Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Iwona Owsińska – Gwiazda po rozpoznaniu w dniu 19 września 2008 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi J.Ś. i S. Ś. na bezczynność Wojewody [...] postanawia: poinformować Ministra Infrastruktury o istotnych naruszeniach prawa występujących w sprawie odmowy zwrotu na rzecz J.Ś i S.Ś. nieruchomości położonych w [...], oznaczonych jako działki nr [...] i [...] o łącznej powierzchni 742 m².

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 155 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), informuje Ministra Infrastruktury o istotnym naruszeniu prawa, do którego doszło w toku rozpoznawania sprawy z wniosku J. i S. Ś. – dalej skarżący, o zwrot nieruchomości położonych w K., oznaczonych jako działki o numerach [...] i [...] o łącznej pow. 742 m²., z uwagi na fakt, że "działka dotychczas nie została wykorzystana na cele, dla których była wykupiona".

Decyzją z dnia [...] października 2004 roku, nr [...] Starosta [...] orzekł o zwrocie na rzecz skarżących nieruchomości położonej w K., oznaczonej jako działka o nr [...] pow. 439 m² oraz odmówił zwrotu działki o numerze [...] pow. 303 m².

Decyzją z [...] stycznia 2005 roku, nr [...] Wojewoda [...] utrzymał w mocy powyższą decyzję Starosty [...] w części dotyczącej odmowy zwrotu na rzecz skarżących działki o numerze [...] oraz uchylił przedmiotową decyzję w części orzekającej o zwrocie na rzecz skarżących nieruchomości położonej w K., oznaczonej jako działka o nr [...] i pow. 439 m².

Powyższą decyzji stała się przedmiotem skargi do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Warszawie, który wyrokiem z 21 lutego 2006 roku, sygn. akt I SA/Wa 664/05 stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji, jako wydanej z rażącym naruszeniem przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, a konkretnie art. 138. Ponieważ przedmiotowa decyzja była wadliwa z powodów formalnych Sąd musiał powstrzymać się od jej oceny merytorycznej. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że organ winien rozpatrzyć sprawę na nowo w jej całokształcie. Organ może i powinien rozpoznać sprawę merytorycznie, zgodnie z żądaniem strony i ustosunkować się do nich w uzasadnieniu.

Decyzją z [...] sierpnia 2006 roku, nr [...] Wojewoda [...] uchylił w całości decyzję Starosty [...] z [...] października 2004 roku i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

W dniu 25 czerwca 2007 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przesłał złożona bezpośrednio do Sądu skargę J. i S. Ś. na bezczynność Starosty [...] i Wojewody [...] w sprawie zwrotu na ich rzecz nieruchomości położonych w K.

W dniu [...] października 2007 r., znak [...] Starosta [...] wydał decyzję o odmowie zwrotu nieruchomości położonych w K., oznaczonych jako działki o numerach [...] i [...] o łącznej pow. 742 m².

W dniu 6 sierpnia 2008 r. (data wpływu do Wojewody [...]) J. i S.Ś wnieśli za pośrednictwem organu do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Wojewody [...] w sprawie zwrotu przedmiotowej nieruchomości.

W odpowiedzi na skargę z 26 sierpnia 2008 roku Wojewoda [...] wniósł o oddalenie skargi z uwagi na fakt, iż decyzją z dnia [...] sierpnia 2008 roku, nr [...] uchylił w całości decyzję Starosty [...] z dnia [...] października 2007 roku.

Postanowieniem z dnia 19 września 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, sygn. akt VIII SAB/Wa15/08 odrzucił skargę J. i S. Ś. wobec nie wyczerpania toku instancji.

W toku rozpatrywania sprawy Sąd stwierdził istotne naruszenie przez Wojewodę [...] przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm. – dalej k.p.a.) oraz przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. – dalej p.p.s.a.). Naruszenie to polegało przede wszystkim na nieprzekazaniu skargi J. i S. Ś. z dnia 5 czerwca 2007 roku do Sądu wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę, który to obowiązek wynika dla organu wprost z art. 54 § 2 p.p.s.a., stanowiącego, że organ przekazuje skargę sądowi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie trzydziestu dni od dnia jej wniesienia. Ponadto organ nie odniósł się do wniosków skarżących, zawartych w pismach z 24 października 2006 roku i 27 lutego 2007 roku o wyłączeniu Starosty[...]. od postępowania w sprawie zwrotu przedmiotowych nieruchomości oraz skargi na bezczynność Starosty [...]. Organ odwoławczy odstąpił zaś od obowiązku wyjaśnienia rzeczywistej woli strony zawartej w powyższych pismach oraz skardze z 5 czerwca 2007 roku, które to pisma mogły być uznane za zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie, zgodnie z art. 37 k.p.a. Tym bardziej, że z treści tego pisma wynikało wprost, że skarżący wskazują na przewlekłość postępowania i niedotrzymywanie terminów wskazanych w k.p.a.

Podkreślić jednocześnie należy, że organy administracji publicznej są obowiązane czuwać nad tym, aby strony nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa i w tym celu winny udzielać im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek (art. 9 Kpa). Ponadto Sąd uznał również, iż postępowaniem prowadzonym przez okres 15 miesięcy, licząc od chwili wniesienia przez skarżących skargi z dnia 5 czerwca 2007 roku, organ rażąco naruszył przepisy dotyczące szybkości postępowania oraz terminów załatwienia sprawy – art. 12 oraz art. 35 § 1 i § 3 k.p.a.

Sąd stwierdza, że nierespektowanie podstawowych zasad postępowania administracyjnego prowadzi do powstania z winy organów negatywnych dla strony skutków prawnych, a także przewlekłości postępowania. Ponadto nie służy realizacji zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa (art. 8 Kpa). Dlatego też, Sąd uznał za uzasadnione wystąpienie z niniejszą sygnalizacją.

W związku ze stwierdzonymi, w toku prowadzonego postępowania sądowoadministracyjnego, istotnymi naruszeniami prawa, Sąd postanowił skierować w trybie art. 155 § 1 p.p.s.a., informację do Ministra Infrastruktury jako organu właściwego, który stosownie do § 2 powołanego artykułu postanowienie rozpatrzy i powiadomi Sąd w terminie 30 dni o zajętym stanowisku.