drukuj    zapisz    Powrót do listy

6460 Znaki towarowe, , Urząd Patentowy RP, Oddalono skargę, VI SA/Wa 586/11 - Wyrok WSA w Warszawie z 2011-06-24, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VI SA/Wa 586/11 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2011-06-24 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2011-03-15
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Andrzej Wieczorek /przewodniczący/
Jolanta Królikowska-Przewłoka /sprawozdawca/
Magdalena Maliszewska
Symbol z opisem
6460 Znaki towarowe
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Oddalono skargę
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Wieczorek Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Królikowska-Przewłoka (spr.) Sędzia WSA Magdalena Maliszewska Protokolant ref. staż. Katarzyna Smaga po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 czerwca 2011 r. sprawy ze skargi M. M. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] stycznia 2011 r. nr [...] w przedmiocie udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją Urząd Patentowy RP utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] kwietnia 2010 r. odmawiającą udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzny @ @lfanet zgłoszony przez M. M., skarżącego w niniejszej sprawie.

Decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym.

W dniu [...].10.2007 r. skarżący zgłosił do rejestracji znak towarowy @ @lfanet przeznaczony do oznaczania następujących towarów: w klasie 09 - aparaty telefoniczne, sterowniki, oprogramowanie software dla komputerów, aparatura do rejestracji dźwięku, maszty do łączności radiowej, aparatura radiotelefoniczna, przenośna aparatura radiokomunikacja, moduły ładowalne publikacje elektroniczne, urządzenia do przetwarzania informacji, telefony przenośne, software ładowalny programy komputerowe, sterujące programy komputerowe, nagrane, procesory, podkładki pod myszy, chipowe płytki półprzewodnikowe, komputerowe urządzenia peryferyjne, pamięci komputerowe, komputery, urządzenia do komunikacji (wewnętrznej, aparatura elektryczna do komutacji, drukarki komputerowe, komputery pokładowe, laptopy, modemy, alarmy w tym dźwiękowe, pożarowe i ostrzegawcze, antywłamaniowe, anteny, automatyczne sekretarki, drukowane obwody, dyski w tym magnetyczne, do rejestracji dźwięku, kompaktowe, obliczeniowe, optyczne, dyskietki, napędy dyskowe, dystrybutory dysków komputerowych, urządzenia ostrzegające w tym dzwonki, urządzenia do transmisji dźwięków, alarmy dźwiękowe, instalacje elektryczne, materiały na przewody instalacji elektrycznej w tym druty, kable, przekaźniki elektryczne, przewody elektryczne, transformatory elektryczne, elektryczne urządzenia do spawania, złącza elektryczne, złącza do przewodów elektryczne, żelazka, interfejsy, klawiatury komputerowe, klasie 37 - instalowanie, naprawa i konserwacja maszyn biurowych, instalowanie, naprawa i konserwacja komputerów - instalowanie, naprawa i konserwacja urządzeń peryferyjnych, instalowanie, naprawa telefonów - instalowanie, naprawa telefonów, w klasie 38 - informacja o telekomunikacji, łączność przez terminale komputerowe, przesyłanie informacji tekstowej i obrazowej, łączność poprzez sieć światłowodów, łączność radiowa, łączność telefoniczna, usługi ogłoszeń elektronicznych, poczta elektroniczna, połączenia za światową siecią za pośrednictwem telekomunikacji, usługi połączenia i tras połączeń dla telekomunikacji, przydzielanie dostępu do światowej sieci komputerowej, połączenia telefoniczne, usługi telefoniczne, telewizja kablowa, wypożyczanie telefonów, wypożyczanie urządzeń telekomunikacyjnych, w klasie 42 - administrowanie sieciowymi stronami komputerowymi, tworzenie i utrzymywanie stron internetowych dla osób trzecich, analizy systemów komputerowych, doradztwo w sprawach sprzętu komputerowego, aktualizacja oprogramowania komputerowego, odzyskiwanie komputerowych danych, powielanie oprogramowania komputerowego, programowanie komputerowe, projektowanie systemów komputerowych wypożyczanie komputerów, konserwacja sprzętu komputerowego, aktualizacją, instalacja, konserwacja, powielanie, projektowanie i wypożyczanie oprogramowania komputerowego, projektowanie opakowań, w klasie 45 - monitorowanie systemów bezpieczeństwa i antywłamaniowych.

