Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dorota Dąbek Sędziowie WSA Barbara Pasternak WSA Janusz Kasprzycki (spr.) Protokolant Ewelina Kalita po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 marca 2011 r. sprawy ze skarg M. P. na decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 12 lutego 2010 r. nr [...] z dnia 12 lutego 2010 r. nr [...] z dnia 12 lutego 2010 r. nr [...] z dnia 12 lutego 2010 r. nr [...] z dnia 12 lutego 2010 r. nr [...] w przedmiocie zasiłków celowych, oraz z dnia 12 lutego 2010 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie przyznania zasiłku celowego I. skargi oddala, II. przyznaje od Skarbu Państwa – Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie na rzecz adwokata Ł. G. Kancelaria Adwokacka ul. [...] w K. kwotę 1440,00 (słownie: tysiąc czterysta czterdzieści) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, podwyższoną o stawkę podatku od towarów i usług obowiązującą dla tego rodzaju czynności w dniu orzekania.

Zaskarżonymi decyzjami z dnia 12 lutego 2010 r. nr [...], nr [...], nr [...], nr [...],

nr [...], nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity, Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm., zwanej dalej w skrócie – k.p.a.) oraz art. 8, art. 39 i 41 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 z późn. zm., zwanej dalej ustawą o pomocy społecznej) utrzymało w mocy decyzje Prezydenta Miasta: z [...] 2009 r., znak: [...], znak: [...], z [...] 2009 r., znak: [...], z [...] 2009 r., znak: [...], z [...] 2009 r., znak: [...] w przedmiocie zasiłków celowych oraz z [...] 2009 r., znak: [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie przyznania zasiłku celowego.

Decyzje te zapadły w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Skarżący – M. P. - zwrócił się do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej o przyznanie pomocy finansowej w postaci: zasiłków celowych na pokrycie kosztów zakupu środków czystości z uwzględnieniem zagrzybienia, na pokrycie kosztów związanych z korzystaniem z szatni podczas zabiegów rehabilitacyjnych, na pokrycie kosztów zakupu środków czystości, na wykonanie ekspertyzy mykologicznej.

Organ I instancji - Prezydent Miasta - działając na podstawie:

art.104 i art.107 k.p.a. oraz art. 3 ust. 3 i 4 , art. 8, art. 14 , art.17 ust.1 pkt. 5 , art. 39, art. 102, art. 104, art. 106 i art. 109 ustawy o pomocy społecznej,

§ 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych

z pomocy społecznej (Dz. U. z 2006r , Nr 135, poz. 950) odmówił skarżącemu przyznania wnioskowanej pomocy w formie zasiłków celowych oraz na podstawie art. 8 i 39 ustawy o pomocy społecznej w zw. z art. 105 k.p.a. umorzył postępowanie w sprawie przyznania zasiłku celowego na wykonanie ekspertyzy mykologicznej.

Organ I instancji decyzje w przedmiocie zasiłków celowych wydał m.in.

w oparciu o wywiad środowiskowy przeprowadzony w dniu 11 sierpnia 2009 r. Podczas tego wywiadu organ I instancji ustalił, że skarżący zamieszkuje sam, zgodnie z oświadczeniem, nie wynajmuje części swojego mieszkania, nie pracuje, utrzymuje się z renty z tytułu niezdolności do pracy, orzeczonej czasowo do dnia 31 grudnia 2010 r., w wysokości 467,62 zł miesięcznie, z której dokonywane jest potrącenie na rzecz świadczeń nienależnie pobranych w formie zasiłku dla bezrobotnych. Skarżący oświadczył, że z tego tytułu jego miesięczny dochód kształtuje się w wysokości 311,95 zł , jednak na tę okoliczność nie okazał żadnych dokumentów. Pismem z dnia 27 sierpnia 2009 r. skarżący poinformował natomiast organ pomocy społecznej, że nie posiada decyzji ZUS o dokonanych potrąceniach ze świadczenia rentowego. W piśmie tym podał wysokość opłat za media i leki. Ponadto w czasie wskazanego wywiadu skarżący poinformował także pracownika socjalnego, że uregulował zaległość czynszową, a wszystkie opłaty związane

z użytkowaniem mieszkania, tj. za zużycie energii elektrycznej i gazu, są przez niego opłacane na bieżąco. Posiada on jedynie zaległość w spółdzielni mieszkaniowej

z tytułu odsetek, naliczonych z tytułu zaległości czynszowych. Powyższe opłaty,

jak oświadczył skarżący, pokrywał z pożyczek zaciągniętych od osób fizycznych. Odmówił jednak podania pracownikowi przeprowadzającemu wywiad środowiskowy, od kogo, kiedy, jakie kwoty i na jakich warunkach pożyczał. Nie okazał również

– mimo wezwania - umów pożyczek. Oświadczył, że umowy pożyczek były zawierane ustnie i nie uiszczał od nich należnego podatku.

W związku z koniecznością ustalenia kwestii wynajmu, czy też możliwości zamiany mieszkania, organ pomocy społecznej wezwał skarżącego na rozprawę administracyjną wyznaczoną na dzień 1 października 2009 r. Skarżący na rozprawę tą nie stawił się informując pisemnie organ, że uniemożliwił mu to stan jego zdrowia.

Ośrodek pomocy społecznej z urzędu ustalił ponadto, że skarżący systematycznie reguluje opłaty za energię elektryczną: w czerwcu – 93,14 zł i 104,77 zł , w lipcu 102,77 zł , w sierpniu 102.77 zł. Należności za zużycie gazu także były regularnie przez niego opłacane w kwocie ok. 60,00 zł, co dwa miesiące. Organ ustalił, że skarżący w dniu 4 czerwca 2009 r. uregulował zaległość czynszową wpłacając jednorazowo kwotę 5.525,14 zł, natomiast w sierpniu 2009 r. wpłacił kwotę 1.266,74 zł.. Na dzień 8 września 2009 r. skarżący nie posiadał zaległości czynszowych.

W związku ze stwierdzeniem w czasie wywiadu środowiskowego,

że w mieszkaniu skarżącego zostały wymienione okna we wszystkich pomieszczeniach, organ I instancji ustalił, iż całkowity koszt ich wymiany wyniósł

5.330,00 zł, z czego spółdzielnia mieszkaniowa dofinansowała 1.680,44 zł, pozostałą natomiast kwotę pokrył skarżący, co – w ocenie organu – pozostaje w sprzeczności

z oświadczeniem skarżącego, iż wymiana okien w całości była finansowana przez spółdzielnię mieszkaniową.

W sprawie – znak: [...] – stan faktyczny był nieco odmienny od pozostałych.

