Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Aneta Dąbrowska, Sędziowie Sędzia WSA Agnieszka Wójcik, Sędzia WSA Tomasz Wykowski (spr.), Protokolant sekr. sąd. Izabela Urbaniak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 czerwca 2012 r. sprawy ze skargi G. B. na bezczynność Wójta Gminy S. w przedmiocie rozpatrzenia wniosku o ustalenie warunków zabudowy 1. zobowiązuje Wójta Gminy S. do rozpoznania – w terminie 30 dni od dnia otrzymania prawomocnego wyroku wraz z aktami administracyjnymi sprawy - wniosku G. B. z dnia 28 czerwca 2011 r. o ustalenie warunków zabudowy; 2. stwierdza, że bezczynność nie nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa.

IV SAB/Wa 11/12

UZASAD NI EN I E

I. Pismem datowanym na [...] stycznia 2012 r. G. B. (dalej "skarżący") wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (dalej "Sądu") skargę na bezczynność Wójta Gminy S. (dalej "Wójta") w przedmiocie rozpoznania wniosku skarżącego z dnia [...] czerwca 2011 r. (dalej "przedmiotowego wniosku") o ustalanie warunków zabudowy dla wieloelementowej inwestycji, związanej z prowadzeniem działalności usługowo - biurowo - mieszkalnej (dalej "planowanej inwestycji"), którą skarżący zamierza zrealizować na działkach o nr: [...],[...],[...], położonych w S. przy ulicy [...] (dalej "teren inwestycji").

II. Stan faktyczny niniejszej sprawy, uwzględniając jego zasadnicze aspekty, przedstawia się w następujący sposób:

1. Skarżący wniósł przedmiotowy wniosek do Wójta w dniu [...] czerwca 2011 r., szczegółowo określając w nim przedmiot planowanej inwestycji.

2. Począwszy od lipca 2011 r., Wójt podjął w związku z powyższym szereg czynności procesowych, dotyczących w szczególności usunięcia przez skarżącego braków formalnych wniosku.

3. W dniu [...] października 2011 r. skarżący wniósł do Wójta wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanej inwestycji.

4. Postanowieniem z dnia [...] listopada 2011 r. SKO uznało zażalenie skarżącego na niezałatwienie przez Wójta w terminie wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu warunków zabudowy za uzasadnione.

5. Postanowieniem z dnia [...] marca 2012 r. SKO uznało kolejne zażalenie skarżącego na niezałatwienie przez Wójta w terminie wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu warunków zabudowy za uzasadnione.

6. Postanowieniem z dnia [...] czerwca 2012 r. nr [...] Wójt wydał postanowienie o nałożeniu na skarżącego obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko oraz o ustaleniu zakresu raportu tego oddziaływania.

III. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podkreślając że przeszkodą do rozpatrzenia wniosku co do meritum jest postępowanie środowiskowe. Organ podkreślił również, że realizacji inwestycji sprzeciwiają się okoliczni mieszkańcy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

IV. Sąd rozpoznał skargę na bezczynność Wójta Gminy S. na tej podstawie, iż sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolowanie działalności administracji publicznej pod kątem jej zgodności z prawem (art.1§1 i §2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych - Dz. U. z dnia 20 września 2002 r., Nr 153, poz.1269). Kontrola ta obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt1-4a.

Skargę należało uwzględnić, albowiem zasadnie podniósł skarżący, że Wójt pozostaje w bezczynności w przedmiocie rozpatrzenia wniosku skarżącego o ustalenie warunków zabudowy.

V. Regulacje prawne odnoszące się do bezczynności organów administracji publicznej przedstawiają się w następujący sposób:

Z art. 35 § 1 i3k.p.a. wynika obowiązek załatwienia sprawy administracyjnej bez zbędnej zwłoki, przy czym załatwienie sprawy wymagającej przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu jednego miesiąca, natomiast w przypadku sprawy szczególnie skomplikowanej czas ten nie może przekroczyć dwóch miesięcy. Do wyżej wskazanych terminów nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania i okresów opóźnień spowodowanych z winy strony, czy wreszcie powstałych z przyczyn niezależnych od organu - art. 35 § 5 k.p.a.

Jeżeli sprawy nie można załatwić w ww. terminach, organ administracji publicznej zobowiązany jest zawiadomić strony o tym fakcie, podać przyczyny zwłoki oraz wskazać nowy termin załatwienia sprawy - art. 36 § 1 k.p.a.

Bezczynność organu administracji publicznej będzie miała zatem miejsce wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ administracji publicznej nie podjął żadnych czynności w sprawie lub gdy wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, jednakże, mimo istnienia ustawowego obowiązku, nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu. Przy czym zarówno w literaturze, jak i w judykaturze podkreśla się, iż dla oceny zasadności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z jakich powodów określony akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, a w szczególności czy bezczynność organu spowodowana została zawinioną lub niezawinioną opieszałością organu w ich podjęciu lub dokonaniu (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 10 września 2004 r. w spr. I SAB 287/03 LEX nr 156902, T. Woś [w:] T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Postępowanie administracyjne, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2004, s. 84).

Zgodnie z art. 149 § 1 p.p.s.a. sąd administracyjny, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1

4a, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Zgodnie z art.149 § 2 p.p.s.a. sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6.

VI. Odnosząc powyższe uregulowania prawne do stanu faktycznego niniejszej sprawy należy wskazać, co następuje:

Wójt pozostaje w bezczynności, albowiem przy rozpoznawaniu przedmiotowego wniosku nie dochował on terminów ustawowych, przewidzianych w art.35 k.p.a. Pomimo pływu blisko roku od dnia wniesienia przez skarżącego wniosku organ nie orzekł co do meritum w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy (nie orzekł zatem ani o ustaleniu tychże warunków, ani o odmowie ich ustalenia), nie orzekł również o umorzenia postępowania administracyjnego, ewentualnie o jego zawieszeniu.

W początkowej fazie rozpoznawania wniosku skarżącego Wójt podjął czynności w celu spowodowania usunięcia przez skarżącego uchybień formalnych wniosku, przyjmując ostatecznie, że niemożność orzeczenia w sprawie wynika z konieczności dokonania oceny oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko.

Bezsprzecznie istotne znaczenie w sprawie ma ta okoliczność, że równolegle z postępowaniem w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy dla planowanej inwestycji toczy się z wniosku skarżącego postępowanie w przedmiocie ustalenia dla tej inwestycji środowiskowych uwarunkowań.

Przywołać w tym kontekście należy następujące uregulowania ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U.08.199.1227), dalej "ustawy o udostępnianiu (...)", na podstawie której drugie z wymienionych wyżej postępowań się toczy:

Uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagane dla planowanych:

1) przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko;

2) przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (art.71 ust.1 ustawy o udostępnianiu ...).

Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed uzyskaniem decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu - wydawanej na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (art.72 ust.1 pkt 3 ustawy o udostępnianiu ...).

Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dołącza się do wniosku o wydanie decyzji, o których mowa w ust.1. (art.72 ust.3 zdanie pierwsze ustawy).

Z zestawienia powyższych przepisów wynika, że w przypadku inwestycji objętej wymogiem uzyskania decyzji środowiskowej, uzyskanie tej decyzji przez inwestora jest warunkiem niezbędnym do późniejszego uzyskania decyzji orzekającej w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy dla planowanej inwestycji. Obie decyzje zapadają w dwóch odrębnych postępowaniach administracyjnych.

Pomiędzy decyzją w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy a decyzją środowiskową zachodzi zatem zależność, o której mowa w art.97 § 1 pkt 4 k.p.a.

Z akt sprawy wynika, że postępowanie w przedmiocie wydania decyzji środowiskowej znajduje się na etapie oceny, czy w postępowaniu tym należy przeprowadzić ocenę oddziaływania na środowiskowo (postanowienie Wójta z dnia [...] czerwca 2012 r., wydane na podstawie art.63 ustawy o udostępnianiu ...). Z art.84 ust.1 ustawy wynika, że ewentualny brak stwierdzenia potrzeby przeprowadzenia oceny nie znosi obowiązku wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Mając na uwadze fakt, że przedmiotem postępowania sądowoadministracyjnego w przedmiocie skargi na bezczynność organu administracji jest wyłącznie ocena przez sąd administracyjny, czy organ pozostaje w bezczynności, czy też, a w razie gdy w tej bezczynności pozostaje, zobowiązanie organu do usunięcia tej bezczynności, jednakże bez związywania organu konkretną formą usunięcia uchybienia, Sąd orzekający w niniejszej sprawie stwierdza, że Wójt winien rozważyć zawieszenie postępowania w sprawie ustalenie warunków zabudowy do czasu zakończenia ostatecznym orzeczeniem administracyjnym postępowania w przedmiocie wydania decyzji środowiskowej (zawieszenie postępowania na podstawie art.97 § 1 pkt 4 k.p.a.), a w braku w ocenie Wójta podstaw do zawieszenia postępowania na tej podstawie, do rozpoznania wniosku skarżącego - w terminie wskazanym w sentencji wyroku - w inny sposób przewidziany przepisami k.p.a. (wydanie decyzji co do meritum sprawy).

Na marginesie zaznaczyć należy, mając na uwadze uwagi poczynione przez Wójta w pismach procesowych przedłożonych do akt sprawy, że przy orzekaniu co do meritum w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy organ związany jest ściśle przesłankami materialnoparwnymi wskazanymi w art.61 ust.1 pkt 1 - 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Regulacja powyższa nie przewiduje jako samoistnej przesłanki do odmowy ustalenia warunków sprzeciwu sąsiadów wobec planowanej inwestycji. Racje podnoszone przez sąsiadów planowanej inwestycji (chodzi oczywiście o osoby mające interes prawny w rozumieniu art.28 k.p.a.) mogą zatem zostać uwzględnione jako przesłanka do odmowy ustalenia warunków zabudowy dla planowanej inwestycji tylko o tyle, o ile odwołują się do wspomnianych materialno prawnych przesłanek z art.61 ust.1 pkt 1 - 5 ustawy (wykazując niespełnienie się tych przesłanek).

Podkreślenia wymaga również, że w świetle art.154 § 1 p.p.s.a. w razie niewykonania wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania oraz w razie bezczynności organu lub przewlekłego prowadzenia postępowania po wyroku uchylającym lub stwierdzającym nieważność aktu lub czynności strona, po uprzednim pisemnym wezwaniu właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy, może wnieść skargę w tym przedmiocie, żądając wymierzenia temu organowi grzywny.

Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku, jeżeli pozwala na to charakter sprawy oraz niebudzące uzasadnionych wątpliwości okoliczności jej stanu faktycznego i prawnego (§2)-

Wykonanie wyroku lub załatwienie sprawy po wniesieniu skargi, o której mowa w § 1, nie stanowi podstawy do umorzenia postępowania lub oddalenia skargi (§ 3).

Osobie, która poniosła szkodę wskutek niewykonania orzeczenia sądu, służy roszczenie o odszkodowanie na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym (§ 4).

Odszkodowanie, o którym mowa w § 4, przysługuje od organu, który nie wykonał orzeczenia sądu. Jeżeli organ w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia wniosku o odszkodowanie nie wypłacił odszkodowania, uprawniony podmiot może wnieść powództwo do sądu powszechnego (§5).

Grzywnę, o której mowa w § 1, wymierza się do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów (§6).

Stwierdziwszy wystąpienie bezczynności Wójta w niniejszej sprawie, Sąd nie stwierdził jednakże, aby bezczynność ta nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa.

W następstwie uprawomocnienia się niniejszego wyroku organ rozpozna wniosek skarżącego o ustalenie warunków zabudowy w terminie wskazanym w sentencji z uwzględnieniem zaleceń zamieszczonych powyżej.

Z powyższych względów Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie art.149 p.p.s.a.