drukuj    zapisz    Powrót do listy

6536 Ulgi w spłacaniu należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów Ordynacji podatkowej (art. 34 i 34a  ustaw, Egzekucyjne postępowanie, Dyrektor Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, Uchylono zaskarżoną decyzję, V SA/Wa 985/16 - Wyrok WSA w Warszawie z 2017-02-14, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

V SA/Wa 985/16 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2017-02-14 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2016-04-25
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Beata Krajewska
Izabella Janson /przewodniczący sprawozdawca/
Jarosław Stopczyński
Symbol z opisem
6536 Ulgi w spłacaniu należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów Ordynacji podatkowej (art. 34 i 34a  ustaw
Hasła tematyczne
Egzekucyjne postępowanie
Skarżony organ
Dyrektor Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad
Treść wyniku
Uchylono zaskarżoną decyzję
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 718 art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c)
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA - Izabella Janson (spr.), Sędzia WSA - Jarosław Stopczyński, Sędzia WSA - Beata Krajewska, Protokolant - spec. Mariusz Dzierzęcki, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 lutego 2017 r. sprawy ze skargi E.A. na decyzję Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia [...] lutego 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu nałożonej kary pieniężnej; 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad na rzecz E.A. kwotę 200 zł (dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi złożonej przez E. A. (zwanego dalej skarżącym lub stroną) jest decyzją Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad (zwany dalej Generalnym Dyrektor lub organem) z [...] lutego 2016 r., nr [...] utrzymująca w mocy decyzję własną z [...] października 2015 r., nr [...] odmawiającą stronie umorzenia spłaty należności z tytułu kary pieniężnej. Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym.

Skarżący zwrócił się z wnioskiem o umorzenie w całości kary pieniężnej nałożonej decyzją Głównego Inspektora Transportu Drogowego z [...] września 2011 r. w kwocie 3.000 zł za naruszenie przepisów ustawy o drogach publicznych (przejazd bez uiszczenia opłaty po drodze krajowej). W uzasadnieniu wniosku oraz jego uzupełniniu wskazał na okoliczność bezskuteczności egzekucji.

Po przeprowadzeniu postępowania Generalny Dyrektor decyzją z [...] października 2015 r. odmówił umorzenia należności. W uzasadnieniu wskazano, iż w sprawie nie wystąpiły przesłanki z art. 56 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2013r., poz. 885 ze zm., dalej: "u.f.p."), które mogłyby uzasadniać uwzględnienie wniosku. Organ na podstawie zebranego materiału dowodowego wskazał, że strona mieszka z bratem i jego rodziną w domu stanowiącym własność brata. Nie prowadzi działalności gospodarczej, nie posiada własnych dochodów i pozostaje na utrzymaniu rodziny. Nie posiada majątku, oszczędności ani wierzytelności.

Organ stanął na stanowisku, że skarżący nie spełnia przesłanek określonych w art. 56 ust. 1, pkt 1,2,4 u.f.p. Generalny Dyrektor wskazał również, że w rozpatrywanym przypadku nie zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności, a więc nie została spełniona przesłanka sformułowana w art. 56 ust. 1 pkt 3 u.f.p.

Natomiast dokonując analizy sprawy pod kątem zastosowania art. 56 ust. 1 pkt 5 u.f.p. dotyczącym możliwości umorzenia należności w przypadku wystąpienia ważnego interesu dłużnika lub interesu publicznego wyjaśnił, że organ uwzględnił przedstawioną przez stronę sytuację majątkową i rodzinną nie znalazł jednak podstaw do uznania, że w rozpatrywanej sprawie występują przesłanki uzasadniające zastosowanie ulgi w postaci umorzenia należności.

Podkreślił, że "ważnego interesu dłużnika" nie można utożsamiać z jego subiektywnym przekonaniem o potrzebie umorzenia należnej kary. Przeciwnie, przez ważny interes dłużnika należy rozumieć nadzwyczajne względy, które mogłyby zachwiać podstawami egzystencji dłużnika i że umorzenie należności zasadne będzie jedynie w takich wypadkach, które spowodowane zostały działaniem czynników na które dłużnik nie mógł mieć wpływu i które są niezależne od sposobu jego postępowania.

Generalny Dyrektor decyzją z [...] lutego 2015 r. odmówił umorzenia należności z tytułu kary pieniężnej.

W wyniku rozpoznania wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy organ decyzją z [...] lutego 2016 r. utrzymał w mocy swoją decyzję z [...] października 2015 r. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, iż strona, co prawda poinformowała organ, że mieszka z bratem stryjecznym i jego rodziną w jego domu, niestety nie poinformowała o dochodach uzyskiwanych przez ww., tłumacząc, iż nie wydaje jej się właściwym aby wyjawiać majątek ludzi u których może przebywać, a z którymi nie ma wspólności majątkowej. Odnosząc się do postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego w T. z dnia [...] czerwca 2015 roku o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wskazał, iż strona nie wyjaśniła organom, czy ww. sytuacja jest aktualna, a dodatkowo czy posiada jakieś dochody, z jakich źródeł czerpie pieniądze na utrzymanie, czy posiada żonę i dzieci.

Organ ponownie wskazał, że przy ocenie pojęcia "ważnego interesu dłużnika" uwzględnił przedstawioną przez stronę sytuację majątkową, życiową i nie znalazł podstaw do zastosowania ulgi w postaci umorzenia należności tj. ulgi najdalej idącej.

W skardze z 16 marca 2016 r. strona wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i decyzji ją poprzedzającej oraz o zasądzenie od organu na jego rzecz kosztów postępowania. Zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji z [...] października 2015 r. zarzucił naruszenie art. 6, 7, 8, 9, 10 § 1, 35 § 3 oraz 36 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013 r., poz. 267, dalej: k.p.a.). Wskazał, też, iż obecnie kara za przewinienie jakiego się dopuścił wynosi 500 zł.

W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm., dalej: p.p.s.a.), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Oznacza to między innymi, że sąd administracyjny nie musi w ocenie legalności zaskarżonego postanowienia ograniczać się tylko do zarzutów sformułowanych w skardze, ale może wadliwości kontrolowanego aktu podnosić z urzędu (patrz: T. Woś - Postępowanie sądowo-administracyjne, Warszawa 1996 r., str. 224). W tym celu Sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszeń prawa w stosunku do aktów i czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne do końcowego jej załatwienia (art. 135 p.p.s.a.).

Mając na uwadze wskazane regulacje stwierdzić należy, że skarga zasługuje na uwzględnienie. Organ w zaskarżonej decyzji dopuścił się naruszenia przepisów materialnych i postępowania, które to naruszenia miały istotny wpływ na wynik sprawy.

Przechodząc do wyjaśnienia motywów podjętego przez sąd rozstrzygnięcia należy wskazać, że w sprawie do podjęcia decyzji w przedmiocie umorzenia w całości należności zastosowanie winny znaleźć przepisy Ordynacji podatkowej, a nie przepisy ustawy o finansach publicznych.

Zgodnie z art. 60 u.f.p., środkami publicznymi stanowiącymi niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym są w szczególności następujące dochody budżetu państwa albo budżetu samorządu terytorialnego:

1) kwoty dotacji podlegające zwrotowi w przypadkach określonych w niniejszej ustawie;

2) należności z tytułu gwarancji i poręczeń udzielonych przez Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego;

3) wpłaty nadwyżek środków obrotowych samorządowych zakładów budżetowych;

4) wpłaty nadwyżek środków finansowych agencji wykonawczych;

5) wpłaty środków z tytułu rozliczeń realizacji programów przedakcesyjnych;

6) należności z tytułu zwrotu płatności dokonanych w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich;

7) dochody pobierane przez państwowe i samorządowe jednostki budżetowe na podstawie odrębnych ustaw;

8) pobrane przez jednostkę samorządu terytorialnego dochody związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami i nieodprowadzone na rachunek dochodów budżetu państwa.

Wniosek o umorzenie należności złożony został z uwagi na nałożenie decyzją Głównego Inspektora Transportu Drogowego z [...] września 2011 r., nr [...] kary pieniężnej w wysokości 3000 zł na podstawie art. 13k ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (Dz. U. 2013 r. poz. 260 ze zm.). Kary te zgodnie z tą ustawą – w brzmieniu obowiązującym w przedmiotowej sprawie - przekazywane są na rachunek Krajowego Funduszu Drogowego, z przeznaczeniem na budowę lub przebudowę dróg krajowych, drogowych obiektów inżynierskich i przepraw promowych oraz na zakup urządzeń do ważenia pojazdów, o czym stanowi art. 40a ust. 3 tej ustawy. Obowiązek uiszczenia tej kary należy więc do kategorii należności wymienionych w treści art. 60 pkt 7 u.f.p.

Zgodnie z art. 64 ust. 1 u.f.p. właściwy organ, na wniosek zobowiązanego, może udzielać określonych w art. 55 ulg w spłacie zobowiązań z tytułu należności, o których mowa w art. 60. Powyższe oznacza, że stosownie do art. 55 u.f.p. niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym mogą być umarzane w całości albo w części lub ich spłata może być odraczana lub rozkładana na raty.

Tym samym organ nieprawidłowo stosował art. 56 u.f.p., który nie ma w sprawie zastosowania. Podkreślić bowiem należy, że przepisy ustawy o finansach publicznych nie zawierają przesłanek, które warunkują dopuszczalność stosowania ulg w odniesieniu do niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym, lecz zawierają odesłanie zawarte w art. 67 u.f.p., iż do spraw dotyczących należności, o których mowa w art. 60, nieuregulowanych niniejszą ustawą stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267) i odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm., dalej: "o.p.").

Dział III ustawy Ordynacja podatkowa, dotyczy zobowiązań podatkowych. Powyższe oznacza, że do ulg niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym należy stosować rozdział 7a - ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych.

W związku z powyższym sąd zauważa, że w wypadku podmiotów nie prowadzących działalności gospodarczej zastosowanie znajdą przepisy ustawy Ordynacja podatkowa, a w szczególności art. 67a O.p., a nie stosowane przez Generalnego Dyrektora art. 56 u.f.p., który w sprawie nie miał zastosowania. Wyjaśnić bowiem trzeba, że przepisy te stosuje się tylko do należności cywilnoprawnych, natomiast przedmiotowe należności są niepodatkowymi należnościami budżetowymi o charakterze publicznoprawnym, o czym szerzej wyżej. Zatem brak było podstaw do stosowania art. 57 u.f.p. W sprawie zgodnie z art. 67 u.f.p. odpowiednie zastosowanie znalazłyby przepisy działu III Ordynacji podatkowej, gdyby nie przepis szczególny jakim jest art. 64 ust. 2 u.f.p. Pogląd powyższy jest akceptowany w orzecznictwie sądowoadministracyjnym (por. wyrok NSA z 2 września 2015r., II GSK 1562/14, z 7 czerwca 2016r., II GSK 239/15, WSA w Warszawie z 3 września 2015r., V SA/Wa 1599/15).

Zgodnie z art. 67a § 1 O.p., organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b (dotyczy podatnika prowadzącego działalność gospodarczą), w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

1) odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty;

2) odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki określone w decyzji, o której mowa w art. 53a;

3) umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.

Decyzja organu ma charakter uznaniowy, lecz musi uwzględniać przesłanki zawarte w art. 67a § 1 O.p.

Podsumowując powyższe zasady postępowania dotyczące umarzania przedmiotowych należności stwierdzić należy, iż organ administracyjny przy wydawaniu decyzji w zakresie zastosowania ulg dotyczących niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym winien rozważyć czy za zastosowaniem ulgi w postaci umorzenia przedmiotowych należności przemawia ważny interes strony lub interes publiczny.

Powyższe przesłanki stanowią katalog zamknięty, dlatego też organ administracyjny rozpoznający sprawę winien rozpoznać wniosek o umorzenie po wnikliwym ich zbadaniu. Pamiętać także należy, iż ustawodawca, używając zwrotu "może" przesądził, że decyzja organu ma charakter uznaniowy, a to oznacza, że organ ten przy ustalonym stanie faktycznym ma możliwość wyboru sposobu rozstrzygnięcia wniosku. W przypadku wniosków o umorzenie w trybie art. 67a § 1 pkt 3 O.p. będą to; umorzenie w całości lub w części bądź też odmowa umorzenia, a zatem rozstrzygnięcia o treści diametralnie różnej. Ze względu na uznaniowy charakter rozstrzygnięcia, przy niewłaściwym uzasadnieniu decyzji uznaniowej, z samego przepisu prawa oraz istniejącego w sprawie stanu faktycznego nie można wywieść jednoznacznej oceny, czy decyzja organu jest prawidłowa w zakresie samego rozstrzygnięcia o prawach i obowiązkach strony, a zatem czy jest prawidłowa w aspekcie materialnym.

Wyjaśniając przesłanki wiążące organ w przedmiotowej sprawie ustawodawca w dyspozycji art. 67a O.p. użył zwrotów niedookreślonych: ważny interes podatnika oraz interes publiczny, co uznaje się za swoistą klauzulę generalną odsyłającą do ocen pozaprawnych. Przyjmuje się, że klauzula ta określa dyrektywy wyboru organu podatkowego, co każdorazowo wymaga dokonania oceny skutków rozstrzygnięcia, przy czym obie przesłanki o jakich mowa w art. 67a § 1 O.p. mają charakter równorzędny. W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntowany jest pogląd, w myśl którego "interes publiczny" to sytuacja, gdy zapłata zaległości spowoduje konieczność sięgania przez zobowiązanego do środków pomocy państwa, gdyż nie będzie w stanie zaspakajać swoich potrzeb materialnych (wyrok NSA z dnia 22 kwietnia 1999 r., SA/Sz 850/98, niepubl.). Nie powinno budzić zastrzeżeń stwierdzenie, że "interes publiczny" nie sprowadza się do zapewnienia maksymalnych dochodów w budżecie państwa, zaś wystarczającą przesłanką do stosowania ulgi powinien być interes podatnika (wyrok NSA z 30 maja 2001 r. w sprawie III SA 830/00), jednak mówiąc o interesie publicznym mowa jest o ochronie wpływów do budżetu, która powinna uniemożliwiać sytuację rezygnacji z tych wpływów oraz rezygnację z konieczności ochrony interesów innych podatników. Z kolei "ważny interes podatnika" to sytuacja, gdy z powodu nadzwyczajnych, losowych przypadków podatnik (strona) nie jest w stanie uregulować zaległości. Będzie to między innymi utrata losowa majątku, utrata możliwości zarobkowania, nieporadność życiowa związana również ze stanem zdrowia, czy też w przypadku podmiotów innych niż osoby fizyczne; trudności ekonomiczne podmiotu zobowiązanego.

Przechodząc natomiast na grunt przedmiotowej sprawy trzeba wskazać, że organ analizował sprawę pod kątem art. 55-57 pkt 1 u.f.p., a nie na podstawie art. 67a O.p. Mimo powyższej nieprawidłowości, to jednakże nie ona stanowiła główną przesłankę do uchylenia zaskarżonej decyzji, bowiem przesłanki do zastosowania tej ulgi określone w art. 67a § 1 pkt 3 O.p. odpowiadają przesłankom badanym przez organ i określonym art. 56 ust. 1pkt 5 u.f.p., a więc w obu przypadkach chodzi o ważny interes wnioskodawcy lub interes publiczny.

Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad wydając zaskarżoną decyzję naruszył jednak również podstawowe zasady postępowania administracyjnego, w szczególności art. 7, art. 77 § 1 , art. 80 i art. 107 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.), dalej: "K.p.a.", co powoduje, że decyzja ta nosi znamiona dowolności. Organ administracji rozpatrując wniosek o umorzenie należności działa w ramach uznania administracyjnego. Oczywistym przy tym jest, że wydanie aktu uznaniowego poprzedzać winno należyte zgromadzenie i przeanalizowanie materiału dowodowego, prawidłowe ustalenie stanu faktycznego i przeprowadzenie wnioskowania opartego na zasadach logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego. Ze względu na uznaniowy charakter rozstrzygnięcia, przy niewłaściwym uzasadnieniu decyzji uznaniowej, z samego przepisu prawa oraz istniejącego w sprawie stanu faktycznego nie można wywieść jednoznacznej oceny, czy decyzja organu jest prawidłowa w zakresie samego rozstrzygnięcia o prawach i obowiązkach strony, a zatem czy jest prawidłowa w aspekcie materialnym (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 2 września 2014 r. sygn. akt V SA/Wa 2494/13). Sądowa kontrola legalności takich decyzji jest ograniczona w tym znaczeniu, że Sąd nie może nakazać organowi podjęcia określonego rozstrzygnięcia. Jest to bowiem wyłączna kompetencja organu administracji. Stwierdzenie przez ustawodawcę, że organ może umorzyć należności, w tym wypadku należność z nałożonej kary pieniężnej, nie oznacza jednak dowolności (por. wyrok NSA z dnia 25 października 2012 r. sygn. II GSK 1545/11). Organ przy wydawaniu decyzji o charakterze uznaniowym obowiązany jest do rzetelnej analizy wszystkich okoliczności sprawy w celu stwierdzenia, czy zostały spełnione określone w przepisach przesłanki. Wybór kierunku rozstrzygnięcia winien wynikać z wszechstronnego i dogłębnego rozważenia wszystkich okoliczności faktycznych sprawy. Kontrola Sądu obejmuje zatem przede wszystkim zbadanie, czy wydanie decyzji poprzedzone zostało prawidłowo przeprowadzonym postępowaniem, czy ustalone okoliczności faktyczne zostały poddane wnikliwiej i rzetelnej ocenie.

W rozpoznawanej sprawie, zdaniem Sądu, organ nie ocenił rzetelnie i wnikliwie faktycznych aktualnych możliwości płatniczych strony. Zawarte w uzasadnieniu decyzji stwierdzenie, iż ocena przesłanki ważnego interesu dłużnika w kontekście przedstawionej przez stronę sytuacji majątkowej i życiowej doprowadziła do uznania, iż brak podstaw do zastosowania ulgi w postaci umorzenia należności, pozostaje w sprzeczności ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Organ bardzo pobieżnie odniósł się do przesłanki interesu publicznego w umorzeniu należności, a przedstawione przez wnioskodawcę fakty wymagały od organu pogłębionej analizy w tym przedmiocie. W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy, nie został właściwie rozpatrzony i oceniony, co uzasadnia postawienie zarzutu naruszenia art. 77 §1 i art. 80 K.p.a.

Skarżący składając wniosek o umorzenie należności wskazał na nieskuteczność egzekucji. We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy (o co dopytał organ) wskazał na pismo z 28 września 2015 roku, które otrzymał 2 października 2015 roku, a które informowało go o zakończeniu postępowania dowodowego i możliwości zgłaszania dodatkowych wyjaśnień oraz żądań. Tymczasem decyzja pierwszoinstancyjna została wydana już [...] października 2015 roku. Wezwaniem z dnia 16 października 2015 roku organ wezwał stronę do doprecyzowania złożonego pisma, czy jest ono wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, zakreślając termin 7 dni od otrzymania wezwania (Skarżący otrzymał je 21 października 2015 roku) i 25 listopada 2015 roku poinformował o zakończeniu postępowania (Skarżący otrzymał je 1 grudnia 2015 roku). Należy wskazać, iż wezwanie do przedstawienia aktualnej sytuacji majątkowej i rodzinnej organ przesłał skarżącemu pismem z dnia 19 stycznia 2015 roku oraz 8 września 2015 roku wskazując na art. 56 ustawy o finansach publicznych. Pismem z dnia 31 sierpnia 2015 roku skarżący wyjaśnił, iż nie posiada żadnych dóbr podlegających egzekucji, egzekucja okazała się w całości nieskuteczna, a z postępowania wynika, że nie uzyska się z niej kwoty przewyższającej wydatki.

Tymczasem z uzasadnienia decyzji wynika, iż skarżący mieszka z bratem i jego rodziną w domu stanowiącym własność brata, nie prowadzi działalności gospodarczej, nie posiada własnych dochodów i pozostaje na utrzymaniu rodziny, nie posiada majątku, oszczędności ani wierzytelności. Pozwoliło to organom na stwierdzenie, że uwzględnił przedstawioną przez Stronę sytuację majątkową i życiową stwierdził jednak, że przesłanka ,,ważnego interesu" nie zachodzi. Jednocześnie w uzasadnieniu decyzji organu II instancji wskazano, iż pomimo wezwań skarżący nie przedstawił w sposób wyczerpujący dowodów na potwierdzenie okoliczności trudnej sytuacji finansowej, nie poinformował o dochodach osób z którymi mieszka i z którymi jak, wskazał, nie posiada wspólnoty majątkowej, nie wyjaśnił, czy przesłanka umorzenia postępowania egzekucyjnego nadal jest aktualna, czy posiada jakieś dochody, z jakich źródeł czerpie przychody na utrzymanie , czy posiada żonę i dzieci.

Z jednej strony organ ustala sytuacją majątkową Skarżącego, z drugiej zaś wskazuje, że jej nie wykazał.

Z tych powodów, zdaniem Sądu, zaskarżona decyzja nie mieści się w sferze swobodnego uznania administracyjnego lecz nosi cechy dowolności, a ustalenia dokonane przez organ na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego są niepełne i sprzeczne i w konsekwencji niewystarczająco rozpatrzone.

Dodać należy, że zgodnie z art. 7 k.p.a. w toku postępowania organy administracji publicznej podejmują wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy. Realizacji wyrażonej tym przepisem zasady prawdy obiektywnej służy przepis art. 77 § 1 k.p.a. stanowiący, że organ administracji publicznej jest obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Obowiązek ten jest niezależny od tego, czy niezbędny materiał dowodowy potwierdza stanowisko strony, czy też je podważa. Obciąża on zarówno organ pierwszej instancji, jak i organ ponownie rozpatrujący sprawę. Ocena prawidłowo zebranego materiału dowodowego następuje natomiast zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, określoną w art. 80 k.p.a. Nie zebranie materiału dowodowego w kontekście przesłanek umożliwiających umorzenia należności wynikających z art. 67a stanowiło o naruszeniu art. 107 § 3 k.p.a. w zakresie uzasadnienia decyzji oraz art. 7 i art. 77 k.p.a. w zakresie ustaleń faktycznych sprawy. Zdaniem Sądu naruszenia takie mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Trzeba bowiem podkreślić, że właściwe ustalenia stanu faktycznego oraz kompletne uzasadnienie prawne stanowi istotny element każdej decyzji administracyjnej.

Zdaniem Sądu wadliwe uzasadnienie decyzji uznaniowej, której nie pozwalana jednoznaczne stwierdzenie, że rozstrzygnięcie organu jest rozstrzygnięciem opartym na obowiązujących przepisach oraz stwierdzonym w oparciu o rzetelne dowody, stanie faktycznym zaistniałym w danej sprawie, który odpowiada stanowi faktycznemu określonemu w przepisach prawa mających zastosowanie w sprawie, nosi cechy rozstrzygnięcia nieprawidłowego, które nie opiera się na przepisach prawa. Takie uzasadnienie decyzji jest w sposób oczywisty sprzeczne także z określoną w art. 8 k.p.a. zasadą pogłębiania zaufania obywateli do organów administracji.

Reasumując, ponieważ organ orzekający w sprawie nie rozważył wniosku strony o umorzenie należności, w oparciu o art. 67a § 1 o.p., czym naruszył ww. przepisy postępowania, które mogły mieć wpływ na wynik sprawy, konieczne stało się, uchylenie zaskarżonej decyzji. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ administracyjny zobowiązany będzie uwzględnić wskazania Sądu zawarte powyżej i wniosek strony rozpoznać na podstawie art. 67a § 1 o.p.

Zasadnie również strona wskazała na nieprawidłowość postępowania organu i wydanie decyzji pierwszoinstancyjnej przed upływem terminu do zapoznania się z aktami i możliwośią zgłoszenia dodatkowych żądań i wyjaśnień. Z tych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że przy wydawaniu zaskarżonego rozstrzygnięcia doszło do naruszenia przepisów prawa w stopniu, który miał wpływ na treść rozstrzygnięcia i uchylił je na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c p.p.s.a. O zwrocie kosztów orzeczono na podstawie art. 200 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt