drukuj    zapisz    Powrót do listy

6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami, Ruch drogowy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 2190/16 - Wyrok NSA z 2018-05-29, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 2190/16 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2018-05-29 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-09-08
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Marek Stojanowski /przewodniczący sprawozdawca/
Mariusz Kotulski
Zbigniew Ślusarczyk
Symbol z opisem
6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami
Hasła tematyczne
Ruch drogowy
Sygn. powiązane
II SA/Bd 1025/15 - Wyrok WSA w Bydgoszczy z 2016-01-05
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2012 poz 1137 art. 135 ust. 1 pkt. 1a lit. a
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym - tekst jednolity
Dz.U. 2015 poz 155 art. 102 ust. 1 pkt. 4, ust. 1a
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Marek Stojanowski (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk Sędzia del. WSA Mariusz Kotulski Protokolant: starszy asystent sędziego Dorota Kozub-Marciniak po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2018 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 5 stycznia 2016 r., sygn. akt II SA/Bd 1025/15 w sprawie ze skargi M. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w T. z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 5 stycznia 2016 r. sygn. akt II SA/Bd 1025/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalił skargę M.W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy.

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

Starosta [...], decyzją z dnia [...] czerwca 2015 r. orzekł o zatrzymaniu skarżącemu, M.W. prawo jazdy kategorii B, B + E, dokument nr [...] nr druku [...], wydany dnia [...] kwietnia 2010 r. przez Starostę [...] na okres od dnia 21 maja 2015 r. do dnia 21 sierpnia 2015 r. włącznie. W uzasadnieniu w/w decyzji wskazano, iż w dniu [...] maja 2015 r. do Starosty [...] wpłynęła informacja od Zastępcy Naczelnika Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w [...] o zatrzymaniu prawa jazdy skarżącemu, posiadającemu uprawnienia do kierowania pojazdami kat. B (25-06-1996), B + E (22-03-2010), w związku z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym (w tym przypadku prędkość wynosiła 101/50 km/h), zgodnie z brzmieniem art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami. W dniu 29 maja 2015 r. zawiadomiono stronę o wszczęciu postępowania w sprawie zatrzymania prawa jazdy, strona wzięła udział w postępowaniu.

Od decyzji organu I instancji skarżący wniósł odwołanie.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] decyzją z dnia [...] lipca 2015 r. na podstawie art. 102 ust. 1 pkt 4 oraz art. 102 ust. 1c, w związku z art. 102 ust. 1 e ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2015 r. poz. 155 z późn. zm.), w związku z art. 135 ust. 1 pkt 1a lit. a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137 z późn. zm.) oraz art. 138 § 1 k.p.a. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję w całości.

Organ odwoławczy wskazał, że podstawę wydania zaskarżonej decyzji stanowił art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami. Zgodnie z tym przepisem starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, w przypadku, gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Na mocy ust. 1c ww. przepisu starosta wydaje decyzję, o której mowa w ust. 1 pkt 4 lub 5, na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązując kierującego do zwrotu prawa jazdy,, jeżeli dokument ten nie został zatrzymany w trybie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.

Ustawodawca jasno sprecyzował co stanowi źródło ustalenia stanu faktycznego w zakresie stwierdzenia okoliczności przekroczenia dopuszczalnej prędkości w terenie zabudowanym o 50 km/h. Zgodnie z treścią art. 7 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 541) do dnia 3 stycznia 2016 r. podstawą wydania decyzji, o której mowa w art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz art. 103 ust. 1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami była informacja o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Ewentualne podważenie treści przekazanej informacji mogłoby nastąpić w przypadku prawomocnego rozstrzygnięcia uprawnionego organu, z którego wynikałoby, iż przekroczenie prędkości nie miało miejsca lub nie wynosiło więcej niż 50 km/h. Jak podał organ wskazany stan prawny odnosi się do stanu faktycznego będącego przedmiotem niniejszego postępowania, w którym prawo jazdy zostało zatrzymane za pokwitowaniem w trybie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy prawo o ruchu drogowym.

W aktach sprawy znajduje się pismo Zastępcy Naczelnika Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w [...] z dnia [...] maja 2015 r. informujące, iż w dniu [...] maja 2015 r. zatrzymane zostało prawo jazdy odwołującego w związku z ujawnionym przekroczeniem prędkości w terenie zabudowanym o 51 km/h. Organ wydający decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy nie prowadzi własnych ustaleń dotyczących faktu rażącego przekroczenia prędkości, ale z mocy decyzji ustawodawcy opiera swoje rozstrzygnięcie na przekazanej mu informacji o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy prawo o ruchu drogowym. Tym samym wszelkie zarzuty odwołującego, dotyczące sposobu przeprowadzenia postępowania oraz ustalenia stanu faktycznego nie mogły przynieść pożądanego skutku w postępowaniu administracyjnym w sprawie zatrzymania prawa jazdy. Wynika to również z art. 7 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którym do dnia 3 stycznia 2016 r. podmiot, który wydał prawomocne rozstrzygnięcie za naruszenie, o którym mowa w art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy wymienionej w art. 4, niezwłocznie powiadamia o tym starostę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kierującego pojazdem. Oznacza to, iż do czasu powiadomienia o prawomocnym rozstrzygnięciu, organ nie ma podstaw do kwestionowania informacji przekazanej przez organy Policji. Co więcej przepis art. 103 ust. 3 ustawy o kierujących pojazdami przesądza, iż w okresie prowadzenia postępowania wykroczeniowego, istnieje po stronie organu obowiązek zatrzymania prawa jazdy. W świetle tego przepisu, jeżeli sprawa o naruszenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lub 5, została skierowana do rozpoznania przez sąd lub organ orzekający o sprawie w postępowaniu dyscyplinarnym i nie zakończyła się prawomocnym rozstrzygnięciem w okresie 3 miesięcy od dnia zatrzymania dokumentu, a w przypadku, o którym mowa w ust. 1d - w okresie 6 miesięcy, podlega on zwrotowi. Oznacza to a contrario, iż mimo braku prawomocnego rozstrzygnięcia w przedmiocie popełnionego wykroczenia, organ zobowiązany jest do zatrzymania prawa jazdy.

Za niezrozumiały uznał organ zarzut odwołującego dotyczący braku zapewnienia czynnego udziału w postępowaniu w sprawie zatrzymania prawa jazdy. W zawiadomieniu o wszczęciu postępowania z dnia [...] maja 2015 r. wskazano, odwołującemu stosowne przepisy, dotyczące udziału i uprawnień w postępowaniu oraz wskazano zindywidualizowaną informację o miejscu i możliwym sposobie zapoznania się z aktami oraz wyznaczono termin na wniesienie uwag. Odwołujący skorzystał z ww. możliwości m.in. składając wniosek o zawieszenie postępowania. W związku z powyższym organ nie naruszył art. 10 k.p.a., gdyż zapewnił stronie czynny udział w prowadzonym postępowaniu. Ponadto w doktrynie i orzecznictwie funkcjonuje ugruntowane stanowisko, iż naruszenie przepisów o charakterze procesowym może zostać uwzględnione w przypadku, gdy zostanie wykazane, że mogło mieć ono wpływ na wynik prowadzonego postępowania. W tym zakresie odwołujący nie wykazał, aby ewentualne naruszenie przepisu art. 10 k.p.a., pozbawiło go możliwości obrony swoich interesów w postępowaniu, gdyż okoliczności wskazane w odwołaniu nie mogły zostać uwzględnione zarówno przez organ I instancji jak i Kolegium.

W zakresie zarzutu dotyczącego nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, organ wyjaśnił, że zgodnie z art. 102 ust. 1c ustawy o kierujących pojazdami, starosta wydaje decyzję, o której mowa w ust. 1 pkt 4 lub 5, na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, iż nadanie rygoru następuje zawsze w przypadku wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy na mocy art. 102 ust. 1 pkt 4 i nie wymagane jest spełnienie żadnych dodatkowych przesłanek zastosowania rygoru. Organ nie ma w przedstawionej sytuacji jedynie możliwości nadania rygoru, jak w przypadku art. 108 k.p.a. Co prawda w zaskarżonej decyzji błędnie wskazano jako podstawę nadania rygoru art. 108 k.p.a., ale nie zmienia to faktu, iż w systemie prawnym istniał na dzień wydania decyzji ww. przepis obligujący z mocy samej ustawy do nadania rygoru bez względu na jakiekolwiek okoliczności, poza wydaniem decyzji w sprawie zatrzymania prawa jazdy. Tym samym powyższa nieprawidłowość nie miała wpływu na wynik zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia.

Organ nie stwierdził również okoliczności uzasadniających ewentualne wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji. Wydanie w tym zakresie odrębnego postępowania, z uwagi na krótki okres rozpatrzenia sprawy przez organ odwoławczy, nie było celowe. Decyzja rozstrzygająca sprawę co do istoty skutkuje bowiem wykonalnością decyzji jako ostatecznej. Tym samym jest orzeczeniem dalej idącym niż postanowienie w kwestii wstrzymania wykonalności decyzji wynikającej z nadanego jej rygoru natychmiastowej wykonalności, którego skuteczność odnosi się wyłącznie do decyzji niestatecznych.

Skargę na powyższa decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy wniósł M.W..

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie i podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko.

Oddalając skargę Sąd I instancji wskazał, że ze znajdującego się w aktach sprawy pisma Zastępcy Naczelnika Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w [...] z dnia [...] maja 2015 r. wynika, że w dniu [...] maja 2015 r. zatrzymane zostało prawo jazdy skarżącego w związku z ujawnionym przekroczeniem prędkości w terenie zabudowanym o 51 km/h. Okoliczność ta zobowiązywała organ I instancji do wydania decyzji o zatrzymaniu skarżącemu prawa jazdy na okres 3 miesięcy oraz do nadania tej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności. Przepis art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami, stanowi, że starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy, w przypadku, gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Czas, na który orzeka się o zatrzymaniu prawa jazdy określa art. 102 ust. 1c tej ustawy, stanowiąc, że decyzję w powyższym przedmiocie wydaje się na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązując kierującego do zwrotu prawa jazdy, jeżeli dokument ten nie został zatrzymany w trybie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym. Z powyższej regulacji wynika, że o zatrzymaniu prawa jazdy organ orzeka obligatoryjnie.

Dalej Sąd za organem powtórzył, że do dnia 3 stycznia 2016 r. podstawą wydania decyzji, o której mowa w art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz art. 103 ust. 1 pkt 5 ustawy o kierujących pojazdami była informacja o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Przepis ten przesądza, ze jedyną i wyłączną okolicznością, która przesądza o obowiązku wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, jest ww. informacja.

W związku z powyższym oczywistym jest, w ocenie Sądu I instancji, że organ wydający decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy nie prowadzi własnych ustaleń dotyczących faktu rażącego przekroczenia prędkości, ale z mocy woli ustawodawcy opiera swoje rozstrzygnięcie na przekazanej mu informacji o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy prawo o ruchu drogowym. Tym samym organ prowadzący postępowanie o zatrzymanie prawa jazdy w trybie art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami, nie może ani powoływać z urzędu, ani na wniosek dowodów na okoliczność powiedzenia, czy też weryfikacji treści zawartych w informacji, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Dlatego też bezzasadne są zarzuty skarżącego w przedmiocie niepowołania przez organ dowodu z opinii biegłego na okoliczność weryfikacji treści ww. informacji, co do rzeczywistej prędkości pojazdu, kierowanego przez skarżącego w dniu zatrzymania, przyznania przez organ administracyjny za udowodnione okoliczności faktycznych zawartych w ww. informacji oraz wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy jedynie na podstawie ww. informacji.

Zdaniem Sądu, równie chybionym jest zarzut naruszenia art. 108 k.p.a., skoro przepisu tego organ nie stosował, co wyjaśnił w uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy. Podstawą nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności był przepis art. 102 ust. 1 c ustawy o kierujących pojazdami, który nakłada na organ obowiązek nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, niezależnie od przesłanek, które zostały powołane w skardze. Za niezrozumiały uznał również Sąd zarzut naruszenia art. 77 ust. 2 w zw. z art. 45 Konstytucji RP w zw. z art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy - Prawo o ruchu drogowym, skoro, nie doszło do naruszenia przepisu art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy - Prawo o ruchu drogowym, a wskazane przepisy Konstytucji dotyczą prawa do sądu, które właśnie skarżący realizuje poprzez skierowanie skargi do sądu administracyjnego.

Z rozstrzygnięciem tym skarżący nie zgodził się i wywiódł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zaskarżając wyrok w całości, zarzucił:

1. na podstawie art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej, jako: "P.p.s.a.") naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy:

a. art. 7, 10 § 1 i 2, 77 § 1, 79 § 2, 81, 84 § 1 k.p.a. poprzez bezzasadne przyjęcie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, że organ wydający decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy nie prowadzi własnych ustaleń dotyczących faktu rażącego przekroczenia prędkości, lecz z mocy woli ustawodawcy opiera swoje rozstrzygnięcie na przekazanej mu informacji o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy - Prawo o ruchu drogowym, a także nie może powoływać z urzędu ani na wniosek dowodów na okoliczność potwierdzenia lub weryfikacji treści zawartych w informacji, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw,

b. art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. w zw. z art. 134 § 1 P.p.s.a. poprzez nieprzyjęcie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, że organ (Starosta [...]) zobowiązany był do zawieszenia postępowania administracyjnego z uwagi na wszczęcie postępowania przed Sądem Rejonowym w [...] Wydział Karny w sprawie przekroczenia w dniu [...] maja 2015 r. przez skarżącego dozwolonej prędkości, tj. wykroczenia z art. 92a kw, pomimo, iż wydanie decyzji w przedmiotowej sprawie zależało od uprzedniego wyroku sądu karnego,

2. na podstawie art. 174 pkt 1 P.p.s.a. naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię, tj. art. 102 ust. 1 pkt 4 i ust. 1c ustawy o kierujących pojazdami poprzez bezzasadne uznanie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, że Starosta [...] w sposób prawidłowy wydał decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy, pomimo, iż okoliczności faktyczne sprawy budziły zasadne wątpliwości odnośnie do rzeczywistej prędkości pojazdu, którym w dniu [...] maja 2015 r. poruszał się skarżący.

Mając powyższe na uwadze skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od organu na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że organy bezprawnie pominęły udział skarżącego kasacyjnie w postępowaniu administracyjnym, nie przeprowadziły postępowania dowodowego z udziałem strony. Skarżący zakwestionował w całości nagranie z dnia [...] maja 2015 r. wykonane przez patrol Policji, rejestrujące popełnione wykroczenie. Wskazał, że przed Sądem Rejonowym w [...] toczyło się postępowanie, w którym biegły ocenić miał prawidłowość dokonanego przez policję pomiaru, czego organ orzekający nie wziął pod uwagę. Należało bowiem przeprowadzić dowód z opinii biegłego z zakresu ruchu drogowego, który jednoznacznie wypowiedziałby się co do legalności, jak i prawidłowości dokonania pomiaru prędkości pojazdu, jakim poruszał się skarżący kasacyjnie. Dalej podniesiono, że wszczęcie ww. postępowania przed sądem powszechnym winno skutkować zawieszeniem postępowania administracyjnego do czasu wydania orzeczenia przez sąd, czego organy także nie zrobiły. Dodatkowo wskazano, że ostatecznie w dniu [...] października 2015 r. Sąd Rejonowy w [...] (sygn. akt [...]) orzekł, że obwiniony M. W. w dniu [...] maja 2015 r. w miejscowości L. kierując pojazdem marki [...], przekroczył dozwoloną prędkość o nie więcej niż 40 km/h. Nie było zatem żadnych podstaw by wydano decyzję o zatrzymaniu skarżącemu kasacyjnie prawo jazdy.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] wniosło o jej oddalenie i podtrzymało swoje dotychczasowe stanowisko.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę tylko w granicach skargi kasacyjnej, z urzędu biorąc pod uwagę jedynie nieważność postępowania, co oznacza związanie przytoczonymi w skardze kasacyjnej jej podstawami, określonymi w art. 174 P.p.s.a. Innymi słowy, granice skargi kasacyjnej wyznaczają wskazane w niej podstawy. Oznacza to, że przytoczone w skardze kasacyjnej przyczyny wadliwości prawnej zaskarżonego wyroku determinują zakres kontroli dokonywanej przez Naczelny Sąd Administracyjny, który w odróżnieniu od Sądu I instancji nie bada całokształtu sprawy, lecz tylko weryfikuje zasadność zarzutów podniesionych w skardze kasacyjnej. Zgodnie z art. 174 pkt 1 i 2 P.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na podstawie naruszenia prawa materialnego przez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie lub naruszenia przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sformułowanie podstaw kasacyjnych w prawidłowy (trafny) sposób jest o tyle istotne, że – jak wyżej wskazano - stosownie do art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach zakreślonych w zarzutach skargi kasacyjnej, z urzędu biorąc pod uwagę jedynie nieważność postępowania, której przesłanki wymienione zostały w § 2 tego przepisu.

Wobec niestwierdzenia zaistnienia przesłanek nieważności postępowania, oceniając zaskarżony wyrok Sądu I instancji w ramach zarzutów zgłoszonych w tej sprawie w skardze kasacyjnej, Naczelny Sąd Administracyjny uznał te zarzuty za niezasadne.

Podstawę materialnoprawną rozstrzygnięcia stanowiły przepisy art. 102 ust. 1 pkt 4, ust. 1c, ust. 1e ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami ( Dz. U. 2017 poz. 978) oraz art. 135 ust. 1 pkt 1a lit a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137).

Zgodnie z treścią art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami, starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem w przypadku, gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Stosownie do treści art.102 ust. 1c tej ustawy starosta wydaje decyzję, o której mowa w ust. 1 pkt 4 lub 5, na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązując kierującego do zwrotu prawa jazdy, jeżeli dokument ten nie został zatrzymany w trybie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym. Nadto w myśl art. art. 102 ust. 1e tej ustawy, okres, o którym mowa w ust. 1c i 1d, oblicza się na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, przy czym dla ustalenia początku okresu jest właściwa data zwrotu dokumentu do organu właściwego w sprawach wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, a w przypadku zatrzymania prawa jazdy w trybie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym - data tej czynności. Jeżeli w chwili wydawania decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 4 lub 5, prawo jazdy było już w posiadaniu starosty z innego tytułu, okres zatrzymania prawa jazdy liczy się od dnia wydania tej decyzji.

Jak wynika z kolei z treści art. 135 ust.1 pkt 1a lit. a ustawy - Prawo o ruchu drogowym, policjant zatrzyma prawo jazdy za pokwitowaniem w przypadku ujawnienia czynu polegającego na kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczaną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym.

Przepis art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami dodany został przez art. 5 pkt 7 lit a ustawy z dnia 20 marca 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 541).

Jak wynika z treści art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy zmieniającej, w brzmieniu obowiązującym do dnia 3 stycznia 2016 r., podstawą wydania decyzji, o której mowa w art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz art. 103 ust. 1 pkt 5 ustawy wymienionej w art. 5, jest informacja o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy wymienionej w art. 4.

Przepis art. 7 ustawy zmieniającej jednoznacznie zatem wskazuje organ właściwy, procesową formę, charakter oraz przesłanki wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, literalne brzmienie przepisu art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami (użyto w nim sformułowania "starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy") dowodzi, że przedmiotowe orzeczenie ma charakter związany. Samo rozstrzygnięcie oraz jego zakres nie zostało pozostawione swobodnemu uznaniu organu administracyjnego. Oznacza to, że w razie otrzymania zawiadomienia o naruszeniu wskazanego wyżej przepisu ruchu drogowego – na skutek zawiadomienia właściwego organu – starosta zobowiązany jest do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy. Organ ten nie jest przy tym uprawniony do weryfikowania przypisanego kierowcy wykroczenia pod względem merytorycznym. W żadnym wypadku nie może on prowadzić postępowania administracyjnego zmierzającego do weryfikacji zasadności nałożenia na kierowcę mandatu karnego za ujawnione wykroczenie gdyż do tego uprawniony jest sąd powszechny.

Z tego względu za pozbawione racji należy uznać sformułowane w tej sprawie zarzuty skargi kasacyjnej dotyczące zarówno naruszenia prawa materialnego (art. 102 ust. 1 pkt 4 i ust. 1c ustawy o kierujących pojazdami), jak i przepisów postępowania (art. 7, 10 § 1 i 2, 77 § 1, 79 § 2, 81, 84 § 1 k.p.a.), mimo wydania przez Sąd Rejonowy w [...] wyroku z dnia [...] października 2015 r. o sygn. akt [...]. Bez znaczenia - w świetle postawionych zarzutów - pozostaje fakt, że skarżący zakwestionował (jak się okazało - skutecznie) w całości nagranie z dnia [...] maja 2015 r. wykonane przez patrol Policji, rejestrujące popełnione wykroczenie. Skoro decyzja o zatrzymaniu prawa jazdy, wydawana w trybie art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami, ma charakter związany to właściwy starosta wydaje taką decyzję, po uzyskaniu informacji o zatrzymaniu prawa jazdy, bez uprzedniego postępowania wyjaśniającego czy do wykroczenia drogowego w ogóle doszło i czy ukaranie obwinionego było zasadne. Potwierdza to także treść art. 102 ust. 3 ustawy o kierujących pojazdami, zgodnie z którym, jeżeli sprawa o naruszenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lub 5, została skierowana do rozpoznania przez sąd lub organ orzekający o sprawie w postępowaniu dyscyplinarnym i nie zakończyła się prawomocnym rozstrzygnięciem w okresie 3 miesięcy od dnia zatrzymania dokumentu, a w przypadku, o którym mowa w ust. 1d - w okresie 6 miesięcy, podlega on zwrotowi.

Konsekwencją powyższego jest z kolei przyjęcie, że brak było podstaw do zawieszenia postępowania administracyjnego na zasadzie art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. z uwagi na wszczęcie postępowania przed Sądem Rejonowym w [...] Wydział Karny w sprawie przekroczenia w dniu [...] maja 2015 r. przez skarżącego dozwolonej prędkości, tj. wykroczenia z art. 92a Kodeksu wykroczeń.

Uznając zatem zarzuty skargi kasacyjnej za pozbawione racji, należało stwierdzić, że zaskarżony wyrok odpowiada prawu.

Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny - na podstawie art. 184 P.p.s.a. - orzekł jak w sentencji wyroku.



Powered by SoftProdukt