drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego 658, Inne, Starosta, Uchylono zaskarżony wyrok i oddalono skargę, I OSK 2451/11 - Wyrok NSA z 2012-03-20, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 2451/11 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2012-03-20 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2011-12-27
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Małgorzata Masternak - Kubiak /przewodniczący sprawozdawca/
Stanisław Marek Pietras
Wojciech Mazur
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
658
Hasła tematyczne
Inne
Sygn. powiązane
II SAB/Po 47/11 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2011-10-20
Skarżony organ
Starosta
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 1 ust. 1 i 2
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Dz.U. 2008 nr 199 poz 1227 art. 8, art. 9, art. 14 ust. 1
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Masternak - Kubiak (spr.) sędzia NSA Wojciech Mazur sędzia del. WSA Stanisław Marek Pietras Protokolant Karolina Kubik po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2012 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Starosty Poznańskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 20 października 2011 r. sygn. akt II SAB/Po 47/11 w sprawie ze skargi J. K. na bezczynność Starosty Poznańskiego w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2. zasądza od J. K. na rzecz Starosty Poznańskiego kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 20 października 2011 r., sygn. akt II SAB/Po 47/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, po rozpoznaniu skargi J. K. na bezczynność Starosty Poznańskiego w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej, zobowiązał Starostę Poznańskiego do załatwienia wniosku J. K. z dnia 5 lipca 2011 r. w terminie 14 dni od daty otrzymania akt sprawy wraz z odpisem prawomocnego wyroku oraz stwierdził, że bezczynność Starosty Poznańskiego nie nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd podał, że w dniu 7 lipca 2011 r. do Starosty Poznańskiego wpłynęło pismo J. K. zawierające wniosek o udostępnienie informacji publicznej. Wnioskodawca powołując się na art. 6 ust 1 pkt 4, art. 10 ust 1, art. 12 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm., dalej u.d.i.p.), wniósł o przesłanie kopii pozwolenia wodnoprawnego znak [...] z dnia [...] lutego 2009 r.

Pismem z dnia 26 lipca 2011 r. Starosta Poznański poinformował J. K. o przygotowaniu żądanej kopii pozwolenia wodnoprawnego oraz wezwał wnioskodawcę do uiszczenia w terminie 14 dni opłaty w wysokości 11,25 zł za udzielenie informacji, naliczonej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2010 r. w sprawie opłat za udostępnianie informacji o środowisku. Starosta wyjaśnił, iż obejmuje ona opłatę za wyszukanie dokumentu, sporządzenie czterech kserokopii formatu A4 i opłatę za przesłanie dokumentu. Organ poinformował jednocześnie, że nieuiszczenie opłaty spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu na bezczynność Starosty Poznańskiego w związku z niezałatwieniem w terminie 14 dni jego wniosku z dnia 5 lipca 2011 r. w sprawie udzielenia informacji publicznej, J. K. wniósł o przesłanie żądanej informacji przez organ tj. uwzględnienie skargi w trybie autokontroli na podstawie art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, względnie o zobowiązanie organu przez Sąd do załatwienia przedmiotowej sprawy. Ponadto strona skarżąca wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, że od złożenia wniosku o udzielenie informacji poprzez przesłanie kopii pozwolenia wodnoprawnego z dnia [...] lutego 2009 r. minęło już ponad 14 dni, a Starosta Poznański nie rozpoznał wniosku w trybie i na zasadach określonych w u.d.i.p., co oznacza, że organ pozostaje w bezczynności.

Odpowiadając na skargę Starosta Poznański wniósł o jej oddalenie wyjaśniając, że organ administracji udostępnia informację o środowisku i jego ochronie bez zbędnej zwłoki nie później niż w ciągu miesiąca od dnia otrzymania wniosku - art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Z kolei przepisy u.d.i.p. nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi – art. 1 ust 2.