Urząd Patentowy RP po przeprowadzeniu badań stwierdził, że w/w znak nie może być zarejestrowany, gdyż jest podobny w rozumieniu art. 132 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo własności Przemysłowej, do zarejestrowanego na rzecz A. Sp. z o.o. pod numerem [...] znaku towarowego ALFANET z pierwszeństwem od dnia 1999-11-[...], przeznaczonego do oznaczania w klasie 38 usług telekomunikacyjnych, mianowicie przyjmowania i przesyłania wiadomości, dokumentów, obrazów przy pomocy przekazu elektronicznego, elektronicznego przechowywania i dostępu do informacji i dokumentów, usług poczty elektronicznej, elektronicznego serwisu informacyjnego z możliwością bezpośredniej wymiany informacji (BBS).

W związku z powyższym Urząd Patentowy pismem z dnia [...].12.2008 r. wezwał Zgłaszającego do wypowiedzenia się co do zaistniałej kolizji.

Zgłaszający w piśmie z dnia [...].01.2009 r. wniósł o oddalenie zarzutów kolizji, gdyż, jego zdaniem, pomiędzy rozpatrywanymi znakami nie zachodzi ryzyko wprowadzenia w błąd i wobec tego nie występują przeszkody do rejestracji przedmiotowego znaku, bo zgłoszone oznaczenie ma bogatą szatę graficzną podczas gdy przeciwstawiony znak jest znakiem jedynie słownym. Wspólnym elementem występującym w obu znakach jest wyraz "lfanet", który w znaku zgłoszonym ma drugorzędne znaczenie, gdyż centralnym elementem znaku jest stylizowany znak @ i on w dużej mierze pełni funkcję odróżniającą.

Zgłoszony znak oddziałuje, zdaniem skarżącego, głównie na bodźce wzrokowe przeciętnego odbiorcy. Inna jest również wymowa porównywanych znaków, ponieważ znaczek @ jest wymawiany "małpka alfanet" co powoduje rozróżnienie od znaku ALFANET. Ponadto, obie firmy działają na rynkach lokalnych.

Decyzją z dnia [...] kwietnia 2010 r. Urząd Patentowy na podstawie art. 132 ust. 2 pkt 2 i art. 145 ust. 3 ustawy Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. (tj. Dz. U. 2003 r. Nr 119, poz. 1117) odmówił udzielenia prawa ochronnego na ww. znak towarowy w części dotyczącej usług z klasy 38.

Zdaniem Urzędu przedmiotowy znak spełnia warunki stanowiące podstawę do odmowy uznania ochrony dla usług w klasie 38. Przeciwstawiony, zarejestrowany znak ALFANET przeznaczony został do oznaczania usług telekomunikacyjnych, mianowicie przyjmowania i przesyłania wiadomości, dokumentów, obrazów przy pomocy przekazu elektronicznego, elektronicznego przechowywania i dostępu do informacji i dokumentów, usług poczty elektronicznej, elektronicznego serwisu informacyjnego z możliwością bezpośredniej wymiany informacji. Zgłoszony znak @ @lnet przeznaczony został natomiast do oznaczania informacji o telekomunikacji, łączności przez terminale komputerowe, przesyłania informacji tekstowej i obrazowej, łączności poprzez sieć światłowodów, łączności radiowej, łączności telefonicznej, usług ogłoszeń elektronicznych, poczty elektronicznej, połączenia za światową siecią za pośrednictwem telekomunikacji, usług połączenia i tras połączeń dla telekomunikacji, przydzielania dostępu do światowej sieci komputerowej, połączeń telefonicznych, usług telefonicznych, telewizji kablowej, wypożyczania telefonów, wypożyczania urządzeń telekomunikacyjnych.

Zdaniem Urzędu są to usługi tego samego rodzaju, związane z przekazywaniem informacji na odległość.

W przypadku jednorodzajowości oznaczanych towarów/usług niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd może potwierdzić lub wykluczyć ocena podobieństwa samych znaków. ETS uznał, że "całościowa ocena niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd implikuje pewną wzajemną zależność między relewantnymi czynnikami, a w szczególności między podobieństwem znaków towarowych i podobieństwem oznakowanych tymi znakami towarów lub usług. Niewielki stopień podobieństwa oznakowanych towarów lub usług może zostać zrównoważony wyższym stopniem podobieństwa znaków towarowych i odwrotnie" (wyrok w sprawie Canon Kabushiki Kaisha przeciwko Metro-Goldwyn-Mayer Inc., pkt 17 i 19). Ocena podobieństwa oznaczeń dokonywana jest w trzech płaszczyznach: wizualnej, fonetycznej i znaczeniowej. Stwierdzenie niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd nie jest uzależnione od stwierdzenia podobieństwa znaków we wszystkich wymienionych płaszczyznach.

