Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Gliniecki Sędziowie NSA Janina Kosowska NSA Bożena Walentynowicz (spr.) Protokolant Anna Wieczorek po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 3 grudnia 2007 r. sygn. akt II SA/Op 392/07 w sprawie ze skargi E. S. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w O. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie choroby zawodowej uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu wyrokiem z dnia 3 grudnia 2007 r., sygn. akt II SA/Op 392/07, w sprawie ze skargi E. S. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w O. z dnia [...], nr [...], w przedmiocie choroby zawodowej − uchylił zaskarżoną decyzję oraz stwierdził, że decyzja ta nie podlega wykonaniu.

W uzasadnieniu stanowiska Sąd ten przedstawił następujące okoliczności faktyczne i prawne.

Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy we Wrocławiu wyrokiem z dnia 9 lutego 1999 r., sygn. akt lI SA/Wr 954/97, oddalił skargę E. S. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w O. z dnia [...] utrzymującą w mocy decyzję Państwowego Terenowego Inspektora Sanitarnego w S. z dnia [...] orzekającą o braku podstaw do stwierdzenia u E. S. choroby zawodowej − uszkodzenia narządu słuchu.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w S. decyzją z dnia [...] nie stwierdził u skarżącej choroby zawodowej uszkodzenia słuchu. Decyzja ta została wydana na skutek pisma z dnia [...], którym E. S. zwróciła się z prośbą o przeprowadzenie ponownego badania i wydanie decyzji w przedmiocie stwierdzenia choroby zawodowej, argumentując prośbę faktem, że po wydaniu poprzedniej decyzji w tym przedmiocie była jeszcze zatrudniona przez sześć kolejnych miesięcy, do dnia [...].

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w O., po rozpoznaniu odwołania skarżącej od powyższej decyzji, decyzją z dnia [...], z uwagi na brak umożliwienia stronie wyczerpania prawa do rozpoznania choroby w dwóch instancjach diagnostycznych, uchylił tę decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w S., po przeprowadzeniu dodatkowego postępowania, decyzją z dnia [...] odmówił stwierdzenia występowania u skarżącej choroby zawodowej.

Decyzja powyższa została następnie utrzymana w mocy przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w O. decyzją z dnia [...].

W wyniku skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez E. S., wyrokiem z dnia 17 maja 2005 r., sygn. akt II SA/Wr 2833/03, uchylono zaskarżone decyzje organów obu instancji. W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że organy administracyjne naruszyły przepisy prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy oraz przepisy postępowania w zakresie obowiązku należytego wyjaśnienia sprawy. Nie ustosunkowały się do zarzutu, że strona pracowała w narażeniu na ponadnormatywny hałas w okresie od [...] r. do [...] r., rozważając jedynie okres zatrudnienia przez trzy miesiące od daty ostatniego badania. Ponadto w ślad za przeprowadzonymi dowodami z opinii właściwych jednostek służby zdrowia, niezasadnie przyjęły, że ze względu na niski ubytek słuchu oraz asymetrię niedosłuchu, nie występuje u skarżącej schorzenie, które należałoby zakwalifikować jako chorobę zawodową. Zdaniem Sądu, uszkodzenie słuchu wywołane hałasem występującym w środowisku pracy, niezależnie od stopnia tego uszkodzenia, stanowi chorobę zawodową. Wystarczy zatem samo stwierdzenie istnienia warunków narażających na powstanie danej choroby, nie jest natomiast konieczne udowodnienie, że w danym wypadku warunki takie ją spowodowały. Nie wyłącza to możliwości wykazania, że − mimo pracy w warunkach narażających na daną chorobę − jej powstanie w konkretnym wypadku nastąpiło z innych przyczyn, niezwiązanych z wykonywaniem zatrudnienia, jednakże niedające się usunąć wątpliwości nie mogą być tłumaczone na niekorzyść pracownika. Sąd dodał, iż organy administracyjne obowiązane są podejmować wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, w tym dokonać oceny opinii biegłego. Organ nie może oprzeć rozstrzygnięcia na opinii lekarskiej lakonicznej, niezawierającej przekonywującego uzasadnienia, bądź sprzecznej z przepisami prawa. Mając taką opinię, organ powinien wezwać biegłych lekarzy do jej uzupełnienia w kierunku przez siebie wskazanym, bądź z urzędu zasięgnąć opinii innej placówki naukowej służby zdrowia z zakreśleniem jej okoliczności, jakie winny być w opinii ustalone.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w S. decyzją z dnia [...] orzekł o braku podstaw do stwierdzenia u E. S. choroby zawodowej uszkodzenia słuchu wywołanego działaniem hałasu, wymienionej w pozycji [...] wykazu chorób zawodowych, będącego załącznikiem do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1983 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. z 1983 r. Nr 65, poz. 294 z późn. zm.). W uzasadnieniu organ wskazał, że skarżąca była zatrudniona w latach [...]−[...] w OPBP w Z. jako robotnik budowlany, a następnie w okresie od [...] do [...] w Hucie "[...]" S.A. w Z. na stanowisku operatora [...] w narażeniu na hałas ponadnormatywny. Pomiary środowiska pracy wykonywane przez zakładowe Laboratorium Higieny Pracy wykazały, że do [...] r. poziom natężenia hałasu na tym stanowisku pracy przekraczał najwyższe dopuszczalne natężenie wynoszące 85 dB i zawierał się w zakresie 84-95 dB. Dopiero od [...] r. poziom ten nie przekraczał normatywu higienicznego i wynosił 82-83 dB. Organ przeprowadził w dniu [...] dodatkowy wywiad środowiskowy z E. S. przy udziale przedstawiciela Huty "[...]" S.A. w upadłości i w dniu [...] wystąpił do Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego, prosząc o dodatkowe wyjaśnienia w sprawie. Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego stwierdził, iż w dniu [...] stwierdzono u badanej niedosłuch obustronny o wielkości UP-11 dB oraz UL-25 dB. Po powyższym badaniu pacjentka pracowała jeszcze niepełne [...] miesiące w narażeniu na hałas, a zatem zdaniem jednostki orzeczniczej, nie jest możliwie, aby w tak krótkim czasie doszło do znacznego pogorszenia słuchu na jedno ucho w związku z narażeniem na działanie hałasu. Nagłe pogorszenie się słuchu w okresie od [...] do [...] i narastający asymetryczny niedosłuch w 80% spowodowany jest zaburzeniami naczyniowymi w obrębie narządu słuchu. Instytut dodał, iż nie można obecnie określić, jakie konkretnie przyczyny w przypadku E. S. spowodowały progresję niedosłuchu, niewątpliwie jednak znajomość patofizjologii pohałasowego uszkodzenia narządu słuchu pozwala na jednoznaczne wykluczenie urazu akustycznego jako czynnika etiologicznego, ponieważ hałas może działać uszkadzająco na narząd słuchu tylko w trakcie trwania narażenia na jego działanie. Po ustaniu narażenia na hałas, dalsze pogarszanie się słuchu nie ma związku z pracą. Zdaniem Instytutu, aby ubytek mógł być uznany za chorobę zawodową, poza potwierdzonym wieloletnim narażeniem na hałas, musi spełniać pod względem klinicznym cechy przewlekłego urazu akustycznego. Organ I instancji, opierając się na powyższym stanowisku oraz na orzeczeniu lekarskim z dnia [...] wydanym przez Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w S. i badaniu konsultacyjnym z [...] wydanym przez Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w K., odmówił skarżącej stwierdzenia choroby zawodowej narządu słuchu.

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w O., po rozpoznaniu odwołania E. S. od powyższego rozstrzygnięcia, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. Nr 98, poz. 1071 z 2000 r. ze zm.), utrzymał powyższą decyzję w mocy, w uzasadnieniu podnosząc, iż ze zgromadzonych dowodów wynika jednoznacznie, że ubytek słuchu E. S. nie został spowodowany działaniem czynnika szkodliwego występującego w środowisku pracy. Ustalenie, jakie pozazawodowe przyczyny spowodowały schorzenie, wykracza poza ramy orzecznictwa w sprawach chorób zawodowych, którego celem jest potwierdzenie lub wykluczenie związku rozpoznanego schorzenia z wykonywaną pracą, a nie generalnie ustalanie przyczyn choroby, które w wielu wypadkach są nieznane. Zdaniem Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w S. przyczyną schorzenia E. S. są najprawdopodobniej zaburzenia naczyniowe w obrębie narządu słuchu. W związku z powyższym organ odwoławczy uznał, że brak jest podstaw do uznania, że ponad [...]-letnia praca w narażeniu na hałas była przyczyną uszkodzenia narządu słuchu skarżącej, a tym samym zasadnie organ I instancji odmówił stwierdzenia u niej choroby zawodowej narządu słuchu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, uwzględniając skargę E. S. na powyższą decyzję, wyrokiem z dnia 3 grudnia 2007 r. uchylił zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie stanowią przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1983 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. z 1983 r. Nr 65, poz. 294 z późn. zm.), zwanego dalej rozporządzeniem, które obowiązywało w dacie podjęcia zaskarżonej decyzji. Sąd wskazał, że przedmiotowa sprawa była już rozpoznawana przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, który wyrokiem z dnia 17 maja 2005 r., sygn. akt II SA/Wr 2833/03, uchylił zaskarżoną decyzję. Jak wynika z ustalonego przez Sąd stanu faktycznego sprawy, wprawdzie Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w S. wykonał zalecenia Sądu i przeprowadził w dniu [...] dodatkowy wywiad środowiskowy z E. S., a następnie poprosił Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w S. o dodatkowe wyjaśnienia w sprawie, niemniej wydana przez niego decyzja oraz utrzymująca ją w mocy decyzja organu II instancji okazały się wadliwe. Organy te bowiem, poprzez odmowę uznania schorzenia E. S. za chorobę zawodową, naruszyły przepis § 1 rozporządzenia w sprawach chorób zawodowych.

Sąd I instancji podniósł, iż jak słusznie wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 17 maja 2005 r., w przypadku pozytywnego ustalenia, że stwierdzona u pracownika choroba jest wymieniona w wykazie chorób zawodowych i praca była wykonywana w warunkach narażających na jej powstanie, istnieje domniemanie związku przyczynowego między chorobą zawodową a warunkami narażającymi na jej powstanie. Zdaniem Sądu, wystarczy samo stwierdzenie istnienia warunków narażających na powstanie danej choroby, nie jest natomiast konieczne udowodnienie, że w danym wypadku warunki takie ją spowodowały, zaś skoro organy administracyjne odmówiły stwierdzenia występowania u skarżącej choroby zawodowej, winny były wykazać, iż uszkodzenie narządu słuchu nie jest związane z warunkami wykonywanej przez skarżącą pracy przy obsłudze suwnicy manipulacyjno-transportowej w Hucie "[...]". Wbrew jednak powyższemu obowiązkowi organy nie ustaliły przyczyn powstałego u skarżącej niedosłuchu i pomimo dostrzeżenia faktu, iż warunki pracy skarżącej stwarzały ryzyko uszkodzenia słuchu, nie wypowiedziały się co do ewentualnego wpływu działania hałasu przy wykonywaniu pracy na powstałe u skarżącej schorzenie. Sąd stwierdził, że Instytut ten nie wyeliminował zatem w 100% zawodowej etiologii schorzenia, ponieważ jak sam podniósł, nie był w stanie określić, jakie konkretnie przyczyny spowodowały u E. S. progresję niedosłuchu. Sąd uznał zatem, że skoro stwierdzono u skarżącej ubytek słuchu i ponadnormatywne natężenie hałasu na stanowisku pracy, którą wykonywała, to ten ubytek słuchu, zgodnie z wolą ustawodawcy wyrażoną w pkt [...] wykazu chorób zawodowych, należało zakwalifikować jako chorobę zawodową. Skarżąca bowiem wykonywała przez [...] lata pracę w warunkach ponadnormatywnego hałasu, co stanowi dostateczną podstawę do uznania związku przyczynowego pomiędzy utratą przez nią słuchu a tymi warunkami (pracą). W związku z naruszeniem przez organy administracyjne prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, tj. § 1 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 17 listopada 1983 r. w sprawie chorób zawodowych, poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że stwierdzony u skarżącej niedosłuch nie jest chorobą zawodową, Sąd w oparciu o art. 145 § 1 pkt 1a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej "p.p.s.a.", uchylił zaskarżoną decyzję.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku, opartą na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a. złożył Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w O., reprezentowany przez radcę prawnego, wnosząc o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i oddalenie skargi. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie prawa materialnego, a to § 1 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1983 r. w sprawie chorób zawodowych, przez przyjęcie tezy, że w przypadku odmowy stwierdzenia choroby zawodowej pracownika koniecznym jest ustalenie pozazawodowej przyczyny schorzenia. Zdaniem wnoszącego skargę organu, teza ta jest wynikiem błędnej wykładni powołanego przepisu prawa, gdyż ani z wykładni gramatycznej, ani logicznej (ani żadnej innej) nie wynika konieczność ustalenia przyczyny schorzenia pracownika, w sytuacji gdy analiza objawów schorzenia pracownika wyklucza związek przyczynowy pomiędzy schorzeniem a warunkami pracy.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że orzecznictwo i doktryna powołane przez Sąd w zaskarżonym wyroku wyraźnie nakazują uznanie choroby za zawodową, gdy występuje jakikolwiek związek przyczynowy między chorobą a warunkami pracy. Zdaniem wnoszącego skargę kasacyjną w sprawie niniejszej, we wszystkich opiniach lekarskich taki związek przyczynowy został wykluczony. Powołując się na opinię Instytutu, która zawiera sformułowanie "narastający asymetryczny niedosłuch w 80% spowodowany jest zaburzeniami naczyniowymi w obrębie narządu słuchu", wnoszący skargę kasacyjną uznał, że Sąd I instancji nie miał podstaw aby przyjąć, że niedosłuch w pozostałych 20% został spowodowany przyczynami występującymi w związku z wykonywanym zawodem przez E. S., gdyż przyczyny te zostały wykluczone.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Niniejsza skarga kasacyjna podnosi usprawiedliwioną podstawę, uzasadniającą jej uwzględnienie. Słuszny jest zarzut naruszenia prawa materialnego przez błędną wykładnię przepisu § 1 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1983 r. "w sprawie chorób zawodowych".

Stosownie do treści powołanego przepisu, za choroby zawodowe uważa się choroby określone w wykazie chorób zawodowych stanowiącym załącznik do rozporządzenia, jeżeli zostały spowodowane działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy.

Już z brzmienia tego przepisu wynika, że warunkiem uznania stwierdzonego schorzenia za chorobę zawodową jest umieszczenie go w wykazie chorób zawodowych w załączniku do cytowanego rozporządzenia a nadto ustalenie (w toku dochodzenia epidemiologicznego), że schorzenie to zostało spowodowane działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy.

Wyniki dochodzenia epidemiologicznego przesyła się do zakładu służby zdrowia właściwego do rozpoznania choroby zawodowej zgodnie z § 6 rozporządzenia.

Przy ocenie zaś działania czynnika szkodliwego uwzględnia się rodzaj, stopień i czas narażenia zawodowego, sposób wykonywania pracy i inne okoliczności określone w § 1 ust. 2 rozporządzenia.

Przepisy rozporządzenia mającego zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1983 r., nakładają na jednostki właściwe do rozpoznawania choroby zawodowej obowiązek zebrania pełnej dokumentacji w zakresie przebiegu pracy zawodowej, warunków tej pracy, czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w tym środowisku oraz pełnej dokumentacji lekarskiej obejmującej zwłaszcza wyniki przeprowadzonych badań.

W sprawie niniejszej w oparciu o wszystkie zebrane dowody, a w szczególności wyniki dochodzenia epidemiologicznego i wyniki przeprowadzonych badań lekarskich przez uprawnione placówki medyczne pierwszego i drugiego stopnia, poszerzone ponowionymi badaniami i wyjaśnieniami Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w S., a także na podstawie badań konsultacyjnych z dnia [...] Wojewódzkiego Ośrodka Medycyny Pracy w K., organy obu instancji Inspekcji Sanitarnej odmówiły stwierdzenia choroby zawodowej narządu słuchu u E. S. − w postaci uszkodzenia słuchu spowodowanego działaniem hałasu (poz. [...] załącznika do rozporządzenia).

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 marca 2000 r. I SA 1942/99 zajął jednoznaczne stanowisko, że "orzeczenia lekarskie oraz wyniki dochodzenia epidemiologicznego stanowią w myśl § 10 ust. 1 rozporządzenia RM z 18 listopada 1983 r. w sprawie chorób zawodowych, podstawę do wydania decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej lub braku podstaw do jej stwierdzenia".

Jeżeli orzeczenia nie są wyczerpujące lub budzą wątpliwości, to należy spowodować ich wyjaśnienie lub uzupełnienie, względnie uzyskać dodatkowe orzeczenie innej uprawnionej jednostki organizacyjnej.

Dokonując oceny zaskarżonej decyzji, Sąd pierwszej instancji miał też na uwadze zalecenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zawarte w wyroku z dnia 17 maja 2005 r. uchylającego poprzednią decyzję. Sąd ten ocenił, że zalecenia zostały wykonane i uzupełniono materiał dowodowy w stopniu pozwalającym na merytoryczne orzeczenie. Jednak Sąd I instancji nie uznał rozstrzygnięcia organu Inspekcji Sanitarnej za prawidłowe i nie podzielił zasadności odmowy stwierdzenia choroby zawodowej u E. S.

Równocześnie Sąd zajął stanowisko, że skoro organy administracyjne odmówiły stwierdzenia choroby zawodowej u skarżącej, winny były wykazać, iż uszkodzenie narządu słuchu nie jest związane z warunkami wykonywanej pracy. Wbrew temu obowiązkowi organy nie ustaliły przyczyn powstałego u skarżącej niedosłuchu i nie wypowiedziały się co do wpływu hałasu na powstałe u skarżącej schorzenie.

Stanowisko to jest błędne i wyprowadzone z wadliwej interpretacji § 1 ust. 1 ww. rozporządzenia RM z dnia 18 listopada 1983 r. o chorobach zawodowych. Sąd nie mógł ocenić, iż organy Inspekcji Sanitarnej wydały nieprawidłowe decyzje, skoro specjalistyczne jednostki medyczne I i II stopnia powołane do orzekania o chorobach zawodowych wykluczyły wystąpienie u E. S. choroby zawodowej spowodowanej hałasem.

Utrwalone jest stanowisko orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, które przyjmuje, że "warunkiem koniecznym stwierdzenia przez organy inspekcji sanitarnej choroby zawodowej jest uprzednie jej lekarskie rozpoznanie przez właściwe medyczne jednostki orzecznicze.

Orzeczenie o braku podstaw do rozpoznania choroby zawodowej jest wiążące dla organów inspekcji sanitarnej, prowadzi więc do odmowy stwierdzenia choroby" (vide wyrok NSA z dnia 24 maja 2001 r. sygn. I SA 1801/00 publ. LEX nr 77663).

Także w wyroku z dnia 23 lipca 2003 r. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że organy inspekcji sanitarnej nie mogą wydać decyzji stwierdzającej istnienie choroby zawodowej wbrew lub niezgodnie z orzeczeniem lekarskim, jeżeli zostało ono wydane z zachowaniem norm zamieszczonych w rozporządzeniu w sprawie chorób zawodowych, nie jest sprzeczne z zebranym materiałem dowodowym i nie budzi zastrzeżeń co do rozpoznania choroby lub braku podstaw do jej stwierdzenia.

Należy stanowczo podkreślić, że przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z 18 listopada 1983 r. "w sprawie chorób zawodowych" regulują całościowo postępowanie mające za zadanie ustalenie bądź wykluczenie choroby zawodowej, tj. choroby spowodowanej działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy (§ 1 ust. 1 ww. rozporządzenia).

Żaden przepis rozporządzenia nie zobowiązuje ani placówek medycznych, ani organów administracji do ustalenia innych przyczyn powstania danej choroby, jeśli wykluczono działanie czynników środowiska pracy jako przyczynę choroby zawodowej. Odrębne stanowisko Sądu pierwszej instancji zaprezentowane w uzasadnieniu niniejszego wyroku jest niezasadne i sprzeczne z treścią § 1 ust. 1 ww. rozporządzenia.

Trzeba także podkreślić, że prawidłowa interpretacja § 1 ust. 1 rozporządzenia wskazuje na możliwość zaliczenia do choroby zawodowej tych chorób ujętych w wykazie, które zostały spowodowane działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy. Oznacza to, że z samego faktu, iż E. S. pracowała przez [...] lata w warunkach narażenia na hałas nie można przyjąć związku przyczynowego pomiędzy ubytkiem słuchu i warunkami pracy.

Za stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego zajętym w uchwale 7 sędziów z dnia 10 maja 2002 r. przypomnieć należy, że choroba zawodowa jest nie tylko pojęciem prawnym ale także pojęciem medycznym. Rozpoznanie chorób zawodowych powierzone zostało więc określonym w rozporządzeniu jednostkom medycznym.

Z laryngologicznego punktu widzenia, opartego na wieloletnich badaniach wynika, że charakterystycznym skutkiem narażenia zawodowego na hałas jest trwały obustronny ubytek słuchu o lokalizacji ślimakowej z cechami uszkodzenia komórek słuchowych narządu Cortiego, umiejscowionego w ślimaku, ponieważ hałas prowadzi do uszkodzenia tych komórek.

W orzeczeniach lekarskich obu instancji wydanych na podstawie badań skarżącej E. S. wykluczono występowanie utraty słuchu spowodowane hałasem.

Nie mając obowiązku szczegółowego ustalania przyczyny stwierdzonego ubytku słuchu, Instytut Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w opinii uzupełniającej wskazał jako przyczynę w 80% zaburzenia naczyniowe w obrębie narządu słuchu.

Dla rozstrzygnięcia sprawy nie jest istotne ustalenie faktycznych przyczyn choroby skarżącej, ale istotny jest fakt wykluczenia hałasu jako przyczyny ubytku słuchu, skoro w wyniku przeprowadzonych badań nie odnotowano obustronnego odbiorczego ubytku słuchu o lokalizacji ślimakowej będącego skutkiem wieloletniego narażenia na hałas.

W świetle powyższych rozważań należało podzielić zasadność skargi kasacyjnej, iż Sąd I instancji błędnie ocenił zebrany materiał dowodowy w sprawie, co doprowadziło do naruszenia prawa materialnego § 1 cytowanego rozporządzenia.

Ponieważ zarzut skargi kasacyjnej podnosił tylko naruszenie prawa materialnego i Naczelny Sąd Administracyjny nie stwierdził naruszenia przepisów postępowania, Sąd na podstawie art. 188 p.p.s.a. uchylił wyrok i rozpoznał skargę. Nie podzielając jej zarzutów, co znajduje uzasadnienie w aspekcie przedstawionych wyżej rozważań, Naczelny Sąd Administracyjny skargę E. S. oddalił.