drukuj    zapisz    Powrót do listy

6166  Łowiectwo 6393 Skargi na uchwały sejmiku województwa, zawierającej przepisy prawa miejscowego w przedmiocie ... (art. 90 i 91 ustawy o, Samorząd terytorialny, Sejmik Województwa, Stwierdzono nieważność aktu prawa miejscowego w części
Oddalono skargę w części, II SA/Po 428/18 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2018-10-11, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Po 428/18 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2018-10-11 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-05-10
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Danuta Rzyminiak-Owczarczak
Elwira Brychcy /przewodniczący sprawozdawca/
Izabela Paluszyńska
Symbol z opisem
6166  Łowiectwo
6393 Skargi na uchwały sejmiku województwa, zawierającej przepisy prawa miejscowego w przedmiocie ... (art. 90 i 91 ustawy o
Hasła tematyczne
Samorząd terytorialny
Skarżony organ
Sejmik Województwa
Treść wyniku
Stwierdzono nieważność aktu prawa miejscowego w części
Oddalono skargę w części
Powołane przepisy
Dz.U. 2017 poz 2188 art. 1
Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych - tekst jedn.
Dz.U. 2018 poz 1302 3 § 1, § 2 pkt 5-6, art. 147 § 1, art. 200
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Dz.U. 2016 poz 486 art. 90 ust. 1, art. 91 ust. 1
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa - tekst jedn.
Dz.U. 2005 nr 127 poz 1066 art. 26 , art. 27 ust. 1 i 2
Ustawa z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie - tekst jednolity.
Dz.U. 1997 nr 78 poz 483 art. 64 ust. 1, art. 64 ust. 3, art. 31 ust. 3
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r.
Dz.U. 2003 nr 221 poz 2193 § 2 ust. 1 pkt 3
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elwira Brychcy (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Danuta Rzyminiak – Owczarczak Sędzia WSA Izabela Paluszyńska Protokolant st. sekr. sąd. Monika Pancewicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 października 2018 r. sprawy ze skargi D.J. na uchwałę Sejmiku Województwa W. z dnia [...] r. Nr [...] w przedmiocie podziału na obwody łowieckie I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w części dotyczącej obwodu łowieckiego nr [...] "[...]" w części obejmującej nieruchomość stanowiącą własność D. J. i R. B. oraz H. B. B., składającą się z działki o numerze ewidencyjnym nr [...], położoną w miejscowości L.G., gmina S., powiat c., wpisaną do księgi wieczystej nr [...], prowadzonej przez Sąd Rejonowy w C., II. w pozostałej części skargę oddala, III. zasądza od Sejmiku Województwa W. na rzecz skarżącej kwotę [...] zł ([...] złotych) tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Uzasadnienie

Sejmik Województwa W. w dniu [...] r., działając na podstawie art. 18 pkt 20 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1590 ze zm. – dalej "u.s.w.") oraz art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie (Dz. U. z 2005r. Nr 127, poz. 1066 ze zm. - dalej "prawo łowieckie"), podjął uchwałę nr [...] w sprawie podziału północnej części Województwa W.: powiatów z., p., c., c.-t. i w. na obwody łowieckie.

Pismem z dnia [...] roku D. J. wezwała Sejmik Województwa W. do usunięcia naruszenia prawa.

Pismem z dnia [...] roku Przewodnicząca Sejmiku Województwa W. poinformowała, że jedyną możliwością realizacji wezwania do usunięcia naruszenia prawa jest skierowanie sprawy do sądu administracyjnego.

Pismem z dnia 4 kwietnia 2018 roku D.J., po uprzednim wezwaniu organu do usunięcia naruszenia prawa, zaskarżyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu powyższą uchwałę nr [...] w sprawie podziału północnej części Województwa W.: powiatów z., p., c., c.-t. i w. na obwody łowieckie.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że za pomocą tego aktu prawa miejscowego utworzono między innymi: obwód łowiecki nr [...] "[...]" w części obejmującej nieruchomość, stanowiącą własność D.J. i R.B. oraz H. B. B, składającą się z działki o numerze ewidencyjnym nr [...], położoną w miejscowości L. G., gmina S., powiat c., wpisaną do księgi wieczystej, nr [...], prowadzonej przez Sąd Rejonowy w C.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że podstawą prawną podjęcia zaskarżonej uchwały był art. 27 ust. 1 Prawo łowieckie, który w dniu 22 stycznia 2016 roku utracił moc obowiązującą w związku z wejściem w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 lipca 2014 r. sygn. akt P 19/13. W wyroku tym Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność art. 27 ust. 1 Prawo łowieckie z art. 64 ust. 1 i ust. 3 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP polegającą na upoważnieniu do objęcia reżimem obwodu łowieckiego nieruchomości bez zapewnienia jej właścicielowi odpowiednich środków ochrony praw w sytuacji sprzeciwu wobec wykorzystywania należącej do niego nieruchomości na cele związane z organizacją i prowadzeniem polowań na zwierzęta.

Zdaniem skarżącej uchwała Sejmiku Województwa W. nr [...] została podjęta w sposób naruszający jego konstytucyjne prawa i wolności, gdyż nie została zapewniona możliwość sprzeciwienia się włączeniu posiadanej nieruchomości do obwodu łowieckiego. Ponadto, pozostawanie w obrocie prawnym zaskarżonej uchwały mimo braku istnienia podstawy prawnej oznacza istnienie stanu istotnego i rażącego naruszenia prawa, albowiem uchwała Sejmiku wywierająca bezpośrednie skutki prawne w sferze uprawnień i obowiązków osób trzecich (w tym właściciela nieruchomości) nie może mieć charakteru samoistnego i zachowywać moc obowiązującą mimo tego, że podstawa do jego wydania odpadła. Skarżący powołał się przy tym na orzecznictwo sądów administracyjnych wskazujące na konieczność eliminowania z obrotu prawnego wydanych przed ogłoszeniem wyroku Trybunału rozstrzygnięć opartych na podstawie przepisów, których niekonstytucyjność stwierdził Trybunał oraz wydanych w przedmiocie zastosowania tych przepisów wyroków sądowych, względnie użycia innych środków procesowych w celu sanacji stanu niekonstytucyjności, w obszarze stosowania prawa i jego kontroli (np. wyrok NSA z dnia 10 lipca 2007 r. sygn. akt I OSK 1075/06) oraz prawomocne wyroki sądów administracyjnych w sprawach dotyczących obwodów łowieckich ustanowionych na prywatnym gruncie.

W odpowiedzi na skargę organ zgodził się z argumentacją strony skarżącej i wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały w zakresie dotyczącym wymienionych w skardze obwodów łowieckich w części dotyczącej nieruchomości będących własnością D. J..

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna.

Stosownie do treści art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2188), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości między innymi poprzez kontrolę legalności działalności administracji publicznej. Zgodnie z art. 3 § 1 w zw. z § 2 pkt 5 i 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018r. poz. 1302 ze zm. - dalej "P.p.s.a.") zakres kontroli administracji publicznej obejmuje także orzekanie w sprawach skarg na akty prawa miejscowego oraz inne akty organów jednostek samorządu terytorialnego. Sąd uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o których mowa w art. 3 §1 i § 2 pkt 5 i 6 P.p.s.a., stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności (art. 147 § 1 P.p.s.a.).

W przypadku wniesienia skargi na akt prawa miejscowego, bądź na akt organu jednostki samorządu terytorialnego z zakresu administracji publicznej, w pierwszej kolejności obowiązkiem sądu jest zbadanie, czy wniesiona skarga podlega rozpoznaniu przez sąd administracyjny, a zatem czy spełnione zostały wymogi formalne, do których zaliczyć należy: 1) zaskarżenie uchwały z zakresu administracji publicznej, 2) wcześniejsze bezskuteczne wezwanie do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia, 3) zachowanie terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

W świetle art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie województwa (Dz. U. z 2016 roku poz. 486, ze zm., dalej u.s.w.), uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone przepisem aktu prawa miejscowego, wydanym w sprawie z zakresu administracji publicznej po bezskutecznym wezwaniu organu samorządu województwa, który wydał przepis, do usunięcia naruszenia prawa. Przepis art. 90 ust. 1 u.s.w. w powołanej wyżej treści znajduje w sprawie zastosowanie zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 935). Konsekwentnie, oceniając termin dla wniesienia niniejszej skargi należy kierować się treścią art. 53 § 2 P.p.s.a., w brzmieniu sprzed nowelizacji, który stanowił wówczas, że skargę wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Skargę do sądu administracyjnego na uchwałę podjętą przez organ samorządu terytorialnego w sprawie z zakresu administracji publicznej wnosi się zatem najpóźniej z upływem sześćdziesiątego dnia, licząc od daty wniesienia wezwania do usunięcia naruszenia prawa, jeżeli odpowiedź na to wezwanie nie została udzielona przez organ tej jednostki samorządu terytorialnego (por. uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 kwietnia 2007 r., syn. akt II OPS 2/07, ONSAiWSA z 2007 r. Nr 3, poz. 60).

