drukuj    zapisz    Powrót do listy

6330 Status  bezrobotnego, Bezrobocie, Wojewoda, uchylono zaskarżoną decyzję i poprzedzającą decyzję I instancji, III SA/Kr 715/16 - Wyrok WSA w Krakowie z 2016-08-25, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Kr 715/16 - Wyrok WSA w Krakowie

Data orzeczenia
2016-08-25 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-05-23
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Sędziowie
Janusz Kasprzycki /sprawozdawca/
Maria Zawadzka /przewodniczący/
Renata Czeluśniak
Symbol z opisem
6330 Status  bezrobotnego
Hasła tematyczne
Bezrobocie
Skarżony organ
Wojewoda
Treść wyniku
uchylono zaskarżoną decyzję i poprzedzającą decyzję I instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 718 Art. 145 par. 1 pkt 1 lit. a i c
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Dz.U. 2015 poz 149 A|rt. 33 ust. 3 i 4 pkt 4
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - tekst jednolity
Dz.U. 2016 poz 23 Art. 44 par. 4
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie: Przewodniczący: Sędzia WSA Maria Zawadzka Sędziowie: WSA Renata Czeluśniak WSA Janusz Kasprzycki (spr.) po rozpoznaniu w dniu 25 sierpnia 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi W. B. na decyzję Wojewody z dnia 23 marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie statusu osoby bezrobotnej uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia 23 marca 2016 r., nr [...], wydaną na podstawie art. 33 ust. 3 i 4 pkt 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t. jedn., Dz. U. z 2015 r., poz. 149 ze zm., zwanej dalej ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy), Wojewoda po rozpatrzeniu odwołania W. B. (dalej skarżąca), utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta z dnia [...] 2016 r., znak: [...], orzekającą o utracie przez skarżącą statusu osoby bezrobotnej oraz prawa do zasiłku dla bezrobotnych od 14 stycznia 2016 r.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Skarżąca zarejestrowała się w dniu 16 października 2015 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy, jako osoba bezrobotna.

Wobec spełnienia w dniu rejestracji warunków do uznania osoby za bezrobotną oraz do przyznania prawa do zasiłku dla bezrobotnych decyzją z dnia [...] 2015 r., znak: [...], Prezydent Miasta uznał skarżącą z dniem 16 października 2015 r. za osobę bezrobotną i przyznał jej od tego dnia do dnia 12 kwietnia 2016 r. prawo do zasiłku dla bezrobotnych w wysokości 664,90 zł miesięcznie brutto.

Pismem z dnia 22 grudnia 2015 r. skarżąca została wezwana do zgłoszenia się w Powiatowym Urzędzie Pracy w dniu 14 stycznia 2016 r. celem potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy.

Powyższe pismo zostało wysłane do skarżącej za zwrotnym potwierdzeniem obioru na wskazany przez nią adres zamieszkania. Przesyłka pocztowa, zawierająca ww. pismo była dwukrotnie awizowana w dniach 28 grudnia 2015 r. i 5 stycznia 2016 r., a następnie nie podjęta w terminie. W dniu 12 stycznia 2016 r. została zwrócona do Powiatowego Urzędu Pracy.

Mając powyższe ustalenia na względzie Prezydent Miasta decyzją z dnia [...] 2016 r., znak: [...], orzekł o utracie przez skarżącą statusu osoby bezrobotnej oraz prawa do zasiłku dla bezrobotnych od 14 stycznia 2016 r.

W jej uzasadnieniu wskazał, że z posiadanych dokumentów wynika, że skarżąca nie stawiła się w wyznaczonym terminie w Powiatowym Urzędzie Pracy i nie powiadomiła w okresie do dni 7 o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa. Zgodnie z art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w takim przypadku następuje utrata statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku dla bezrobotnych od dnia niestawienia się odpowiednio na okres wskazany w pkt 3, w zależności od liczby niestawiennictw: na 120 dni – w przypadku pierwszego niestawiennictwa, na 180 dni – w przypadku drugiego niestawiennictwa i na 270 dni – w przypadku trzeciego i kolejnego niestawiennictwa. Wobec tego, że niestawiennictwo miało miejsce po raz pierwszy, Prezydent w uzasadnieniu decyzji wskazał, że skarżąca traci status osoby bezrobotnej i wraz z nim prawo do zasiłku na okres 120 dni.

W odwołaniu od tej decyzji skarżąca zarzuciła organowi I instancji błąd w ustaleniu stanu faktycznego sprawy, a w konsekwencji nieprawidłowe uznanie, że doszło do nieusprawiedliwionego niestawiennictwa w wyznaczonym terminie.

Skarżąca podniosła, że w dniu rejestracji wyznaczono jej termin spotkania na dzień 23 października 2015 r. w celu uzupełnienia niezbędnych informacji i wypełnienia ankiety. Kolejny termin stawiennictwa został jej wyznaczony na dzień 5 kwietnia 2016 r., który to termin został zapisany w obecności pracownika urzędu na karcie, kopię, której skarżąca załączyła. Termin ten był odległy z uwagi na przystąpienie przez nią w dniach 15 do 18 marca 2016 r. do ..... pozwalającego zdobyć jej kwalifikacje zawodowe i założyć własną działalność gospodarczą. W związku z tym niezrozumiała jest dla niej ta sytuacja. Jeżeli w systemie teleinformatycznym pojawił się błąd lub data została błędnie wpisana przez pracownika, to taka okoliczność w żaden sposób nie może powodować negatywnych konsekwencji w stosunku do jej osoby. Wniosła, zatem o uchylenie decyzji i umorzenie postępowania.

Opisaną na wstępie decyzją z dnia 23 marca 2016 r., nr [...] Wojewoda utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu tak podjętego rozstrzygnięcia Wojewoda wskazał na dokonane ustalenia organu I instancji. Podniósł, że pismem z dnia 22 grudnia 2015 r. skarżąca została wezwana do zgłoszenia się w urzędzie pracy. Pismo to, wskutek dwukrotnego awizowania i nie podjęcia przesyłki w terminie, zostało zwrócone do Powiatowego Urzędu Pracy. W świetle, więc art. 44 § 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postepowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23, zwanej dalej w skrócie - k.p.a.) doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w § 1, a pismo pozostawia się w aktach sprawy. Wojewoda stwierdził, że należy przyjąć, iż doręczenie ww. pisma zostało dokonane 11 stycznia 2016 r. Skarżąca w wyznaczonym na dzień 14 stycznia 2016 r. terminie nie stawiła się w urzędzie pracy, jak i nie poinformowała w terminie 7 dni o uzasadnionej przyczynie niestawiennictwa.

Organ odwoławczy przytoczył treść art. 33 ust. 3 i 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Podkreślił, że osoba bezrobotna, to osoba zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia. Przesłanki te podlegają okresowemu sprawdzeniu. Potwierdzenie gotowości do podjęcia pracy następuje w terminach wyznaczonych przez organ zatrudnienia. Organy zatrudnienia mogą wyznaczać terminy stawiennictwa w celu potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy podczas wizyty bezrobotnego w siedzibie urzędu, za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub też przesyłając wezwania z datą stawiennictwa za pośrednictwem poczty. Wojewoda podkreślił, ze surowość sankcji związanej z niestawiennictwem bezrobotnego w wyznaczonym terminie nakazuje stwierdzenie, że jeśli organ zatrudnienia posiada możliwość przekazania informacji o wyznaczeniu terminu stawiennictwa drogą inna niż pocztową, to z możliwości takiej powinien skorzystać zanim uczyni użytek z fikcji prawnej doręczenia zastępczego. Wojewoda wskazał ponadto na treść § 18 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki społecznej z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji oraz trybu i sposobów prowadzenia usług rynku pracy (Dz. U. poz. 667), z którego wynika, że urząd pracy w ramach podejmowania i utrzymywania kontaktów z bezrobotnymi może im przekazywać informacje o propozycjach odpowiedniej pracy lub innej pomocy z wykorzystaniem systemów teleinformatycznych. Wojewoda podniósł, że w dniu rejestracji skarżąca wyraziła pisemnie taką wolę i podała adres e-mail do tych kontaktów. Jak wynika z akt sprawy w dniu 23 października 2015 r. w siedzibie urzędu wyznaczono termin kolejnego spotkania na dzień 5 kwietnia 2016 r. Następnie 17 grudnia 2015 r. doradca klienta kontaktował się ze skarżącą drogą elektroniczną, czego dowodem jest e-mail wysłany na podany przez skarżącą adres. Z uwagi na brak kontaktu, pismem z dnia 22 grudnia 2015 r. wyznaczono skarżącej dodatkowy, obowiązkowy termin stawiennictwa przypadający na dzień 14 stycznia 2016 r., na który się skarżąca nie zgłosiła Organ odwoławczy stwierdził, że organ I instancji podjął próbę kontaktu za pomocą drogi elektronicznej. Po bezskutecznych próbach podjął próbę przekazania informacji o terminie stawiennictwa drogą pocztową. Wezwanie zostało wysłane na wskazany adres. W takiej sytuacji należało, więc uznać, że przyjęcie fikcji prawnej doręczenia z art. 44 k.p.a. było dopuszczalne wskutek skutecznego doręczenia przesyłki. Wobec tego Wojewoda uznał za prawidłową decyzję organu I instancji.

W skardze do sądu administracyjnego skarżąca zarzuciła Wojewodzie naruszenia art. 39¹ § 1 pkt 3 k.p.a. poprzez jego pominięcie i zaniechanie wezwania w przedmiocie zgłoszenia się w Powiatowym Urzędzie Pracy w dniu 14 stycznia 2016 r. drogą elektroniczną, w sytuacji, gdy skarżąca wyraziła zgodę na doręczanie pism w postepowaniu za pomocą tegoż środka oraz wskazała organowi administracji adres elektroniczny, co przesądza o wadliwości doręczenia wezwania i doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych, iż skarżąca naruszyła art. 33 ust. 3 i 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Ponadto zarzuciła organowi naruszenia artykułów: 7 w zw. z 80 k.p.a. poprzez pominięcie w ocenie kwestii wyrażenia przez skarżącą zgody na doręczanie pism w postępowaniu za pomocą środków komunikacji elektronicznej, a co za tym idzie – obligatoryjnego doręczania za pomocą ww. środków; 7 w zw. z 86 k.p.a. poprzez zaniechanie przesłuchania strony, pomimo złożenia takiego wniosku (w odwołaniu od decyzji organu I instancji), w sytuacji, gdy z treści pisma skarżącej jednoznacznie wynikało, że ta nie posiada żadnej wiedzy o wyznaczeniu terminu do zgłoszenia się w Powiatowym Urzędzie Pracy, co powinno skutkować poczynieniem przez organ dalszych ustaleń celem pełnego wyjaśnienia stanu faktycznego i rzeczywistych przyczyn braku stawiennictwa; 6 w zw. z 8 k.p.a. poprzez samowolną zmianę sposobu doręczeń pism w postepowaniu, w sytuacji, gdy wyrażenie zgody przez skarżącą na doręczenie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej obliguje organ do używania właśnie takich środków.

Skarżąca podniosła, że bezsprzecznym jest, że wyraziła zgodę na doręczanie jej pism droga elektroniczną. Jej zdaniem wybór ten powoduje rezygnację z tradycyjnego doręczania pism. Ponadto podkreśliła, że przesłany jej e-mail z dnia 17 grudnia 2015 r. nie zawierał żadnego wezwania do stawiennictwa. Zarzuciła organowi, że błędnie stwierdził, że z jej strony nie nastąpił kontakt, w sytuacji, gdy e-mailem z dnia 28 grudnia 2015 r. potwierdziła otrzymanie przedmiotowego e-maila.

Wobec tego wniosła, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a oraz 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. jedn. Dz. U. 2016 r., poz. 718), o uchylenie zaskarżonej oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko, wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie skargi.

W piśmie z dnia 6 czerwca 2016 r, skarżąca wniosła wniosek o rozpatrzenie sprawy w trybie uproszczonym.

Wobec tego wniosku organ nie zażądał w terminie wskazanym w art. 119 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. jedn. Dz. U. 2016 r., poz. 718) przeprowadzenia rozprawy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, zważył, co następuje:

Zgodnie z postanowieniami art. 119 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. jedn. Dz. U. 2016 r., poz. 718 dalej w skrócie P.p.s.a.), sprawa mogła być rozpoznana w trybie uproszczonym, gdyż organ nie zażądał w terminie wskazanym w tym przepisie przeprowadzenia rozprawy (vide: pismo organu z dnia 6 lipca 2016 r.).

Stosownie do treści art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t. jedn., Dz. U. z 2014 r., poz. 1647.) w zw. z art. 3 § 1 P.p.s.a., sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, stosując środki określone w ustawie. Kontrola sądu polega na zbadaniu, czy przy wydawaniu zaskarżonego aktu nie doszło do rażącego naruszenia prawa dającego podstawę do stwierdzenia nieważności, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania, naruszenia prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy oraz naruszenia przepisów postępowania administracyjnego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd nie jest przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, zgodnie z dyspozycją art. 134 § 1 P.p.s.a. Sąd administracyjny nie rozstrzyga więc merytorycznie, lecz ocenia zgodność decyzji z przepisami prawa.

Skarga zasługiwała na uwzględnienie.

Materialnoprawną podstawę wydania decyzji w niniejszej sprawie stanowił art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t. jedn., Dz. U. z 2015 r., poz. 149 ze zm., zwanej dalej ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).

Zgodnie z art. 33 ust. 3 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w brzmieniu obowiązującym na dzień wydawania zaskarżonej decyzji, bezrobotny ma obowiązek zgłaszania się do właściwego powiatowego urzędu pracy w wyznaczonym przez urząd terminie w celu przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy proponowanej przez urząd lub w innym celu wynikającym z ustawy i określonym przez urząd pracy, w tym potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy.

Art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy przewiduje w stosunku do bezrobotnego, który nie stawił się w powiatowym urzędzie pracy w wyznaczonym terminie i nie powiadomił w okresie do 7 dni o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa sankcję pozbawienia statusu bezrobotnego w zależności od ilości niestawiennictw na okres od 120 do 270 dni (tj. na okres wskazany w pkt 3 ust. 4 art. 33 ustawy).

Wykładnia powyższych przepisów ustawy, w tym art. 33 ust. 4 pkt 4, który w niniejszym stanie faktycznym miał zastosowanie, nie może nie uwzględniać charakteru czynności, jaką jest stawiennictwo w urzędzie pracy w celu potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy przez bezrobotnego. Organ musi, bowiem odpowiedzieć sobie na pytanie, przy spełnieniu się hipotezy art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy, czy bezrobotny dokonuje czynności potwierdzenia swej gotowości do podjęcia pracy w toczącym się postępowaniu administracyjnym, a jeżeli tak, to, w jakim przedmiocie prowadzonym, czy też dopiero brak potwierdzenia tej gotowości przez bezrobotnego otwiera możliwość uruchomienia wskazanego w tym przepisie odrębnego postępowania przez organ zatrudnienia.

Nie ulega wątpliwości, że wyznaczenie bezrobotnemu terminu do stawiennictwa w urzędzie pracy na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy dokonywane jest w związku z rejestracją bezrobotnego, kończącego się wydaniem decyzji o przyznaniu statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku dla bezrobotnego, lecz nie jest to czynność procesowa dokonywana w ramach tego ( już z resztą zakończonego) postępowania administracyjnego. Trafnie wskazuje się w wyroku z dnia 15 stycznia 2015 r., sygn. akt III SA/Kr 828/15, że: "Nie mamy bowiem do czynienia z sytuacją, w której toczy się postępowanie administracyjne w sprawie indywidualnej, rozstrzyganej decyzją administracyjną (art. 1 pkt 1 K.p.a.). Organ zatrudnienia dokonując wezwania bezrobotnego do stawiennictwa weryfikuje jego gotowość do pracy, lecz dopiero jego niestawiennictwo bez wskazania uzasadnionej przyczyny w wymaganym terminie może spowodować wszczęcie odrębnego postępowania w przedmiocie pozbawienia na określony okres statusu bezrobotnego."

Po drugie, z przywołanych regulacji wynika, że aby zaistniały podstawy do pozbawienia bezrobotnego statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku na podstawie art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, właściwy organ musi ustalić, że osoba ta nie stawiła się w wyznaczonym terminie oraz, że w terminie 7 dni, liczonym od dnia, w którym osoba bezrobotna miała się stawić w urzędzie pracy, nie powiadomiła o uzasadnionej przyczynie tego niestawiennictwa. Koniecznym więc warunkiem stwierdzenia, że dana osoba nie stawiła się w urzędzie pracy w wyznaczonym terminie, jest jednoznaczne, nie budzące żadnych wątpliwości ustalenie, że została ona prawidłowo powiadomiona o terminie jej obowiązkowego stawiennictwa w urzędzie pracy.

Podkreślić należy, że sankcja za niestawiennictwo przez bezrobotnego w wyznaczonym terminie jest bardzo surowa. Prowadzi ona "...w wielu przypadkach do długotrwałej utraty prawa do zasiłku, będącego jedynym źródłem utrzymania osoby bezrobotnej, a w każdym przypadku - do utraty uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego związanego z przyznaniem statusu bezrobotnego." (por. wyrok WSA w Krakowie z dnia 15 stycznia 2015 r., sygn. akt III SA/Kr 828/15).

Interpretując zatem przepisy prawa materialnego związane z pozbawieniem statusu bezrobotnego w związku z niestawiennictwem w wyznaczonym terminie w urzędzie pracy należy mieć na względzie zarówno potrzebę ochrony interesu społecznego przed nadużywaniem uprawnień związanych ze statusem bezrobotnego, jak i ochronę praw osób bezrobotnych, które powinny być objęte opieką Państwa jako pozostające w trudnej sytuacji życiowej - zgodnie z konstytucyjnymi zasadami solidarności społecznej i prawa do zabezpieczenia społecznego, wynikające z art. 67 ust. 2 Konstytucji RP.

Ustalenie zatem ziszczenia się przesłanki braku potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy, o której mowa w art. 33 ust. 3 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, dającej podstawę w świetle dyspozycji art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy do zastosowania sankcji przewidzianej w tym przepisie, prowadzi dopiero do uruchomienia odrębnego postępowania w przedmiocie – pozbawienia bezrobotnego statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku – kończącego się władczym objawem organu. Postępowanie takie jest więc wszczynane przez organ zatrudnienia z urzędu w przypadku ziszczenia się ustawowych przesłanek określonych w wymienionym przepisie, o uruchomieniu którego strona powinna być powiadomiona, zgodnie z art. 61 § 4 k.p.a. Postanowienia tego przepisu wyraźnie nakazują organowi wszczynającemu postepowanie z urzędu zawiadomić o tym fakcie wszystkie osoby będące stronami w sprawie.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należało, że organy wydając kontrolowane decyzje naruszyły przepisy postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, jak i dopuściły się naruszenia przepisów prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy.

W ocenie Sądu wyznaczenie terminu do stawiennictwa w urzędzie pracy może nastąpić w drodze pisemnej. Nie można także wykluczyć doręczenia takiego pisma w trybie zastępczym na podstawie odpowiednio stosowanych przepisów art. 44 § 1- 4 k.p.a. z tym jednak zastrzeżeniem, że trzeba mieć na uwadze, iż przepis art. 44, jak i poprzedzający go art. 40 k.p.a. regulują kwestie doręczania pism w toku postępowania administracyjnego. Ponadto, trzeba wziąć pod uwagę, że niejednokrotnie przyczyny zastosowania instytucji "doręczenia zastępczego" mogą nie być jednak zawinione przez adresata. Powtórzyć zatem należy, że: "W przypadku instytucji prawa procesowego stronie przysługuje w takiej sytuacji możliwość zwrócenia się do organu z wnioskiem o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej. Jednakże terminy, o których mowa w art. 33 ust. 4 ustawy, są terminami prawa materialnego, które nie podlegają przywróceniu. Z tego powodu konieczne jest takie rozumienie analizowanych przepisów, by nie prowadziły one do pozbawienia istotnych uprawnień osoby, która nie ponosi żadnej winy w uchybieniu obowiązkom nałożonym przez organ zatrudnienia. Zgodna z art. 2 oraz art. 67 ust. 2 Konstytucji RP wykładnia art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy nakazuje zatem postawienie tezy, że przepisu tego nie stosuje się w przypadku, gdy bezrobotny wykaże, że bez swej winy nie uzyskał wiedzy o wyznaczeniu mu terminu do stawiennictwa w urzędzie pracy."( por. wyrok WSA w Krakowie z dnia 15 stycznia 2015 r., sygn. akt III SA/Kr 828/15).

Trzeba zatem wyraźnie zaznaczyć, że jeżeli organ zatrudnienia posiada możliwość przekazania informacji o wyznaczeniu terminu stawiennictwa drogą inną niż pocztową, to z możliwości takiej powinien skorzystać w pierwszym rzędzie, zanim skorzysta z doręczenia drogą pocztową i uczyni użytek z fikcji prawnej doręczenia zastępczego. Możliwość taką dopuszcza zresztą stosowany odpowiednio przepis art. 55 § 1 k.p.a., który stanowi, że w sprawach niecierpiących zwłoki wezwania można dokonać również telefonicznie albo przy użyciu innych środków łączności. Komunikacja telefoniczna i drogą elektroniczną jest obecnie coraz bardziej powszechna, że nic nie stoi na przeszkodzie, by z tych środków komunikacji skorzystał organ administracji, o ile bezrobotny przy rejestracji możliwość taką stworzył, wskazując stosowny adres lub numer telefonu. Dopiero bezskuteczność takiego wezwania czyniłaby zasadnym wszczęcie postępowania zmierzającego do zastosowania art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

W rozpoznawanej sprawie organy podniosły, że uprzednio komunikowały się ze skarżącą drogą elektroniczną i na tę okoliczność przedstawiły wydruk treści wysłanego do skarżącej e-maila w dniu 17 grudnia 2015 r. Skoro, jak argumentują, skarżąca mimo tej próby skontaktowania się z nią, nie odpowiedziała, to organy skierowały do skarżącej drogą pocztową wezwanie do stawienia się w określonym w nim terminie. Wskutek nie zgłoszenia się skarżącej w tym, dodatkowo wyznaczonym terminie w urzędzie pracy, zastosowały sankcję z art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, przyjmując skuteczność doręczenia zastępczego wezwania skarżącej do stawienia się w urzędzie pracy.

Zdaniem Sądu, ustalenia organów niezbędnych okoliczności dla podjęcia decyzji z art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, są nieprawidłowe, podobnie jak dokonana ocena zgromadzonego materiału dowodowego.

Po pierwsze, w sytuacji, gdy skarżąca wyraziła wolę w dniu 16 października 2015 r. na przesyłanie jej wiadomości od pracowników Powiatowego Urzędu Pracy oraz przesyłaniu jej tą drogą ofert pracy, to organy powinny wykazać, że rzeczywiście o dodatkowym terminie stawiennictwa w urzędzie pracy, skarżącą powiadomiły. Rzeczywiście, zarówno organ, jak i skarżąca, powołują się na ten sam e-mail wysłany do skarżącej w dniu 17 grudnia 2015 r. tyle tylko, że z treści tego e-maila w żaden sposób nie wynika, by organy określiły w nim termin stawiennictwa w urzędzie przez skarżącą w celu potwierdzenia przez nią gotowości do podjęcia pracy. Z treści tego e-maila wynika tylko tyle, że pracownik urzędu zaprasza, co należy podkreślić, skarżącą do zamieszczenia swojego CV na stronie internetowej PUP z wyjaśnieniem, że w sytuacji, kiedy pracodawca będzie zainteresowany nawiązaniem kontaktu z osobą publikującą CV urząd prześle na adres e-maila propozycję terminu spotkania z pracodawcą. Nie jest więc to nawet stricte oferta pracy. Skarżąca nie miała więc nawet obowiązku odpowiadania na e-mail o takiej treści. Wobec tego w ogóle nie mają odzwierciedlenia w materiale dowodowym twierdzenia organu, że podjął próbę kontaktu ze skarżącą, wobec bezskuteczności której, podobnie jak i drogą pocztową, wyciągnął negatywne, dotkliwe dla skarżącej konsekwencje, przewidziane w art. 33 ust. 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Twierdzenie organów, że skarżąca nie odpowiedziała na przesłany jej e-mail także nie znajdują potwierdzenia, zwłaszcza, że skarżąca dowiodła, iż odpowiedź na wskazany e-mail organu przesłała, potwierdzając otrzymanie e-maila z dnia 17 grudnia 2015 r. (vide treść e-maila wysłanego przez skarżącą do organu w dniu 28 grudnia 2015 r., dołączonego do odwołania od decyzji organu I instancji). Takie działania organów zatrudnienia naruszają naczelne zasady postępowania administracyjnego – prawdy obiektywnej (art. 7 k.p.a.), uzupełnionej postanowieniami art. 77 § 1 k.p.a. zobowiązującymi organ do zebrania i oceny całego materiału dowodowego, zgodnie ze swobodną oceną dowodów (art. 80 k.p.a.) w stopniu, mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Przede wszystkim jednak nie wzbudzają zaufania do organów Państwa (art. 8 k.p.a.), skoro skarżąca była przeświadczona, że ma się zgłosić w urzędzie pracy w dniu 5 kwietnia 2016 r. i nie wiedziała o dodatkowym terminie stawiennictwa w urzędzie.

Po drugie, skoro dopiero niestawienie się w urzędzie pracy przez bezrobotnego w wyznaczonym terminie powoduje uruchomienie z urzędu postępowania w sprawie pozbawienia statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku, to stwierdzić należy, że art. 40 § 2 k.p.a., stanowiący, iż pisma doręcza się stronie, nie mógł mieć zastosowania w zw. z art. 44 k.p.a. Przepis art. 40 § 1 k.p.a. nie ma bowiem zastosowania do powiadamiania bezrobotnego w celu potwierdzenia przez niego gotowości do podjęcia pracy. (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 października 2005 r., sygn. akt II SA/Wa 1360/05).

Wskazać również należy, że organy orzekające, nie zawiadomiły też skarżącej, zgodnie z wymogami art. 61 § 4 k.p.a. o wszczęciu z urzędu postępowania w przedmiocie pozbawienia jej statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku. Organ odwoławczy błędnie rozpoznał ponownie sprawę, całkowicie pomijając podniesione przez skarżącą w odwołaniu od decyzji pierwszoinstancyjnej istotne dla treści rozstrzygnięcia okoliczności, czym naruszył nie tylko wyżej wskazane przepisy proceduralne, ale również i art. 86 i art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., mając obowiązek wyjaśnienia w drodze środków dowodowych tych istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności.

Skarżąca dowiedziała się faktycznie, że nie stawiła się w urzędzie pracy w wyznaczonym terminie dopiero z decyzji Prezydenta Miasta, pozbawiającej ją statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku, w której to organ nie wskazał w sposób jednoznaczny, że tym dodatkowym terminem wyznaczonym przez organ był dzień 14 stycznia 2016 r. Jedynie osoba dobrze znająca regulacje prawne potrafi stwierdzić, że termin ten jest równoznaczny z dniem, od jakiego pozbawia się osobę statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku. Stanowi to naruszenie art. 107 § 3 k.p.a. Nawet z treści odwołania skarżącej wynika, że nie wiedziała ona, że tym dodatkowym terminem stawienia się jej w urzędzie pracy był dzień 14 stycznia 2016 r. W związku z tym skarżąca mogła w istocie próbę obrony swych praw, przez zakwestionowanie skuteczności powiadomienia jej o terminie stawiennictwa, podjąć dopiero w skardze do sądu administracyjnego. Dopiero bowiem z decyzji Wojewody skarżąca mogła dowiedzieć się o zastosowaniu przez organy administracji doręczenia zastępczego wezwania do stawiennictwa w urzędzie pracy, co stanowi nie tylko naruszenie art. 10 § 1 k.p.a. gwarantującego stronie czynny udział w każdym stadium postępowania, lecz także zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego, o której mowa w art. 15 k.p.a., oraz wynikającej z art. 8 k.p.a. zasady działania przez organy administracji w sposób budzący zaufanie stron do władzy publicznej.

Zdaniem Sądu orzekające organy dopuściły się także naruszenia przepisów prawa materialnego. Analiza art. 33 ust. 3 i ust. 4 pkt 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy prowadzi do wniosku, że sentencja decyzji o pozbawieniu osoby statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku powinna również zawierać określenie okresu na jaki pozbawienie statusu bezrobotnego następuje. W uzasadnieniu natomiast takiej decyzji powinny znaleźć się ustalenia faktyczne i prawne, zgodnie z postanowieniami art. 107 § 3 k.p.a.

W rozpoznawanej sprawie sentencja decyzji organu I instancji, zaakceptowana bez zastrzeżeń przez organ odwoławczy, nie zawiera określenia okresu na jaki pozbawiono skarżącą statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku. Taki element nie może znajdować się tylko w uzasadnieniu. Uzasadnienie nie jest rozstrzygnięciem organu, lecz odzwierciedlać powinno motywy jakimi kierował się organ przy podjęciu takiego rozstrzygnięcia. Można w nim powtórzyć niejako te okoliczności, ale przede wszystkim okres pozbawienia statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku powinien się znaleźć w sentencji decyzji, gdyż strona musi mieć prawo do zakwestionowania okresu na jaki ją pozbawiono statusu osoby bezrobotnej i prawa do zasiłku uzależnionego od ilości niestawiennictw w urzędzie. W tym względzie podzielić więc należy pogląd WSA w Gorzowie Wielkopolskim, wypowiedziany w wyroku z dnia 15 stycznia 2015 r., sygn. akt II SA/Go 871/14.

Wskazane wadliwości uzasadniały więc uchylenie decyzji organów obydwu instancji.

W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit a i c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. jedn., Dz. U. z 2016 r., poz. 718), orzekł, jak w sentencji wyroku.



Powered by SoftProdukt