drukuj    zapisz    Powrót do listy

6091 Przywrócenie stosunków wodnych na gruncie lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom, Administracyjne postępowanie, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję, II SA/Rz 209/11 - Wyrok WSA w Rzeszowie z 2011-04-28, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Rz 209/11 - Wyrok WSA w Rzeszowie

Data orzeczenia
2011-04-28 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2011-03-14
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie
Sędziowie
Anna Bembenek
Jerzy Solarski /przewodniczący sprawozdawca/
Robert Sawuła
Symbol z opisem
6091 Przywrócenie stosunków wodnych na gruncie lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom
Hasła tematyczne
Administracyjne postępowanie
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 145 § 1 pkt 1 lit. c
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 7, art. 77
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący NSA Jerzy Solarski/spr./ Sędziowie SO del. Anna Bembenek WSA Robert Sawuła Protokolant Sylwia Pacześniak po rozpoznaniu w Wydziale II Ogólnoadministracyjnym na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2011 r. sprawy ze skargi S. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] grudnia 2010 r., nr [...] w sprawie uregulowania spływu wód opadowych I. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Burmistrza [...] z dnia [...] września 2010 r., nr [...]; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącej S. W. kwotę 574 zł /słownie: pięćset siedemdziesiąt cztery złote/ tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

II SA/Rz 209/11

U Z A S A D N I E N I E

Decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze (dalej zwane Kolegium), na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej w skrócie k.p.a.) w zw. z art. 29 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229 ze zm.), po rozpoznaniu odwołania S. W. od decyzji Burmistrza [...] z dnia [...] września 2010 r., nr [...] o odmowie S. W. uwzględnienia żądania zawartego we wniosku o uregulowanie spływu wód opadowych z działki nr 532/6 na działkę nr 531, położonych w miejscowości R. gm. [...] – utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu stwierdzone zostało, że S. W. wystąpiła do Burmistrza [...] z wnioskiem o nakazanie L. O., właścicielce działki nr 532/6 położonej w R., przywrócenie stanu pierwotnego odprowadzenia wód opadowych z budynku mieszkalnego i gospodarczego położnego na wymienionej działce, przez usunięcie dokonanego odprowadzenia wód w kierunku granicy z działką nr 531, stanowiącą własność S. W., względnie wykonanie urządzeń zapobiegającym szkody wymienionej działce. Zawiadomieniem z dnia 28 czerwca 2010 r. organ poinformował strony o wszczęciu postępowania i o terminie rozprawy, połączonej z oględzinami. Podczas oględzin ustalono, że wzdłuż działki nr 531 stanowiącej własność wnioskodawczyni oraz działki nr 532/6 stanowiącej własność L. O., wykonane jest ogrodzenie na podmurówce, z siatki na słupkach metalowych. Poziom obu działek znajduje się na tej samej wysokości. W trakcie oględzin nie stwierdzono szkód na działce nr 531. Na tej podstawie organ I instancji decyzją z dnia [...] września 2010 r., nr [...] odmówił S. W. uwzględnienia żądania zawartego we wniosku, ze względu na brak szkód na działce nr 531.

W odwołaniu S. W. zarzuciła naruszenie art. 7, 8, 11 i 77 k.p.a., poprzez dokonanie błędnych ustaleń polegających na uznaniu, że w wyniku podwyższenia terenu na działce nr 532/6 nie nastąpiła zmiana stosunków wodnych oraz, że wnioskodawczyni nie poniosła szkody.

Po rozpoznaniu sprawy w trybie odwoławczym Kolegium decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r., utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję i zacytowało przepis art. 29 ust. 1 pkt 1 Prawa wodnego stwierdzając, że w rozpoznawanej sprawie nie zostały spełnione przesłanki do nałożenia na L. O. obowiązku przywrócenia stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegającym szkodom. Organ I instancji poprawnie ustalił krąg stron postępowania, zapewniając im czynny udział na każdym jego etapie. Pomimo nieznacznych uchybień w zakresie sporządzania protokołu z przeprowadzanej rozprawy, organ I instancji skutecznie zebrał materiał dowodowy, dający podstawy do podjęcia rzetelnego rozstrzygnięcia. Kolegium stwierdziło, że nie nastąpiła zmiana stanu wody na gruncie, poprzez modyfikację terenu, a także, że nie ustalono szkody, jaka nastąpiła na działce nr 531. Jednocześnie powołując się na treść art. 29 ust. 1 Prawa wodnego wyjaśniło, że zakazana jest zmiana stanu wody na gruncie, która odbywa się ze szkodą dla gruntów sąsiednich. Wnioskując a contrario, naprowadziło, że dozwolona jest ewentualna zmiana stanu wody na gruncie, przy braku szkodliwego jej oddziaływania na grunty sąsiednie. W sprawie strona nie wykazała, że poniosła z tytułu zalegania wody na działce jakąkolwiek szkodę. Szkoda w rozumieniu interpretowanego przepisu musi być realna, objawiać się negatywnym uszczerbkiem majątkowym w aktywach strony, ewentualnie w zakresie powiększenia jej pasywów. Nie może być to zatem szkoda nierealna i hipotetyczna, zawarta w subiektywnych doznaniach strony.

W skardze S. W., reprezentowana przez pełnomocnika radcę prawnego, wniosła o uchylenie zaskarżonej i poprzedzającej ją decyzji oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Zarzuciła naruszenie przepisów art. 7, 9, 67, 68, 75 § 1, 77, 84 oraz art. 80 § 1 k.p.a., przez wydanie decyzji utrzymującej w mocy decyzję Burmistrza [...] wydaną bez dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz bez zebrania i rozpoznania całego materiału dowodowego, a w szczególności nie wskazania skarżącej możliwości powołania świadka oraz powołania biegłego na wykazanie szkody na działce nr 531, w wyniku podwyższenie terenu działki nr 532/6. Nadto zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego, art. 29 ust. 1 i 3 u.p.w., przez jego niezastosowanie i przyjęcie, że nie zostały naruszone stosunki wodne na skutek podwyższenia terenu na działce nr 532/6 oraz, że nie wystąpiła w związku z tym szkoda na działce nr 531. Skarżąca wskazała, że uchybienia w zakresie sporządzenia protokołu z rozprawy administracyjnej są istotne, gdyż protokół nie został podpisany przez W. K. – przedstawiciela Urzędu Miejskiego, który brał udział w oględzinach. Ponadto nie ustalono stanu faktycznego na gruncie, a jedynie w protokole zamieszczono oświadczenia stron. Skarżąca nie zgodziła się z oceną organu, że nie wykazała poniesionej szkody z tytułu zalewania wody na działce. Zarzuciła, że organ nie poinformował jej na miejscu czy i jaka szkoda została wyrządzona oraz o możliwości przedstawienia dowodów na tę okoliczność. Wskazała na potrzebę przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego, powołując się w tym zakresie wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 16 września 2009 r., sygn. akt II SA/Rz 99/09.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie i wskazało, że podane przez skarżącą, jako szkodę, zamoknięcie terenu po opadach jest naturalną konsekwencją opadów, a nadto nie stwierdzono wskazywanego zniszczenia drogi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

skarga jest uzasadniona.

I. Stan faktyczny jest następujący: wnioskiem z dnia 15 czerwca 2010 r. S. W. wystąpiła do Burmistrza Miasta [...] o wydanie decyzji na podstawie art. 29 ust. 1 i 3 ustawy – Prawo wodne nakazującej L. O., właścicielce dgr 532/6 w R., przywrócenie do stanu pierwotnego odprowadzenie wód opadowych z budynku mieszkalnego i gospodarczego położonego na powyższej działce, poprzez usunięcie dokonanego odprowadzenia tych wód w kierunku granicy z działką nr 531 własności wnioskodawczyni. Przy tej treści wniosku organ w dniu 28 czerwca 2010 r. zawiadomił strony o wszczęciu postępowania o terminie rozprawy administracyjnej połączonej z oględzinami. Z akt wynika, że w dniu 23 lipca 2010 r. dokonano oględzin nieruchomości stron, przy czym w protokole odnotowano głównie oświadczenia wnioskodawczyni. Dołączono również dokumentacje fotograficzną /zdjęcia wykonano podczas oględzin/ i na tej podstawie Burmistrz decyzją z dnia [...] września 2010 r. odmówił wnioskowi S. W. Kolegium, po rozpoznaniu odwołania S. W., utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję; rozstrzygnięcie to stanowi przedmiot skargi.

II. Materialnoprawną decyzji stanowi art. 29 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 3 ustawy – Prawo wodne. Zgodnie z tymi regulacjami, właściciel gruntu, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej, nie może zmieniać stanu wody na gruncie, a zwłaszcza kierunku odpływu znajdującej się na jego gruncie wody opadowej ani kierunku odpływu ze źródeł - ze szkodą dla gruntów sąsiednich. Jeżeli spowodowane przez właściciela gruntu zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, w drodze decyzji, nakazać właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom.

Z przepisów tych wynika, że nakaz, o jakim mowa w ustępie 3, organ może wydać tylko wtedy, gdy spełnione zostaną łącznie trzy przesłanki: następuje naruszenie stosunków wodnych na gruncie, wystąpi szkoda na działce sąsiedniej i wreszcie, istnieje związek przyczynowy pomiędzy zmianą stosunków wodnych, a szkodą.

Przede wszystkim wskazać należy, że organ I instancji wyznaczając rozprawę administracyjną poinformował również o przeprowadzeniu oględzin.

Rozprawa uregulowana jest w art. 89 i nast. K.p.a. /Dział II, rozdział 5/, gdzie ustawa wskazuje, że rozprawą kieruje wyznaczony pracownik organu /art.93 k.p.a./, podaje też czynności podejmowane na rozprawie /art. 95 k.p.a./. W protokole z daty 23 lipca 2010 r., poza samą nazwą, że jest to protokół z oględzin, brak jest wskazania osoby kierującej rozprawą, natomiast co do treści protokołu, to w przeważającej części zawarte w nim są wyłącznie oświadczenia S. W., brak jest natomiast stanowiska uczestniczki co do okoliczności istotnych dla rozpoznania sprawy. Zatem protokół z oględzin nie może być uznany za protokół z rozprawy administracyjnej. Wobec tego stwierdzić należy, że rozprawa, mimo że została wyznaczona, nie odbyła się, a dokonano wyłącznie oględzin, o jakich mowa w art. 85 k.p.a.

Jeśli chodzi natomiast o ustalenia, to w rozpoznawanej sprawie organy przyjęły, że wody opadowe rozprowadzane są po działce L. O., a uszkodzenia powstałe na działce S. W., na drodze, w postaci kolein spowodowane są użytkowaniem drogi, przy czym ustalenia faktyczne w tym zakresie poczynione zostały wyłącznie w oparciu o protokół oględzin i sporządzoną dokumentację fotograficzną. Tymczasem dowody te nie pozwalają na poczynienie takich ustaleń, ze względu na ogólnikowość protokołu i nieczytelność fotografii /zacienienia w rejonie granicy działek, wzdłuż której znajduje sie podmurówka ogrodzenia/. W szczególności materiał ten nie daje odpowiedzi na pytanie, czy nie doszło do podwyższenia terenu działki stanowiącej własność L. O. ze skutkiem odprowadzania wód na grunty sąsiednie /art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy – Prawo budowlane/, a tak twierdzi S. W.

W świetle powyższego trafnie skarga zarzuca, że doszło do naruszenia art. 7, art. 77 i art. 80 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Nadto doszło do naruszenia art. 89 k.p.a. poprzez brak przeprowadzenia rozprawy, która została przez organ wyznaczona. Co się tyczy natomiast zarzutu skargi odnoszącego się do braku podpisu na protokole oględzin przez jednego z przedstawicieli organu prowadzącego oględziny, to niewątpliwie jest to uchybienie, jednakże samo w sobie, z uwagi na charakter czynności udokumentowany tym protokołem, nie mogłoby skutkować uwzględnieniem skargi, skoro pozostałe dwie osoby reprezentujące organ oraz strony postępowania protokół ten podpisały. Wskazać bowiem należy, że tylko naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, obliguje Sąd do uchylenia zaskarżanej decyzji /art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. nr 153, poz. 1270, ze zm., zwanej dalej p.p.s.a./.

III. Rozpoznając ponownie wniosek organ w pierwszej kolejności wezwie wnioskodawczynię do jednoznacznego wskazania, czy żądanie dotyczy przeprowadzenia postępowania w oparciu o art. 29 ust. 1 i 3 ustawy – Prawo wodne, czy też przywrócenia do stanu pierwotnego odprowadzenia wód opadowych z budynku mieszkalnego i gospodarczego położonego na działce L. O., poprzez usunięcie dokonanego odprowadzenia tych wód w kierunku granicy z działką nr 531 własności wnioskodawczyni, bowiem żądanie zawarte w piśmie z dnia 15 czerwca 2010 r. wszczynające niniejsze postępowanie, w taki niejednoznaczny sposób zostało sformułowane. Dopiero po ustaleniu treści żądania i przy właściwości organu samorządowego, organ I instancji przeprowadzi rozprawę administracyjną zgodnie z ustawowymi wymaganiami i w zależności od zgromadzonego materiału dowodowego, o ile w sprawie wymagane będą wiadomości specjalne, dopuści dowód z opinii biegłego /art. 84 k.p.a./. W przeciwnym razie, we własnym zakresie rozpozna sprawę, w oparciu o art. 29 ustawy – Prawo wodne.

Z tych przyczyn orzeczono jak w wyroku, w oparciu o przepis art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w zw. z art. 135 p.p.s.a.

Orzeczenie o kosztach uzasadnia art. 200 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt