Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Jażdżyk Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Matczak Sędzia WSA Ewa Osipuk (spr.) Protokolant specjalista Jakub Borowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 października 2015r. sprawy ze skargi Stowarzyszenia A na bezczynność Prokuratora Rejonowego w udostępnieniu informacji publicznej 1) umarza postępowanie w zakresie bezczynności organu, 2) stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, 3) orzeka o niewymierzaniu organowi grzywny, 4) zasądza od Prokuratora Rejonowego na rzecz skarżącego kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W dniu 8 kwietnia 2015 r., Stowarzyszenie "[...]", nadało drogą elektroniczną wniosek o udostępnienie przez Prokuratora Rejonowego w "[...]"informacji publicznej, poprzez udostępnienia skanów postanowień wydanych w latach 2012, 2013, 2014, 2015 w związku z postępowaniami dotyczącymi przestępstwa wskazanego w art. 23 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2014 r., poz. 782 z późn. zm.).

Pismem z dnia 10 kwietnia 2015 r., Prokurator Rejonowy w "[...]"bezskutecznie wezwał Stowarzyszenie do podpisania - w terminie 7 dni - wniosku o udzielenie informacji publicznej.

Stowarzyszenie złożyło do tut. Sądu skargę na bezczynność Prokuratora Rejonowego w "[...]"i zobowiązanie organu do wykonania wniosku w terminie 14 dni od dnia doręczenia akt organowi oraz o zasądzenie kosztów postepowania według norm przepisanych. Stowarzyszenie podniosło, że z żadnego przepisu ustawy o dostępie do informacji publicznej nie wynika obowiązek podpisania wniosku własnoręcznym podpisem. Skarżący stwierdził, że skoro prawo dostępu do informacji przysługuje każdemu, to jedynym warunkiem jest złożenie wniosku w sposób pozwalający na jego realizację, co

w przedmiotowej sprawie miało miejsce. Z tego względu, wezwanie organu do własnoręcznego podpisania wniosku nie miało oparcia w przepisach prawa. Zdaniem skarżącego, organ pozostawał w bezczynności, gdyż nie udostępnił informacji i nie wydał decyzji.

W odpowiedzi na skargę, Prokurator Rejonowy w "[...]"wniósł o umorzenie postępowania. Podał, że w dniu 28 lipca 2015 r. udostępnił przedmiotową informację publiczną, udzielając odpowiedzi i przesyłając skan dokumentu stronie skarżącej. W tej sytuacji, przedmiot zaskarżenia przestał istnieć.

W piśmie procesowym z dnia 4 września 2015 r., skarżący wniósł o: umorzenie postępowania w przedmiocie bezczynności, zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych, stwierdzenie, że organ dopuścił się bezczynności z rażącym naruszeniem prawa oraz o wymierzenie grzywny organowi. Skarżący przyznał, że po otrzymaniu skargi strona przeciwna odpowiedziała na wniosek, co uzasadnia umorzenie postępowania w sprawie bezczynności. Z uwagi jednak na fakt, że organ udostępnił wnioskowaną informację publiczną dopiero po przesłaniu skargi i ponad 4 miesiące pozostawał w bezczynności, wnioski te są zasadne. Skarżący stwierdził, że

w przedmiotowej sprawie konstytucyjne prawo do informacji publicznej zostało naruszone, gdyż informacja nie została niezwłocznie udzielona. Dodał, że we współczesnym świecie aktualność danych ma bardzo dużo znaczenie, a w niektórych przypadkach uzyskanie odpowiedzi po długim okresie powoduje utratę jej wartości.

Stowarzyszenie wywiodło też, że udostępnienie informacji publicznej wskazuje, iż strona przeciwna uznała racje Stowarzyszenia i związku z tym, na podstawie art. 54 § 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, powinna w terminie 30 dni uwzględnić skargę w całości. Tymczasem, Prokurator Rejonowy w "[...]", po udzieleniu wnioskowanych informacji, przesłał jedynie skargę na bezczynność do Sądu, wnosząc

o umorzenie postępowania ze względu na jego bezprzedmiotowość. Takie postępowanie wskazuje na brak poszanowania przepisów ze strony organu państwowego, który odpowiada za ściganie osób naruszających prawo, co jest niedopuszczalne, gdyż prowadzi do podważenia zaufania obywateli do Państwa i stanowi zaprzeczenie zasad zawartych

w art. 2 i art. 7 Konstytucji RP. Biorąc pod uwagę naruszenie Konstytucyjnego prawa dostępu do informacji publicznej i próbę ominięcia prawa przez Organ, a w konsekwencji uchybienie Konstytucyjnym zasadom stanowiącym podstawę ustroju Państwa, skarżący wniósł o stwierdzenie rażącego naruszenia prawa przez Prokuratora Rejonowego

w Elblągu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2014 r., poz. 1647), sądy administracyjne sprawują kontrolę wykonywania administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Kontrola ta obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów. Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.), powoływanej dalej jako p.p.s.a., skarga na bezczynność organu administracji przysługuje w sprawach, w których mogą być wydawane decyzje i postanowienia (art. 3 § 2 pkt 1, 2 i 3 p.p.s.a.) oraz w tych sprawach,

w których mogą być wydawane akty lub podejmowane czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa (art. 3

§ 2 pkt 4 p.p.s.a.).

W piśmiennictwie i judykaturze przyjmuje się, że z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie określonym terminie organ nie podejmuje żadnych czynności w sprawie lub, gdy wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, jednakże mimo istnienia ustawowego obowiązku, nie kończy go wydaniem stosownego aktu lub nie podejmuje czynności (zob. T. Woś, H. Krysiak-Molczyk i M. Romańska, Komentarz do ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2005, s. 86; wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 14 stycznia 2010 r., sygn. akt IV SAB/Wr 66/09, dostępny w: internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych: http://orzeczenia.nsa.gov.pl, dalej jako: "CBOSA").

Sąd, uwzględniając skargę na bezczynność organu, stosownie do art. 149 § 1 p.p.s.a. - zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Oznacza to, że celem skargi na bezczynność organu administracji, jest doprowadzenie do wydania przez ten organ decyzji administracyjnej (lub innego aktu) w sprawie wszczętej żądaniem strony. Podnieść również należy, że przy ocenie zasadności skargi na bezczynność decydujący jest stan faktyczny z momentu orzekania przez sąd administracyjny i fakt dokonania czynności przez organ (por. uchwała 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2008 r., sygn. akt I OPS 6/08, CBOSA). Nie można bowiem zobowiązać organu do dokonania czynności, która została

w momencie orzekania już dokonana, nawet, jeżeli przekroczony został przez organ termin przewidziany do jej wykonania. W sytuacji wydania przez organ administracji aktu lub dokonania czynności już po wniesieniu skargi na bezczynność organu, a przed jej rozpoznaniem przez sąd, postępowanie staje się bezprzedmiotowe.

Taka sytuacja zaistniała w rozpoznawanej sprawie.

Bezsporne jest, że do dnia wniesienia skargi na bezczynność, Prokurator Rejonowy w "[...]"nie rozpoznał wniosku skarżącego Stowarzyszenia z dnia 8 kwietnia 2015 r. Jednak po wniesieniu skargi, pismem z dnia 28 lipca 2015 r., organ ten udzielił skarżącemu wnioskowanej informacji prasowej. Oznacza to, że w dacie rozpoznawania sprawy przez Sąd, Prokurator Rejonowy w "[...]" nie pozostawał już w bezczynności, skoro zrealizował obowiązek informacyjny, wynikający z ustawy o dostępie do informacji publicznej. Tym samym, postępowanie sądowoadministracyjne w sprawie o bezczynność stało się bezprzedmiotowe i Sąd zobowiązany był do jego umorzenia na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a.

Usunięcie przez organ stanu bezczynności po wniesieniu do sądu skargi na bezczynność nie zwalnia sądu administracyjnego z dokonania oceny, czy przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

W ocenie Sądu, w rozpoznawanej sprawie, bezczynność organu nie nosi cechy rażącego naruszenia prawa w rozumieniu art. 149 § 1 p.p.s.a. Oceniając tę okoliczność należy mieć na uwadze, iż choć niewątpliwie organ przekroczył ustawowe terminy, to przekroczenie to nie jest na tyle znaczne, aby uzasadniało stwierdzenie, że bezczynność miała cechy rażącego naruszenia prawa. Rażącym naruszeniem prawa będzie stan,

w którym wyraźnie, ewidentnie, bezdyskusyjnie i drastycznie naruszono treść obowiązku wynikającego z przepisu prawa (zob. wyrok WSA w Łodzi z dnia 17 października 2014 r., sygn. akt II SAB/Łd 124/14, CBOSA).

W okolicznościach niniejszej sprawy, jak wynika z wyjaśnień organu zawartych

w odpowiedzi na skargę, pozostawał on w błędnym przekonaniu co do konieczności uzupełnienia wniosku o podpis osoby uprawnionej do reprezentowania Stowarzyszenia

i bezskutecznie oczekiwał na uzupełnienie przedmiotowego wniosku.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd uznał, iż działania organu w przedmiotowej sprawie nie cechuje tak znaczny stopień naruszenia prawa, który uzasadniałby stwierdzenie, iż zaistniała bezczynność nosi cechę rażącego naruszenia prawa.

Z powyższych względów, nie ma podstaw do wymierzenia organowi grzywny na podstawie art. 149 § 2 p.p.s.a.

Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 149 § 1 p.p.s.a. Sąd w pkt. 1 sentencji wyroku umorzył postępowanie sądowe w zakresie bezczynności organu; w pkt. 2 orzekł, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; w pkt. 3 orzekł

o niewymierzaniu organowi grzywny. O zwrocie kosztów postępowania orzeczono

w pkt. 4 w oparciu o art. 200 p.p.s.a.