Odnosząc się do podobieństwa oznaczeń Urząd Patentowy stwierdził, że zarejestrowany znak towarowy ALFANET i zgłoszony @ @lfanet są podobne w płaszczyznach: fonetycznej i znaczeniowej. Podobieństwo to wynika z użycia takiego samego elementu słownego "alfanet". Stanowi ono jedyny element znaku zarejestrowanego. W znaku zgłoszonym jest wprawdzie zapisane w sposób fantazyjny, w którym litera a zastąpiona jest przez znak @ - małpka, jednakże wymowa słowa "@lfanet" będzie taka sama.

Urząd Patentowy nie podzielił stanowiska skarżącego co do słabej siły odróżniającej znaku ALFANET. Wprawdzie końcówka "net" nie ma zdolności odróżniającej w odniesieniu do usług związanych z branżą informatyczną to już jej połączenie ze słowem "alfa" tworzy neologizm, któremu można przypisać charakter fantazyjny.

Zgłoszony znak jest znakiem słowno-graficznym a w centralnej części umieszczony jest stylizowany znak @. Jednak w znakach kombinowanych "...konieczne jest rozważenie podobieństwa wszystkich elementów porównywanych oznaczeń, a elementy słowne wydają się mieć charakter decydujący". W przypadku usług tego samego rodzaju, jak to ma miejsce odnośnie przedmiotowego znaku, niebezpieczeństwo pomylenia produktów opatrzonych porównywanymi znakami nie zostaje wyeliminowane a przedmiotowy znak może być potraktowany jako kolejny z serii chronionych znaków jednego przedsiębiorcy.

Urząd Patentowy nie zgodził się z argumentami Zgłaszającego, że obaj przedsiębiorcy działają na rynkach lokalnych, co wyklucza wprowadzenie odbiorców w błąd. Na mocy decyzji o udzieleniu prawa ochronnego, uprawniony otrzymuje bowiem prawo posługiwania się znakiem na terenie całej Polski.

Niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd odbiorców, co do pochodzenia towarów i usług polega na możliwości błędnego, nie odpowiadającego rzeczywistości, przypisania przez przeciętnego odbiorcę uprawnionemu z rejestracji danego towaru ze względu na nałożony na niego znak. Natomiast na mocy decyzji o udzieleniu prawa wyłącznego, uprawniony z prawa ochronnego otrzymuje gwarancję, że Urząd Patentowy nie udzieli ochrony nie tylko na zgłoszony przez inny podmiot znak identyczny, ale również na znak podobny w takim stopniu do chronionego znaku, że w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego znak ten mógłby wprowadzać odbiorców w błąd, co do źródła pochodzenia towarów i usług.

Urząd Patentowy uznał, w tym stanie sprawy, że w świetle art. 132 ust. 2 pkt 2 pwp brak jest podstaw do udzielenia prawa ochronnego na ww. zgłoszony przez skarżącego znak towarowy.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy skarżący wniósł o uchylenie ww. decyzji. W uzasadnieniu wskazał, iż zawarte przez skarżącego (zgłaszającego) usługi w wykazie w klasie 38 mają szerszy zakres od usług znaku zarejestrowanego. Działalność objęta zakresem funkcjonowania przeciwstawionych przedsiębiorstw, ma charakter fachowy i jest wysoce wyspecjalizowana, skierowana do zorientowanej klienteli, która nie pomyli usług przekazywania informacji za pomocą poczty elektronicznej z przekazywaniem informacji przez sieć światłowodów. Ponadto oba znaki wykorzystywane są przez przedsiębiorców, prowadzących swoją działalność na rynkach lokalnych. Zdaniem skarżącego inne jest faktyczne posługiwanie się znakiem towarowym jak również faktyczne, rzeczywiste prowadzenie działalności gospodarczej o zasięgu lokalnym, a czym innym jest natomiast prawo do posługiwania się znakiem na terenie całej Polski. Nadto powinien być brany pod uwagę stan faktyczny, gdyż często stan prawny może mieć charakter fikcyjny i odbiegający od rzeczywistości. Stwierdzenie natomiast podobieństwa mogącego wprowadzić w błąd, należy ocenić całościowo, uwzględniając ramy koncepcyjne, wizualne, znaczeniowe i brzmieniowe. Ocena powinna być oparta na całościowym wrażeniu wywieranym przez znaki, przy szczególnym uwzględnieniu elementów odróżniających i dominujących. Szczególnie znaczenie odróżniające w odbiorze przez konsumentów ma zastosowana grafika.

