drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego 658, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 2244/12 - Wyrok NSA z 2013-01-03, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 2244/12 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2013-01-03 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2012-09-03
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Agnieszka Miernik
Jolanta Rajewska /przewodniczący sprawozdawca/
Małgorzata Pocztarek
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
II SAB/Wa 107/12 - Wyrok WSA w Warszawie z 2012-05-31
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art 3 ust 1 pkt 1 w zw z art 2 ust 1, art 7 ust 1 pkt 2 w zw z art 11 pkt 1
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Dz.U. 2012 poz 270 art 141 § 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Jolanta Rajewska (spr.), Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek, Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik, Protokolant asystent sędziego Krzysztof Tomaszewski, po rozpoznaniu w dniu 3 stycznia 2013 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Dyrektora Instytutu [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 maja 2012 r. sygn. akt II SAB/Wa 107/12 w sprawie ze skargi Ogólnopolskiego Stowarzyszenia [...] na bezczynność Dyrektora Instytutu [...] w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 31 maja 2012 r., sygn. akt II SAB/Wa 107/12 zobowiązał Dyrektora Instytutu Techniki Budowlanej do rozpatrzenia wniosku Ogólnopolskiego Stowarzyszenia [...] z dnia 1 sierpnia 2011 r. w terminie 14 dni od doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy.

Wyrok zapadł w następujących okolicznościach prawnych i faktycznych sprawy.

Ogólnopolskie Stowarzyszenie [...] wnioskiem z dnia 1 sierpnia 2011 r. zwróciło się do Dyrektora Instytutu Techniki Budowlanej, w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm), o udostępnienie w formie pisemnej lub elektronicznej listy laboratoriów badawczych, o których mowa w § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania (Dz.U. Nr 249, poz. 2497 ze zm.). W odpowiedzi Dyrektor Instytutu Techniki Budowlanej pismem z dnia 10 sierpnia 2011 r. poinformował wnioskodawcę, że w procedurach aprobacyjnych, prowadzonych zgodnie z przepisami cyt. rozporządzenia z dnia 8 listopada 2004 r,. uznawane są wyniki badań wykonywanych w laboratoriach, które mają akredytację Polskiego Centrum Akredytacji. Lista laboratoriów akredytowanych przez Polskie Centrum Akredytacji i zakresy tych akredytacji dostępne są na stronach internetowych Polskiego Centrum Akredytacji.

Ogólnopolskie Stowarzyszenie [...] wniosło skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, domagając się zobowiązania strony przeciwnej do dokonania czynności w zakresie udostępnienia wnioskowanej informacji publicznej. W uzasadnieniu skargi Stowarzyszenie stwierdziło, że na stronie internetowej Polskiego Centrum Akredytacji nie można wyodrębnić podmiotów, które posiadają akredytacje we wnioskowanym zakresie. Odesłanie do tej bazy jednostek przeprowadzających badania wyrobów budowlanych może czynić zadość żądaniu tylko w aspekcie § 8 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia. Jednakże przedmiotem wniosku była lista wszystkich laboratoriów wymienionych w powołanym przepisie, tj. również laboratoriów zagranicznych, jeżeli wynika to z umów międzynarodowych, oraz laboratoriów notyfikowanych Komisji Europejskiej. zgodnie z dyrektywą Rady 89/106/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r., a także innych laboratoriów krajowych i zagranicznych, z którymi jednostka aprobująca zawarła w tym zakresie porozumienie. Udostępniona informacja nie jest zatem kompletna. W orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalił się pogląd, że skargę na bezczynność organu w postępowaniu o udzielenie informacji publicznej można złożyć nie tylko wobec "milczenia" organu, ale również w sytuacji, gdy organ udziela informacji niepełnej, pomijając w odpowiedzi część informacji, których wnioskodawca żądał w swoim wniosku, a ponadto wówczas, gdy informacje zawarte na stronie internetowej nie odnoszą się wprost (bezpośrednio) do meritum żądania wnioskodawcy.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Instytutu Techniki Budowlanej wskazał, że Instytut Techniki Budowlanej jest instytutem badawczym. Nie jest organem administracji i w zakresie objętym skargą nie realizuje zadań z zakresu administracji publicznej. Tym samym nie zachodzą podstawy, aby Instytut podlegał przepisom ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi jako organ, czy też jako podmiot, który odmówił wnioskodawcy udzielenia informacji publicznej. Dyrektor Instytutu Techniki Budowlanej podkreślił ponadto, że zastrzeżenia co do udzielenia informacji publicznej Stowarzyszenie podniosło dopiero w lutym 2012 r., a w skardze rozszerzyło zakres wniosku z dnia 1 sierpnia 2011 r. o informacje określone w treści § 8 ust. 1 pkt. 2 i 3 rozporządzenia.

Powołanym na wstępie wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na mocy art. 149 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 – dalej powoływana jako P.p.s.a.) zobowiązał Dyrektora Instytutu Techniki Budowlanej do rozpatrzenia wniosku z dnia 1 sierpnia 2011 r. w terminie 14 dni od doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy.

W uzasadnieniu Sąd I instancji stwierdził, że w niniejszej sprawie bezspornym jest, iż informacja żądana pismem z dnia 1 sierpnia 2011 r. stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zgodnie z przepisami ustrojowymi dotyczącymi Instytutu, to jest ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. Nr 96, poz. 618); zarządzenia Ministra Budownictwa z dnia 29 lipca 1949 r. o utworzeniu Instytutu Techniki Budowlanej (M.P. Nr A-49, poz. 689), zmienionego zarządzeniami Ministra Budownictwa, Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej: Nr 9/0rg z dnia 26 marca 1986 r., Nr 41 l Org z dnia 2 lipca 1986 r. oraz Nr 21/0rg z dnia 15 kwietnia 1987 r.; rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 20 października 2004 r. w sprawie połączenia Instytutu Techniki Budowlanej i Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Budownictwa Inżynieryjnego "Hydrobudowa" (Dz. U. Nr 231, poz. 2320); rozporządzenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie Połączenia Instytutu Techniki Budowlanej i Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Przemysłu Elementów Wyposażenia Budownictwa "Metalplast" (Dz. U. Nr 261, poz. 2193); rozporządzenia Ministra Budownictwa z dnia 28 marca 2007 r. w sprawie połączenia Instytutu techniki Budowlanej i Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Techniki Instalacyjnej "Instal" (Dz. U. Nr 56, poz. 371), Instytut Techniki Budowlanej jest podmiotem zobowiązanym do udzielania informacji publicznej na zasadzie art. 4 ust. 1 pkt. 5 i ust. 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Jest bowiem jednostką organizacyjną wykonującą zadania publiczne i jako jednostka aprobująca (w rozumieniu § 8 wskazanego rozporządzenia z dnia 8 listopada 2004 r.), powinna być w posiadaniu informacji żądanej we wniosku z dnia 1 sierpnia 2011 r.

WSA w Warszawie uznał także, że wniosek skarżącego z dnia 1 sierpnia 2011 r. dotyczył całego ust. 1 § 8 rozporządzenia z dnia 8 listopada 2004 r., a zatem wszystkich trzech punktów tego ustępu. Żądana informacja nie została zamieszczona na stronie Biuletynu Informacji Publicznej, czyli zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 6 września 2001 r. podlega ona udostępnianiu na wniosek, w sposób i terminie określonym w art. 12 i 13 ustawy. Udzielenie informacji następuje wówczas wprost, z ewentualnym zastosowaniem art. 15 i 16 ustawy. Z powyższych przepisów wynika, że udzielenie informacji publicznej poprzez odesłanie zainteresowanego do strony internetowej innego podmiotu (Polskiego Centrum Akredytacji), nie stanowi wykonania obowiązku informacyjnego w sposób zgodny z ustawą o dostępie do informacji publicznej. Dlatego Dyrektor Instytutu Techniki Budowlanej powinien udostępnić żądany przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Firm Budowlano – Wykończeniowych wykaz laboratoriów badawczych, o których mowa w § 8 rozporządzenia z dnia 8 listopada 2004 r., albo w formie elektronicznej, albo pisemnej. Z tych względów, Dyrektor Instytutu Techniki Budowlanej pozostawał w bezczynności.

W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku Dyrektor Instytutu Techniki Budowlanej, reprezentowany przez radcę prawnego domagał się jego uchylenia i oddalenia skargi, ewentualnie uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1/ naruszenie prawa materialnego tj.:

a/ art. 3 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że wskazanie adresu strony internetowej, na której znajduje się informacja publiczna, o której udostępnienia wnosi zainteresowany, oraz wskazanie na piśmie, że w pozostałym zakresie nie ma laboratoriów badawczych, o udostępnienie listy których wnosi zainteresowany, nie stanowi wykonania obowiązku informacyjnego w sposób zgodny z ustawą o dostępie do informacji publicznej;

b/ art. 7 ust. 1 pkt. 2 w związku z art. 11 pkt. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. poprzez ich błędną wykładnię, polegającą na przyjęciu, że upublicznienie informacji publicznej za pośrednictwem strony internetowej innej niż Biuletyn Informacji Publicznej, nie stanowi udostępnienia informacji publicznej w formie wywieszenia jej w miejscu ogólnie dostępnym, a w konsekwencji nie stanowi udostępnienia informacji publicznej zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej;

2/ naruszenie przepisów postępowania tj.:

a/ art. 141 § 4 P.p.s.a. mające istotny wpływ na wynik sprawy, poprzez nieprawidłowe przyjęcie podstawy faktycznej, polegającej na pominięciu faktu, że pismo Instytutu z dnia 27 lutego 2012 r. zawiera wyczerpującą pisemną informację dotycząca braku innych laboratoriów badawczych, z którymi ITB miałoby porozumienie w zakresie uznawania wyników badań, co w konsekwencji doprowadziło Sąd do nieprawidłowego ustalenia, że Dyrektor Instytutu Techniki Budowlanej nie udostępnił informacji publicznej na wniosek zainteresowanego i pozostaje w bezczynności w tym zakresie;

b/ art. 141 § 4 P.p.s.a. mające istotny wpływ na wynik sprawy poprzez nieprawidłowe przyjęcie podstawy faktycznej, polegające na błędnym przyjęciu, że żadne z żądanych informacji publicznych nie zostały zamieszczone w Biuletynie Informacji Publicznej, podczas gdy lista laboratoriów akredytowanych zgodnie z przepisami o systemie oceny zgodności, o której mowa w § 8 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. jest opublikowana w Biuletynie Informacji Publicznej przez Polskie Centrum Akredytacji, co w konsekwencji doprowadziło do naruszenia prawa materialnego, tj. art. 10 ust. 1 w związku z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i nakazanie udzielenia informacji publicznej w sytuacji, gdy informacja publiczna, o którą wnioskuje zainteresowany jest udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej w związku z czym nie podlega udostępnieniu na wniosek;

c/ art. 141 § 4 P.p.s.a. mające istotny wpływ na wynik sprawy poprzez nieprawidłowe przyjęcie podstawy faktycznej, polegające na błędnym przyjęciu, że Instytut Techniki Budowlanej posiada informacje wnioskowane przez Stowarzyszenie w postaci własnej listy laboratoriów, którą Dyrektor ITB powinien przekazać wnioskodawcy, podczas gdy informacje posiadane przez ITB ograniczają się do korzystania z dostępu do powszechnie publikowanych list laboratoriów na stronach internetowych podmiotów uprawnionych do tworzenia tych list.

W uzasadnieniu autor skargi kasacyjnej podniósł, że pismem z dnia 27 lutego 2012 r. Dyrektor ITB uznając niekompletność udzielonych wcześniej informacji, w uzupełnieniu wskazał wnioskodawcy dokładny adres strony internetowej Komisji Europejskiej, na której znajduje się pełna lista laboratoriów zagranicznych, których wyniki badań uznaje ITB i poinformował Stowarzyszenie, że obecnie nie posiada żadnych porozumień z innymi laboratoriami krajowymi i zagranicznymi. Instytut Techniki Budowlanej nie prowadzi własnej listy laboratoriów badawczych, bowiem nie jest uprawniony do decydowania o tym czy dane laboratorium jest akredytowane czy też nie, a z mocy § 8 ust. 1 rozporządzenia zobowiązany jest do uznawania wyników badań laboratoriów akredytowanych przez uprawnione podmioty lub laboratoriów zagranicznych. W tym zakresie ITB korzysta z list sporządzonych przez podmioty uprawnione. Zatem informacje udzielone wnioskodawcy były informacjami, których dotyczył wniosek, a poza tym informacje zostały udzielone w takim zakresie, w jakim Instytut Techniki Budowlanej sam je posiadał.

Zdaniem skarżącego kasacyjnie uznać należy, że wskazanie adresu strony internetowej zawierającej informację publiczną jest wykonaniem obowiązku informacyjnego zgodnie z wnioskiem zainteresowanego, w formie elektronicznej. Należy mieć bowiem na względzie, że celem ustawodawcy było zapewnienie każdemu dostępu do informacji publicznej i działania podjęte przez Instytut Techniki Budowlanej cel ten w pełni realizowały. Udostępnione zostały bowiem żądane informacje dotyczące laboratoriów, o których mowa w pkt 1 wniosku. Instytut wskazał dwukrotnie adres strony internetowej, na której znajduje się przedmiotowa informacja publiczna dotycząca laboratoriów, o których mowa w pkt 2, wskazał też odpowiedni adres strony internetowej Komisji Europejskiej, na której znajduje się informacja publiczna w tym zakresie, a w sprawie laboratoriów, o których mowa w pkt 3, wyjaśnił, że nie ma laboratoriów, z którymi posiada porozumienie w zakresie uznawania wyników badań dla potrzeb postępowania aprobacyjnego. Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że prawo Stowarzyszenia do informacji publicznej zostało w niniejszej sprawie zrealizowane. Jednocześnie WSA w Warszawie w ogóle nie uwzględnił przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej w zakresie, w jakim informacja publiczna może zostać wyłożona lub wywieszona w miejscu publicznym (art. 11 ustawy). Pojęcie wywieszenia w miejscu publicznym współcześnie powinno się interpretować szerzej, niżby to wynikało z czysto tradycyjnego rozumienia tego sformułowania. Na równi z wywieszeniem informacji publicznej na dostępnej publicznie tablicy informacyjnej trzeba zatem traktować zamieszczenie informacji publicznej na stronie internetowej. W niniejszej sprawie doszło tym samym do udostępnienia informacji publicznej, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt, 2 w związku z art. 11 pkt 1 ustawy.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.- dalej powoływana jako P.p.s.a.) Naczelny Sąd Administracyjny orzeka w granicach skargi kasacyjnej, biorąc jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W sprawie nie występują enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 P.p.s.a. przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego. Z tego względu Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznał sprawę zgodnie z zarzutami skargi kasacyjnej.

Skarga kasacyjna analizowana w tych granicach nie mogła zostać uwzględniona, gdyż podniesione w niej przeciwko zaskarżonemu wyrokowi zarzuty nie mogły być uznane za usprawiedliwione.

Rozpatrywana skarga kasacyjna została oparta na obu podstawach kasacyjnych wymienionych w art. 174 P.p.s.a. W takiej sytuacji niezbędne jest zbadanie w pierwszej kolejności zarzutów procesowych. Odnosząc się do zarzutów sformułowanych na podstawie art.174 pkt. 2 P.p.s.a., wyjaśnić należy na wstępie, że z treści tego przepisu wynika, iż o skuteczności wytyków naruszenia przepisów postępowania nie decyduje każde złamanie norm procesowych a jedynie takie, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Zarzuty takie mogą być zatem uwzględnione, tylko wówczas gdy zostanie wykazane i zachodzi prawdopodobieństwo związku przyczynowego pomiędzy podnoszonymi w skardze kasacyjnej naruszeniami a treścią samego orzeczenia sadowego.

W ramach podstawy kasacyjnej określonej w art. 174 pkt. 2 P.p.s.a. strona skarżąca kasacyjnie sformułowała zarzut naruszenia art.141 § 4 P.p.s.a. Przepis ten określa elementy konstrukcyjne uzasadnienia wyroku, stanowiąc, że pisemne motywy takiego orzeczenia powinny zawierać zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowisk pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. Zarzut złamania art. 141 § 4 P.p.s.a.-jako samodzielna podstawa kasacyjna- może być zatem co do zasady skuteczny wtedy, gdy uzasadnienie wyroku uniemożliwia kontrolę instancyjną zaskarżonego orzeczenia, w szczególności gdy nie zawiera ono któregokolwiek z elementów konstrukcyjnych, o którym mowa w powołanym przepisie. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku odpowiada wymogom przewidzianym w art.141 § 4 P.p.s.a. Jest ono krótkie i dość lakoniczne, ale w okolicznościach niniejszej sprawy nie jest to wada, która mogłaby w sposób istotny wpłynąć na treść rozstrzygnięcia sądowego, co -jak wskazano wcześniej- jest bezwzględnym warunkiem skuteczności zarzutu opartego na podstawie przewidzianej w art.174 pkt. 2 P.p.s.a.

Dodać ponadto należy, że Dyrektor Instytutu stawiając zarzut złamania art.141 § 4 P.p.s.a. wytknął Sądowi I instancji, że ten błędnie ustalił stan faktyczny sprawy, pomijając fakt, że wykaz laboratoriów badawczych, posiadających akredytacje Polskiego Centrum Akredytacji został opublikowany w Biuletynie Informacji Publicznej tegoż Centrum. Zarzuty i w tym zakresie są nietrafne. Po pierwsze na powyższą okoliczność Dyrektor Instytutu powołał się dopiero i tylko w skardze kasacyjnej. Takie twierdzenia nie znajdują natomiast żadnego potwierdzenia ani w aktach, którymi dysponował Sąd I instancji, ani w wypowiedziach stron złożonych w prowadzonym przez ten Sąd postępowaniu sądowoadministracyjnym, zwłaszcza, że nawet na rozprawie pełnomocnik Dyrektora Instytutu nie wskazywał, by przedmiotowe informacje były opublikowane w Biuletynie Informacji Publicznej. Po drugie, czego zdaje się nie zauważa strona skarżąca kasacyjnie, sąd administracyjny nie dokonuje w sprawie samodzielnych ustaleń faktycznych, a przeprowadzana przez niego kontrola legalności opiera się na materiale zgromadzonym w aktach sprawy, głównie przez organ, którego działanie lub bezczynność jest przedmiotem zaskarżenia. Wynika to z art.133 § 1 zd.2 P.p.s.a., który stanowi, iż sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy, chyba, że organ nie wykonał obowiązku, o którym mowa w art. 54 § 2 P.p.s.a. Oznacza to, że sąd administracyjny nie może wyjść poza materiał dowodowy znajdujący się w aktach sprawy. Wyjątek od tej reguły przewidziany został w art.106 § 3 P.p.s.a. stanowiącym, że sąd może z urzędu lub na wniosek stron przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie. Celem takiego postępowania dowodowego nie jest jednak ponowne ustalenie stanu faktycznego sprawy administracyjnej (por. wyrok NSA z dnia 27 kwietnia 2010 r., sygn. akt II GSK 539/09 – Lex nr 596920). Postępowanie dowodowe, o jakim mowa w art. 106 § 3 P.p.s.a., musi ograniczać się tylko do dowodów z dokumentów. Ponadto ma ono umożliwić realizację oceny legalności działania bądź bezczynności organu administracji publicznej, a w tym zakresie sprawdzenie, czy stan faktyczny przyjęty przez organ administracji ustalony został prawidłowo (por. wyrok NSA z dnia 7 sierpnia 2009 r., sygn. akt II FSK 861/08 – Lex nr 525675). Uzupełniające postępowanie dowodowe nie daje więc podstaw do czynienia przez sąd w sprawie ustaleń faktycznych, które powinny być brane pod uwagę przez organ administracji przy podejmowaniu decyzji o treści aktu administracyjnego czy o podjęciu bądź zaniechaniu określonych działań w sprawie. Strona skarżąca kasacyjnie nie zarzuciła złamania art. 106 § 3 P.p.s.a., co zwalnia Naczelny Sąd Administracyjny od dalszych rozważań w tym zakresie, w tym od rozstrzygania, czy Sąd I instancji zobowiązany jest do przeszukiwania stron internetowych celem ustalenia, czy określona informacja została opublikowana w Biuletynie Informacji Publicznej, zwłaszcza w sytuacji, gdy na taką okoliczność nie powoływała się strona zobowiązana do rozpatrzenia wniosku, a ponadto czy takie czynności mogłyby być uznane za przeprowadzenie uzupełniającego postępowania dowodowego z dokumentów w rozumieniu powołanego przepisu.

Przechodząc do pozostały zarzutów należy przede wszystkim przypomnieć, że Konstytucja RP w art. 61 ust. 1 zd. 1 stanowi, że obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Ustawodawca konstytucyjny przewidując prawo do uzyskiwania informacji publicznych, w art. 61 ust. 4 Konstytucji wskazał jednocześnie, iż tryb ich udzielania określają ustawy. Jedną z tych ustaw jest powołana ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Jej art. 2 ust.1 znacznie poszerza krąg podmiotów uprawnionych, stwierdzając, że prawo do informacji przysługuje "każdemu". Pojęcie to obejmuje nie tylko osoby fizyczne, ale również osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, np. organizacje społeczne. Tym samym prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej posiada również Ogólnopolskie Stowarzyszenie [...]

Prawo dostępu do informacji publicznej jest jednym z najważniejszych, zagwarantowanych w Konstytucji oraz w ustawach zwykłych uprawnień obywatelskich i politycznych. W orzecznictwie i doktrynie powszechnie przyjmuje się, że skoro dostęp do informacji do działalności organów władzy publicznej jest zasadą, to wszelkie odstępstwa od tej reguły muszą wynikać z wyraźnych przepisów ustawy i muszą być rozumiane wąsko. Oznacza to powinność stosowania do tych norm takich zasad wykładni, które sprzyjają poszerzaniu a nie zawężaniu obowiązku informacyjnego zobowiązanych podmiotów.

W rozpoznawanej sprawie Dyrektor Instytutu w skardze kasacyjnej nie negował, iż jest podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji publicznej oraz że taki charakter mają informacje wnioskowane przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie [...]. Wskazywał natomiast, że Stowarzyszenie domagało się udostępnienia mu listy laboratoriów badawczych, o których mowa w § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2004 r. w sprawie aprobat technicznych oraz jednostek organizacyjnych upoważnionych do ich wydawania. Instytut nie sporządził takiego wykazu. Takie oświadczenie powinno być wystarczającym dowodem na to, że nie posiada on żądanych informacji i tym samym nie ma obowiązku ich udostępnienia na wniosek. Przemawia za tym także fakt, że wszystkie laboratoria badawcze interesujące wnioskodawcę są umieszczone na stronach internetowych Polskiego Centrum Akredytacji i Komisji Europejskiej, o czym powiadomiono Stowarzyszenie. Zdaniem skarżącego kasacyjnie opublikowanie informacji publicznych na stronach internetowych dowolnego podmiotu, nie tylko w Biuletynie Informacji Publicznej, zwalnia podmiot zobowiązany z powinności udostępnienia takiej informacji na wniosek zainteresowanego. Stanowisko Dyrektora Instytutu także i w tym zakresie nie zasługuje na uwzględnienie.

Stowarzyszenie w swoim wniosku domagało się udostępnienia listy określonych laboratoriów badawczych. Użycie we wniosku słowa "lista" mogło na pierwszy rzut oka budzić wątpliwości co do zakresu skierowanego żądania. Należy jednak mieć na uwadze, że "lista" to również spis czy wykaz. Synonimami zaś słowa "wykaz" są: informator, katalog, specyfikacja i wyszczególnienie. W tej sytuacji, biorąc pod uwagę pod uwagę rzeczywiste intencje wnioskodawcy, należało przyjąć, że wnioskodawcy nie chodziło o udostępnienie pełnego wykazu wszystkich laboratoriów, które zyskały akceptację Polskiego Centrum Akredytacji i których badania aprobowane są przez Komisję Europejską. Nieistotny jest zatem fakt, że Instytut- jak twierdzi- nie sporządził własnego wykazu takich laboratoriów. Brak takiego wykazu, a zwłaszcza w formie odrębnego dokumentu, nie dowodzi jeszcze, że adresat wniosku w ogóle nie dysponuje żądanymi informacjami. Omawiany wniosek został skierowany do Instytutu Techniki Budowlanej, który zgodnie z § 16 pkt.1 upoważniony jest do udzielania, uchylania i zmiany aprobat technicznych w odniesieniu do określonych wyrobów budowlanych. Jeżeli Instytut prowadził postępowania w tym zakresie- co w sprawie nie było kwestionowane-to niewątpliwie musi też posiadać wykaz prowadzonych spraw oraz dokumentację dotyczącą udzielonych aprobat technicznych. Z dokumentów tych musi zatem wynikać, jakich laboratoriów wyniki badań były akceptowane przez jednostkę aprobującą. Nieprzekonujące są zatem twierdzenia, że Instytut nie dysponuje w ogóle informacjami dotyczącymi konkretnych laboratoriów badawczych, o których mowa w § 8 ust.1 cyt. rozporządzenia i których wyniki były przez ten Instytut aprobowane w prowadzonej przezeń procedurze aprobacyjnej. Instytut nie mógł tym samym zwolnić się z obowiązku udostępnienia przedmiotowych informacji, twierdząc, że nie posiada żadnych informacji objętych skierowanym do niego wnioskiem.

W konsekwencji WSA w Warszawie trafnie zakwestionował rzetelność udzielonej Stowarzyszeniu odpowiedzi i zasadnie przyjął, że taka odpowiedź nie usuwa stanu bezczynności adresata omawianego żądania. Należy przy tym podkreślić, ze obowiązek informacyjny dotyczy zobowiązanych podmiotów będących w posiadaniu danej informacji publicznej. Organ powołując się na fakt niedysponowania określoną informacja publiczną powinien ten fakt uprawdopodobnić. Udzielona w tym zakresie odpowiedź musi być przekonująca i odpowiadać- jak przyjmuje się w orzecznictwie- ogólnym standardom wynikającym z art. 8, art. 9 i art. 11 k.p.a., w tym zasadom "dobrej administracji" (wyrok NSA z dnia 21 września 20012 sygn. akt I OSK 1477/12). Wiarygodność takiej odpowiedzi podlega ocenie sądu rozpatrującego skargę na bezczynność podmiotu zobowiązanego. Nadto należy odróżnić sytuację, gdy organ rzeczywiście nie dysponuje wnioskowaną informacją, od kwestii czy posiadane informacje mogą być udostępnione wnioskodawcy w sposób lub formach\ określonych we wniosku. Te ostatnie i inne kwestie związane z formą i sposobem udostępnienia informacji publicznej mogą być jednak rozważane na etapie dalszych czynności i wymagają podjęcia określonych działań procesowych.

Informacja publiczna podlega udostępnieniu z urzędu lub na wniosek. Ustawa o dostępie do informacji publicznej, w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonego wyroku Sądu I instancji, precyzyjnie określała sposób postępowania przy udzieleniu informacji z urzędu, przewidując że może to nastąpić w Biuletynie Informacji Publicznej lub w drodze wyłożenia lub wywieszenia w miejscach ogólnie dostępnych lub zainstalowanie w takich miejscach urządzenia umożliwiającego zapoznanie się z taka informacją (art. 7 i art. 10 ustawy). Ustawodawca wskazywał ponadto w art 10 ust.1., że informacja, która nie została upubliczniona w Biuletynie Informacji Publicznej podlega udostępnieniu na wniosek. Treść tych przepisów jest jednoznaczna i nie powinna budzić wątpliwości. Przepisy te –o czym była już mowa- muszą być interpretowane i stosowane ściśle. Nie można zatem wyprowadzać z nich innych ograniczeń w dostępie do informacji publicznej niż wprost to przewidział ustawodawca. W konsekwencji upublicznienie informacji nie w Biuletynie Informacji Publicznej lecz za pośrednictwem stron internetowych podmiotu zobowiązanego lub innego organu nie zwalniało w omawianym okresie z obowiązku udostępnienia jej na wniosek. Nie ma i nie było bowiem żadnych podstaw, by za równorzędne traktować sposoby udostępnienia informacji za pośrednictwem BIP oraz za pośrednictwem innych stron internetowych ( wyrok NSA z dnia 5 grudnia 2003 r sygn.II SAB 220/03).

Udostępnianie informacji publicznej na wniosek nie konkuruje przy tym z pozostałymi sposobami udostępniania informacji. W szczególności to od podmiotu zainteresowanego zależy czy uzna za wystarczający dostęp do danej informacji poprzez możliwość zapoznania się z nią w miejscu ogólnie dostępnym (art. 11 ustawy), czy też w stosownym wniosku będzie żądał, aby została mu ona udostępniona w określonej formie (art. 14 ust. 1 ustawy). Udostępnienie informacji publicznej w trybie art. 7 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 11 stanowi swego rodzaju formę zastępczą wobec umieszczenia informacji na stronach internetowych Biuletynu.

Zauważyć ponadto należy, ze w orzecznictwie przyjmuje się, ze wskazanie podmiotowi żądającemu udzielenia informacji publicznej Biuletynu Informacji Publicznej nie zawsze wyłącza obowiązek udzielenia informacji na wniosek. Odesłanie do Biuletynu Informacji Publicznej zwalnia podmiot zobowiązany z udostępnienia informacji na wniosek, tylko wówczas gdy informacje tam zawarte odnoszą się bezpośrednio i konkretnie do meritum żądania, a zatem zwierają dane istotne z punktu widzenia pytającego, a ich uzyskanie nie wymaga przedsięwzięcia dodatkowych czynności (wyroki NSA z dnia 18 sierpnia 2010 r. sygn. I OSK 844/10 i z dnia 21 czerwca 2012 r. sygn. akt I OSK 770/12 oraz wyrok WSA w Białymstoku z dnia 27 marca 2008 r. sygn. II SAB/7/09). W rozpoznawanej sprawie Dyrektor Instytutu Techniki Budowlanej nie wykazał, by informacje wnioskowane przez Stowarzyszenie dotyczące konkretny laboratoriów badawczych zostały opublikowane w Biuletynie Informacji Publicznej, a tym samym by został wyłączony wnioskowych tryb udostępnienia tych informacji.

Z powyższych względów skoro zarzuty skargi kasacyjnej są niezasadne Naczelny Sąd Administracyjny orzekł o oddaleniu tej skargi na podstawie art.184 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.



Powered by SoftProdukt