drukuj    zapisz    Powrót do listy

6143 Sprawy kandydatów na studia i studentów, Szkolnictwo wyższe, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Uchylono zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję, II SA/Wa 6/11 - Wyrok WSA w Warszawie z 2011-03-16, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Wa 6/11 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2011-03-16 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2011-01-04
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Anna Mierzejewska
Jacek Fronczyk /przewodniczący/
Olga Żurawska-Matusiak /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6143 Sprawy kandydatów na studia i studentów
Hasła tematyczne
Szkolnictwo wyższe
Sygn. powiązane
I OSK 1404/11 - Postanowienie NSA z 2011-11-16
Skarżony organ
Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Treść wyniku
Uchylono zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję
Powołane przepisy
Dz.U. 2005 nr 164 poz 1365 art. 181 ust. 2, art. 178 ust. 1
Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym
Dz.U. 2006 nr 153 poz 1093 par. 2 i par. 3
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 16 sierpnia 2006 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłacania stypendium ministra za osiągnięcia w nauce oraz stypendium ministra za wybitne osiągnięcia sportowe
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jacek Fronczyk Sędzia WSA Olga Żurawska-Matusiak (spr.) Sędzia WSA Anna Mierzejewska Protokolant asystent sędziego Małgorzata Kędzielewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 marca 2011 r. sprawy ze skargi M. B. na decyzję Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia [...] marca 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania stypendium za osiągnięcia w nauce 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [...]; 2) stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości; 3) zasądza od Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na rzecz skarżącego M. B. kwotę 200 zł (dwieście złotych), tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Decyzją z [...] marca 2010 r. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego utrzymał w mocy swoją decyzję z [...] grudnia 2009 r. w sprawie odmowy przyznania M. B. (dalej jako skarżący) stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za osiągnięcia w nauce na rok akademicki 2009/2010.

Do wydania powyższego rozstrzygnięcia doszło w następujących okolicznościach sprawy.

15 października 2009 r. Rektor Uniwersytetu [...] przedstawił wniosek Rady Wydziału Prawa i Administracji o przyznanie skarżącemu stypendium ministra za osiągnięcia w nauce na rok akademicki 2009/2010.

Decyzją z [...] grudnia 2009 r. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego odmówił przyznania wnioskowanego stypendium. Uzasadniając wydane rozstrzygnięcie, organ przedstawił, przewidziane w ustawie z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) i w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 16 sierpnia 2006 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłacania stypendium ministra za osiągnięcia w nauce oraz stypendium ministra za wybitne osiągnięcia sportowe (Dz. U. Nr 153, poz. 1093) warunki, które musi spełnić student, aby otrzymać stypendium ministra. W dalszej kolejności organ wskazał, że przyznane w budżecie środki finansowe na stypendia nie pozwoliły, aby otrzymał je każdy student, który spełnił powyższe warunki i dlatego też organ stworzył ranking wniosków. Przy ocenie wniosków organ stosował metodę punktową, przyznając za dane osiągnięcie naukowe określoną liczbę punktów. Suma uzyskanych punktów decydowała o pozycji w rankingu, a w konsekwencji o przyznaniu stypendium. Organ podał nadto, że brał pod uwagę certyfikaty językowe uzyskane podczas studiów, a także, że w przypadku studentów, którzy otrzymali stypendium w roku akademickim 2008/2009, przy ocenie wniosku brane były pod uwagę osiągnięcia uzyskane w ostatnim roku akademickim.

Oceniając wniosek skarżącego, Minister uznał, że spełnia on warunki określone w rozporządzeniu. Organ wziął pod uwagę pracę skarżącego w 2 kołach naukowych, w tym pełnienie funkcji przewodniczącego – za co przyznał 1,25 pkt , 2 artykuły w trakcie publikacji ocenione na 0,20 pkt, przygotowanie referatu – 0,10 pkt, udział w konferencji naukowej i referat wygłoszony podczas konferencji – 0,40 pkt, odbycie 2 praktyk – 0,20 pkt. Wniosek skarżącego został ostatecznie sklasyfikowany na 1480 miejscu, zaś środki finansowe pozwalały na przyznanie 986 stypendiów.

We wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy skarżący zarzucił naruszenie:

1. art. 2 w zw. z art. 8 ust. 2, art. 7 w zw. z art. 8 ust. 2, art. 32 ust. 1 i 2 w zw. z art. 31 ust. 3 w zw. z art. 8 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

2. art. 107 § 1 k.p.a. – poprzez niepełne przywołanie podstawy prawnej i niekompletne uzasadnienie prawne oraz faktyczne,

3. art. 6 k.p.a. – poprzez działanie organu bez podstawy prawnej

i wnosił o uchylenie zaskarżonej decyzji i przyznanie mu wnioskowanego stypendium.

Uzasadniając powyższe zarzuty, skarżący wskazał, że organ przy ocenie jego wniosku stypendialnego, nie uwzględnił osiągnięć naukowych, które były podstawą dla stypendium przyznanego w roku akademickim 2008/2009, nie wskazując żadnej podstawy prawnej dla takiego działania. W ocenie skarżącego stanowi to obrazę art. 107 § 1 k.p.a., gdyż podanie pełnej podstawy prawnej jest obligatoryjnym elementem każdej decyzji administracyjnej. W ocenie skarżącego kryteria punktowe zastosowane przez organ zostały przedstawione w sposób enigmatyczny, bez wskazania zasad określonego przyznania ułamków punktów w ramach poszczególnych kategorii punktowych. Tym samym proces oceny wniosku nie jest przejrzysty.

Wskazaną na wstępie decyzją organ utrzymał w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie. Ponownie przedstawił zasady oceniania wniosków, podkreślając, że niebranie pod uwagę osiągnięć, które były już podstawą przyznania stypendium, pozwalało uniknąć sytuacji, kiedy do otrzymania stypendium przez cały okres studiów wystarczyłoby uzyskanie wysokich osiągnięć jedynie podczas jednego roku studiów.

Dokonując ponownej oceny wniosku, organ wziął pod uwagę osiągnięcia naukowe uwzględnione w zaskarżonej decyzji. Nie uznał natomiast jako "współpracy naukowej z innymi ośrodkami naukowymi lub akademickimi" współpracy przy organizacji konferencji "Dziedziczenie własności intelektualnej", gdyż potraktował ją jako współpracę o charakterze organizacyjnym.

Odnosząc się do zarzutów zawartych we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy organ zaakcentował, że stypendium ministra ma charakter motywacyjny i ma zapewnić studentowi środki na realizowanie się w sferze naukowej. Tym samym stypendysta ministra ma większe szanse na otrzymanie stypendium w roku kolejnym, gdyż posiada środki umożliwiające uzyskiwanie dalszych punktowanych osiągnięć.

Organ wyjaśnił także, iż przyjęte zasady punktacji osiągnięć i aktywności naukowej, poprzez przyporządkowanie każdej działalności naukowej liczby punktów możliwych do uzyskania, wyznaczają granice uznania administracyjnego. O liczbie punktów przyznanych w danej kategorii decydowała nie tylko liczba osiągnięć, ale również charakter danego osiągnięcia. Minister zaznaczył, że stosował jednakowe zasady oceny wniosków w stosunku do każdego ze studentów ubiegających się o stypendium, z zachowaniem zasady proporcjonalności osiągnięć i aktywności naukowej. Jednocześnie wskazał, że nie jest możliwe stworzenie wyczerpującej listy osiągnięć i aktywności naukowej studentów, a tym samym przedstawienie bardziej szczegółowego klucza oceny, co wynika z dużej różnorodności przedstawionych przez studentów osiągnięć z różnych dziedzin nauki. W ocenie Ministra przyznanie skarżącemu 2,15 pkt nie opierało się na dowolności, ale wynikało z wszechstronnego i dogłębnego rozważenia wszystkich okoliczności faktycznych, także w kontekście jakościowych walorów działalności naukowej pozostałych wnioskujących o stypendium studentów.

Organ wskazał, że osoby, które otrzymały stypendium, w roku akademickim 2009/2010 uzyskały co najmniej 3 pkt.

W skardze na powyższą decyzję, która wpłynęła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, skarżący wnosił o uchylenie zaskarżonej decyzji i decyzji ją poprzedzającej oraz o zasądzenie kosztów postępowania, a także o zobowiązanie organu do uwzględnienia przy ocenie jego wniosku stypendialnego osiągnięć naukowych i aktywności naukowej w okresie zaliczonych lat studiów oraz certyfikatów językowych uzyskanych przed rozpoczęciem studiów.

Zaskarżonej decyzji zarzucił:

Naruszenie prawa materialnego:

– przepisów § 2 pkt 3 w zw. z § 3 w zw. z § 7 pkt 1 w zw. z pkt 12 załącznika nr 1 do Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 16 sierpnia 2006 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłacania stypendium ministra za osiągnięcia w nauce oraz stypendium ministra za wybitne osiągnięcia sportowe (Dz. U. Nr 153, poz. 1093, z póżn. zm)

– poprzez błędną wykładnię a w rezultacie niewłaściwe zastosowanie,

– poprzez nietrafne przyjęcie, iż organ administracyjny może nie uwzględniać wszystkich osiągnięć i wszelkiej aktywności naukowej, w okresie wszystkich zaliczonych przez studenta lat studiów przy ocenie wniosku o przyznanie stypendium, a w zakresie certyfikatów językowych także uzyskanych przed rozpoczęciem studiów;

– naruszenie przepisów proceduralnych w stopniu, który istotnie wpływa na wynik sprawy, tj. art. 2, art. 7, art. 32 ust. 1 i 2 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej oraz art. 6, art. 7, art. 8, art. 35 ust. 2 i 3, art. 107 k.p.a.

W obszernym uzasadnieniu zarzutów skargi skarżący ponownie podniósł, iż brak jest podstawy prawnej dla działania organu, polegającego na braku uznania osiągnięć naukowych i aktywności naukowej skarżącego za okres inny niż ostatni rok akademicki. Stosowanie takiej zasady stwarza sytuację, w której skarżący w takim samym stanie faktycznym jest traktowany mniej korzystnie niż inni studenci składający wnioski o stypendium. W ocenie skarżącego Minister dokonał w sposób dowolny modyfikacji kryteriów badania i oceny wniosków o przyznanie stypendium ministra za osiągnięcia w nauce. Dla oceny wniosków powinny być stosowane jednakowe dla wszystkich, jasne kryteria. Zdaniem skarżącego okoliczność, iż jednemu z wnioskodawców zalicza się wszelkie osiągnięcia, a innemu tylko niektóre – nie jest sprawiedliwa, stanowi jawną dyskryminację, która nie znajduje oparcia w przepisach obowiązującego prawa. W ocenie skarżącego zasady oceny wniosków powinny być wyrażone w przepisach prawa powszechnie obowiązującego. Jeżeli otrzymanie stypendium w latach poprzednich miałoby utrudniać otrzymanie stypendium w latach następnych, to powinno to wynikać z przepisów obowiązującego prawa. Obecność w § 3 rozporządzenia pewnych osiągnięć, które wymagają okresu dłuższego niż 1 rok akademicki do ich uzyskania lub takich, które uzyskuje się tylko raz w ciągu życia, wskazuje, iż badając i oceniając wnioski stypendialne, organ powinien badać dłuższy okres niż jeden rok akademicki. Odnosi się to również do certyfikatów językowych. Skarżący ponownie podkreślił, że uzasadnienie decyzji nie zmniejszyło enigmatyczności zastosowanych przez organ kryteriów. Tym samym proces oceny wniosków jest nieprzejrzysty. Skarżący nie wie dlaczego przyznano mu określoną liczbę punktów, a tym samym nie jest możliwe prześledzenie procesu oceny wniosku stypendialnego. Nie ma także możliwości zweryfikowania, czy organ rzeczywiście stosował jednakowe zasady oceny wniosków w stosunku do każdego ze studentów. W uzasadnieniu decyzji organ nie wskazał jasnych, czytelnych i jednoznacznych kryteriów, które skarżący winien był spełnić, aby uzyskać maksimum punktów w danej kategorii.

W odpowiedzi na skargę organ, wnosząc o jej oddalenie, podtrzymał swoją dotychczasową argumentację.

Podkreślił, iż w orzecznictwie sądowoadministracyjnym został zaaprobowany ranking wniosków stypendialnych w sytuacji, gdy środki finansowe nie pozwalają na zrealizowanie wszystkich wniosków. Podał, że corocznie informacje dotyczące przyznawania stypendiów na kolejny rok akademicki wraz z proponowanym kluczem oceny wniosków znajdują się na stronie internetowej ministerstwa. Organ zwrócił uwagę, że ponieważ zarówno ustawa, jak i rozporządzenie nie regulują zasad przeprowadzania konkursu, obowiązkiem organu jest wskazanie ich w decyzji, co w niniejszej sprawie zostało uczynione. Jako, że stypendium przysługuje jedynie studentowi, organ wskazał, że nie uwzględnia tych osiągnięć, które uznaje za niezwiązane ze studiami, a także te uzyskane przed rozpoczęciem studiów, w tym certyfikatów językowych. Podkreślił także, że wniosek danego studenta badany jest na tle całej grupy studentów.

W piśmie procesowym z 18 października 2010 r. skarżący podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, akcentując ponownie, że gradacja osiągnięć powinna odbywać się na jasnych i jednoznacznych zasadach. Tymczasem z zaskarżonej decyzji nie można odtworzyć procesu oceny wniosków, nie wiadomo dlaczego za dane osiągnięcie otrzymał określoną liczbę punktów. Oznacza to, że decyzja wydana w ramach uznania administracyjnego nie zawiera wyczerpującego uzasadnienia. W ocenie skarżącego organ przekroczył granice dopuszczalnego uznania administracyjnego, przez co zaskarżone decyzje noszą znamiona dowolności.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Sąd administracyjny wykonuje wymiar sprawiedliwości, poddając kontroli decyzje wydawane przez organy administracji publicznej pod względem ich zgodności z prawem, badając czy właściwie zastosowano przepisy prawa materialnego, określające prawa i obowiązki stron oraz przestrzegano przepisów proceduralnych w postępowaniu administracyjnym. Tylko w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa sąd jest władny wzruszyć zaskarżoną decyzję. Artykuł 145 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej jako p.p.s.a.) określa kiedy decyzje podlegają uchyleniu.

Dokonując oceny zasadności skargi M. B. na decyzję Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Sąd doszedł do przekonania, że skarga zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek nie wszystkie wskazane w niej zarzuty są zasadne.

Poza sporem pozostaje, że decyzja Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w przedmiocie stypendium za osiągnięcia w nauce, wydawana w oparciu o przepis art. 181 ust. 2 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, jest decyzją uznaniową. Zgodnie z tym przepisem stypendium ministra za osiągnięcia w nauce może być przyznane studentowi szczególnie wyróżniającemu się w nauce oraz posiadającemu osiągnięcia naukowe. Stosownie natomiast do treści przepisu art. 178 ust. 1 ww. ustawy stypendia ministra za osiągnięcia w nauce przyznaje minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego na wniosek rady podstawowej jednostki organizacyjnej, a w przypadku uczelni nieposiadającej podstawowej jednostki organizacyjnej oraz uczelni zawodowej – na wniosek senatu uczelni, przedstawiony przez rektora tej uczelni. Szczegółowe kwestie związane z przyznawaniem stypendium reguluje wydane przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego rozporządzenie z 16 sierpnia 2006 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłacania stypendium ministra za osiągnięcia w nauce oraz stypendium ministra za wybitne osiągnięcia sportowe. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia stypendium ministra za osiągnięcia w nauce może otrzymać student, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. zaliczył kolejny rok studiów;

2. nie powtarzał roku studiów w okresie zaliczonych lat studiów, chyba że niezaliczenie roku studiów wynikało z przyczyn zdrowotnych;

3. posiada osiągnięcia naukowe i wykazuje się aktywnością naukową;

4. uzyskał w okresie zaliczonych lat studiów średnią ocen nie niższą niż:

a) 4,50, jeżeli najwyższą oceną w skali ocen jest 5,00,

b) 4,70, jeżeli najwyższą oceną w skali ocen jest 5,50,

c) 5,00, jeżeli najwyższą oceną w skali ocen jest 6, 00.

Zgodnie z § 3 rozporządzenia za osiągnięcia naukowe i aktywność naukową, o których mowa w § 2 pkt 3, uważa się w szczególności: pracę w kole naukowym, pracę naukową, udział w pracach naukowo-badawczych, współpracę naukową z innymi ośrodkami akademickimi lub naukowymi, w tym z zagranicznymi, publikacje, dzieła artystyczne, opracowania lub referaty nieobjęte programem nauczania, udział w konferencjach naukowych, udział w konkursach i festiwalach, nagrody, wyróżnienia, dyplomy otrzymane w olimpiadach, studia według indywidualnego planu studiów i programu nauczania, studia równoległe na drugim kierunku studiów oraz praktyki, staże lub ukończone kursy nieobjęte programem nauczania, certyfikaty potwierdzające znajomość języków obcych co najmniej na poziomie B2 w skali globalnej biegłości językowej według "Common European Framework of Reference for Languages: leaming, teaching, assessment – Europejski system opisu kształcenia językowego: uczenie się, nauczanie, ocenianie".

Z powyższych przepisów wskazanych – wbrew zarzutom skargi – w zaskarżonej decyzji i decyzji ją poprzedzającej, wynika jednoznacznie, że poza spełnieniem kryteriów o charakterze ścisłym, wymienionych w § 2 pkt 1, 2 i 4 rozporządzenia, student ubiegający się o stypendium musi spełnić również kryterium o charakterze nieostrym, za które uznać należy legitymowanie się osiągnięciami naukowymi oraz aktywnością naukową.

Wprawdzie § 3 rozporządzenia definiuje zbiorczo pojęcie osiągnięć i aktywności naukowej, wyliczając ich formy, niemniej, po pierwsze, nie jest to definicja wyczerpująca (wspomniany katalog poprzedza sformułowanie "w szczególności"), po drugie, możność wylegitymowania się przez studenta jakimkolwiek z osiągnięć lub aktywności wymienionej w przepisie nie uprawnia automatycznie do uzyskania stypendium. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego jest bowiem upoważniony do rozstrzygania, które z przejawów działalności naukowej studentów zasługują na wyróżnienie stypendium.

W orzecznictwie podkreśla się, iż w związku z wydawaniem decyzji o charakterze uznaniowym na organie administracji ciąży obowiązek szczególnie starannego sporządzenia ich uzasadnienia, zwłaszcza decyzji dla strony negatywnych. Ze względu na możliwy do podniesienia zarzut niewłaściwego korzystania z uznania administracyjnego (przekroczenia granic tego uznania), obowiązki w zakresie uzasadnienia decyzji są większe wobec organu orzekającego w ramach uznania administracyjnego, aniżeli w przypadku orzekania w ramach ustawowego związania. Uzasadnienie decyzji powinno stwarzać możliwość kontroli przez stronę oraz sąd prawidłowości toku rozumowania organu ją wydającego oraz motywów rozstrzygnięcia. Brak prawidłowego uzasadnienia uniemożliwia bowiem ustalenie, czy organ nie przekroczył granic przyznanego mu zakresu uznania administracyjnego. O ile zatem może się tak zdarzyć, że wobec większej ilości osób spełniających kryteria przyznania stypendium niż ilość zabezpieczonych w budżecie na ten cel środków, nie wszystkie ubiegające się osoby otrzymają stypendium ministra, lecz jedynie te mające największe osiągnięcia, to w uzasadnieniu decyzji odmawiającej przyznania stypendium muszą zostać wskazane jednoznaczne kryteria oceny osiągnięć naukowych osoby ubiegającej się o przyznanie stypendium. Jest to o tyle istotne, że regulacja zawarta w rozporządzeniu charakteryzuje się pewną ogólnością, stąd ramowy charakter sformułowanych w przepisach wykonawczych warunków, które muszą zostać doprecyzowane w decyzji. W oparciu o te kryteria organ powinien wskazać, dlaczego osiągnięcia danej osoby nie były wystarczające do uzyskania stypendium.

W rozpoznawanej sprawie organ przedstawił zastosowaną przy ocenie wniosków metodę punktową, pozwalającą na stworzenie rankingu wniosków. Zgodnie z tą metodą do poszczególnych osiągnięć naukowych i aktywności naukowej została przyporządkowana określona skala punktów. Jednocześnie organ wyjaśnił, że o liczbie punktów przyznanych w danej kategorii decydowała nie tylko liczba osiągnięć, ale również charakter danego osiągnięcia. Wskazał nadto, że z uwagi na dużą różnorodność przedstawionych przez studentów osiągnięć z różnych dziedzin nauki, niemożliwe jest stworzenie wyczerpującej listy osiągnięć i aktywności naukowej studentów, a tym samym przedstawienie bardziej szczegółowego klucza oceny, opisującego, ile dokładnie punktów jest przyznawanych za konkretną działalność naukową.

W ocenie Sądu takie stanowisko organu zasługuje na akceptację. O ile bowiem możliwe jest w przypadku osiągnięć sportowych utworzenie jednoznacznego klucza oceny, to możliwość taka nie istnieje w przypadku osiągnięć naukowych, właśnie z uwagi na ich różnorodność i stale powiększający się zakres, niemożliwy do skatalogowania.

Nie oznacza to jednak, że organ zwolniony jest od przedstawienia szczegółowej oceny dorobku każdego z kandydatów w decyzji odnoszącej się do jego osoby, tak aby możliwe było poznanie motywów przyznania danemu studentowi określonej liczby punktów za dane osiągnięcie naukowe i aktywność naukową. Sąd akceptuje przy tym przyznawanie ułamkowej części punktów, gdyż tylko w ten sposób można uzyskać bardziej precyzyjne wartościowanie osiągnięć i aktywności naukowej studentów.

W rozpoznawanej sprawie organ podał, że stosował jednakowe zasady oceny wniosków w stosunku do każdego ze studentów ubiegających się o stypendium, z zachowaniem zasady porównywalności osiągnięć i aktywności naukowej. Podkreślił, że przyznanie wnioskodawcy danej liczby punktów nie opierało się na dowolności, ale wynikało z wszechstronnego i dogłębnego rozważenia wszystkich okoliczności faktycznych, także w kontekście jakościowych walorów działalności naukowej pozostałych wnioskodawców. Następnie organ przedstawił punktację przyznaną za poszczególne osiągnięcia i aktywność naukową skarżącego.

Pierwsze z przytoczonych stwierdzeń, z uwagi na ich ogólnikowość, mogłyby być zamieszczone w każdej decyzji dotyczącej przyznania stypendium. Nie zawierają one żadnej treści uzasadniającej stanowisko organu w indywidualnej sprawie, a tym samym jego weryfikacja przez Sąd nie jest możliwa do przeprowadzenia. Odnosi się to również do szczegółowej punktacji wniosku skarżącego. Z decyzji wiadomo jedynie na ile punktów zostały ocenione poszczególne osiągnięcia naukowe skarżącego i jego aktywność naukowa. Brak jest natomiast jakiegokolwiek uzasadnienia dla przedstawionej punktacji. Tym samym nie wiadomo czym kierował się organ, przyznając konkretną liczbę punktów za dane osiągnięcie bądź aktywność naukową. Inaczej mówiąc, nie jest jasne dlaczego skarżący nie uzyskał maksymalnej liczby punktów możliwych do uzyskania w danej kategorii i co spowodowało, że tych punktów uzyskał mniej. Z tych też względów stanowisko organu nie może zostać w tym zakresie poddane kontroli sądowej. Nie wiadomo zatem, czy organ, w ramach przysługującego mu uznania i przedstawionego ogólnego klucza oceny wniosków o przyznanie stypendium ministra, nie wydał decyzji dowolnej, przekraczając granice uznania administracyjnego.

Stwierdzenie powyższej wadliwości zaskarżonej decyzji i decyzji ją poprzedzającej skutkowało ich uchyleniem.

Rozpoznając ponownie sprawę, organ obowiązany jest, mając na względzie powyższe uwagi, szczegółowo i w sposób jasny uzasadnić motywy przesądzające o przyznaniu skarżącemu określonej liczby punktów cząstkowych, a tym samym wyjaśnić zasadność przesłanek, którymi przy załatwieniu tej konkretnej sprawy kierował się organ.

Sąd stwierdził także, że organ nie dotrzymał terminów przewidzianych w Kodeksie postępowania administracyjnego na załatwienie sprawy, co skłoniło skarżącego do złożenia zażalenia na niezałatwienie sprawy w terminie. Uchybienie to jednak pozostawało bez jakiegokolwiek wpływu na wynik sprawy.

Dokonując kontroli legalności zaskarżonej decyzji, Sąd uznał, że pozostałe zarzuty skargi nie zasługują na uwzględnienie.

W ocenie Sądu, odwołując się do poczynionych wcześniej uwag, organ – wobec ogólnych treści rozporządzenia wykonawczego i w ramach przysługującego mu, z mocy przepisu 181 ust. 2 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, uznania administracyjnego, uprawniony był, kształtując kryteria konkursu wniosków, do przyjęcia, iż nie będzie brał pod uwagę osiągnięć, które były już podstawą przyznania stypendium danemu studentowi. Zgodnie z przepisem art. 181 ust. 2 ww. ustawy stypendium ministra może być przyznane studentowi szczególnie wyróżniającemu się w nauce oraz posiadającemu osiągnięcia naukowe, co jednak nie oznacza, że organ winien automatycznie brać pod uwagę wszystkie osiągnięcia naukowe, jakie student posiada.

Argumentacja, którą w tym zakresie posłużył się organ, jest – zdaniem Sądu – przekonywująca. Podkreślić przy tym należy, że takie stanowisko organu jest powszechnie akceptowane w orzecznictwie sądowoadministracyjnym. Niewątpliwie punktem wyjścia wszelkich zasad określonych przez organ są ograniczone środki, którymi organ ten dysponuje w ramach funduszy na stypendia za osiągnięcia w nauce. Zasadnie organ przyjmuje, iż stypendium ministra ma charakter motywacyjny, stąd dla zachowania jego prestiżu wysokość tego stypendium nie powinna ulegać obniżeniu. Ma ono umożliwić studentowi kontynuowanie aktywności naukowej w zakresie wykraczającym poza ramy określone programem studiów. Nie do zaakceptowania byłaby jednak taka sytuacja, że uzyskanie szczególnych osiągnięć naukowych np. na początku studiów, przekładałoby się na otrzymywane stypendium ministra przez kolejne lata do końca studiów. Stypendium ministra jest swego rodzaju nagrodą i skoro pewna pula osiągnięć i aktywności naukowej została już nagrodzona przez Ministra poprzez przyznanie stypendium, to słuszne jest, że należy wykazać się nowymi osiągnięciami i aktywnością naukową, aby na nagrodę w kolejnych latach zasłużyć.

W ocenie Sądu stanowisko organu w omawianym zakresie nie narusza podanych w skardze przepisów rozporządzenia, jak też przywołanych przez skarżącego przepisów Konstytucji RP.

Zgodnie z zasadą równości, do której odwołuje się skarżący, wszystkie podmioty charakteryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną (relatywną) powinny być traktowane równo. W realiach niniejszej sprawy nie zostało podniesione, aby Minister przyznał stypendium studentowi, zaliczając mu osiągnięcia stanowiące podstawę przyznania stypendium we wcześniejszych latach. Oznacza to, że w stosunku do skarżącego zostały zastosowane te wszystkie zasady, jakie były uwzględnione wobec studentów, którzy otrzymywali wcześniej stypendium ministra. Tym samym został zrealizowany nakaz jednakowego traktowania skarżącego w obrębie określonej kategorii studentów. Przyjęte przez organ kryteria nie świadczą o dyskryminacji jakiejkolwiek grupy studentów, zwłaszcza gdy zważy się charakter stypendium ministra. Zauważyć przy tym należy, że ogólne zasady przyznawania stypendiów, ze wskazaniem na powyższe ograniczenia, z wyprzedzeniem były zawarte na stronie internetowej organu w zakładce dotyczącej stypendiów ministra na rok akademicki 2009/2010, jak również w instrukcji wypełniania wniosku. Wniosek ten, co istotne wobec zarzutów skargi, jest jednakowy dla wszystkich studentów, stąd treść pkt 12 tego wniosku.

W ocenie Sądu na akceptację zasługuje stanowisko organu odnoszące się do uznawania certyfikatów językowych. W świetle regulacji ustawowych i zawartych w aktach wykonawczych nie ulega wątpliwości, że stypendium ministra za osiągnięcia w nauce ma na celu premiowanie osiągnięć uzyskanych przez studenta w trakcie lat studiów. Brak jakiegokolwiek uzasadnienia dla oceniania, w ramach rozpatrywania wniosków o przyznanie stypendium, certyfikatów potwierdzających znajomość języków obcych uzyskanych przed rozpoczęciem studiów. Okoliczność, że organ w latach wcześniejszych takie certyfikaty zaliczał, nie rodzi dla skarżącego żadnych skutków. Organ bowiem skorygował swoje nieuprawnione stanowisko i w informacji internetowej na temat stypendiów ministra na rok akademicki 2009/2010 wyraźnie podał, że nie należy przedstawiać osiągnięć sprzed daty rozpoczęcia studiów, co oznacza, że nie będą one brane pod uwagę przy ocenie wniosku.

Mając wszystkie powyższe względy na uwadze, Sąd uznał, że zaskarżone decyzje wydane zostały z naruszeniem przez organ orzekający art. 7, art. 8, art. 11, art. 77 § 1 i art. 80 oraz art. 107 § 3 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Dlatego też na zasadzie art. 145 § 1 pkt 1 lit. e p.p.s.a. orzekł jak w sentencji wyroku. Rozsrzgynięcie w kwestii wykonalności zostało wydane w oparciu o przepis art. 152 p.p.s.a., zaś o kosztach na zasadzie art. 200 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt