawcy, natomiast nie poczynił ustaleń dotyczących istotnych parametrów inwestycji (przebiegu linii, jej mocy oraz zasięgu oddziaływania). Brak takich ustaleń nie pozwala na dokonanie oceny czy rzeczywiście, jak podaje wnioskodawca, chodzi o modernizację linii energetycznej. Poza tym, zdaniem pełnomocnika, w decyzji należało precyzyjnie określić datę, od której następuje zajęcie nieruchomości oraz krótszy okres zajęcia.

Wojewoda [...] decyzją z [...]r. nr [...]uchylił w całości kwestionowane rozstrzygnięcie Starosty [...] i orzekł o zobowiązaniu D. S. do udostępnienia [A] S.A. wskazanych wyżej nieruchomości do wykonania czynności z związanych z konserwacją i remontem polegającym na wymianie stanowisk słupowych i przewodów linii napowietrznej średniego napięcia 15 kV po istniejącej trasie linii dla zadania inwestycyjnego pod nazwą "Modernizacja części napowietrznej LPN 15 kV na odcinku od PT [...] do PT [...] na AFL 3x70 mm2 wraz z wymianą izolacji i słupów". Jednocześnie określił obowiązek udostępnienia nieruchomości na czas 6 miesięcy w okresie od 1 marca 2017r. do 31 sierpnia 2017 r. Decyzją tą Wojewoda nałożył także na [A] S.A. Oddziale w W. [...] obowiązek przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego, niezwłocznie po zrealizowaniu zamierzonych prac (art. 124b ust. 3 w związku z art. 124 ust. 4).

Uchylenie rozstrzygnięcia podjętego przez organ I instancji, jak wyjaśniono w uzasadnieniu, nastąpiło ze względu na nieprawidłowo sformułowaną sentencję rozstrzygnięcia. Przedmiotem postępowania nie była bowiem sprawa ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzenie na nieruchomości urządzeń służących do przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, unormowana w art. 124 ust. 1 u.g.n., ale kwestia zobowiązania właściciela, nieruchomości do udostępnienia jej w celu wykonania czynności związanych z konserwacją i remontem przewodów i urządzeń, nienależących do części składowych nieruchomości, służących do przesyłania energii elektrycznej. Ta druga regulowana jest przepisami art. 124b u.g.n.

Organ odwoławczy podzielił stanowisko Starosty co do zaistnienia podstaw do wydania decyzji zobowiązującej stronę do udostępnienia nieruchomości w celu wykonania czynności związanych z konserwacją i remontem linii energetycznej zwłaszcza ze względu na brak jej zgody w tym zakresie. Zwrócił także uwagę na fakt, iż przepis art. 124b u.g.n., inaczej niż przepis art. 124 u.g.n., nie wymaga przeprowadzenia wcześniejszych rokowań z właścicielem nieruchomości w celu jej udostępnienia.

Odnosząc się do zarzutów podnoszonych w odwołaniu Wojewoda stwierdził m.in., że inwestor ma świadomość ciążącego na nim obowiązku przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego oraz, w przypadku wyrządzenia szkody, zapłaty odszkodowania. Jako nieuzasadniony uznał zarzut naruszenia art. 10 Kpa, bowiem Starosta pismem z 7 kwietnia 2016r. poinformował wszystkie strony o możliwości zapoznania się i wypowiedzenia co do zebranego materiału dowodowego. Uczynił to również Wojewoda w postępowaniu odwoławczym, jednakże skarżąca nie skorzystała z tego prawa.

Co do kwestii nieustalenia w decyzji powierzchni nieruchomości, jaka będzie pozostawała do dyspozycji wnioskodawcy, organ odwoławczy podkreślił, iż przepis prawa nie wymaga tego. Jest w nim mowa o udostępnieniu "nieruchomości". Ponadto trudno byłoby to tak szczegółowo określić, skoro nie sposób przewidzieć jakie okoliczności zaistnieją podczas dokonywania prac i jaki sprzęt specjalistyczny będzie konieczny do użycia.

Wojewoda podzielił natomiast zarzuty dotyczące naruszenia art. 107 § 1 k.p.a. Jako całkowicie niepotrzebne i wręcz niecelowe uznał szczegółowe opisywanie przebiegu postępowania, jak uczynił to Starosta. Bez znaczenia dla uzasadnienia rozstrzygnięcia są okoliczności opisywane przez organ I instancji typu kiedy i do kogo występowano o poszczególne dokumenty, kiedy wpływały poszczególne pisma, z wymienianiem wszystkich załączonych do nich dokumentów. Zgodnie z art. 107 § 1 k.p.a. decyzja winna zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne, przez co należy rozumieć wskazanie uznanych przez organ za udowodnione faktów istotnych dla rozstrzygnięcia i na ich podstawie dokonanie oceny prawnej tj. spełnienia bądź nie przesłanek określonych w przepisach dla ustalenia prawa lub obowiązku strony, a takiego uzasadnienia zabrakło. Starosta ograniczył się jedynie do przytoczenia przepisów, bez dokonania subsumcji prawnej.

W skardze z 24 marca 2017 r. pełnomocnik D. S. (dalej: skarżąca) podnosi zarzuty naruszenia prawa materialnego i prawa procesowego.

Zarzuty materialnoprawne dotyczą art. 6 pkt 2 i art. 124b u.g.n. ze względu na niewłaściwe zastosowanie skutkujące nieustaleniem zakresu udostępnienia nieruchomości oraz tego czy na skutek przeprowadzonych prac dojdzie do zmiany ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości, a także zakreślenia 6 miesięcznego okresu wykonania prac. 

Zarzuty natury procesowej odnoszą się do naruszenia:

1/ art. 75 § 1 w zw. z art. 84 § 1 k.p.a. ze względu na nieprzeprowadzenie zawnioskowanych przez skarżącą dowodów oraz zaniechanie formalnego rozpoznania zgłoszonych w sprawie dowodów

2/ art. 107 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie i przeprowadzenie postępowania dowodowego oraz wydanie zaskarżonej decyzji z naruszeniem zarówno co do treści, jak i formy;

3/ art. 107 k.p.a. poprzez zamieszczenie w uzasadnienia treści i twierdzeń, które nie były przedmiotem postępowania i nie znajdują potwierdzenia w materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy.

Pełnomocnik skarżącej wniósł o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji oraz o jej uchylenie, jak i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji. Ponadto zażądał uchylenia uzasadnienia zaskarżonej decyzji w części - zadania pierwszego w akapicie trzecim na stronie 3: "Wybudowana w latach 70.XX wieku (...)" i zasądzenia od Wojewody [...] na rzecz skarżącej kosztów procesu.

W uzasadnieniu skargi wskazano na inny, aniżeli przyjęły to organy, charakter inwestycji. W ocenie pełnomocnika, nie jest to remont (konserwacja), ale modernizacja linii energetycznej. Pojęcie modernizacji jest zakresowo szersze, obejmując m.in. przebudowę i rozbudowę. Organy prowadzące postępowanie nie dokonały w tym względzie ustaleń, opierając się jedynie na twierdzeniach wnioskodawcy.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje stanowisko wyrażone w kwestionowanej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył co następuje.

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 124b ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2016, poz. 2147, dalej: u.g.n.) starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, w drodze decyzji zobowiązuje właściciela, użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługują inne prawa rzeczowe do nieruchomości do udostępnienia nieruchomości w celu wykonania czynności związanych z konserwacją, remontami oraz usuwaniem awarii ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń, nienależących do części składowych nieruchomości, służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, a także usuwaniem z gruntu tych ciągów, przewodów, urządzeń i obiektów, jeżeli właściciel, użytkownik wieczysty lub osoba, której przysługują inne prawa rzeczowe do nieruchomości nie wyraża na to zgody.

W ocenie Sądu, ustalony przez organy orzekające w sprawie stan faktyczny wypełnia hipotezę przytoczonego wyżej przepisu. Przedmiotem wniosku inwestora było udostępnienie nieruchomości, z których jedna stanowi własność skarżącej (działka nr 1), a druga współwłasność jej i osoby trzeciej, która wyraziła stosowną zgodę (działka nr 2), na cele związane z remontem polegającym na wymianie stanowisk słupowych i przewodów linii napowietrznej średniego napięcia 15 kV w miejscowości G., gmina C. Jak wynika z akt postępowania, w tym także ze skargi, skarżąca nie wraziła zgody na takie udostępnienie.

Spór w istocie rzeczy dotyczy tego czy ww. roboty mają charakter remontu w rozumieniu art. 124b ust. 1 u.g.n., czy też przebudowy. Pełnomocnik skarżącej prezentuje pogląd, zgodnie z którym planowane roboty nie noszą znamion remontu czy konserwacji, ale stanowią jej modernizację prowadzącą do zmiany właściwości (parametrów) linii energetycznej. Gdyby przyjąć takie stanowisko, to w przedmiotowej sprawie znajdowałby zastosowanie art. 124 u.g.n., przewidujący konieczność spełnienia bardziej rygorystycznych przesłanek umożliwiających wydanie decyzji na tej podstawie, w tym wykazania zgodności inwestycji z planem miejscowym albo decyzją o warunkach zabudowy.

Planowane roboty, zdaniem Sądu, należy jednak zakwalifikować do remontu w znaczeniu przyjętym w art. 124b. ust. 1 u.g.n. Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt. 8 pr. bud. pod pojęciem remontu należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym. Natomiast przebudowa to wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji.

Jak wynika z opisu przedsięwzięcia, chodzi w nim o odtworzenie stanu pierwotnego przy użyciu wyrobów innych, niż zastępowane. W zakres remontu wchodzą następujące czynności; odpięcie i demontaż istniejących przewodów linii, demontaż 3 sztuk stanowisk słupowych z fundamentem, montaż 3 sztuk stanowisk słupowych z fundamentem, wykonanie uziemień ochronnych przy każdym stanowisku słupowym oraz wywieszenie owych przewodów linii (pismo [A] z 2 lutego 2015 r., w aktach sprawy administracyjnej). Czynności te nie spowodują zmiany parametrów użytkowych ani technicznych, zatem nie mogą być uznane za przebudowę.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów skargi stwierdzić trzeba, iż nie znajdują one uzasadnienia. Nie ma znaczenia dla przedmiotowej sprawy fakt uzyskania przez skarżącą decyzji o warunkach zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie domu jednorodzinnego, obejmującej m.in. działki nr 1 i 2. Decyzja została wydana w sytuacji, kiedy funkcjonowała dotychczasowa linia energetyczna na tych działkach, zaś jej remont, skoro nie spowoduje zmiany parametrów powoduje, że decyzja zachowa aktualność.

Co do powierzchni działki, jaka w związku z remontem zostanie udostępniona, to przepisy art. 124b u.g.n. nie wymagają wprost, aby w decyzji została ona określona. Wymóg taki formułuje się w orzecznictwie sądowym, przy czym wywodzi się go z zasady proporcjonalności (konieczność wskazania zakresu ingerencji w prawo własności). W przedmiotowej sprawie nie można uznać, że zakres ograniczenia prawa własności przysługującej skarżącej, ze względu na brak określenia go w decyzji, narusza zasadę proporcjonalności. Wynika on z dokumentów przedłożonych przez inwestora, zaakceptowanych przez organy orzekające w sprawie i tym samym wiążącym dla niego. Najkrócej rzecz ujmując zezwolenia na zajęcie nieruchomości obejmuje taki zakres, jaki wynika z dokumentacji wnioskodawcy. W takim zakresie przedmiotowym wiąże ww. decyzja. Oczywiście, może zdarzyć się i tak, że w rzeczywistości obszar zajęcia będzie większy, ale wtedy właścicielowi przysługują roszczenia odszkodowawcze na podstawie art. 124b ust. 4 u.g.n.

Wbrew twierdzeniom skarżącej, aby ustalić zakres uszczuplenia władztwa przysługującemu właścicielowi, nie ma konieczności korzystania, przed wydaniem decyzji o udostępnieniu nieruchomości, z opinii biegłego. Konieczna w tym względzie wiedza wynika z ustaleń poczynionych samodzielnie przez organ, w szczególności na podstawie dokumentacji przedłożonej przez inwestora.

Nie można także podzielić zarzutu dotyczącego okresu udostępnienia nieruchomości, który w zaskarżonej decyzji ustalono na 6 miesięcy, od 1 marca 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r. Przepis art. 124b ust. 3 u.g.n. stanowi, iż obowiązek udostępnienia nieruchomości może być ustanowiony na czas nie dłuższy niż 6 miesięcy. Zatem organ odwoławczy, który sprecyzował w swojej decyzji rozstrzygnięcie organu I instancji w części odnoszącej się do terminu zajęcia (Starosta ustalił go na okres 6 miesięcy poczynając od uprawomocnienia decyzji), nie naruszył w tym względzie postanowień wskazanego przepisu. Wyjaśnić jeszcze przyjdzie, że ustalenie takiego okresu udostępnienia nie oznacza możliwości prowadzenia remontu przez 6 miesięcy. Inwestor powinien wykonać prace w czasie rzeczywiście do tego potrzebnym. W innym przypadku właścicielowi będą przysługiwały roszczenia odszkodowawcze. Natomiast trzeba zgodzić się ze skarżącą, że w uzasadnieniu decyzji organ orzekający w sprawie powinien kwestię tą wyjaśnić. Nie uczynił tego, przy czym nie jest uchybienie, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy.

Nie ma żadnego znaczenia dla przedmiotowej sprawy wskazanie w uzasadnieniu decyzji czasu budowy linii energetycznej, stąd tyczący go zarzut jest bezpodstawny.

W tym stanie rzeczy Sąd postanowił skargę oddalić na podstawie art. 151 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt