drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego, Dostęp do informacji publicznej, Minister Finansów, Uchylono zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję, VIII SA/Wa 674/13 - Wyrok WSA w Warszawie z 2013-10-15, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VIII SA/Wa 674/13 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2013-10-15 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2013-08-23
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Sławomir Fularski /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Skarżony organ
Minister Finansów
Treść wyniku
Uchylono zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 5 ust. 1 i ust. 2
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Fularski (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Leszek Kobylski, Sędzia WSA Iwona Szymanowicz – Nowak, Protokolant Specjalista Ilona Obara, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 października 2013 r. sprawy ze skargi Rady [...] w [...] na decyzję Ministra Finansów z dnia [...]czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w [...]z dnia[...]maja 2013 r. nr [...]; 2) stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości do chwili uprawomocnienia się niniejszego wyroku; 3) zasądza od Ministra Finansów na rzecz skarżącej Rady [...] w [...] kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Minister Finansów decyzją znak [...] z [...] czerwca 2013 r., działając na postawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267, dalej jako "K.p.a.") oraz art. 16 w związku z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z późn. zm., dalej jako "u.d.i.p."), po rozpatrzeniu odwołania Rady [...] Pracowników Skarbowych [...] w W. z dnia [...] czerwca 2013 r., znak: [...] od decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia [...] maja 2013 r., znak: [...] odmawiającej udostępnienia treści upomnienia udzielonego na piśmie przez Dyrektora Izby Skarbowej w K. zidentyfikowanemu pracownikowi Izby Skarbowej w K., utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy przedstawił stan faktyczny sprawy.

Pismem z dnia [...] kwietnia 2013 r., znak: [...] Rada [...] Pracowników Skarbowych [...] w W. zwróciła się do Dyrektora Izby Skarbowej w K. z wnioskiem o udzielenie, na podstawie art. 1 ust. 1, art. 2, art. 3 ust. 1 i ust. 2, art. 4 i art. 6 u.d.i.p., następujących informacji:

1. Upomnień nałożonych przez Dyrektora Izby Skarbowej w K. w 2011, 2012 i 2013 r. bez składania wniosków o wszczęcie postępowań dyscyplinarnych.

Liczby upomnień, o których mowa w pkt 1 wniosku w podziale na lata.

Informacji, wobec których upomnień wniesiono sprzeciw (data upomnienia, numer sprawy).

Informacji, które upomnienia są prawomocne (data upomnienia, numer sprawy, data uprawomocnienia).

Jednocześnie Rada [...] Pracowników Skarbowych [...] w W. zastrzegła, że w ww. upomnieniach można zakryć dane ukaranych osób i nazwy komórek organizacyjnych, w których pracowały. Nie jest to jednak konieczne w przypadku osób pełniących funkcje publiczne.

W odpowiedzi na powyższe wystąpienie Dyrektor Izby Skarbowej w K. pismem z dnia [...] maja 2013 r. udzielił Wnioskodawcy informacji w zakresie pkt 2 - 4 przedmiotowego wniosku. W odniesieniu do żądanej informacji z pkt 1, ww. organ decyzją odmówił dostępu do informacji publicznej stwierdzając w uzasadnieniu, iż przesłanka ograniczająca udzielenie informacji publicznej w przedmiotowej sprawie wynika z art. 5 ust. 1 u.d.i.p. w związku z treścią przepisu art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, ze zm.), zwanej dalej "u.o.d.o.", zgodnie z którym zabrania się przetwarzania danych między innymi dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym. Ponadto zauważono, że zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 62, poz. 286, z późn. zm.), dokumenty związane z wymierzeniem pracownikowi kary porządkowej dołącza się do jego akt osobowych. Stąd na podstawie art. 23 ust. 1 i ust. 3 u.o.d.o. udostępnienie powyższych danych osobowych jest ograniczone i co do zasady wymaga zgody pracownika, którego te dane dotyczą. W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w K., w tym przypadku nie ma znaczenia, czy pracownik jest funkcjonariuszem publicznym, czy nie. Dodatkowo organ I instancji podkreślił, iż dostęp do powyższych akt ma pracodawca, organy kontrolne, sądy, prokuratura. W związku z powyższym, zdaniem organu I instancji, nie ma podstaw prawnych do ujawnienia dokumentu upomnienia, którego jedyny dostępny egzemplarz znajduje się w aktach osobowych pracownika, stanowiąc ich integralną część. Jednocześnie zwrócono uwagę na znaczenie instytucji zatarcia orzeczonych kar dyscyplinarnych skutkującej tym, że po upływie czasu wskazanego w odrębnych przepisach kary te uważa się za niebyłe, a odpis orzeczenia podlega zniszczeniu. Wskazano również, że ujawnienie faktu udzielenia pracownikowi kary upomnienia

i udostępnienie tego upomnienia (bez usuwania danych osobowych) pozbawia instytucję zatarcia skuteczności, gdyż fakt wymierzenia kary porządkowej zidentyfikowanemu pracownikowi będzie dostępny w przestrzeni publicznej.

Od powyższej decyzji Rada [...] Pracowników Skarbowych [...] w W. pismem z dnia [...] czerwca 2013 r. złożyła do Ministra Finansów odwołanie, w którym wniosła o uchylenie przedmiotowej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji. Decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w K. zarzuciła naruszenie następujących przepisów:

art. 7, art. 61 ust. 1 i 2, art. 61 ust. 3 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

art. 6, art. 7, art. 77 § 1, art. 107 § 1 w związku z art. 107 § 3 in fine K.p.a.,

art. 1 ust. 1, art. 5 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a) tiret pierwsze, art. 6 ust. 2, art. 10 ust. 1, art. 13 ust. 1, art. 16 ust. 1 u.d.i.p.

W uzasadnieniu odwołania Rada [...] Pracowników Skarbowych [...] w W. zakwestionowała prawidłowość powołania w podstawie prawnej zaskarżonej decyzji przepisów art. 16 w związku z art. 5 ust. 1 u.d.i.p. oraz art. 104 i art. 107 K.p.a. W ocenie odwołującej się Dyrektor Izby Skarbowej w K. nieprawidłowo w ww. decyzji z dnia [...] maja 2013 r. powołał jedynie art. 16 u.d.i.p. i nie wskazał konkretnych ustępów tego przepisu, przez co wnioskodawca nie ma wiedzy, na podstawie którego przepisu zostało podjęte zaskarżone rozstrzygnięcie.

W odwołaniu postawiony został również zarzut niewskazania w podstawie prawnej decyzji przepisu u.o.d.o., do którego odwołano się w uzasadnieniu tej decyzji. Zakwestionowano również powołanie art. 107 K.p.a. jako podstawy prawnej do wydania zaskarżonej decyzji, z uwagi na fakt, iż reguluje on jedynie składniki decyzji administracyjnej. Dodatkowo Rada [...] Pracowników Skarbowych [...] w W. zauważyła, że sądy administracyjne wielokrotnie wypowiadały się, co do udostępniania orzeczeń dyscyplinarnych dotyczących pracowników administracji rządowej, nauczycieli akademickich lub sędziów. Stąd orzeczenie dyscyplinarne komisji dyscyplinarnej czy też upomnienie wydane przez dyrektora generalnego urzędu może być udostępnione z podaniem imienia i nazwiska funkcjonariusza publicznego, bądź jeśli organ uważa inaczej, z wyłączeniem jawności imienia i nazwiska w drodze anonimizacji, natomiast pozostała część upomnienia powinna zostać udostępniona. Odwołująca się podniosła, że błędne jest twierdzenie organu I instancji, iż przedmiotem żądania było udostępnienie danych z akt pracowniczych. Fakt, że upomnienia stanowią część akt personalnych funkcjonariuszy publicznych nie ma bowiem znaczenia z punktu widzenia zapewnienia do nich dostępu.

Na poparcie swojego stanowiska powołała orzeczenia sądów administracyjnych. Stwierdziła także, że jeżeli żądane upomnienia dyscyplinarne dotyczyły funkcjonariuszy publicznych, to organ I instancji nie miał podstaw odmówić ich udostępnienia, tym bardziej, że w decyzji nie wykazano, iż powodem ukarania były czynności niezwiązane ze stosunkiem służbowym.

Minister Finansów po rozpatrzeniu ww. zarzutów zawartych w odwołaniu stwierdził, że odwołująca się zarzucając decyzji organu I instancji naruszenie przepisów: art. 7, art. 61 ust. 1 i 2, art. 61 ust. 3 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 6, art. 7, art. 77 § 1, art. 107 § 1 w związku z art. 107 § 3 in fine Kpa, art. 1 ust. 1, art. 5 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a) tiret pierwsze, art. 6 ust. 2, art. 10 ust. 1, art. 13 ust. 1, art. 16 ust. 1 udip, nie wskazała na czym polegało ich naruszenie. Dlatego też, zdaniem organu odwoławczego nie jest możliwe odniesienie się do tak ogólnie postawionych zarzutów. Odnosząc się natomiast do zarzutów przedstawionych przez wnioskodawcę w uzasadnieniu odwołania, organ odwoławczy zauważył, iż w zaskarżonej decyzji została powołana właściwa podstawa prawna

w postaci przepisów art. 16, art. 5 ust. 1 u.d.i.p. oraz art. 104 i art. 107 K.p.a., w oparciu o które Dyrektor Izby Skarbowej w K. podjął rozstrzygnięcie polegające na odmowie udostępnienia żądanej informacji.

Organ odwoławczy za niezasadny uznał zarzut odwołującej się w zakresie nieprawidłowego powołania w podstawie prawnej zaskarżonej decyzji przepisu art. 16 u.d.i.p. w całości, z uwagi na fakt, iż ust. 1 tego artykułu stanowi, że odmowa udostępnienia wnioskowanej informacji następuje w formie decyzji, zaś ust. 2 wskazuje, że do decyzji tych mają zastosowanie przepisy K.p.a., z odrębnościami określonymi

w punktach 1 i 2. Stąd należy wskazać, iż w sprawie stanowiącej przedmiot odwołania zastosowanie znajdzie zarówno ust. 1, jak i ust. 2 art. 16 u.d.i.p.

Minister Finansów nie zgodził się z odwołującą się, iż niezasadnie uwzględniono w podstawie prawnej zaskarżonej decyzji przepis art. 5 ust. 1 u.d.i.p., zgodnie z którym ograniczenie prawa dostępu do informacji publicznej może wynikać, m.in. z przepisów służących zapewnieniu tajemnic ustawowo chronionych, do których zalicza się także mające zastosowanie w omawianej sprawie, przepisy u.o.d.o.

Za nietrafny uznany został zarzut dotyczący niepowołania w podstawie prawnej zaskarżonej decyzji przepisów u.o.d.o., na które powołano się w uzasadnieniu. Żądana informacja nie została udostępniona ze względu na ograniczenie w dostępie do informacji publicznej przewidziane w art. 5 ust. 1 u.d.i.p., które nie zezwala na ujawnienie informacji objętych ochroną przewidzianą w przepisach o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Zatem, powołane w uzasadnieniu przedmiotowej decyzji przepisy art. 27 ust. 1 oraz art. 23 ust. 1 w związku z ust. 3 u.o.d.o. stanowią rozwinięcie, doprecyzowanie i pełne wyjaśnienie ograniczenia prawa dostępu do informacji publicznej w zakresie podyktowanym koniecznością ochrony danych osobowych.

Organ odwoławczy zwrócił uwagę, iż zgodnie z utrwalonym orzecznictwem brak przytoczenia w decyzji podstawy prawnej bądź nieprzytoczenie wszystkich przepisów prawa, które powinny być wskazane, w sytuacji gdy podstawa prawna istnieje, nie jest taką wadą, która skutkuje uchyleniem decyzji. Za prawidłowe uznał powołanie

w podstawie prawnej zaskarżonej decyzji art. 104 i art. 107 K.p.a., ponieważ przepis art. 16 u.d.i.p., stanowi, że wydanie decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej wymaga stosowania przepisów K.p.a.

W ocenie Ministra Finansów, w świetle powyżej przedstawionej argumentacji, zarzut, iż Dyrektor Izby Skarbowej w K. błędnie powołał podstawę prawną

w zaskarżonej decyzji, co powinno skutkować jej uchyleniem, uznać należy za nieuzasadniony. Nie znajduje również uzasadnienia twierdzenie odwołującej się, że Dyrektor Izby Skarbowej w K. potraktował wniosek z dnia [...] kwietnia 2013 r.

w sprawie udostępnienia informacji publicznej jako prośbę o udostępnienie akt pracowniczych i z tej przyczyny odmówił przekazania żądanych informacji.

Organ odwoławczy wskazał, że żądane przez wnioskodawcę informacje dotyczące udostępnienia treści upomnień nałożonych przez Dyrektora Izby Skarbowej w K. w 2011, 2012 i 2013 r. (bez składania wniosków o wszczęcie postępowań dyscyplinarnych) stanowią informację publiczną w rozumieniu art. 1 i art. 6 u.d.i.p. Jednakże udostępnienie powyższych informacji nie jest możliwe z uwagi na zawarte

w art. 5 ust. 1 u.d.i.p. ograniczenia prawa do uzyskania informacji publicznej wynikające z art. 27 ust. 1 u.o.d.o. Przy czym istotne jest, iż zgodnie z art. 2 ust. 2 u.o.d.o., ustawę tę stosuje się do przetwarzania danych osobowych: 1) w kartotekach, skorowidzach, księgach, wykazach i innych zbiorach ewidencyjnych, 2) w systemach informatycznych, także w przypadku przetwarzania danych poza zbiorem danych. Jednocześnie przepis art. 7 pkt 2 u.o.d.o. precyzuje, iż pod pojęciem przetwarzania danych rozumie się jakiekolwiek operacje wykonywane na danych osobowych, w tym także m.in. udostępnianie takich danych. Natomiast zgodnie z przepisem § 6 ust. 2 pkt 2 lit. g rozporządzenia w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji

w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika, dokumenty związane z wymierzeniem pracownikowi kary porządkowej dołącza się do jego akt osobowych (w części B). Mając powyższe na uwadze, udzielone na piśmie przez Dyrektora Izby Skarbowej w K. upomnienie stanowi orzeczenie o ukaraniu, o którym mowa w art. 27 ust. 1 u.o.d.o. i jego przetwarzanie przez udostępnienie innym podmiotom jest zabronione. Konieczność wynikająca z ww. przepisów rozporządzenia, włączenia do akt osobowych dokumentacji dotyczącej nałożonego upomnienia stanowi dodatkowy argument przemawiający za odmową udostępnienia żądanych informacji, ponieważ dostęp do powyższych danych osobowych wymaga zgody pracownika, którego te dane dotyczą. Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 1 pkt 1 u.o.d.o., przetwarzanie danych (w tym także udostępnianie danych) jest dopuszczalne, m.in. tylko wtedy, gdy osoba której dane dotyczą wyrazi na to zgodę, chyba że chodzi o usunięcie dotyczących jej danych. Z kolei z art. 23 ust. 3 u.o.d.o. wynika, że jeżeli przetwarzanie danych jest niezbędne dla ochrony żywotnych interesów osoby, której dane dotyczą, a spełnienie warunku określonego w art. 23 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy jest niemożliwe, można przetwarzać dane bez zgody tej osoby, do czasu, gdy uzyskanie zgody będzie możliwe. Reasumując, w ocenie Ministra Finansów, istnieje obowiązek włączenia przedmiotowego upomnienia do akt osobowych pracownika, co w świetle wyżej powołanych przepisów prawa stanowi przeszkodę, wbrew twierdzeniu odwołującej się, do podania treści tego upomnienia do informacji publicznej, bez zgody pracownika, któremu udzielono upomnienia. W tej sytuacji nie ma znaczenia, czy upomnienie zostało nałożone na pracownika pełniącego funkcje publiczne. Przekazanie informacji publicznej w formie żądanej przez wnioskodawcę, tj. ujawnienie treści upomnienia z podaniem danych osobowych pracownika nie było możliwe również dlatego, że w takim przypadku dochodziłoby do naruszenia instytucji zatarcia kary upomnienia, o której mowa w art. 129 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. Nr 227, poz. 1505, ze zm.), w związku z podaniem do publicznej wiadomości treści upomnienia udzielonego konkretnemu pracownikowi. W tym przypadku mogłoby dojść do sytuacji, w której informacja o nałożonej karze upomnienia byłaby dostępna w przestrzeni publicznej pomimo uznania jej za niebyłą, a pracownika, któremu udzielono upomnienia jako osoby niekaranej.

W związku z powyższym, organ odwoławczy uznał, że złożone odwołanie od decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w K. nie zasługiwało na uwzględnienie. Jednocześnie organ odwoławczy podkreślił, że powołane w uzasadnieniu odwołania wyroki sądów administracyjnych rozstrzygających w indywidualnych sprawach

z zakresu u.d.i.p., nie są wiążące w omawianej sprawie, a jedynie mają walor poglądowy.

Skargę na ostateczną w administracyjnym toku instancji decyzję Ministra Finansów złożyła Rada [...] Pracowników Skarbowych w W. (dalej jako "skarżąca") reprezentowana przez przewodniczącego T. L. wnioskując o uchylenie zaskarżonej i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji oraz nakazanie organowi udostępnienie informacji publicznej stosownie do wniosku, w terminie 14 dni od otrzymania zwróconych akt sprawy, nadto o zasądzenie kosztów postępowania.

Wydanemu rozstrzygnięciu strona skarżąca postawiła zarzuty naruszenia:

- art. 7, art. 61 ust. 1 i 2, art. 61 ust. 3 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.);

- art. 1 ust. 1, art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 5 ust. 1 i 2, art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. d), art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a), art. 10 ust. 1, art. 13 ust. 1, art. 16 ust. 1 u.d.i.p;

- art. 6, art. 7, art. 10, art. 15 w zw. z art. 127 § 2 i art. 138 § 1 pkt 1, art. 77 § 1, art. 80 oraz art. 107 § 1 w związku z art. 107 § 3 in fine K.p.a.

W uzasadnieniu skargi skarżąca podniosła, że w skarżonych decyzjach występują poważne wady uzasadnień pod względem prawnym, czym naruszono art. 107 K.p.a. Organy błędnie uznały, że w przypadku sprawy niniejszej mamy do czynienia z przetwarzaniem danych osobowych, błędnie uznając, że art. 5 ust. 1 u.di.p. dotyczy ochrony danych osobowych. Organ II instancji nie zastosował art. 5 ust. 2 u.d.i.p., który pozwala na udostępnienie informacji publicznej dotyczącej funkcjonariuszy publicznych powstałej w związku z zadaniami publicznymi przez nich wykonywanymi, nadto nie ustosunkował się do wszystkich zarzutów odwołania. W decyzji wydanej w II instancji organ odwoławczy powtórzył jako podstawę rozstrzygnięcia w zakresie prawa materialnego art. 5 ust. 1 u.d.i.p., co skarżąca uważa za oczywiście błędne. Jeśli organ uważał, że konieczne jest wyłączenie z powodu ochrony danych osobowych czy danych prywatnych powinien zastosować art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Jednakże nawet gdyby wskazano ten przepis, to w niniejszej sprawie powinien on właśnie umożliwić udostępnienie informacji z uwagi na to, że wyłączenie nie może obejmować spraw związanych

z działalnością funkcjonariuszy publicznych. Organy ani nie wyjaśniły kogo dotyczy upomnienie ani czy to upomnienie ma związek z wykonywaniem zadań publicznych. Nie ma znaczenia dla prawa do informacji okres przedawnienia, gdyż skarżącej nie chodzi i nie chodziło o dostęp do akt pracowniczych. Orzecznictwo sądowe dopuszcza udostępnienie orzeczeń dyscyplinarnych niezależnie czy trafiają one do akt pracowniczych czy nie. Przepisy dotyczące informacji publicznej nie ustanawiają takiego warunku. Co więcej, orzeczenia mogą być również z podaniem danych osobowych jeśli dotyczą one funkcjonariuszy publicznych albo osób pełniących funkcje publiczne. Jeśli organ I instancji uważał, że upomnienia może udostępnić, ale po dokonaniu usunięcia danych osobowych to powinien o tym poinformować wnioskodawcę albo udostępnić z jednoczesnym zasłonięciem. Skarżąca powołała się przy tym na poglądy zaprezentowane w orzecznictwie sądów administracyjnych, w tym Naczelnego Sądu Administracyjnego. Skoro zaś sądy te nie miały wątpliwości, że orzeczenia w sprawie kar nałożonych przez komisje dyscyplinarne są informacją publiczną podlegającą udostępnieniu, to nie może być wątpliwości, że także upomnienia nałożone przez Dyrektora Izby Skarbowej, będące także karą, również muszą być udostępnione.

W odpowiedzi na skargę Minister Finansów powielając argumentację zawartą

w zaskarżonej decyzji wniósł o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo

o postępowaniu przez sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Oznacza to, iż sąd rozpoznając skargę ocenia, czy zaskarżona decyzja, akt nie narusza przepisów prawa materialnego bądź przepisów postępowania administracyjnego. Zgodnie z art. 134 powołanej wyżej ustawy Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną. Nie może przy tym wydać orzeczenia na niekorzyść strony skarżącej, chyba że dopatrzy się naruszenia prawa skutkującego stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności.

Badając skargę według ww. kryteriów uznać należy, że skarga jest zasadna, bowiem zarówno zaskarżona jak i poprzedzająca ją decyzja naruszają przepisy prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy.

Na wstępie należy wyjaśnić, że stosownie do art. 1 ust. 1 u.d.i.p., każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu tej ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach w niej określonych. W art. 2 ust. 1 u.d.i.p zagwarantowano prawo powszechnego dostępu do informacji publicznej. Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych (art. 3 ust. 2 u.d.i.p.). Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne (art. 4 ust. 1 u.d.i.p.), w tym organy władzy publicznej (vide art. 4 ust. 1 pkt 1), będące w posiadaniu takich informacji. Z art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. g u.d.i.p. wynika ponadto, iż udostępnieniu podlega informacja publiczna,

w szczególności o zasadach funkcjonowania podmiotów, o których mowa

w art. 4 ust. 1.

Zgodnie jednak z przepisem art. 5 ust. 1 u.d.i.p., tak określone powszechne prawo do informacji publicznej, podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek

z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa (art. 5 ust. 2 u.d.i.p.). Tak zatem, jeżeli jakaś informacja nie może zostać udostępniona, wtedy organ musi ustalić, jakie informacje podlegają ochronie. Musi zatem wskazać, czy dane te objęte są tajemnicą ze względu na ochronę danych osobowych w nich zawartych, czy też ze względu na prawo do prywatności lub tajemnicę państwową, służbową, skarbową, czy też statystyczną.

Powyższe ograniczenia wynikają wprost z art. 61 ust. 3 Konstytucji RP, zgodnie

z którym ograniczenie prawa do informacji publicznej może nastąpić wyłącznie ze względu na określoną w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. Art. 47 Konstytucji RP przewiduje zaś dla każdego prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym.

Powołany wyżej przepis art. 5 u.d.i.p. ustala zasady ograniczenia prawa do informacji publicznej, w szczególności w ust. 2, ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnice przedsiębiorcy. Przepisy nie zawierają definicji pojęcia prywatności osoby fizycznej lecz posługując się przepisem art. 6 u.o.d.o. stwierdzić należy, że ustawodawca nie wyłączył informacji niezbędnych do identyfikacji z zakresu informacji publicznej, lecz poddał je ochronie.

Interpretując treść art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Sąd Najwyższy wyraził pogląd

w uzasadnieniu wyroku z dnia 24 czerwca 2003 r. (sygn. akt III RN 95/02, Wokanda 2004 nr 2, s. 19), według którego cechą prawa do prywatności jest to, że ochroną tą objęta jest dziedzina życia osobistego (prywatnego), rodzinnego i towarzyskiego człowieka. Ochrona ta nie obejmuje działalności publicznej osoby ani też sfery działań

i zachowań, które ogólnie są pojmowane jako osobiste lub prywatne, jeżeli działania te lub zachowania wiążą się ściśle z działalnością publiczną.

Zauważyć należy, że poza sporem w niniejszej sprawie jest, iż żądana przez skarżącą informacja, tj. treść upomnienia udzielonego na piśmie przez Dyrektora Izby Skarbowej w K. zidentyfikowanemu pracownikowi tego organu, jest informacją publiczną w rozumieniu art. 1 i art. 4 u.d.i.p. Sporne natomiast jest czy możliwość udostępnienia tej informacji podlega ograniczeniom wynikającym z ochrony danych osobowych.

Organy obu instancji przywołują jako podstawę swoich rozstrzygnięć art. 5 ust. 1 u.d.i.p. Brak dostępu do żądanego dokumentu wynika zdaniem organów z konieczności ochrony danych osobowych zawartych w treści przedmiotowego upomnienia. Ochrona tych danych wynika zaś z art. 27 u.o.d.o., który to zabrania przetwarzania danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym.

W związku z powyższym, w pierwszej kolejności w niniejszej sprawie należy rozważyć treść art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p. co do tego, czy ochrony danych osobowych

w zakresie objętym niniejszą sprawą dotyczy ust. 1, czy też ust. 2. W ocenie Sądu, do ochrony danych osobowych zastosowanie ma jednak przepis art. 5 ust. 2. Przepis art. 5 ust. 1 dotyczy bowiem ochrony informacji publicznych objętych regulacją przepisów

o ochronie informacji niejawnych (w szczególności ustawa z 5 sierpnia 2010 r.

o ochronie informacji niejawnych) i innych tajemnic ustawowo chronionych (a więc przykładowo: tajemnica bankowa - ustawa prawo bankowe, tajemnica telekomunikacyjna - ustawa prawo telekomunikacyjne, tajemnica statystyczna - ustawa o statystyce publicznej). Natomiast ograniczenia wynikające z ochrony danych osobowych, to ograniczenia o jakich mowa w art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Ograniczenia ze względu na prywatność osoby fizycznej, to właśnie ograniczenia uregulowane przepisami u.o.d.o. Ochrona prywatności ma swoje konstytucyjne umocowanie w art. 47 Konstytucji RP, a u.o.d.o. służy właśnie realizacji tego konstytucyjnego prawa. Niewątpliwie kara upomnienia udzielona pracownikowi organu I instancji wchodzi

w sferę prywatności osoby, której dotyczy. Dlatego też błędne jest wywodzenie prawa do odmowy udostępnienia treści takiego upomnienia, czy też w ogóle prawa do odmowy informacji dotyczących prywatności osoby fizycznej z przepisu art. 5 ust. 1 u.d.i.p. Przedmiotowa kara upomnienia nie wchodzi bowiem w zakres tajemnicy chronionej ustawowo, nie jest też informacją niejawną.

Trafnie więc podnosi skarżąca, że jeśli organy uważały, że konieczne jest wyłączenie z powodu ochrony danych osobowych czy danych prywatnych, to powinny zastosować art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Z treści tego przepisu wynika, że co do zasady prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej. Jednak w drugim zdaniu tego przepisu określono, jak zresztą słusznie zauważyła skarżąca, kiedy takie prawo nie podlega ograniczeniom ze względu na prywatność. Ograniczenie to nie dotyczy bowiem informacji spełniających łącznie dwa kryteria, tj. informacji dotyczących osób pełniących funkcje publiczne oraz mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji.

Zgodzić się należy ze skarżącą, że nawet gdyby organy wskazały ww. przepis, to w niniejszej sprawie mógłby on właśnie umożliwić udostępnienie informacji z uwagi na to, że wyłączenie nie może obejmować spraw związanych z działalnością funkcjonariuszy publicznych. Organy nie wyjaśniły jednak w ogóle czy przedmiotowe upomnienie dotyczy funkcjonariusza publicznego, ani czy to upomnienie ma związek

z wykonywaniem zadań publicznych. Kara upomnienia może być zaś udostępniona również z podaniem danych osobowych jeśli dotyczy funkcjonariuszy publicznych albo osób pełniących funkcje publiczne. Organy nie wyjaśniły również w przekonywujący

i wyczerpujący sposób dlaczego treść przedmiotowego upomnienia nie może zostać udostępniona po dokonaniu jego ewentualnej anonimizacji, tj. zasłonięciu danych osobowych. Tym samym, organy obu instancji niewątpliwie uchybiły art. 7, art. 11, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 K.p.a., a organ odwoławczy dodatkowo uchybił art. 138 K.p.a.