Wojewódzki Sąd Administracyjny, uznając skargę za zasadną, stwierdził, że bezczynność organu administracji publicznej ma miejsce wówczas, gdy w określonym w prawie terminie organ nie podejmuje żadnych czynności w sprawie lub, gdy wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie jednakże, mimo istnienia ustawowego obowiązku, nie kończy go wydaniem stosownego aktu lub nie podejmuje czynności. Żeby stwierdzić bezczynność konieczne jest ustalenie, że organ administracyjny zobowiązany był na podstawie przepisów prawa, do wydania decyzji lub innego aktu albo do podjęcia określonych czynności. Innymi słowy bezczynność organu administracyjnego można najogólniej określić jako taki stan rzeczy, w którym zawisła przed organem sprawa nie została załatwiona, mimo upływu przewidzianych w przepisach prawa terminów, a organ nie podejmuje w tym zakresie żadnych działań.

W ocenie Sądu pierwszej instancji żądane przez skarżącego pozwolenie wodnoprawne, jako dokument urzędowy pochodzący od organu władzy publicznej, stanowi, zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 4 u.d.i.p. informację publiczną. Zgodnie z art. 13 ust. 1 u.p.i.p. udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Jeżeli jednak informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie 14 dni, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku (ust. 2). Termin określony w art. 13 ust. 1 u.d.i.p. może, zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 i 2 u.p.i.p. ulec przedłużeniu także wówczas, gdy podmiot obowiązany do udostępnienia zdecyduje się obciążyć wnioskodawcę opłatą związaną z dodatkowymi kosztami związanymi ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku. Wówczas podmiot obowiązany do udostępnienia informacji powiadamia wnioskodawcę o wysokości opłaty w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, a następnie po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy udostępnia informację zgodnie z wnioskiem, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek.

Zdaniem Sądu pierwszej instancji decyzja – pozwolenie wodnoprawne, którego udostępnienia domaga się skarżący, wprawdzie zawiera informacje (dotyczy zgody na odprowadzanie oczyszczonych ścieków deszczowych do ziemi) podlegające udostępnianiu w odrębnym trybie, uregulowanym w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r., nr 199, poz.1227 ze zm.). Zgodnie z art. 8 tej ustawy organy administracji są obowiązane do udostępniania każdemu informacji o środowisku i jego ochronie znajdujących się w ich posiadaniu lub które są dla nich przeznaczone. Informację tę organ udostępnia bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu miesiąca od dnia otrzymania wniosku (art. 14 ust 1.).

W ocenie Sądu tryb udostępnia informacji publicznej dotyczącej środowiska i jego ochrony jest trybem szczególnym w stosunku do trybu udzielania informacji publicznej uregulowanym w u.d.i.p. i dotyczy jedynie udzielania informacji, która spełnia warunki określone w art. 9 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku [...]. Zatem w przypadku skierowana wniosku o udzielanie informacji publicznej, która dotyczy środowiska lub jego ochrony zastosowanie znajdzie tryb udostępniania tej informacji przewidziany w ustawie z dnia 3 października 2008 r. co wynika z treści art. 1 ust 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej zgodnie, z którym przepisy tej ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi.

W ocenie Sądu pierwszej instancji, w przedmiotowej sprawie nie można przyjąć, iż udzielenie żądanej informacji powinno nastąpić w trybie określonym w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku [...]. Jakkolwiek przedmiotowe pozwolenia wodnoparwne zawiera informacje, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2 powoływanej ustawy z dnia 3 października 2008 r., jednakże z wniosku J. K. nie wynika, że domaga się on udzielania tych właśnie konkretnych informacji dot. środowiska i jego ochrony. Wnioskodawca bowiem wprost powołał, jako podstawę swojego wniosku przepisy u.d.i.p. nie nawiązując w jakikolwiek sposób do przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r.

Zdaniem Sądu przedmiotowe pozwolenie wodnoprawne zawiera informacje publiczną dotyczącą różnych kwestii. Oprócz informacji o zgodzie na odprowadzenie ścieków deszczowych do gleby zawiera np. także informację o terminowości i sposobie załatwiania spraw z zakresu administracji publicznej przez Starostę Poznańskiego. Ten drugi rodzaj informacji publicznej nie jest udostępniany w drodze ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku [...] lecz ustawy z dnia 6 września 2001 r. Skoro zatem wnioskodawca wyraźnie wskazał w swoim piśmie z dnia 5 lipca 2011 r., iż domaga się udzielania informacji publicznej na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, nie wskazując w jakikolwiek sposób, że informacja ta dotyczy środowiska lub jego ochrony, to w ocenie Sądu organ winien zastosować tryb przewidziany w tej ustawie nawet jeżeli przy okazji mogą w ten sposób zostać udostępnione informacje, udostępniane w trybie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku [...].

Sąd uznał jednocześnie, że zaistniała w sprawie bezczynność nie nosi cechy rażącego naruszenia prawa gdyż organ podjął działanie zmierzające do udzielania żądanej informacji, ale nie udzielił jej, pozostając w błędnym przekonaniu, iż w przedmiotowej sprawie właściwy jest tryb jej udzielenia przewidziany w z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku [...].

W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku Starosta Poznański, na podstawie na podstawie art. 174 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) zwanej dalej P.p.s.a., podniósł zarzuty:

1. niewłaściwego zastosowania prawa materialnego polegające na wadliwym uznaniu, że ustalony w sprawie stan faktyczny odpowiada art. 1 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 4 ppkt a tiret pierwsze, art. 13 ust. 1, art. 14 ust. 1, art. 15 ust. 1 i 2 u.d.i.p., tj., że zgłoszone żądanie udostępnienia decyzji pozwolenia wodnoprawnego, wydane w oparciu o ustawę z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm.) powinno zostać rozpatrzone w oparciu o u.d.i.p. i w konsekwencji uznanie, że organ pozostawał bezczynny,

2. niezastosowania przepisu prawa materialnego polegające na niezastosowaniu następujących przepisów:

- art. 1, art. 3 pkt 20, art. 3 pkt 39 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.), co skutkowało nie uznaniem pozwolenia wodnoprawnego za wydane na podstawie gałęzi prawa administracyjnego materialnego - ochrona środowiska;

- art. 1 ust. 2 u.d.i.p,

- art. 1 pkt 1 ppkt a, art. 3 ust. 1 pkt 15, art. 4, art. 8, art. 9 ust. 1 i 2, art. 13, art. 14 ust. 1, art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 ze zm., dalej: ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku), co skutkowało nie uznaniem, że wniosek jest prawidłowo rozpatrywany przez Starostę Poznańskiego w oparciu o ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku i nie oddaleniem zarzutu bezczynności organu.

W oparciu o powyższe zarzuty skarżący kasacyjnie wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie skargi na bezczynność Starosty Poznańskiego w przedmiocie udostępnienia informacji, co do treści pozwolenia wodnoprawnego z dnia [...] lutego 2009 r., przy uwzględnieniu kosztów postępowania kasacyjnego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że Prawo wodne i pozwolenia wodnoprawne wydane na jego podstawie należy zaliczyć do gałęzi prawa administracyjnego materialnego - ochrona środowiska. Nie budzi wątpliwości, że pozwolenie wodnoprawne określa warunki korzystania z zasobów tego środowiska przez podmiot korzystający ze środowiska. Decyzja z dnia [...] lutego 2009 r., której udostępnienia domaga się J. K., zezwala osobie prawnej na korzystanie ze środowiska poprzez odprowadzenie oczyszczonych ścieków deszczowych do ziemi.

Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku określa zasady i tryb postępowania w sprawach udostępniania informacji o środowisku (art. 1 pkt 1 ppkt a). Jeśli więc zostanie ustalone, że wnioskodawca żąda od organu udostępnienia informacji o środowisku, to należy mu jej udzielić według zasad i trybu przewidzianych ustawą o udostępnianiu informacji o środowisku bez względu na to, czy wskazuje on na tę ustawę jako podstawę prawną. Wnioskodawca nie ma obowiązku wykazywać podstawy prawnej swojego wniosku. Tym bardziej nie musi wskazywać prawidłowej podstawy. Jeśli więc, tak jak to miało miejsce w przedmiotowej sprawie, wnioskodawca nieprawidłowo uzasadnił podstawę swego żądania wskazując na ustawę o dostępie do informacji publicznej zamiast na ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku, to organ powinien nadać wnioskowi bieg według prawidłowo ustalonej ustawy. Jeśli treść żądania pozwala organowi samodzielnie ustalić, która ustawa będzie miała zastosowanie do udostępnienia informacji, to nie ma potrzeby żądać od wnioskodawcy, aby poprawił wniosek. Tym samym sprawie może zostać niezwłocznie nadany prawidłowy bieg. Przemawia za tym zasada szybkości i prostoty postępowania administracyjnego (art. 12 k.p.a.).

Pozwolenie wodnoprawne w całości przynależy do gałęzi prawa ochrony środowiska. Nie ma podstaw by wskazywać na jakieś elementy z tej decyzji, jako na należące do ochrony środowiska i, że informacje o tychże elementach podlegają ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku, a pozostałe elementy i informacje o nich powinny być udostępniane w oparciu o ustawę o dostępie do informacji publicznej. Taki podział nie istnieje ani w przepisach ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku, ani w przepisach ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jeżeli decyzja administracyjna przynależy do gałęzi prawa administracyjnego ochrony środowiska, to informacji publicznej o tej decyzji udziela się w oparciu o ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku. Jeśli natomiast decyzja administracyjna należy do innej gałęzi prawa administracyjnego materialnego, to informacji publicznej o tej decyzji udziela się w oparciu o ustawę o dostępie do informacji publicznej.

Przepis art. 1 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej stanowi, że przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi. Obie ustawy, choć dotyczą udostępniania informacji publicznej, nie są jednak wobec siebie konkurencyjne.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną J. K. wniósł o jej oddalenie. W pełni poparł stanowisko i argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna jest zasadna.

Stosownie do treści art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270) dalej "P.p.s.a.", Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, z urzędu biorąc pod uwagę jedynie nieważność postępowania. Podstawy te determinują kierunek postępowania Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wobec niestwierdzenia z urzędu nieważności postępowania, Naczelny Sąd Administracyjny ogranicza swoje rozważania do oceny wskazanych w skardze podstaw kasacyjnych.

Zgodzić się należy z autorem skargi kasacyjnej, że Sąd pierwszej instancji niewłaściwie zastosował przepisy prawa materialnego poprzez wadliwe uznanie, że zgłoszone żądanie udostępnienia pozwolenia wodnoprawnego, wydane w oparciu o ustawę z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 ze zm., dalej "Prawo wodne") powinno zostać rozpatrzone w oparciu przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm., dalej "u.d.i.p.") i w konsekwencji uznanie, że organ pozostawał bezczynny.

Celem skargi na bezczynność jest zwalczanie zwłoki w załatwianiu sprawy. W doktrynie i orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie ale – mimo istnienia ustawowego obowiązku – nie zakończył go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub też innego aktu, lub nie podjął stosownej czynności. Dla dopuszczalności skargi na bezczynność nie ma znaczenia okoliczność, z jakich powodów określony akt (decyzja, postanowienie lub inny akt) nie został podjęty lub czynność nie została dokonana. Chodzi zatem o wymuszenie na organie załatwienia sprawy i niedopuszczenie do sytuacji, w której brak działania organu w formie i terminie wymaganym przez prawo, uniemożliwia stronie zwrócenie się o merytoryczną kontrolę jego działalności przez wniesienie np. odwołania do organu wyższej instancji, czy skargi do sądu administracyjnego. Zgodnie z art. 149 P.p.s.a. sąd uwzględniając skargę na bezczynność organów w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub interpretacji lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Wyrok uwzględniający skargę na bezczynność organu administracji publicznej nie może dotyczyć kwestii mających wpływ na merytoryczną treść przyszłego aktu lub czynności (por. B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka – Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Wyd. 3, s. 398).

Wniesienie skargi na "milczenie władzy" jest przy tym uzasadnione nie tylko w przypadku odmowy wydania aktu mimo istnienia w tym względzie ustawowego obowiązku, choćby organ mylnie sądził, że załatwienie sprawy nie wymaga wydania aktu, ale także w przypadku niedotrzymania terminu załatwienia sprawy. Dla uznania bezczynności konieczne jest zatem ustalenie, że organ administracyjny zobowiązany był, na podstawie przepisów prawa, do wydania decyzji lub innego aktu albo do podjęcia określonych czynności.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 u.d.i.p., "każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonym ustawą". Jednak w myśl normy kolizyjnej zawartej w art. 1 ust. 2 u.d.i.p "przepisy ustawy nie naruszają innych ustaw określających odmiennie zasady i tryb dostępu do informacji, będących informacjami publicznymi". Wykładnia językowa, funkcjonalna i systemowa tego przepisu prowadzi w rezultacie do wniosku, że jeżeli obowiązują odmienne regulacje ich udostępniania, to będą one miały pierwszeństwo przed ustawą o dostępie do informacji publicznej. Zawarte w art. 1 ust 2 ustawy sformułowanie "nie naruszają" rozumieć należy, że ustawa o dostępie do informacji publicznej nie może naruszać przepisów innych ustaw odrębnie regulujących zasady ich udostępniania. Istota odesłania, o którym jest mowa w art. 1 ust. 2 u.d.i.p., dotyczy takiej sytuacji, że to odrębna ustawa precyzuje zarówno zasady, jaki i tryb dostępu do informacji publicznej, których zastosowanie wyłączać będzie zasadność ich realizacji na podstawie u.d.i.p. (por. M. Jabłoński, Udostępnienie informacji publicznej w trybie wnioskowym, Wrocław 2009 r., s. 30).

Zdaniem składu orzekającego Naczelnego Sądu Administracyjnego w niniejszej sprawie taką szczególną regulacją są przepisy ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 ze zm., dalej: ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku).

Tryb udostępnia informacji publicznej dotyczącej środowiska i jego ochrony jest trybem szczególnym w stosunku do trybu udzielania informacji publicznej uregulowanym w u.d.i.p. i dotyczy jedynie udzielania informacji, która spełnia warunki określone w art. 9 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku. Zatem w przypadku skierowania wniosku o udzielanie informacji publicznej, która dotyczy środowiska lub jego ochrony zastosowanie znajdzie, jako lex specialis, tryb udostępniania tej informacji przewidziany w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku. Zawarte w art. 1 u.d.i.p. sformułowanie "nie naruszają" należy rozumieć, że przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie tylko nie naruszają, a wręcz powinny uwzględniać zasady i tryb dostępu do informacji wynikające z lex specialis.

W przedmiotowej sprawie należy przyjąć, że udzielenie żądanej informacji powinno nastąpić w trybie określonym w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku. Treścią decyzji – pozwolenia wodnoprawnego, której udostępnienia domaga się J. K., jest zezwolenie osobie prawnej na korzystanie ze środowiska poprzez odprowadzenie oczyszczonych ścieków deszczowych do ziemi. Zgodnie z art. 122 ust. 4 Prawa wodnego: "Pozwolenia wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi albo do urządzeń kanalizacyjnych są wydawane z uwzględnieniem postanowień rozdziałów 1-4 w dziale IV tytułu III ustawy - Prawo ochrony środowiska". Zatem poprzez odesłanie systemowe do ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawodawca jednoznacznie wskazał, że każda decyzja, której treścią jest odprowadzanie ścieków do wód lub ziemi, jako odnosząca się do sfery środowiska, musi być wydawana z uwzględnieniem wskazanych przepisów ustawy – Prawo ochrony środowiska.

Rację ma skarżący kasacyjnie, że wnioskodawca nie ma obowiązku wykazywać podstawy prawnej swojego wniosku. Jeśli więc, tak jak to miało miejsce w przedmiotowej sprawie, wnioskodawca nieprawidłowo uzasadnił podstawę swego żądania wskazując na ustawę o dostępie do informacji publicznej zamiast na ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku, to organ powinien nadać wnioskowi bieg biorąc pod uwagę materię żądania. Niewątpliwie to materialna treść żądania determinuje postępowanie w sprawie i wskazuje, jakie przepisy mają zastosowanie.

Nie można zgodzić się ze stanowiskiem Sądu pierwszej instancji, że istnieje dualizm prawny w zakresie udostępniania informacji publicznej - treści pozwolenia wodnoparawnego. Nie ma bowiem żadnych podstaw by wskazywać na jakieś elementy podlegające ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku, a pozostałe udostępniane w oparciu u.d.i.p. Jeżeli materia decyzji dotyczy informacji o środowisku i jego ochrony, to informacji publicznej o tej decyzji udziela się w oparciu o ustawę o udostępnianiu informacji o środowisku. W każdym przypadku, gdy przedmiotem konkretnego postępowania będzie któryś z celów określonych w art. 1 pkt 1 lit. a, rozwiązania wynikające z ustawy znajdować będą zastosowanie. Ponadto należy mieć na uwadze, że ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku wprowadziła otwartą definicję informacji o środowisku i jego ochronie, stanowiąc w art. 9 ust. 1 m. in., że udostępnieniu podlegają informacje dotyczące stanu elementów środowiska oraz wzajemnych oddziaływań między tymi elementami, emisji i zanieczyszczeń.

Pozwolenie wodnoprawne, którego udostępnienia domaga J. K., zawiera informacje podlegające udostępnianiu w trybie uregulowanym w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku (dotyczy zgody na odprowadzanie oczyszczonych ścieków deszczowych do ziemi). Zgodnie z art. 8 tej ustawy organy administracji są obowiązane do udostępniania każdemu informacji o środowisku i jego ochronie znajdujących się w ich posiadaniu lub które są dla nich przeznaczone. Informację tej organ udostępnia bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu miesiąca od dnia otrzymania wniosku (art. 14 ust 1.).

Należy zgodzić się ze skarżącym kasacyjnie, że sprawa powinna zostać załatwiona w oparciu o postanowienia ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku. Organ administracji zasadnie bowiem podjął działania w oparciu o tę ustawę i w terminie wynikającym z art. 14 ust. 1, bez jego przekroczenia. Wniosek wpłynął bowiem w dniu 7 lipca 2011 r., zaś wezwanie do uiszczenia opłaty zostało wysłane w dniu 27 lipca 2011 r., czyli przed upływem miesiąca od dnia jego otrzymania. Wnioskodawca został wezwany do uiszczenia opłaty naliczonej zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2010 r. w sprawie opłat za udostępnianie informacji o środowisku (Dz. U. Nr 215, poz. 1415). Tym samym nie można skutecznie zarzucić organowi bezczynności w załatwieniu wniosku J. K.

Materialnoprawny charakter opisanych naruszeń uzasadniał zastosowanie przez Naczelny Sąd Administracyjny art. 188 P.p.s.a. Z tych względów uchylono zaskarżony wyrok i oddalono skargę na podstawie art. 188 P.p.s.a. w związku z art. 151 P.p.s.a.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 203 pkt 2 P.p.s.a.



Powered by SoftProdukt