Słowa ALFA oraz NET są słowami używanymi w obrocie przez rożne podmioty, na poparcie czego wskazano we wniosku znak ALFA RADIO [...]. Ponadto skarżący zakwestionował zdolność odróżniającą znaku kolizyjnego ALFANET, ze względu na fakt, iż "net" ma swoje konkretne znaczenie, natomiast "alfa" jest popularnym zwrotem, często używanym w obrocie. Skarżący podkreślił, iż jego znak opatrzony jest bogatą i wyróżniającą się grafiką, przejawiającą się nie tylko układem elementów, lecz także kolorystyką. Na szczególną uwagę zasługuje użycie symbolu "@", który jego zdaniem znacząco wpływa na odczytywanie znaku jako: "małpka alfanet". Zgłaszający przytacza orzeczenie sądu, w którym w przypadku kolizji znaków słownych, z których jeden jest wielowyrazowy, nie stanowi przeszkody rejestracyjnej takiego znaku, jeśli pozostałe elementy mają wystarczająco wyróżniający charakter. W omawianej sprawie taki charakter odróżniający nadaje rzeczonemu oznaczenie wyrażenie "małpka" - "@".

Decyzją z dnia [...] stycznia 2011 r. Urząd Patentowy RP na podstawie art. 245 i art. 248 w związku z art. 132 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r., Nr 119 poz. 1117 z późn. zm.) utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu Urząd Patentowy RP wskazał, iż zgłoszony znak towarowy jest podobny do przeciwstawionego znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego dla podobnych usług, a tym samym zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia tego znaku ze znakiem wcześniejszym.

Niedopuszczalna jest rejestracja znaku towarowego, który jest podobny do znaku już zarejestrowanego. O takim podobieństwie rozstrzyga się na podstawie kryterium niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów. Niebezpieczeństwo to polega na możliwości błędnego, nie odpowiadającemu rzeczywistości, przypisaniu przez przeciętnego odbiorcę podmiotowi nieuprawnionemu znaku należącego do innego uprawnionego podmiotu. Niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów jest rezultatem podobieństwa towarów i podobieństwa oznaczeń. Obydwa te elementy łączą się ze sobą ściśle i przeciętny odbiorca dokonując wyboru towarów, w toku porównywania znaku towarowego (towaru i oznaczenia) nie rozdziela ich. Im bardziej są podobne towary, tym większa możliwość uznania znaków za podobne do siebie. Zakres ochrony prawa ochronnego na znak towarowy sięga tak daleko, jak sięga granica podobieństwa towaru i oznaczenia przy zestawieniu z innym towarem i oznaczeniem.

Przy ustalaniu podobieństwa towarów bierze się pod uwagę rodzaj towaru, jego przeznaczenie oraz warunki zbytu. Do stwierdzenia podobieństwa nie jest natomiast konieczne rzeczywiste pomylenie znaków przez odbiorców. Wystarczy, że istnieje taka możliwość. Przy ocenie podobieństwa oznaczeń należy mieć na uwadze nie tylko możliwość uznania znaków za identyczne lub ich rozróżnienia przy stwierdzeniu, że dotyczą towarów tego samego przedsiębiorstwa, ale również uznania, że informują o związkach łączących odrębne przedsiębiorstwa.

