Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Fularski, Sędziowie Sędzia WSA Iwona Owsińska-Gwiazda, Sędzia WSA Włodzimierz Kowalczyk /sprawozdawca/, Protokolant Dominika Jeromin, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 grudnia 2009 r. sprawy ze skargi B. M., I. M. na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] czerwca 2009 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia obowiązku dostarczenia opinii kominiarskiej 1) uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w m. R. z dnia [...] kwietnia 2009 r. nr [...]; 2) stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu w całości do chwili uprawomocnienia się niniejszego wyroku; 3) zasądza od [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego na rzecz skarżących kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w m. R. postanowieniem

z dnia [...] lutego 2009 r. nr [...] na podstawie art. 81 c ust. 2 i 4, art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r., Nr 156, poz. 1118 ze zm.) postanowił zobowiązać H. i H. K. oraz B. i I. M. do przedłożenia opinii kominiarskiej dotyczącej drożności oraz prawidłowości podłączeń urządzeń do przewodów kominowych wentylacyjnych istniejących w ścianie wspólnej budynku mieszkalnego przy ul. L. [...] i [...]; opinii technicznej dotyczącej stanu technicznego w/w kominów.

W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że podczas dokonanych oględzin dokonanych w dniu [...] stycznia 2009 r. stwierdzono w segmencie nr [...]

w pomieszczeniu kuchni otwarte dwie kratki wentylacyjne o wymiarach 14cmx14cm. Do pierwszej kratki podłączony jest elektryczny okap. Właściciel lokalu okazał pozytywny wynik kontroli przewodów kominowych. W segmencie nr [...]

w pomieszczeniu kuchni również otwarte są dwie kratki o takich samych wymiarach. Do jednej kratki podłączony jest pochłaniacz elektryczny. Właściciel segmentu nr [...] wskazał, że z sąsiedniego lokalu przedostają się przykre zapachy.

Nadto ustalono, że zatwierdzony projekt budowlany przedmiotowych segmentów przewidywał wykonanie w każdym z nich po dwa przewody wentylacyjne. W miejscu usytuowania przewodów wentylacyjnych zaprojektowano poszerzenie ściany wspólnej wewnętrznej o 26 cm na każdą ze ścian. W rzeczywistości kanały wentylacyjne zostały wykonane w ścianie o grubości 28 cm.

W tej sytuacji Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w m. R. uznał, iż istnieją uzasadnione wątpliwości co do stanu technicznego kominów

i prawidłowości dokonanych podłączeń i w związku z tym konieczne jest dokonanie stosownych ekspertyz.

Na skutek złożonego zażalenia [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego postanowieniem z dnia [...] marca 2009r. nr [...] uchylił w całości zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez organ I instancji. W uzasadnieniu wskazał, że powodem uchylenia decyzji są mankamenty postępowania dowodowego polegające w szczególności na nie przeprowadzeniu oględzin stanu technicznego przewodów kominowych

w przedmiotowych segmentach. Dopiero po zbadaniu ich stanu będzie możliwe podjęcie decyzji o konieczności wykonania ekspertyzy.

Rozpoznając ponownie sprawę Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w m. R. postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2009r. nr [...] nałożył identyczne zobowiązania jak poprzednio. W uzasadnieniu ponownie wskazał, że nie wykonano poszerzenia ściany zgodnie z projektem na skutek czego nie zachowano odpowiednich odległości pomiędzy kanałami oraz pomiędzy kanałami a licem ściany.

Z tych powodów uznał, że istnieją uzasadnione wątpliwości co do stanu technicznego obiektu budowlanego i zasadne jest nałożenie obowiązku sporządzenia ekspertyzy technicznej.

W zażaleniu od tej decyzji B. i I. M. poza mało merytoryczną oceną funkcjonowania Powiatowego Inspektoratu Budowlanego w m. R. podnieśli, że organ I instancji nie zastosował się do zaleceń wskazanych w postanowieniu [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] marca 2009r. nr [...] dotyczących konieczności wykonania oględzin przewodów kominowych przed podjęciem decyzji o nałożeniu obowiązku sporządzenia ekspertyzy. Organ I instancji ponownie nałożył wspomniany obowiązek nie dokonując oględzin. Poza tym Odwołujący się stwierdzili, że posiadają aktualny pozytywny protokół z okresowej kontroli przewodów kominowych. W ich ocenie jeśli organ uważał za konieczne wykonanie dodatkowej ekspertyzy powinien przeprowadzić ją na własny koszt.

W zażaleniu H. K. podniósł, że kolejne postanowienie Powiatowego Inspektoratu Budowlanego w m. R. nie rozwiązuje problemu przedostających się zapachów, poza tym budynki zostały odebrane przez odpowiednie służby powinny być więc zgodne z dokumentacją techniczną.

Rozpoznając te zażalenia [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego postanowieniem z dnia [...] czerwca 2009r. nr [...] na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2000r. Nr 98 poz. 1071 z póz. zm. ) uchylił zaskarżone postanowienie w części dotyczącej terminu wykonania obowiązku

i wyznaczył nowy termin do dnia [...] sierpnia 2009r., w pozostałej części utrzymał

w mocy zaskarżone postanowienie.

W uzasadnieniu przytoczył okoliczności sprawy w szczególności podniósł nieprawidłowości w wykonaniu przewodów kominowych. Nie wykonano poszerzenia ścian w miejscu przebiegu przewodów i usytuowano je niezgodnie z projektem. W tej sytuacji należy uznać, że zaskarżone postanowienie zmierza do ustalenia stanu faktycznego i rozwiania wszelkich wątpliwości w sprawie oraz pozwoli zastosować właściwe przepisy prawa.

Skargę na to postanowienie złożyli B. i I. M. powtarzając zarzuty sformułowane w odwołaniu, dodatkowo wskazując, że [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego wydał dwie ostateczne i sprzeczne ze sobą decyzje co podważa zaufanie do tej instytucji. Nadto stwierdzili, że złożyli już opinię z przeprowadzonej kontroli przewodów kominowych i nie widzą potrzeby składania dodatkowej.

W odpowiedzi na skargę [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego nie znajdując podstaw do uwzględnienia skargi wnosił jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie aczkolwiek nie wszystkie zarzuty

są zasadne.

Stosownie do treści art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 2169 ze zm.), sądy administracyjne kontrolują działalność administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, badając prawidłowość zastosowania przepisów obowiązującego prawa oraz trafność ich wykładni. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, zgodnie z art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 153, poz. 1270 ze zm.).

Uwzględnienie skargi następuje jedynie w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa materialnego lub istotnych wad w przeprowadzonym postępowaniu.

W rozpatrywanej sprawie tego rodzaju wady i uchybienia wystąpiły co skutkowało uchyleniem zaskarżonego postanowienia oraz postanowienia organu I instancji.

Za uzasadniony należy uznać zarzut wydania dwóch przeciwstawnych decyzji przez organ II instancji w oparciu o ten sam materiał dowodowy. Podnieść należy, iż w postanowieniu [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] marca 2009r. nr [...] uchylającym rozstrzygnięcie organu I instancji wskazano organowi na konieczność przeprowadzenia oględzin przewodów kominowych przed podjęciem merytorycznej decyzji co do konieczności uzyskania stosownej ekspertyzy. Z uzasadnienie tego postanowienia wynikało wręcz, że wydanie postanowienia bez przeprowadzenia tego dowodu będzie obarczone wadą niepozwalającą na ostanie się w obrocie prawnym takiego postanowienia. Oczywiście wytyczne te nie mają charakteru wiążącego w tym sensie, że nie mogą narzucać organowi I instancji sposobu oceny dowodów jak i treści rozstrzygnięcia. Należy jednak przyjąć, że owe zalecenia wiążą organ co do obowiązku wyjaśnienia okoliczności w nim wskazanych. W tym przypadku przeprowadzenia oceny stanu technicznego przewodów kominowych.

Mimo takich wytycznych organ I instancji wydał identyczne postanowienie nie przeprowadzając dodatkowych oględzin i nie uzupełniając materiału dowodowego

w żadnym stopniu.

W takim stanie faktycznym organ II instancji rozpoznając ponownie sprawę na skutek wniesionych zażaleń utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie uchylając je jedynie w części określającej termin wykonania obowiązku. Nie ulega więc wątpliwości, że [...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego na tle tego samego stanu faktycznego wydał dwa przeciwstawne rozstrzygnięcia. Zmienność poglądów prawnych wyrażanych na tle samego stanu faktycznego powoduje podważenie zaufania obywateli do organów Państwa oraz wpływa ujemnie na świadomość i kulturę prawną obywateli.

Sądy administracyjne wielokrotnie wskazywały, że zmienność poglądów wyrażanych w decyzjach organów administracji w odniesieniu do tego samego adresata, wydanych na tle takich samych stanów faktycznych, ze wskazaniem tej samej podstawy prawnej i bez bliższego uzasadnienia takiej zmiany stanowi naruszenie art. 8 k.p.a.

Organ administracji oczywiście może zmienić pogląd co do treści prawidłowego rozstrzygnięcia, ale musi taką decyzję dokładnie i wszechstronnie uzasadnić, w szczególności, gdy zmienia pogląd w decyzjach wydanych w stosunku do tego samego adresata.

Stanowisko takie zostało wyrażone między innymi w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 czerwca 1998r. w sprawie sygn. akt SA/Łd 958/97, w którym stwierdził, że "Zmienność poglądów prawnych wyrażonych w decyzjach organów administracji, w odniesieniu do tego samego adresata decyzji, wydanych na tle takich samych stanów faktycznych, ze wskazaniem tej samej podstawy prawnej decyzji i bez bliższego uzasadnienia takiej incydentalnej - na tle pozostałych rozstrzygnięć - zmiany stanowiska przez organ, jest niewątpliwe naruszeniem art. 8 k.p.a., gdyż może spowodować uzasadnione podważenie zaufania obywateli do organów Państwa oraz wpłynąć ujemnie na świadomość i kulturę prawną obywateli." LEX nr 59832.

Podobnie wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie

w wyroku z dnia 11 października 2007r. sygn. akt II SA/Lu 609/07 "Zmienność poglądów prawnych wyrażonych w decyzjach wydawanych na tle tego samego stanu faktycznego powoduje podważenie zaufania obywateli do organów Państwa oraz wpływa ujemnie na świadomość i kulturę prawną obywateli, przez co narusza zasadę wyrażoną w art. 8 k.p.a.

Z tej przyczyny niezbędnym jest odniesienie się do zarzutu dotyczącego różnorodności rozstrzygnięć dotyczących podziału nieruchomości położonych

w bezpośrednim sąsiedztwie i wyrażenie stanowiska organu odwoławczego w tej kwestii w wyczerpującym wymogi art. 107 § 3 k.p.a. uzasadnieniu." LEX nr 489583.

Na koniec warto przytoczyć wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

w Warszawie z dnia 28 listopada 2006r. sygn. akt I SA/Wa 1695/06. "Zmienność poglądów prawnych wyrażonych w decyzjach odwoławczych, na tle tego samego stanu faktycznego w tej samej sprawie, bez bliższego uzasadnienia takiej zmiany powoduje, że może nastąpić uzasadnione podważenie zaufania obywateli do organów Państwa oraz wpływa na świadomość i kulturę prawną obywatela." LEX nr 320769.

W niniejszej sprawie organ II instancji mimo, że zmienił treść rozstrzygnięcia na podstawie takiego samego stanu faktycznego i w stosunku do tego samego adresata w żaden sposób nie podejmując nawet próby wyjaśnienia takiej zmiany.

Naruszenie wspomnianych zasad procedury administracyjnej mogło mieć wpływ –

w ocenie Sądu – na ostateczny wynik sprawy, to natomiast stanowi podstawę do uchylenia zaskarżonego postanowienia, jak również postanowienia

poprzedzającego.

Z wyżej wymienionych względów, Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit c, art. 152 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. nr 153, poz. 1270 ze zm.) orzekł jak w sentencji wyroku.