Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Edward Janeczko(spr.), Sędziowie NSA Janina Antosiewicz, Alicja Plucińska – Filipowicz, , Protokolant Edyta Pawlak, po rozpoznaniu w dniu 12 października 2004 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Sprawiedliwości od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 lutego 2004 r. sygn. akt II SA 1440/02 w sprawie ze skargi Andrzeja P. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 marca 2002 r. (...) w przedmiocie nagrody rocznej uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę.

Zaskarżonym wyrokiem z 13 lutego 2004 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Ministra Sprawiedliwości z 22 marca 2002 r. utrzymującą w mocy decyzję Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z 13 marca 2002 r. w sprawie przyznania nagrody rocznej za 2001 r. w wysokości 4.342 zł. oraz decyzję z 13 marca 2002 r.

W uzasadnieniu tego wyroku stwierdzono, że istotne znaczenie ma wykładnia par. 3 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 2000 r. w sprawie warunków przyznawania funkcjonariuszom Służby Więziennej nagród rocznych, nagród uznaniowych i zapomóg /Dz.U. nr 119 poz. 1266/. Przepis ten nie pozwala na sumowanie wszystkich nieobecności funkcjonariusza w różnych terminach i wskutek różnych chorób. Przyjęcie przeto odmiennego stanowiska niekorzystnego dla skarżącego w kwestionowanych w skardze decyzjach, nastąpiło z naruszeniem tego przepisu.

W skardze kasacyjnej Minister. Sprawiedliwości zarzucając naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię /art. 174 p.p.s.a./ wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku i oddalenie skargi względnie uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podkreślono, że dokonana przez zaskarżony wyrok wykładnia par. 3 ust. 1 pkt 4 powołanego w jego uzasadnieniu rozporządzenia jest błędna. W przepisie tym według skargi kasacyjnej, chodzi o sumę wszystkich nieobecności w danym roku spowodowanej chorobami, a nie jedną chorobą trwająca ponad 15 dni.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Sformułowane w skardze kasacyjnej zarzuty naruszenia przepisów powołanego wyżej rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 2000 r. w zakresie ograniczenia wysokości przyznawania rocznej nagrody, wymagały przede wszystkim rozważenia zgodności tych przepisów z delegacją ustawową. Otóż art. 106 ust. 3 ustawy z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej /Dz.U. nr 62 poz. 283 ze zm./ pozostawia Ministrowi Sprawiedliwości szeroki zakres regulacji w drodze rozporządzenia, a między innymi określenia przesłanek obniżenia nagrody rocznej.

Wspomniana wyżej zgodność przepisów rozporządzenia z delegacją ustawową, zatem istnieje.

Wykładnia gramatyczna powołanego w skardze kasacyjnej par. 3 ust. 1 pkt 4 omawianego rozporządzenia nie pozwala na niebudzące wątpliwości stwierdzenie, czy przepis ten stanowi podstawę obniżenia nagrody rocznej wskutek nieobecności w pracy spowodowanej jedną chorobą trwającą powyżej 15 dni, czy też takiej nieobecności spowodowanej chorobami istniejącymi w różnych okresach. Dla ustalenia rzeczywistego sensu tego przepisu należy więc posłużyć się innymi metodami wykładni, a zwłaszcza wykładnią systemową i celowościową. Uwzględniając zasady obowiązujące przy stosowaniu tego rodzaju wykładni trzeba podkreślić, co już zaznaczono na wstępie, że delegacja ustawowa pozwalała Ministrowi Sprawiedliwości na określenie w sposób samodzielny przesłanek obniżenia nagrody rocznej. W par. 3 ust. 1 rozporządzenia określono więc przypadki nieobecności w służbie spowodowanej różnymi przyczynami wymienionymi w dziewięciu punktach tego ustępu. Wszystkie te przyczyny nieobecności z służbie dotyczą nagradzanego okresu, a więc okresu rocznego. Może to być np. nieobecność spowodowana korzystaniem z urlopu bezpłatnego i oczywistym jest, że nie ma znaczenia czy będzie to jeden urlop bezpłatny czy kilka takich urlopów. Nie ma zaś żadnych podstaw aby nieobecność z powody choroby oceniać inaczej.

Istota obniżenia nagrody sprowadza się więc do samej nieobecności w służbie i takie jest ratio legis tych przepisów. Chodzi bowiem o to, że nagroda przyznawana jest w związku z wykonywaniem służby w ciągu roku, a nie istnieniem w tym czasie stosunku służbowego.

Jest to analogiczne rozwiązanie z rozwiązaniami jakie występują w innych stosunkach pracy, a zwłaszcza w sytuacjach przyznawania tzw. nagrody uznaniowej, którą pracownik otrzymuje w związku z wykonywaną pracą, co wiąże się z jego obecnością w pracy, a nie z samym istnieniem stosunku pracy.

Pkt 4 ust. 1 par. 3 rozporządzenia pozwala na obniżenie nagrody spowodowanej czasową niezdolnością do służby wskutek choroby wynoszącej ponad 15 dni. Okres 15 dni odnosi się więc do czasowej niezdolności, skoro jak stwierdzono wyżej, istotne znaczenie, decydujące o wielkości nagrody związanej z jej obniżeniem, ma nieobecność w służbie. Obojętne jest natomiast czy to jest nieobecność jednorazowa, czy nieobecność występująca w różnych okresach.

Z istoty swej, skoro nagroda dotyczy okresu rocznego, decydujące znaczenie ma nieobecność w ciągu roku. W tej sytuacji, wskazanie okresu ponad 15 dni oznacza tylko to, że jeżeli nieobecność spowodowana chorobą wynosi mniej niż 15 dni w ciągu roku, nagroda roczna nie podlega obniżeniu.

Wobec naruszenia przez zaskarżony wyrok prawa materialnego, tj. powołanego w skardze kasacyjnej par. 3 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia, zaskarżony wyrok należało uchylić i wskutek rozpoznania skargi, oddalić skargę /art. 188, art. 151 w związku z art. 193 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi/.