Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzena Iwankiewicz (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Renata Bukowiecka-Kleczaj,, Sędzia NSA Stefan Kłosowski, Protokolant starszy sekretarz sądowy Małgorzata Płocharska-Małys, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 9 marca 2017 r. sprawy ze skargi E. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie czasowego odebrania zwierząt oddala skargę.

Decyzją z dnia [...] r., nr [...] Burmistrz W. na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 3 w związku z art. 6 ust. 2 pkt 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz.U. z 2015 r., poz. 266 ze zm.) i art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2015r., poz. 211) dalej "K.p.a." orzekł o czasowym odebraniu E. M. psa (suki) rasy mieszaniec i przekazaniu go do Komunalnego Schroniska dla Bezdomnych Zwierząt z siedzibą w S.

W uzasadnieniu organ opisał stan faktyczny sprawy podając m.in., że w dniu

[...] r. sołtys wsi W. – E. A. poinformowała Burmistrza W. o tym, że pies E. M. i D. J. biega po miejscowości W., zaczepia ludzi oraz zagryzł dwie kury. Podobne zachowanie psa miało miejsce także w dniu [...] r. i wówczas po interwencji telefonicznej D. J. oświadczyła, że zrzeka się psa, ponieważ ma z nim same kłopoty.

Po pisemnym wezwaniu Burmistrza W. skierowanym do Policji, w dniu

[...] r. funkcjonariusze Policji przy asyście pracowników Referatu Gospodarki Odpadami odebrali psa E. M., który odmówił dalszej opieki nad zwierzęciem i umieścili go w Schronisku dla Bezdomnych Zwierząt w S. (potwierdzenie z dnia [...] r.).

Do akt sprawy załączono zaświadczenie nr [...] z dnia [...] r.

o szczepieniu psa przeciwko wściekliźnie, z którego wynika, że jego właścicielem jest E. M. zamieszkały w W., suka nosi imię M., jest

w wieku ok. [...] lat i ma [...] umaszczenie.

Na podstawie przeprowadzonych oględzin nieruchomości należącej do E. M. ustalono, że jest ona ogrodzona, a do miejsca przebywania psa prowadzi bramka.

W sprawie organ przesłuchał w charakterze świadków mieszkańców sąsiadujących ze skarżącym, którzy potwierdzili, że pies zrywa się z uwięzi i stwarza zagrożenie dla mieszkańców miejscowości oraz, że E. M. oświadczył, iż zrzeka się obowiązków właściciela i to Gmina W. powinna od tej pory odpowiadać ze ewentualne szkody jakie wyrządzi pies.

Z uwagi na fakt, że pies wałęsał się po miejscowości pozbawiony opieki właściciela, organ I instancji zastosował art. 7 ust. 3 ustawy i wydał opisane rozstrzygnięcie.

Nie zgadzając się z decyzją Burmistrza W., E. M. złożył odwołanie w którym wniósł o jej uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] r., nr [...] na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego oraz art. 7 ust. 3, art. 6 ust. 2 pkt 11 ustawy z dnia

21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję Burmistrza W.

W uzasadnieniu organ odwoławczy wyjaśnił, że mająca zastosowanie

w niniejszej sprawie ustawa o ochronie zwierząt rozróżnia dwa tryby odebrania zwierzęcia: pierwszy określony w art. 7 ust. 1 - regulujący czasowe odebranie zwierzęcia w celu przekazania jednemu z podmiotów wskazanych w tym przepisie; w tej sytuacji organ wydaje decyzję, na podstawie której następuje czasowe odebranie zwierzęcia, i drugi tryb określony w art. 7 ust. 3 mający zastosowanie w sytuacjach nieciepiących zwłoki, kiedy to organ wydaje decyzję w przedmiocie odebrania zwierzęcia post factum.

Analizując ustalony stan faktyczny oraz zastosowane przez organ I instancji przepisy Kolegium podkreśliło, że dla zastosowania podstawy prawnej określonej

w art. 7 ust. 3 ww. ustawy koniecznym było ustalenie, czy w sprawie zachodzą przesłanki określone w art. 6 ust. 2 pkt 11 oraz przesłanki z powołanego art. 7 ust. 3, ponieważ dla jego zastosowania nie wystarczy spełnienie jednej z przesłanek art. 6

ust. 2 ustawy ale konieczne jest ustalenie, że: 1) zachodził przypadek niecierpiący zwłoki, 2) dalsze pozostawanie zwierzęcia u właściciela lub opiekuna zagrażało życiu lub zdrowiu zwierzęcia, 3) zwierzę zostało już faktycznie odebrane właścicielowi lub opiekunowi.

W ocenie Kolegium przeprowadzone przez organ I instancji postępowanie pozwoliło ustalić okoliczności istotne mające znaczenie dla podjęcia prawidłowego rozstrzygnięcia na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy o ochronie zwierząt, zgodnie z którym decyzja wydana została po fakcie odebrania psa z uwagi na sytuację niecierpiącą zwłoki.

Dalej organ podkreślił, że w sprawie zachodzi przesłanka określona w art. 6

ust. 2 pkt 11 ustawy polegająca na porzuceniu psa, ponieważ w toku postępowania ustalono, a E. M. jednoznacznie potwierdził, że zrzeka się praw do psa.

W sprawie zachodziła również sytuacja niecierpiąca zwłoki, ponieważ pozostawienie psa bez opieki, wałęsającego się bez nadzoru odpowiedzialnego opiekuna stwarzało zagrożenie dla mieszkańców miejscowości jak również dla życia

i zdrowia samego zwierzęcia wynikającego z zagrożenia potrąceniem lub przejechaniem przez pojazd mechaniczny, bądź z osłabienia z powodu głodu lub pragnienia.

Opisane okoliczności w ocenie Kolegium jednoznacznie wskazują, że w sprawie spełnione zostały przesłanki z art. 7 ust. 3 ustawy, a zatem po faktycznym odebraniu psa uzasadnione było orzeczenie w formie decyzji administracyjnej o jego odebraniu i umieszczeniu w schronisku.

Przedmiotową decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego E. M. zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. Zdaniem skarżącego organy obu instancji orzekające w niniejszej sprawie naruszyły jego interes prawny pozbawiając go możliwości pozbycia się niebezpiecznego dla życia i zdrowia bliżej nieokreślonej liczby osób psa w sposób zgodny z prawem. Skarżący zaznaczył, że nie jest w stanie zbudować bezpiecznego kojca dla psa z uwagi na niski dochód wynoszący miesięcznie [...] zł oraz fakt, że taka budowa wymaga zgłoszenia, a on nie posiada jakiejkolwiek nieruchomości, co powoduje, że takie przedsięwzięcie budowlane w jego przypadku jest nierealne. W oparciu o powyższe argumenty skarżący wniósł o uchylenie wydanych w sprawie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi I instancji.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze nie znajdując podstaw do zmiany stanowiska wyrażonego w sprawie wniosło o oddalenie skargi jako bezzasadnej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie z w a ż y ł, co następuje:

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1066) w związku z art. 3 § 1 ustawy z dnia

30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U.

z 2016 r. poz. 718 ze zm.), dalej "P.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Zgodnie z treścią art. 134 P.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi, oraz powołaną podstawą prawną.

Przedmiotem kontroli Sądu w niniejszej sprawie jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r.

nr [...] utrzymująca w mocy decyzję Burmistrza W. orzekającą o czasowym odebraniu psa i przekazaniu go do Komunalnego Schroniska dla Bezdomnych Zwierząt w S.

Podstawę wydania decyzji stanowiły regulacje ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, której celem jest zapewnienie ochrony zwierząt jako istot żyjących, zdolnych do odczuwania cierpienia, którym człowiek jest winien poszanowanie, ochronę i opiekę (art. 1 ust. 1 ustawy). Rzeczony akt prawny określa, że każde zwierzę wymaga humanitarnego traktowania, przez co należy rozumieć traktowanie uwzględniające potrzeby zwierzęcia i zapewniające mu opiekę i ochronę (art. 4 pkt 2 i 5 ustawy). Tym samym wszelkie działania podejmowane w stosunku do zwierząt winny mieć na względzie ich dobro. W tym celu wprowadzono w ustawie szereg rozwiązań mających na celu ochronę zwierząt.

Niewątpliwe jednym z takich rozwiązań jest możliwość niezwłocznego, czasowego odebrania zwierzęcia (art. 7 ust. 3 ustawy), zezwalająca na podjęcie szybkich i sprawnych działań w razie stwierdzenia, że dalsze przebywanie zwierzęcia

u właściciela zagraża jego życiu lub zdrowiu. Stosownie do treści wskazanego przepisu w przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia

u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu lub zdrowiu, policjant, strażnik gminny lub upoważniony przedstawiciel organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, odbiera mu zwierzę, zawiadamiając o tym niezwłocznie wójta (burmistrza, prezydenta miasta), celem podjęcia decyzji w przedmiocie odebrania zwierzęcia.

Wyjaśnić trzeba, że decyzja o odebraniu zwierzęcia podejmowana w trybie art. 7 ust. 3 ustawy, w przeciwieństwie do decyzji wydanej na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, wydana jest wówczas, gdy zwierzę zostało już faktycznie odebrane właścicielowi lub opiekunowi. Innymi słowy odebranie zwierzęcia jest działaniem poprzedzającym podjęcie decyzji w przedmiocie czasowego odebrania zwierząt. W rezultacie postępowanie organu wydającego taką decyzję nie może ograniczać się wyłącznie do akceptacji czynności faktycznych podmiotu upoważnionego do wcześniejszego odebrania zwierzęcia, lecz winno polegać na wnikliwym, następczym zbadaniu dokonanego już odebrania zwierzęcia. Ponadto postępowanie to winno być prowadzone zgodnie z regułami wynikającymi z przepisów K.p.a.

Zaznaczyć trzeba, że wydanie decyzji w trybie art. 7 ust. 3 ustawy uzależnione jest od ustalenia, że miało miejsce znęcanie się nad zwierzęciem w rozumieniu art. 6 ust. 2 ustawy oraz, że wystąpił przypadek niecierpiący zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu lub zdrowiu. Przepis ten wprowadza zatem dodatkowe przesłanki orzeczenia o czasowym odebraniu zwierząt w stosunku do przesłanki decyzji wydawanej w oparciu o art. 7 ust. 1 ustawy. Jednocześnie wyjaśnić należy, że znęcanie się nad zwierzętami stanowiące konieczną przesłankę orzeczenia o czasowym odebraniu zwierząt, w myśl art. 6 ust. 2 ustawy, oznacza zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, w tym porzucanie zwierzęcia, a w szczególności psa lub kota przez właściciela, bądź przez inną osobę, pod której opieką zwierzę pozostaje (art. 6 ust. 2 pkt 11).

Zakresem koniecznych ustaleń organu administracyjnego muszą być zatem objęte okoliczności, o których mowa w wyżej wskazanych przepisach prawa materialnego i z tej perspektywy należy ocenić realizację wymagań proceduralnych. Zdaniem Sądu organy orzekające w niniejszej sprawie przeprowadziły rzetelne postępowanie wyjaśniające, które dało podstawy do przyjęcia, iż spełnione zostały przesłanki wydania decyzji o czasowym odebraniu psa w oparciu o art. 7 ust. 3 ustawy. Z zebranych w sprawie materiałów dowodowych wynika, iż właściciel psa E. M. jednoznacznie oświadczył, że zrzeka się zwierzęcia i nie ponosi za niego odpowiedzialności. Na podstawie przesłuchań świadków ustalono, że pies niejednokrotnie sam biegał po miejscowości Warnowo zaczepiając dorosłych oraz dzieci, wyjadając jedzenie przeznaczone dla innych zwierząt, zagryzł również dwie kury.

W ocenie Sądu organy podjęły niezbędne kroki w celu dokładnego wyjaśnienia sprawy, prawidłowo oceniły zgromadzony materiał dowodowy i podjęły rozstrzygnięcie adekwatne do ustalonego stanu faktycznego, wypełniając tym samym dyspozycje wynikające z art. 7, art. 77 § 1 i 80 K.p.a.

W sprawie spełniona została przesłanka polegająca na porzuceniu psa przez właściciela, ponadto zachodziła również sytuacja niecierpiąca zwłoki, ponieważ pozostawienie psa biegającego bez nadzoru po terenie miejscowości W.

w sposób niebudzący wątpliwości stwarzało zagrożenie nie tylko dla mieszkańców ale przede wszystkim zagrożenie dla życia i zdrowia samego zwierzęcia, które narażone było na potrącenie, czy przejechanie przez pojazd mechaniczny, osłabienie z powodu głodu, czy pragnienia. Na uwadze należy mieć również treść notatek służbowych sporządzonych przez pracowników Urzędu Miejskiego w dniu [...] r. z których wynika, że E. M. groził, że jeżeli pies nie zostanie mu odebrany, to go zabije. W ocenie Sądu powyższe groźby niewątpliwie również stanowią realne zagrożenie dla życia zwierzęcia.

W konsekwencji stwierdzić należy, że stan faktyczny jaki zachodził w sprawie uzasadniał podjęcie decyzji, o jakiej mowa w art. 7 ust. 3 ustawy o ochronie zwierząt.

Uznając, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu Sąd na podstawie art. 151 P.p.s.a. skargę oddalił.