drukuj    zapisz    Powrót do listy

6537 Egzekucja należności pieniężnych, do których  nie stosuje się przepisów Ordynacji podatkowej (art. 34 ust. 3  ustawy o f, Egzekucyjne postępowanie, Dyrektor Izby Skarbowej, Oddalono skargę, III SA/Po 616/10 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2010-12-30, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Po 616/10 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2010-12-30 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-09-17
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Barbara Koś
Beata Sokołowska /sprawozdawca/
Małgorzata Górecka /przewodniczący/
Symbol z opisem
6537 Egzekucja należności pieniężnych, do których  nie stosuje się przepisów Ordynacji podatkowej (art. 34 ust. 3  ustawy o f
Hasła tematyczne
Egzekucyjne postępowanie
Sygn. powiązane
II GSK 668/11 - Wyrok NSA z 2012-06-01
Skarżony organ
Dyrektor Izby Skarbowej
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 151
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 2005 nr 229 poz 1954 par. 64 e
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji - tekst jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Górecka Sędziowie WSA Barbara Koś WSA Beata Sokołowska (spr.) Protokolant: st. sekr. sąd. Janusz Maciaszek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 grudnia 2010 r. przy udziale sprawy ze skargi Prezydenta Miasta O. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w P. z dnia r. nr w przedmiocie odmowy umorzenia kosztów egzekucyjnych oddala skargę

Uzasadnienie

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego, po ponownym rozpatrzeniu sprawy, postanowieniem z dnia 25 maja 2010 r., działając na podstawie art. 17 § 1 i art. 64 e § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji ( t. j. - Dz. U. Nr 229 z 2005 r., poz. 1954 ze zm. ), odmówił Prezydentowi Miasta umorzenia należnych organowi egzekucyjnemu kosztów egzekucyjnych w kwocie 335.087,70 zł objętych tytułem wykonawczym nr ....

W uzasadnieniu postanowienia organ wskazał, iż przedmiotowe postępowanie egzekucyjne prowadzono przeciwko Parafii w K., jednakże na wniosek wierzyciela – Prezydenta Miasta organ I instancji umorzył je postanowieniem z dnia 16 czerwca 2009 r. Ponieważ po zakończeniu postępowania egzekucyjnego pozostały nieuiszczone koszty egzekucyjne Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego postanowieniem z dnia 27 października 2009 r. obciążył nimi wierzyciela. Pismem z dnia 19 listopada 2009 r. Prezydent Miasta złożył wniosek o umorzenie przedmiotowych kosztów uzasadniając go brakiem środków finansowych na ich uiszczenie i brakiem możliwości dokonania określonych przesunięć budżetowych w tym zakresie. Konieczność uiszczenia kosztów spowodowałaby niemożność zrealizowania zaplanowanych zadań własnych Gminy, przez co doszłoby do naruszenia interesu publicznego wspólnoty samorządowej. Wnioskodawca wskazał też, na konieczność nałożenia na dłużnika kary pieniężnej za nielegalną wycinkę drzew w drodze decyzji administracyjnej, która była następnie dwukrotnie uchylana, a na skutek upływu 5 lat wydanie kolejnej decyzji w tym przedmiocie jest już niedopuszczalne.

Dalej organ podał, iż zgodnie z art. 64 e § 2 pkt. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji koszty egzekucyjne mogą być umorzone, gdy za umorzeniem przemawia ważny interes publiczny, a treść tego pojęcia musi być oceniana z uwzględnieniem najistotniejszych wartości wspólnych dla całego społeczeństwa ( sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie do organów państwa ). Gmina winna uwzględniać w trakcie projektowania swojego budżetu konieczność ponoszenia nieprzewidzianych wydatków, związanych m. in. z prowadzonymi postępowaniami egzekucyjnymi przeciwko dłużnikom Gminy. Sprawa dotycząca Parafii trwała kilka lat, a o jej przebiegu wierzyciel był informowany na bieżąco, wobec czego mógł się przygotować odpowiednio wcześniej na konieczność poniesienia dodatkowych wydatków. Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego podkreślił, że jednostka samorządowa winna uwzględniać w swoich działaniach również interes Państwa, nawet jeżeli wydaje się on sprzeczny z jej doraźnymi potrzebami finansowymi. W przypadku zakwestionowania na drodze sądowej decyzji stanowiącej podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego wierzyciel mógł wystąpić o zawieszenie postępowania egzekucyjnego, co uczynił, ale już dnia 26 lipca 2006 r. zwrócił się o podjęcie postępowania, a w konsekwencji tego organ egzekucyjny dokonał zajęcia konta bankowego dłużnika, co doprowadziło do powstania opłaty za zajęcie konta w kwocie 289.591,64 zł. Koszty egzekucyjne wynikają zaś wprost z ustawy, są zależne od wysokości dochodzonych należności i nie mają bezpośredniego związku z wydatkami faktycznie poniesionymi przez organ egzekucyjny. Organ I instancji wyjaśnił też, że nie rozważył możliwości częściowego umorzenia kosztów egzekucyjnych, gdyż wierzyciel nie wskazał w swoim wniosku o jaką część kosztów miałoby chodzić i realizację jakich konkretnych zadań by to umożliwiło.

Organ uznał ponadto, iż analiza sytuacji finansowej Gminy nie pozwala stwierdzić, iż sytuacja ta jest zła, albowiem uzyskiwane przez Gminę dochody są generalnie wyższe od planowanych wydatków i wszystkie swoje zobowiązania reguluje ona terminowo. Gmina utrzymuje wobec tego stałą płynność finansową. Zdaniem Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego ocena tej płynności przedstawiona przez wnioskodawcę nie uwzględnia całości finansów Gminy. Wskazano ponadto, iż zgodnie z art. 64 f powyżej cytowanej ustawy organ egzekucyjny może ze względu na ważny interes zobowiązanego rozłożyć na raty należne koszty egzekucyjne. Stwierdzono też, iż Gmina nie jest przedsiębiorca w rozumieniu art. 87 ust. 1 TWE, wobec czego umorzenie kosztów nie podlega regulacjom ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej ( t. j. – Dz. U. z 2007 r., Nr 59, poz. 404 ze zm. ).

W zażaleniu na powyższe postanowienie Prezydent Miasta wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. W ocenie wnoszącego zażalenie organ I instancji nie wykonał wytycznych organu odwoławczego, zobowiązujących go do rozpatrzenia istnienia przesłanki ważnego interesu publicznego u jednostki samorządu terytorialnego. Prezydent wskazał na niższe wpływy środków finansowych od zakładanych i konieczność poniesienia wydatków na utrzymanie i oczyszczenie dróg po okresie zimowym. Podkreślił dysproporcję pomiędzy dochodzonymi kosztami a faktycznymi wydatkami organu poniesionymi w przedmiotowym postępowaniu egzekucyjnym. W ocenie wierzyciela analiza jego sytuacji finansowej została dokonana bez uwzględnienia dodatkowych wydatków, a organ nie uzasadnił wyboru wskaźnika oceny płynności finansowej Gminy w ujęciu kasowym. Za wskaźnik bardziej miarodajny Prezydent uznał wskaźnik pokrycia wydatków dochodami, który w 2009 roku wynosił 97 %. Wskaźnik obsługi zadłużenia na 2010 r. ukształtował się na poziomie 5,16 %, a nie jak podał organ – 1,77 %. Strona zarzuciła organowi naruszenie art. 7 kpa poprzez brak wnikliwego i wyczerpującego rozpatrzenia sprawy, złamanie zasady prawdy obiektywnej i nieuwzględnienie interesu społecznego.

Dyrektor Izby Skarbowej postanowieniem z dnia 29 lipca 2010 r. utrzymał w mocy orzeczenie organu I instancji, podzielając generalnie jego ustalenia faktyczne i rozważania prawne.

W uzasadnieniu decyzji organ II instancji na wstępie podał, że wierzyciel został zawiadomiony w trybie art. 10 kpa o prawie do wypowiedzenia się w kwestii zebranych dowodów i materiałów, jednakże nie skorzystał on z tego prawa i nie składał dodatkowych materiałów uzupełniających jego stanowisko i uzasadniających żądanie umorzenia kosztów egzekucyjnych ze względu na ważny interes publiczny.

Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, iż w aktach są dwie różne oceny sytuacji finansowej Gminy – dokonane przez Urząd Miasta Gminy ( Skarbnika Miejskiego D. ) oraz przez Główną Księgową organu I instancji H. Druga analiza wskazuje na korzystną sytuację finansową Gminy. W szczególności przeprowadzona w ujęciu kasowym analiza płynności finansowej za lata 2007 – 2009 mierzona za pomocą wskaźnika stanowiącego relację zrealizowanych dochodów i przychodów do łącznej wielkości zrealizowanych wydatków i rozchodów budżetowych, powiększonych o zobowiązania wymagalne wskazuje na korzystną relację, która w latach 2007 – 2009 wynosiła 1,02. Korzystnym czynnikiem był również brak według przedłożonych sprawozdań Rb–Z zobowiązań wymagalnych, z czego wynika, iż wszystkie zobowiązania są regulowane terminowo.

W ocenie organu odwoławczego Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego dokonał wyczerpujących ustaleń faktycznych w sprawie, nie naruszając przez to art. 7 kpa.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu Prezydent Miasta zarzucił organowi II instancji naruszenie art. 7, 77 i 80 kpa poprzez niewyczerpujące zebranie dowodów i dokonanie oceny argumentów strony oraz kierowanie się wyłącznie własnym interesem organu egzekucyjnego oraz art. 64 e § 2 pkt. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji poprzez bezzasadne przyjęcie braku ważnego interesu publicznego przemawiającego za umorzeniem kosztów egzekucyjnych. Skarżący wniósł o uchylenie postanowień organów obu instancji, powołując się generalnie na wcześniej podnoszone argumenty.

W uzasadnieniu skargi podkreślono długotrwałość prowadzonego postępowania administracyjnego i sądowego w przedmiocie nałożenia kary za nielegalną wycinkę drzew i krzewów oraz brak podstaw do nałożenia takiej kary obecnie ze względu na upływ 5 letniego terminu przedawnienia. Wskazano na niemożność ponoszenia spornych kosztów ze względu na konieczność realizowania przez Gminę własnych zadań budżetowych przy jednoczesnym spadku planowanych dochodów ( z podatków lokalnych i sprzedaży majątku). Zwrócono uwagę, że w budżecie brakuje środków m. in. na dodatki mieszkaniowe, dom pomocy społecznej, oczyszczanie miasta i bieżące utrzymanie dróg oraz wskazano wzrost zadłużenia Gminy z powodu emisji obligacji komunalnych.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie i argumentację zawartą w postanowieniu z dnia 29 lipca 2010 r.

W piśmie z dnia 25 października 2010 r. strona skarżąca wskazała, iż organ egzekucyjny zamierza wszcząć przymusową egzekucję kosztów egzekucyjnych i narazić Gminę na dodatkowe koszty w kwocie 20.000 zł. Zapłata tych kosztów przez Gminę może doprowadzić do zaniechania wykonania wydatków inwestycyjnych zaplanowanych na rok 2010. Podkreślono, że dochody Gminy w 2009 i 10-ciu miesiącach 2010 r. zmalały ( z tytułu wpływów z udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych i osób prawnych, z tytułu podatków lokalnych oraz z majątku gminnego ). Ograniczono też dotacje budżetowe na zadania własne gmin.

W piśmie z dnia 9 grudnia 2010 r. Prezydent Miasta wskazał, iż na skutek wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego Gmina, została zmuszona do zapłaty należności z tytułu nieuiszczonych kosztów egzekucyjnych. Kwota przeznaczona na uregulowanie powyższych kosztów została przeznaczona z rezerwy celowej obejmującej wydatki na modernizację boiska sportowego przy Szkole Podstawowej nr 1 w O. Skarżący podał też, że w 2010r. Gmina otrzyma o 12.000.000,- zł niższe dochody niż zakładano, wobec czego zapłata kosztów egzekucyjnych odbędzie się ze szkodą dla mieszkańców.

Na rozprawie w dniu 16 grudnia 2010 r. pełnomocnik strony skarżącej podkreślił, iż za umorzeniem kosztów egzekucyjnych przemawia ważny interes publiczny w postaci zachowania środków na rozbudowę boiska sportowego przy Szkole Podstawowej .

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje :

Skarga okazała się nieuzasadniona.

Wskazać należy na wstępie, iż zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) kontrola sądowa zaskarżonych aktów administracyjnych sprawowana jest w oparciu o kryterium zgodności z prawem. W związku z tym, aby wyeliminować z obrotu prawnego akt wydany przez organ administracyjny konieczne jest stwierdzenie, że doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisów postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na ten wynik, albo też do naruszenia przepisów prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania albo stwierdzenia nieważności decyzji lub postanowienia (art. 145 § 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.; powoływanej dalej jako "p.p.s.a.").

Zgodnie z art. 64 e § 2 pkt. 1 - 3 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji ( t. j. - Dz. U. Nr 229 z 2005 r., poz. 1954 ze zm. ) koszty egzekucyjne mogą być umorzone w całości lub części, jeżeli :

- stwierdzono nieściągalność od zobowiązanego dochodzonego obowiązku lub gdy zobowiązany wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów egzekucyjnych bez znacznego uszczerbku dla swojej sytuacji finansowej, gdy za umorzeniem przemawia ważny interes publiczny, bądź też ściągnięcie tylko kosztów egzekucyjnych spowodowałoby niewspółmierne wydatki egzekucyjne.

W niniejszej sprawie kosztami egzekucyjnymi obciążono wierzyciela - Prezydenta Miasta, ze względu na niemożność ściągnięcia ich od zobowiązanego - Parafii w K. ( zgodnie z art. 64 c ust. 4 cytowanej ustawy ). Wysokość kosztów została przy tym ustalona w ramach odrębnego postępowania i była ściśle związana z wysokością dochodzonych przez wierzyciela należności. Określona wysokość kosztów egzekucyjnych wynika przy tym z jednoznacznych przepisów prawa i są one należne organowi egzekucyjnemu jako wynagrodzenie za przeprowadzoną egzekucję ( zob. m. in. wyrok WSA w Warszawie z 29 czerwca 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 255/09, lex nr 563937 ). W przedmiotowym postępowaniu organ egzekucyjny był zobowiązany wyłącznie do oceny istnienia przesłanek uzasadniających umorzenie kosztów, a nie do jednoczesnego rozważania zasadności ich wysokości, gdyż kwestia ta stanowiła przedmiot wcześniejszego postępowania zakończonego prawomocnie. Bezprzedmiotowe były wobec tego zarzuty skargi dotyczące braku proporcji między wysokością kosztów a faktycznym czynnościami egzekucyjnymi dokonywanymi przez organ, gdyż kwestia ta nie podlega w ogóle badaniu w postępowaniu dotyczącym umorzenia kosztów i wynikającym z niego niniejszym postępowaniu sądowoadministracyjnym.

Uznaniowy charakter rozstrzygnięć w przedmiocie umorzenia kosztów egzekucyjnych z uwagi na przesłanki z art. 64 e § 2 pkt. 1-3 powyższej ustawy nie budzi wątpliwości. W świetle zaś ukształtowanej w doktrynie i zaakceptowanej w orzecznictwie sądów administracyjnych koncepcji interpretacyjnej przepisów zbudowanych na zasadzie uznania administracyjnego nawet stwierdzenie, że w sprawie występują okoliczności świadczące o spełnieniu określonych przepisami przesłanek, może, lecz nie musi prowadzić do rozstrzygnięcia pozytywnego dla wnioskodawcy. Prawem do umorzenia kosztów egzekucyjnych dysponuje w tym przypadku organ egzekucyjny, który może, ale nie musi, umorzyć te koszty. Należy podkreślić, że uznanie administracyjne nie wyraża się w swobodzie oceny w danym stanie faktycznym sprawy, okoliczności odpowiadających przesłankom umorzenia, ale w możliwości negatywnego dla zobowiązanego rozstrzygnięcia nawet przy ustaleniu istnienia przesłanek umorzenia. Z tego też względu sama odmowa umorzenia kosztów egzekucyjnych nie narusza prawa zarówno wtedy, gdy wystąpiły przesłanki ich umorzenia, jak i wtedy, gdy nie miały one miejsca ( zob. m. in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 stycznia 1998 r., sygn. akt I SA/Łd 1811/96, LEX nr 31877).

Zaznaczyć trzeba, że sądowa kontrola legalności decyzji wydanych w ramach uznania administracyjnego jest ograniczona w tym znaczeniu, że Sąd nie może nakazać organowi podjęcia określonego rozstrzygnięcia. Jest to bowiem wyłączna kompetencja organu administracji. Kontrola ta obejmuje zatem zbadanie, czy wydanie postanowienia poprzedzone zostało prawidłowo przeprowadzonym postępowaniem, tzn. czy organ w sposób wyczerpujący zebrał materiał dowodowy i rozważył wszystkie okoliczności mogące mieć wpływ na wybór rozstrzygnięcia o udzieleniu lub odmowie udzielenia wnioskowanej ulgi. Sąd nie ocenia natomiast wydanej decyzji z punktu widzenia jej słuszności czy sprawiedliwości ( zob. m. in. wyrok WSA w Gliwicach z 20 czerwca 2007 r., sygn. I S.A./Gl 33/07 ).

Po przeanalizowaniu akt przedmiotowej sprawy Sąd stwierdził, że w toku postępowania organy egzekucyjne podjęły działania niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy gromadząc dowody w celu ustalenia występowania ustawowych przesłanek umorzenia. W procesie dochodzenia do rozstrzygnięcia organy orzekające uwzględniły całokształt okoliczności faktycznych mogących wskazywać na istnienie tych przesłanek. Należy też podkreślić wyraźnie w tym miejscu, iż umorzenie kosztów egzekucyjnych jest określonym przywilejem o charakterze finansowym, wobec czego strona wnosząca o uzyskanie takiej ulgi winna dołożyć należytej staranności procesowej i przejawiać odpowiednią inicjatywę dowodową w celu wykazania odpowiednich okoliczności faktycznych, od których istnienia zależałoby umorzenie kosztów w całości lub we wnioskowanej części.

Sąd za uzasadnione uznał stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej i organu I instancji o braku w niniejszej sprawie przesłanki umorzenia kosztów egzekucyjnych z uwagi na wskazywany we wniosku strony ważny interes publiczny. "Interes publiczny" o jakim mowa w art. 64c § 2 pkt 2 u.p.e.a. nie został przez ustawodawcę zdefiniowany. Zdaniem Sądu organy słusznie więc przyjęły, iż pojęcie to powinno być oceniane z uwzględnieniem wartości wspólnych dla całego społeczeństwa, takich jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie do organów państwa, a także wyeliminowanie sytuacji, gdy rezultatem zapłaty należności będzie obciążenie Skarbu Państwa kosztami pomocy. Z drugiej zaś strony interes publiczny nie może być utożsamiany z subiektywnym przekonaniem wnioskodawcy o zasadności umorzenia tych kosztów. Przy jego ocenie należy też uwzględnić zasadność obciążenia Państwa, a w rezultacie całego społeczeństwa kosztami udzielonej w ten sposób pomocy, na tle sytuacji finansowej Państwa. Niemożność jednoznacznego zdefiniowania tego pojęcia powoduje, że w każdym indywidualnym przypadku jego znaczenie może uwzględniać różne aspekty wskazanych wyżej wartości ( zob. m. in. wyrok WSA w Warszawie z 4 sierpnia 2005 r., sygn. III S.A./Wa 646/05, lex nr 190818; wyrok WSA we Wrocławiu z 27 marca 2008 r., sygn. I S.A./Wr 1429/07, lex nr 500971; wyrok WSA w Poznaniu z 3 kwietnia 2009 r., sygn. I S.A./Po 203/09, lex nr 550420 ).

"Interes publiczny", o jakim mowa w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji musi być przy tym tego rodzaju, aby można było określić go przymiotnikiem "ważny". Rację ma Dyrektor Izby Skarbowej wskazując na znaczenie tej okoliczności. Użycie tego słowa podkreśla bowiem wyjątkowość zastosowania instytucji umorzenia kosztów z uwagi na tenże interes. Uwzględnia ono fakt, że przedmiotem ulgi udzielanej w oparciu o art. 64 e u.p.e.a. są koszty egzekucyjne, a zatem należność związana z przymusowym dochodzeniem należności. Zdaniem Sądu organy egzekucyjne orzekające w niniejszej sprawie miały zatem prawo uwzględnić przy ocenie zaistnienia tej przesłanki również charakter i cel, jakiemu służą środki wpłacane przez zobowiązanych z tytułu kosztów egzekucyjnych. Uzasadnionym było wyważenie interesu publicznego nie tylko z perspektywy funkcji społecznych spełnianych przez Gminę – bez wątpienia istotnych, ale także z punktu widzenia ogólnego stanu finansów Państwa i pozyskiwania środków finansowych wydatkowanych następnie na różne cele publiczne dla dobra ogółu społeczeństwa.

Organy egzekucyjne obu instancji zasadnie uznały, iż skarżący ( wierzyciel w postępowaniu egzekucyjnym ) winien mieć na względzie w trakcie projektowania budżetu na 2010r. konieczność ponoszenia ewentualnych wydatków, związanych m. in. z prowadzonymi postępowaniami egzekucyjnymi przeciwko dłużnikom Gminy. Postanowienie o obciążeniu wierzyciela kosztami postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko Parafii w łącznej kwocie 335.087,70 zł. zostało bowiem wydane w dniu 27 października 2009r. Sprawa dotycząca Parafii toczyła się kilka lat, a o jej przebiegu wierzyciel był informowany na bieżąco, wobec czego mógł się przygotować odpowiednio wcześniej na konieczność poniesienia dodatkowych wydatków. Tym bardziej w sytuacji, w której regulacje ustawowe wskazują jasno, iż w przypadku niemożności ściągnięcia kosztów od dłużnika egzekucyjnego jest nimi obciążany niejako automatycznie sam wierzyciel. Kwestia długotrwałego prowadzenia postępowania administracyjnego i sądowego w przedmiocie nałożenia kary za nielegalną wycinkę drzew i krzewów oraz aktualna niemożność zastosowania tej sankcji finansowej wobec Parafii ze względu na upływ 5 letniego okresu nie mogą zaś mieć, według Sądu, bezpośredniego wpływu na ocenę legalności zaskarżonych orzeczeń w przedmiocie umorzenia kosztów egzekucyjnych. Jednostka samorządowa winna bowiem uwzględniać generalnie w swoich działaniach również interes Państwa, nawet, na co słusznie zwróciły uwagę oba organy, jeżeli wydaje się on sprzeczny z jej doraźnymi potrzebami finansowymi. Organy trafnie też zauważyły, że w przypadku zakwestionowania na drodze sądowej decyzji stanowiącej podstawę do wystawienia tytułu wykonawczego Prezydent Miasta mógł wystąpić o zawieszenie postępowania egzekucyjnego, co uchroniłoby przed dokonaniem szeregu czynności procesowych m. in. w postaci zajęcia konta bankowego dłużnika, generującego wysokie opłaty z tego tytułu. Przedmiotowe postępowanie egzekucyjne zostało wprawdzie zawieszone, jednak wierzyciel już w dniu 26 lipca 2006 r. zwrócił się o podjęcie postępowania, a w konsekwencji tego organ egzekucyjny dokonał zajęcia konta bankowego dłużnika, co doprowadziło do powstania opłaty za zajęcie konta w kwocie 289.591,64 zł.

Organy egzekucyjne obu instancji uznały ponadto prawidłowo, iż analiza sytuacji finansowej Gminy nie pozwala stwierdzić, iż sytuacja ta jest zła, gdyż uzyskiwane przez nią dochody są generalnie wyższe od planowanych wydatków, a wszystkie swoje zobowiązania Gmina reguluje terminowo, przez co utrzymuje stałą płynność finansową. W tym zakresie organy dokonały – wbrew zarzutom strony skarżącej – wyczerpujących ustaleń faktycznych. W uzasadnieniu postanowienia organu II instancji wskazano, iż w aktach sprawy są dwie różne oceny sytuacji finansowej Gminy – dokonane przez Urząd Miasta Gminy ( Skarbnika Miejskiego D. ) oraz przez Główną Księgową organu I instancji H. – w oparciu o przedłożone przez Gminę sprawozdania finansowe. Druga z tych analiza wskazuje natomiast na korzystną sytuację finansową Gminy. Przeprowadzona w ujęciu kasowym analiza płynności finansowej za lata 2007 – 2009, mierzona za pomocą wskaźnika stanowiącego relację zrealizowanych dochodów i przychodów do łącznej wielkości zrealizowanych wydatków i rozchodów budżetowych, powiększonych o zobowiązania wymagalne wskazuje na korzystną relację, która w latach 2007 – 2009 wynosiła 1,02. Istotnym czynnikiem był także brak zobowiązań wymagalnych, co potwierdza, że wszystkie zobowiązania są regulowane w terminie. Ponadto łączna kwota spłaty z tytułu obsługi długu przypadającego w 2009 r. nie przekroczyła 15 % dochodów planowanych na dany rok ( zgodnie z art. 169 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych ( Dz. U. Nr 249 z 2005 r., poz. 2104 ze zm. ), a łączna kwota z tytułu obsługi długu za 2010 r. miała nie przekroczyć 1,77 % dochodów planowanych na ten rok. Zdaniem Sądu organy obu instancji zasadnie przyjęły do ustalenia sytuacji finansowej Gminy tzw. ujęcie kasowe, związane z porównywaniem sumy zrealizowanych dochodów i przychodów do łącznej wielkości zrealizowanych wydatków i rozchodów budżetowych, powiększonych o zobowiązania wymagalne. Z kolei analiza przedstawiona przez Gminę nie uwzględniała całości jej finansów potrzebnych do oceny płynności finansowej.

Jak już wskazano powyżej to na stronie skarżącej jako wnioskodawcy ubiegającym się o uzyskanie umorzenia kosztów jako ulgi finansowej spoczywał obowiązek wszechstronnego uzasadnienia swojego stanowiska. W toku prowadzonego postępowania administracyjnego strona powoływała się w zasadzie wyłącznie na ogólnikową analizę mającą wykazać negatywną sytuację budżetową Gminy. Nie wykazała ona wobec tego większej inicjatywy dowodowej, mimo, iż w postanowieniu organu odwoławczego z dnia 22 marca 2010 r. uchylającym postanowienie organu I instancji ( k. 90 akt administracyjnych ) wyraźnie zaznaczono, iż dla ustalenia ewentualnego istnienia ważnego celu publicznego niezbędne jest wskazanie wyraźnego celu, na jaki mają być przeznaczone środki pieniężne uzyskane z ulgi finansowej w postaci umorzenia kosztów egzekucyjnych.

Dopiero jednak na etapie niniejszego postępowania sądowego Prezydent Miasta wskazał na dodatkowe okoliczności dotyczące obniżenia przychodów w 2010 r. ( niższe podatki i niższa sprzedaż majątku ) oraz na konkretne inicjatywy, których realizacja może zostać wstrzymana na skutek uiszczenia kosztów egzekucyjnych ( dodatki mieszkaniowe, pomoc społeczna, utrzymanie dróg ). W piśmie z dnia 09 grudnia 2010r. strona wskazała w szczególności na konieczność rezygnacji z modernizacji boiska sportowego przy Szkole Podstawowej z powodu konieczności uiszczenia przedmiotowych należności. Te okoliczności nie były jednak znane organom w dacie podejmowania ich postanowień i to pomimo skutecznego pouczenia strony o prawie do zapoznania się z materiałem dowodowym sprawy i jego ewentualnego uzupełnienia.

Z tego też względu organy obu instancji zasadnie uznały, iż strona nie wykazała praktycznie w jakikolwiek sposób okoliczności przemawiających za ewentualnym umorzeniem kosztów w całości lub w określonej części, nie wskazano bowiem w toku postępowania, o jaką kwotę mogłoby chodzić, na co miałaby być przeznaczona całość lub część umorzonych ewentualnie kosztów.

Organy trafnie wskazały ponadto, iż organ egzekucyjny może ze względu na ważny interes zobowiązanego ( wykazany oczywiście w odpowiedni sposób ) rozłożyć na raty zapłatę przypadających na jego rzecz kosztów egzekucyjnych – zgodnie z art. 64 f ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Zdaniem Sądu Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego i Dyrektor Izby Skarbowej w sposób wyczerpujący uzasadnili swoje stanowisko, opierając je na zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym. Oba organy oceniły przedstawione przez stronę skarżącą przyczyny, dla których domagała się ona umorzenia kosztów egzekucyjnych. Wyjaśniły również powody, dla których uznały, iż w sprawie nie wystąpiły przesłanki ich umorzenia, a przede wszystkim powołana we wniosku Prezydenta Miasta przesłanka wskazana w art. 64 e § 2 pkt. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Wobec powyższego Sąd uznał, że zaskarżone postanowienia wydane na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego nie naruszały prawa, w tym wskazanych w skardze przepisów, mieszcząc się w granicach uznania administracyjnego.

W tym stanie rzeczy skarga jako niezasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 p.p.s.a., o czym orzeczono jak w sentencji wyroku.



Powered by SoftProdukt