Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Kwiecińska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Elwira Brychcy Sędzia WSA Tomasz Świstak Protokolant st. sekr. sąd. Ewa Wąsik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 listopada 2011r. sprawy ze skargi M. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia (...) Nr (...) w przedmiocie uprawnień do wykonywania badań technicznych pojazdów; oddala skargę

Decyzją z dnia (...) października 2011 r., nr (...), Prezydenta Miasta P. na podstawie art. 104 i 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej kpa) oraz art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.) odmówił wydania M. K. uprawnień do wykonywania badań technicznych pojazdów.

W uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia organ wskazał, iż zgodnie z art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym starosta wydaje uprawnienie do wykonywania badań technicznych, jeżeli osoba ubiegająca się o jego wydanie posiada wymagane wykształcenie techniczne i praktykę, odbyła wymagane szkolenie oraz zdała z wynikiem pozytywnym egzamin kwalifikacyjny. Natomiast przepisy szczegółowe zawarte w § 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 04 listopada 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów (Dz. U. z 2004 r. Nr 246, poz. 2469) stanowią, że diagnostą uprawnionym do wykonywania badań technicznych pojazdów może być między innymi osoba posiadająca wyższe wykształcenie techniczne o specjalności samochodowej lub specjalności innej niż samochodowa i udokumentowane 2 lub odpowiednio 4 lata praktyki w stacji obsługi pojazdów lub w zakładzie (warsztacie) naprawy pojazdów na stanowisku naprawy lub obsługi pojazdów. Zdaniem organu I instancji, wnioskodawczyni nie spełniła kryterium posiadania wyższego wykształcenia technicznego, gdyż przedłożony dyplom ukończenia studiów wyższych zawodowych na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu "A", na kierunku Ochrona Środowiska oraz dyplom ukończenia studiów wyższych magisterskich – uzupełniających na Wydziale Biologii wskazuje, na brak takiego wykształcenia. Jak podkreślono "A" nie kształci studentów studiów z dziedziny nauk technicznych. Równocześnie ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) wyraźnie rozgranicza studia licencjackie od inżynierskich, wskazując, iż studia pierwszego stopnia to studia licencjackie lub inżynierskie, umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności w określonym zakresie kształcenia, przygotowujące do pracy w o kreślonym zawodzie, kończące się uzyskaniem tytułu licencjata albo inżyniera. Definicje tytułów zawodowych nadawanych absolwentom studiów określa natomiast rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie rodzajów tytułów zawodowych nadawanych absolwentom studiów i wzorów dyplomów oraz świadectw wydawanych przez uczelnie (Dz. U. z 2009 r. Nr 11, poz. 61), które wskazuje, w § 2 pkt. 4, iż tytuł zawodowy inżyniera może zostać nadany absolwentom studiów pierwszego stopnia po ukończeniu kierunków innych niż wymienione w pkt 1 i 2 oraz kierunku inżynieria bezpieczeństwa, innym niż absolwenci wymienieni w pkt 3, jeżeli zostały spełnione łącznie następujące warunki: a) program nauczania określony dla kierunku studiów zawierał przedmioty techniczne, rolnicze lub leśne i przedmioty te stanowiły nie mniej niż 50 % ogólnej liczby godzin zajęć oraz plan studiów określał, że przynajmniej 50 % zajęć dydaktycznych jest ćwiczeniami audytoryjnymi, laboratoryjnymi, projektowymi lub terenowymi, b) standard kształcenia określony na podstawie art. 9 pkt 2 lub art. 10 ust. 1 lub art. 11 ust. 3 ustawy, przewiduje na tym kierunku studia inżynierskie. Natomiast na podstawie § 2 pkt 7 powyższego rozporządzenia tytuł zawodowy licencjata nadaje się absolwentom studiów pierwszego stopnia po ukończeniu kierunków innych niż wymienione w pkt 1 -6, a w tym kierunków innych niż opisane w pkt 4 litera a) i b) (kierunki studiów, po ukończeniu których nadaje się tytuł zawodowy inżyniera). W konsekwencji fakt uzyskania przez wnioskodawczynię tytułu licencjata po studiach wyższych zawodowych na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych "A", na kierunku Ochrona Środowiska nie jest równoznaczny z posiadaniem przez nią wyższego wykształcenia technicznego, a w szczególności legitymowaniem się tytułem inżyniera. Podobnie ukończenie przez wnioskodawczynię studiów podyplomowych w zakresie "Bezpieczeństwa ruchu drogowego i rzeczoznawstwa samochodowego" na Wydziale Mechanicznym "B", nie przesądza o posiadaniu przez nią wykształcenia wyższego technicznego gdyż studia podyplomowe, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 11 ustawy o szkolnictwie wyższym, stanowią inną niż studia wyższe i studia doktoranckie formę kształcenia przeznaczoną dla osób legitymujących się dyplomem ukończenia studiów wyższych.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła w dniu M. K. podnosząc, iż w jej ocenie licencjat i inżynier stanowią równorzędny poziom wykształcenia. Zdaniem skarżącej organ I instancji nie wyjaśnił jaka jest różnica pomiędzy wykształceniem wyższym technicznym a wyższym zawodowym i wbrew twierdzeniom zawartym w zaskarżonej decyzji, nie jest tak, iż tylko inżynier spełnia wymóg wyższego wykształcenia technicznego. Dodatkowo fakt spełnienia przez wnioskodawczynię warunków określonych w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów wynika, z ukończonych przez nią studiów podyplomowych w zakresie "Bezpieczeństwa ruchu drogowego i rzeczoznawstwa samochodowego".

Pismem z dnia (...) stycznia 2011 r. pełnomocnik skarżącej – radca prawny R. S., podnosząc, iż w świetle rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 06 maja 2003 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Edukacji (Dz. U. z 2003 r. Nr 98, poz. 895) absolwenci studiów inżynierskich oraz magisterskich posiadają jednakowe wykształcenie techniczne, bez rozróżnienia na wykształcenie techniczne lub nie techniczne.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze, decyzją z dnia

(...) kwietnia 2011 r., nr (...), na podstawie art. 138 § 1 pkt. 1 kpa, utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta P. z dnia (...) października

2010 r.

Uzasadniając powyższe stanowisko, Kolegium powtórzyło dotychczasowy przebieg postępowania, a następnie wskazało, że w myśl rozporządzenia w sprawie szczegółowych wymagań stosunku do diagnostów, diagnostą może zostać jedynie osoba, która posiada wymagane wykształcenie techniczne, lata praktyki, szkolenie oraz pozytywny wynik egzaminu złożonego przed komisją powołaną przez Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego. Zdaniem organu odwoławczego Prezydent prawidłowo orzekł, iż skarżąca nie spełnia wymogu legitymowania się wykształceniem wyższym. Zgodnie z uchwałą Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 24 października 2005 r. w sprawie określenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (M.P. z 2005 r. Nr 79 poz. 1120) zmienionej uchwałą Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 10 grudnia 2008 r. (M. P. z 2008 r. Nr 97 poz. 843) do nauk technicznych zaliczane są: architektura i urbanistyka; automatyka i robotyka; biocybernetyka i inżynieria biomedyczna; biotechnologia; budowa i eksploatacja maszyn; budownictwo; elektronika; elektrotechnika; energetyka; geodezja i kartografia; górnictwo i geologia inżynierska; informatyka; inżynieria chemiczna; inżynieria materiałowa; inżynieria produkcji; inżynieria środowiska; mechanika; metalurgia; technologia chhemiczna; telekomunikacja; transport oraz włókiennictwo. Z załączonych przez wnioskodawczynie dokumentów wynika, iż ukończyła ona studia zawodowe na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych "A", na kierunku Ochrona Środowiska oraz studiów wyższych magisterskich – uzupełniających na Wydziale Biologii "A", które to kierunki nie są kierunkami technicznymi. O fakcie posiadania wykształcenia technicznego decyduje dziedzina wiedzy, z której dana osoba uzyskała dyplom. Organ II instancji wskazał również, iż jak trafnie podniesiono w zaskarżonej decyzji, skarżąca kończąc studia pierwszego stopnia uzyskała jedynie tytuł licencjata, a nie tytuł inżyniera, gdyż niespełnione zostały warunki określone w § 2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie rodzajów tytułów zawodowych nadawanych absolwentom studiów i wzorów dyplomów oraz świadectw wydawanych przez uczelnie. Również ukończenie przez skarżącą studiów podyplomowych w zakresie "Bezpieczeństwa ruchu drogowego i rzeczoznawstwa samochodowego" nie stanowi okoliczności, wskazującej na fakt posiadania przez nią wyższego wykształcenia technicznego.

Skargę na powyższe rozstrzygnięcie wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu M. K. reprezentowana przez radcę prawny R. S. wnosząc o jej uchylenie. Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie § 2 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 04 listopada 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów poprzez jego wadliwą wykładnię oraz naruszenie przepisów postępowania polegających na naruszeniu interesu obywatela, rozpoznaniu sprawy z rażącym przekroczeniem terminu oraz wadliwej ocenie zebranego materiału dowodowego.

W treści skargi podniesiono, że dokonując wykładni rozporządzenia w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów organ winien posłużyć się wykładnią językową i potoczną przy interpretacji wyrażenia "wykształcenie techniczne". Skarżąca posiada odpowiednie doświadczenie zawodowe oraz specjalistyczne wykształcenie zdobyte podczas podyplomowych w zakresie "Bezpieczeństwa ruchu drogowego i rzeczoznawstwa samochodowego", przesądzające o legitymowaniu się przez nią wystarczającą wiedzą techniczną, dając tym samym rękojmie rzetelności wykonywanych badań technicznych. W skardze podniesiono również, iż w rozstrzygnięciu zaskarżonej decyzji Kolegium nie odniosło się do podniesionego zarzutu niezgodności decyzji organu I instancji z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 06 maja 2003 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Edukacji. Organ dopuścił się również wadliwej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zaś przewlekłe prowadzenie postępowania uzasadnia zarzut naruszenia art. 35 kpa.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze podtrzymało swoje stanowisko i wniosło o jej oddalenie.

Podczas trwania rozprawy sądowoadministracyjnej w dniu 15 listopada

2011 r. skarżąca podniosła, że ukończone przez nią studia podyplomowe w zakresie "Bezpieczeństwa ruchu drogowego i rzeczoznawstwa samochodowego" prowadzone przez "B", miały charakter jednoznacznie techniczny i przygotowały ja do pełnienia funkcji diagnosty samochodowego.

Wojewódzki Sad Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga okazała się niezasadna.

Uzasadniając podjęte rozstrzygnięcie w pierwszej kolejności należy wskazać, że w myśl art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269) sąd dokonuje kontroli działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. W myśl art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany jej zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Oznacza to konieczność dokonania przez sąd oceny zgodności z prawem zaskarżonego postanowienia nawet wówczas, gdy dany zarzut nie został podniesiony.

Istotą zawisłego przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym sporu jest ustalenie, czy skarżąca spełniła warunki, uprawniające ją do uzyskania tytułu diagnosty

Zgodnie z art. 84 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym starosta wydaje uprawnienie do wykonywania badań technicznych, jeżeli osoba ubiegająca się o jego wydanie posiada wymagane wykształcenie techniczne i praktykę, odbyła wymagane szkolenie oraz zdała z wynikiem pozytywnym egzamin kwalifikacyjny. Równocześnie, na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 84a ust. 1 pkt 2 powyższej ustawy Minister Infrastruktury jest uprawniony do wydania rozporządzenia w przedmiocie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów. Zgodnie z § 2 obecnie obowiązującego rozporządzenia z dnia 04 listopada 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów, diagnostą uprawnionym do wykonywania badań technicznych pojazdów może być osoba, która spełnia jeden z następujących warunków: 1) posiada wyższe wykształcenie techniczne o specjalności samochodowej i udokumentowane 2 lata praktyki w stacji obsługi pojazdów lub w zakładzie (warsztacie) naprawy pojazdów na stanowisku naprawy lub obsługi pojazdów; 2) posiada średnie wykształcenie techniczne o specjalności samochodowej i udokumentowane 4 lata praktyki w stacji obsługi pojazdów lub w zakładzie (warsztacie) naprawy pojazdów na stanowisku naprawy lub obsługi pojazdów; 3) posiada wyższe wykształcenie techniczne o specjalności innej niż samochodowa i udokumentowane 4 lata praktyki w stacji obsługi pojazdów lub zakładzie (warsztacie) naprawy pojazdów na stanowisku naprawy lub obsługi pojazdów; 4) posiada średnie wykształcenie techniczne o specjalności innej niż samochodowa i udokumentowane 8 lat praktyki w stacji obsługi pojazdów lub zakładzie (warsztacie) naprawy pojazdów na stanowisku naprawy lub obsługi pojazdów. A więc do warunków, od spełnienia których ustawodawca zaliczył uzyskanie uprawnień diagnosty zaliczyć należy: wymagane wykształcenie techniczne, wymaganą praktykę, odbycie wymaganego szkolenia oraz zdanie z wynikiem pozytywnym egzamin kwalifikacyjny. Podkreślenia wymaga, iż wymóg posiadania wykształcenia technicznego, jest podstawowym warunkiem uzyskania uprawnienia do wykonywania badań technicznych. Dlatego też przedmiotowa przesłanka nie może być interpretowana rozszerzająco, w szczególności poprzez zrównanie wykształcenia technicznego z innym rodzajem wykształcenia.

W przedmiotowej sprawy organy odmówiły skarżącej przyznania uprawnień diagnosty wskazując, iż nie spełnia ona wymogu posiadania wykształcenia technicznego. Stanowisko powyższe uznać należy za prawidłowe.

Zgromadzonego w sprawie materiału dowodowy wskazuje, że skarżąca ukończyła studia zawodowe na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych "A" na kierunku Ochrona Środowiska, studia wyższe magisterskie – uzupełniające na Wydziale Biologii "A" oraz studia podyplomowe w zakresie "Bezpieczeństwa ruchu drogowego i rzeczoznawstwa samochodowego". Jak prawidłowo wskazał organ II instancji, zgodnie z uchwałą Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 24 października 2005 r. w sprawie określenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych zmienionej uchwałą Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 10 grudnia 2008 r. do nauk technicznych zaliczane są: architektura i urbanistyka; automatyka i robotyka; biocybernetyka i inżynieria biomedyczna; biotechnologia; budowa i eksploatacja maszyn; budownictwo; elektronika; elektrotechnika; energetyka; geodezja i kartografia; górnictwo i geologia inżynierska; informatyka; inżynieria chemiczna; inżynieria materiałowa; inżynieria produkcji; inżynieria środowiska; mechanika; metalurgia; technologia chhemiczna; telekomunikacja; transport oraz włókiennictwo. Ukończone przez skarżącą studia – studia zawodowe na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych "A", na kierunku Ochrona Środowiska oraz studiów wyższych magisterskich – uzupełniających na Wydziale Biologii "A" – nie stanowią w świetle powyższej uchwały kierunków technicznych.

Sąd podkreśla, iż jak trafnie wskazały organy, skarżąca kończąc studia pierwszego stopnia na kierunku Ochrony Środowiska uzyskała jedynie tytuł licencjata, a nie tytuł inżyniera, gdyż niespełnione zostały warunki określone w § 2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie rodzajów tytułów zawodowych nadawanych absolwentom studiów i wzorów dyplomów oraz świadectw wydawanych przez uczelnie, zgodnie z którym tytuł zawodowy inżyniera może zostać nadany absolwentom studiów pierwszego stopnia po ukończeniu kierunków innych niż wymienione w pkt 1 i 2 oraz kierunku inżynieria bezpieczeństwa, innym niż absolwenci wymienieni w pkt 3, jeżeli zostały spełnione łącznie następujące warunki: a) program nauczania określony dla kierunku studiów zawierał przedmioty techniczne, rolnicze lub leśne i przedmioty te stanowiły nie mniej niż 50 % ogólnej liczby godzin zajęć oraz plan studiów określał, że przynajmniej 50 % zajęć dydaktycznych jest ćwiczeniami audytoryjnymi, laboratoryjnymi, projektowymi lub terenowymi, b) standard kształcenia określony na podstawie art. 9 pkt 2 lub art. 10 ust. 1 lub art. 11 ust. 3 ustawy, przewiduje na tym kierunku studia inżynierskie. W konsekwencji fakt uzyskania przez wnioskodawczynię tytułu licencjata po studiach wyższych zawodowych na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych "A", na kierunku Ochrona Środowiska nie jest równoznaczny z posiadaniem przez nią wyższego wykształcenia technicznego.

Odnosząc się natomiast do zarzutu posiadania wykształcenia technicznego, z uwagi na fakt ukończenia studiów podyplomowych w zakresie "Bezpieczeństwa ruchu drogowego i rzeczoznawstwa samochodowego" prowadzone przez "B", Sąd wskazuje, że nie świadectwo ukończenia studiów podyplomowych nie stanowi dowodu posiadania wykształcenia technicznego. Zgodnie z art. art. 2 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym "studia podyplomowe" oznaczają "inną niż studia wyższe i studia doktoranckie formą kształcenia przeznaczoną dla osób legitymujących się dyplomem ukończenia studiów wyższych. Definicję "studiów wyższych" zawarto natomiast w pkt. 5 powyższego artykułu, gdzie wskazano, iż są to studia prowadzone przez uczelnię posiadającą uprawnienia do ich prowadzenia, kończące się uzyskaniem odpowiedniego tytułu zawodowego. Z definicji tych w sposób niewątpliwy wynika, iż studia podyplomowe są "inna formą kształcenia" niż studia wyższe. W konsekwencji fakt ukończenia studiów podyplomowych o charakterze technicznym nie przesądza o legitymowaniu się przez skarżącą wyższym wykształceniem technicznym.

W tym miejscu Sąd podkreśla, że podnoszone przez skarżącą argumenty dotyczące posiadania umiejętności praktycznych zdobytych poprzez długoletnią pracę nie stanowią przesłanek ustawowych warunkujących uzyskanie uprawnień diagnosty, będących podstawą orzekania w niniejszej sprawie.

Podsumowując dotychczasowe rozważania Sąd wskazuje, iż organy administracji publicznej rozstrzygając przedmiotową sprawę prawidłowo orzekły, iż skarżąca nie spełniła warunku posiadania wyższego wykształcenia technicznego, uprawniającego ją do uzyskania tytułu diagnosty.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skargę oddalił.