W ocenie Sądu zaskarżona uchwała jest uchwałą z zakresu administracji publicznej. Wniesienie skargi zostało poprzedzone wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, a także zachowany został termin do wniesienia skarg.

Kolejnym niezbędnym warunkiem skuteczności skargi na uchwałę jest wykazanie przez stronę skarżącą, że dana uchwała narusza jej interes prawny lub uprawnienie. Z treści art. 90 ust. 1 i art. 91 ust. 1 u.s.w., wynika, że skargę w trybie tych przepisów może wnieść skutecznie tylko taki podmiot, który wykaże się naruszeniem własnego interesu prawnego lub uprawnienia wskutek uchwalonych przepisów prawa miejscowego lub podjętych czynności prawnych i faktycznych z zakresu administracji publicznej. Zaskarżeniu w tym trybie podlega zatem uchwała organu samorządu województwa nie tylko niezgodna z prawem, ale i jednocześnie godząca w sferę prawną skarżącego - wywołująca dla niego negatywne konsekwencje prawne, np. zniesienia, ograniczenia, czy też uniemożliwienia realizacji jego uprawnienia lub interesu prawnego.

W ocenie Sądu poza sporem jest, że zaskarżona uchwała Sejmiku Województwa W., która podzieliła północną część Województwa W.: powiaty z., p., c., c.-t. i w. na obwody łowieckie, narusza interesy prawne D. J., albowiem skarżąca jest współwłaścicielem nieruchomości, która znalazła się w obwodzie łowieckim nr [...], który został ustanowiony, mocą zaskarżonej uchwały. Tym samym wszelkie ograniczenia w wykonywaniu prawa własności nieruchomości spowodowane objęciem jej obwodem łowieckim świadczy o naruszeniu interesów prawnych skarżącej. Reasumując powyższą część wywodów należy stwierdzić, że skarżąca posiadają legitymację do zaskarżenia przedmiotowej uchwały Sejmiku Województwa W. z dnia [...].

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że skarżąca zachowała wymogi skutecznego wniesienia skargi, co umożliwiało dokonanie przez Sąd kontroli legalności skarżonego aktu.

Kontrolowana uchwała została wydana na podstawie art. 27 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 127, poz. 1066 ze zm.). Przepis ten, w dacie wydania uchwały stanowił, że podziału na obwody łowieckie oraz zmiany granic tych obwodów dokonuje w obrębie województwa właściwy sejmik województwa, w drodze uchwały, po zasięgnięciu opinii właściwego dyrektora regionalnej dyrekcji Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i Polskiego Związku Łowieckiego, a także właściwej izby rolniczej.

Zważyć należy, że Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 10 lipca 2014 roku, sygn. akt P 19/13 uznał że art. 27 ust. 1 w związku z art. 26 Prawo łowieckie przez to, że upoważnia do objęcia nieruchomości reżimem obwodu łowieckiego, nie zapewniając odpowiednich prawnych środków ochrony praw właściciela tej nieruchomości, jest niezgodny z art. 64 ust. 1 w związku z art. 64 ust. 3 i art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Orzekł także, że wymieniony przepis traci moc obowiązującą z upływem 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw (Dz. U. z 2014 r., poz. 951). Na uwagę zasługują argumenty Trybunału Konstytucyjnego, które legły u podstaw powołanego wyroku. Trybunał podkreślił, że właścicielom nieruchomości objętych granicami obwodu łowieckiego nie przysługują żadne szczególne środki prawne pozwalające na wyłączenie nieruchomości stanowiących przedmiot ich własności spod reżimu obwodu łowieckiego. Właściciel nieruchomości nie może złożyć sprzeciwu wobec włączenia przedmiotu jego własności do obwodu łowieckiego, zarówno na etapie stanowienia uchwały przez sejmik województwa, jak i po jej wejściu w życie. Poza tym właścicielowi nie przysługują żadne instrumenty prawne umożliwiające wyłączenie jedynie niektórych ograniczeń, wprowadzonych w związku z objęciem jego nieruchomości granicami obwodu łowieckiego, w szczególności nie może on stanowczo sprzeciwić się wykonywaniu na swoim gruncie polowania przez uprawnione do tego osoby trzecie. Ponadto Trybunał stwierdził, że mechanizm tworzenia obwodów łowieckich, biorąc pod uwagę całokształt ograniczeń będących skutkiem objęcia nieruchomości granicami obwodu łowieckiego, jest ukształtowany w sposób niespełniający przesłanki sensu stricto proporcjonalności. Trybunał także zauważył, że na wszystkie te ograniczenia nakłada się dodatkowo niedostatecznie uregulowany obowiązek informacyjny wobec właścicieli, których nieruchomość należy do obwodu łowieckiego. Brak jakichkolwiek prawnych form udziału właścicieli nieruchomości w procesie tworzenia obwodów łowieckich, obejmujących te nieruchomości oraz brak instrumentów prawnych umożliwiających właścicielom wyłączenie ich nieruchomości spod reżimu obwodu łowieckiego lub wyłączenie poszczególnych ograniczeń, jakie przewiduje prawo łowieckie, niezależnie od powodu, jakim uzasadniają to żądanie (ekonomiczny, światopoglądowy itp.), nie jest konieczne dla zapewnienia należytego poziomu ochrony środowiska, w szczególności zaś ochrony zwierzyny. Swoistego automatyzmu przyjętego unormowania nie uzasadnia również to, że prawidłowe prowadzenie gospodarki łowieckiej wymaga zapewnienia ciągłości powierzchni obwodów łowieckich. Ochrona środowiska stanowi jedną z wartości uzasadniających ograniczenie konstytucyjnych praw i wolności (art. 31 ust. 3 Konstytucji). Ograniczenia wprowadzane ze względu na ochronę środowiska powinny mieć jednak charakter proporcjonalny do innych wartości konstytucyjnie chronionych. Taką wartością jest zgodnie z art. 21 ust. 1 Konstytucji ochrona prawa własności. Trybunał podkreślił, że analiza rozwiązań przyjętych w prawie łowieckim oraz w innych aktach przewidujących objęcie nieruchomości specjalnym reżimem administracyjnoprawnym dowodzi, że wykonywanie przez uprawnione podmioty zadań publicznych, a także prowadzenie gospodarki łowieckiej, jest możliwe przy zapewnieniu właścicielom nieruchomości bardziej skutecznych środków ochrony. Trybunał zaznaczył, że zapewnienie takich środków nie wyklucza także realizacji przewidzianego w prawie łowieckim celu społecznego w zakresie uprawiania myślistwa, kultywowania tradycji oraz krzewienia etyki i kultury łowieckiej (art. 3 pkt 4 Prawa łowieckiego).

Kończąc rozważania Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że ma świadomość trudności zadania, przed którym stoi ustawodawca dostosowujący prawo łowieckie do niniejszego rozstrzygnięcia i jednocześnie w celu zapobieżenia powstaniu luki w prawie, uniemożliwiającej tworzenie nowych obwodów łowieckich oraz zmianę granic dotychczasowych, Trybunał postanowił odroczyć utratę mocy obowiązującej zaskarżonego art. 27 ust. 1 w związku z art. 26 Prawa łowieckiego o maksymalny okres osiemnastu miesięcy. Zatem zgodnie z tym wyrokiem wymieniony wyżej przepis art. 27 ust. 1 Prawo łowieckie utracił moc z dniem 22 stycznia 2016 r., wobec czego w dacie wniesienia niniejszej skargi już nie obowiązywał. Nie oznacza to jednak, że utrata mocy obwiązującej art. 27 ust. wywołuje tylko i wyłącznie skutki na przyszłość w postaci braku możliwości tworzenia nowych obwodów łowieckich oraz zmiany dotychczasowych obwodów.

W związku z powyższym Sąd uwzględnił wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10 lipca 2014 r. sygn. akt P 19/13, a także przyjął za własną argumentację, która legła u podstaw wydania tego wyroku.

Oceniając skutki orzeczenia TK trzeba mieć na uwadze przede wszystkim brzmienie art. 190 ust 1 Konstytucji RP, który stanowi, że orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak Trybunał Konstytucyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego. Termin ten nie może przekroczyć osiemnastu miesięcy, gdy chodzi o ustawę, a gdy chodzi o inny akt normatywny - dwunastu miesięcy. W przypadku orzeczeń, które wiążą się z nakładami finansowymi nieprzewidzianymi w ustawie budżetowej, Trybunał Konstytucyjny określa termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego po zapoznaniu się z opinią Rady Ministrów (ust. 3).

Wprawdzie w orzecznictwie brak jest jednomyślności co do oceny skutków orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, zwłaszcza w sytuacji odroczenia w czasie utraty mocy obowiązującej norm prawnych uznanych za niekonstytucyjne, jednak tutejszy sąd w pełni podziela stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego zaprezentowane w wyrokach z dnia 3 grudnia 2014 r. sygn. akt II OSK 2310/14 i II OSK 2311/14 (dostępne na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl), że akt normatywny uchylony (w całości lub w części) na skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, niezależnie od odroczenia utraty jego mocy obowiązującej, traci cechę domniemania konstytucyjności. Wzruszenie tego domniemania następuje już z momentem ogłoszenia wyroku Trybunału na sali rozpraw (wyroki Trybunału Konstytucyjnego: z dnia 27 kwietnia 2005 r. sygn. akt P 1/05, OTK-A z 2005 r., nr 4, poz. 42; z dnia 13 marca 2007 r. sygn. akt K 8/07, OTK-A z 2007 r., nr 3, poz. 26; z dnia 11 maja 2007 r. sygn. akt K 2/07, OTK-A z 2007 r., nr 5, poz. 48). Z tą też chwilą nie ma już żadnych wątpliwości, że taki akt nie spełnia standardów konstytucyjnych. Ponadto, jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy, na skutek orzeczenia o niekonstytucyjności aktu normatywnego następuje zmiana stanu prawnego (por. wyrok z dnia 23 stycznia 2007 r. sygn. akt III PK 96/06, OSNP z 2008 r., nr 5- 6, poz. 61). W uzasadnieniu jednego z wyroków Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że w orzecznictwie zarówno sądów administracyjnych, jak i powszechnych dominuje stanowisko wskazujące na konieczność eliminowania z obrotu prawnego wydanych przed ogłoszeniem wyroku Trybunału rozstrzygnięć opartych na podstawie przepisów, których niekonstytucyjność stwierdził Trybunał oraz wydanych w przedmiocie zastosowania tych przepisów wyroków sądowych, względnie użycia innych środków procesowych w celu sanacji stanu niekonstytucyjności, w obszarze stosowania prawa i jego kontroli (np. wyrok NSA z dnia 10 lipca 2007 r. sygn. akt I OSK 1075/06). W sądownictwie administracyjnym zwraca się uwagę, iż określenie "moc powszechnie obowiązująca", użyte w rozumieniu art. 190 ust. 1 Konstytucji RP, przybliża walor wyroków Trybunału Konstytucyjnego do źródeł prawa obowiązującego w rozumieniu 87 ust. 1 Konstytucji, w zakresie dotyczącym adresatów, którzy powinni zapadłe judykaty respektować i dokonywać ich wdrożenia (por. wyrok z dnia 14 października 2015 r. sygn. akt I OSK 54/14 – dostępny na stronie internetowej pod adresem www.orzeczenia.nsa.gov.pl).

W tym miejscu warto przytoczyć stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego zawarte w wyroku z dnia 3 grudnia 2014 roku, sygn. akt II OSK 2311/14 (dostępny na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl), w którym to zwrócono uwagę, że ograniczenia prawa własności związane z prowadzeniem gospodarki łowieckiej, w szczególności z wykonywaniem polowania, były też przedmiotem licznych rozważań Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (dalej: ETPC). I tak, w wyroku z 29 kwietnia 1999 r. w sprawie Chassagnou i inni przeciwko Francji (nr skarg 25088/94, 28331/95 i 28443/95, Lex nr 76997) ETPCz wskazał, że wprowadzenie obowiązku tolerowania polowań na terenie prywatnej nieruchomości stanowi ingerencję w prawo własności. Jednocześnie zmuszanie właścicieli do tolerowania na ich gruncie aktywności, która jest sprzeczna z ich przekonaniami stanowi nieproporcjonalne ograniczenie prawa własności chronionego art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Dz. U. z 1995 r. Nr 36, poz. 175/1, ze zm.; dalej: Protokół nr 1). W wyroku z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie Schneider przeciwko Luksemburgowi (nr skargi 2113/04, Lex nr 292569) ETPCz doszedł do wniosku, że dopuszczenie możliwości wykonywania polowań na prywatnym gruncie bez zgody jego właściciela przez włączenie tego gruntu do obwodu łowieckiego, jakkolwiek nie pozbawia go prawa do używania, wydzierżawienia czy sprzedaży gruntu, jednak uniemożliwia wykonywanie praw wyłącznych przez właściciela zgodnie z jego wolą. W wyroku z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie Hermann przeciwko Niemcom (nr skargi 9300/07, Lex nr 1169117) EPTCz podzielił argumentację skarżącego i orzekł, że obowiązek znoszenia polowań na własnym gruncie nakłada nieproporcjonalny obowiązek na tych właścicieli ziemskich, którzy sprzeciwiają się polowaniom ze względów etycznych. ETPCz podkreślił, że okoliczność, iż niemieckie prawo federalne nie przewiduje możliwości uwzględnienia etycznych przekonań właścicieli ziemskich, uzasadnia wniosek o naruszeniu przez pozwane państwo art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji.

Sąd w składzie rozpatrującym niniejsze skargi podziela prezentowany we wskazanych wyrokach pogląd, że brak jakichkolwiek mechanizmów prawnych umożliwiających właścicielom nieruchomości wyrażenie woli w przedmiocie włączenia ich gruntów do obwodów łowieckich i w konsekwencji nałożenia na nich określonych obowiązków, stanowi nieproporcjonalne naruszenie gwarantowanego konstytucyjnie i konwencyjnie prawa własności.

Mając powyższe na względzie Sąd zgodził się ze skarżącą, że uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją RP przepis prawa nie może być stosowany przez sądy i inne ograny także w odniesieniu do stanów faktycznych sprzed ogłoszenia orzeczenia Trybunału.

W rozpatrywanej sprawie przedmiotem rozstrzygnięcia mogły być tylko te postanowienia zaskarżonej uchwały, które dotyczyły nieruchomości należącej do skarżącej i znajdowały się na terenie objętym zaskarżoną uchwałą. Sąd orzekając w niniejszej sprawie związany był bowiem zakresem skargi wyznaczonym naruszonym przedmiotową uchwałą interesem prawnym skarżącej. W konsekwencji należało stwierdził nieważność przedmiotowej uchwały w części obejmującej wskazaną przez skarżącą nieruchomości stanowiącą jego współwłasność.

Mając powyższe na uwadze, Sąd stwierdził, że zaskarżona uchwała Sejmiku Województwa W. z dnia [...], nr [...] w sprawie podziału północnej części Województwa W.: powiatów z., p., c., c.-t. i w. na obwody łowieckie jest nieważna w części dotyczącej nieruchomości współnależącej do D J. tj. działki o numerze ewidencyjnym nr [...], położonej w miejscowości L. G., gmina S., powiat c., wpisanej do księgi wieczystej, nr [...], prowadzonej przez Sąd Rejonowy w C. Jednocześnie Sąd podziela stanowisko zaprezentowane w odpowiedzi na przedmiotową skargę przez Sejmik Województwa W., iż nieuzasadnione pozostaje stwierdzenie nieważności przedmiotowej uchwały w całości. Skarżąca mogła bowiem domagać się stwierdzenia nieważności tej uchwały tylko w granicach, w jakich narusza ona jej interes prawny. Niewątpliwie przedmiotowa uchwała narusza interes prawny D. J. w zakresie, w jakim ingeruje w prawo własności jej działki położonej na terenie obwodu [...] "L.G." i tylko w tej części może być stwierdzona nieważność uchwały Sejmiku Województwa W. Nr [...] z dnia [...]. Natomiast w pozostałym zakresie zaskarżona uchwała nie ogranicza prawa własności skarżącej, a tym samym nie narusza jej interesu prawnego.

Wobec powyższego na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a. orzeczono jak w pkt I i pkt II sentencji wyroku. O kosztach postępowania obejmujących zwrot od organu na rzecz skarżącego uiszczonego wpisu sądowego od skargi w kwocie [...] zł, Sąd orzekł jak w punkcie III sentencji wyroku na podstawie art. 200 P.p.s.a. uwzględniając wysokość uiszczonego wpisu sądowego od skargi na podstawie § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 221, poz. 2193 ze zm.).



Powered by SoftProdukt