Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Wiśniewska, , , po rozpoznaniu w dniu 3 października 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Fundacji W. z siedzibą w W. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 marca 2017 r., sygn. akt II SO/Wa 1/17 o wymierzeniu Fundacji W. z siedzibą w W. grzywny w wysokości 500 zł w sprawie wniosku P. W. o wymierzenie organowi grzywny za nieprzekazanie skargi wraz kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w ustawowym terminie p o s t a n a w i a: 1) uchylić pkt 1 zaskarżonego postanowienia i wymierzyć Fundacji W. z siedzibą w W. grzywnę w wysokości 100 zł; 2) oddalić zażalenie w pozostałym zakresie.

Postanowieniem z dnia 10 marca 2017 r., sygn. akt II SO/Wa 1/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wymierzył Fundacji W. z siedzibą w W. (zwanej dalej: "Fundacją") grzywnę w wysokości 500 zł za nieprzekazanie skargi wraz kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy oraz odpowiedzią na skargę w ustawowym terminie.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd pierwszej instancji wskazał, że w dniu 4 stycznia 2017 r. wpłynął do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wniosek P. W. o wymierzenie Fundacji grzywny za nieprzekazanie do Sądu jego skargi z dnia 20 lipca 2016 r. na bezczynność organu w przedmiocie rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej z dnia 20 czerwca 2016 r. We wniosku tym podniesiono, że przedmiotowa skarga została wadliwie wniesiona bezpośrednio do Sądu i w związku z czym na podstawie zarządzenia z dnia 10 sierpnia 2016 r., sygn. akt II KO/Wa 261/16 została ona przesłana do organu celem udzielenia odpowiedzi na skargę i przesłania akt sprawy. Do dnia złożenia przedmiotowego wniosku o wymierzenie grzywny, Fundacja powyższego wezwania Sądu nie wykonała.

W odpowiedzi na przedmiotowy wniosek Fundacja wniosła o jego oddalenie, zarzucając, że pismem z dnia 2 sierpnia 2016 r. udzieliła wnioskowanej informacji i odmówiła jej udostępnienia. Wskazała ponadto, że wnioskodawca wniósł przedmiotową skargę przedwcześnie, tj. przed wyczerpaniem środków zaskarżenia, jakie służą w postępowaniu przed organem.

Sąd pierwszej instancji podkreślił, że zgodnie z art. 54 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm., zwanej dalej "ppsa"), przekazanie skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę jest bezwzględnym obowiązkiem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono. W przypadku skarg rozpatrywanych w postępowaniu o udostępnienie informacji publicznej termin na zrealizowanie tego obowiązku przez organ wynosi 15 dni od dnia otrzymania skargi (art. 21 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej - Dz.U. z 2015 r. poz. 2058, z późn. zm.).

Z uwagi, że opisane wyżej zarządzenie z dnia 10 sierpnia 2016 r. wraz ze skargą zostało doręczone Fundacji w dniu 12 sierpnia 2016 r., wskazany wyżej 15-dniowy termin do wykonania ww. obowiązku upłynął w dniu 29 sierpnia 2016 r. Tymczasem Fundacja do dnia wydania niniejszego postanowienia nie przekazała do Sądu skargi z dnia 20 lipca 2016 r. wraz z odpowiedzią na skargę oraz aktami administracyjnymi sprawy, a zatem zwłoka wyniosła ponad 6 miesięcy.

Z tych względów, Sąd pierwszej instancji, na podstawie art. 55 § 1 ppsa, wymierzył Fundacji grzywnę w wysokości 500 zł, biorąc pod uwagę okres zwłoki (ponad dwunastokrotne przekroczenie terminu), fakt, że jest ona reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, charakter sprawy oraz okoliczność, że do dnia wydania przedmiotowego postanowienia nie wykonała ustawowego obowiązku, o którym mowa w art. 54 § 2 ppsa.

Fundacja wniosła na powyższe postanowienie zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego, domagając się jego uchylenia oraz wstrzymania wykonania kary grzywny do czasu rozpoznania zażalenia. Podniosła, że nieprzesłanie skargi w terminie było wynikiem błędnego przekonania, iż skarga ta była wniesiona przedwcześnie, tj. przed dokonaniem wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa, o którym mowa w art. 37 § 1 kpa oraz że kolejna skarga na bezczynność organu w przedmiocie rozpatrzenia tego samego wniosku o udostępnienie informacji publicznej z dnia 20 czerwca 2016 r. została wniesiona do Sądu i zarejestrowana pod sygnaturą II SAB/Wa 722/16. Ponadto Fundacja zakwestionowała wysokość nałożonej grzywny, uznając, że jest ona zbyt wysoka i konieczność jej zapłaty spowoduje uszczuplenie środków przeznaczonych na pomoc potrzebującym.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z art. 54 § 1 i § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1369, zwanej dalej: "ppsa") skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi. W przypadku spraw z zakresu dostępu do informacji publicznej termin na przekazanie akt i odpowiedzi na skargę wynosi 15 dni od dnia otrzymania skargi (art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej). W razie niezastosowania się do obowiązków, o których mowa w art. 54 § 2 ppsa, sąd na wniosek skarżącego może orzec, na podstawie art. 55 § 1 ppsa, o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 ppsa. Omawiana grzywna ma charakter dyscyplinująco-represyjny, ale także prewencyjny, bowiem wymierzenie jej służy zapobieganiu naruszeniom prawa przez ukarany organ w przyszłości.

Skarżący P. W. wniósł w dniu 4 stycznia 2017 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wniosek o wymierzenie Fundacji grzywny za nieprzekazanie do Sądu jego skargi z dnia 20 lipca 2016 r. na bezczynność organu w przedmiocie rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej z dnia 20 czerwca 2016 r. Z uwagi, że przedmiotowa skarga została wniesiona bezpośrednio do Sądu, zarządzeniem z dnia 10 sierpnia 2016 r., sygn. akt II KO/Wa 261/16 została ona przesłana do Fundacji celem udzielenia odpowiedzi na skargę i przesłania akt sprawy. Skarga ta wpłynęła do Fundacji w dniu 12 sierpnia 2016 r. Fundacja do dnia wydania zaskarżonego postanowienia z dnia 10 marca 2017 r. nie zrealizowała obowiązku, o którym mowa w art. 54 § 2 ppsa.

Bez znaczenia pozostaje zatem, w kontekście oceny przesłanek z art. 55 § 1 ppsa, zarzut podniesiony w zażaleniu, że przedmiotowa skarga z dnia 20 lipca 2016 r. została skierowana przedwcześnie, tj. przed dokonaniem wezwania Fundacji do usunięcia naruszenia prawa, o którym mowa w art. 37 § 1 kpa oraz że kolejna skarga na bezczynność Fundacji została wniesiona do Sądu i zarejestrowana pod sygnaturą II SAB/Wa 722/16. Podkreślenia wymaga, że w sprawie o sygn. akt II SAB/Wa 722/16 skarga dotyczyła bezczynności Fundacji w rozpoznaniu wniosku P. W. z dnia 11 sierpnia 2016 r. o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją z dnia 2 sierpnia 2016 r. o odmowie udostępnienia informacji publicznej w przedmiocie wniosku z dnia 20 czerwca 2016 r., a zatem nie była ona przedmiotowo tożsama ze skargą z dnia 20 lipca 2016 r.

Słusznie zatem w tym zakresie stwierdził Sąd pierwszej instancji, że przekazanie skargi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę jest bezwzględnym obowiązkiem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono. Nie może zatem wpływać na realizację tego obowiązku przekonanie organu, że skarga jest bezzasadna czy niedopuszczalna. Powyższa kwestia jest bowiem przedmiotem oceny sądu, do którego skarga jest kierowana. Ocena ta może być przeprowadzona dopiero po przekazaniu przez organ skargi. W niniejszej sprawie Fundacja nie wykonała ciążącego na niej obowiązku z art. 54 § 2 ppsa w zw. z art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, bowiem nie przekazała do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargi P. W. z dnia 20 lipca 2016 r. wraz kompletnymi i uporządkowanymi aktami sprawy oraz odpowiedzią na skargę, a zatem zaistniały podstawy do wymierzenia jej grzywny na podstawie art. 55 § 1 ppsa.

Uznając zatem co do zasady prawidłowość zaskarżonego postanowienia, z uwagi jednak na całokształt okoliczności niniejszej sprawy oraz charakter działalności Fundacji, Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił zarzut co do wysokości wymierzonej grzywny i obniżył ją do kwoty 100 złotych. Kwota ta będzie w pełni adekwatna co stopnia, w jakim Fundacja uchybiła przedmiotowemu obowiązkowi. Zwrócić należy uwagę, że wadliwe działania procesowe skarżącego co do trybu wniesienia skargi oraz ilość składanych przez niego wniosków o udostępnienie informacji publicznej i skarg, mogły, jak twierdzi Fundacja, doprowadzić do błędnej oceny, jakie powinna ona podjąć w zaistniałych okolicznościach faktycznych działania procesowe przewidziane w ustawie Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz ustawie o dostępie do informacji publicznej.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 188 w zw. z art. 55 § 1 i art. 154 § 6 oraz art. 184 w zw. z art. 197 § 2 ppsa, postanowił jak w sentencji.