W tym postępowaniu, na podstawie zgromadzonych dokumentów, organ

I instancji ustalił, że skarżący uzyskał kwotę 11 866,87 zł z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych tytułem wyrównania świadczenia rentowego za okres od 1 stycznia 2005 r. do 30 czerwca 2007 r., którą uwzględniono w dochodzie skarżącego, zgodnie z art. 8 ust. 12 ustawy o pomocy społecznej. Dochód skarżącego wyniósł zatem 395,56 zł miesięcznie.

Organ I instancji podniósł także, że w tym postępowaniu nie doszło

do przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ze skarżącym, pomimo podejmowania prób ze strony organu przeprowadzenia tego wywiadu. W dniach 23 września 2009 r. oraz 28 września 2009 r. pracownicy socjalni nie zastali

w mieszkaniu skarżącego. Skarżący, dodatkowo dwukrotnie wzywany

do przebywania w miejscu zamieszkania w wyznaczonych terminach (wezwanie z 30 września 2009 r. oraz 28 października 2009 r.), w celu przeprowadzenia z nim wywiadu środowiskowego, nie był w nich obecny. Organ podkreślił, że w każdym

z wezwań zawarte było pouczenie skarżącego o konsekwencjach niezastosowania się do wezwania.

W sprawie natomiast – znak: [...], organ I instancji ustalił, że skarżący ponownie zwraca się o udzielenie mu pomocy na wykonanie ekspertyzy mykologicznej, a organ już decyzją z [...] 2007 r., znak: [...], utrzymaną następnie w mocy decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego z [...] 2007 r., odmówił skarżącemu przyznania zasiłku celowego na wykonanie tej ekspertyzy. Nie nastąpiły też żadne zmiany w odniesieniu do tamtego postępowania w stanie faktycznym

i prawnym i w związku z tym ponowne orzekanie w tym przedmiocie jest bezprzedmiotowe.

Organ pomocy społecznej odmawiając skarżącemu przyznania zasiłków

na wskazane przez skarżącego cele, powołał się na art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej. Podniósł, że skarżący nie współpracuje z organem w kwestii ustalenia możliwości wynajmu, czy zamiany mieszkania, nie stawił się też na rozprawę administracyjną oraz nie dostarczył niezbędnych dokumentów.

Organ stwierdził także istnienie dysproporcji w sytuacji majątkowej skarżącego. Podniósł, że skarżący dysponując miesięcznym dochodem w wysokości 467,62 zł regularnie opłacał czynsz w kwocie 410,07 zł miesięcznie, należność

za energię elektryczną około 100,00 zł miesięcznie oraz gaz w wysokości ok. 60 zł,

co dwa miesiące. Ponadto dokonuje zakupu żywności, leków i innych niezbędnych rzeczy potrzebnych w codziennym funkcjonowaniu. Nie bez znaczenia na ocenę sytuacji skarżącego pozostaje, zdaniem organu I instancji, fakt wymiany okien

w mieszkaniu i jednorazowej wpłaty na uregulowanie zaległości czynszowej.

W ocenie organu I instancji, wskazane okoliczności świadczą, iż skarżący posiada źródło dochodu, bądź zasoby, o których nie poinformował pracownika socjalnego. Wskazując na art. 12 ustawy o pomocy społecznej, organ pomocy społecznej podniósł, że przeprowadzone postępowanie wyjaśniające wykazało występowanie w sytuacji skarżącego dysproporcji, o których mowa w tym przepisie, co spowodowało odmowę przyznania wnioskowanych świadczeń.

Od powyższych decyzji skarżący wniósł odwołania, w których zakwestionował ustalenia stanu faktycznego i wniósł o przyznanie wnioskowanej pomocy z uwagi

na swoją ciężką sytuację zdrowotną i finansową.

Działające jako organ odwoławczy Samorządowe Kolegium Odwoławcze, po zapoznaniu się z materiałem dowodowym zebranym w sprawach przytoczyło treść przepisu art. 39 ustawy o pomocy społecznej, normującego możliwość przyznania zasiłku celowego na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej. Podkreśliło, że podstawową zasadę udzielania pomocy formułuje art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, stanowiąc, iż prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje osobom, które nie mają żadnych źródeł utrzymania lub osobom, których dochód na osobę w rodzinie nie przekracza ustawowego kryterium dochodowego, określonego w tej ustawie przy jednoczesnym zaistnieniu co najmniej jednej z okoliczności wymienionych w art. 7 pkt 2 – 15 ustawy o pomocy społecznej.

Zwróciło uwagę na okoliczność działania organu, rozważającego przyznanie pomocy w postaci zasiłków celowych w ramach tzw. uznania administracyjnego. Przedstawiło istotę tego pojęcia i obowiązki organu administracji publicznej orzekającego w jego ramach.

W odniesieniu do decyzji organu I instancji odmawiających przyznania skarżącemu zasiłków celowych na pokrycie kosztów zakupu środków czystości

z uwzględnieniem zagrzybienia, na pokrycie kosztów związanych z korzystaniem

z szatni podczas zabiegów rehabilitacyjnych, na pokrycie kosztów zakupu środków czystości, organ odwoławczy podzielił stanowisko organu I instancji, który wskazując

na art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, stwierdził brak współpracy skarżącego

w kwestii ustalania możliwości wynajmu, czy też zamiany mieszkania. Skarżący

nie stawił się na rozprawę administracyjną, nie dostarczył niezbędnych dokumentów, w tym dotyczących zaciąganych pożyczek. Brak współpracy skarżącego

z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej jest podstawą do odmowy przyznania pomocy społecznej.

Ponadto organ odwoławczy podzielił również stanowisko organu instancji, zawarte w zaskarżonych rozstrzygnięciach, że w przypadku sytuacji skarżącego występują dysproporcje między udokumentowaną wysokością dochodu, a jego sytuacją majątkową. Jak wynika z zebranych dokumentów, skarżący dysponując dochodem

w kwocie 467,62 zł miesięcznie opłacał regularnie czynsz w kwocie 410,07 zł miesięcznie, należności za energię elektryczną w wysokości 100,00 zł miesięcznie, za gaz w wysokości 60 zł co drugi miesiąc, dokonywał zakupu żywności, leków

oraz innych niezbędnych rzeczy. Ponadto wymienił okna, co związane było z kosztem około 5.000,00 zł oraz dwukrotnie wpłacał znaczne kwoty zaległości czynszowych.

W ocenie organu odwoławczego, powyższe okoliczności świadczą o tym, że skarżący posiada źródło dochodów lub zasoby, o których nie poinformował pracownika socjalnego. Te okoliczności, zgodnie z art.12 ustawy o pomocy społecznej, świadczące o dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu, a sytuacją majątkową skarżącego, stanowią również podstawę do odmowy przyznania wnioskowanych świadczeń.

Organ odwoławczy przyznał, że skarżący spełniał kryterium dochodowe

do objęcia go wnioskowaną pomocą społeczną, jednak podniosło, że decyzję

w przedmiocie przyznania, bądź odmowy przyznania zasiłku celowego oraz zasiłku celowego specjalnego i zwrotnego wydawane są w granicach tzw. uznania administracyjnego, co wiąże się z właściwym ustaleniem stanu faktycznego i jego oceną, ale także z uznaniem przez ten organ celowości konkretnego rozstrzygnięcia. Zatem uzasadnienie decyzji powinno zawierać dokładną ocenę zebranego materiału dowodowego i wyczerpujące wyjaśnienie przesłanek dokonanego rozstrzygnięcia,

a także szczegółowo wskazywać, dlaczego organ nie zastosował rozwiązania, którego domagała się strona.

W ocenie organu odwoławczego, organ I instancji dopełnił ciążących na nim obowiązków i właściwie uzasadnił swoje stanowisko, szczegółowo wskazał z jakich powodów odmówił przyznania zasiłków opierając się na faktach wynikających

z posiadanych przez organ wiadomości i dokumentów.

Zdaniem organu odwoławczego, obowiązkiem skarżącego jest współpraca

z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej. Odmowa przyznania wnioskowanego świadczenia spowodowana była brakiem współpracy skarżącego z ośrodkiem pomocy społecznej, gdyż nie stawiał się na wezwania pracownika socjalnego i nie przedstawiał żądanych dokumentów. W ocenie organu odwoławczego, postępowanie wyjaśniające zostało w sprawach objętych skargami przeprowadzone prawidłowo, a skarżący pomimo posiadanych możliwości rozwiązania trudnej sytuacji życiowej, przez m.in. wynajęcie części mieszkania, czy też jego zamianę na mniejsze, nie chciał z nich skorzystać. Ponadto, jak oświadczył

w czasie wywiadu, udostępnił pokój studentowi za darmo, co świadczy

o marnotrawieniu posiadanych możliwości w sytuacji, gdy mógłby pokój wynająć

i osiągać dodatkowy dochód.

W ocenie organu odwoławczego, organ I instancji udowodnił w toku postępowania, brak współpracy skarżącego z organem pomocy społecznej oraz stwierdził dysproporcje między udokumentowaną wysokością dochodu, a sytuacją majątkową skarżącego .

Z akt sprawy nr [...] – [...] wynikało także, iż skarżący składał nieprawdziwe oświadczenia majątkowe, w których nie wykazywał, że jest właścicielem nieruchomości położonej w B. W dniu 14 lipca 2009 r. w Kancelarii Notarialnej, skarżący zawarł umowę sprzedaży działki położonej w B, której wartość jest ustalana.

W odniesieniu do decyzji organu I instancji umarzającej postępowanie w sprawie przyznania skarżącemu zasiłku celowego na wykonanie ekspertyzy mykologicznej, Kolegium uznało za prawidłowe stanowisko, że postępowanie w tej sprawie stało się bezprzedmiotowe w rozumieniu art. 105 k.p.a. Wskazało, że z akt sprawy wynika,

że organ I instancji odmówił już uprzednio wydaną decyzją przyznania skarżącemu pomocy na ten cel, która to została przez Kolegium utrzymana w mocy i w związku

z tym nosi miano ostatecznej. Skoro postępowanie w tej sprawie nie wykazało,

aby zmienił się stan faktyczny i prawny w odniesieniu do tamtej sprawy, to brak jest jednego z elementów materialnego stosunku prawnego i nie można wydać decyzji rozstrzygającej tą sprawę co do istoty.

W ocenie organu odwoławczego zaskarżone decyzje są wobec tego prawidłowe

i brak jest podstaw do ich uchylenia.

Na powyższe decyzje wpłynęły skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, w których skarżący jednym pismem zatytułowanym: " SKARGA – POSTĘPOWANIE ODWOŁAWCZE – DO WIELOKROTNEGO ZASTOSOWANIA" wniósł o ich uchylenie lub zmianę z uwagi na jego trudną sytuację materialną i zdrowotną.

W ocenie skarżącego, nie jest traktowany na równi z innymi odbiorcami świadczeń z pomocy społecznej, jest dyskryminowany i upokarzany przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, żyje poniżej skrajnego ubóstwa z bezpośrednim zagrożeniem zdrowia i życia, gdyż nie otrzymuje jakiejkolwiek pomocy społecznej. Zarzucił organowi, że nieprawidłowo ustalił jego dochód przyjmując hipotetyczny, a nie realny dochód, gdyż renta z ZUS wynosi 467,62 zł., jednak od dnia 1 kwietnia 2009 r. Grodzki Urząd Pracy potrącał kwotę 155,95 zł miesięcznie z tytułu zasiłku dla bezrobotnych, a zatem jego dochód stanowiła kwota 311,67 zł.

Ponadto organ pomocy społecznej " insynuuje", w ocenie skarżącego,

że osiąga dochód m.in. z tytułu wynajmu mieszkania, mimo iż wielokrotnie składał pisemne wyjaśnienia, że mieszkanie jest zagrzybione.

Skarżący zarzucił Miejskiemu Ośrodkowi Pomocy Społecznej przewlekłość postępowania administracyjnego, podnosząc iż od dnia 1 lutego 2008 r. otrzymał 85 zawiadomień w sprawie przedłużenia postępowania, nie otrzymał natomiast jakiejkolwiek pomocy społecznej, mimo, że gwałtownie pogarsza się jego sytuacja zdrowotna i materialna, której samodzielnie nie jest w stanie przezwyciężyć

Oświadczył, że nie może podjąć pracy zarobkowej z powodu trwałej

i przewlekłej choroby - koszty leczenia i rehabilitacji, łącznie z przejazdami na zabiegi lecznicze i badania specjalistyczne przekraczają 700 zł miesięcznie - jest osobą niepełnosprawną i prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Przyznanie mu pomocy społecznej jest zatem uzasadnione.

W ocenie skarżącego, kwestionowane decyzje zostały wydane na podstawie błędnych informacji sporządzonych przez Miejski Ośrodek Pomocy, m.in., że nie doręczył aktualnych zaświadczeń lekarskich, recept i faktur z apteki

za wykupione leki i że nie współpracuje z pracownikiem socjalnym. Żądane dokumenty, jak twierdzi skarżący, wielokrotnie doręczał organowi. Twierdzi,

że z dokumentów tych wynika, iż żyje poniżej skrajnego ubóstwa z zagrożeniem zdrowia i życia. Sytuacja ta jest znana ośrodkowi pomocy społecznej od roku 2003.

Skarżący zarzucił również organowi pomocy społecznej, że błędnie ustalił,

iż wynajmuje on część mieszkania, a tym samym osiąga dodatkowe dochody. Podczas wywiadu środowiskowego wyjaśnił, że w mieszkaniu mieszka sam

i nie otrzymuje żadnych dochodów z tytułu wynajmu mieszkania.

Odnośnie wynajmu mieszkania w celu poprawy swojej stacji materialnej podniósł, że tego rodzaju forma aktywizacji nie znajduje podstaw prawnych

w ustawie o pomocy społecznej.

Zdaniem skarżącego, niezgodne z prawdą jest też stanowisko organu, że jego nieobecność na rozprawie w dniu 1 października 2009 r. była nieusprawiedliwiona. Do pisma z dnia 29 września 2009 r. załączył m.in. zaświadczenie lekarskie,

w którym lekarz potwierdził zaostrzenie choroby i temperaturę 38,5 ºC.

Skarżący oświadczył, że w dniu 5 czerwca 2009 r. zaciągnął pożyczki na :

- uregulowanie zaległego czynszu w spółdzielni mieszkaniowej, ponieważ spółdzielnia zagroziła skierowaniem sprawy na drogę sądową, łącznie z eksmisją

z mieszkania,

- na wymianę okiem, ponieważ prowadzona w sąsiedztwie budowa spowodowała drgania gruntu, które spowodowały spękanie w mieszkaniu skarżącego ścian, sufitów i szyb; uległa również zniszczeniu izolacja okien; spółdzielnia przyznała skarżącemu dofinansowanie na wymianę okien w kwocie 1689,44 zł. i w czasie wywiadu środowiskowego skarżący poinformował, że wymiana okien była " w porozumieniu i we współpracy ze Spółdzielnią " .

Odnośnie zarzutu nie okazania żadnych faktur za media, skarżący wyjaśnił,

że Zakład Energetyczny i Zakład Gazowniczy nadal nie doręczył skarżącemu aktualnych faktur za zużycie energii i gazu.

Co do nie okazania faktur za wykupione leki, skarżący wyjaśnił, że w dniu przeprowadzenia wywiadu okazał pracownikowi socjalnemu faktury za leki i recepty, jednak pracownik odmówił potwierdzenia tego faktu i nie sporządził na tę okoliczność stosownej notatki służbowej. To spowodowało, że w piśmie z dnia 25 sierpnia

2009 r., skierowanym do organu pomocy społecznej, skarżący załączył zestawienie faktur z apteki za wykupione leki.

Skarżący podniósł, że we wnoszonych pismach dostatecznie udokumentował gwałtownie pogarszającą się, dramatyczną sytuację zdrowotną i materialną,

co obligowało, jego zdaniem, organ do wszechstronnej i aktywnej pomocy społecznej, ponieważ jego organizm "jest skrajnie wyczerpany z bezwzględnym zagrożeniem zdrowia i życia". Ta sytuacja została spowodowana tym, że od 17 lat wymaga stałego leczenia i rehabilitacji i z tego powodu nie może podjąć pracy zarobkowej . Pomimo determinacji jest bezsilny w przezwyciężeniu trudnej sytuacji życiowej.

W związku z pozbawianiem go pomocy społecznej od roku 2003 został przymuszony – jak twierdzi - za wiedzą i zgodą Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, do zaciągnięcia pożyczek od osób trzecich o łącznej kwocie 45.000 zł. Pożyczek tych nie jest w stanie spłacić z powodu ubóstwa i trwałej choroby.

Odnośnie sprzedaży działki, skarżący wyjaśnił, że w dniu 2 września 1997 r. kupił od swoich rodziców gospodarstwo rolne w całości wraz budynkiem mieszkalnym i zabudowaniami gospodarczymi. Jednak rodzice poprosili skarżącego o zwrot tej nieruchomości w całości, ponieważ z powodu przewlekłej i trwałej choroby skarżący nie mógł świadczyć dożywotniej służebności wobec rodziców.

W związku z tym w dniu 2 lipca 2003 r. skarżący przekazał umową darowizny przedmiotową nieruchomość w całości na rzecz osoby wskazanej przez rodziców.

W 2008 r. okazało się, że w wyniku spadku po matce skarżącemu przysługuje 22 arów działki rolnej, mimo, że sprawę nieruchomości uregulował wcześniej stosownymi umowami notarialnymi. Przedmiotowa działka stanowiła całość gruntu rolnego, a nie zostało objęta umową darowizny gospodarstwa rolnego z dnia 2 lipca 2003 r., z powodu nieprawidłowo wykazanej powierzchni tego gospodarstwa przez organy . Aby nie komplikować tej sprawy, jak wyjaśnił skarżący, w dniu 14 lipca

2009 r. jako formalnie prawny właściciel podpisał akt notarialny o darowiźnie jej na rzecz osoby, której przekazał wcześniej gospodarstwo rolne.

Ustanowiony w ramach prawa pomocy pełnomocnik z urzędu skarżącego,

w uzupełnieniu skarg, wniósł pisma procesowe, w których podtrzymał dotychczasowe wnioski, zarzuty oraz twierdzenia faktyczne i prawne skarżącego.

Ponadto pełnomocnik zarzucił organom pomocy społecznej obu instancji rażące naruszenia przepisów postępowania, w tym: art. 7, art.77 § 1 i art. 107 § 1 i

§ 3 k.p.a., albowiem zignorowały orzeczenie Techniczne Mykologiczno - Budowlane Zakładu Badawczo Projektowego [...] z maja 2000 r. potwierdzające, iż w mieszkaniu skarżącego znajdują się siedliska szczepów czarnego grzyba pleśniowego, które są zagrożeniem dla zdrowia, bądź życia dla osób przebywających w mieszkaniu, jak również hamują proces leczenia farmakologicznego i rehabilitacji; organy nie odniosły się w uzasadnieniu zaskarżonych decyzji do wskazanego orzeczenia. Ponadto organy te błędnie przyjęły, że skarżący jest właścicielem nieruchomości położonej w B, a w konsekwencji błędnie uznały, iż skarżący mimo posiadanych możliwości rozwiązania trudnej sytuacji życiowej przez wynajęcie części mieszkania,

czy też jego zamianę na mniejsze nie chce z nich skorzystać.

Pełnomocnik skarżącego zarzucił również, że organy błędnie uznały,

iż skarżący nie współpracuje z pracownikiem socjalnym, przypisując nadmierną wagę braku jednokrotnego usprawiedliwionego niestawiennictwa na rozprawie administracyjnej, podczas gdy skarżący wziął już uprzednio czynny udział

w wywiadzie środowiskowym przeprowadzonym w jego mieszkaniu

przez pracownika socjalnego.

Zdaniem pełnomocnika, organy orzekające w niniejszej sprawie w sposób swobodny i hipotetyczny przyjęły, iż skarżący posiada źródło dochodów lub zasoby, o których nie poinformował pracownika socjalnego.

Ponadto organ II instancji błędnie przyjął, iż skarżący nie spełnia kryterium dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej, podczas gdy organ

l instancji wykazał w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, iż spełnia przesłanki formalnoprawne niezbędne do przyznania pomocy, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej.

Wskazane uchybienia, w ocenie pełnomocnika skarżącego, miały negatywny wpływ na ocenę celowości przyznania wnioskowanych przez skarżącego zasiłków skutkującą odmową przyznania tych świadczeń.

W ocenie pełnomocnika skarżącego, organy dopuściły się naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. przepisów ustawy o pomocy społecznej, w tym: art. 2 ust. 1, art. 4, art. 7 pkt 1, 5 i 6, art. 11 ust. 1 i 2, art. 12, art. 16 ust. 2 i art. 100.

Organy wadliwie uznały, że odmowa przyznania wnioskowanych zasiłków uzasadniona jest treścią art. 11 ust. 2 tej ustawy, albowiem skarżący nie współdziałał z pracownikiem socjalnym w toku postępowania, tj. nie stawił się na rozprawę administracyjną wyznaczoną na dzień 1 października 2010 r. Nadto brak współdziałania, o którym mowa w art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej,

w rozumieniu organów wyrażał się w braku wynajęcia przez skarżącego części mieszkania.

W ocenie pełnomocnika skarżącego, organy dopuściły się nieprawidłowej wykładni art. 11 ust. 2 ustawy. Przepis ten wprowadza ograniczenia w zakresie przyznania zasiłku, a zatem istnieje konieczność jego ścisłej wykładni. Tymczasem organy z tego przepisu wyprowadziły obowiązki osoby uprawnionej nie wymienione w art. 11 ust. 2, w tym obowiązek podporządkowania się zaleceniom pracownika socjalnego co do sposobu zarządu majątkiem.

Niedopuszczalnym jest uznanie, by brak stawienia się przez skarżącego

na jednej rozprawie administracyjnej w dniu 1 października 2010 r. (uwzględniając nadto okoliczność wieku, choroby i niepełnosprawności skarżącego) stanowiło realizację przesłanki z art. 11 ust. 2 (brak współdziałania skarżącego z pracownikiem socjalnym), gdy wcześniej w toku wywiadu środowiskowego skarżący czynnie wziął w nim udział, udzielając stosownych informacji i wyjaśnień, co zostało prawidłowo wskazane w treści uzasadnień zaskarżonych decyzji.

Nadto, zdaniem pełnomocnika skarżącego, organy niezasadnie powołały się na art. 12 ustawy, jako podstawę odmowy przyznania skarżącemu wnioskowanego zasiłku. Możliwość samodzielnego pokonania sytuacji kryzysowych zależy,

co do zasady, od dysponowania odpowiednimi środkami finansowymi,

którymi skarżący nie dysponuje. Trudno uznać, by regulowanie zobowiązań skarżącego środkami pochodzącymi z pożyczek stanowiło dysponowanie odpowiednimi środkami finansowymi. W związku z powyższym pomimo,

że korzystanie z uprawnienia określonego we wskazanym przepisie oceniane jest

w ramach uznania administracyjnego, nie może mieć ono przymiotu dowolności.

W szczególności zasadne jest wzięcie pod uwagę sytuacji rzeczywistej

oraz wszelkich warunków składających się na byt skarżącego, jego niedołęstwo, bezrobocie związane z długotrwałą chorobą, stopień niepełnosprawności, egzystowanie w mieszkaniu, które z uwagi na zagrzybienie dodatkowo wpływa negatywnie na jego kondycję zdrowotną.

Zła kondycja finansowa była kwestionowana przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej z powodu przeprowadzenia przez skarżącego wymiany okien, która była konieczna z uwagi na krytyczne warunki egzystencji panujące w mieszkaniu związane z niską temperaturą i nadmierną wilgotnością powietrza oraz nadchodzącą porą zimową. Fakt inicjatywy w tym zakresie skarżącego powinien zostać odczytany jako próba zapobiegnięcia pogorszeniu się i tak już fatalnej sytuacji, w efekcie jednak został zinterpretowany jako dowód posiadania dodatkowych źródeł dochodu. Skarżący podczas przeprowadzania wywiadu środowiskowego wskazywał na fakt zaciągania pożyczek od osób trzecich - organ jednak kwestionuje prawdziwość złożonego oświadczenia z powodu uprzedniego nie ujawnienia przez skarżącego dokonania wskazanych czynności prawnych. Okoliczność ta nie świadczy o tym, że nie miało ono miejsca, a jako powód nie ujawnienia można wskazać konieczność maksymalnego zminimalizowania kosztów. Ponadto, istotą wykazania występowania dysproporcji pomiędzy rzeczywistym, a przedstawianym stanem majątkowym jest to, iż osoba ubiegająca się o przyznanie świadczenia jest w stanie samodzielnie zaspakajać swoje niezbędne potrzeby , pomimo spełnienia formalnych wymogów do otrzymania wnioskowanego świadczenia. W zaistniałym stanie faktycznym przesłanka ta nie występuje, bowiem skarżący w istocie nie jest w stanie samodzielnie zaspakajać swoich podstawowych potrzeb życiowych. Obecnie reguluje wszelkie płatności i wykonuje konieczne naprawy, jednak nie koresponduje to z jego faktyczną kondycją finansową, wynika natomiast z rosnącego zadłużenia u osób trzecich, które będzie zobligowany spłacić.

W odpowiedzi na skargi Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o ich oddalenie i podtrzymało dotychczasowe stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, zważył, co następuje.

Stosownie do treści art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo

o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) w zw. z art.

3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej w skrócie p.p.s.a.), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, stosując środki określone w ustawie. Kontrola sądu polega na zbadaniu, czy przy wydawaniu zaskarżonego aktu nie doszło do naruszenia: prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy oraz przepisów postępowania administracyjnego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd nie jest przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, zgodnie z dyspozycją art. 134 § 1 p.p.s.a. Sąd administracyjny nie rozstrzyga, więc merytorycznie, lecz ocenia zgodność decyzji z przepisami prawa.

Skargi nie zasługiwały na uwzględnienie, gdyż kontrolowane decyzje są zgodne z prawem.

Stosownie do treści art. 2 ust. 1 tej ustawy, pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Z kolei art. 3 tej ustawy stanowi, że pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.

Zadaniem pomocy społecznej jest więc zapobieganie sytuacjom, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy, przez podejmowanie działań zmierzających

do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.

Rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy. Potrzeby osób i rodzin korzystających

z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się

w możliwościach pomocy społecznej.

Zgodnie z art. 4 ustawy o pomocy społecznej, osoby i rodziny korzystające

z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.

Art. 11 ust. 2 ustawy stanowi, że brak współdziałania osoby lub rodziny

z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, odmowa zawarcia kontraktu socjalnego, niedotrzymywanie jego postanowień, nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną

lub wykonywania prac społecznie użytecznych, o których mowa w przepisach

o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.

Art. 12 natomiast stanowi, że w przypadku stwierdzonych przez pracownika socjalnego dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową osoby lub rodziny, wskazującą, że osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuację życiową, wykorzystując własne zasoby majątkowe,

w szczególności w przypadku posiadania znacznych zasobów finansowych, wartościowych przedmiotów majątkowych lub nieruchomości, można odmówić przyznania świadczenia.

Z treści pierwszych z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że Państwo

nie powinno wyręczać jednostki z zadań, które może ona zrealizować samodzielnie. Pomoc społeczna powinna natomiast być udzielana dopiero wtedy, gdy jednostka

ta nie jest w stanie samodzielnie, wykorzystując własne uprawnienia, możliwości

i zasoby przezwyciężyć trudności, w których się znalazła. Pomoc społeczna może być zatem udzielona, jeżeli łącznie zostaną spełnione dwie przesłanki : po pierwsze - wystąpienie trudnej sytuacji życiowej i po drugie - niemożliwość jej samodzielnego przezwyciężenia. Świadczenia wypłacane przez organy pomocy społecznej mają stanowić pomoc dla danej osoby w ponoszeniu niezbędnych ciężarów, nie mogą natomiast doprowadzić do całkowitego przejęcia ich ponoszenia przez system pomocy społecznej.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że organy obu instancji przy wydawaniu kontrolowanych rozstrzygnięć nie naruszyły przepisów postępowania

i prawa materialnego, a więc nie przekroczyły ram uznania administracyjnego, skoro wskazały one jakimi kryteriami ocennymi kierowały się przy wydawaniu kontrolowanych rozstrzygnięć, wynikającymi nie tylko z postanowień artykułów 7, 77 § 1, 80, 107 § 3 k.p.a., ale i z celów i zasad ustawy o pomocy społecznej.

Podnieść należy, że ustawa o pomocy społecznej, określając uprawnienia osób do otrzymania świadczeń, jednocześnie wskazuje okoliczności stanowiące podstawę odmowy przyznania pomocy. Brak współdziałania osoby lub rodziny

z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, może stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy

o pomocy społecznej, podobnie jak stwierdzenie przez pracownika socjalnego dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu, a sytuacją majątkową osoby lub rodziny, wskazującą, że osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuację życiową, wykorzystując własne zasoby majątkowe, w szczególności w przypadku posiadania znacznych zasobów finansowych, wartościowych przedmiotów majątkowych lub nieruchomości, można odmówić przyznania świadczenia, na podstawie art. 12 ustawy o pomocy społecznej.

Odnosząc powyższe rozważania do rozpatrywanej sprawy, należy stwierdzić, że analiza akt postępowań administracyjnych wskazuje, że skarżący od 2003 r. wielokrotnie zwracał się o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej w różnej formie. Świadczenia te zostały też określone przez skarżącego we "wniosku

do wielokrotnego zastosowania" z dnia 15 października 2007 r. Sprawy skarżącego

w przedmiocie świadczeń z pomocy społecznej były też wielokrotnie rozstrzygane zarówno przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, jak i Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie. W uzasadnieniach tych wyroków wskazywano,

że art. 3 ustawy o pomocy społecznej nie może w żadnym razie prowadzić

do wniosku o dopuszczalności uczynienia z pomocy społecznej stałego źródła dochodów (NSA w uzasadnieniu wyroku z dnia 11 czerwca 2009 r., sygn. akt l OSK 392/09),

- skarżący ustawicznie korzysta ze świadczeń z pomocy społecznej (od listopada 2003 r. do lutego 2008 r. uzyskał on pomoc finansową na łączną kwotę 16.991,58 zł) (NSA w uzasadnieniu wyroku z dnia 19 maja 2010 r., sygn. akt l OSK 210/10),

- skarżący nie wykorzystuje własnych możliwości w celu przezwyciężenia swojej trudnej sytuacji, ale w istocie pozostaje na utrzymaniu pomocy społecznej (NSA

w uzasadnieniu wyroku z dnia 16 stycznia 2009 r., sygn. akt l OSK 342/08),

- istotną jest również kwestia współdziałania skarżącego z organami pomocy społecznej w rozwiązywaniu swoich problemów bytowych, że skarżący jest właścicielem dużego, jak na samotną osobę, mieszkania. Skarżący nie zamierza jednak zamienić go na mniejsze, co uzasadniałoby starania o uzyskanie dodatku mieszkaniowego (NSA uzasadnieniu w wyroku z dnia 16 stycznia 2009 r., sygn. akt

l OSK 344/08).

Skarżący podniósł zarzut, że Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej sprzeniewierza się ustawie o pomocy społecznej i o postępowaniu administracyjnym, ponieważ po przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego nagminnie odmawia rozstrzygnięcia "wniosku do wielokrotnego zastosowania", że organy pomocowe dobrze znają sytuację materialną i zdrowotną skarżącego, a pomimo tego wielokrotnie domagają się przedkładania nowej dokumentacji z tym związanej.

W ocenie Sądu postępowanie organów jest prawidłowe, albowiem dysponując środkami publicznymi są obowiązane do prowadzenia postępowania zgodnego

z zasadami określonymi w przepisach proceduralnych zawartych w Kodeksie postępowania administracyjnego i w samej ustawie o pomocy społecznej,

jak i wydawania rozstrzygnięć zgodnych z treścią prawa materialnego zawartego

w ustawie o pomocy społecznej. Skarżący inicjując składanymi wielokrotnie wnioskami takie postępowania musi zdawać sobie sprawę, że stosowne czynności będą podejmowane przez organy pomocowe i nie można z tego powodu tym organom czynić zarzutów. Uwzględniając obowiązek współdziałania osób korzystających z pomocy społecznej można oczekiwać ze strony skarżącego

- z uwagi na jego wieloletnie kontakty z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w tym zakresie - do aktywności mającej na celu ułatwienie przeprowadzenia tych czynności.

Ustawa o pomocy społecznej, w art. 106 i art. 107 jednoznaczne stanowi,

że decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia wydaje się po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego, który ma na celu ustalenie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osoby ubiegającej się o przyznanie świadczenia. Jeżeli osoba taka po raz kolejny zwraca się o przyznanie tych świadczeń, a także gdy nastąpiła zmiana danych zawartych

w wywiadzie, sporządza się aktualizację wywiadu. W przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy, aktualizację sporządza się nie rzadziej, niż co 6 miesięcy, mimo braku zmiany danych.

Podnieść należy, że pracownik socjalny przeprowadzający rodzinny wywiad środowiskowy, może domagać się od osoby ubiegającej się o pomoc, złożenia oświadczenia o dochodach i stanie majątkowym. Odmowa złożenia oświadczenia jest podstawą wydania decyzji o odmowie przyznania świadczenia.

W rozpoznawanej sprawie organ I instancji prawidłowo ustalił,

że skarżący spełnia przesłanki formalnoprawne do przyznania pomocy społecznej

w formie zasiłków celowych. Zgodzić należy się ze stanowiskiem organów obu instancji, że mimo spełnienia przesłanek formalnych do otrzymania pomocy społecznej, organy te zobowiązane są do zbadania wszystkich okoliczności sprawy. Ustalenie stanu faktycznego, czyli rzeczywistego stanu skarżącego w zakresie sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej jest obowiązkiem tych organów, co wynika ze wskazanych wyżej przepisów ustawy o pomocy społecznej, ale i postanowień artykułów: 7 i 77 § 1 k.p.a. Ustalenia te dokonywane są m.in. na podstawie przeprowadzonego wywiadu środowiskowego.

Cztery objęte skargami decyzje w niniejszej sprawie oparte były m.in.

o wywiad środowiskowy przeprowadzony ze skarżącym w dniu 11 sierpnia 2009 r.

Z informacji skarżącego wynikało, że nie posiada zaległości w opłatach za zużycie energii elektrycznej i gazu, ale również nie posiadał zaległości w opłatach

za mieszkanie - wszystkie te opłaty uiszczał na bieżąco. Skoro ustalona sytuacja dochodowa skarżącego nie pozwalała na bieżące i zaległe regulowanie tych należności, zasadnie pracownik socjalny wezwał skarżącego do wykazania źródeł pochodzenia środków, z których skarżący dokonywał wskazanych opłat. Oświadczenie skarżącego, że zaciągał na ten cel pożyczki, nie zostało w żaden sposób udowodnione, ani nawet uprawdopodobnione. Skarżący nie przedstawił żadnych dowodów dokonania pożyczek, tj. umowy pożyczki i nie podał danych osób, od których pożyczał pieniądze. Musi budzić uzasadnione wątpliwości organów pomocy społecznej okoliczność , że skarżący nie mając własnego źródła dochodu umożliwiającego spłatę pożyczek, uzyskał pożyczki na łączną kwotę - jak sam oświadczył - 45.000,00 zł ,

W związku z powyższym należy stwierdzić, że wobec braku zadłużenia

i bieżącego regulowania należności za energię elektryczna i gaz, brak było podstaw do uwzględnienia wniosków skarżącego o przyznanie stosownych zasiłków

z przeznaczeniem na powyższe cele.

Odmowa wskazania źródeł pochodzenia środków na regulowanie tych zobowiązań, prawidłowo została oceniona ze strony organu pomocy społecznej,

jako brak współpracy z Ośrodkiem Pomocy Społecznej, o którym mowa

w art.11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, tym bardziej, że z ustalonego stanu faktycznego wynikało, iż skarżący uregulował znaczne – w stosunku do jego znanych źródeł dochodu - zobowiązania z tytułu zaległości czynszowych i wymiany okien.

Trafne jest też to stanowisko organów w sprawie, nr [...]; znak: [...], że skoro skarżący uniemożliwił przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, to przejawił brak współpracy w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej. Wypowiedział się w tym względzie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 września 2008 r., sygn. akt l OSK 1511/2007, stwierdzając, że "uniemożliwienie organowi przeprowadzenia wywiadu środowiskowego jest jedną z postaci braku współdziałania z pracownikiem socjalnym w rozwiązaniu trudnej sytuacji życiowej, w rozumieniu art. 11 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej. Przepis ten nie formułuje żadnych dodatkowych warunków odmowy przyznania świadczenia z pomocy społecznej. Odmowa podjęcia współdziałania z organem, poprzez uniemożliwienie mu (odmowę wyrażenia zgody) przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, zgodnie z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego, zobowiązuje organ do negatywnego załatwienia sprawy".

Za prawidłową należy też uznać ocenę organów pomocy społecznej w tych sprawach, w których stwierdziły, że zestawienie poniesionych przez skarżącego wydatków z udokumentowanym dochodem skarżącego wskazuje na istnienie dysproporcji, o której mowa w art.12 ustawy o pomocy społecznej.

Powyższe ustalenia organów obu instancji dodatkowo znajdują potwierdzenie w ujawnieniu przez te organy faktu zatajenia przez skarżącego, że był właścicielem działki położonej w miejscowości B, którą sprzedał zawierając umowę notarialną w Kancelarii Notarialnej. Wyjaśnienia skarżącego, co do okoliczności i motywów sprzedaży tej nieruchomości nie mogą zmienić oceny postępowania skarżącego co do faktu, że nie poinformował o tym pracownika socjalnego, ani tego, że nie zaprzecza, iż dokonał zbycia tej działki.

Co do kwestii samodzielnego przezwyciężenia trudności i poprawy sytuacji skarżącego poprzez wynajem części mieszkania lub jego zamianę na mniejsze, należy stwierdzić, że niestawiennictwo skarżącego w dniu 1 października 2009 r.

na rozprawie wyznaczonej w celu udzielenia w tym zakresie pomocy przez organ, nie ma w ocenie Sądu rozstrzygającego znaczenia. Ta okoliczność jest jednym

z elementów stanu faktycznego, którego ocena prowadzi do wniosku o braku współpracy.

W ocenie zachowania skarżącego w toku prowadzonego postępowania

w sprawach objętych niniejszymi skargami, nie można również nie dostrzec,

iż skarżący także wcześniejszych etapach nie współpracował z organem

w z zakresie wynajmu, czy zamiany swego mieszkania. Podkreślić należy, że organy pomocy społecznej nie są uprawnione do rozporządzania mieszkaniem skarżącego, a jedynie mogą świadczyć pomoc w tym zakresie. Ta okoliczność była zresztą podnoszona jako zarzut zarówno przez skarżącego, jak i jego pełnomocnika. Jakkolwiek uznać należy, że skarżący przedstawił zaświadczenie lekarskie z dnia

29 września 2009 r. o zaostrzeniu choroby i temperaturze 38,5 ºC, jednak na żadnym etapie postępowania nie podejmował współpracy z organem w zakresie wynajmu, czy zamiany mieszkania.

Odnośnie zarzutu pełnomocnika skarżącego dotyczącego zignorowania przez organ pomocy społecznej orzeczenia potwierdzającego istnienie grzyba

w mieszkaniu skarżącego, w kontekście rozważań udzielenia skarżącemu pomocy na zakup środków czystości, argumentacja ta nie mogła odnieść zamierzonego skutku. Skarżący, a zarazem wnioskodawca, bowiem w sposób nierzetelny przedstawia organom swoją sytuację, w szczególności dochodową, nie pozwalającą w sposób obiektywny stwierdzić, że nie jest on w stanie wykorzystując swoje uprawnienia, zasoby i możliwości przezwyciężyć trudności w których się znalazł.

Nie można również nie uwzględnić w ocenie stanowisk organów obu instancji okoliczności, że pomoc społeczna z art. 39 ustawy może być przyznana

na zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej, a do takiej trudno zaliczyć korzystanie

z szatni.

Trafne jest również stanowisko tych organów, co do bezprzedmiotowości postępowania w sprawie udzielenia skarżącemu pomocy na wykonanie ekspertyzy mykologicznej w rozumieniu art. 105 k.p.a.

Skoro w rozpatrywanej sprawie, jak i rozstrzygniętej decyzją z [...] 2007 r., znak: [...], utrzymaną w mocy decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego z [...] 2007 r., istnieje ten sam wnioskodawca, ten sam organ administracji, ten sam stan faktyczny, ten sam przedmiot wynikający z przepisów materialnego prawa administracyjnego – ustawy o pomocy społecznej – to istnieje tożsamość niniejszej sprawy z ostatecznie rozstrzygniętą wskazanymi decyzjami. Powoduje to niemożność ponownego orzekania w tej samej materii – udzielenia pomocy finansowej na wykonanie ekspertyzy mykologicznej. Aby niniejsze postępowanie z ponownego wniosku skarżącego (zgłoszonego w piśmie, które wpłynęło do organu z 15 czerwca 2009 r.) mogło się toczyć, sprawa musi mieć charakter "otwarty", a więc nie może być rozstrzygnięta orzeczeniem ostatecznym.

Podnieść także należy, że postępowanie w tym przedmiocie, jak i uprzednie, zakończone decyzjami ostatecznymi, dotyczyło innej materii, niż to wskazuje skarżący. Dotyczyło ono, co wymaga powtórnego podkreślenia, udzielenia skarżącemu ewentualnej pomocy na wykonanie ekspertyzy mykologicznej,

a nie kwestii związanej z potrzebą mieszkaniową, a ściśle rzecz ujmując, kwestii dotyczącej doprowadzenia mieszkania do stanu umożliwiającego

bezpieczne w nim zamieszkiwanie. Istotnie obie kwestie są ze sobą związane,

przez to, że dotyczą mieszkania skarżącego, to nie mniej jednak, są różne od siebie

i kwestia wsparcia finansowego na wykonanie ekspertyzy mykologicznej bezsprzecznie nie mieści się w pojęciu podstawowej potrzeby bytowej,

o której mowa w art. art. 39 ustawy o pomocy społecznej, choćby przez to,

że nie wpływa ona w żaden sposób na poprawę warunków mieszkaniowych

(nie chodzi tu o podniesienie standardu mieszkania), lecz stwierdza jedynie pewne fakty.

Nietrafne są więc zarzuty, także w odniesieniu do tej sprawy, że organy

nie wzięły pod uwagę orzeczenia z maja 2000 r., potwierdzającego istnienie

w mieszkaniu skarżącego grzybów pleśniowych, oraz, że mylą się organy pomocy społecznej twierdząc, iż stan faktyczny od 2007 r. się nie zmienił. Stan faktyczny

i prawny nie mógł nawet ulec zmianie skoro wykonanie ekspertyzy mykologicznej, jak już wskazano, nie należy i nie może należeć do podstawowych potrzeb bytowych, w rozumieniu art. 39 ustawy o pomocy społecznej.

Dokonując kontroli zaskarżonych decyzji pod kątem ich zgodności z prawem, Sąd nie stwierdził, zatem naruszenia przez organy przepisów postępowania zawartych w art. 7, art. 77 § 1 i art. 105 oraz art. 107 § 1 i § 3 k.p.a., co zarzucono

w skargach. Organy, zgodnie z obowiązującymi przepisami wszechstronnie zebrały

i rozpatrzyły cały materiał dowodowy i dokonały jego prawidłowej oceny, w myśl art. 80 k.p.a. Wydane w sprawach decyzje w sposób szczegółowy przedstawiły ustalenia

w zakresie stanu faktycznego, przedstawiły przepisy, które miały zastosowanie

w przedmiotowych sprawach, prawidłowo interpretując ich treść oraz wskazały jakimi kryteriami kierowały się przy wydawaniu rozstrzygnięć.

Sąd nie stwierdził również naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. przepisów ustawy o pomocy społecznej, w tym art. 2 ust. 1, art. 4, art. 7 pkt 1, 5 i 6, art. 11 ust. 1 i 2, art. 12, art. 16 ust. 2 i art. 100, jak zarzucały skargi.

Materiał dowodowy uzasadnia stanowisko tych organów, że odmowa przyznania wnioskowanych świadczeń z zakresu pomocy społecznej była uzasadniona. Odmawiając przyznania wnioskowanych świadczeń, organy wykazały okoliczności stanowiące podstawę podjętych rozstrzygnięć. Zaszły też przesłanki

z art. 105 k.p.a. do umorzenia postępowania w sprawie przyznania skarżącemu pomocy na wykonanie ekspertyzy mykologicznej.

Skoro w rozpatrywanej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie nie stwierdził naruszenia ani przepisów prawa procesowego, w stopniu, który mógłby mieć istotny wpływ na wynik sprawy, ani przepisów prawa materialnego w stopniu, który miał wpływ na wynik sprawy, to należało orzec na podstawie art. 151 ustawy

z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie orzekł na podstawie art. 200 w zw. z art. 250 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), jak w punkcie

II sentencji wyroku.