Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Konrad Łukaszewicz, Sędzia WSA Agnieszka Góra-Błaszczykowska (spr.), Sędzia WSA Iwona Maciejuk, po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 29 kwietnia 2020 r. sprawy ze skargi [...] i [...] na bezczynność [...] . z siedzibą w Warszawie w przedmiocie rozpoznania wniosku z 13 sierpnia 2019 r. o udostępnienie informacji publicznej oddala skargę

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie jest skarga J. C.

i M. C. na bezczynność (...) S.A. z siedzibą w W. w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia [...] sierpnia 2019 r. o udostępnienie informacji publicznej.

Skarga została złożona w następującym stanie faktycznym sprawy:

Pismem z [...] sierpnia 2019 r. (który wpłynął do organu [...] sierpnia 2019 r.) - dotyczącym infrastruktury przesyłowej w postaci napowietrznej sieci elektroenergetycznej średniego napięcia (eSN) zlokalizowanej na nieruchomości położonej w miejscowości S. [...] (gmina [...], powiat [...], województwo [...]) obejmującej działkę o nr ewidencyjnym [...] – J. C. i M. C. (zwani dalej: wnioskodawcy, skarżący), reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika, zwrócili się do [...] S.A. z siedzibą w W. (zwany dalej[...], organ) w trybie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1429, zwana dalej: u.d.i.p.) o udzielenie następującej informacji publicznej:

1. wskazanie, czy sieci elektroenergetyczne zlokalizowane na nieruchomości stanowią własność [...], w przypadku odpowiedzi pozytywnej, wnieśli o udzielenie odpowiedzi także na niżej wymienione pytania;

2. czy ww. sieci są aktualnie wykorzystywane przez organ stanowiąc element sieci dystrybucyjnej lub tranzytowej, oraz jakie działania podejmuje organ względem tej sieci celem zapewnienia jej prawidłowego funkcjonowania zgodnie z przeznaczeniem;

3. wskazanie z jakiej części nieruchomości korzysta organ celem zapewnienia prawidłowego funkcjonowania sieci elektroenergetycznych;

4. wskazanie jakie ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości wiążą się z istnieniem na niej sieci elektroenergetycznych, w tym w szczególności: •wskazanie w jakiej minimalnej odległości od poszczególnych sieci elektroenergetycznych możliwa jest swobodna zabudowa, składowanie maszyn i urządzeń lub sadzenie drzew, •wskazanie w jakiej minimalnej odległości od poszczególnych sieci elektroenergetycznych możliwe jest prowadzenie prac budowlanych lub rolnych z wykorzystaniem służących do tego maszyn i urządzeń, przy zachowaniu zasad bezpieczeństwa i higieny pracy;

5. jakie są parametry poszczególnych sieci elektroenergetycznych (rodzaj i ilość urządzeń naziemnych);

6. wskazanie, czy w [...] obowiązują jakieś wewnętrzne regulacje (regulaminy, wytyczne, itp.) określające warunki budowy lub eksploatacji sieci elektroenergetycznych o parametrach odpowiadających tym, o których mowa w pkt 5 wniosku, a w przypadku odpowiedzi twierdzącej wnieśli o przesłanie kopii tych dokumentów;

7. kiedy i na jakiej podstawie [...] nabyła własność (względnie inne prawo rzeczowe) poszczególnych sieci elektroenergetycznych;

8. wskazanie możliwie dokładnej daty budowy oraz oddania do użytku poszczególnych sieci elektroenergetycznych;

9. wskazanie na jakiej podstawie [...] (względnie jej poprzednicy prawni) wybudowała na nieruchomości poszczególne sieci elektroenergetyczne lub ich poszczególne elementy, zgodnie z wymogami prawa budowlanego, poprzez przedstawienie stosownych decyzji administracyjnych (np. decyzja o pozwoleniu na budowę);

10. wskazanie na jakiej podstawie [...] (względnie jej poprzednicy prawni) nabyli tytuł prawny do dysponowania nieruchomością na cele budowlane poprzez przedstawienie stosownych dokumentów (np. pisemna zgoda aktualnego w dacie budowy sieci elektroenergetycznych właściciela nieruchomości; decyzja właściwego organu zezwalająca na zajęcie nieruchomości na cele związane z budową sieci elektroenergetycznych, decyzja właściwego organu o lokalizacji inwestycji celu publicznego);

11. wskazanie, czy [...] (względnie jej poprzednicy prawni) posiada tytuł prawny do korzystania z nieruchomości w zakresie niezbędnym do prawidłowej eksploatacji poszczególnych sieci elektroenergetycznych, a w przypadku odpowiedzi twierdzącej wnieśli o udzielenie odpowiedzi także na poniższe pytania;

12. wskazanie jaki tytuł prawny posiada [...] do korzystania z nieruchomości poprzez eksploatację zlokalizowanych na niej sieci elektroenergetycznych;

13. wskazanie kiedy i w jaki sposób [...] (ewentualnie jej poprzednicy prawni) nabyli tytuł prawny do korzystania z nieruchomości poprzez eksploatację zlokalizowanych na niej sieci elektroenergetycznych;

14. przedstawienie kopii wiarygodnych dokumentów potwierdzających nabycie przez [...] (względnie jej poprzedników prawnych) tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości poprzez eksploatację zlokalizowanych na niej sieci elektroenergetycznych (np. prawomocne postanowienie Sądu o stwierdzeniu zasiedzenia służebności o treści odpowiadającej służebności przesyłu, umowa o ustanowieniu służebności przesyłu).

Wobec braku działania organu w zakresie wymienionego wyżej wniosku – pismem z [...] listopada 2019 r. (data nadania w urzędzie pocztowym na adres organu) – skarżący, reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika, wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność organu w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej na ich wniosek z [...] sierpnia 2019 r.

Skarżący wnieśli o: 1) zobowiązanie [...] do rozpatrzenia ich wniosku z [...] sierpnia 2019 r., w terminie nie przekraczającym 14 dni, licząc od dnia wydania wyroku w niniejszej sprawie; 2) stwierdzenie, że nierozpoznanie wniosku miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 3) zasądzenie od organu na ich rzecz kwoty pieniężnej odpowiadającej połowie kwoty określonej w art. 154 § 6 p.p.s.a.,

4) zasądzenie od organu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu złożonego środka zaskarżenia skarżący wskazali, iż do dnia złożenia skargi organ nie udzielił odpowiedzi na ich wniosek, co świadczy o bezczynności organu i wniesioną skargę czyni zasadną.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o oddalenie skargi oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

Uzasadniając swoje stanowisko podał, iż złożone przez skarżących pismo nie stanowi wniosku o informację publiczną, ponieważ żądane informacje dotyczą informacji o nieruchomości skarżących, a zatem sprawy indywidualnej i konkretnej; nie pozostają w kręgu zainteresowania szerszej grupy obywateli oraz wnioskowane są na potrzeby ewentualnego postępowania sądowego. Treść wezwania i pełnomocnictwa załączonego do wezwania do zapłaty wskazuje, że celem żądania jest otrzymanie informacji na potrzeby ewentualnego postępowania sądowego. Wskazał, iż [...] nie posiada żądanych informacji i nie jest właścicielem infrastruktury elektroenergetycznej, o której mowa w piśmie. Ponadto zawarcie wniosku o informację publiczną w wezwaniu do zapłaty, [...] uznało za czynność pozorną, służącą do otrzymania informacji potrzebnych stronie do udziału w postępowaniu i nadużycie konstytucyjnego prawa obywateli. [...] potraktowała ww. pismo w całości jako wezwanie do zapłaty i pozostawiła je bez odpowiedzi.

W dniu [...] stycznia 2020 r. (data wpływu do biura podawczego) do Sądu wpłynęło pismo skarżących, stanowiące replikę na złożoną przez organ odpowiedź na skargę. Skarżący stwierdzili, iż o tym, czy konkretny dokument ma charakter informacji publicznej, nie może decydować okoliczność, kto i dla jakich celów żąda udostępnienia informacji. Kryteria uznania za informację publiczną muszą być zobiektywizowane i znajdować podstawę w regulacjach zawartych w przepisach ustawy. Skoro przepis art. 2 ust. 1 i 2 u.d.i.p. jednoznacznie wskazuje, iż każdemu przysługuje prawo żądania informacji publicznej, to tym samym poza oceną organu (podmiotu zobowiązanego) pozostaje celowość uzyskania przez wnioskodawcę informacji publicznej. Organ może odesłać do stosowania innego trybu dostępu do informacji (np. określonego w KPA, KPC, na co zezwala przepis art. 1 ust. 2 u.d.i.p.), lecz tylko wówczas, gdy wnioskodawca jest stroną takiego postępowania. Sam zamiar wykorzystania w przyszłości informacji publicznej na potrzeby dochodzenia roszczeń przed sądem, co postuluje organ w odpowiedzi na skargę, nie pozbawia wnioskowanej informacji statusu informacji publicznej, a przez to nie ogranicza dostępu do niej w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Przyjęcie, jak tego domaga się organ, że informacje, których domagają się skarżący "tracą" charakter informacji publicznej w przypadku, gdy ich udzielenia domaga się osoba fizyczna pozostająca w sporze cywilnoprawnym z tym przedsiębiorstwem, jest nie tylko sprzeczne z duchem regulacji ustawowych i konstytucyjnych dotyczących dostępu do informacji publicznej, ale nadto byłoby nielogiczne. Ocena, czy określona informacja stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy nie może być odmienna w zależności od tego, jaki wnioskodawca ubiegać się będzie o jej udostępnienie. Jeżeli konkretny dokument ma charakter informacji publicznej, to nie może być on tej cechy pozbawiony wówczas, gdy jego udostępnienie, zdaniem organu, mogłoby mieć negatywne konsekwencje dla tego podmiotu w ewentualnym przyszłym procesie cywilnym. W ocenie skarżącego, w niniejszej sprawie odmienna wykładnia powołanych przepisów naruszałaby istotę prawa podmiotowego do informacji publicznej, a także godziłaby w zasadę równości wobec prawa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2167 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W myśli art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej p.p.s.a.) kontrola ta obejmuje również bezczynność organów lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w ustawie.

W przypadku złożenia skargi na bezczynność w zakresie udostępnienia informacji publicznej obowiązkiem Sądu jest w pierwszej kolejności zbadanie, czy sprawa mieści się w zakresie podmiotowym i przedmiotowym ustawy o dostępie do informacji publicznej. Dopiero bowiem stwierdzenie, że podmiot, do którego zwrócił się wnioskodawca, był zobowiązany do udzielenia informacji publicznej, oraz że żądana informacja miała charakter informacji publicznej w rozumieniu przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej pozwala na dokonanie oceny, czy w konkretnej sprawie można skutecznie zarzucić wskazanemu podmiotowi bezczynność w zakresie realizacji wniosku o udostępnienie informacji publicznej (por. P. Szustakiewicz, Postępowanie w sprawie bezczynności w zakresie udzielenia informacji publicznej w orzecznictwie sądów administracyjnych, Przegląd Prawa Publicznego 2012, nr 6, s. 75 i n. wraz z powołanym orzecznictwem).

Przedmiotem rozpoznania w sprawie niniejszej jest wniosek skarżących z [...] sierpnia 2019 r., złożony w trybie art. 2 ust 1 u.d.i.p., w którym wnioskodawcy zwrócili się o udostępnienie jako informacji publicznej informacji i dokumentów dotyczących sieci elektromagnetycznych zlokalizowanych na ich nieruchomości (działka ewidencyjna nr [...] położonej w miejscowości S. [...]).

Zdaniem Sądu, przedmiot ww. wniosku skarżących nie mieści się w kategoriach przedmiotowych ustawy o dostępie do informacji publicznej. Żądane przez skarżących informacje i dokumenty dotyczą ich prywatnej sprawy, i jako takie nie mieszą się w kategorii informacji publicznej.

