Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kowalik-Grzanka, Sędziowie Sędzia NSA Anna Orłowska (spr.), Sędzia WSA Bartłomiej Adamczak, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Agnieszka Januszewska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 listopada 2015 r. sprawy ze skargi A. K. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z dnia 30 lipca 2015 r. nr [...] w przedmiocie choroby zawodowej uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego z dnia 9 czerwca 2015 r. nr [...].

Zaskarżoną decyzją z dnia 30 lipca 2015 r. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny utrzymał w mocy decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego z dnia 9 czerwca 2015 r. o braku podstaw do stwierdzenia u A.K. choroby zawodowej – choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa: borelioza. Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia powołano art. 5 pkt. 4a ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2011 r. Nr 212, poz.1263 ze zm.) i art. 138 §1 pkt. 1 kpa oraz § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych( Dz.U. z 2013 r., poz.1367).

Jak wynika z uzasadnień do decyzji organów obu instancji, w sprawie ustalono, że A. K. od 1988 r. do 2011r. była zatrudniona w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w O. na stanowiskach (kolejno): starszy referent, specjalista, inspektor.

W ramach podstawowych czynności służbowych zajmowała się sprawami socjalnymi związanymi m.in. z funduszem socjalnym i mieszkaniowym (praca biurowa). Ponadto jednak sprawowała opiekę i nadzór nad położonymi w lesie nad jeziorem D. domkami letniskowymi WSSE

w Międzyzakładowym Ośrodku Wypoczynkowym Służby Zdrowia, tj. nadzór nad porządkowaniem terenu wokół domków i utrzymaniem posesji we właściwym stanie, nadzór nad pracami remontowymi, naprawczymi, usuwaniem awarii itp.

Postępowanie w przedmiocie stwierdzenia choroby zawodowej u A.K. zostało wszczęte w 2013 r.

Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w O. -Poradnia Chorób Zawodowych Zakaźnych w dniu 2 lipca 2013 r. wydała orzeczenie nr [...] o braku podstaw do rozpoznania u Pani A. K. choroby zawodowej pod postacią choroby zakaźnej - boreliozy, wymienionej w poz. 26 wykazu chorób zawodowych.

W uzasadnieniu orzeczenia lekarskiego wskazano m.in., iż w dokumentacji w/w brak wpisów świadczących o występowaniu zmian skórnych typu rumień wędrujący.

A. K. leczona jest z powodu boreliozy od 2002 r., kilkakrotnie była z tego powodu hospitalizowana. Na podstawie analizy dokumentacji medycznej stwierdzono, że przebyła ona w przeszłości zakażenie (była narażona na kontakt) krętkiem Borrelia burgdorferi. Nie znaleziono jednak w dokumentacji wpisu potwierdzającego ukłucie przez kleszcza, czy wpisu opisującego charakterystyczną zmianę skórną pod postacią rumienia wędrującego z okresu narażenia zawodowego. Brak więc dowodów, które z przeważającym prawdopodobieństwem przemawiałyby za tym, że do zakażenia boreliozą doszło w okresie wykonywania obowiązków służbowych.

Ponadto w/w jednostka pismem z dnia 24 października 2013 r. wyjaśniła, że mimo zeznań świadka o usuwaniu kleszcza u A.K. wiosną 2001 r. i wiosną 2002 r. w wykonanych badaniach serologicznych nie stwierdzono zmian charakterystycznych dla świeżo przebytej infekcji. Układ immunologiczny dla przeciwciał przeciwko boreliozie od 2001r. do 2013 r. jest identyczny i wskazuje na przebyty kontakt z krętkami Borrelia burgdorferi w nieokreślonej przeszłości.

A. K. nie skorzystała z prawa do odwołania się o ponowne badania w jednostce orzeczniczej II stopnia tj. w Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi.

Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 18 września 2014 r., w sprawie o sygn. akt III SA/Gd 460/14 organy inspekcji sanitarnej zobowiązane zostały do ponownego przeprowadzenia postępowania w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej u A. K. z uwagi na niewyjaśnienie stanu faktycznego sprawy. W szczególności Sąd wskazał, że organy powinny w sposób pełny dokonać ustaleń i oceny warunków pracy skarżącej, a następnie wystąpić do jednostki orzeczniczej celem uzupełnienia wydanej przez nią opinii lub wystąpić o taką opinię do innej jednostki orzeczniczej.

Stosując się do zaleceń Sądu, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w dniu 30 grudnia 2014 r. przesłuchał A. K., która zeznała, że od kiedy zaczęła zajmować się domkami wypoczynkowymi (od 1988 r.), wielokrotnie była kąsana przez kleszcze (w sezonie usuwała średnio 3 kleszcze). Kleszcze pomagali jej usuwać przypadkowi ludzie przebywających na terenie ośrodka lub mąż. A. K. wskazała, że w pracy rozmawiała o tym problemie, ale nie zgłaszała tego oficjalnie, ponieważ borelioza nie uchodziła za tak groźną chorobę, jak uważa się dzisiaj. Stan zdrowia A. K. pogorszył się w 2001 r., (bóle i zawroty głowy, mrowienie ciała, bóle stawów), a ponieważ wynik przeprowadzonego w tamtym czasie badania laboratoryjnego w kierunku boreliozy był zły, skarżąca rozpoczęła leczenie. W dniu 2 stycznia 2015 r. przesłuchano R. L. Świadek potwierdziła, że A. K. pracując na terenie ośrodka, była kilkakrotnie kąsana przez kleszcze. Świadek ostrzegała A.K. przed lekceważeniem skutków ukąszeń kleszczy, ponieważ sama chorowała na boreliozę.

W styczniu 2015 r. organ I instancji wystąpił do Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi z wnioskiem o wydanie opinii w sprawie choroby zawodowej – borelioza w odniesieniu do przypadku A. K.

W opinii lekarskiej nr [...] z dnia 8 maja 2015 r. Instytut Medycyny Pracy w Łodzi, po przeprowadzeniu ponownie badań lekarskich oraz po dokonaniu analizy całości zgromadzonej w sprawie dokumentacji stwierdził, że brak jest podstaw do rozpoznania u A. K. choroby – boreliozy - zarówno w postaci stawowej, jak i neuroboreliozy, a co za tym idzie - boreliozy o etiologii zawodowej. W opinii wskazano, że A. K. przebyła w przeszłości, tj. przed 2002 r. zakażenie krętkiem boreliozy. Nie można jednak precyzyjnie ustalić daty przebytego zakażenia. Analiza wykonywanych wielokrotnie w latach 2002 – 2013 r. badań w kierunku boreliozy nie wykazała - w ocenie Instytutu - praktycznie żadnej dynamiki, co pozwala wyciągnąć wniosek, że stale obecne w tej samej klasie przeciwciała są jedynie dowodem przebytego i niekwestionowanego zakażenia krętkiem boreliozy w przeszłości, jednak proces chorobowy od wielu lat jest nieaktywny. Zakażenie nie spowodowało żadnych zmian w postaci uszkodzenia układu nerwowego. W przeszłości podczas hospitalizacji w oddziałach zakaźnych i przy podejmowaniu decyzji o leczeniu antybiotykami rozpoznawano u pacjentki "neuroboreliozę", co można tłumaczyć - w ocenie Instytutu jako - "robocze uzasadnienie pobytu diagnostyczno-terapeutycznego związanego z obserwacją w kierunku boreliozy". Ponieważ w dalszym ciągu badana zgłasza dolegliwości kostno-stawowe, oznacza to, że zastosowana terapia antybiotykowa okazała się nieskuteczna i nie doprowadziła do obniżenia poziomu przeciwciał. Wykonane w Instytucie aktualne badania wskazują na reumatoidalne tło dolegliwości A. K..

W oparciu o uzupełniony materiał dowodowy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny decyzją z dnia 9 czerwca 2015 r., biorąc pod uwagę dane zawarte w dokonanej w dniu 19 listopada 2014 r. ocenie narażenia zawodowego, w orzeczeniu lekarskim WOMP w O. z dnia 2 lipca 2013 r. oraz opinii lekarskiej Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi z dnia 8 maja 2015 r., ponownie orzekł o braku podstaw do stwierdzenia u A. K. choroby zawodowej w postaci boreliozy.

Od decyzji odwołała się A. K. podnosząc, m. in., że wnioski zawarte w opinii wydanej przez Instytut Medycyny Pracy w Łodzi pozostają w rażącej sprzeczności z rozpoznaniem choroby w Klinice Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Akademii Medycznej w B., w której skarżąca leczona była w 2006 roku. Jednostka ta specjalizuje się w leczeniu chorób zakaźnych. Rozpoznano u chorej Borrelioisis s.f.Lyme arthritis. W epikryzie karty informacyjnej z dn.12.03.2006 r. wpisano, m.in., że boreliozę rozpoznano na podstawie wywiadu, obrazu klinicznego i wyników badań, a po zastosowanym leczeniu (antybiotykami) uzyskano zmniejszenie dolegliwości. Boreliozę skarżąca leczyła również w Szpitalu w G. na Oddziale Obserwacyjno-Zakaźnym. Odwołująca się podniosła, że jest mało prawdopodobne, by lekarze specjaliści rozpoznający u skarżącej boreliozę z Lyme a. neuroboreliozę mylili się. Jednocześnie odwołująca się pracowała w warunkach narażających, a to wszystko powoduje, że spełnione są warunki do stwierdzenia u A. K. choroby zawodowej pod postacią boreliozy.

Organ odwoławczy - Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji z dnia 30 lipca 2015 r. w całości podzielił ww. stanowisko Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. W uzasadnieniu podkreślono, że przebycie zakażenia krętkiem boreliozy w nieokreślonej przeszłości, bez występowania obecnie żadnych cech infekcji, nie pozwala na rozpoznanie boreliozy. Odnosząc się do argumentów A. K., że według opinii niezależnych specjalistów cierpi na boreliozę, organ wskazał, że lekarzem uprawnionym do wydawania opinii lekarskich w sprawie chorób zawodowych jest lekarz spełniający wymagania określone w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (Dz.U. 2014, poz. 1184), zatrudniony w jednostce orzeczniczej I lub II stopnia. Zgodnie z § 6 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. 2013, poz. 1367) lekarz wydaje orzeczenie o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do jej rozpoznania na podstawie wyników przeprowadzonych badań lekarskich i pomocniczych, dokumentacji medycznej pracownika lub byłego pracownika, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego. Organ inspekcji sanitarnej podejmując decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej jest związany orzeczeniem lekarskim wydanym w danej sprawie zgodnie z § 8 ust. 1 ww. rozporządzenia w sprawie chorób zawodowych i nie ma prawa do samodzielnej oceny dokumentacji lekarskiej.

Tym samym niezależnie od tego, że w ostatnim miejscu pracy A. K. występowało narażenie zawodowe na czynnik biologiczny - Borrelia burgdorferi, to w związku z treścią ww. orzeczenia lekarskiego i opinii lekarskiej, organy inspekcji sanitarnej nie mogły stwierdzić choroby zawodowej u odwołującej się.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku A.K. wniosła o uchylenie decyzji z 30 lipca 2015 r. wydanej przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego, ponieważ w sprawie wystąpiły wszystkie wynikające z definicji choroby zawodowej przesłanki stwierdzenia tego rodzaju choroby. Dwie niezależne jednostki służby zdrowia (Szpital w G., Akademia Medyczna w B.) rozpoznały bowiem u skarżącej boreliozę, a praca którą wykonywała skarżąca stwarzała narażenie na ukłucia kleszczy.

Skarżąca powołała się również na stanowisko Konsultanta Krajowego w dziedzinie medycyny pracy przedstawione w piśmie [...] z dn. 20.10.2011 r., gdzie stwierdzono, m.in., że: /..../. w przypadku przebytych schorzeń i niebudzącego wątpliwości rozpoznania klinicznego (potwierdzonego w dokumentacji medycznej) należy, po spełnieniu innych koniecznych warunków orzeczniczych, uznawać je za choroby zawodowe /.../.Zdaniem skarżącej opisane w skardze okoliczności uzasadniają rozpoznanie i stwierdzenie choroby zawodowej u skarżącej.

Organ w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz. U. z 2014r., poz. 1647) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Stosownie do art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm. - dalej: "p.p.s.a."), kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg m.in. na decyzje i postanowienia administracyjne (pkt 1).

Zgodnie natomiast z art. 134 § 1 p.p.s.a., Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku powtórnie rozpatruje Skargę A. K. w sprawie odmowy stwierdzenia u skarżącej choroby zawodowej pod postacią boreliozy.

Jak przytoczono powyżej, pierwsza skarga A. K. została uwzględniona wyrokiem tut. Sądu z dnia 18 września 2014 r. w sprawie sygn. akt SA/Gd 460/14 , mocą którego decyzje organów inspekcji sanitarnej obu instancji odmawiające stwierdzenia choroby zawodowej – boreliozy u skarżącej zostały uchylone wobec stwierdzenia, że okoliczności sprawy nie zostały wyjaśnione w sposób wystarczający do podjęcia prawidłowego jej rozstrzygnięcia.

W uzasadnieniu do wyroku Sąd zawarł wskazówki co do uzupełnienia materiału dowodowego sprawy ale również – odnośnie jego oceny.

Zgodnie z art. 153 p.p.s.a. ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Zatem w dalszym postępowaniu w tej sprawie organy winny mieć na uwadze, że – podobnie jak Sąd - związane są oceną prawną i wskazaniami co do dalszego postępowania wynikającymi również z poprzedniego wyroku tut. Sądu.

Jak wynika z uzasadnień do decyzji podjętych przez organy inspekcji sanitarnej w sprawie niniejszej, odmowa stwierdzenia u skarżącej A. K. choroby zawodowej– boreliozy - nastąpiła wobec nierozpoznania tej choroby u badanej zarówno w Wojewódzkim Ośrodku Medycyny Pracy w O. jak i – Instytucie Medycyny Pracy w Łodzi.

Organ I instancji powołał się w uzasadnieniu ponownie na orzeczenie lekarskie WOMP w O. nr [...] z dnia 2 lipca 2013 r. W orzeczeniu tym przyznano, że A.K. przebyła w przeszłości zakażenie krętkiem Borrelia burgdorferi, nie znaleziono jednak w dokumentacji medycznej żadnego wpisu potwierdzającego ukłucie przez kleszcza, opisującego charakterystyczną zmanię skórną pod postacią rumienia wędrującego z okresu narażenia zawodowego. Brak więc dowodów, które z wysokim prawdopodobieństwem przemawiałyby za tym, że do zakażenia boreliozą doszło w okresie wykonywania w/w obowiązków (pracowniczych).

Jak już wyjaśniał Sąd w uzasadnieniu do wyroku z dnia 18 września 2014 r., orzeczenie to, wewnętrznie sprzeczne i nieprzekonujące, było niewystarczające dla oceny stanu faktycznego sprawy i wymagało uzupełnienia.

Zatem prawidłowo organ I instancji, realizując zalecenie wyroku WSA w Gdańsku wystąpił do jednostki orzeczniczej II stopnia – tj. do IMP w Łodzi o wydanie opinii w sprawie wobec tego, że A. K. nie odwołała się od orzeczenia WOMP w O. z dn. 2 lipca 2013 r.

Jednak uzyskana opinia IMP w Łodzi z dnia 8 maja 2015 r., opracowana – jak podano - po przeprowadzeniu diagnostyki u skarżącej podczas hospitalizacji oraz dokonaniu analizy całości zgromadzonej dokumentacji, nie tylko "przychyla się do wniosku zawartego w orzeczeniu nr [...] PCHZWOMP w O., zdyskredytowanego przez Sąd, ale również nie udziela odpowiedzi na konkretne, podstawowe dla wyjaśnienia sprawy zagadnienia, a jej wnioski nie wynikają z przesłanek przedstawionych w treści tego dokumentu przez opracowujących lekarzy.

Otóż badający skarżącą lekarze przyznają zgodnie, że A. K. przebyła w przeszłości zakażenie krętkiem Borrelia burgdorferi, że w organizmie pacjentki utrzymują się (są nadal obecne) przeciwciała charakterystyczne dla przebytego w przeszłości zakażenia, że pacjentka nadal zgłasza dolegliwości kostno-stawowe, jednak ....proces chorobowy jest od wielu lat nieaktywny, a kuracje antybiotykowe nie doprowadziły do oczekiwanego obniżenia mian p/ciał IgG. (cyt. z opinii IMP w Łodzi).W trakcie pobytu pacjentki w IMP w Łodzi zdiagnozowano u pacjentki ponadto podwyższony (dodatni) poziom p/ciał IgG 10 pkt, znaczne zmiany zwyrodnieniowe stawów (opisane w opinii) przy – prawidłowych wynikach czynnika reumatoidalnego, OB oraz kwasu moczowego.

Jest zrozumiałe, że decyzja w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej wydawana jest z wykorzystaniem orzeczeń lekarskich, jest od nich zależna i - bez rozpoznania choroby zawodowej - nie można jej stwierdzić mocą decyzji organów PIS.

Tak stało się i w niniejszej sprawie, w której orzeczeniem WOMP w O. . nr [...] z dnia 2 lipca 2013 nie rozpoznano u skarżącej choroby zawodowej pod postacią boreliozy (poz. 26 wykazu chorób zawodowych) z przedstawionych powyżej względów.

Uzupełnianie orzeczenia w toku toczącego się postępowania (pisma z dnia 24 października 2013 r. nr [...], k.28 akt administracyjnych, pismo z dnia 20 marca 2014 r. nr [...], k. 47-48 akt administracyjnych) i - opinia IMP w Łodzi z dnia 8 maja 2015 r. nr [...] ) pozwala na przyjęcie następujących ustaleń:

w orzeczeniach lekarskich końcowo zgodnie przyjęto (w pierwszym nie, a później tak), że skarżąca pracowała w warunkach narażenia (patrz: orzeczenie WOMP z dnia 2 lipca 2013 r. nr [...], k.14 akt administracyjnych, opinia lekarska IMP w Łodzi z dnia 8 maja 2015 r. nr [...], k.54 akt administracyjnych), bywała kąsana przez kleszcze, będące często nosicielami krętka boreliozy, laboratoryjnie stwierdza się u pacjentki obecność przeciwciał IgG (k - 54 akt administracyjnych, str. 2-3 opinii IMP w Łodzi), ale nie rozpoznano u pacjentki choroby zawodowej ze względu na, cyt.: "stale obecne w tej samej klasie przeciwciała (IgG) są jedynie dowodem przebytego zakażenia Borrelia burgdorferi w przeszłości, a proces chorobowy od lat jest nieaktywny " (k. 54 akt administracyjnych, str. 4 opinii IMP w Łodzi).

Zdaniem Sądu należy jednak wziąć pod uwagę następujące okoliczności:

w wykazie chorób zawodowych stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. 2013, poz.1367 ze zm.) pod pozycją lp. 26 widnieje choroba zawodowa "borelioza".

Czas rozpoznania od zarażenia nie jest określony.

Wg aktualnej wiedzy medycznej i ogólnie dostępnej, borelioza, podobnie jak inne choroby (wzw, gruźlica, nosicielstwo wirusa HPV) są chorobami przewlekłymi.

Istota choroby przewlekłej polega na zazwyczaj na długotrwałym, nieraz – początkowo- bezobjawowym przebiegu. Encyklopedia Zdrowia charakteryzuje choroby przewlekłe jako "cechujące się na ogół niewielkim nasileniem objawów jednakże stosunkowo często prowadzące do trwałych zmian narządowych - choroby te mogą trwać nawet kilka lat, a wyzdrowienie nie musi być jednoznaczne z odzyskaniem pełnej sprawności (inwalidztwo). W przebiegu choroby jako zjawiska dynamicznego wyróżnia się kilka jej okresów o różnym nasileniu objawów:

Okres utajenia-w przypadku chorób zakaźnych zwany okresem wylęgania (inkubacji) - jest to bezobjawowo przebiegający okres choroby od chwili zadziałania czynnika chorobotwórczego do pojawienia się pierwszych dostrzegalnych objawów (zwiastunów) choroby.

Okres zwiastunów - tzw. okres prodromalny- jest to okres, w którym pojawiają się pierwsze, niekiedy mało charakterystyczne objawy choroby, np. gorączka, trudne często do jednoznacznego sklasyfikowania. Przy dostatecznie wykształconych mechanizmach obronnych choroba może zakończyć się na tym okresie - następuje pełne wyzdrowienie.

Okres jawny rozpoczyna się od wystąpienia podstawowych, charakterystycznych dla danej choroby objawów klinicznych. Objawy te mogą mieć charakter podmiotowy (tj, subiektywny) lub przedmiotowy (obiektywny). Objawy podmiotowe są to dolegliwości odczuwane przez chorego, np. ból, duszność, uczucie osłabienia, nudności itp. Objawy przedmiotowe są objawami stwierdzonymi przez lekarza na podstawie badań fizykalnych i laboratoryjnych, np. szmery w płucach, obrzęki, wysypka, krwiomocz. białkomocz, leukocytoza itp.

Zejście choroby, czyli jej zakończenie, może być pomyślne (wyzdrowienie)".

Posługując się przykładem nosicielstwa wzw albo HPV można zatem zauważyć, że w omawianym przypadku wiadomo, iż nosicielstwo wirusa wzw albo HPV spowoduje wcześniej lub później i przy zastrzeżeniu pewnych okoliczności - rozprzestrzenienie się choroby.

Według dostępnej, encyklopedycznej wiedzy na temat boreliozy (cytat z WEP PWN) "Choroba z Lyme w tym borelioza jest chorobą przewlekłą, wielonarządową, przenoszoną przez kleszcze (rezerwuarem bakterii są dzikie zwierzęta, które same nie chorują na ch. z L., ale stanowią źródło zakażenia dla kleszczy); występuje u ludzi i niektórych gat. zwierząt, również domowych (np. u psów, koni); w Polsce spotykana dość często. Nazwa choroby pochodzi od miejscowości Old Lyme (USA), gdzie w 1975 została rozpoznana u ludzi. Przebieg choroby dzieli się na trzy okresy, przebiegające nieco inaczej, zależnie od odmiany krętka powodującego chorobę. Pierwszym, charakterystycznym objawem jest rumień powstały w miejscu ukąszenia przez kleszcza, stopniowo poszerzający się obwodowo (rumień wędrujący), oraz objawy ogólne, jak gorączka, bóle głowy, zapalenie spojówek, bóle mięśniowe —jest to faza wczesna choroby (okres I); nie leczona powoduje przejście zarazków do różnych narządów, gł. do układu nerwowego i narządu ruchu. Po pewnym czasie (paru tygodniach lub miesiącach) u niektórych chorych pojawia się II okres choroby; najczęściej są to zmiany w układzie nerwowym: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, mózgu, korzonków nerwowych, porażenia nerwów obwodowych, rzadziej zmiany w narządzie ruchu. W późnym okresie nie leczonej ch. z L. (miesiące, lata od zakażenia) stwierdza się utrwalone zmiany narządowe, np. zanikowe zapalenie skóry, zniszczenie struktur chrzęstnych stawów, porażenia; jest to III okres boreliozy. Rozpoznanie ustala się na podstawie stwierdzenia rumienia wędrującego na skórze w miejscu uprzedniego ukąszenia przez kleszcza, a potwierdza badaniami serologicznymi; leczenie antybiotykami.../.../.

W poz. 26 Wykazu chorób zawodowych, stanowiącego załącznik .do cyt. rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie chorób zawodowych, brak jest uszczegółowienia, że wymieniona tam choroba - borelioza - dla jej rozpoznania, jako choroby zawodowej, musi mieć postać "czynną" bądź też - że dla jej rozpoznania muszą występować w badaniach laboratoryjnych u chorego przeciwciała IgG lub IgM.

Z orzeczeń lekarskich, a następnie - z uzasadnień decyzji organów obu instancji wynika jednoznacznie, że nierozpoznanie u A. K. choroby zawodowej - boreliozy - nastąpiło w związku z brakiem (niestwierdzeniem) obecności przeciwciał IgM w badaniach laboratoryjnych.

Nie udzielono jednak na podstawowe, z punktu widzenia niniejszego postępowania, pytania tj. czy i dlaczego

- brak przeciwciał IgM, stwierdzony w badaniach laboratoryjnych u A. K., eliminuje możliwość stwierdzenia u skarżącej choroby zawodowej - boreliozy (poz.26 wykazu), skoro w wykazie nie ma o tym mowy,

- na czym polega, czy też - "jakie objawy, (postać) choroby zawodowej "borelioza" pozwala rozpoznać tę chorobę i czym różni się ten obraz od obrazu (objawów) choroby rozpoznawanej u skarżącej.

Ponieważ omówienie tych zagadnień wymaga zaangażowania wiedzy medycznej (lekarskiej), a organy inspekcji sanitarnej w O. i G. w toku dotychczasowego postępowania nie uzyskały od jednostek medycznych uprawnionych do rozpoznawania chorób zawodowych wyjaśnienia, dlaczego obraz kliniczny dolegliwości skarżącej nie odpowiada obrazowi choroby wymienionej w poz. 26 załącznika, co powoduje, że istota sprawy nie zostanie wyjaśniona, Sąd - uznając, że zaskarżone decyzje zapadły z naruszeniem przepisów 7, 77 § 1, 80 k.p.a. w zw. z art. 235 ² kodeksu pracy uchylił zaskarżone decyzje organów obu instancji na mocy art. 145 § 1 pkt 1 a) i c) uznając, że miało to wpływ na wynik sprawy.

W toku postępowania następującego po wyroku organ pierwszej instancji zwróci się do WOMP w O. o wyjaśnienie zagadnień wyżej opisanych i umożliwi A.K. odniesienie się do opinii lekarskiej.

Uzyskane stanowisko pozwoli stronom ustosunkować się do zebranego w sprawie materiału dowodowego, a organowi - podjąć decyzję uwzględniającą całokształt okoliczności składających się na stan faktyczny sprawy..

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.