Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Wiesław Morys Sędziowie Sędzia WSA Teresa Kurcyusz - Furmanik Sędzia WSA Małgorzata Walentek (spr.) Protokolant Paulina Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 stycznia 2012 r. sprawy ze skargi G. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy wydania imiennych uprawnień diagnosty do przeprowadzania badań technicznych pojazdów oddala skargę.

W dniu [...] G.K. złożył w Urzędzie Miasta C. wniosek o wydanie uprawnień diagnosty do wykonywania badań technicznych pojazdów. Do wniosku dołączył kopie następujących dokumentów: świadectwo ukończenia szkoły średniej, zaświadczenie z dnia [...] o ukończeniu przeszkolenia w zakresie badań technicznych pojazdów, zaświadczenie o zatrudnieniu. Ponadto załączył wydruki wyroków NSA w Warszawie z dnia 1 lipca 2008r. sygn. akt II GSK 927/08 oraz WSA w Białymstoku z dnia 16 lipca 2009r. sygn. akt. II SA/Bk 184/09.

Pismem z dnia [...] Prezydent Miasta C. zawiadomił wnioskodawcę o wszczęciu postępowania na skutek powyższego wniosku oraz wezwał go do przedłożenia dokumentu potwierdzającego zdanie z wynikiem pozytywnym egzaminu kwalifikacyjnego, o którym mowa w art. 84 ust. 2 i 2a ustawy Prawo o ruchu drogowym.

W odpowiedzi na to wezwanie, zawartej w piśmie z dnia [...], G.K. poinformował, że wraz z wnioskiem złożył wszelkie niezbędne załączniki, w tym zaświadczenie potwierdzające zdanie egzaminu kwalifikacyjnego. Na potwierdzenie faktu zdania egzaminu przedłożył dodatkowo zaświadczenie wystawione przez Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji RP Oddział w K. z dnia [...]. W zaświadczeniu tym stwierdza się udział ww. w szkoleniu w zakresie badań technicznych samochodów w dniach od [...] do [...] i jego zakończenie egzaminem kwalifikacyjnym przed komisją egzaminacyjną z wynikiem ogólnym "bardzo dobrym".

Prezydent Miasta C. decyzją z dnia [...] nr [...], wydaną na podstawie art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2005r., Nr 108, poz. 908 ze zm.) i § 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 4 listopada 2004r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów (Dz.U. Nr 246, poz. 2469) oraz art. 104 k.p.a., odmówił G.K. wydania imiennych uprawnień diagnosty do przeprowadzania badań technicznych pojazdów.

W motywach tego rozstrzygnięcia podniesiono, że identyczny wniosek w tej samej sprawie G.K. złożył w [...] r. Wówczas decyzją z dnia [...] nr [...] Prezydent Miasta C. odmówił mu wydania imiennych uprawnień diagnosty, z powodu braku dokumentu potwierdzającego zdanie egzaminu kwalifikacyjnego przed komisją powołaną przez Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego zgodnie z art. 84 ust. 2 i 2a ustawy Prawo o ruchu drogowym. W wyniku rozpoznania wniesionego odwołania od powyższej decyzji, Samorządowe Kolegium Odwoławcze C. decyzją z dnia [...] nr [...] utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Natomiast wyrokiem z dnia 22 czerwca 2007r. sygn. akt IV SA/Gl 1291/06 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę G.K. na powyższą decyzję Kolegium. Na tej podstawie stwierdzono, że stanowisko w sprawie nadal jest niezmienne i zostało wyrażone poprzednio.

W kwestii dołączonych do wniosku wyroków sądów administracyjnych wskazano, że orzeczenia te dotyczą innych osób i nie mają znaczenia dla rozpoznania sprawy. Podkreślono nadto, że powyższymi wyrokami nie można się posiłkować, gdyż G.K. szkolenie odbył w [...]r. na podstawie przepisów ujętych w Dzienniku Taryf i Zarządzeń Komunikacyjnych z 13.11.1985 r., obowiązujące rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 4 listopada 2004r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów precyzują warunki nabycia uprawnień diagnosty, rozporządzenie to zastąpiło poprzednie rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 listopada 2002r., z którego wynika, że diagności zobowiązani zostali do udziału w szkoleniach uzupełniających minimum raz na dwa lata, G.K. nie brał udziału w takich szkoleniach, gdyż nie pracował jako diagnosta i nie był diagnostą, jak również nigdy nie był pracownikiem stacji diagnostycznej.

Od powyżej opisanej decyzji G.K. wniósł odwołanie podnosząc, iż urzędnik nie podważa ważności ukończonego przez niego kursu z [...] r. tylko brak zdania egzaminu kwalifikacyjnego przed komisją powołaną przez Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego, co zostało podkreślone w decyzji wydanej przez Prezydenta Miasta C. z dnia [...] i wyroku Sądu pierwszej instancji, od którego się wtedy nie odwołał ze względu na brak wiedzy. Następnie posiłkując się stanowiskiem zawartym w powołanych we wniosku orzeczeniach sądów administracyjnych przedstawił interpretację przepisów art. 84 ust. 2 i 2a ustawy Prawo o ruchu drogowym. Na tej podstawie wywiódł, że ukończenie przeszkolenia w zakresie prowadzenia badań technicznych, w szczególności zdany egzamin kwalifikacyjny, pozwalają mu ubiegać się o wydanie uprawnień diagnosty. Z chwilą zdania egzaminu otrzymał bowiem prawo ubiegania się o zatrudnienie jako diagnosta otrzymując zaświadczenie z dnia [...]. Uważa się za osobę pokrzywdzoną i dyskryminowaną pod względem zawodowym, ponieważ nie znalazł przepisu z którego wynikałoby, że osoby pracujące w firmach innych niż wymienione w § 53 pkt 1 rozporządzenia z 8 grudnia 1983r., a posiadające uprawnienia diagnosty z chwilą wejścia w życie ustawy z 1997 r. Prawo o ruchu drogowym automatycznie uprawnienia te utraciły. Również z nowelizacji ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 4 listopada 2004 r. nie wynika, aby utracił uprawnienia uzyskane w [...] r., wręcz przeciwnie § 14 ww. rozporządzenia stanowi, że zaświadczenia o ukończeniu szkolenia na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują ważność. Uprawnienia diagnosty powinien więc otrzymać w takim zakresie w jakim ukończył kurs w [...] r. a pozostałe uprawnienia, z czym się zgadza, po zdaniu egzaminu w TDT. Do odwołania G.K. dołączył między innymi kopie zaświadczeń z dnia [...] o ukończeniu szkolenia z zakresu diagnostyki samochodowej oraz o ukończeniu szkolenia dla diagnostów w zakresie przeprowadzania badań technicznych pojazdów.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. decyzją z dnia [...] nr [...], wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 w związku z art. 16 Kodeksu postępowania administracyjnego, uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i umorzyło postępowanie w sprawie.

W ocenie Kolegium postępowanie organu pierwszej instancji, wszczęte wnioskiem G.K., powinno było zakończyć się decyzją o umorzeniu postępowania. Dopóki bowiem orzeczenie rozstrzygające w sposób ostateczny daną sprawę funkcjonuje w obrocie prawnym, kolejne postępowanie dotyczące tej samej materii jest w sposób oczywisty bezprzedmiotowe. Natomiast, jak stwierdził organ pierwszej instancji, G.K. złożył identyczny wniosek dotyczący przyznania tego samego uprawnienia już w [...] r. Organ odmówił wtedy uwzględnienia wniosku strony, a decyzja wówczas wydana ma przymiot decyzji ostatecznej. Kolegium wskazało, że postępowanie wszczęte wnioskiem z dnia [...] jest podmiotowo oraz przedmiotowo tożsame z poprzednio rozstrzygniętą sprawą. Występuje bowiem ta sama strona, identyczna jest podstawa prawna, stan faktyczny oraz prawa i obowiązki strony, które z nich wynikają.

Kolegium stwierdziło, że decyzja organu administracji rozstrzygająca ponownie sprawę wcześniej rozstrzygniętą inną decyzją ostateczną tego organu, a nie stanowiąca o uchyleniu tej pierwotnej na podstawie odpowiednich przepisów k.p.a., jest dotknięta wadą określoną w art. 156 § 1 pkt 3 k.p.a. W ocenie Kolegium zasada trwałości decyzji ostatecznej wyrażona w art. 16 k.p.a. stanowi przeszkodę do ponownego rozstrzygania kwestii wydania G.K. imiennych uprawnień diagnosty do przeprowadzania badań technicznych pojazdów, przynajmniej do czasu istnienia w obrocie prawnym ostatecznej decyzji rozstrzygającej tę kwestię.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach G.K. zasadniczo powtórzył argumentację przywołaną w odwołaniu. Stwierdził między innymi, iż w celu uzupełniania wiadomości w [...]r. uczestniczył w szkoleniu zorganizowanym przez Politechnikę [...] i Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w C. Zgodził się z koniecznością uzupełnienia wiadomości, które nie znalazły się w zakresie szkolenia w [...] r., ale nie z całkowitą utratą możliwości uzyskania imiennych uprawnień. W jego ocenie uprawnienia diagnosty powinien otrzymać w takim zakresie, w jakim ukończył kurs w [...]r., a pozostałe uprawnienia po zdaniu egzaminu w Transportowym Dozorze Technicznym. Skarżący odwołał się do zasady praw nabytych oraz art. 32 Konstytucji RP. Ponadto wskazał na rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych dotyczące interpretacji art. 84 ust. 2 i 2a ustawy Prawo o ruchu drogowym. Nadmienił również, że zwrócił się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. o stwierdzenie nieważności decyzji z [...], odmawiającej wydania mu przedmiotowych uprawnień.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko zaprezentowane w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Z kolei w piśmie procesowym z dnia [...] skarżący przedstawił tok postępowania w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] oraz utrzymującej ją w mocy decyzji Kolegium, dołączając kopie dokumentów i decyzji z tych spraw.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Na wstępie należy wskazać, że stosownie do art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153 poz.1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują w zakresie swojej właściwości kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym § 2 wspomnianego przepisu stanowi, iż kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Natomiast z brzmienia art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) wynika, że w przypadku, gdy sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, bądź wreszcie inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, wówczas - w zależności od rodzaju naruszenia - uchyla decyzję w całości lub w części, albo stwierdza jej nieważność bądź niezgodność z prawem. Cytowana regulacja prawna nie pozostawia zatem wątpliwości co do tego, że zaskarżona decyzja może ulec uchyleniu tylko wtedy, gdy organom administracji publicznej można postawić uzasadniony zarzut naruszenia prawa, czy to materialnego, czy to procesowego, jeżeli naruszenie to miało, bądź mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Przy tym z mocy art. 134 § 1 cytowanej ustawy Sąd kontroli legalności dokonuje także z urzędu, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Mając na względzie powyższe uregulowania Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach stwierdził, iż zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

W rozpoznawanej sprawie Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C., na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania administracyjnego (k.p.a.), uchyliło decyzję organu pierwszej instancji i umorzyło postępowanie w sprawie wydania skarżącemu imiennych uprawnień diagnosty. Podkreślić wypada, że przepis art. 138 § 1 pkt 2 in fine k.p.a. wprowadza wyjątek od obowiązku rozstrzygnięcia istoty sprawy, pozwalając organowi odwoławczemu na ograniczenie się tylko do wyeliminowania decyzji organu pierwszej instancji. Organ odwoławczy nie ma jednak swobody w wyborze tego sposobu zakończenia postępowania odwoławczego. Ograniczenie bowiem wynika z kryterium umorzenia postępowania pierwszej instancji, a zatem tylko do przypadków, gdy to postępowanie było bezprzedmiotowe (art. 105 k.p.a.). Taka sytuacja występuje między innymi wówczas, gdy sprawa została już rozstrzygnięta decyzją ostateczną. Nie ulega bowiem wątpliwości, że dopóki w obrocie prawnym funkcjonuje decyzja rozstrzygająca sprawę w sposób ostateczny, kolejne postępowanie dotyczące tej samej materii staje się niedopuszczalne. W tej samej sprawie po raz drugi nie może zapaść decyzja oparta o istniejący stan faktyczny i prawny pomiędzy tymi samymi stronami bez wyeliminowania z obrotu prawnego decyzji już w sprawie wydanych. Powyższe znajduje odzwierciedlenie w obowiązującej w art. 16 k.p.a. zasadzie stabilności ostatecznych decyzji administracyjnych, która wyraża się w tym, że decyzje obowiązują tak długo, dopóki nie zostaną uchylone, zmienione, bądź dopóki nie zostanie stwierdzona ich nieważność na podstawie odpowiednich przepisów prawa. Natomiast naruszenie wskazanej zasady przez ponowne rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy pociąga za sobą sankcje nieważności, o której mowa w art. 156 § 1 pkt 3 k.p.a.

Powyższe oznacza, że dopóki orzeczenie rozstrzygające w sposób ostateczny daną sprawę funkcjonuje w obrocie prawnym to kolejne postępowanie wszczęte nowym wnioskiem dotyczące tej samej materii i tych samych stron postępowania (tożsamość sprawy) jest bezprzedmiotowe. Natomiast, gdy postępowanie z jakiejkolwiek przyczyny staje się bezprzedmiotowe, organ wydaje decyzję o umorzeniu postępowania (art. 105 k.p.a.). W przypadku złożenia wniosku w sprawie zakończonej już decyzją ostateczną istotne jest zatem ustalenie, czy sprawa, której wniosek ten dotyczy, jest tożsama ze sprawą już uprzednio rozpoznaną i rozstrzygniętą. Tożsamość ta istnieje, gdy w sprawie występują te same podmioty, dotyczy ona tego samego przedmiotu i tego samego stanu prawnego w niezmienionym stanie faktycznym tej sprawy, zaś podmiot inicjujący to postępowanie domaga się w istocie rozstrzygnięcia odmiennego od tego, jakie już zapadło w poprzedniej sprawie.

Zdaniem Sądu taka właśnie sytuacja zaistniała w przedmiotowej sprawie. Otóż z akt administracyjnych wynika, że postępowanie w sprawie zainicjowane zostało wnioskiem z dnia [...], w którym skarżący domagał się wydania mu uprawnienia diagnosty do wykonywania badań technicznych pojazdu. Tymczasem w przedmiotowej sprawie toczyło się już postępowanie administracyjne zakończone ostateczną decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] [...]. W decyzji tej organ odwoławczy utrzymał w mocy decyzję Prezydenta Miasta C. z dnia [...] nr [...] odmawiającą wydania skarżącemu imiennych uprawnień diagnosty do wykonywania badań technicznych pojazdu. Z treści tej decyzji wynika, że odmowa ta nastąpiła z powodu braku dokumentu potwierdzającego zdanie egzaminu kwalifikacyjnego przed komisją powołaną przez Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego, zgodnie z art. 84 ust. 2 i 2a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.). Analiza akt sprawy, a w szczególności decyzji ostatecznej Kolegium z dnia [...] prowadzi do wniosku, że postępowanie wszczęte przedmiotowym podaniem skarżącego z dnia [...] jest tożsame ze sprawą poprzednio rozstrzygniętą wskazaną powyżej decyzją. Dotyczy bowiem tej samej strony, tego samego przedmiotu (wydania imiennych uprawnień diagnosty do przeprowadzania badań technicznych pojazdu na podstawie art. 84 ust. 2 i 2a ustawy Prawo o ruchu drogowym), stan prawny sprawy od wydania decyzji ostatecznej nie uległ zmianie, niezmieniony jest także stan faktyczny sprawy. W doktrynie podkreśla się, że stan faktyczny sprawy musi być brany pod uwagę w ocenie, czy ma miejsce tożsamość sprawy tylko w odniesieniu do faktów prawotwórczych, tj. okoliczności mających znaczenie prawne. Elementy prawnie obojętne, niewpływające w niczym na załatwienie sprawy, powinny być pominięte w ocenie tożsamości sprawy (tak B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego, Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2004).

Dla ustalenia, jakie fakty prawotwórcze mają znaczenie w rozpoznawanej sprawie, istotne jest sięgnięcie do treści ostatecznej decyzji Kolegium, w uzasadnieniu której podniesiono, że strona nie spełnia jednego z wymaganych w art. 84 ust. 2 i 2a ustawy Prawo o ruchu drogowym warunków do uzyskania uprawnień diagnosty, nie zdał bowiem egzaminu przed uprawnioną komisją. Organ nie podzielił wówczas stanowiska strony, iż egzamin ten nie był konieczny ze względu na uzyskane przez stronę w [...] r. zaświadczenie o odbyciu szkolenia oraz zdania egzaminu kończącego to szkolenie. Odrzucił także tezę o kontynuacji uprawnień do badań technicznych pojazdów. Uznał bowiem, że przepis § 6 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 1 września 1999 r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do diagnostów (Dz. U. nr 81, poz. 919), który przewidywał, że pracownicy stacji kontroli pojazdów, którzy uzyskali uprawnienia do dokonywania badań według dotychczasowych przepisów zachowują uzyskane uprawnienia nie miał do strony zastosowania, gdyż takich uprawnień strona nie uzyskała (nie była imiennie wskazana w upoważnieniu wojewody do dokonywania badań technicznych pojazdów). Tymczasem skarżący, tak jak w sprawie zakończonej decyzją ostateczną, żądanie uzyskania uprawnień oparł na dokumencie poświadczającym ukończenie w [...] r. szkolenia w zakresie prowadzenia badań technicznych pojazdów zakończonego zdaniem z wynikiem pozytywnym egzaminu przed komisją egzaminacyjną, nie przedstawił natomiast zaświadczenia o zdaniu egzaminu przed komisją powołaną przez Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego. Oznacza to, że stan faktyczny sprawy od wydania poprzedniej decyzji w kwestii nabycia przez skarżącego uprawnień diagnosty nie uległ zmianie.

Stąd też przyszło stwierdzić - bez jakiejkolwiek ku temu wątpliwości – że w przedmiotowym przypadku zachodzi tożsamość sprawy administracyjnej co, ze względu na jej bezprzedmiotowość, wykluczało możliwość powtórnego merytorycznego jej załatwienia na podstawie kolejnego wniosku strony skarżącej z dnia [...]. Jak już bowiem wskazano, dopóki orzeczenie rozstrzygające w sposób ostateczny daną sprawę funkcjonuje w obrocie prawnym, kolejne postępowanie dotyczące tej samej materii jest w oczywisty sposób bezprzedmiotowe. Na powyższe uwarunkowania prawidłowo zwróciło uwagę Samorządowe Kolegium Odwoławcze dochodząc zarazem do trafnych, znajdujących umocowanie w obowiązujących przepisach prawa wniosków. Stanowiska tego nie mogą przy tym zmienić argumenty skargi. Nie dostarczają bowiem podstaw do skutecznego zwalczenia poglądu, iż postępowanie wszczęte wnioskiem strony jest w omawianym zakresie bezprzedmiotowe. Argumenty te są natomiast o tyle chybione, gdyż dotyczą kwestii merytorycznych - w związku z czym nie mogą stanowić przedmiotu oceny w niniejszej sprawie.

W tym stanie rzeczy Sąd nie dopatrzył się ani w materiałach sprawy, ani tym bardziej w argumentacji skarżącego podstaw do uznania, iż zaskarżona decyzja narusza prawo i to w takim stopniu, że mogłoby to mieć wpływ na wynik sprawy.

Mając wszystkie powyższe względy na uwadze Sąd uznał, iż ocena organu o tożsamości rozpoznawanej sprawy ze sprawą zakończoną ostateczną decyzją jest prawidłowa. Oznacza to, że organ odwoławczy zasadnie uchylił decyzję organu pierwszej instancji i umorzył postępowanie w sprawie. Dlatego też Sąd, na zasadzie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, uznając zarzuty skargi za bezzasadne, skargę tę oddalił.