Wyjaśnić w tym zakresie należy, że przedmiot informacji publicznej nie został wprost uregulowany w przepisach prawa. Jednakże z zasady, określonej w art. 61 Konstytucji RP oraz przepisów art. 1 i art. 6 u.d.i.p., wywodzi się szerokie rozumienie tego pojęcia. Informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Informacja publiczna dotyczy sfery faktów. Jest nią więc treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej, związanych z nim, bądź w jakikolwiek sposób go dotyczących. Są nią zarówno treści dokumentów bezpośrednio przez organ wytworzonych, jak i te, których organ używa do zrealizowania przewidzianych prawem zadań publicznych.

Przedmiotem informacji publicznej może być problem lub kwestie, które mają znaczenie dla większej ilości osób lub grup obywateli, bądź są ważne z punktu widzenia prawidłowości funkcjonowania organów państwa. Prawo do informacji publicznej ma służyć uniwersalnemu dobru powszechnemu. Wykorzystanie ustawy o dostępie do informacji publicznej, wbrew twierdzeniom skarżących, nie może mieć na celu zaspokajania indywidualnych potrzeb poprzez uzyskiwanie informacji, dotyczących własnych interesów i spraw wnioskodawcy, albo informacji wprawdzie dotyczących kwestii publicznych, ale z przeznaczeniem ich wykorzystania wyłącznie dla własnych, prywatnych celów wnioskodawcy.

Jak trafnie wywiódł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 września 2018 r. sygn. akt I OSK 1359/18, pisma składane w indywidualnych sprawach przez podmioty, których interesów sprawy te dotyczą, nie mają waloru informacji publicznej. Ich przedmiotem nie jest problem czy kwestia, która ma znaczenie dla większej ilości osób, czy grup obywateli, lub jest ważna dla funkcjonowania organów państwa. Przedmiotem takiego pisma jest realizacja lub ochrona indywidualnych interesów podmiotu, który pismo to składa. Wobec tego pismo takie nie dotyczy sprawy publicznej i nie powinno być udostępniane w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Podobnie, nie można przy pomocy ustawy o dostępie do informacji publicznej starać się o uzyskanie informacji w swojej własnej sprawie. Z żądania udostępnienia informacji publicznej musi wynikać interes obiektywny, a nie subiektywny.

Warto też zaznaczyć, że w wyroku z dnia 27 października 2017 r., wydanym w sprawie II SAB/Wa 248/17, WSA w Warszawie stwierdził trafnie, że prawo dostępu do informacji publicznej nie może stanowić instrumentu do poszukiwania dowodów w sprawie indywidualnej.

W ocenie Sądu orzekającego w niniejszej sprawie, informacjom i dokumentom wskazanym we wniosku skarżących, nie można przypisać waloru informacji publicznej i nie ma potrzeby sięgać do instytucji przewidzianej w art. 5 u.d.i.p., gdyż wskazane zagadnienia nie mieszczą się w ogóle w kategoriach przedmiotowych tej ustawy.

Sąd nie ma wątpliwości, że informacje i dokumenty wnioskowane do udostępnienia przez skarżących, dotyczące sieci elektroenergetycznych zlokalizowanych na ich nieruchomości (w tym dotyczące własności ww. infrastruktury, jej parametrów, funkcjonowania, wykorzystania przez [...], a także dotyczące budowy sieci elektroenergetycznych oraz związane z nimi ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości), to dokumenty dotyczące indywidualnej (prywatnej) sprawy wnioskodawców, poszukiwane na użytek ich sprawy sądowej, i jako takie nie mieszą się w kategorii informacji publicznej.

Tym samym wniosek skarżących z [...] sierpnia 2019 r. nie mógł zostać załatwiony w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, co czyni skargę niezasadną.

Mając na uwadze powołane okoliczności, Sąd działając na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł o oddaleniu skargi.

W związku z powyższym rozstrzygnięciem, Sąd za konieczne uznał odniesienie się do wniosku organu (zawartego w odpowiedzi na skargę), reprezentowanego przez profesjonalnego pełnomocnika o zasądzenie kosztów postępowania. Otóż na postawie art. 200 w związku z art. 209 p.p.s.a. w przypadku wyroku oddalającego skargę na akt lub czynność, jak również w przypadku bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania przez organ administracji, koszty postępowania nie należą się stronom postępowania.