Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Piotr Lechowski Sędziowie WSA Dorota Dąbek NSA Krystyna Kutzner (spr.) Protokolant Renata Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2011 r. sprawy ze skargi T. P. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 11 czerwca 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania uchylić zaskarżone postanowienie

Prezydent Miasta decyzją nr [...] z dnia [...] 2010 r. odmówił skarżącej T. P., uchylenia swojej decyzji z dnia [...] 2006 r. znak [...] orzekającej o przyznaniu skarżącej zasiłku pielęgnacyjnego z tytułu niepełnosprawności od 1 stycznia 2006 r.

Przesyłka zawierająca powyższą decyzję została przesłana na adres skarżącej, jednak z powodu nieobecności adresata, przesyłkę pozostawiono w placówce pocztowej [...] i mimo dwukrotnego awizowania tj. w dniu 26 kwietnia 2010 r. oraz 5 maja 2010 r. przesyłka nie została podjęta w terminie .

Wnioskiem z dnia 24 maja 2010 r. przesłanym faksem w dniu 25 maja 2010 r., a przyjętym w Urzędzie Miasta w dniu 26 maja 2010 r. skarżąca wniosła o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania podnosząc , że jednodniowa zwłoka w dokonaniu ww. czynności spowodowana była nagłym pogorszeniem się stanu zdrowia jej matki. Skarżąca wyjaśniła, że jej matka jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji i od dnia "wczorajszego" nie mogła pozostawić jej samej. Skarżąca podniosła, iż nikt z jej znajomych nie mógł do niej przyjść, aby odebrać list i go wysłać, czy też zastąpić ją w opiece nad matką.

Do wniosku skarżąca dołączyła odwołanie.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze postanowieniem z dnia 11 czerwca 2010 r. odmówiło skarżącej przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji z dnia [...] 2010 r.

W uzasadnieniu wydanego rozstrzygnięcia organ podniósł, że przedmiotowa decyzja, mimo dwukrotnego awizowania nie została podjęta , a zatem na podstawie art.44 § 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 ze zm.) , należało przyjąć , że ww. decyzja została doręczona prawidłowo w dniu 10 maja 2010r.

Termin do wniesienia odwołania upłynął z dniem 24 maja 2010r, natomiast skarżąca złożyła odwołanie w dniu 25 maja 2010 r. , a zatem po upływie 14- dniowego terminu do jego wniesienia.

Organ odwoławczy wyjaśnił, iż termin ustawowy jest terminem wiążącym zarówno organy administracji, jak i też uczestników postępowania i może być przywrócony jedynie na prośbę zainteresowanego na zasadach określonych w art. 58-59 Kodeksu postępowania administracyjnego.

Skarżąca w złożonym wniosku podała, iż stan zdrowia matki pogorszył się w ostatnim dniu upływu terminu do złożenia odwołania.

W ocenie organu podane przyczyny uchybienia terminu nie mogą stanowić podstawy do jego przywrócenia, gdyż skarżąca mogła wcześniej złożyć odwołanie, natomiast stan zdrowia jej matki uległ pogorszeniu dopiero w ostatnim dniu upływu terminu do złożenia odwołania. Zdaniem organu, skarżąca nie uprawdopodobniła, że uchybienie terminu nastąpiło bez jej winy i organ uznał, iż brak jest podstaw do orzekania o przywróceniu terminu.

Na powyższe postanowienie wpłynęła skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, w której skarżąca zarzuciła niewłaściwe zastosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego tj. art. 7, art. 8, art. 107 § 3, art. 124 § 2, art. 134, art. 136 i wskazując na powyższe wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i przekazanie sprawy organowi II instancji do ponownego rozpatrzenia, ewentualnie o uchylenie postanowienia i orzeczenie o przywróceniu terminu do wniesienia odwołania od decyzji [...] z dnia [...] 2010 r.

Skarżąca podniosła, że decyzję Prezydenta Miasta z dnia [...] 2010 r. odebrała faktycznie w urzędzie w dniu 14 maja 2010 r. i zdaniem skarżącej, ta data powinna być przyjęta jako data jej doręczenia i od niej powinno liczyć się termin do wniesienia odwołania.

Ponadto skarżąca powtórzyła w skardze argumentację dotyczącą choroby jej matki i wyjaśniła , że nie mogła przewidzieć nagłego pogorszenia się stanu zdrowia matki w ostatnim dniu do wniesienia odwołania. W związku z powyższym uważa, że przekroczenie przez nią terminu do wniesienia odwołania było nie zawinione. Opieka nad matka spowodowała " przeciążenie jej organizmu " i z tego powodu od dnia 28 maja 2010r przebywała na zwolnieniu lekarskim.

Skarżąca podniosła również , że sama ma ograniczoną zdolność motoryczną.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o oddalenie skargi, podtrzymując w całości dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Stosownie do art.1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 ) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że przedmiotem kontroli Sądu jest zgodność z prawem zaskarżonego postanowienia. Usunięcie z obrotu prawnego postanowienia może nastąpić tylko wtedy, gdy postępowanie sądowe dostarczy podstaw do uznania, że przy wydawaniu zaskarżonego postanowienia organy administracji publicznej naruszyły prawo w zakresie wskazanym w art.145 § 1 ustawy z dnia 30.08.2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2002 r. Nr 153, poz.1270) .

Dokonując kontroli zaskarżonego postanowienia pod kątem jego zgodności z prawem, Sąd bada, czy organ administracyjny ustalił stan faktyczny zgodnie z obowiązującymi przepisami, a następnie, czy do tak ustalonego stanu faktycznego zastosował właściwe przepisy oraz , czy przepisy te prawidłowo zinterpretował.

Z kolei art.134 § 1 w/w ustawy stanowi, że sąd nie jest związany granicami skargi. Oznacza to, że Sąd ma prawo, a nawet obowiązek wziąć pod uwagę wszelkie naruszenia prawa, a także wszystkie przepisy, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpatrywanej sprawie niezależnie od żądań i zarzutów podniesionych w skardze i dokonać oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji, nawet, gdy dany zarzut nie został podniesiony (wyrok WSA w Warszawie, z dnia 25.02.2004 r., sygn. .akt III S.A. 1456/02, Lex nr 113588 ).

Artykuł 58 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego stanowi, że w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy.

Zgodnie z przepisem § 2 prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin.

Przywrócenie terminu do złożenia prośby przewidzianej w § 2 jest niedopuszczalne (§ 3)

W rozpatrywanej sprawie w pierwszej kolejności należało ustalić, czy decyzja Prezydenta Miasta nr [...] z dnia [...] 2010 r. została prawidłowo i skutecznie doręczona skarżącej .

W tym zakresie Sąd w całości podzielił stanowisko organu szczegółowo opisane w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia , jako zgodne z prawem.

W związku z niemożnością doręczenia przesyłki zawierającej przedmiotową decyzję w trybie art. 42 i 43 Kodeksu postępowania administracyjnego, w rozpatrywanej sprawie zastosowanie miał art. 44 tej ustawy tzw. doręczenie zastępcze . Procedura opisana w tym przepisie została wyczerpana w niniejszej sprawie, bowiem doręczyciel zawiadomił skarżącą o miejscu pozostawienia pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru . Przesyłka była dwukrotnie awizowana , jednak w wyznaczonym terminie nie została podjęta. Zgodnie z art.44 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego , doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu , o którym mowa w § 1 ( tj. w 14 dniu przechowania pisma w placówce pocztowej ) , a pismo pozostawia się w aktach sprawy .

W niniejszej sprawie organ prawidłowo ustalił , że przedmiotowa decyzja została prawidłowo doręczona w trybie ww. art. 44 Kodeksu postępowania administracyjnego w dniu 10 maja 2010r.

Termin do wniesienia odwołania należało zatem liczyć od daty doręczenia zastępczego tj. od dnia 10 maja 2010 r., a nie jak chciałaby skarżąca od dnia 14 maja 2010 r. tj. od daty faktycznego odebrania przez nią decyzji w urzędzie.

Art.44 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego w sposób jednoznaczny określa , że skutek doręczenia następuje z upływem ostatniego dnia terminu przechowania przesyłki w placówce pocztowej . Świadczy o tym sformułowanie " doręczenie uważa się za dokonane ... " .

W związku z powyższym , argumentacja skarżącej , że w przypadku doręczenia przesyłki w trybie art.44 Kodeksu postępowania administracyjnego , jak miało to miejsce w niniejszej sprawie , doręczenie nastąpiło w dniu faktycznego odbioru przesyłki , jest nie zgodne z prawem i z tego powodu argumentacja ta nie mogła odnieść zamierzonego skutku.

W rozpatrywanej sprawie okolicznością bezsporną jest , iż skarżąca odwołanie nadała w dniu 25 maja 2010 r. i w ocenie Sądu , nastąpiło to po upływie terminu do wniesienia odwołania. W tym zakresie Sąd również podzielił stanowisko organu jako zgodne z prawem.

W związku z uchybieniem terminu do wniesienia odwołania skarżąca złożyła wniosek o jego przywrócenie podnosząc , iż przyczyną uchybienia była choroba matki i nagłe pogorszenie jej stanu zdrowia w ostatnim dniu terminu na dokonanie tej czynności procesowej. Organ odmawiając przywrócenia tego terminu podniósł , że wskazane przez nią okoliczności nie mogą stanowić podstawy do jego przywrócenia, " gdyż strona mogła wcześniej złożyć odwołanie..." i uznał , że skarżąca nie uprawdopodobniła braku swojej winy w tym zakresie.

Stanowisko organu w tym zakresie jest niezgodne z prawem. Podkreślić należy , że ostatni dzień terminu jest tak samo skuteczny , jak pierwszy. Jeżeli skarżąca we wniosku o przywrócenie terminu do złożenia odwołania podniosła , że w ostatnim dniu terminu do złożenia odwołania stan zdrowia matki pogorszył się w taki sposób , że osobista opieka nad chorą uniemożliwiła jej złożenie odwołania , to obowiązkiem organu było przeprowadzić postępowanie w zakresie okoliczności faktycznych powołanych przez skarżącą. Podnieść należy , że skarżąca miała uprawdopodobnić , że zaistniały przeszkody niezależne od niej i trudne w danych warunkach do przezwyciężenia. Choroba matki i osobista opieka skarżącej nad chorą, niepełnosprawność samej skarżącej , wreszcie zwolnienie lekarskie z powodu " nadmiernego wysiłku " i " przeciążenia organizmu" – jak podnosiła skarżąca – to okoliczności , które obligowały organ do ich zbadania i ustalenia , czy ciąg wydarzeń powołanych przez skarżącą uprawdopodabniają jej brak winy w dochowaniu terminu do złożenia odwołania.

W rozpatrywanej sprawie organ odwoławczy nie przeprowadził postępowania w zakresie wyżej opisanym , co stanowi naruszenie art. 7, art.8 , art.107 § 3 w związku z art.124 § 2 , a zwłaszcza art. 77 §1 Kodeksu postępowania administracyjnego , który stanowi, iż organ administracji publicznej jest obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy.

Organ przyjmując, iż skarżąca mogła złożyć odwołanie wcześniej, w sposób nieuprawniony dokonał w rzeczywistości skrócenia terminu do wniesienia odwołania dla skarżącej. Nie można czynić zarzutu skarżącej, że chciała wnieść odwołanie w ostatnim dniu terminu , gdyż – jak wyżej podniesiono - wniesienie odwołania w ostatnim dniu terminu jest tak samo skuteczne , jak wniesienie go w pierwszym dniu.

Przy ponownym rozstrzyganiu niniejszej sprawy, organ odwoławczy dokonać musi przede wszystkim ustaleń w kwestii winy skarżącej lub też jej braku w uchybieniu terminu do wniesienia odwołania. To od tych ustaleń zależy, czy wniosek skarżącej o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania zasługuje na uwzględnienie , czy też nie , a zatem ma to istotny wpływ na wynik sprawy.

W tym stanie rzeczy, Sąd działając na podstawie art.145 §1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270), orzekł jak w sentencji.