Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Małgorzata Roleder, Sędziowie sędzia WSA Marek Leszczyński, asesor sądowy WSA Barbara Romanczuk (spr.), , po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 grudnia 2022 r. w trybie uproszczonym sprawy ze skargi T. na rzecz Z. w O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] sierpnia 2022 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia środowiskowych uwarunkowań dla przedsięwzięcia oddala skargę

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] sierpnia 2022 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. po rozpatrzeniu odwołania T. na R. Z. w O. od decyzji Prezydenta M. z [...] marca 2022 r. nr [...] ustalającej środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia polegającego na budowie Instalacji Termicznego Przekształcenia Wstępnie Przetworzonych Odpadów Komunalnych (preRDF/RDF) w S., utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji.

Stan faktyczny sprawy przedstawia się następująco:

Decyzją z dnia [...] marca 2022 r. znak [...] Prezydent Miasta S. (dalej też jako Prezydent lub organ I instancji), po rozpatrzeniu wniosku Gminy M. (dalej też jako wnioskodawca, strona lub Gmina), ustalił środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia polegającego na budowie Instalacji Termicznego Przekształcenia Wstępnie Przetworzonych Odpadów Komunalnych (preRDF/RDF) w S. (dalej tez jako ITPOK, instalacja lub przedsięwzięcie). W pkt I decyzji organ określił: rodzaj i miejsce realizacji przedsięwzięcia wskazując, iż zostanie zlokalizowana we wschodniej części miasta S., na działkach o numerach ewidencyjnych: [...], (obręb nr [...]) (ppkt 1). W podpunkcie 2 Prezydent ustalił szczegółowe uwarunkowania realizacji inwestycji, w tym warunki korzystania ze środowiska na etapie realizacji i eksploatacji lub użytkowania przedsięwzięcia. W ppkt 3 określił wymagania dotyczące ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w projekcie budowlanym. W ppkt 4 stwierdził, iż przedmiotowe przedsięwzięcie nie zaliczył się do zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnych awarii przemysłowych, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Rozwoju z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie rodzajów i ilości znajdujących się w zakładzie substancji niebezpiecznych, decydujących o zaliczeniu zakładu do zakładu o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 138). W ppkt 5 wskazał, iż dla planowanego przedsięwzięcia nie przeprowadzono postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko, gdyż z uwagi na skalę i charakter przedsięwzięcia oraz odległość ok. 20 km od granicy państwa, nie przewiduje się wystąpienia oddziaływania transgranicznego przedsięwzięcia na środowisko. Według postanowień ppkt 6 planowane przedsięwzięcie nie stanowi instalacji do spalania paliw w celu wytwarzania energii elektrycznej, o elektrycznej mocy znamionowej nie mniejszej niż 300 MW, wobec czego konieczność gotowości do wychwytywania dwutlenku węgla jej nie obowiązuje. W pkt II decyzji Prezydent S. postanowił nie stwierdzać konieczności wykonania kompensacji przyrodniczej. W pkt III organ postanowił nie nakładać obowiązku przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1 u.i.o.ś. Do decyzji załączona została charakterystyka przedsięwzięcia zawarta w załączniku nr [...]

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ I instancji wskazał, iż w dniu [...] sierpnia 2021 r. Gmina M. wystąpiła z wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowań dla przedsięwzięcia polegającego na budowie Instalacji Termicznego Przekształcania Wstępnie Przetworzonych Odpadów Komunalnych (preRDF/RDF) w S.. Do wniosku dołączono Kartę informacyjną przedsięwzięcia, poświadczoną przez właściwy organ kopię mapy ewidencyjnej w postaci papierowej i elektronicznej obejmującej przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie oraz obejmującej przewidywany obszar, o którym mowa w art. 74 ust. 3a zdanie drugie u.i.o.ś., tj. obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie w wariancie zaproponowanym przez wnioskodawcę. Organ stwierdził następnie, iż w myśl art. 71 ust. 2 ustawy o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko dla przedmiotowego przedsięwzięcia wymagane jest uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Planowane przedsięwzięcie wymienione jest w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 26 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2019 r. poz. 1839) - dalej też jako rozporządzenie - w § 3 ust. 1 pkt 82 - instalacje związane z przetwarzaniem w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 21 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach odpadów, inne niż wymienione w § 2 ust. 1 pkt 41-47, z wyłączeniem instalacji do wytwarzania biogazu rolniczego w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, o zainstalowanej mocy elektrycznej nie większej niż 0,5 MW lub wytwarzających ekwiwalentną ilość biogazu rolniczego wykorzystywanego do innych celów niż produkcja energii elektrycznej, a także miejsca retencji powierzchniowej odpadów oraz rekultywacja składowisk odpadów, jako przedsięwzięcie mogące potencjalnie oddziaływać na środowisko.

Jak dalej wyjaśnił organ, po zasięgnięciu, na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy opinii Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w B., Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w S. oraz Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie Zarząd Zlewni w A. postanowieniem z dnia [...] października 2021 r. nr [...] stwierdził obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla tegoż przedsięwzięcia oraz obowiązek przedłożenia raportu o oddziaływaniu ww. przedsięwzięcia na środowisko w pełnym zakresie, zgodnie z art. 66 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2021 r. poz. 247, dalej jako u.i.o.ś.). Jednocześnie zawiadomił strony o zawieszeniu postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach do czasu przedłożenia przez wnioskodawcę raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.

Prezydent zauważył także, iż na wniosek T. na R. Z. w O. o dopuszczenie do udziału na prawach strony w toczącym się postępowaniu administracyjnym w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla niniejszego przedsięwzięcia, uznał to Towarzystwo za stronę (pismo z dnia [...] października 2021 r.). Po otrzymaniu w dniu 11 stycznia 2022 r. Raportu o oddziaływaniu na środowisko w/w przedsięwzięcia, wydał w tym samym dniu postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania dla ww. przedsięwzięcia i obwieszczeniem z dnia 11 stycznia 2022 r. poinformował społeczeństwo, że przystąpił do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla tego przedsięwzięcia. Jednocześnie raport ten wraz z wnioskiem Gminy, stosownie do art. 77 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 77 ust. 2 u.i.o.ś., przesłany został organom właściwym do uzgodnienia warunków realizacji planowanego przedsięwzięcia przed wydaniem decyzji, tj. do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w B. oraz Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w S., w celu uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia oraz wydania opinii. Prezydent wskazał, iż Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w S. w wyznaczonym terminie 30 dni nie przekazał opinii, w związku z powyższym traktowało się to jako brak zastrzeżeń. Natomiast Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w B., postanowieniem Nr [...] z dnia [...]02.2022r., uzgodniła warunki realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia. Następnie organ I instancji zauważył, iż teren przeznaczony na realizację Inwestycji objęty jest Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego przyjętym Uchwałą nr XII/159/2019 Rady Miejskiej w S. z dnia 25 września 2019 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu ulicy Piaskowej w Suwałkach oraz Uchwałą Nr XXXIV/456/2021 Rady Miejskiej w S. z dnia 28 lipca 2021 r. w sprawie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu ulicy Piaskowej w S.. Zgodnie z obowiązującym planem teren przeznaczony na realizację inwestycji oznaczony został jako 10 E/C — tereny infrastruktury technicznej elektroenergetyki i ciepłownictwa. W zakresie przeznaczenia podstawowego na terenie 10 E/C ustala się lokalizację nowych obiektów realizowanych w ramach rozbudowy instalacji Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej lub Zakładu Energetycznego wraz z towarzyszącymi im placami składowymi, do magazynowania paliw, sorbentów do instalacji oczyszczania spalin i produktów spalania i innych obiektów uzupełniających funkcję podstawową. Dopuszcza się wykorzystanie odpadów obojętnych do rekultywacji terenów powyrobiskowych (proces odzysku R5 wg. załącznika nr [...] do ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 797 z późn. zm.), w tym wypełniania terenów niekorzystnie przekształconych (takich jak: zapadliska, nieeksploatowane odkrywkowe wyrobiska lub wyeksploatowane części tych wyrobisk mieszankami popiołowo - żużlowymi z mokrego odprowadzania odpadów paleniskowych — niepochodzących z palenisk fluidalnych (kod odpadów ex 10 01 80 wg rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 1 maja 2015 r. w sprawie odzysku odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. z 2015 r. poz. 796), zgodnie z przepisami szczególnymi. Organ stanął na stanowisku, że przedsięwzięcie powyższe jest zgodne z przeznaczeniem terenu określonym w planie zagospodarowania przestrzennego.

W dalszej części uzasadnienia organ opisał szczegółowo lokalizację przedmiotowego przedsięwzięcia wskazując, iż zostanie ono zlokalizowane we wschodniej części miasta S., na działkach wymienionych we wniosku. W sąsiedztwie terenu planowanej Instalacji zlokalizowane są: od strony północnej: zabudowania przemysłowe PEC w S. Sp. z o.o., od strony wschodniej; częściowo tereny niezabudowane z nielicznymi zadrzewieniami, częściowo tereny zagospodarowane przez place składowo-magazynowe, od strony południowej obiekty biurowe wraz z infrastrukturą elektroenergetyczną PGE Dystrybucja S.A. Oddział B. Zakład Sieci, od strony zachodniej: ulica [...], a dalej tereny usługowo- przemysłowe. Najbliższa zabudowa mieszkaniowa zlokalizowana jest w odległości ok. 350 m w kierunku południowym i w odległości ok. 390 m w kierunku północno-zachodnim. Według ustaleń organu wyprodukowane w ITPOK ciepło zostanie wyprowadzone do miejskiej sieci ciepłowniczej (m.s.c.), a wpięcie do m.s.c. nastąpi na działce [...] (obręb nr [...]) lub na działce [...] (obręb nr [...]). Natomiast energia elektryczna wyprodukowana w ITPOK w pierwszej kolejności wykorzystywana będzie na potrzeby własne. Nadmiar energii wytworzonej wyprowadzony będzie poprzez rozdzielnicę SN kablem do Stacji 110/20 kV S. I znajdującej się na działce nr [...] Dojazd do terenu planowanej Inwestycji odbywał się będzie od ul. [...]. Dojazd do ul. [...] odbywać się będzie od drogi wojewódzkiej o nr [...], a lokalizacja planowanej Inwestycji będzie dobrze skomunikowana z południowo — zachodnią częścią miasta S., w której zlokalizowane jest Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami w S. Sp. z o.o.,. Następnie Prezydent wyjaśnił, iż łączna średnia ilość samochodów transportujących odpady, reagenty oraz paliwo wspomagające na teren Instalacji oraz wywożących pozostałości z Instalacji będzie wynosiła ok. 8 pojazdów/dzień. Sama zaś instalacja zostanie zrealizowana w oparciu o sprawdzoną technologię.

W ramach przedsięwzięcia przewidziano zastosowanie Instalacji składającej się z jednej linii technologicznej o wydajności maksymalnej 2,95 Mg/h, co przy uwzględnieniu maksymalnego rocznego czasu pracy na poziomie 8 760 h/rok (maksymalnej dyspozycyjności) będzie równe maksymalnej rocznej masie spalanych odpadów na poziomie 25 842 Mg/rok. Planowana linia termicznego przekształcania odpadów będzie posiadała jednoprzewodowy komin (emitor punktowy) o wysokości 40 m oraz wentylator ciągu. Do instalacji kierowane będzie paliwo wytworzone na bazie pozostałości z sortowania odpadów komunalnych o wartości opałowej w zakresie od 9 do 14 MJ/kg. Do technicznego przekształcania kierowane będą następujące rodzaje odpadów (preRDF/RDF): — odpady frakcji nadsitowej po mechanicznej obróbce odpadów komunalnych, frakcja > 60/80 mm (klasyfikowane jako odpady o kodzie 19 12 12), — pozostałości z doczyszczania odpadów selektywnie zebranych (klasyfikowane jako odpady o kodzie 19 12 12), — paliwa alternatywne RDF (klasyfikowane jako odpady o kodzie 19 12 10), — odpady o kodach 19 12 08 (tekstylia), 19 12 04 (tworzywa sztuczne i guma) oraz 19 05 01 (nieprzekompostowane frakcje odpadów komunalnych i podobnych), 19 05 99 (inne nie- wymienione odpady). W zakres inwestycji będą wchodziły niezbędne do zabudowy główne węzły technologiczne: węzeł przyjęcia i buforowania wsadu, węzeł spalania, węzeł odzysku energii, węzeł przetworzenia energii, węzeł oczyszczania spalin, węzeł automatyki i pomiarów, instalacje i urządzenia pomocnicze. Obiekty w ramach ww. węzłów usytuowane zostaną na wyszczególnionych działkach o łącznej powierzchni około 1,83 ha.

W dalszej części uzasadnienia organ I instancji opisał analizowane w przedłożonej dokumentacji warianty realizacji przedsięwzięcia, tj. wariant wnioskodawcy stanowiący jednocześnie wariant najkorzystniejszy dla środowiska oraz dwa racjonalne warianty alternatywne. Prezydent Miasta S. biorąc pod uwagę fakt, iż planowana w racjonalnym wariancie alternatywnym Nr [...] instalacja oraz w racjonalnym wariancie alternatywnym Nr [...] instalacja będzie posiadała taką samą moc przerobową jak instalacja w wariancie proponowanym przez wnioskodawcę, stwierdził, że oddziaływania na środowisko na etapie jej realizacji, eksploatacji oraz likwidacji będą zbliżone jak w przypadku wariantu proponowanego przez wnioskodawcę. Jak zauważył organ, na podstawie przeprowadzonej w Raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia analizy wielokryterialnej i porównania wymienionych wariantów w świetle kryteriów środowiskowych, bazujących na poszczególnych aspektach oddziaływania na środowisko, najwyższą ocenę łączną uzyskał Wariant 1, polegający na budowie Instalacji, w oparciu o termiczne przekształcanie z odzyskiem energii w technologii rusztowej lub z wykorzystaniem pieca obrotowego z suchym (alternatywnie półsuchym) systemem oczyszczania spalin. Dlatego też Prezydent stanął na stanowisku, że przedstawiony przez Wnioskodawcę wariant planowanego przedsięwzięcia, po uwzględnieniu wymogów prawnych związanych z ochroną środowiska oraz po zastosowaniu przedstawionych przez wykonawcę Raportu technologii, nie będzie miał znacząco negatywnego wpływu na środowisko i jest on łącznie najkorzystniejszy dla środowiska. Wyjaśnił, iż uciążliwości na etapie realizacji przedsięwzięcia związane będą z zanieczyszczeniami atmosfery wynikającymi z emitowanych przez środki transportu spalin, pyleniem z dróg oraz emisją hałasu. Oddziaływanie to będzie ograniczone do miejsca lokalizacji inwestycji, podczas budowy instalacji. Prace budowlane będą wykonywane tylko na terenie inwestycyjnym, a oddziaływanie zamknie się w granicach działek, na których będzie realizowane przedsięwzięcie. Organ I instancji stwierdził też, że prowadzony w zakładzie proces technologiczny będzie oddziaływał: - na jakość powietrza w zakresie wprowadzania substancji w formie pyłowej i gazowej. W wyniku spalania odpadów powstawać będą gazy odlotowe składające się głównie z dwutlenku węgla, pary wodnej, dwutlenku siarki, tlenków azotu, tlenku węgla oraz niespalonych lub częściowo niespalonych węglowodorów. Spaliny kierowane będą do komina o wysokości gwarantującej nieprzekraczanie norm immisyjnych, - w zakresie emisji odpadów: poprocesowe (żużle, pyły z kotłów - opcjonalnie w zależności od zastosowanej konfiguracji, odpady stałe z oczyszczania gazów odlotowych) oraz inne odpady (typowe odpady charakterystyczne dla eksploatacji obiektu przemysłowego, takie jak np.: zużyte oleje i smary, zużyte ubrania pracowników, zabrudzone szmaty, komunalne odpady socjalne itp.), - na środowisko wodno-gruntowe w zakresie wprowadzania do ziemi wód opadowych i roztopowych pochodzących z terenów utwardzonych, - na klimat akustyczny w zakresie emisji hałasu, którego źródłem będzie transport wewnątrz zakładowy i do terenu inwestycji, urządzenia mechaniczne związane z funkcjonowaniem zakładu zlokalizowane poza budynkami, urządzenia mechaniczne związane z funkcjonowaniem zakładu zlokalizowane w budynkach. Spalanie odpadów będzie prowadzone w ruchu ciągłym, natomiast transport kołowy odpadów, materiałów eksploatacyjnych oraz odbiór żużli i pozostałości będzie się odbywał w godzinach od 6.00 do 22.00, w związku z czym oddziaływanie ze względu na emisję hałasu z różnym nasileniem będzie występowało przez całą dobę. Poziomy hałasu emitowane przez urządzenia instalacji będą redukowane poprzez zastosowanie odpowiednich środków ograniczających jego emisję do otoczenia, w sposób zapewniający przestrzeganie norm określonych rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Teren przedmiotowej inwestycji nie sąsiaduje bezpośrednio z obszarami chronionymi akustycznie. Zlokalizowany jest w obrębie terenów przemysłowych, dla których nie zostały określone dopuszczalne wartości poziomu hałasu. Na obszarze wokół terenu, na którym zlokalizowana zostanie ITPOK występuje głównie hałas przemysłowy, a także hałas komunikacyjny. Z tego względu w analizie akustycznej skupiono się głównie na oddziaływaniu akustycznym pochodzącym z samej Inwestycji oraz transportu kołowego na drodze dojazdowej. Jak wynika z zapisów zawartych w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, oddziaływanie planowanej inwestycji pod względem emisji hałasu nie będzie miało niekorzystnego wpływu na zdrowie i życie ludzi.

Organ I instancji ustalił też, że w wyniku eksploatacji planowanej Instalacji powstawać będą odpady. Zaznaczono przy tym, że odpady wytwarzane na terenie planowanej instalacji będą magazynowane selektywnie, ze szczególnym uwzględnieniem niedopuszczenia do zmieszania odpadów niebezpiecznych z innymi niż niebezpieczne. Wszystkie odpady kierowane na zewnątrz instalacji będą przekazywane firmom posiadającym stosowne decyzje i zezwolenia na ich odbiór, transport oraz odzysk lub unieszkodliwianie. Nie przewiduje się powstawania uciążliwości zapachowej w miejscach magazynowania i przetwarzania wsadu. Planowane przedsięwzięcie będzie źródłem powstawania ścieków przemysłowych, socjalno-bytowych, wód opadowych i roztopowych. Ścieki socjalno-bytowe i ścieki przemysłowe powstające w instalacji kierowane będą do miejskiej sieci kanalizacyjnej. Na terenie planowanej instalacji będą powstawać także wody opadowe i roztopowe. Czyste wody opadowe i roztopowe (z dachów nowo planowanych obiektów) wprowadzane będą bezpośrednio do planowanego do realizacji zbiornika chłonno-odparowującego. Zanieczyszczone wody opadowe z terenów utwardzonych kierowane będą do planowanego do realizacji zbiornika chłonno-odparowującego po podczyszczeniu z zawiesin i substancji ropopochodnych. Wody ze zbiornika chłonno-odparowującego mogą być wykorzystywane na cele p.poż. lub na cele gaszenia żużla (w przypadku braku odcieków z obiegu wody kotłowej). Planowane przedsięwzięcie będzie źródłem emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych. Obiekt wyposażony zostanie w instalację oczyszczania spalin z tlenków azotu, kwaśnych zanieczyszczeń, metali ciężkich, dioksyn i furanów oraz pyłów. Stosowany będzie system monitoringu i kontroli stężeń substancji zanieczyszczających w spalinach. Względem planowanych nowych emitorów związanych z eksploatacją ITPOK w S. dodatkowo uwzględniono możliwość wystąpienia skumulowanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia z innymi przedsięwzięciami. Mając powyższe na uwadze w ramach istniejących źródeł emisji o takim samym charakterze w obliczeniach uwzględniono istniejące na obszarze P. E. C. Sp. z o.o. obiekty energetycznego spalania paliw oraz instalacje towarzyszące. Przy uwzględnieniu okolicznych w stosunku do planowanej ITPOK źródeł emisji zanieczyszczeń, a w szczególności istniejącego wysokiego emitora P. E. C. Sp. z o.o. oraz innych zlokalizowanych na jego obszarze istniejących i planowanych obiektów energetycznego spalania paliw stwierdzono, że maksymalne (choć wciąż poniżej obowiązujących standardów jakości środowiska) stężenia poszczególnych substancji normowanych zarówno dla ITPOK, jak pozostałych źródeł P. E. C. występować będą w promieniu maksymalnie do 1000 m od istniejącego emitora Ciepłowni Węglowej. Zdaniem organu, emisje do powietrza z planowanej instalacji termicznego przekształcania odpadów nie będą powodowały przekroczeń dopuszczalnych standardów emisyjnych określonych zapisami rozporządzenia Ministra Klimatu z dnia 24 września 2020 r. w sprawie standardów emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów (Dz. U. z 2020 r., poz. 1860). Biorąc pod uwagę wyniki obliczeń zawarte w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko oraz lokalizację na terenie już przekształconym przemysłowo Prezydent stwierdził, że eksploatacja planowanej instalacji nie spowoduje ponadnormatywnych oddziaływań względem powietrza, zaznaczając iż w ramach planowanego przedsięwzięcia przewidziano liczne rozwiązania chroniące środowisko wskazane w decyzji. Teren inwestycji obsadzony zostanie zielenią spełniającą funkcję ochrony środowiska oraz funkcję estetyczną. Ponadto prowadzony będzie monitoring w zakresie emisji substancji do powietrza, poboru wody i odprowadzania ścieków oraz okresowych pomiarów hałasu.

Po analizie przedłożonej w ramach oceny oddziaływania na środowisko dokumentacji organ I instancji stwierdził, że przedstawiony przez wnioskodawcę wariant planowanego przedsięwzięcia, po uwzględnieniu wymogów prawnych związanych z ochroną środowiska oraz po zastosowaniu przedstawionych przez wnioskodawcę technologii nie będzie miał znacząco negatywnego wpływu na środowisko i jest on najkorzystniejszy dla środowiska. Organ podkreślił, iż w toku oceny oddziaływania na środowisko stwierdzono, iż informacje dostępne w raporcie oddziaływania na środowisko są wystarczająco szczegółowe, aby w pełni ocenić oddziaływanie planowanego przedsięwzięcia na środowisko. Mając na uwadze powyższe organ I instancji nie uznał istnienia potrzeby przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania na środowisko. Organ wskazał też, że energetyczne wykorzystanie odpadów przyczyni się do zmniejszenia zanieczyszczeń emitowanych do środowiska jak również do ograniczenia niekontrolowanej emisji metanu i innych gazów cieplarnianych powstających przy rozkładzie odpadów na składowisku. Realizacja przedsięwzięcia pozwoli zminimalizować składowanie odpadów, co jest równoznaczne z wypełnieniem standardów zalecanych przez Radę Europy oraz wymogi dyrektyw 1999/31/WE oraz 2008/98/WE, jak też wpłynie na osiągnięcie standardów obowiązujących kraje członkowskie UE, w szczególności dotyczących osiągnięcia poziomów odzysku, ograniczenia składowania odpadów (w tym ulegających biodegradacji), wobec czego organ stanął na stanowisku, że przedsięwzięcie to zgodne jest z ustawodawstwem polskim oraz wspólnotowym. Następnie Prezydent wskazał, iż planowane przedsięwzięcie nie jest objęte obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego, gdyż w ramach przedsięwzięcia przewidziano zastosowanie Instalacji składającej się z jednej linii technologicznej o wydajności maksymalnej 2,95 Mg/h. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości zaliczane są instalacje termicznego przekształcania odpadów innych niż niebezpieczne o zdolności przetwarzania ponad 3 tony na godzinę. Organ I instancji ocenił również, iż planowana działalność nie powinna rodzić konfliktów społecznych. Analizując usytuowanie przedsięwzięcia, z uwzględnieniem możliwego zagrożenia dla środowiska, w szczególności przy istniejącym użytkowaniu terenu, zdolności samooczyszczania się środowiska i odnawiania się zasobów naturalnych, walorów przyrodniczych i krajobrazowych, w odniesieniu do zapisów zawartych w art. 63 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. u.i.o.ś, uwzględniając rodzaj, charakter przedsięwzięcia, jego lokalizację w istniejącej zabudowie oraz planowane działania ograniczające negatywny wpływ na środowisko stwierdzono, że planowane przedsięwzięcie nie będzie negatywnie oddziaływać na obszary wodno-błotne oraz inne obszary o płytkim zaleganiu wód podziemnych, górskie i leśne, wybrzeży, obszary, na których zostały przekroczone standardy jakości środowiska, obszary mające znaczenie historyczne, kulturowe lub archeologiczne, a także obszary objęte ochroną, w tym w strefie ochronnej ujęcia wód i obszary ochronne zbiorników wód śródlądowych lub przylegające do jezior, obszary ochrony uzdrowiskowej. Wymienione obiekty przyrodnicze nie występują w rejonie przedsięwzięcia. Teren przedsięwzięcia położony jest poza granicami obszarów chronionych, regulowanych ustawą z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (Dz.U. 2021, poz. 1098 t.j.). W odległości ok. 460 m od terenu przedsięwzięcia przebiega granica Obszaru Chronionego Krajobrazu "Pojezierze Północnej Suwalszczyzny". Najbliższy obszar Natura 2000 "Ostoja Wigierska" położony jest w odległości ok. 720 m od terenu inwestycji, a w odległości ok. 3 km znajduje się Wigierski Park Narodowy. Teren inwestycji leży poza korytarzami ekologicznymi. Planowana inwestycja nie będzie znacząco negatywnie oddziaływać na obszary Natura 2000 w odniesieniu do siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla ochrony których wyznaczono te obszary. Uwzględniając lokalizację rozpatrywanego przedsięwzięcia poza obszarami chronionymi, aktualne zagospodarowanie terenu oraz założenia zaproponowane przez Inwestora, ujęte jako warunki niniejszej decyzji, nie przewiduje się znacząco negatywnego wpływu przedsięwzięcia na środowisko przyrodnicze. Według ustaleń organu teren planowanego przedsięwzięcia położony jest poza zasięgiem wyznaczonych głównych zbiorników wód podziemnych (GZWP) oraz poza obszarami szczególnego zagrożenia powodzią w rozumieniu art. 16 pkt 34 ustawy Prawo wodne (Dz. U. z 2021 r. poz. 2233 ze zm.), w zasięgu oddziaływania inwestycji i w jej najbliższej okolicy nie występują naturalne zbiorniki wód powierzchniowych ani wody płynące. Przedsięwzięcie nie wiąże się z zajęciem cennych siedlisk przyrodniczych, terenów leśnych, obszarów wodnych, wodnobłotnych, bagiennych lub torfowiskowych. Najbliższe ujęcie wód podziemnych znajduje się na terenie ciepłowni P. E. C. Sp. z o.o. w odległości około 280 m od granic terenu planowanego przedsięwzięcia. Pod względem hydrograficznym, teren inwestycji położony jest w zlewni w obszarze dorzecza Niemna, dla którego opracowano Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Niemna (PGW), przyjęty Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 października 2016 r. (Dz. U. z 2016 r. poz. 1915) oraz w zlewni jednolitej części wód podziemnych PLGW800022, której stan ilościowy i chemiczny określony został jako dobry. Celem środowiskowym dla JCWPd jest utrzymanie dobrego stanu poprzez zapobieganie dopływowi zanieczyszczeń, zapewnienie równowagi pomiędzy poborem i zasilaniem wód podziemnych, wdrożenie działań dla ochrony wód podziemnych. Status ww. JCWPd został określony jako niezagrożony ryzykiem nieosiągnięcia celów środowiskowych. Ponadto omawiany teren znajduje się w jednolitej części wód powierzchniowych (JCWP) "Czarna Hańcza od wpływu z Jeziora Hańcza do Jeziora Wigry" o kodzie JCWP: PLRW8000ł86419 region wodny Niemna, która posiada status naturalnej części wód. Stan wód określono jako zły, a z oceny stanu wynika, że jest zagrożona ryzykiem nieosiągnięcia celu środowiskowego. W ocenie organu, środki techniczne i organizacyjne zaproponowane przez Wnioskodawcę w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, wskazane jako warunki nałożone w niniejszej decyzji, pozwolą na ochronę środowiska gruntowo-wodnego przed zanieczyszczeniem. Ponadto, w zasięgu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia nie znajdują się obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Z materiału zgromadzonego w ramach prowadzonej oceny oddziaływania na środowisko wynika, że wpływ analizowanego przedsięwzięcia zamyka się w granicach terenu, do którego inwestor ma tytuł prawny, w związku z powyższym stwierdza się brak oddziaływania przedsięwzięcia na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 oraz ciągłość łączących je korytarzy ekologicznych oraz nie ma konieczności wykonywania działań kompensacyjnych. W ramach przeprowadzonej oceny oddziaływania na środowisko dokonano analizy oddziaływań skumulowanych, z uwzględnieniem instalacji istniejących oraz przedsięwzięć dla których wydano decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach. Ewentualne negatywne oddziaływanie w skali lokalnej minimalizowane będzie w głównej mierze poprzez technologie i związany z tym system ujęcia i oczyszczania gazów odlotowych. Skala i usytuowanie przedsięwzięcia nie wpłynie negatywnie na klimat i jego zmiany. Przedmiotowa instalacja będzie źródłem emisji gazów cieplarnianych, jednak jak wykazała analiza, emisja nie przekroczy dopuszczalnych norm. Z uwagi na lokalizację planowanego przedsięwzięcia (poza terenami narażonymi na ryzyko powodzi oraz osuwisk mas ziemnych) zakład nie jest szczególnie narażony na klęski żywiołowe i warunki ekstremalne. Przedmiotowe przedsięwzięcie przy uwzględnieniu używanych substancji i stosowanych technologii nie stwarza ryzyka wystąpienia poważnej awarii - przedsięwzięcie nie zalicza się do zakładów stwarzających zagrożenie wystąpienia poważnych awarii, o których mowa w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie rodzajów i ilości znajdujących się w zakładzie substancji niebezpiecznych, decydujących o zaliczeniu zakładu do zakładu o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 138). W ocenie organu zebrany materiał pozwolił na określenie środowiskowych uwarunkowań dla przedsięwzięcia polegającego na budowie Instalacji Termicznego Przekształcania Wstępnie Przetworzonych Odpadów Komunalnych (preRDF/RDF) w S..

Końcowo organ wskazał, iż zgodnie z art. 82 ww. ustawy charakterystyka przedsięwzięcia została zawarta w załączniku do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, a treść decyzji w pełni uwzględnia stanowisko Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w B., Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w S. oraz Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w B.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyło Towarzystwo (zarzuty w znacznej części powtórzyły się w skardze niniejszej).

Decyzją SKO w S. z [...] sierpnia 2022 r. nr [...], utrzymano w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie.

W uzasadnieniu decyzji Kolegium przytoczyło treść regulacji mających w sprawie zastosowanie i wskazało, że ziściły się wszystkie ustawowe warunki do ustalenia środowiskowych uwarunkowań dla przedmiotowego przedsięwzięcia, z wniosku Gminy M.. Analiza parametrów tej inwestycji określonych w karcie informacyjnej przedsięwzięcia pozwalała na stwierdzenie, że mamy do czynienia z przedsięwzięciem mogącym potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, o jakim mowa w § 3 ust. 1 pkt 82 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Zgodnie z tym przepisem do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zalicza się instalacje związane z przetwarzaniem w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 21 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach odpadów, inne niż wymienione w § 2 ust. 1 pkt 41-47. Z danych wynikających z karty informacyjnej wynika, że maksymalna roczna wydajność instalacji wynosić ma 25.842 Mg/rok, co daje 70,8 Mg/dobę. Zatem instalacja ta nie należy do tych wymienionych w § 2 ust. 1 pkt 46 rozporządzenia, gdzie mowa jest o instalacjach do przetwarzania w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 21 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach odpadów innych niż niebezpieczne przy zastosowaniu procesów termicznego przekształcania odpadów, krakingu odpadów, fizykochemicznej obróbki odpadów (proces D9 unieszkodliwiania odpadów wymieniony w załączniku nr [...] do ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach), mające wydajność nie mniejszą niż 100 t dziennie. W takiej sytuacji, skoro mamy do czynienia z przedsięwzięciem mogącym potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko nie było obligatoryjne, w świetle art. 59 ust. 1 u.i.o.ś., ale mogło być nałożone przez organ w trybie art. 63 ust. 1 ustawy, co miało miejsce w sprawie. Jak wynikało z akt sprawy, po zasięgnięciu opinii organów wymienionych w art. 64 ust. 1 u.i.o.ś., tj. Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w B. Wydziału Spraw Terenowych I w S. (postanowienie z dnia [...] września 2021 r. znak [...]), Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w S. (opinia Nr [...] z dnia [...] września 2021 r.) oraz Dyrektora Zarządu Zlewni w A. G. Wodnego Wody Polskie (opinia znak BI.ZZŚ. [...] z dnia [...] września 2021 r.) Prezydent Miasta S. postanowieniem z dnia [...] października 2021 r. znak [...] stwierdził obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko przedmiotowego przedsięwzięcia i sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (dalej też jako Raport) w pełnym zakresie. Raport złożony w dniu 11 stycznia 2022 r. organ odwoławczy uznał za wiarygodny dowód w sprawie, gdyż jest spójny, logiczny i zawiera wszystkie wymagane elementy, wynikające z art. 66 ust. 1 ustawy. Zdaniem Kolegium treść Raportu pozwala na dokonanie samodzielnej oceny wpływu przedsięwzięcia na środowisko. Oprócz poprawności formalnej – zdaniem organu odwoławczego - nie można było również zakwestionować jego znaczenia dowodowego w sprawie i tego, że mógł on stanowić podstawę weryfikacji i oceny oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko z powodów wskazanych w odwołaniu i przedłożonej przez odwołującego w toku postępowania odwoławczego opinii naukowej dr hab. chemii Leszka Pazderskiego i dr chemii Małgorzaty Pazderskiej – Szabłowicz wskazującej na błędy w owym Raporcie. Okazało się wszak, że wprawdzie w opracowaniu tym w Rozdziale 10 wkradł się błędny zapis odnośnie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2, to jednak była to omyłka nie mająca istotnego znaczenia dla oceny oddziaływania inwestycji na środowisko. Jak wyjaśnili autorzy raportu w piśmie z dnia 1 lipca 2022 r. zapis, iż ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2, zachodzi dzięki zastosowaniu nowoczesnych wysokosprawnych instalacji oczyszczania spalin jest efektem błędu popełnionego w trakcie sporządzania finalnej edycji raportu w opisie Instalacji. Autorzy raportu wskazali, iż zgodnie z zapisami Rozdziału 3.2.4.5 Raportu w ramach Węzła Oczyszczania Spalin planowanej Instalacji nie zakładano zastosowania technologii oczyszczania spalin z CO2, jak również zastosowania technologii przechwytywania i magazynowania CO2 i tenże błąd nie miał wpływu na wszelkie inne wyliczenia i analizy zawarte w Raporcie, a dotyczące oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na ludzi i środowisko, w tym na klimat. Według wyjaśnień autorów Raportu intencją kwestionowanego sformułowania było wskazanie, że w wyniku realizacji planowanej instalacji, opalanej paliwem z odpadów, nastąpi ograniczenie zużycia energii pierwotnej w instalacjach opalanych paliwem konwencjonalnym (w tym wypadku węglem), a co za tym idzie - ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2, dzięki zastosowaniu w planowanej instalacji nowoczesnych, wysokosprawnych instalacji oczyszczania spalin (wielostopniowego systemu oczyszczania spalin), stężenia emitowanych zanieczyszczeń z tej instalacji będą niższe niż byłyby w instalacjach opalanych paliwem konwencjonalnym (węglem kamiennym), gdyby ITPOK nie została wybudowana. W piśmie z dnia 1 lipca 2022 r. autorzy Raportu odnieśli się również do pozostałych uwag naukowców zgłoszonych do tego opracowania, uznając je za niezasadne. Autorzy Raportu wskazali w szczególności na wadliwość sformułowanych zarzutów z uwagi na brak znajomości stosowanych powszechnie w branży energetycznej metodyk i zasad bilansowania emisji CO2 oraz metod planowania obiektów energetycznych typu ITPOK, a w szczególności kryteriów i zasad ich optymalnego wkomponowania w lokalne systemy ciepłownicze i odpadowe, jak też nieodpowiadające zasadom sztuki inżynierskiej wyliczenia. Opracowujący Raport podtrzymali swoje wyliczenia dotyczące redukcji emisji CO2, wyjaśniając iż trzymając się zasady ostrożnego prognozowania przyjęli zachowawcze założenia odnośnie przetwarzanych w pierwszych latach ilości opadów (ok. 6100 godzin pracy), zaznaczając iż w kolejnych latach, wraz ze wzrostem ilości godzin pracy rosnąć będzie redukcja emisji CO2, a co za tym idzie rzeczywisty efekt w tym zakresie będzie większy niż wyliczono w Raporcie. Dlatego też, zdaniem Kolegium, w oparciu o ustalenia zawarte w Raporcie możliwe okazało się przeprowadzenie oceny oddziaływania instalacji termicznego przekształcania wstępnie przetworzonych odpadów komunalnych.

Cytując treść art. 62 ust. 1 u.i.o.ś. organ odwoławczy wskazał, że analiza i ocena przedmiotowego przedsięwzięcia w w/w aspektach prowadzi do wniosku, iż planowana przez Gminę Miejską S. instalacja do przekształcania termicznego odpadów nie będzie miała znacząco negatywnego wpływu na środowisko. Uciążliwości na etapie realizacji inwestycji, jak wynika z akt sprawy, mogą wypływać z zanieczyszczenia atmosfery wynikającego z emitowanych przez środki transportu spalin, pylenie z dróg oraz emisji hałasu, jednak będzie to oddziaływanie ograniczone czasowo - w okresie budowy instalacji. Natomiast sama działalność zakładu i prowadzony w nim proces technologiczny, będzie oddziaływała w sposób wskazany w uzasadnieniu decyzji organu I instancji, ale oddziaływanie to nie będzie w sposób istotny negatywnie wpływać na środowisko. Podzielając w pełni wnioski i oceny w tym zakresie sformułowane przez Prezydenta, jak też organy wyspecjalizowane, Kolegium uznało za zasadne stwierdzenie, iż wariant zaproponowany przez inwestora, jak to wynika z Raportu, będzie też wariantem najkorzystniejszym dla środowiska.

Kolegium nie podzieliło argumentacji odwołujących, iż dokonano niepełnej analizy wpływu inwestycji na środowisko bez oceny wpływu inwestycji na obszar Natura 2000 i Wigierski Park Narodowy, w tym oddziaływań wieloletnich. W Raporcie uwzględniono istnienie w sąsiedztwie terenu inwestycji obszarów chronionych, w tym Wigierskiego Parku Narodowego, obszarów Natura 2000, obszarów chronionego krajobrazu. Dokonano badania w ramach Obszaru Głównego w czterech pojedynczych punktach i przeanalizowano wpływ na nie, uznając jednakże, że z uwagi na odległości oraz przedmioty ochrony poszczególnych form ochrony przyrody, w tym brak bezpośrednich powiązań i zależności między nimi nie przewidziano potencjalnie znaczącego, negatywnego odziaływania na te obszary chronione, w tym na obszar Natura 2000, a ustalenia te podzielił także w pozytywnym uzgodnieniu organ ochrony przyrody - Regionalny Dyrektor Ochrony środowiska w B.. Według RDOŚ planowana inwestycja nie będzie znacząco negatywnie oddziaływać na obszary Natura 2000 w odniesieniu do siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono te obszary. Ponadto w postanowieniu uzgadniającym RDOŚ zawarł szereg warunków mających zagwarantować ochronę środowiska w okresie realizacji i eksploatacji przedsięwzięcia, które w pełni uwzględniono w decyzji. Nadto zwrócić trzeba uwagę, że wątpliwości sformułowane przez Dyrektora Wigierskiego Parku Narodowego co do oddziaływania instalacji na tę formę ochrony przyrody poddane zostały analizie autorów Raportu, którzy szczegółowo ustosunkowali się do podnoszonych zastrzeżeń i obaw w zalegającym w aktach piśmie z dnia 26 października 2021 r.

Odnośnie zaś wskazywanej niezgodności inwestycji z Planem Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2016-2022 (dalej WPGO), Programem Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego do 2030 roku i Programem Ochrony Środowiska dla Miasta S. na lata 2021-2024, czy też nieprzestrzegania hierarchii sposobów postępowania z odpadami, zwrócić należy uwagę, że w ustawie stanowiącej podstawę materialnoprawną niniejszej decyzji nie określono takowych warunków zgodności z wskazanymi wyżej planami i programami, jak również nie ma podstaw do oceny zasadności realizacji inwestycji w zakresie sposobów postępowania z odpadami na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego. W świetle regulacji u.i.o.ś. nie ma podstaw do odmowy ustalenia środowiskowych uwarunkowań z powodu niezgodności z powołanymi planami i programami wojewódzkimi i gminnymi. Przedmiotowa decyzja jest pierwszą z wymaganych w procesie inwestycyjnym decyzji administracyjnych, stanowiącą ocenę wpływu przedsięwzięcia na środowisko, czyli jak stanowi art. 3 ust. 1 pkt 15 u.i.o.ś w zw. z art. 3 pkt 39 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1973 z późn. zm.) wpływu na ogół elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka, a w szczególności powierzchnię ziemi, kopaliny, wody, powietrze, krajobraz, klimat oraz pozostałe elementy różnorodności biologicznej, a także wzajemne oddziaływania pomiędzy tymi elementami. Zatem podnoszone w odwołaniu argumenty dotyczące zapisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach czy też ustawy z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi nie mogły wpłynąć na kształt niniejszej decyzji. Uwagi te i spostrzeżenia mogły być ewentualnie wykorzystane w innych postępowaniach dotyczących gospodarki odpadami, czy też przy ocenie zasadności realizacji inwestycji związanej z gospodarką odpadami.

Organ odwoławczy podkreślił, że planowana instalacja będzie ekologicznym źródłem energii wytworzonej z paliwa powstałego z pozostałości z sortowania odpadów komunalnych i stanowić będzie swego rodzaju domknięcie łańcucha egzystencji odpadów, które nie mogą być poddane recyklingowi. Zatem przy obowiązujących ograniczeniach prawnych dotyczących składowania frakcji wydzielonych z odpadów komunalnych, brak wystarczających mocy już istniejących instalacji termicznego przekształcenia odpadów będzie prowadziła nie tylko do ponoszenia nadmiernych kosztów z tym związanych, ale nawet może spowodować konieczność niezgodnego z prawem ich zagospodarowywania. Wobec tego argumentacja powoływana w odwołaniu została uznana za nie mającą wpływu na możliwość ustalenia środowiskowych uwarunkowań dla planowanego przedsięwzięcia.

Organ II instancji nie podzielił także zarzutu naruszenia art. 66 ust. 1 pkt 6 u.i.o.ś. z uwagi na nieprawidłową ocenę wpływu inwestycji na klimat. U podstaw stanowiska odwołującego legło przekonanie, że wskazanie w Raporcie, iż 70% odpadów kierowanych do spalenia będzie pochodzenia kopalnego, a więc negatywnie oddziaływującego na klimat (tworzywa sztuczne, produkty i opakowania wielomateriałowe oraz tekstylia wytwarzane z udziałem tworzyw sztucznych), powoduje iż błędne jest ustalenie w tym opracowaniu, że emisja CO2 wyniesie ok 13 865 Mg/rok. Zdaniem odwołującego się emisja ta będzie na poziomie od 42 250 do 54 059 Mg/rok, a więc będzie zbliżona lub większa od poziomu emisji przy spalaniu węgla kamiennego, a dodatkowo przy dwukrotnie niższej kaloryczności planowanych do spalenia odpadów konieczne jest spalenie dwukrotnie większej ich ilości aby wytworzyć tę samą ilość energii. Zwrócić należy uwagę, że nic wiadomo jest w jaki sposób Stowarzyszenie obliczyło podane wartości. Natomiast autorzy Raportu wyjaśnili, iż w swych szacunkowych wyliczeniach emisji CO2 opierali się na wskaźnikach emisji CO2 (WE) w roku 2018 do raportowania w Systemie Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2021. Określony w tymże źródle wskaźnik emisji CO2 dla ciepłowni węglowej wynosi 95,05 kg/GJ wytwarzanej energii, a w przypadku spalania odpadów komunalnych - niebiogenicznych - 91,70 kg/GJ wytwarzanej energii. Dane takie, jak wskazali autorzy Raportu wynikają także z prasy branżowej prof. Grzegorza Wielgosińskicgo (21 faktów dotyczących spalarni odpadów, Przegląd Komunalny nr 2/2022), gdzie wskazuje się, ż spalanie węgla kamiennego powoduje emisję CO2 na poziomie 100-110 kg/MW wytworzonej energii, natomiast spalanie tzw. pre-RDF (frakcji palnej wydzielonej z odpadów komunalnych) tylko ok. 90-100 kg/MW wytworzonej energii ze względu na niższą zawartość pierwiastkową węgla a wyższą wodoru. Dlatego emisja CO2 będzie niższa w przypadku spalania paliwa z odpadów, niż ze spalania węgla kamiennego dla tej samej ilości wytworzonej energii. Dodatkowo autorzy Raportu wyjaśnili, iż zgodnie z wskazywanym opracowaniem oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów, 42 % emisji CO2 pochodzącej ze spalania odpadów może być klasyfikowana jako emisja ze źródeł odnawialnych i tym samym nie jest uwzględniane w bilansie emisji CO2. Jak też wskazali specjaliści opracowujący Raport zawartość węgla w węglu kamiennym kształtuje się dla węgli o wyższej wartości opałowej i niskiej zawartości popiołu (5%) w granicach 77-85%. Dla węgla stosowanego w Polsce przy zawartości popiołu 10% zawartość węgla w węglu kamiennym wyniesie ok. 71% przy 8% popiołu i 10% wilgotności (traktowanie paliwa jako czystego pierwiastka jest niedopuszczalne). Zawartość węgla w RDF to ok. 34% przy zawartości wilgoci 30% i popiołu 23% (tak więc spalana jest większa masa RDF z powodu zawartości "balastu" który przechodząc przez palenisko nie powoduje emisji CO2. Nadto w węglu kamiennym ciepło powstaje przede wszystkim z utleniania węgla pierwiastkowego, gdzie jego ciepło spalania i wartość opałowa są równe i wynoszą 33 820 kJ/kg , a w przypadku RDF również wodoru gdzie jego ciepło spalania wynosi 141 800 kJ/kh (wartość opałowa 119 970 kJ/kg). Tak więc ze spalenia 1 kg wodoru uzyskuje się energię równą energii ze spalenia 4,2 kg węgla (przy odzysku ciepła utajonego) lub 3,5 kg węgla (bez odzysku ciepła utajonego).

Odnośnie zarzutu niedopuszczenia strony do publicznego przedstawienia stanowiska w sprawie planowanej inwestycji organ odwoławczy nie znalazł podstaw do jego uwzględnienia. W toku całego postępowania wszystkie strony postępowania oraz podmioty działające na prawach strony miały zapewniony udział w postępowaniu. Zdaniem organu w ramach przewidzianego w art. 10 § 1 k.p.a. tzw. czynnego udziału strony w postępowaniu nie mieści się zapewnienie podmiotom zainteresowanym możliwości publicznego prezentowania swego stanowiska. Udział strony w postępowaniu jest zapewniony m.in. gdy ma możliwość wypowiedzenia się w sprawie poprzez przedstawienie organowi swego stanowiska, składania dowodów i wniosków dowodowych. Natomiast w ramach udziału społeczeństwa w postępowaniu środowiskowym organ ma zadanie poinformować o możliwości zapoznania się z dokumentami zgromadzonymi w sprawie i wówczas stanowisko strony, czy podmiotu działającego na prawach strony będzie podlegało ujawnieniu zainteresowanym osobom. W niniejszym przypadku organ dopełnił ciążących na nim obowiązków zarówno w zakresie poinformowania społeczeństwa, jak i zapewnienia czynnego udziału stronom przed wydaniem decyzji (obwieszczenia z dnia 11 stycznia 2022 r. i z dnia 1 marca 2022 r.). Natomiast od czynności wykonywanych przez organ w ramach postępowania administracyjnego odróżnić trzeba prowadzone przez jednostkę samorządu terytorialnego konsultacje społeczne, czy inne formy informowania mieszkańców gminy o planach i zamierzeniach inwestycyjnych. Sposób i forma ich prowadzenia nie podlegają ocenie w postępowaniu środowiskowym. Dlatego też zarzut pozbawienia możliwości publicznego zaprezentowania stanowiska w przeprowadzonej przez Urząd Miejski w S. debacie nie może mieć wpływu na wynik niniejszej sprawy.

Końcowo organ odwoławczy wskazał, że dla prawidłowego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy oprócz wyniku przeprowadzonej oceny oddziaływania na środowisko należało też sprawdzić, czy spełniony jest warunek zgodności planowanej inwestycji z planem miejscowym, co czym stanowi art. 80 ust. 2 u.i.o.ś. w tym zakresie organ w całości podzielił ustalenia organu I instancji, uznając, że instalacja jest zgodna z miejscowym planem obowiązującym na przedmiotowym terenie.

Biorąc powyższe pod uwagę Samorządowe Kolegium Odwoławcze stanęło na stanowisku, że zasadnie było ustalenie środowiskowych uwarunkowań dla planowanego przez Gminę Miasto S. przedsięwzięcia polegającego na budowie instalacji termicznego przekształcania wstępnie przetworzonych odpadów komunalnych.

Nie zgadzając się z powyższą decyzją, skargę do WSA w B. wniosło Towarzystwo zarzucając:

I. obrazę prawa materialnego poprzez:

1. Naruszenie art. 81 ust. 1 w związku z art. 186 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (dalej p.o.ś.) i w związku z art. 186 ust. 1 pkt 4 p.o.ś. pomimo braku możliwości realizacji inwestycji w wariancie proponowanym przez wnioskodawcę, a także w wariancie alternatywnym, wobec niezgodności inwestycji z Planem Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2016-2022 (dalej WPGO), Programem Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego do 2030 roku i Programem Ochrony Środowiska dla Miasta S. na lata 2021-2024,

2. Naruszenie art. 66 ust. 1 pkt 6 ustawy z 3 października 2008 r. u.i.o.ś. z uwagi na nieprawidłową ocenę wpływu inwestycji na klimat,

3. Naruszenie art. 17, art. 18 ust. 1 i art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach poprzez niepostrzeganie hierarchii sposobów postępowania z odpadami.

II. obrazę przepisów postępowania:

1. Naruszenie art. 77 ust. 1 i 2 u.i.o.ś. w zw. z art. 106 § 1 k.p.a. poprzez zaniechanie przesłania uzupełnień z raportu do RODŚ i samodzielną ocenę uzupełnienia raportu oddziaływania na środowisko,

2. Naruszenie art. 7, art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 66 ust. 1 pkt 4, 9 i 16 u.i.o.ś. i art. 6 p.o.ś. poprzez pobieżną analizę wpływu inwestycji na środowisko, a w szczególności bez oceny wpływu inwestycji na obszar Natura 2000 i Wigierski Park Narodowy, w tym oddziaływań wieloletnich;

3. Naruszenie art. 36 k.p.a. w zw. z art. 10 § 1 oraz art. 25 § 1 a contrario k.p.a. poprzez zorganizowanie debaty publicznej dnia 14-12-2021 r., która odpowiadała rozprawie otwartej dla społeczeństwa, lecz odmówiono możliwości wypowiedzi publicznej Towarzystwu na rzecz Ziemi, które brało udział w postępowaniu w charakterze strony.

Mając na uwadze powyższe, Towarzystwo wniosło o uchylenie decyzji organów obu instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia, zasądzenia kosztów postępowania oraz wydanie wyroku bez przeprowadzenia rozprawy.

W odpowiedzi na skargę, Kolegium, podtrzymując stanowisko w sprawie, wniosło o jej oddalenie.

Sąd uwzględnił wniosek strony i rozpoznał sprawę na podstawie art. 119 pkt 2 p.p.s.a. na posiedzeniu uproszczonym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje:

Zaskarżona decyzja odpowiada prawu, a zarzuty podniesione w skardze nie podważyły jej legalności.

Przedmiotem kontroli sądu w sprawie niniejszej jest decyzja ustalająca środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia polegającego na budowie Instalacji Termicznego Przekształcenia Wstępnie Przetworzonych Odpadów Komunalnych (preRDF/RDF) tzw. spalarni odpadów.

Wskazać należy, że decyzja środowiskowa służy ocenie następstw realizacji inwestycji dla środowiska, zwłaszcza zidentyfikowaniu negatywnych skutków wykonywania i późniejszej eksploatacji inwestycji oraz wskazaniu działań, które mają im zapobiec lub je zminimalizować do poziomu zgodnego z prawem. Sąd podkreśla, w szczególności mając na uwadze zarzuty podniesione w skardze, że decyzja środowiskowa nie stanowi jeszcze zgody na realizację zamierzenia inwestycyjnego, a określa jedynie uwarunkowania środowiskowe, których uwzględnienie jest konieczne, aby zgoda na realizację przedsięwzięcia mogła nastąpić. Postępowanie środowiskowe nie jest więc postępowaniem, które ma na celu zbadanie zgodności realizacji inwestycji z ogółem regulujących te kwestie przepisów, ale w tym jej zakresie, który dotyczy jedynie wpływu inwestycji na środowisko. Decyzja taka stanowi zatem jeden z wielu etapów postępowania realizacyjnego. Wymagania stawiane przez ustawodawcę, zmierzające do zapobieżenia zanieczyszczeniom środowiska przez działające instalacje, ujęte są bowiem w logicznym ciągu działań podejmowanych przez różne organy, na różnych etapach realizacji i funkcjonowania przedsięwzięcia.

Wspomniany ciąg działań obejmuje po pierwsze, ocenę uwarunkowań wiążących się z określoną lokalizacją projektowanej inwestycji, która to ocena wynika z aktualnego stanu środowiska na danym terenie i oceną zakresu i kierunków oddziaływania instalacji na ten stan. Po drugie, określenie wymagań, jakie przyszła instalacja powinna spełniać po jej oddaniu do użytkowania, zapewniających należyte wykonywanie obowiązków związanych z ochroną środowiska. Po trzecie, zbadanie, czy wybudowania instalacja spełnia ustawowe wymagania w tym zakresie. Po czwarte, wiążące określenie zakresu dopuszczalnych emisji i ewentualnie innych oddziaływań na środowisko.

W tych czterech etapach w odniesieniu do instalacji uciążliwych dla środowiska wymagane są różne decyzje administracyjne, w prawem określony sposób ze sobą powiązane: decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, decyzja o pozwoleniu na budowę, decyzja o pozwoleniu na użytkowanie, decyzje związane z określeniem dopuszczalnych oddziaływań na środowisko funkcjonującej instalacji (w szczególności pozwolenia emisyjne, decyzje związane z wytwarzaniem odpadów i gospodarowaniem nimi, pozwolenie wodnoprawne na pobór wody, ewentualnie decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 listopada 2010 r., II OSK 1848/10; powoływane orzeczenia sądów administracyjnych dostępne w CBOSA, http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Zauważyć też należy, że mimo iż to na organie wydającym decyzję środowiskową spoczywa główny ciężar oceny dopuszczalności realizacji inwestycji z punktu widzenia ochrony środowiska, to jednak ustawodawca umożliwił mu wykorzystanie szeregu elementów pomocniczych tak, by jego ocena była wszechstronna i wieloaspektowa. Wskazanymi elementami są m.in. raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, który powinien spełniać wymagania określone w art. 66 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2021 r. poz. 247, dalej jako u.i.o.ś.); postępowanie wpadkowe uzgodnieniowe, w którym uzyskuje się opinie wyspecjalizowanych organów uzgadniających, także wydane po analizie przedłożonego przez inwestora raportu; zapewnienie udziału społeczeństwa na etapie przygotowywania i wydawania decyzji środowiskowej. Nadto, jeśli zdaniem organu w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania na środowisko nie jest możliwe zidentyfikowanie wszystkich następstw funkcjonowania przedsięwzięcia, to istnieje możliwość nałożenia obowiązku ponownej oceny oddziaływania na środowisko oraz wykonania analizy porealizacyjnej.

W przedmiotowej sprawie było to o tyle istotne, że planowane przedsięwzięcie wymienione jest w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 26 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2019 r. poz. 1839) - dalej też jako rozporządzenie. W § 3 ust. 1 pkt 82 - instalacje związane z przetwarzaniem w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 21 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach odpadów, inne niż wymienione w § 2 ust. 1 pkt 41-47, z wyłączeniem instalacji do wytwarzania biogazu rolniczego w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, o zainstalowanej mocy elektrycznej nie większej niż 0,5 MW lub wytwarzających ekwiwalentną ilość biogazu rolniczego wykorzystywanego do innych celów niż produkcja energii elektrycznej, a także miejsca retencji powierzchniowej odpadów oraz rekultywacja składowisk odpadów, zostały wskazane jako przedsięwzięcie mogące potencjalnie oddziaływać na środowisko.

Jednakże w toku postępowania przed organem I instancji, po zasięgnięciu, na podstawie art. 64 ust. 1 u.i.o.ś. opinii Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w B., Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w S. oraz Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie Zarząd Zlewni w A. postanowieniem z dnia [...] października 2021 r. nr [...] stwierdzono obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla tegoż przedsięwzięcia oraz obowiązek przedłożenia raportu o oddziaływaniu ww. przedsięwzięcia na środowisko w pełnym zakresie, zgodnie z art. 66 u.i.o.ś. To skutkowało zawieszeniem postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach do czasu przedłożenia przez wnioskodawcę raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Jednocześnie po uzyskaniu raportu, stosownie do art. 77 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 77 ust. 2 u.i.o.ś. został on przesłany właściwym organom tj. do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w B. oraz Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w S., w celu uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia oraz wydania opinii. Prezydent wskazał, iż Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w S. w wyznaczonym terminie 30 dni nie przekazał opinii, w związku z powyższym traktowało się to jako brak zastrzeżeń. Natomiast Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w B., postanowieniem Nr [...] z dnia [...]02.2022r., uzgodniła warunki realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia.

Wskazać trzeba, że zgodnie z art. 80 u.i.o.ś. jeżeli była przeprowadzona ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, właściwy organ wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, biorąc pod uwagę: 1. wyniki uzgodnień i opinii, o których mowa w art. 77 ust. 1 u.i.o.ś.; 2. ustalenia zawarte w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko; 3. wyniki postępowania z udziałem społeczeństwa; 4. wyniki postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko, jeżeli zostało przeprowadzone.

Nie ulega również wątpliwości, że organ prowadzący postępowanie o wydanie decyzji środowiskowej nie jest zwolniony z obowiązku wszechstronnego wyjaśnienia stanu faktycznego, zebrania pełnego materiału dowodowego i jego oceny zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów (art. 7, art. 77 § 1 oraz art. 80 k.p.a.).

Zaakcentować przy tym należy, że decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach nie jest decyzją uznaniową - co oznacza, że właściwy organ jest zobligowany wydać tą decyzję, jeżeli inwestor spełni wymagania określone przepisami ustawy. Tym bardziej więc organ nie bierze pod uwagę jakichkolwiek czynników czy kryteriów pozaustawowych, które mogłyby wpłynąć na kształt rozstrzygnięcia. Z przepisów ustawy wynika, że odmowa wydania decyzji środowiskowej następuje tylko w ściśle określonych przypadkach wskazanych przez ustawodawcę (art. 80 ust. 2, art. 77 ust. 1, art. 81 ust. 1, 2 i 3 u.i.o.ś.), tj.: (-) niezgodności lokalizacji z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (co w niniejszej sprawie nie występuje, bowiem jest zgodność z m.p.z.p., a w tym zakresie nie podniesiono żadnych zrzutów); (-) odmowy uzgodnienia warunków realizacji bądź wydania negatywnej opinii przez organy wymienione w art. 77 ust. 1 ustawy (co nie miało miejsca w tym postępowaniu i zostały wydane pozytywne opinie (uzgodnienia); (-) braku zgody wnioskodawcy na realizację przedsięwzięcia w innym wariancie (co też nie miało miejsca w przedmiotowej sprawie, albowiem kwestionowana decyzja ustalająca środowiskowe uwarunkowania dla przedmiotowego przedsięwzięcia została wydana na skutek zgody inwestora na realizację inwestycji w wariancie najkorzystniejszym środowiskowo spośród innych wariantów alternatywnych); (-) gdy z oceny oddziaływania na środowisko wynika znacząco negatywne oddziaływanie na obszar Natura 2000 (taka sytuacja nie zaistniała w sprawie niniejszej, por. str. 16-17 decyzji organu pierwszej instancji); (-) jeżeli z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika, że przedsięwzięcie może spowodować nieosiągnięcie celów środowiskowych zawartych w planie gospodarowania wodami powierzchniowymi lub podziemnymi (sytuacja taka nie zaistniała na gruncie tej sprawy); (-) jeżeli z przeprowadzonego postępowania wynikać będzie niemożliwe do zlikwidowania czy zminimalizowania do poziomu dopuszczalnych emisji, negatywne oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko (nie zaistniała w sprawie).

Odnosząc powyższe do sprawy niniejszej wskazać trzeba, że zaskarżona decyzja środowiskowa nie budzi zastrzeżeń z punktu widzenia jej zgodności z przepisami prawa, zwłaszcza z przepisami o postępowaniu wyjaśniającym. Decyzja określa środowiskowe uwarunkowania dla inwestycji zaliczającej się do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (§ 3 ust. 1 pkt 82 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2019 r. poz. 1839), co już wyżej zostało omówione.

W realiach niniejszej sprawy Inwestor przedstawiał raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, zaś wymagane w sprawie organy, uzgodniły pozytywnie realizację przedmiotowego przedsięwzięcia. Zdaniem Sądu, obszerność raportu oraz pozostały zgromadzony materiał dowodowy, przeanalizowany przez organy uzgadniające, a następnie przez organy wydające decyzję środowiskową w obydwu instancjach, przełożyła się na rodzaj, liczbę oraz szczegółowość i zindywidualizowanie wymagań środowiskowych. Prawidłowo też wyniki uzgodnienia RDOŚ oraz opinii PPIS (która milcząco zaakceptowała raport) zostały przez organy orzekające w sprawie niniejszej uwzględnione zgodnie z wymogami art. 80 ust. 1 pkt 1 u.i.o.ś.

Należy przy tym podkreślić, że organ odwoławczy mając na uwadze pismo procesowe Towarzystwa złożone w toku postępowania odwoławczego, a zawierające opinię (k. 1727) wezwało autorów raportu do zajęcia stanowiska, czego konsekwencja było znajdujące się w aktach stanowisko z dnia 1 lipca 2022 r. Autorzy raportu odnosząc się do opinii naukowej dr hab. chemii Leszka Pazderskiego i dr chemii Małgorzaty Pazderskiej – Szabłowicz, która wskazywała na błędy w raporcie podnieśli, że wprawdzie w opracowaniu tym w Rozdziale 10 wkradł się błędny zapis odnośnie ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2, to jednak była to omyłka nie mająca istotnego znaczenia dla oceny oddziaływania inwestycji na środowisko. Jak wyjaśnili autorzy raportu w piśmie z dnia 1 lipca 2022 r. zapis, iż ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2, zachodzi dzięki zastosowaniu nowoczesnych wysokosprawnych instalacji oczyszczania spalin jest efektem błędu popełnionego w trakcie sporządzania finalnej edycji raportu w opisie Instalacji. Autorzy raportu wskazali, iż zgodnie z zapisami Rozdziału 3.2.4.5 Raportu w ramach Węzła Oczyszczania Spalin planowanej Instalacji nie zakładano zastosowania technologii oczyszczania spalin z CO2, jak również zastosowania technologii przechwytywania i magazynowania CO2 i tenże błąd nie miał wpływu na wszelkie inne wyliczenia i analizy zawarte w Raporcie, a dotyczące oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na ludzi i środowisko, w tym na klimat. Według wyjaśnień autorów Raportu intencją kwestionowanego sformułowania było wskazanie, że w wyniku realizacji planowanej instalacji, opalanej paliwem z odpadów, nastąpi ograniczenie zużycia energii pierwotnej w instalacjach opalanych paliwem konwencjonalnym (w tym wypadku węglem), a co za tym idzie - ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2, dzięki zastosowaniu w planowanej instalacji nowoczesnych, wysokosprawnych instalacji oczyszczania spalin (wielostopniowego systemu oczyszczania spalin), stężenia emitowanych zanieczyszczeń z tej instalacji będą niższe niż byłyby w instalacjach opalanych paliwem konwencjonalnym (węglem kamiennym), gdyby ITPOK nie została wybudowana. W piśmie z dnia 1 lipca 2022 r. autorzy Raportu odnieśli się również do pozostałych uwag naukowców zgłoszonych do tego opracowania, uznając je za niezasadne. Autorzy Raportu wskazali w szczególności na wadliwość sformułowanych zarzutów z uwagi na brak znajomości stosowanych powszechnie w branży energetycznej metodyk i zasad bilansowania emisji CO2 oraz metod planowania obiektów energetycznych typu ITPOK, a w szczególności kryteriów i zasad ich optymalnego wkomponowania w lokalne systemy ciepłownicze i odpadowe, jak też nieodpowiadające zasadom sztuki inżynierskiej wyliczenia. Opracowujący Raport podtrzymali swoje wyliczenia dotyczące redukcji emisji CO2, wyjaśniając iż trzymając się zasady ostrożnego prognozowania przyjęli zachowawcze założenia odnośnie przetwarzanych w pierwszych latach ilości opadów (ok. 6100 godzin pracy), zaznaczając iż w kolejnych latach, wraz ze wzrostem ilości godzin pracy rosnąć będzie redukcja emisji CO2, a co za tym idzie rzeczywisty efekt w tym zakresie będzie większy niż wyliczono w Raporcie. Dlatego też, zdaniem Sądu, w oparciu o ustalenia zawarte w Raporcie możliwe okazało się przeprowadzenie oceny oddziaływania instalacji termicznego przekształcania wstępnie przetworzonych odpadów komunalnych. W ocenie Sądu w tym zakresie nie doszło do naruszenia art. 77 ust. 1 i 2 u.i.o.ś. w zw. z art. 106 § 1 k.p.a. albowiem stanowisko z dnia 1 lipca 2022 r. autorów raportu jedynie dotyczyło ustosunkowania się do zarzutów i skorygowania omyłkowego zapisu, ale nie wpływało na żadne inne wyliczenia i parametry, co w sposób jednoznaczny wskazuje, że dokonywanie ponownych uzgodnień w tym zakresie nie było wymagane.

Należy zatem zaaprobować pozytywną ocenę organów dotyczącą przedłożonego raportu. Jak wskazuje się w orzecznictwie, raport jest dokumentem prywatnym, ale opracowanym przez osoby posiadające wiadomości specjalne. Raportowi o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko przysługuje szczególna wartość dowodowa, która wynika z kompleksowego charakteru analizy przedsięwzięcia. Podważenie ustaleń raportu powinno nastąpić poprzez przedstawienie równie kompletnej analizy uwarunkowań środowiskowych, której wnioski pozostawałyby w sprzeczności do tych zawartych w raporcie przedłożonym przez inwestora (zob. wyroki: NSA z 28 października 2016 r., II OSK 844/16; WSA w Krakowie z 19 września 2016 r., II SA/Kr 795/16; WSA w Szczecinie z 27 kwietnia 2016 r., II SA/Sz 1496/15). Inaczej rzecz ujmując, każdorazowe zarzuty i zastrzeżenia stron wobec ustaleń raportu nie mogą być gołosłowne, a powinny zostać wszechstronnie uzasadnione, przy czym największą przeciwwagę dla raportu stanowi dowód o równorzędnym ciężarze gatunkowym, tj. kontrraport (ekspertyza), która wskaże wady raportu inwestora lub nietrafność przyjętych w nim rozwiązań. Kontrdowód przeciwko specjalistycznemu raportowi powinien reprezentować wartość merytoryczną na co najmniej równym poziomie kompleksowości, a nie stanowić uwag negujących założenia w nim zawarte, niepopartych głębszą analizą (por. wyrok WSA w Bydgoszczy z 11 lutego 2015 r., II SA/Bd 750/14).

Istotne jest, że raport powinien zostać poddany ocenie przez prowadzące postępowanie organy, zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, przy czym ocena ta nie może wkraczać w treść specjalistyczną raportu, której organ nie posiada. Rolą organu administracji publicznej jest więc ocena raportu pod kątem poprawności formalnej, tj. zgodności treści raportu z przepisami określającymi sposób jego sporządzenia, logiki wywodów, weryfikacji sporządzenia raportu przez osobę uprawnioną. Sąd administracyjny także nie może poddawać ocenie merytorycznej ustaleń faktycznych raportu, jeśli ocena ta wymaga wiadomości specjalnych. Ocena sądu odnośnie raportu może dotyczyć tylko tego, czy raport jest kompletny i spójny oraz czy spełnia wymagania ustawowe (zob. wyroki: NSA z 29 listopada 2016 r., II OSK 552/15; z 29 września 2016 r., II OSK 662/15; z 28 sierpnia 2014 r., II OSK 495/13; WSA w Poznaniu z 16 września 2015 r., II SA/Po 459/15). Ocena przedłożonego raportu powinna w szczególności dotyczyć spełnienia przez niego warunków, o jakich mowa w art. 66 ustawy środowiskowej oraz jego aktualności i rzetelności sporządzenia. W przedmiotowej sprawie organu dochowały należytej staranności w tym zakresie wzywając dodatkowo autorów raportu do ustosunkowania się do uwag zawartych w przedłożonej przez stronę opinii.

Prowadząc przedmiotowe postępowanie administracyjne, organy dokonały zatem wszechstronnej oceny raportu, zgodnie z zasadą prawdy obiektywnej. Zarzuty podnoszone zarówno w odwołaniu, jak też na etapie skargi, sprowadzają się bowiem do polemiki ze stanowiskiem organu, przy czym należy podkreślić, że opinia dołączona do skargi dotyczy kwestii emisji gazów cieplarnianych, ale z instalacji energetycznego spalania paliw należących do Polskiej Grupy Energetycznej Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. mających miejsce w latach 2007-18 i dotyczy spalania węgla, a zatem ma formę jedynie poglądową i abstrakcyjną na niniejsze postępowanie.

Zgodnie z treścią art. 66 ust. 1 pkt 5, 6, 6a i 7 ustawy środowiskowej, raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko powinien zawierać: opis analizowanych wariantów, w tym wariantu proponowanego przez wnioskodawcę oraz racjonalnego wariantu alternatywnego, wariantu najkorzystniejszego dla środowiska wraz z uzasadnieniem ich wyboru (pkt 5); określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów (pkt 6); porównanie oddziaływań analizowanych wariantów na przyrodę, ziemię, dobra materialne, zabytki, krajobraz wyszczególnione w pkt a-g przepisu 66 ust. 1 pkt 6a: uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawcę wariantu, ze wskazaniem jego oddziaływania na środowisko (pkt 7). Wariantowanie ma służyć znalezieniu właściwych proporcji pomiędzy interesem wnioskodawcy, interesem innych osób oraz interesem publicznym. Analiza wariantowa może być przeprowadzona w różnym kontekście np.: lokalizacyjnym, technicznym, technologicznym.

W sprawie niniejszej, jak już wskazano powyżej, wariant przedstawiony przez Inwestora stanowił podstawę wydania decyzji, jako wariant jednocześnie najkorzystniejszy dla środowiska (szczegółowo omówiony na str. 9 decyzji organu pierwszej instancji).

Niewątpliwie przedmiotowa inwestycja, dotycząca budowy spalarni odpadów, jest okolicznością mająca wpływ na środowisko i rodzącą konflikty społeczne, o czym świadczy choćby wstąpienie do postępowania administracyjnego m.in. skarżącego Towarzystwa. Niemniej jednak, należy przyznać rację organom, że nie zachodziły żadne przeszkody prawne, by odmówić Inwestorowi wydania decyzji środowiskowej w zakresie przedmiotowej inwestycji, tym bardziej, iż wykazano w decyzji organu odwoławczego, że będzie to prowadziło do ograniczenia w wyniku realizacji planowanej instalacji, opalanej paliwem z odpadów, zużycia energii pierwotnej w instalacjach opalanych paliwem konwencjonalnym (w tym wypadku węglem), a co za tym idzie - ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2. Na skutek zastosowaniu w planowanej instalacji nowoczesnych, wysokosprawnych instalacji oczyszczania spalin (wielostopniowego systemu oczyszczania spalin), stężenia emitowanych zanieczyszczeń z tej instalacji będą niższe niż byłyby w instalacjach opalanych paliwem konwencjonalnym (węglem kamiennym), gdyby ITPOK nie została wybudowana.

Odnosząc się do zarzutów skargi, należy wskazać, że rolą postępowania środowiskowego jest zidentyfikowanie negatywnych skutków wykonywania i późniejszej eksploatacji inwestycji oraz wskazanie działań, które mają im zapobiec lub je zminimalizować do poziomu zgodnego z prawem.

Odnośnie naruszenie wskazanego w skardze art. 81 ust. 1 w związku z art. 186 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (dalej p.o.ś.) i w związku z art. 186 ust. 1 pkt 4 p.o.ś. pomimo braku możliwości realizacji inwestycji w wariancie proponowanym przez wnioskodawcę, a także w wariancie alternatywnym, wobec niezgodności inwestycji z Planem Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2016-2022, Programem Ochrony Środowiska Województwa Podlaskiego do 2030 roku i Programem Ochrony Środowiska dla Miasta Suwałki na lata 2021-2024, to należy wskazać, że nie był on zasadny.

Wskazane przez Towarzystwo przepisy nie miały zastosowania w sprawie. Nie zachodziła sytuacja opisana w art. 81 ust. 1 u.i.o.ś., by brak było możliwości realizacji przedsięwzięcia w wariancie proponowanym przez wnioskodawcę. Organy nie orzekały też w przedmiocie przesłanek do odmowy wydania pozwolenia emisyjnego, a tego dotyczył art. 186 ust. 1 pkt 1 ustawy prawa ochrony środowiska (Dz.U. z 2022 r. poz. 2556). Przepis ten dotyczy uzyskania, na wniosek prowadzącego instalację, zezwoleń niezbędnych do rozpoczęcia działalności takich jak pozwolenie na wytwarzanie odpadów czy też pozwolenia zintegrowanego, ale przepisy te nie dotyczą etapu wydawania decyzji środowiskowej i dotyczą odrębnego postępowania wskazanego w tych regulacjach, związanego z obowiązkami posiadaczy odpadów (art. 33 ust. 1 ustawy o odpadach).

Podobnie nie zasługuje na uwzględnienie zarzut niezgodności instalacji z Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami, czy też nieprzestrzegania hierarchii sposobów postępowania z odpadami. W ustawie stanowiącej podstawę materialnoprawną zaskarżonej decyzji nie określono takowych warunków zgodności z wskazanymi wyżej planami i programami, jak również nie ma podstaw do oceny zasadności realizacji inwestycji w zakresie sposobów postępowania z odpadami na terenie danej jednostki samorządu terytorialnego. W świetle regulacji u.i.o.ś. nie ma podstaw do odmowy ustalenia środowiskowych uwarunkowań z powodu niezgodności z powołanymi planami i programami wojewódzkimi i gminnymi. Przedmiotowa decyzja jest pierwszą z wymaganych w procesie inwestycyjnym decyzji administracyjnych, stanowiącą ocenę wpływu przedsięwzięcia na środowisko, czyli, jak stanowi art. 3 ust. 1 pkt 15 u.i.o.ś w zw. z art. 3 pkt 39 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1973 z późn. zm.) wpływu na ogół elementów przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku działalności człowieka, a w szczególności powierzchnię ziemi, kopaliny, wody, powietrze, krajobraz, klimat oraz pozostałe elementy różnorodności biologicznej, a także wzajemne oddziaływania pomiędzy tymi elementami. Zatem podnoszone zarzuty dotyczące wskazanych artykułów ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2022 r. poz. 699), nie mają wpływu na zaskarżoną decyzję. Ponadto na dzień wydania zaskarżonej decyzji nie obowiązywał przepis art. 38 a ustawy o odpadach, na podstawie którego organ byłby zobowiązany do odmowy wydania decyzji środowiskowej, w przypadku gdy instalacja do przetwarzania odpadów nie została ujęta w wojewódzkim planie gospodarki odpadami. Z dniem 6 września 2019 r. uchylony został bowiem art. 38a ustawy o odpadach, zgodnie z którym "Jeżeli instalacja, przeznaczona do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz przeznaczonych do składowania pozostałości z sortowania odpadów komunalnych i pozostałości z procesu mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, nie została ujęta w wojewódzkim planie gospodarki odpadami, odmawia się wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, pozwolenia na budowę, pozwolenia zintegrowanego lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów w tej instalacji."

Wskazane przez stronę skarżącą zastrzeżenia mogą być ewentualnie wykorzystane w innych postępowaniach dotyczących gospodarki odpadami, czy też przy ocenie zasadności realizacji inwestycji związanej z gospodarką odpadami. Jak przy tym podkreślił organ odwoławczy, planowana instalacja będzie ekologicznym źródłem energii wytworzonej z paliwa powstałego z pozostałości z sortowania odpadów komunalnych i stanowić będzie swego rodzaju domknięcie łańcucha egzystencji odpadów, które nie mogą być poddane recyklingowi. Zatem przy obowiązujących ograniczeniach prawnych dotyczących składowania frakcji wydzielonych z odpadów komunalnych, brak wystarczających mocy już istniejących instalacji termicznego przekształcenia odpadów będzie prowadził nie tylko do ponoszenia nadmiernych kosztów z tym związanych, ale nawet może spowodować konieczność niezgodnego z prawem ich zagospodarowywania. Wobec tego argumentacja skargi nie ma wpływu na decyzję o ustaleniu środowiskowych uwarunkowań dla planowanego przedsięwzięcia. Dodatkowo należy wskazać na pismo Zarządu Województwa Podlaskiego z dnia 29 marca 2022 r. (k. 1688), że Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami został przyjęty w odmiennych uwarunkowaniach prawnych i faktycznych. Wskazano w tym piśmie, że inwestycja ta wpisuje się w "działanie 8" planu, gdzie jako priorytetowe uznaje się działania pozwalające na wykorzystywanie energetyczne odpadów w instalacjach zlokalizowanych na obszarze województwie, tym bardziej, że planowana inwestycja wpisuje w zapisy tego planu. Nadto Zarząd dostrzega potrzebę budowy tej Instalacji i będzie dążył do zmiany zapisów tego planu, przy uwzględnieniu tego przedsięwzięcia.

Przechodząc do kolejnego zarzutu skargi dotyczącego naruszenia art. 66 u.i.o.ś. w zw. z art. 7, 77 § 1 k.p.a. poprzez pobieżną analizę wpływu inwestycji na środowisko i klimat, w tym obszaru 2000 i Wigierskiego Parku Narodowego należy podzielić ustalenia organów obu instancji, że w sprawie dokonano pełnej analizy wpływu planowanej Instalacji na środowisko i klimat, czemu służył sporządzony raport. W dziale 4 raportu przedstawiono został opis elementów przyrodniczych środowiska objętych zakresem przewidywanego oddziaływanie planowanego przedsięwzięcia. Ponadto Regionalny Dyrektor Ochrony środowiska w B. w postanowieniu z dnia [...] lutego 2022 r. znak [...] uzgadniającym pozytywnie realizację przedmiotowego przedsięwzięcia nie znalazł podstaw do zakwestionowania tych ustaleń. Organ ten wskazał, iż teren przeznaczony pod inwestycje położony jest poza obszarami chronionymi w myśl ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1098). W odległości ok. 460 m od terenu inwestycji przebiega granica Obszaru Chronionego Krajobrazu "Pojezierze Północnej Suwalszczyzny", a najbliższy obszar Natura 2000 "Ostoja Wigierska" położony jest w odległości ok. 720 m od terenu inwestycji, zaś Wigierski Park Narodowy w odległości ok. 3 km. Teren ten leży też poza korytarzami ekologicznymi. Według RDOŚ planowana inwestycja nie będzie znacząco negatywnie oddziaływać na obszary Natura 2000 w odniesieniu do siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono te obszary. Uwzględniając lokalizację przedsięwzięcia poza obszarami chronionymi, aktualne zagospodarowanie terenu oraz założenia zaproponowane przez inwestora ujęte jako warunki realizacji przedsięwzięcia w tymże uzgodnieniu, organ ochrony przyrody nie przewidział znaczącego negatywnego wpływu przedsięwzięcia na środowisko przyrodnicze, zaznaczając, iż z przeprowadzonych obliczeń wynika, iż realizacja inwestycji w proponowanym zakresie zapewni dotrzymanie obowiązujących standardów w zakresie dopuszczalnych norm emisji i immisji do powietrza oraz dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. W związku z faktem, że eksploatacja planowanej instalacji nie spowoduje ponadnomatywnych oddziaływań na żaden z analizowanych w raporcie komponentów środowiska, zdaniem organu wyspecjalizowanego, nie spowoduje również zmian wzajemnych oddziaływań pomiędzy nimi. Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania tych ustaleń, zawartych nie tylko w Raporcie, decyzji organów obu instancji, a także w postanowieniu uzgadniającym.

Zdaniem Sądu nie doszło również w niniejszej sprawie do naruszenia art. 10 k.p.a., zaś strona skarżąca miał możliwość czynnego udziału w każdym stadium postępowania, a także wypowiedzenia się co do zebranych dowodów, o czym świadczy choćby przedstawienie opinii w toku postępowania odwoławczego, do której organ się ustosunkował. W tym zakresie skarżące Towarzystwo zarzuciło niezorganizowanie debaty publicznej w dniu 14.12.2021 r., w trakcie której odmówiono mu przedstawienia 15 minutowej prezentacji.

Należy w tym zakresie wskazać, że Towarzyszenie zgłosiło swój udział do sprawy w charakterze uczestnika postępowania w dniu 7 października 2021 r. Pismem z dnia 15 października 2021 r. poinformowano stronę o dopuszczeniu do udziału w postępowaniu. W dniu 11 stycznia 2022 r. organ I instancji wydał postanowienie o podjęciu zawieszonego postępowania dla ww. przedsięwzięcia i zgodnie z art. 33 u.i.o.ś. obwieszczeniem z tego dnia poinformował, że przystąpił do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla niniejszego przedsięwzięcia. W ww. obwieszczeniu organ poinformował, że w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia, można składać uwagi i wnioski w przedmiocie zamierzonego przedsięwzięcia. Informacja o Raporcie została zamieszczona w publicznie dostępnym wykazie danych na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Miejskiego w S. pod adresem urzędu, na tablicy ogłoszeń Urzędu Miejskiego w S., ul. [...] (II piętro), w miejscu przedsięwzięcia oraz w prasie (Gazeta Współczesna z dnia [...] stycznia 2022 r.). Organ zapewnił również możliwość zapoznania się z dokumentami sprawy oraz możliwość składania w Wydziale Ochrony Środowiska i Gospodarki Komunalnej Urzędu Miejskiego w S., uwag i wniosków. Do zapoznania się z Raportem o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia zgłosili się: Redaktor Naczelny TV S., TVS 24 S., Towarzystwo. Tym podmiotom udostępniono link. W wyznaczonym 30 dniowym terminie nikt nie złożył żadnych uwag i wniosków. W toku przedmiotowego postępowania strony postępowania, obwieszczeniem z dnia 01.03.2022 r. zawiadomione zostały przez organ I instancji, że w terminie 7 dni od daty doręczenia zawiadomienia mogą zapoznać się z całością akt sprawy telefonicznie lub środkami łączności elektronicznej oraz zgłosić ewentualne zastrzeżenia i wnioski oraz wypowiedzieć się, co do zebranych materiałów przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach w siedzibie Urzędu Miejskiego. W tym terminie również nie wpłynęły żadne wnioski i uwagi.

Dodatkowo przedstawiciel Towarzystwa – P. G. na posiedzeniu Komisji Strategii i Rozwoju Gospodarczego Rady Miejskiej, w dniu 16 lutego 2022 r. przedstawił i omówił prezentację dotyczącą stanu gospodarki odpadami w S., jak również planowanej inwestycji oraz wymagania systemowe i możliwości zagospodarowania odpadów na terenie miasta i gmin sąsiednich. Protokół nr [...] z posiedzenia Komisji Strategii i Rozwoju Gospodarczego Rady Miejskiej odbytego w dniu 16 lutego 2022 r. znajduje się w aktach na karcie k. 1686 – w koszulce foliowej. Komisja odbyła się z udziałem mediów lokalnych. Dodatkowo w dniu 14 grudnia 2021 r. odbyło się spotkanie informacyjne dla mieszkańców miasta i gminy sąsiedniej, dotyczące projektu budowy Instalacji. Jak wskazał organ I instancji, było to kolejne spotkanie informacyjne dla mieszkańców S. i gminy sąsiedniej, na temat zaawansowania prac dotyczących przygotowywanego przedsięwzięcia, podczas którego zaprezentowane zostały wnioski z opracowywanego "Raportu oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia polegającego na budowie Instalacji Termicznego Przekształcania Wstępnie Przetworzonych Odpadów Komunalnych Było to drugie spotkanie zorganizowane z inicjatywy Prezydenta M. (pierwsze odbyło się 7 października 2021 r.). Intencją obu spotkań było przedstawienie mieszkańcom projektu i umożliwienie zadawania pytań na jego temat. Towarzystwo został poinformowane, że ze spotkania będzie prowadzona transmisja on-line i z transmisji tej może skorzystać każdy zainteresowany realizacją tej inwestycji. Skarżący mógł uczestniczyć w spotkaniu osobiście lub w formule on-line za pomocą środków komunikacji elektronicznej oraz zadawać pytania osobiście lub poprzez e-mail, tak jak inni uczestnicy spotkania.

Powyższe okoliczności świadczą, że art. 79 u.i.o.ś. gwarantujących możliwość udziału społeczeństwa w postępowaniu, w ramach którego przeprowadza się ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisku nie został naruszony, a organy przeprowadziły postępowanie w sposób prawidłowy, zaś skarżące Towarzystwo miało zapewniony udział w tym postępowaniu. Okoliczność zatem braku możliwości przedstawienia (ponownie) prezentacji nie świadczy o naruszeniu art. 10 k.p.a. czy art. 8 k.p.a. bowiem przepisy k.p.a. nie wskazują na taką formę przedstawienia stanowiska strony, jako jedyną gwarantującą jej udział w postępowaniu. Tym bardziej, że taka prezentacja została przedstawiona już na posiedzeniu Komisji Strategii i Rozwoju Gospodarczego Rady Miejskiej, w dniu 16 lutego 2022 r. Skarżącemu została zatem zapewniona pełna możliwość udziału w postępowaniu na każdym jego etapie, w tym przed wydaniem zaskarżonej decyzji. Nie doszło tym samym do ograniczenia uprawnienia strony do wyrażenia swojego stanowiska.

Końcowo należy wskazać, że Sąd nie dostrzega również naruszenia art. 25 § 1 k.p.a. wskazującego, że organ podlega wyłączeniu od załatwienia sprawy dotyczącej interesów majątkowych osób zajmujących stanowiska kierownicze w organie, co już z uwagi na treść przepisu wskazuje, że nie chodzi tu o interesy majątkowe gminy. Nie zachodzi sytuacja wyłączenia Prezydenta M., gdyż nie orzeka o interesie majątkowym gminy. Planowania inwestycja nie ma na celu zapewnienia dochodów miastu, czy gminie, lecz służyć ma realizacji przez gminę obowiązku unieszkodliwiania odpadów (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022, poz. 559). W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego utrwalił się pogląd, że w świetle obowiązujących przepisów prawa brak jest wyraźnej normy nakazującej wyłączenie wójta, burmistrza lub prezydenta miasta od orzekania w sprawie, w której podmiotem inicjującym postępowanie (stroną tego postępowania) jest jego gmina (wyrok NSA z dnia 17 października 2019 r., II OSK 2558/18, LEX nr 2759103).

Wskazać należy, że wprowadzanie wyłączenia organu samorządu terytorialnego w drodze wykładni, w następstwie prowadzące do pozbawienia kompetencji organu samorządu terytorialnego, nie znajduje podstaw. W wykonywaniu zadań i kompetencji przez organy administracji publicznej prowadzi do łączenia ról procesowych: organu wyposażonego w kompetencje do orzekania i reprezentacji interesów państwa lub wspólnoty samorządowej. Wymaga to pogodzenia określonych wartości, a pogodzenie takie, które nie powoduje pozbawienia państwa działającej przez organy państwowe możliwości wykonywania zadań publicznych. Wykonywanie kompetencji w zakresie administracji publicznej nie stanowi wyłącznie przyznania korzyści wspólnotom samorządowym ale też Skarbowi Państwa. Jeżeli ustawodawca dostrzega kolizję interesów prawnych wspólnoty samorządowej z interesem prawnym jednostki, wprowadza zmiany w ustawach materialnoprawnych (wyrok NSA z dnia 30 marca 2010 r., II OSK 88/10, LEX nr 597931).

W niniejszej sprawie także nie zachodziły przesłanki wyłączenia Prezydenta M. na podstawie art. 25 kpa. W szczególności ustawodawca wprost wskazał, że organem właściwym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest (...) wójt, burmistrz, prezydent miasta - w przypadku pozostałych przedsięwzięć (art. 75 ust. 1 pkt 4) u.i.o.ś.

Mając powyższe na uwadze Sąd stwierdził, że pomimo, iż wynik przeprowadzonego postępowania jest niezgodny z oczekiwaniami strony skarżącej, nie może to oznaczać, że zaskarżona decyzja narusza prawo. Z tego względu racje słuszności, czy sprawiedliwości społecznej z uwagi na charakter przedmiotowej inwestycji, nie mogą być brane pod uwagę. Podkreślić przy tym należy, że wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach następuje przed uzyskaniem decyzji inwestycyjnych (art. 72 ust. 1), w tym decyzji o pozwoleniu na budowę, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego oraz decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych - wydawanych na podstawie przepisów Prawa Budowlanego.

Podsumowując należy wskazać, że w ramach oceny dokumentacji tej inwestycji w zakresie oddziaływania na środowisko, przedstawiony przez wnioskodawcę wariant planowanego przedsięwzięcia, po uwzględnieniu wymogów prawnych związanych z ochroną środowiska oraz po zastosowaniu przedstawionych przez wnioskodawcę technologii nie będzie miał negatywnego wpływu na środowisko. Informacje dostępne w raporcie były wystarczająco szczegółowe, aby w pełni ocenić oddziaływanie planowanego przedsięwzięcia na środowisko. W sprawie uzyskano wszystkie wymagane prawem opinie i uzgodnienia, zaś inwestycja jest zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, który przeznacza ten teren na infrastrukturę techniczną elektroenergetyki i ciepłownictwa oraz dopuszcza realizację urządzeń oraz instalacji służących przetwarzaniu odpadów, w tym spalarni.

Zdaniem Sądu, zarzuty skargi nie podważyły legalności zaskarżonej decyzji, w tym nie doszło do naruszenia art. 186 ust. 1 pkt 1 Prawa ochrony środowiska, poprzez niezgodność instalacji z Wojewódzkim Planem Gospodarki Odpadami, a także niezgodność z obowiązkiem posiadacza odpadów do postępowania zgodnie z hierarchią postępowania z opadami - art. 33 ust. 1 ustawy o odpadach. Wskazane w skardze przepisy nie miały zastosowania w sprawie, gdyż organy nie orzekały w przedmiocie przesłanek do odmowy wydania pozwolenia emisyjnego (art. 186 ust. 1 pkt 1 Prawa ochrony środowiska). Na dzień wydania zaskarżonej decyzji nie obowiązywał także przepis, na podstawie którego organy byłby zobowiązane do odmowy wydania decyzji środowiskowej, w przypadku gdy instalacja do przetwarzania odpadów nie została ujęta w wojewódzkim planie gospodarki odpadami, czy też nie odnosi się do programów ochrony środowiska (art. 38 a ustawy o odpadach).

Sąd nie dopatrzył się również naruszenia wskazanych przepisów postępowania, stan faktyczny sprawy został wnikliwie wyjaśniony na podstawie kompletnego materiału dowodowego, a organy wyciągnęły na tej podstawie prawidłowe wnioski.

W związku z tym, że zaskarżona decyzja została wydana w zgodzie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, a zarzuty skargi okazały się bezzasadne, Sąd, na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 329 ze zm.,), skargę oddalił.