Nabywający towar lub usługę na ogół nie ma możliwości porównania obydwu znaków w tym samym czasie. Chodzi o ocenę pewnego wrażenia jakie znak wywiera na kupującym. Dla nabywcy decydujące znaczenie mają w ocenie Urzędu Patentowego zbieżne elementy obu oznaczeń. Jest to usprawiedliwione z psychologicznego punktu widzenia, gdyż nabywca zachowuje w pamięci jedynie ogólny zarys oznaczenia, którego poszukuje. Kieruje się on przy wyborze jedynie pewnymi przewodnimi elementami oznaczenia z pominięciem drobnych rozbieżności. Tak jest, zdaniem Urzędu, w przypadku omawianej sprawy, w którym najważniejsze znaczenie ma główny element, a mianowicie wspólny człon ALFANET, który powoduje, iż wizualnie oba oznaczenia są podobne w takim stopniu, iż zachodzi ryzyko konfuzji i uznania obu oznaczeń za pochodzące od tego samego przedsiębiorcy jako odmianę znaku zarejestrowanego. Dodanie znaku "@", zdaniem Urzędu, nie wpływa na zdolność odróżniającą, gdyż symbol ten względem prowadzonej działalności nie posiada zdolności odróżniającej. Element składowy "net" obu oznaczeń wskazuje na środowisko internetowe, a symbol "@"-"małpka" tylko dodatkowo podkreśla, przeznaczenie towarów/świadczenie usług poprzez sieć Internet. Funkcjonowanie na rynku tak podobnych oznaczeń może budzić niepotrzebne wątpliwości.

Przeciwstawione usługi należą przy tym do tego samego rodzaju, dotyczą bowiem przekazywania informacji na odległość. Argument skarżącego odnośnie szerszego zakresu jego usług, od tych oferowanych przez uprawnionego z zarejestrowanego znaku tymbardziej utwierdza, jak podał, Urząd w przekonaniu występowania kolizji ze względu na ich zbieżność, gdyż te szczegółowo wymienione usługi mieszczą się w zakresie usług mających charakter ogólny. Problem podobieństwa towarów stanowi kwestię wstępną, rozstrzyganą przed badaniem podobieństwa oznaczeń. Dopiero stwierdzenie owego podobieństwa uzasadnia rozpoczęcie badania podobieństwa oznaczeń. Używanie przecież nawet identycznych oznaczeń dla towarów/usług niepodobnych, nie wywołuje ryzyka wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia tych towarów. Towary są zaś tego samego rodzaju, gdy w razie oznaczenia ich podobnym lub identycznym znakiem (jak ma to miejsce w przypadku przedmiotowego zgłoszenia) potencjalny klient może uznać, że pochodzą one z tego samego przedsiębiorstwa.

Podobieństwo wyżej przytoczonych towarów zawartych w klasie 38 jest zatem, zdaniem Urzędu, bezsporne. Telekomunikacja bowiem, to dziedzina techniki i nauki, zajmująca się transmisją wszelkiego rodzaju informacji na odległość. Obejmuje również sposoby przetwarzania tych informacji, kodowanie, sprzęt telekomunikacyjny, teorie propagacji, sieci telekomunikacyjne i wiele innych zagadnień. Obecnie telekomunikacja w coraz większym stopniu zależy od rozwiązań informatycznych i zaczyna odgrywać coraz większe znaczenie w sieciach komputerowych. Wszystkie usługi zawarte w wykazach towarów przeciwstawionych znaków są skierowane do tych samych odbiorców. W przypadku usług przesyłania wiadomości na odległość, mamy do czynienia z szerokim kręgiem odbiorców, w szczególności współcześnie krąg konsumentów, korzystających z Internetu, jest nie ograniczony. Nie chodzi zatem tylko o odbiorcę szczególnie uważnego i dobrze zorientowanego.

Przeciwstawione znaki są bardzo podobne w warstwie słownej. Znak kolizyjny stanowi samo słowo ALFANET, natomiast znak zgłoszony zawiera dodatkowe elementy w postaci symbolu "@", który w przedmiotowej sprawie nie wpływa na zdolność odróżniającą. Zdaniem Urzędu oznaczenie pomimo fantazyjnego zapisu "@lfanet", przez przeciętnego odbiorcę odczytywane będzie jako "alfanet" a nie jak twierdzi Zgłaszający "małpka Ifanet".

Oznaczenie składa się z dwóch elementów - słowa "alfa" i przyrostka "net", które połączone ze sobą nie mają konkretnego znaczenia i tak też zdaniem Urzędu postrzegane będą przez przeciętnego konsumenta.

Urząd Patentowy nie podzielił opinii, iż oznaczenie ALFANET nie posiada charakteru fantazyjnego. Przedstawione przez skarżącego rejestracje z użyciem słowa "alfa" jak i częste występowanie w obrocie słówka "net" nie ma znaczenia dla niniejszej sprawy, gdyż Urząd zgłaszane oznaczenia bada zawsze indywidualnie i całościowo, i dlatego też ALFANET jest neologizmem i zdaniem Urzędu jako oznaczenie fantazyjne posiada zdolność odróżniającą.