Zdaniem Sądu, ochrona danych osobowych poprzez stosowną anonimizację, mogłaby zaś okazać się wystarczająca do pozytywnego załatwienia wniosku skarżącej. Takie stanowisko Sądu jest uzasadnione tym, że skarżąca w swoim wniosku,

a następnie w toku postępowania konsekwentnie podtrzymywała, że w treści żądanego przez nią upomnienia, organ może zakryć zarówno dane ukaranej osoby, jak i nazwę komórki organizacyjnej, w której ta osoba pracowała. Anonimizacja taka, wbrew temu co sugerują organy obu instancji, nie stanowiłaby niedozwolonego przetwarzania danych osobowych. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 2 u.o.d.o., przepisy tej ustawy stosuje się do przetwarzania danych w: kartotekach, skorowidzach, księgach, wykazach

i innych zbiorach ewidencyjnych oraz w systemach informatycznych. Do takiego katalogu nie można zaliczyć odpisu dokumentu w postaci kary upomnienia. Dlatego usunięcie danych osobowych z odpisu kary upomnienia nie stanowi przetwarzania danych osobowych objętych regulacją tej ustawy, bo nie stanowi jednego z przejawów przetwarzania danych (o jakim mowa w definicji zawartej w art. 7 pkt 2 tej ustawy) dotyczącego zbioru danych, o jakich mowa w art. 2 ust. 2. Taka anonimizacja nie stanowi też przetwarzania, o jakim mowa w przepisach u.d.i.p., bowiem czynności takie sprowadzają się jedynie do czynności technicznych.

W związku z powyższym, stwierdzić należy, że organy błędnie zinterpretowały przepisy prawa materialnego mające zastosowanie w sprawie, w szczególności nie stosując przepisu art. 5 ust. 2 zdanie 2 u.d.i.p. Skutkiem naruszenia przepisów prawa materialnego przez błędną wykładnię i zastosowanie było niewyjaśnienie istotnych dla sprawy okoliczności faktycznych, to jest naruszenia wskazanych wyżej przepisów postępowania. Zgodnie bowiem z art. 7 Kpa, organ administracji publicznej ma obowiązek wyczerpującego zbadania wszystkich okoliczności faktycznych związanych

z określoną sprawą w celu ustalenia stanu faktycznego zgodnego z rzeczywistością. Ponadto, stosownie do art. 77 § 1 i art. 80 Kpa, organ administracji publicznej zobowiązany jest w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Zebranie całego materiału dowodowego oznacza przy tym zebranie dowodów dotyczących wszystkich mających znaczenie prawne dla sprawy faktów. Organ administracji publicznej jest więc na podstawie ww. przepisów zobowiązany do podjęcia wszelkich niezbędnych czynności proceduralnych w celu zebrania pełnego materiału dowodowego. Obowiązki te ciążą zarówno na organie I, jak i II instancji. Natomiast uzasadnienie wydanego w sprawie rozstrzygnięcia powinno być skonstruowane

w sposób umożliwiający realizację ogólnej zasady przekonywania, a sądowi administracyjnemu skontrolowanie prawidłowości toku rozumowania organu wydającego decyzję oraz motywów rozstrzygnięcia. Naruszenia tych przepisów

w sposób oczywisty miały wpływ na wynik sprawy, gdyż przeprowadzenie postępowania bez tych naruszeń prawa mogłoby doprowadzić do udostępnienia skarżącej przynajmniej części żądanej informacji.

W ponownym postępowaniu organ I instancji, mając na uwadze art. 153 p.p.s.a, jak również ww. uwagi i wskazania Sądu, po raz kolejny rozpozna wniosek skarżącej.

W postępowaniu tym organ winien mieć na uwadze w szczególności to, że zgodnie

z zasadą określoną w art. 61 Konstytucji RP w realizacji prawa do dostępu do informacji publicznej należy zagwarantować maksymalną jawność, a wszelkie ograniczenia

o których mowa w art. 61 ust. 3 Konstytucji RP winny zostać stosowane wyjątkowo. Dopiero zaś po uwzględnieniu powyższego organ będzie mógł rozpoznać w prawidłowy sposób wniosek skarżącej.

W tym stanie sprawy na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i lit c) p.p.s.a należało orzec jak w punkcie pierwszym wyroku. O wstrzymaniu wykonalności zaskarżonej decyzji orzeczono mając na uwadze art. 152 p.p.s.a.

Orzeczenie o kosztach wydano w oparciu o art. 200 i art. 209 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt