Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
6110 Podatek od towarów i usług, Podatek od towarów i usług, Dyrektor Izby Skarbowej, Uchylono zaskarżone postanowienie i poprzedzające je postanowienie, III SA/Wa 574/09 - Wyrok WSA w Warszawie z 2009-09-14, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
III SA/Wa 574/09 - Wyrok WSA w Warszawie
|
|
|||
|
2009-04-01 | |||
|
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie | |||
|
Alojzy Skrodzki /sprawozdawca/ Hieronim Sęk /przewodniczący/ Jarosław Trelka |
|||
|
6110 Podatek od towarów i usług | |||
|
Podatek od towarów i usług | |||
|
Dyrektor Izby Skarbowej | |||
|
Uchylono zaskarżone postanowienie i poprzedzające je postanowienie | |||
|
Dz.U. 2005 nr 8 poz 60 art. 169 par. 1 i par. 4, art. 121, art. 123 par. 1, art. 125 par. 1, art. 144 a par. 1, art. 152, art. 180 Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - tekst jedn. Dz.U. 2004 nr 89 poz 851 par. 5 ust. 4 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA FINANSÓW z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług niektórym podmiotom |
|||
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Hieronim Sęk, Sędziowie Sędzia WSA Alojzy Skrodzki (sprawozdawca), Sędzia WSA Jarosław Trelka, Protokolant Ewa Chojnacka, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 września 2009 r. sprawy ze skargi M. AB z siedzibą w S. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] w przedmiocie pozostawienia bez rozpatrzenia wniosku o zwrot podatku od towarów i usług za okres od lipca do października 2007 r. 1) uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego W. z dnia [...] sierpnia 2008 r., nr [...], 2) stwierdza, że uchylone postanowienia nie mogą być wykonane w całości, 3) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w W. na rzecz M. AB z siedzibą w S. kwotę 340 zł (słownie: trzysta czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego, 4) zarządza zwrot 400 zł (słownie: czterysta złotych) ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz M. AB z siedzibą w S. tytułem nadpłaconego wpisu sądowego. |
||||
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Dyrektor Izby Skarbowej w W., działając na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 w związku z art. 239 i art. 169 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz.60 ze zm.), powoływanej dalej jako "O.p." oraz § 5 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23.04.2004 r. (Dz. U. Nr 89, poz. 851 ze zm., powoływanego dalej jako "rozporządzenie Ministra Finansów"), utrzymał w mocy postanowienie Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego W. z dnia [...].08.2008 r. o pozostawieniu bez rozpatrzenia wniosku M. AB o zwrot podatku od towarów i usług za okres od lipca do października 2007 r. Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, że w dniu 22.11.2007 r. do [...] Urzędu Skarbowego W. wpłynął wniosek Strony o zwrot podatku od towarów i usług za okres od lipca do października 2007 r. Następnie, 7.05.2008 Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego W. wezwał Stronę do uzupełnienia wniosku o tłumaczenie przysięgłe zaświadczenia z dnia 13.11.2007r., ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Wezwanie to, zawierało pouczenie, że zgodnie z art. 169 § 1 O.p., nie uzupełnienie braków formalnych w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia. Przesyłka powyższa została odebrana przez Stronę w dniu 8.06.2008 roku, co zostało ustalone w trybie reklamacji w administracji pocztowej kraju pochodzenia (pismo Poczty Polskiej Nr [...] z dnia 30.07.2008 r.). W związku z nieuzupełnieniem braków formalnych Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego W., postanowieniem z dnia [...].08.2008 r. pozostawił wniosek o zwrot podatku od towarów i usług bez rozpatrzenia. W uzasadnieniu stwierdził, iż Strona mimo poinformowania w wezwaniu o skutkach niezastosowania się do wymogów wynikających z ustawy Ordynacja podatkowa, nie dokonała stosownych uzupełnień. Postanowienie powyższe zostało zwrócone do organu podatkowego w dniu 20.10.2008 roku i pozostawione w aktach sprawy. W dniu 17.12.2008 roku Strona wniosła o przekazanie korespondencji wysłanej do M. AB ze Szwecji i ustanowiła pełnomocnika. Pełnomocnik Strony w dniu 23.12.2008 r., złożył zażalenie na postanowienie Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego W.. W uzasadnieniu zażalenia Strona nie zgodziła się z rozstrzygnięciem Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego W. z uwagi na nie doręczenie przesyłek organu pierwszej instancji Stronie, co uniemożliwiło czynny udział Strony w toczącym się postępowaniu (art. 123 § 1 O.p.) i wniosła o wznowienie postępowania na podstawie art. 240 § 1 pkt 4 O.p, poprzez przywrócenie terminu do uzupełnienia wniosku, zgodnie z art. 162 § 1 O.p. Pełnomocnik Strony, w zażaleniu zarzuca także naruszenie art. 152 i 144 O.p, bowiem jego zdaniem: "korespondencja wysłana przez [...] Urząd Skarbowy W., nie została odebrana przez osobę, która była albo jest pracownikiem M. AB. Na potwierdzeniu odbioru jaki został zwrócony do [...] Urzędu Skarbowego W., nie widnieje: ani data odbioru ani czytelne imię i nazwisko osoby odbierającej korespondencję ani też pieczęć zakładowa osoby prawnej. Autor zażalenia zarzuca ponadto naruszenie § 5 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów poprzez stosowanie przez organ podatkowy przymusu przetłumaczenia zaświadczenia o prowadzeniu działalności gospodarczej na język polski. Rozpoznając zażalenie Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, że zaświadczenie w języku obcym, złożone przez Stronę przy wniosku z dnia 22.11.2008 r., powinno mieć tłumaczenie, sporządzone przez tłumacza przysięgłego w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 25.11.2004r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz. U. Nr 273, poz. 2702). Obcojęzyczne dokumenty, bez ich urzędowego przetłumaczenia na język polski, w świetle art. 180 § 1 O.p., nie mogą być uznane za dowód w sprawie, gdyż posługiwanie się nimi w postępowaniu prowadzonym przez organ administracji publicznej jest sprzeczne z prawem - art. 4 pkt 3 i art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 07.10.1999 r. o języku polskim oraz art. 27 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483), który stanowi, że językiem urzędowym w Rzeczypospolitej Polskiej jest język polski (wyrok NSA z 09.02.2001 r. sygn. akt III S.A. 2339/99). Dlatego wszelka korespondencja kierowana do polskich organów podatkowych powinna być sporządzona w języku polskim. Ponieważ organ pierwszej instancji stwierdził jego brak, w wezwaniu z dnia 07.05.2008 r. w trybie art. 169 § 1 O.p wyznaczył stronie siedmiodniowy termin na uzupełnienie braków formalnych informując równocześnie, iż nie uzupełnienie w/w braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia. W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w świetle stwierdzeń zawartych we wniosku i zażaleniu, Strona nie dopełniła formalności określonych w § 5 ust. 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów nie wypełniła warunku określonego w art. 169 § 1 O.p, a w szczególności nie uzupełniła braków podania. Wobec powyższego, zasadnym było pozostawienie przez Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego W. wniosku Strony o zwrot podatku od towarów i usług za okres od lipca do października 2007 roku bez rozpatrzenia. Czas jaki upłynął od doręczenia wezwania 8.06.2008 roku do wydania postanowienia przez organ podatkowy pierwszej instancji 28.08.2008 roku tj. prawie 3 miesięcy, był wystarczająco długi do dokonania tłumaczenia. Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, iż ustalenie daty odbioru wezwania z dnia 8.05.2008 roku, odbyło się na podstawie złożonej reklamacji w Administracji pocztowej w Szwecji, której powodem były stwierdzone przez pracownika organu podatkowego, braki na zwrotnym potwierdzeniu odbioru: m. in. nieczytelny podpis i brak daty odbioru. Szwedzka Administracja Pocztowa, potwierdziła odbiór wezwania z dnia 08.05.2008 r. w dniu 08.06.2008 r. przez M. AB (pismo Poczty Polskiej Nr [...] z dnia 30.07.2008 r.). Organ odwoławczy nie ma podstaw do podważania ustaleń zagranicznych organów pocztowych, jakie zostały przekazane Poczcie Polskiej. Nadmienić należy, iż ustalenie uprawnienia osób odbierających przesyłki w siedzibie firmy zagranicznej jest w gestii administracji pocztowej kraju pochodzenia firmy. Wobec powyższego organ odwoławczy nie może zgodzić się także z zarzutami naruszenia art. 123 § 1 O.p. i przyjąć wyjaśnień Pełnomocnika zawartych w zażaleniu, iż firma M. AB nie otrzymywała przesyłek organu pierwszej instancji, co uniemożliwiało czynny udział Strony w postępowaniu. Wyjaśnił, że nie znajduje potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym także argumentacja, iż firma M. AB nie została poinformowana o kontaktowaniu się z organem podatkowym w języku polskim, cyt:"strona komunikowała się z Urzędem drogą elektroniczną, co Urząd akceptował przesyłając odpowiedzi, dalszą korespondencję powinien był Urząd prowadzić za pomocą poczty elektronicznej". Z akt sprawy wynika, iż wprawdzie elektroniczna korespondencja z Panem S. z M. AB była prowadzona przez pracownika Ministerstwa Finansów w języku angielskim, jednakże dotyczyła ustalenia właściwego organu do załatwienia sprawy i skierowania Strony do [...] Urzędu Skarbowego W.. Nie można uznać także działania organu podatkowego pierwszej instancji za akceptację korespondencji ze Stroną w języku obcym. Trudno uznać za korespondencję w języku obcym z Wnioskodawcą, fakt "przyjęcia" przez Sekretariat [...] Urzędu Skarbowego W. pisma w języku angielskim w formie elektronicznej w dniu 02.06.2008 r.. Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego W. bowiem, w odpowiedzi na powyższe pismo, w dniu 10.06.2008 roku na podstawie art. 155 O.p, wezwał (w języku polskim, w formie papierowej) firmę M. AB do sporządzenia tłumaczenia przedmiotowego pisma na język polski. Jednocześnie poinformował, że zgodnie z art. 27 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 02.04.1997 r. (Dz. U. nr 78 poz. 483) językiem urzędowym jest język polski, dlatego wszelka korespondencja kierowana do tut. organu podatkowego powinna być sporządzona w języku polskim. Przedmiotowe pismo zostało wysłane Poczta Polską i doręczone Stronie w dniu 27.06.2008 roku, co potwierdza podpis odbiorcy (data stempla placówki pocztowej w Szwecji umieszczona na zwrotnym potwierdzeniu odbioru). Wobec powyższego, zdaniem organu odwoławczego nie można zarzucić organowi pierwszej instancji, iż wprowadził w błąd Stronę korespondując z nią w formie elektronicznej w języku angielskim. Na koniec Dyrektor Izby Skarbowej zauważył, iż powyższe rozstrzygnięcie organu odwoławczego, nie przesadza o utracie prawa do zwrotu podatku od towarów i usług za okres lipiec-październik 2007 r., bowiem Strona w dniu 30.06.2008 r. (zgodnie z terminem określonym w § 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23.04.2004 r.) złożyła ponowny wniosek o zwrot podatku VAT (za ten sam okres). Wskutek tego, przed Naczelnikiem [...] Urzędu Skarbowego W., toczy się nowe postępowanie o zwrot podatku od towarów i usług firmie M. AB, co wynika z pisma Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego W. z dnia 19.02.2009 roku pisma Pełnomocnika Strony z dnia 02.02.2009 roku, skierowanego do tut. organu. Skarżąca nie zgadzając się z tym postanowieniem wniosła na nie skargę. Zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła: 1. niezastosowanie się do przepisu, 123 §1 O.p. poprzez nie zapewnienie możliwości czynnego udziału Stronie w toczącym się postępowaniu; 2. naruszenie art. 121 O.p. - naruszenie zasady postępowania podatkowego, poprzez nieprzeprowadzenie postępowania w sposób budzący zaufania, oraz niepoinformowanie podatnika we właściwy sposób o wynikach toczącego się postępowania; 3. naruszenie art. 125 §1 O.p. - poprzez opieszałe działanie w sprawie oraz nieprawidłowe informowanie strony o wynikach postępowania; 4. naruszenie art. 144a § 1 oraz art. 152 O.p. - poprzez nieuzasadnione zaniechanie prowadzenia korespondencji elektronicznej, mimo jej uprzedniego prowadzenia oraz uznanie, iż korespondencja wysyłana pocztą poleconą dotarła do adresata, mimo uzasadnionych wątpliwości w tym względzie; 5. naruszenie art. 180 O.p. - poprzez nakładanie na podatnika obowiązków dokumentacyjnych niewynikających z przepisów prawa, w sytuacji gdy podatnik przedstawił dowód stwierdzający, iż jest zarejestrowanym szwedzkim podatnikiem podatku od towarów i usług przygotowany w czterech językach urzędowych 44obowiązujących w Unii Europejskiej - które to naruszenia przepisów mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy. W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie podtrzymując dotychczasową argumentację. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje; Skarga jest zasadna. W niniejszej sprawie rozstrzygnięcie sporu sprowadza się do udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy nie przedłożenie tłumaczenia zaświadczenia, o którym mowa w § 5 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów stanowi brak formalny, do usunięcia którego organ podatkowy może wezwać wnoszącego wniosek o zwrot podatku w trybie art. 169 § 1 O.p. pod rygorem wynikającym z art. 169 § 4 tej ustawy. Odpowiedź na to pytanie winna być poprzedzona analizą § 5 rozporządzenia Ministra Finansów. Według postanowień tego przepisu zwrot podatku następuje na sporządzony według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do rozporządzenia wniosek podmiotu uprawnionego (ust. 1 i 3). Zgodnie z ust. 4 do wniosku dołącza się: 1) oryginały faktur oraz dokumentów celnych, z których wynikają wnioskowane kwoty zwrotu podatku; 2) oryginał zaświadczenia, według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia, wskazującego, że podmiot uprawniony jest podatnikiem podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze zarejestrowanym w kraju siedziby lub miejsca zamieszkania albo stałego miejsca prowadzenia działalności; 3) dokument potwierdzający identyfikację na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, jeżeli zwrot podatku dotyczy przypadku, o którym mowa w § 2 ust. 3, i podmiot zagraniczny jest zidentyfikowany dla świadczenia usług elektronicznych poza terytorium kraju. Omawiany przepis zawiera pełny katalog dokumentów, których dołączenie do wniosku o zwrot podatku jest niezbędne dla skuteczności tego wniosku. Słusznie Skarżąca podnosi, iż przepis ten nie nakłada obowiązku dołączenia do wniosku tłumaczenia dokumentów wymienionych w ust. 4 § 5. Jedynie z objaśnień do wzoru wniosku o zwrot podatku stanowiącego załącznik do rozporządzenia w sprawie zwrotu podatku od towarów i usług wynika, że wniosek o zwrot podatku powinien być sporządzony w języku polskim. W niniejszej sprawie Skarżący spełnił warunki określone w § 5 ust. 4 rozporządzenia, tj. do wniosku o zwrot podatku (wniosek sporządzony według wymaganego wzoru) dołączył oryginały faktur i oryginał zaświadczenia wskazującego, że jest zarejestrowanym na terytorium Holandii podatnikiem podatku od wartości dodanej. Zatem w świetle postanowień omawianego § 5 Skarżący spełnił wszystkie wymogi formalne warunkujące zwrot podatku. Tym samym nie ma żadnych podstaw prawnych, by twierdzić, że wniosek Skarżącego o zwrot podatku był dotknięty brakami formalnymi. Z brakami formalnymi mamy do czynienia, jeżeli podanie nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa. Brak formalny może dotyczyć określonego elementu treści pisma, może również odnosić się do wymaganych prawem załączników do podania. Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie w pełni podziela stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wyrażone w powołanym przez Skarżącego wyroku z dnia 25 maja 2007 r. sygn. akt III SA/Wa 3331/06 (takie samo stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia z 9.10.2008 r. sygn. akt I FSK 1166/07 oddalającym skargę kasacyjną Dyrektora Izby Skarbowej od tego wyroku WSA), iż konsekwencji wynikających z przepisu art. 169 § 1 O.p. nie można zastosować do każdej zwłoki strony w zakresie dopełnienia czynności istotnych dla postępowania wyjaśniającego. Jeżeli przepisy prawa nie określają ich jako wymogi formalne wniosku, konieczność współdziałania strony w postępowaniu nie może być egzekwowana z uwzględnieniem sankcji przewidzianej w art. 169 § 4 O.p. Tak szerokie pojmowanie pojęcia braków formalnych wniosku, jak przyjęte w niniejszej sprawie dawałoby możliwość uznania za tego rodzaju brak każdą niekompletność materiałów w sprawie, a każde żądanie organu złożenia dodatkowych dowodów, dokumentów lub oświadczeń potrzebnych do wyjaśnienia sprawy w konsekwencji mogłoby prowadzić do pozbawienia strony możliwości merytorycznego rozpoznania sprawy. Reasumując, stwierdzić należy, iż w sytuacji, gdy przepisy prawa nie stawiają wymogu przedłożenia przysięgłego tłumaczenia dokumentu, który zgodnie z przepisami strona ma obowiązek przedłożyć organowi, brak tłumaczenia nie może być traktowany jako brak formalny. Podkreślenia wymaga, iż w niniejszej sprawie dowodem jest treść dokumentu obcojęzycznego, a nie jego tłumaczenie. Zgodzić się należy z Dyrektorem Izby Skarbowej, że dokonywanie ustaleń dowodowych o kluczowym dla sprawy znaczeniu w oparciu o obcojęzyczny materiał dowodowy, stoi w sprzeczności z art. 122, art. 180 § 1 oraz art. 187 § 1 O.p. Jednakże z tego faktu nie można wywodzić, iż brak tłumaczenia w sytuacji takiej jaka występuje w rozpoznanej sprawie możliwe jest wezwanie strony do przedłożenia tłumaczenia dokumentu w trybie art. 169 § 1 O.p. pod rygorem wynikającym z § 4 tego artykułu. Dodać trzeba, że powołane w zaskarżonym postanowieniu przepisy art. 27 Konstytucji RP i art. 4 ustawy o języku polskim są normami na tyle ogólnymi, że nie mogą być uznane za przepisy określające wymogi formalne wniosku o zwrot podatku. Z przepisów tych wynika obowiązek prowadzenia wszelkich czynności w języku polskim. Czynności te obejmują m.in. prowadzenie w tym języku pełnej dokumentacji postępowania, zwłaszcza posługiwania się w postępowaniu tłumaczeniami dokumentów oraz wydawania w tym języku rozstrzygnięć organów administracji publicznej. Ponadto należy zauważyć, że sporne zaświadczenie zostało złożone według polskiego wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia. Zgodnie z jego treścią właściwy organ podatkowy Szwecji zaświadcza, że M. AB z siedzibą: [...] został zarejestrowany jako osoba (przedsiębiorca) podlegająca podatkowi od towarów i usług lub podatkowi o podobnym charakterze pod podanym poniżej numerem identyfikującym. Skoro zaświadczenie ma zostać sporządzone przez organ innego państwa, to oczywistym jest, że musi zostać wypełnione w języku urzędowym kraju wystawienia. Jednak z samego wzoru, w konsekwencji przedmiotowego zaświadczenia wynika, że wypełnienie go polega na wpisaniu nazwy podmiotu, adresu siedziby, numeru identyfikującego, oraz podpisania go przez uprawnione osoby i umieszczenia pieczęci organu. W tym zakresie tłumaczenie jest zbędne ponieważ zawiera nazwy własne, a ewentualna weryfikacja rzetelności zaświadczenia możliwa jest tylko w przypadku oryginału (pieczęć i podpis), Jedynym elementem treści zaświadczenia podlegającym tłumaczeniu jest rodzaj prowadzonej działalności lub branża. Pozycja ta nie ma jednak znaczenia dla uprawnienia strony, a zatem dla rozpoznania wniosku. Rozporządzenie wyłącza wprawdzie z kręgu podmiotów uprawnionych do zwrotu podatku, te podmioty, które wykonują na terytorium RP usługi wymienione w § 2 ust. 3 rozporządzenia, jednak decydujące znaczenie ma w tym wypadku faktyczna działalność na terytorium RP, a nie widniejąca w zaświadczeniu. Kryterium to powinno być zatem weryfikowane np. poprzez treść faktury, czy inne środki dowodowe. Wobec uznania powyższego zarzutu skarżącego, który miał istotne znaczenie w sprawie, Sąd uznał, iż odnoszenie się do pozostałych zarzutów jest zbędne. Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c oraz art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), orzeczono jak w sentencji. O kosztach postępowania Sąd postanowił na podstawie art. 200 ww. ustawy |