W ocenie Urzędu, fonetycznie i znaczeniowo porównywane określenia są bardzo podobne.

Urząd przyznał, iż znak posiada bogatą grafikę, jednakże w przypadku porównywania znaków kombinowanych np. słownych i słowno-graficznych, jak w tym przypadku, konieczna jest ocena podobieństwa wszystkich elementów porównywanych oznaczeń, podobieństwo elementów słownych ma decydujące znaczenie. W doktrynie przyjmuje się, że imitacja części słownej w znaku słowno- graficznym może wprowadzać odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów (usług), bowiem może ona sugerować, iż zgłoszony znak słowno-graficzny jest odmianą wcześniej zarejestrowanego znaku i pochodzi od tego samego producenta lub że istnieją związki organizacyjno-prawne łączące odrębne firmy.

Świadome zbliżenie przez zgłaszającego swojego znaku do znaku kolizyjnego, a tym bardziej zawarcie znaku własnego w znaku cudzym, stanowi okoliczność potwierdzającą istnienie niebezpieczeństwa pomyłki. Podobieństwo znaków ocenia się bowiem według cech wspólnych, a nie według występujących w nim różnic, bowiem różnice nie wykluczają podobieństwa. Argument co do lokalnego charakteru prowadzonej działalności gospodarczej, jest bez znaczenia. Uprawniony ze znaku uzyskuje ochronę na terenie całej Polski, zaś faktyczne używanie oznaczenia nie pozostaje przedmiotem badania Urzędu. Dla Urzędu istotne jest pierwsze skojarzenie, jakie oba znaki wywołują. Ich zbieżność w sferze wizualnej powoduje, iż oba oznaczenia można uznać za podobne. Przedsiębiorca produkujący towar tego samego rodzaju, mając do wyboru wiele różnych oznaczeń, który wybiera oznaczenie podobne do znaku towarowego z wcześniejszym pierwszeństwem, którego możliwość użycia jest dyskusyjna, działa na własne ryzyko i wątpliwości winny być rozstrzygane na jego niekorzyść.

W skardze na tą decyzję skarżący zarzucił naruszenie art. 132 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo własności przemysłowej poprzez błędną jego wykładnię i przyjęcie, iż zachodzą przesłanki do odmowy udzielenia prawa ochronnego oraz art. 135 upwp poprzez jego niezastosowanie.

W uzasadnieniu nawiązał do argumentacji przedstawionej we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy RP wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym stosownie do § 2 powołanego artykułu ta kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Sąd rozstrzyga przy tym w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zw. ppsa - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Badając skargę wg powyższych kryteriów Sąd uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja nie narusza bowiem prawa w stopniu, uzasadniającym jej uchylenie.

Stosownie do art. 132 ust. 2 pkt 2 pwp, stanowiącego podstawę materialno-prawną decyzji, nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy identyczny lub podobny do znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorcy w błąd, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia zgłoszonego znaku ze znakiem wcześniejszym, a taka treść powołanego przepisu oznacza, że przeszkoda w udzieleniu prawa ochronnego warunkowana jest trzema przesłankami: podobieństwem oznaczeń, jednorodzajowości towarów, usług, dla których znaki towarowe są przeznaczone i niebezpieczeństwem wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów oznaczonych tymi znakami. W takim też zakresie Urząd Patentowy Urząd Patentowy dokonał oceny zgłoszonego przez skarżącego oznaczenia dając tej ocenie i swym ustaleniom stosowny, zgodny z wymogami art. 107 § 3 kpa wyraz w uzasadnieniu decyzji.

Rację ma skarżący, iż znak powinien być oceniany całościowo z uwzględnieniem również wrażenia, jakie porównywane znaki wywołują na odbiorcy i ich przeznaczenia do oznaczania konkretnych towarów bądź usług. Jednakże z tak przyjętego zakresu oceny nie można wyprowadzać, wbrew stanowisku skarżącego wyrażonemu w skardze wniosku, co do naruszenia powołanego przepisu i wadliwości zaskarżonej decyzji w stopniu uzasadniającym jej uchylenie.

Dokonana przez Urząd Patentowy RP ocena została bowiem w takim zakresie dokonana tyle, że z tą oceną skarżący się nie zgadza. Zarzuty zgłoszone w skardze są jednak nieuzasadnione. Urząd Patentowy dokonał oceny w trzech płaszczyznach wizualnej, fonetycznej, znaczeniowej uznając, iż porównywane znaki są podobne w płaszczyźnie fonetycznej i znaczeniowej stwierdzając, iż podobieństwo zarejestrowanego znaku Alfabet i zgłoszonego @ @alfanet wynika z użycia takiego samego elementu słownego "alfabet", który jest jedynym elementem znaku zarejestrowanego. W spornym znaku zapisany jest w sposób fantazyjny przez zastąpienie litery a znakiem @ ale ta okoliczność pozostaje bez wpływu na wymowę, bo w obu przypadkach jest ona taka sama.

Wprawdzie skarżący nie zgadzając się z tym ustaleniem twierdzi, że znak odczytywany będzie jako "małpka małpka alfabet", ale brak jest podstaw, by powyższe twierdzenie podzielić. Symbol "@" nie występuje w polskim ani innym alfabecie, bo nie jest to litera wobec czego, jak trafnie podniósł Urząd Patentowy zamiana litery "a" (z zarejestrowanego znaku) na symbol @ będzie odbierana jako fantazyjny zapis litery a i w konsekwencji oba oznaczenia będą przez przeciętnego odbiorcę odczytywane jednakowo jako "alfabet".

Okoliczność, iż zgłoszony znak ma, co stwierdził Urząd bogatą i wyróżniającą grafikę nie może mieć przesądzającego znaczenia przy ocenie podobieństwa w/w znaków.

Znak zarejestrowany jest znakiem słownym, a zgłoszony słowno-graficznym, a w takim przypadku (tj. porównywania znaków kombinowanych) decydujące znaczenie ma podobieństwo elementów słownych, a w tym względzie, jak wyżej wskazano znaki są podobne.

Wprawdzie przyrostek "net", co podnosi skarżąca, samoistnie nie posiada zdolności odróżniającej (tak jak symbol @) jednakże porównywane oznaczenia mają warstwę słowną składającą się ze słowa "alfanet" i mimo różnicy zapisu postaci graficznej wymawiane są jednakowo. Czytanie opiera się bowiem na ujmowaniu spostrzeżeniowym całych zespołów literowych a nie na kolejnym, odrębnym spostrzeganiu pojedynczych liter i łączeniu ich w całość. Niewielkie rozbieżności w odbiorze zostają pominięte, a jak trafnie stwierdził Urząd szczególne ryzyko pomylenia oznaczeń występuje w przypadku różnic w zakresie przestawienia liter lub zastosowania symbolu, jak w tym przypadku, który może być odbierany jako fantazyjny zapis litery wywołujący ten skutek, że oznaczenia są tak samo wymawiane.

Brak jest również podstaw, by przypisać wadliwość ocenie dokonanej w płaszczyźnie znaczeniowej. Oba oznaczenia są bowiem oznaczeniami fantazyjnymi. "Alfa" i "net" odczytywane "alfanet" w każdym z oznaczeń mają taki charakter, zaś, co z punktu widzenia powołanego przepisu jest istotne, przyrostek "net" i symbol użyty w zgłoszonym znaku - @ wskazują i podkreślają sposób nabywania towarów czy usług. Wskazują one na środowisko Internet i związane z nim towary, usługi.

Podkreślić przy tym trzeba, że zgodnie z orzecznictwem, jak i literaturą przedmiotu decydujące znaczenie ma pierwsze wrażenie, jakie oba oznaczenia wywołują, a nadto fakt, iż "alfabet" jest elementem dominującym, który przesądza o zbieżności w płaszczyźnie zwłaszcza fonetycznej, znaczeniowej ale także i wizualnej, a tym samym o podobieństwie w rozumieniu powołanego przepisu.

Zasadnie bowiem Urząd Patentowy stwierdził, że zgłoszony znak może być odebrany jako odmiana znaku zarejestrowanego. Takiej oceny nie zmienia zastosowanie kolorystyki i wprowadzenie symbolu @. Tego rodzaju zmiany są często stosowane przez przedsiębiorców dla tzw. "odświeżenia" znaku i mogą być przez przeciętego odbiorcę uznane za wprowadzenie nowej serii znaków tego samego przedsiębiorcy i sugerować, że znak jest tylko odmianą wcześniej zarejestrowanego znaku, a w takim przypadku uwzględniając rozumienie pojęcia "mylące podobieństwo" przyjęte zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak i europejskim uznać należy, iż ustalenia Urzędu Patentowego co do istnienia niebezpieczeństwa wprowadzenia odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów oznaczonych tymi znakami są prawidłowe.

Istotna dla ustalenia w tym zakresie jest również kwestia dot. jednorodzajowości towarów i usług, dla których znaki towarowe są przeznaczone. Brak tej przesłanki wyklucza bowiem przyjęcie, iż niebezpieczeństwo kolizji w rozumieniu powołanego przepisu zachodzi. W tym także zakresie stanowisko Urzędu Patentowego nie może być kwestionowane.

Odmowa udzielenia prawa ochronnego obejmuje towary, usługi z kl. 38. Ocena podobieństwa wymaga uwzględnienia warunków obrotu tj. przeznaczenia usług i sposobu ich świadczenia i kręgu odbiorców. Te kryteria wskazują na to, iż istnieją podstawy do przyjęcia, że towary/usługi w obu przypadkach są jednorodzajowe. Wszystkie usługi z kl. 38 w wykazach towarów przeciwstawionych znaków są skierowane w istocie do tych samych odbiorców. Nie można, jak uznaje skarżący, przyjąć, iż chodzi o usługi o charakterze "nieimpulsywnym". Telekomunikacja zajmuje się transmisją wszelkiego rodzaju informacji na odległość. Obejmuje różne sposoby przetwarzania informacji, kodowanie, sprzęt telekomunikacyjny, sieci telekomunikacyjne itp. Jest przy tym, co trafnie podniósł Urząd Patentowy zależna od rozwiązań informatycznych i ma znaczenie w sieci komputerowych, co oznacza, iż obejmuje również łączność przez terminale komputerowe, przez sieć światłowodów, łączność radiową, pocztę elektroniczną itp. Wszystkie usługi z kl. 38 w wykazach przeciwstawionych znaków są skierowane do tych samych odbiorców i świadczone są w takich samych punktach usługowych zaś nabywcy tworzą szeroki krąg konsumentów. Polscy konsumenci są coraz częściej użytkownikami Internetu i rozwiązań mieszczących się w szerokim pojęciu "telekomunikacja". Dla nich zgłoszony znak będzie szczególnie mylący, a ta okoliczność decyduje o trafności stwierdzenia, że zachodzi niebezpieczeństwo wprowadzenia odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów.

Podkreślić przy tym należy, iż prawo ochronne ma charakter czasowy i odnosi się do terytorium Polski. Sposób, w jaki przedsiębiorca używa znaku zasięg terytorialny jego działalności gospodarcze nie mają zatem znaczenia. Twierdzenia strony o lokalnym charakterze działalności nie mogą być zatem uwzględnione przy ocenie z punktu widzenia art. 132 ust. 2 pkt 2 pwp. W tym stanie rzeczy Sąd uznał, iż zarzuty skargi związane są z twierdzeniem naruszenia powołanego przepisu są bezzasadne. Nie znajdują również potwierdzenia zarzuty naruszenia art. 135 pwp. Stosownie do powołanego przepisu udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy dla określonych towarów, usług nie stanowi samoistnej podstawy do odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak dla towarów (usług) identycznych lub podobnych innego przedsiębiorcy tylko dlatego, że zawiera on identyczne lub podobne oznaczenie odnoszące się do dóbr osobistych, w szczególności obejmujących nazwisko właściciela. Skarżący bliżej powyższego zarzutu nie uzasadnił. Podnieść jednak należy, iż powołany przepis obejmuje wyjątek od reguły niedopuszczalności współistnienia podobnych oznaczeń i jako taki nie może podlegać wykładni rozszerzającej i winien być stosowany ostrożnie z uwzględnieniem nie tylko jego ratio legis ale także celów i istoty zawartej w pwp regulacji odnoszącej się do znaków towarów i ich podstawowych funkcji jakie w świetle tej regulacji mają spełniać.

Wprawdzie w tym przepisie (w przeciwieństwie do poprzednich regulacji) nie ma warunku "o ile nie wprowadza w błąd" ale, zdaniem Sądu, przyjąć należy za niedopuszczalną wykładnię, która prowadziłaby do obowiązku rejestracji dwóch identycznych (podobnych) znaków dla identycznych towarów (usług). Trafnie bowiem Urząd Patentowy podniósł, że takie oznaczenia będą wprowadzały w błąd co do pochodzenia towarów.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, iż zaskarżona decyzja nie nosi znamion wadliwości w rozumieniu art. 145 § 1 ppsa i na podstawie art. 151 ppsa orzekł, jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt